DÜNYA BANKASI IMF BANKASI
Transkript
DÜNYA BANKASI IMF BANKASI
3-5 EKİM 2009 DÜNYA BANKASI IMF BANKASI-IMF TOPLANTILARI KAPSAMINDA DÜZENLENEN SEMİNERLER M. Onur PARTAL M. Can BOSTANCI A. Kadir ŞAHİNBEYOĞLU BBC WORLD DEBATE: GLOBAL KRİZ VE ATILAN ADIMLAR { { { İngiliz BBC televizyonu tarafından 3 Ekim saat 10.00’da canlı yayınlanan konuşmalarda Tü ki ’d Türkiye’den S Sabancı b H ldi Holding Yönetim Kurulu Başkanı Güler SABANCI da katıldı. Sabancı,, konuşmasında ş kriz sonrasında ekonomide büyümenin beklenenden daha yavaş olacağını savundu. Kriz öncesinde yaşadığımız yüksek büyüme rakamlarının yerini daha mütevazı yüzdelerin alacağının altını çizdi. Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 2 BBC WORLD DEBATE: GLOBAL KRİZ VE ATILAN ADIMLAR { { Aynı seminerde konuşmacılar arasında Fransa Ekonomi Bakanı Christine LAGARDE da yer aldı. Lagarde, özel sektör büyümesinin çeşitli ekonomik paketlerle desteklenmesini ve bu paketlerin ömrünün ise işsizlik rakamları düşmeye başladığı anda dolduğundan bahsetti. bahsetti Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 3 BBC WORLD DEBATE: GLOBAL KRİZ VE ATILAN ADIMLAR { { Diğer katılımcı, IMF Başkanı Dominique STRAUSS-KAHN ise tüm dünyada uygulamaya k konulan l k krizden d k kurtulma l paketlerinin (bail-out plans) milyonlarca insanı işsiz kalmaktan kurtardığını söyledi. Strauss-Kahn, krizin talepteki artışla değil teknoloji veya k lifi kalifiye iişgücünün ü ü ü ekonomide k id öne çıkan sektörlere yönlendirilmesi ile mümkün ğ savundu. olacağını Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 4 KRİZ VE TOPARLANMA İÇİN MALİ POLİTİKALAR { 3 Ekim saat 11.30 da başlayan seminere İsrail Merkez Bankası Başkanı ve IMF eski Başkanlarından Stanley FISCHER, Kanada Finans Bakanı James FLAHERTY ile Ruanda Ekonomi Bakanı James MUSONI katıldı. Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 5 KRİZ VE TOPARLANMA İÇİN MALİ POLİTİKALAR { { Fischer, küresel krizden kurtulmak için her ülkenin çıkış yollarının ll farklı f kl olduğunu söyledi. ABD’nin II. Dünya Savaşı sonrasında çok katı mali politikalar izlediğine değinirken yükselen piyasa ekonomilerinin henüz bu zorluklarla yüzleşmediğini belirti. Kriz esnasında a da Merkez Bankalarınca a aa a uygulanan uygu a a genişlemeci g ş para politikalarının enflasyonu tetikleyebileceğini vurgulayan Fischer, özellikle bankacılık sektörünün kriz öncesine nazaran çok daha sağlam bir pozisyona geldiğini söyledi. Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 6 KRİZ VE TOPARLANMA İÇİN MALİ POLİTİKALAR { Kanada Finans Bakanı FLAHERTY, Kanada Ekonomisi’nin sağlam temeller üzerine kurulu olduğunu ve özel sektör ile ilgili g uzman bir kurum oluşturularak krizden çıkılmasına yönelik bir politika edindiklerinden bahsetti. { Ruanda Ekonomi Bakanı MUSONI ise ülke içerisinde ç vergi oranlarını düşürerek ekonomiyi canlandırmaya çalıştıklarını ve finansal hizmetlere/yatırımlara erişimin daha da kolaylaştırıldığını söyledi. Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 7 DOĞU AVRUPA VE ASYA ÜLKELERİNDE KRİZ, TOPARLANMA VE YAPISAL REFORM { 4 Ekim saat 9.00’da Anadolu Oditoryum’da başlayan seminere Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanımız Sn. Sn Ali BABACAN da katıldı. katıldı Sn. Babacan, mevcut küresel krizin etkilerini en az hisseden ülkelerin başında Türkiye’nin Türkiye nin geldiğini, bunun sebebi olarak 2000-2001 yıllarında yapılan y p reformlar olduğunu belirtti. Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 8 DOĞU AVRUPA VE ASYA ÜLKELERİNDE KRİZ, TOPARLANMA VE YAPISAL REFORM “Küresel krizden kurtulmak için yetkililer gerekli adımları d l atmaya tereddüt etmemelidirler. Sınırlı mali kredibilite, sınırlı kaynaklar ve yüksek cari açık ile karşılaşan ülkeler zorlanacaklardır. zorlanacaklardır Türkiye, Maastricht kriterlerini %39 luk Kamu Borcu/GSYH oranı ile il fazlasıyla f l l yakalamıştır.” Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 9 DOĞU AVRUPA VE ASYA ÜLKELERİNDE KRİZ, TOPARLANMA VE YAPISAL REFORM “Polonya, Slovakya ve Çek ekonomileri krizden asgari etkilenen Orta ve Doğu Avrupa Ülkeleridir. Bunun y yanında Macaristan, krizi en şiddetli hisseden ülkelerin başında gelmektedir.” Slovakya Başbakan Yardımcısı ve Finans Bakanı Ivan MIKLOS da konuşmacılar arasında y yerini aldı. Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 10 DOĞU AVRUPA VE ASYA ÜLKELERİNDE KRİZ, TOPARLANMA VE YAPISAL REFORM Ukrayna Başbakan Yardımcısı Hryhoriy NEMYRIA, konuşmasında Ukrayna Ekonomisinin çok kötü etkilendiğini, bunun sebebi olarak ta yapısal reformların çok geciktirilmesinin etken olduğunu vurguladı. Krizi kaldırmak için finansal kapasitelerinin olmamasının ise krizi şiddetlendirdiğini sözlerine ekledi. ekledi Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 11 KRİZİN İNSANİ BOYUTU { { Marmara Salonunda saat 10.45 te başlayan seminere Ç l Çalışma ve Sosyal S l Güvenlik Gü lik Bakanımız Sn. Ömer DİNÇER de katıldı. Diğer konuşmacılar; z z z Cornell Üniversitesi Profesörü Ravi KANBUR, KANBUR İran Özel Sektör Merkezi Başkanı M. Baquer NAMAZI Rusya Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanı Mikhail DMITRIEV Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 12 KRİZİN İNSANİ BOYUTU “İşsizlik Sigortası, ekonomide otomatik stabilizatör görevi üstlenmektedir. Türkiye’nin y öncelikleri arasında halkın refahı vardır ve refaha giden yolda insan faktörünün önemi unutulmamalıdır.” Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 13 KRİZİN İNSANİ BOYUTU Cornell Üniversitesi Ekonomi Profesörü Ravi KANBUR 3 adımda yapılması gerekenleri anlattı: 1- Sosyal Güvenlik Programının Değerlendirilmesi Pakete olan reaksiyonlar tespit edilmelidir. 2- Programın zayıf noktalarının düzeltilmesi 2 Finansal yardımlarla boşluklar doldurulmalıdır. 3- Finansman ile boşlukların ş doldurulması Bütçenin oluşturulması Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 14 KRİZİN İNSANİ BOYUTU “Gelişmekte olan piyasa ekonomilerinde özel sektör krizden çıkma yolunda esneklik yakalamaya başladı. Şu an tek ihtiyacımız altyapı yatırımları için daha fazla para. Geçmişte ortalama %6 büyüyen ekonomiler şimdi oturup neden bu kadar yüksek yüzdeler yakalayamadıklarının k l d kl muhasebesini h b i i yapmalıdırlar. ld l Gelişmekte olan ekonomilerde tasarruflar önemli yer tutar. Bu tasarrufların verimli yerlerde kullanılma çabaları ülkeler arasındaki farkı meydana getirir.” Ravi KANBUR Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 15 KÜRESEL FİNANS SİSTEMİNİN GELECEĞİ { Seminer 5 Ekim sabahı Anadolu Oditoryumunda yaklaşık 1000 kişinin izleyici olarak yerini almasıyla başladı. Konuşma yapanlar arasında ünlü Ekonomist George SOROS’un yer alması ilgili seminere olan ilgiyi arttırdı. Financial Times gazetesinden Martin WOLF’ün ğ üstlendiği ğ seminere;; moderatörlüğünü z Brezilya Merkez Bankası Başkanı Henrique MEIRELLES z Chicago Üniversitesi Profesörü Raghuram RAJAN z Avrupa Merkez Bankası Yönetim Kurulu Başkanı Lorenzo Bini SMAGHI z Soros Fon Yönetimi Başkanı George SOROS z Asya Pasifik Citigroup Başkanı Shengman ZHANG katıldı. Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 16 KÜRESEL FİNANS SİSTEMİNİN GELECEĞİ { Toplantıda konuşulan konuların başında z z z z kurumsal reformlar, enflas on hedeflemesi politikasının enflasyon politikas n n demode olmaya başlaması, piyasaların dengeye gelmesi ve merkez bankalarının iç denetime tabi tutulması gelmiştir. gelmiştir Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 17 KÜRESEL FİNANS SİSTEMİNİN GELECEĞİ “Bankacılık sisteminin örtülü bir kontrol mekanizması vardır. Düzenlemeyi yapanlar, piyasanın nasıl işlediğinin farkındadır. farkındadır Ama Merkez Bankasının da denetlenmeye tabi tutulması gerekliliğinin sorgulanmaya başlaması için geç bile kalınmıştır Hükümetler artık öne çıkıp piyasalara kalınmıştır. muazzam miktarlarda para enjekte etmelidirler. Amerika’da bankacılık sistemi en basit tabiriyle iflas etmiştir. etmiştir Kurtarma planının parasal miktarı bence yeterli olmayabilir. Avrupa, bu krizden göreceli olarak daha az etkilenecektir.” George SOROS Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 18 KRİZİ ÖNLEMEK VE ÇÖZÜMLER { Topkapı B salonunda düzenlenen seminere; z Endonezya Finans Bakanı Sri Mulyani INDRAWATI z Credit Suisse Başkan Yardımcısı David MULFORD z Meksika Merkez Bankası Başkanı Gullermo ORTIZ z Avrupa Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Lucas PAPADEMOS z Cenevre Araştırmalar Enstitüsü Profeörü Alexander K. SWOBODA katıldı. Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 19 KRİZİ ÖNLEMEK VE ÇÖZÜMLER { Credit Suisse Başkan Yardımcısı David MULFORD, dünya ekonomisinde bir ilk yaşandığını dğ belirtti. b li tti T Tarihte iht ilk defa gelişmiş ülkelerin ekonomilerinden kaynaklı bir kriz ve sonucunda bir buhran yaşandığı ğ gerçeğinin ğ bizlere bir ders olması gerektiğini söyledi. Bunun yanında ise gelişmekte g ş olan ekonomilerin durmak bilmeden büyümeye devam etmesinin küresel ekonomi açısından olumlu etki yapacağına yapacağ a değindi. değ d Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 20 KRİZİ ÖNLEMEK VE ÇÖZÜMLER “Risk alma inisiyatifleri azalacaktır. Atılması gereken zaruri adımlar bekletilmeyecektir. Krizden çıkmak için hükümetler, önceden yapmadıkları biçimde diğer kurumları finansal anlamda koruma altına almışlardır.” Bu sözler Meksika Merkez Bankası Başkanı ORTIZ’e ait. Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 21 KRİZİ ÖNLEMEK VE ÇÖZÜMLER “Krizi önlemek ve çözüm üretmek için G-20 ülkelerinin bildi bildirgeleri l i yeterli t li olmayacaktır. Buna ek olarak zaten G-20 ülkelerinin gündeminde yapılması gerekenler değil kavramların arasında kaybolmuş koskoca bir taslak vardır. Bunun pratiğe dönüştürülmesi gereklidir” diyen g y David MULFORD Çin’in ihracata dayalı cari fazla ile beslenen ekonomik modelin sürdürülebilir olup olmadığının kafalarda soru işareti oluşturduğunu sözlerine ekledi. Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 22 G-7 G 7 ÜLKELERİ FİNANS BAKANLARI VE GUVERNÖRLERİ BİLDİRGESİ { { { 3 Ekim tarihinde G-7 ülkelerinin finans bakanları ve merkez bankası başkanlarının hazırladığı bildirge basına dağıtıldı. Aşırı kırılganlık ve döviz kurlarındaki hareketliliğin ekonomik istikrara zarar verdiği vurgulandı. Çin ekonomisinde daha esnek bir kur politikası izlenmesinin hem Çin hem de Dünya ekonomisi açısından daha dengeli bir sonuç doğuracağına dikkat çekildi. Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 23 G-7 G 7 ÜLKELERİ FİNANS BAKANLARI VE GUVERNÖRLERİ BİLDİRGESİ Bildirgede açıklanan eylem planı şöyledir: 1-Dayanıklı ve sürekli bir toparlanma sürecinin tahsisi için koordineli biçimde krizden çıkış stratejileri izlenecektir. 2 Finansal kurumlar yapısal 2-Finansal reformlara ve standartlara tabi tutulacaktır. 3-Güçlü, 3 Güçlü, sürdürülebilir ve dengeli bir büyüme için yeni bir taslak oluşturulacaktır. 4-Uluslararası finans kuruluşlarınca finansal kaynakların oluşturulması, kullanılması ve kontrol edilmesi için esaslı ilerlemeler kaydedilecektir. Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 24 DÜNYA BANKASI BİLDİRGESİ { 4 Ekim’de açıklanan bildirgede şu hususlara yer verilmiştir: z z z z Küresel ekonomi gelişmiş ve gelişmekte olan piyasa ekonomilerinin aldığı önlemler sayesinde toparlanma sinyalleri göstermeye başlamıştır. Güncel verilere dayanarak küresel toparlanmanın yolda olduğu, gelişmiş ekonomilerde istikrara doğru giden bir trend izlendiği gözlemlenmiştir. Kriz i yavaşlamıştır l ve potansiyel i l olarak l k ilerleme başlamaktadır. Geçmiş krizlerden çıkardığımız derslerin başında yaşam için gerekli harcamalarda toplumların kesintiye veya tasarrufa gitmemesi gerektiği ve bunun muhafaza edilmesi gelmektedir. Mali Hizmetler Daire Başkanlığı Finansman Müdürlüğü 25