SPK Gayrimenkul-Konut Değerleme Uzmanlığı

Transkript

SPK Gayrimenkul-Konut Değerleme Uzmanlığı
SPK
Gayrimenku l - Konut
De¤erleme Uzmanl›¤›
Lisanslama S›navlar›na Haz›rl›k
Tüm Konular
Son yasal düzenlemelere ve aç›klanan
s›nav sorular›na göre haz›rlanm›fl içerik
Çözümlü S›nav Sorular›
Dr. Ebubekir AYAN
Dr. Davut PEHL‹VANLI
Dr. Ertan DEM‹RKAPI
Dr. ‹smail Hakk› DEM‹R
Ö¤r. Gör. Metin KÜÇÜK
Geniflletilmifl 2. Bask›
iletisim: [email protected]
Yay›n No
S›navlara Haz›rl›k
: 2356
:
12
2. Bask› – Haziran 2010 – ‹STANBUL
ISBN 978 - 605 - 377 - 277 - 4
Copyright© Bu kitab›n bu bas›s›n›n Türkiye’deki yay›n haklar› BETA Bas›m Yay›m Da¤›t›m A.fi.’ye
aittir. Her hakk› sakl›d›r. Hiçbir bölümü ve paragraf› k›smen veya tamamen ya da özet halinde,
fotokopi, faksimile veya baflka herhangi bir flekilde ço¤alt›lamaz, da¤›t›lamaz. Normal ölçüyü aflan
iktibaslar yap›lamaz. Normal ve kanunî iktibaslarda kaynak gösterilmesi zorunludur.
Dizgi
Bask› - Cilt
Kapak Tasar›m
: Beta Bas›m A.fi.
: Yaz›n Bas›n Yay›n Matbaac›l›k Trz. Tic. Ltd. fiti. (Sertifika No: 12028)
Çiftehavuzlar Caddesi Maltepe Mh. Prestij ‹fl Merkezi No: 27/806 K: 9
Zeytinburnu/‹stanbul (0-212) 565 01 22 - (0-212) 565 02 55
: T. Duygu Güler - Gülgonca Çarp›k
Beta BASIM YAYIM DA⁄ITIM A.fi.
Himaye-i Etfal Sokak Talas Han No. 13-15
Ca¤alo¤lu - ‹STANBUL
Tel : (0-212) 511 54 32 - 519 01 77
Fax: (0-212) 511 36 50
www.betayayincilik.com
III
‹Ç‹NDEK‹LER
SPK Gayrimenkul De¤erleme Uzmanl›¤›
Lisanslama S›nav› Hakk›nda Genel Bilgiler .............................................XXXIII
I. BÖLÜM
T E M E L F ‹ N A N S M AT E M AT ‹ ⁄ ‹
1.
PARANIN ZAMAN DE⁄ER‹ VE FA‹Z HESAPLAMALARI ........................3
1.1. Basit Faiz Hesaplamalar› ......................................................................5
1.2. Bileflik Faiz Hesaplamalar›..................................................................10
1.3. Anivite (Annuity) Hesaplamalar› ........................................................14
1.3.1. Sabit Tutarl› Anivitelerde Bugünkü De¤er Hesaplamalar› .........14
1.3.2. Sabit Tutarl› Anivitelerde Gelecek De¤er Hesaplamalar› ..........18
1.3.3. Sabit Oranl› Artan Anivitelerde Bugünkü De¤er ve
Gelecek De¤er Hesaplamalar›...................................................21
1.3.4. Sonsuza Dek Devam Eden Eflit Tutarl› Aniviteler...................23
1.3.5. Sonsuza Dek Devam Eden Sabit Oranl› Artan Aniviteler .........23
1.4. Di¤er Faiz S›n›fland›rmalar›................................................................24
1.4.1. Nominal Faiz...............................................................................24
1.4.2. Reel Faiz .....................................................................................25
1.4.3. Efektif Faiz ................................................................................26
2.
VARLIK DE⁄ERLEMES‹ VE SERMAYE MAL‹YET‹ ...............................30
2.1. Menkul K›ymet De¤erlemesi ..............................................................30
2.1.1. Hazine Bonosu De¤erlemesi ......................................................30
2.1.2. Tahvil De¤erlemesi .....................................................................32
2.1.3. Hisse Senedi De¤erlemesi ..........................................................34
2.2. Firma De¤erlemesi ...............................................................................37
2.2.1. Firma De¤erleme Yaklafl›mlar›..................................................38
2.3. A¤›rl›kl› Ortalama Sermaye Maliyeti..................................................42
2.3.1. Yabanc› Kaynak Maliyeti ...........................................................44
2.3.2. Özkaynak Maliyeti .....................................................................46
IV
3.
YATIRIM PROJES‹ DE⁄ERLEMES‹ (SERMAYE BÜTÇELEMES‹) .......48
3.1. Yat›r›m Projesi Türleri ........................................................................48
3.2. Yat›r›m Projesi De¤erleme Yaklafl›mlar› .............................................49
3.2.1. Geri Ödeme Süresi (Payback Period-PP) Yöntemi ...................50
3.2.2. Ortalama Getiri Oran›
(Average Rate Of Return-ARR) Yöntemi ...................................51
3.2.3. Net Bugünkü De¤er (Net Present Value) Yöntemi...................52
3.2.4. Kârl›l›k Endeksi (Profitability Index-PI) Yöntemi ...................55
3.2.5. ‹ç Verim Oran› Yöntemi (Internal Rate Of Return-IRR) .........56
3.3. Ekonomik Katma De¤er ........................................................................58
4.
F‹NANSAL ANAL‹Z VE PLANLAMA.........................................................59
4.1. Finansal Analiz Teknikleri...................................................................61
4.1.1. Karfl›laflt›rmal› Tablolar Analizi (Yatay Analiz) .......................61
4.1.2. Yüzde Yöntemi ile Analiz (Dikey Analiz) ..................................62
4.1.3. E¤ilim Yüzdeleri Yöntemi ile Analiz (Trend Analizi) ...............63
4.1.4. Oran (Rasyo) Analizi ..................................................................64
4.1.4.1. Likidite Oranlar›...........................................................64
4.1.4.2. Finansal Yap› Oranlar› .................................................65
4.1.4.3. Faaliyet Oranlar› ..........................................................65
4.1.4.4. Kârl›l›k Oranlar› ...........................................................67
4.2. Bafla-Bafl (Kâra Geçifl) Noktas› Analizi...............................................70
4.3. Kald›raç Etkisi ......................................................................................73
4.3.1. Faaliyet Kald›rac› Derecesi........................................................73
4.3.2. Finansal Kald›raç Derecesi ........................................................74
4.3.3. Bileflik Kald›raç Derecesi ...........................................................75
5.
TEMEL ‹STAT‹ST‹KÎ KAVRAMLAR ..........................................................76
5.1. Ortalama Kavram›................................................................................76
5.1.1. Aritmetik Ortalama ...................................................................76
5.1.2. A¤›rl›kl› Aritmetik Ortalama .....................................................77
5.1.3. Geometrik Ortalama ..................................................................78
5.1.4. Harmonik Ortalama ...................................................................79
5.1.5. Kareli Ortalama..........................................................................79
5.1.6. Hata Karelerinin Ortalamas› (Mean Square Error) ................80
5.2. Ranj, Mod ve Medyan De¤erleri ..........................................................80
5.3. Endeks Kavram› ...................................................................................84
6.
TEMEL R‹SK KAVRAMLARI VE R‹SK TÜRLER‹....................................87
6.1. Risk Türleri ...........................................................................................87
V
6.2. Temel Risk Ölçütleri .............................................................................90
6.2.1. Beklenen getiri ve Risk (Standart sapma, Varyans) ................90
6.2.2. Kovaryans ...................................................................................93
6.2.3. Korelasyon Katsay›s›..................................................................93
6.2.4. De¤iflim Katsay›s› .......................................................................94
7.
TÜREV P‹YASALAR...................................................................................100
7.1. Opsiyon ‹fllemleri ................................................................................101
7.1.1. Al›m Opsiyonu (Call Opsiyon)..................................................102
7.1.2. Sat›m Opsiyonu (Put Opsiyon) ................................................103
7.1.3. Al›m ve Sat›m Opsiyonlar›n›n Karfl›laflt›r›lmas› ....................104
7.1.4. Opsiyon Fiyatlar› ve Opsiyon Fiyatlar›na Etki Eden Faktörler .105
7.2. Futures ve Forward ‹fllemleri ............................................................107
7.2.1. Futures (Vadeli ‹fllem) Sözleflmeleri........................................107
7.2.2. Forward (Vadeli ‹fllem) Sözleflmeleri.......................................108
7.3. Swap Sözleflmeleri ..............................................................................108
8.
‹fiLETMELERDE BÜYÜME VE fi‹RKET B‹RLEfiMELER‹ ..................109
8.1. fiirket Birleflmelerinin Türleri ...........................................................109
8.2. fiirket Birleflmelerinin Nedenleri ......................................................109
8.3. Türkiye’de Birleflme ve Devre ‹liflkin Mevzuat ................................110
9.
F‹NANSAL HESAP MAK‹NES‹ UYGULAMALARI ................................112
9.1. HP17BII Finansal Hesap Makinesi...................................................112
9.2. Paran›n Zaman De¤eri Hesaplamalar› -TVM Menüsü- ...................113
9.3. Nakit Ak›fl› Hesaplamalar› -CFLO Menüsü- ....................................122
EK–1: Türev Alma Kurallar›..............................................................................130
ÇÖZÜMLÜ ÇALIfiMA SORULARI ...................................................................132
2008 OCAK DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ ...................................155
2008 MAYIS DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ ..................................171
2008 EYLÜL DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ .................................187
2009 OCAK DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ ...................................200
2009 MAYIS DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ ..................................215
2009 EYLÜL DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ .................................226
2010 OCAK (MART) DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹.....................239
KAYNAKÇA ......................................................................................................246
VI
II. BÖLÜM
G AY R ‹ M E N K U L D E ⁄ E R L E M E E S A S L A R I
1.
GAYR‹MENKUL DE⁄ERLEMES‹NE G‹R‹fi ...........................................249
1.1. Gayrimenkul De¤erlemesinin Temelleri ..........................................249
1.1.1. Temel Kavramlar ......................................................................249
1.1.2. Mülkiyetle ‹lgili Kavramlar .....................................................251
1.1.3. ‹marla ‹lgili Kavramlar............................................................254
1.2. Gayrimenkul De¤erlemesinde De¤er Tan›mlar› ve Türleri .............269
1.3. Gayrimenkul De¤erleme ‹lkeleri .......................................................271
2.
DE⁄ERLEME SÜREC‹ ..............................................................................272
3.
ULUSLARARASI DE⁄ERLEME STANDARTLARI ................................276
3.1. Standart 1: Pazar De¤eri Esasl› De¤erleme .....................................276
3.2. Standart 2: Pazar De¤eri D›fl›ndaki De¤erleme Esaslar› ................278
3.3. Standart 3: De¤erlemenin Raporlanmas› .........................................280
3.4. De¤erleme ‹ncelemesi.........................................................................284
4.
GAYR‹MENKUL DE⁄ERLEME YAKLAfiIMLARI ..................................286
4.1. Emsal Karfl›laflt›rma Yaklafl›m› .........................................................287
4.1.1. Piyasa (Emsal Karfl›laflt›rma) Yönteminin Temel Nitelikleri ..289
4.1.2. Emsal Karfl›laflt›rma Yönteminin Veri Kaynaklar› ................290
4.1.3. Emsal Karfl›laflt›rmada Esas Al›nan Temel Ölçütler .............290
4.1.4. Fiziksel Özellikler.....................................................................291
4.1.5. Düzeltme Türleri ......................................................................297
4.2. Gelir ‹ndirgeme Yaklafl›m› .................................................................307
4.2.1. Gelir Kapitalizasyonu Yöntemi................................................307
4.2.2. Brüt Kira (Gelir) Çarpan› Yöntemi .........................................322
4.2.3. ‹ndirgenmifl Nakit Ak›mlar› Yöntemi ....................................325
4.3. Maliyet Yaklafl›m› ...............................................................................328
4.4. Yöntemlerin Karfl›laflt›rmas› .............................................................339
5.
GAYR‹MENKUL F‹NANSMANI ...............................................................341
5.1. ‹potek Kredileri...................................................................................342
5.1.1. ‹potek Kredisi Türleri .............................................................344
5.1.2. ‹pote¤e Dayal› ve ‹potek Teminatl› Menkul K›ymetler .........346
5.2. Gayrimenkul Yat›r›m Ortakl›klar› ....................................................348
5.2.1. Temel kavramlar.......................................................................348
5.2.2. Gayrimenkul Yat›r›m Ortakl›klar›n›n Kurulufl Esaslar› .......349
5.2.3. Gayrimenkul Yat›r›m Ortakl›klar›n›n Faaliyet Esaslar› ......351
5.2.4. Gayrimenkul Yat›r›m Ortakl›klar›nda De¤erleme ‹fllevi .......354
VII
6.
GAYR‹MENKUL DE⁄ERLEME fi‹RKET‹ ...............................................356
6.1. Temel Tan›mlar ....................................................................................356
6.2. Listeye Al›nma ve Listeden Ç›kar›lma ...............................................356
6.3. Faaliyet Esaslar› ..................................................................................358
2008 OCAK DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ ...................................365
2008 MAYIS DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ ..................................380
2008 EYLÜL DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ .................................395
2009 OCAK DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ ...................................411
2009 MAYIS DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ ..................................426
2009 EYLÜL DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ .................................441
2010 OCAK (MART) DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹.....................453
KAYNAKÇA ......................................................................................................459
III. BÖLÜM
‹ N fi A AT V E G AY R ‹ M E N K U L M U H A S E B E S ‹
1. GENEL MUHASEBE..................................................................................463
1.1. Genel Muhasebe Bilgileri..................................................................463
1.2. Mali Tablolar......................................................................................464
1.2.1. Bilanço......................................................................................464
1.2.2. Gelir Tablosu............................................................................474
1.2.3. Kâr Da¤›t›m Tablosu ...............................................................473
1.2.4. Sat›fllar›n Maliyeti Tablosu.....................................................473
1.3. Hesap Kavram› ..................................................................................479
1.4. Muhasebede Kullan›lan Belgeler ve Defterler.................................480
1.4.1. Yevmiye Defteri (Günlük Defter)............................................480
1.4.2. Büyük Defter (Defter-i Kebir).................................................481
1.4.3. Envanter Defteri......................................................................481
1.4.4. Bay›nd›rl›k ‹flleri Kontrol Yönetmeli¤ine Göre Tutulmas›
Zorunlu Defterler ....................................................................482
1.5. Muhasebe Süreci................................................................................483
1.6. Muhasebenin Temel Kavramlar› ......................................................483
1.7. Tek Düzen Hesap Plan› .....................................................................485
1.8. Tek Düzen Hesap Plan›nda ‹nflaat Taahhüt ‹flleri ile
‹lgili Hesaplar ....................................................................................488
1.9. Stoklar ................................................................................................490
1.9.1. Stok De¤erleme Yöntemleri ....................................................490
1.9.2. Envanter Yöntemleri ...............................................................491
1.10. Amortisman Yöntemleri ....................................................................493
VIII
2. ‹NfiAAT ‹fiLERI ‹LE ‹LGILI TEMEL BILGILER....................................500
2.1. Temel ‹nflaat Kavramlar› ..................................................................500
2.2. Müteahhit – Taahhüt ve Tafleron .....................................................500
2.3. ‹nflaat Faaliyetleri ............................................................................501
2.3.1. Yap-Sat ‹nflaat Faaliyeti..........................................................501
2.3.2. Taahhüt fieklinde ‹nflaat Faaliyeti.........................................501
2.4. ‹nflaat Taahhüt Sözleflmeleri ............................................................502
2.5. ‹nflaat Taahhüt ‹flleri Düzeni............................................................503
2.6. ‹nflaat Faaliyetlerinde ‹flin Bitimi....................................................504
3. ‹NfiAAT TAAHHÜT ‹fiLER‹NDE GEL‹R‹N BEL‹RLENMES‹ ..............505
3.1. ‹flin Tam Bitim Yöntemi ....................................................................505
3.2. ‹flin K›smen Bitim Yöntemi ..............................................................507
4. ‹NfiAAT ‹fiLER‹NDE VERG‹LEND‹RME................................................508
4.1. Y›llara Yayg›n ‹nflaat ‹fllerinde Vergilendirme ................................509
4.2. Yap-Sat ‹nflaat ‹fllerinde Vergilendirme ...........................................511
5. YILLARA YAYGIN ‹NfiAAT TAAHHÜT VE ONARIM FAAL‹YETLER‹...513
5.1. ‹fle Bafllama........................................................................................513
5.2. Maliyet Unsurlar› ..............................................................................514
5.2.1. ‹lk Madde ve Malzeme ............................................................515
5.2.2. ‹flçilik Giderleri ........................................................................517
5.2.3. Tafleron Giderleri .....................................................................518
5.2.4. Di¤er Direkt Giderler ..............................................................519
5.2.5. Genel Üretim Giderleri ...........................................................520
5.3. Genel Üretim Giderlerinin Da¤›t›m› ................................................521
5.4. Hakedifl Al›m›.....................................................................................524
5.5. ‹nflaat Taahhütlerinin Tamamlanarak Teslimi ...............................524
5.6. Örnek Uygulama ...............................................................................526
6. ÖZEL (YAP-SAT) ‹NfiAAT FAAL‹YETLER‹ .............................................531
6.1. Özel ‹nflaatlara ‹liflkin Genel Bilgiler ve 7A-7B Seçene¤i ..............531
6.2. Direkt ‹lk Madde ve Malzeme Gideri...............................................533
6.3. ‹flçilik Giderleri ..................................................................................535
6.4. Genel Üretim Giderleri .....................................................................536
6.5. Toplam Üretim Maliyeti ....................................................................537
6.6. Özel ‹nflaatlarda ‹flin Bitimi .............................................................537
7. ENFLASYON MUHASEBES‹....................................................................538
7.1. Enflasyonun Bilanço Üzerindeki Etkileri ........................................538
7.1.1. Enflasyonun Varl›k Kalemlerine Etkileri ..............................539
7.1.2. Enflasyonun Kaynak Kalemlerine Etkileri ...........................540
IX
7.2.
Enflasyonun Gelir Tablosuna Etkileri .............................................540
7.3.
Enflasyon Etkisini Ortadan Kald›r›c› Uygulamalar ve
Enflasyon Muhasebesi.......................................................................541
7.3.1. K›smi Yöntemler ......................................................................541
7.3.2. Genel Yöntemler ......................................................................541
7.4.
Enflasyon Düzeltme ‹fllemine ‹liflkin Muhasebe Hesaplar› ...........542
8. MUHASEBE STANDARTLARI..................................................................546
8.1.
‹nflaat Sözleflmeleri Standard› (TMS 11) .........................................546
8.1.1. ‹nflaat Sözleflmelerinin Birlefltirilmesi ve Bölümlenmesi .....547
8.1.2. Sözleflme Geliri ........................................................................548
8.1.3. Sözleflme Maliyetleri ...............................................................548
8.1.4. Sözleflme Gelir ve Giderlerinin Muhasebelefltirilmesi ..........849
8.1.5. Beklenen Zararlar›n Muhasebelefltirilmesi ...........................849
8.1.6. Tahminlerdeki De¤ifliklikler ...................................................849
8.2.
Maddi Duran Varl›klar Standard› (TMS 16) ...................................550
8.2.1. Amaç, Kapsam ve Tan›mlar ....................................................550
8.2.2. Muhasebelefltirme....................................................................551
8.2.3. Maliyetler .................................................................................552
8.2.4. Muhasebelefltirmede Ölçüm....................................................552
8.2.5. ‹lk Al›nma Sonras› De¤erleme................................................553
8.2.6. Amortisman..............................................................................555
8.2.7. Bilanço D›fl› B›rakma ..............................................................556
8.2.8. Örnek Uygulama .....................................................................557
8.3.
Enflasyon Muhasebesi ve Enflasyon Muhasebesi Standard›
(IAS 29)...............................................................................................558
8.3.1. Genel Olarak Enflasyon Muhasebesi .....................................558
8.3.2. Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama
(IAS 29).....................................................................................562
8.4.
Sat›fl Amaçl› Elde Tutulan Duran Varl›klar ve Durdurulan
Faaliyetler Standard› (IFRS 5) .........................................................569
8.4.1. Amaç, Kapsam ve Tan›mlar ....................................................569
8.4.2. Sat›fl Amaçl› Elde Tutulan Duran Varl›klar›n (Elden
Ç›kar›lacak Duran Varl›k Grubunun) S›n›fland›r›lmas›.......570
8.4.3. Sat›fl Amaçl› Elde Tutulan Varl›k Olarak S›n›fland›r›lan
Duran Varl›klar›n (veya Elden Ç›kar›lacak Varl›k Gruplar›n›n)
Ölçümü .....................................................................................571
X
2008 OCAK DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ ...................................575
2008 MAYIS DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ ..................................581
2008 EYLÜL DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ .................................588
2009 OCAK DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ ...................................594
2009 MAYIS DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ ..................................599
2009 EYLÜL DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ .................................607
2010 MART DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹...................................615
KAYNAKÇA .......................................................................................................621
EK I: Tekdüzen Hesap Plan› .............................................................................622
EK II: Bilanço.....................................................................................................632
EK III: Gelir Tablosu .........................................................................................634
IV. BÖLÜM
‹ L G ‹ L ‹ V E R G ‹ M E V Z U AT I
1. VERG‹ HUKUKU (TEMEL KAVRAMLAR) ................................................637
1.1. Vergi Hukukunun Tan›m›, Kapsam› ve Hukuk
Sistemi ‹çindeki Yeri ...........................................................................637
1.2. Vergi Hukukunun Kaynaklar› ............................................................639
1.2.1. Temel (Aslî) Kaynaklar..............................................................639
1.2.2. Yard›mc› (Tali) Kaynaklar .........................................................641
1.3. Vergilemeye ‹liflkin Temel Kavramlar
(Vergi Yasas›nda Bulunmas› Gereken Unsurlar –
Verginin Kurucu Unsurlar›) ..............................................................641
1.3.1. Verginin Konusu ........................................................................641
1.3.2. Vergi Mükellefi ...........................................................................642
1.3.3. Vergi Sorumlusu.........................................................................642
1.3.4. Vergiyi Do¤uran Olay ................................................................644
1.3.5. Muafiyet ve ‹stisna ....................................................................644
1.3.6. Vergi Matrah› .............................................................................644
1.3.7. Vergi Tarifesi ..............................................................................645
1.4. Vergilendirme ‹fllemleri .......................................................................645
1.4.1. Verginin Tarh› ve Tarh Usulleri................................................645
1.4.2. Verginin Tebli¤i ve Tebli¤ Usulleri ...........................................647
1.4.3. Tahakkuk....................................................................................648
1.4.4. Tahsil ..........................................................................................648
1.5. Vergi Borcunu Sona Erdiren Nedenler...............................................650
1.5.1. Ödeme .........................................................................................650
1.5.2. Zamanafl›m› ................................................................................650
1.5.3. Terkin..........................................................................................652
XI
2. ÖZEL VERG‹ HUKUKU (TÜRK VERG‹ S‹STEM‹) ..................................653
2.1. Türk Vergi Sistemi Hakk›nda Genel Bilgiler ...................................653
2.2. Gelir Vergisi..........................................................................................654
2.2.1. Gelir Kavram› ve Gelir Vergisinin Konusu ..............................654
2.2.2. Gelirin Özellikleri ......................................................................654
2.2.3. Gelir Vergisinin Yükümlüsü......................................................655
2.2.4. Vergiyi Do¤uran Olay ................................................................656
2.2.5. Matrah›n Tespiti ........................................................................656
2.2.6. Gelirin Tarh ve Tahsili ..............................................................680
2.3. Kurumlar Vergisi .................................................................................684
2.3.1. Kurumlar Vergisinin Konusu....................................................684
2.3.2. Kurumlar Vergisinin Yükümlüsü .............................................684
2.3.3. Vergiyi Do¤uran Olay ................................................................685
2.3.4. Muafiyet ve ‹stisnalar ...............................................................686
2.3.5. Kurumlar Vergisinde Matrah›n Tespiti ....................................688
2.3.6. Kurumlar Vergisinin Beyan› .....................................................689
2.3.7. Kurumlar Vergisinin Tarh›, Tahakkuku ve Ödenmesi............691
2.4. Katma De¤er Vergisi............................................................................691
2.4.1. Konusu........................................................................................692
2.4.2. Yükümlü ve Vergi Sorumlusu ...................................................693
2.4.3. Vergiyi Do¤uran Olay ................................................................694
2.4.4. ‹stisnalar ....................................................................................696
2.4.5. Matrah ve Oran› ........................................................................697
2.4.6. Beyan ve Tahsil ..........................................................................698
2.5. Veraset ve ‹ntikal Vergisi ....................................................................698
2.5.1. Konusu........................................................................................698
2.5.2. Yükümlüsü .................................................................................699
2.5.3. Muafiyet ve ‹stisnalar ...............................................................699
2.5.4. Matrah›n Tespiti ........................................................................701
2.5.5. Beyanname Verilme Süresi .......................................................701
2.5.6. Oran› ...........................................................................................702
2.5.7. Verginin Tahakkuku ve Tahsili.................................................702
2.6. Emlak Vergisi .......................................................................................702
2.6.1. Bina Vergisi ................................................................................703
2.6.2. Arazi Vergisi ...............................................................................707
2.7. Harçlar..................................................................................................710
2.7.1. Harçlar›n Konusu ......................................................................710
2.7.2. Yükümlüsü..................................................................................711
XII
2.7.3. Tapu ve Kadastro Harçlar›nda ‹stisnalar ................................712
2.7.4. Tapu ve Kadastro Harçlar›nda Harç Alma Ölçüleri ................713
2.7.5. Tapu ve Kadastro Harçlar›nda Harç Alma Oranlar› ...............713
2.7.6. Tapu ve Kadastro Harçlar›n›n Ödenmesi.................................715
2008 OCAK DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ ...................................717
2008 MAYIS DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ ..................................723
2008 EYLÜL DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ .................................729
2009 OCAK DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ ...................................735
2009 MAYIS DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ ..................................741
2009 EYLÜL DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ .................................747
2010 OCAK (MART) DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹.....................753
KAYNAKÇA .......................................................................................................759
V. BÖLÜM
M E S L E K ‹ M E V Z U AT V E E T ‹ K K U R A L L A R
1. MEDEN‹ HUKUK (EfiYA HUKUKU) .......................................................763
1.1. Hak Kavram› ve Çeflitleri ................................................................763
1.2. Ayni Hak Tan›m› ve Çeflitleri ...........................................................763
1.2.1. Mülkiyet Hakk›........................................................................763
1.2.2. S›n›rl› Ayni Haklar ..................................................................772
2. TAPU S‹C‹L‹ ...............................................................................................776
2.1. Amaç - Kapsam .................................................................................776
2.1.1. Sicil Bölgeleri ...........................................................................776
2.1.2. Tapu Sicilinin Oluflumu ..........................................................777
2.1.3. Tapu Siciline Hâkim Bulunan ‹lkeler ....................................777
2.1.4. Tapu Siciline Yaz›m› Gereken Tafl›nmaz Mal ve Haklar ......777
2.2. ‹stem ve Belgelenmesi.......................................................................778
2.2.1. ‹stem Zorunlulu¤u ...................................................................778
2.2.2. Akdi Gerektirmeyen ‹fllemlerde ‹stem Belgesi Düzenlenmesi .779
2.2.3. Akdi Gerektiren ‹fllemlerde Resmi Senet Düzenlenmesi......779
2.2.4. Tan›k Bulundurulmas› Gereken Haller .................................780
2.2.5. ‹mza Bilmeyenin ‹flareti..........................................................780
2.2.6. ‹kametgâhta ‹stem Belgesi Düzenlenmesi veya Akit Yap›lmas› .780
2.2.7. Resmi Senedin ‹çeri¤i..............................................................780
2.2.8. Resmi Senet Düzenlenmesi Gerektirmeyen ‹fllemlerde
Aranacak Belgeler...................................................................781
2.2.9. Yevmiye Defterine Kay›t .........................................................781
2.2.10. ‹stemin Reddedilmesi ............................................................782
XIII
2.3.
Tapu Siciline Kay›tl› Tafl›nmaz›n Tapu Sayfas› Üzerinde
Yap›labilecek Kay›tlar .......................................................................782
2.3.1. Tescil .........................................................................................782
2.3.2. fierhler ......................................................................................782
2.3.3. Beyanlar ...................................................................................783
2.3.4. Terkin .......................................................................................784
2.3.5. Tadil (Düzetme) .......................................................................784
2.4. Yard›mc› Siciller ...................................................................................785
2.5. Gayrimenkul Sat›fl Vaadi Sözleflmesi .................................................786
3. KAT MÜLK‹YET‹ KANUNU .....................................................................786
3.1. Genel Hükümler ................................................................................786
3.1.1. Kat Mülkiyeti ve Kat ‹rtifak› .................................................786
3.1.2. Ba¤lant›lar ...............................................................................788
3.1.3. Ortakl›¤›n (fiüyuun) Giderilmesi ve Öncelikle Sat›nalma
(fiüf’a) Hakk› .............................................................................789
3.2. Kat Mülkiyetinin ve Kat ‹rtifak›n›n Kurulmas› .............................789
3.2.1. Genel Kural..............................................................................789
3.2.2. Kat Mülkiyeti Kütü¤ü .............................................................790
3.2.3. Kat Mülkiyetinin Kurulmas› ..................................................790
3.3. Kat Maliklerinin ve Kat ‹rtifak› Sahiplerinin Haklar›...................792
3.3.1. Kat Maliklerinin Haklar› ........................................................792
3.3.2. Kat ‹rtifak› Sahibinin Haklar› ...............................................792
3.4. Kat Maliklerinin ve Kat ‹rtifak› Sahiplerinin Borçlar› ..................793
3.4.1. Kat Maliklerinin Borçlar› .......................................................793
3.4.2. Kat ‹rtifak› Sahiplerinin Borçlar› ..........................................795
3.5. Ana Gayrimenkulün Yönetimi .........................................................796
3.5.1. Genel Kurul..............................................................................796
3.5.2. Yönetim Plan› ..........................................................................796
3.5.3. Kat Malikleri Kurulunun Toplant›s› ve Kararlar› ................796
3.5.4. Yönetici.....................................................................................798
3.6. Yenilik ve ‹laveler ..............................................................................801
3.6.1. Faydal› Olanlar........................................................................801
3.6.2. Çok Masrafl› ve Lüks Olanlar ................................................802
3.6.3. Ba¤›ms›z Bölüm ‹lavesi...........................................................802
3.6.4. Temliki Tasarruflar ve Önemli ‹fller ......................................803
3.7. Kat Mülkiyetinin ve Kat ‹rtifak›n›n Sona Ermesi ..........................803
3.7.1. Kat Mülkiyetinin Sona Ermesi...............................................803
3.7.2. Kat ‹rtifak›n›n Sona Ermesi ...................................................804
3.8. Devre Mülk Hakk› .............................................................................805
3.9. Toplu Yap›lara ‹liflkin Di¤er Hususlar .............................................806
XIV
3.9.1. Kapsam.....................................................................................806
3.9.2. Ortak Yerler .............................................................................806
3.9.3. Vaziyet Plan ve Projeleri .........................................................806
3.9.4. Yönetim ....................................................................................807
3.9.5. Yönetim Plan› ve De¤ifltirilmesi .............................................808
3.9.6. Yönetici ve Denetçi Atama ......................................................808
3.9.7. Geçici Yönetim .........................................................................808
3.9.8. Görevli Mahkeme ....................................................................809
3.9.9. Kullanma Yerlerinin Boflalt›lmas› ..........................................809
3.9.10. Kat ‹rtifak›na Geçifl...............................................................809
4. KADASTRO KANUNU ...............................................................................810
4.1. Genel ‹lke ...........................................................................................810
4.2. Kadastro Çal›flmalar› ........................................................................810
4.2.1. Kadastro Bölgelerinin Belirlenmesi ve ‹lan› .........................810
4.2.2. Kadastro Ekibi ve Komisyonun Kuruluflu .............................810
4.2.3. Kadastro Çal›flma Alan›, ‹lan ve ‹tiraz ..................................811
4.2.4. Dava Listesi ve Di¤er Belgelerin Al›nmas› ............................812
4.3. S›n›rland›rma ve Tespit ‹flleri...........................................................812
4.3.1. Mevki veya Ada ‹lan›...............................................................812
4.3.2. Tafl›nmaz Mallar›n S›n›rland›r›lmas›.....................................812
4.3.3. Kontrol......................................................................................813
4.3.4. Kadastro Tespitine ‹tiraz ........................................................813
4.3.5. Komisyon ‹ncelemesi ...............................................................813
4.3.6. Kadastro Sonuçlar›n›n ‹lan› ...................................................814
4.3.7. Kadastro Tutanaklar›n›n Kesinleflmesi ve
Hak Düflürücü Süre ....................................................................814
4.4. Mülkiyet Hakk›n›n Tespitine ‹liflkin Esaslar ..................................815
4.4.1. Tapuda Kay›tl› Tafl›nmaz Mallar›n Tespiti ............................815
4.4.2. Tapuda Kay›tl› Olmayan Tafl›nmaz Mallar›n Tespiti............815
4.4.3. Taksim ve K›smi ‹ktisap Hali.................................................816
4.4.4. Kamu Mallar›...........................................................................816
4.4.5. Miktar Fazlas›n›n ‹fraz›..........................................................818
4.4.6. Evvelce Kadastrosu Yap›lan Yerler.........................................819
4.5. Uyuflmazl›klar›n Kadastro Mahkemesinde Çözümlenmesi............819
4.5.1. Adli Kurulufl.............................................................................819
4.5.2. Genel Olarak Görev.................................................................820
4.5.3. Zaman Bak›m›ndan Görev ve Yetki........................................820
4.5.4. Mahalli Mahkemelerde Görülmekte Olan Davalar›n Devri ve
Eksik ‹dari ‹fller Hakk›nda Yap›lacak ‹fllem ........................821
4.5.5. Kadastro Davalar›nda Usul ....................................................821
XV
4.6.
4.7.
4.5.6. Yarg›lama Usulü ......................................................................821
4.5.7. Deliller ve Hâkimin Takdiri....................................................822
4.5.8. Vekâlet......................................................................................822
4.5.9. Kararlar›n Tebli¤i, Kanun Yollar›na Baflvurma ve ‹lamlar›n
‹nfaz›.........................................................................................822
4.5.10. Kesin Hüküm .........................................................................823
Mali Hükümler ..................................................................................823
4.6.1. Veraset ve ‹ntikal Vergisi........................................................823
4.6.2. Yarg›lama Giderleri, Kadastro Harc› ve Tahakkuku ............823
4.6.3. Döner Sermaye Teflkili ............................................................823
4.6.4. Döner Sermaye ‹flletmelerinin Yetkileri ................................824
4.6.5. Öncelikli Kadastro ve ‹hale ....................................................824
4.6.6. Kadastro Bafllad›ktan Sonraki Akit ve Tescil ‹fllemleri........824
4.6.7. Hatalar›n Düzeltilmesi............................................................825
‹ntikal ve Son Hükümler ..................................................................825
4.7.1. Toplu Yap›lar›n Kadastrosu ....................................................825
4.7.2. Hazine Ad›na Kay›tl› Tafl›nmaz Mallarda ‹ktisap ................825
5. ORMAN KANUNU......................................................................................826
5.1. Tan›m .................................................................................................826
5.2. Türleri.................................................................................................827
5.2.1. Devlet Ormanlar› Orman Kadastrosu ...................................828
5.2.2. Hükmi fiahsiyeti Haiz Amme Müesseselerine Ait Ormanlar ...832
5.2.3. Hususi Ormanlar.....................................................................832
5.3. Kanuna Ayk›r›l›k Oluflturan Fiillerin Takibi...................................833
6. TAPU KANUNU..........................................................................................834
7. KAMULAfiTIRMA KANUNU ...................................................................837
7.1. Genel Hükümler ................................................................................837
7.1.1. Amaç ve Kapsam .....................................................................837
7.1.2. Kamulaflt›rma fiartlar› (Madde 3)..........................................838
7.2. Bedelin Tespiti ...................................................................................842
7.2.1. Kamulaflt›rma Bedelinin Mahkemece Tespiti ve ‹dare
Ad›na Tescil Bedelin Tespiti Esaslar› ......................................842
7.2.2. Dava Hakk› ..............................................................................846
7.3. Vazgeçme ve Geri Alma .....................................................................851
7.3.1. Tafl›nmaz Mal›n Boflalt›lmas› .................................................851
7.3.2. Kamulaflt›rmadan Vazgeçme ve Geri Alma ...........................851
7.4. Mal›n ‹dareye Geçmesi......................................................................852
7.4.1. Kamulaflt›rma Bedelinden Düflülebilecek Hasar ..................852
7.4.2. Haklar›n S›n›rland›r›lmas› ve Mülkiyetin ‹dareye Geçmesi...852
7.4.3. Trampa Yolu ve Acele Kamulaflt›rma .....................................852
XVI
7.5.
7.6.
Bedelsiz Kullan›m ve Mal Devri.......................................................853
7.5.1. Bedelsiz Kullanma ve Giderler...............................................853
7.5.2. Kamu Kurumlar› ve Tüzel kiflileri Aras›nda Tafl›nmaz
Mal Devri..................................................................................853
Son Hükümler....................................................................................854
7.6.1. Yasak ‹fller (Madde 31)............................................................854
7.6.2. Mal Sahibinin Sa¤lad›¤› Yararlar› Geri Alma Hakk›............855
7.6.3. ‹mar Mevzuat› Uygulanan veya Özel Parselasyon 855
Yap›lan Yerler ...........................................................................855
7.6.4. Kamulaflt›rmadan Sonra Al›nan Tapu Kayd›n›n ‹ptali ........855
7.6.5. Yetkili ve Görevli Mahkeme ve Yarg›lama Usulü..................855
7.6.6. Vergilendirme...........................................................................855
7.6.7. Kamulaflt›rmas›z El Koyma ve Hak Düflürücü Süre ............856
8. GAYR‹MENKUL K‹RALARI HAKKINDA KANUN.................................856
8.1. Kanunun Uygulama Alan› ................................................................856
8.2. Tahliye Sebepleri ...............................................................................857
9. YAPI DENET‹M‹ HAKKINDA KANUN ...................................................859
9.1. Amaç, Kapsam ve Tan›mlar..............................................................859
9.2. Yap› Denetim Kurulufllar› ve Görevleri ...........................................860
9.3. Sorumluluklar ve Yap›lamayacak ‹fller ............................................861
9.4. Yap› Denetim Komisyonu ve Görevleri ............................................862
9.5. Yap› Denetimi Hizmet Sözleflmeleri .................................................862
9.6. Yap› Denetim Kuruluflu ile Mimar ve Mühendislerinin Yap› ile
‹liflkisinin Kesilmesi .............................................................................863
9.7. Sicillerin Tutulmas› ve Yap›lara Sertifika Verilmesi.......................863
9.8. Denetim Faaliyetinin Durdurulmas› ve ‹zin Belgesinin ‹ptali ....863
9.9. Bakanl›¤›n Denetim Yetkisi ..............................................................864
9.10. Kanunun Uygulanaca¤› ‹ller ............................................................864
10. ÇEVRE KANUNU.......................................................................................864
10.1. Tan›mlar .............................................................................................864
10.2. Yüksek Çevre Kurulu ve Görevleri ..................................................869
10.3. Çevre Korunmas›na ‹liflkin Önlemler ve Yasaklar..........................870
10.3.1. Kirletme Yasa¤›......................................................................870
10.3.2. Çevrenin Korunmas› .............................................................870
10.3.3. Çevresel Etki De¤erlendirilmesi...........................................872
10.3.4. Denetim, Bilgi Verme ve Bildirim Yükümlülü¤ü ................875
10.4. Cezai Hükümler.................................................................................876
10.4.1. ‹dari Nitelikteki Cezalar.......................................................876
10.4.2. Fiillerin Tekrar› .....................................................................878
10.4.3. ‹dari Cezalarda Yetki ............................................................878
XVII
10.5. Çeflitli Hükümler ...............................................................................878
10.5.1. Kirletenin Sorumlulu¤u ........................................................878
10.5.2. Teflvik......................................................................................878
10.5.3. Bilgi Edinme ve Baflvuru Hakk›...........................................879
10.5.4. Topra¤›n Korunmas›na ve Kirlili¤inin Önlenmesine
‹liflkin Esaslar ...........................................................................879
11. ARSA ÜRET‹LMES‹ VE DE⁄ERLEND‹R‹LMES‹ HAKKINDA KANUN....880
11.1. Amaç ve Görevler ..............................................................................880
11.2. Mali Hükümler ..................................................................................881
11.3. Arsa ile ‹lgili Hükümler ....................................................................881
11.4. Çeflitli Hükümler ...............................................................................882
12. KOOPERAT‹FLER KANUNU....................................................................883
12.1. Kooperatif ve Kuruluflu .....................................................................883
12.1.1. Tan›m......................................................................................883
12.1.2. Kurulufl, Muteberlik fiartlar›, ‹sim Kullanma Yetkisi ........883
12.1.3. ‹zin Verme, Tescil ve ‹lan......................................................883
12.1.4. Ana Sözleflmeye Konacak Hükümler ...................................884
12.1.5. Tüzel Kiflili¤in Kazan›lmas› ve Sorumluluk........................885
12.2. Ortakl›k S›fat›n›n Kazan›lmas› ve Kaybedilmesi............................885
12.2.1. Ortakl›¤a Girme fiartlar› ve Ek Ödemeler ..........................885
12.2.2. Ortakl›¤›n Sona Ermesi ........................................................886
12.2.3. Ortakl›ktan Ç›kar›lma Esaslar› ve ‹tiraz ............................886
12.2.4. Kooperatiften Ç›kan veya Ç›kar›lan Ortaklarla
Hesaplaflma Süresi ve Yükümlülük ........................................887
12.3. Ortaklar›n Hak ve Ödevleri ..............................................................887
12.3.1. Ortakl›k Senedi......................................................................887
12.3.2. Ortakl›k Paylar›, fiahsi Alacakl›lar ......................................888
12.3.3. Ayni Sermaye .........................................................................888
12.3.4. Hak ve Vecibelerde Eflitlik ....................................................889
12.4. Kooperatifin Sorumlulu¤u.................................................................889
12.5. Kooperatif Hesaplar› .........................................................................891
12.6. Kooperatif Organlar› .........................................................................892
12.6.1. Genel Kurul............................................................................892
12.6.2. Yönetim Kurulu .....................................................................895
12.6.3. Denetçiler ...............................................................................897
12.7. Kooperatiflerin Da¤›lmas›.................................................................898
12.8. Çeflitli Hükümler ...............................................................................899
12.8.1. Anonim fiirket Hükümlerine At›f .........................................899
12.8.2. Davalar›n Niteli¤i ve Muhakeme Usulü ..............................899
XVIII
13. 2886 SAYILI DEVLET ‹HALE KANUNU.................................................899
13.1. Genel Hükümler ................................................................................899
13.1.1. ‹lkeler .....................................................................................900
13.1.2. ‹hale Yetkilisi .........................................................................900
13.1.3. Tan›mlar .................................................................................900
13.1.4. ‹haleye Kat›labilme fiartlar› .................................................901
13.1.5. ‹haleye Kat›lamayacak Olanlar............................................901
13.1.6. fiartnameler ...........................................................................902
13.1.7. fiartname Genel Esaslar› ......................................................903
13.2. ‹hale ‹fllemleri....................................................................................903
13.2.1. ‹haleye Haz›rl›k .....................................................................903
13.2.2. Tekliflerin De¤erlendirilmesi ve ‹hale Kararlar› ................907
13.2.3. ‹hale Usulleri .........................................................................908
13.2.4. ‹halenin Sözleflmeye Ba¤lanmas› .........................................914
13.3. ‹hale Usullerine Tabi Olmayan ‹fller................................................918
13.4. ‹hale ‹fllerinde Yasaklar ve Sorumluluklar......................................920
13.5. Çeflitli Hükümler ...............................................................................922
14. ‹SKÂN KANUNU........................................................................................922
14.1. Genel Hükümler ...............................................................................922
14.2. Göçmenlerin Kabulü..........................................................................923
14.3. ‹skân Esaslar› ....................................................................................924
14.3.1. Yerleri Kamulaflt›r›lanlar›n ‹skân›.......................................925
14.3.2. Millî Güvenlik Nedeniyle ‹skân ...........................................926
14.3.3. Gösterilen Yerde ‹skân› Kabul Etmeyenler .........................926
14.4. Fiziksel Yerleflim Düzenlenmesi .......................................................927
14.5. ‹skânda Aile Kabul Edilecekler ........................................................927
14.5.1. Komisyonlar ...........................................................................928
14.5.2. Temlik ve Tescil......................................................................928
14.5.3. Mülkiyete ve Bedele ‹liflkin ‹htilaflar ..................................928
14.5.4. Devir, Takyit ve Geri Alma ...................................................929
14.5.5. Tafl›nmazlar›n Fuzuli ‹flgalden Korunmas› .........................929
14.5.6. ‹skân ‹fllerinin Yürütülmesi .................................................929
14.5.7. Proje Kredisi ..........................................................................930
14.6. Malî Hükümler ..................................................................................930
14.7. Muafiyetler.........................................................................................931
14.8. Çeflitli Hükümler ...............................................................................932
14.9. Geçici Maddeler .................................................................................933
XIX
15. BELED‹YE KANUNU.................................................................................935
15.1. Genel Hükümler ................................................................................935
15.1.1. Belediyenin Kuruluflu ve S›n›rlar› .......................................935
15.1.2. Belediyenin Görev Yetki ve Sorumluluklar› .......................939
15.2. Belediyenin Organlar› .......................................................................940
15.2.1. Belediye Meclisi .....................................................................940
15.2.2. Belediye Encümeni ................................................................947
15.2.3. Belediye Baflkan› ...................................................................948
15.3. Belediyelerin Denetimi......................................................................952
15.4. Mali Hükümler ..................................................................................952
15.4.1. Belediyenin Gelir ve Giderleri ..............................................952
15.4.2. Belediye Bütçesi.....................................................................954
15.4.3. Borçlanma ve ‹ktisadi Giriflimler .........................................954
15.5. Çeflitli Hükümler ...............................................................................956
15.5.1. Kentsel Dönüflüm ve Geliflim Alan›......................................956
15.5.2. Yurt d›fl› iliflkileri...................................................................956
15.5.3. Kent konseyi ..........................................................................957
15.5.4. Belediye tasarrufundaki yerler.............................................957
15.5.5. fiehirleraras› Özel Otobüs Terminali ‹flletmesi ve
Akaryak›t ‹stasyonlar› ............................................................957
15.5.6. Ad Verme, Tan›t›c› Amblem ve Flama Kullan›m›................957
16. ‹MAR KANUNU..........................................................................................958
16.1. Genel Hükümler .................................................................................958
16.2. ‹mar Planlar› ‹le ‹lgili Esaslar .........................................................960
16.2.1. Planlama Kademeleri............................................................960
16.2.2. Halihaz›r Harita ve ‹mar Planlar› .......................................960
16.2.3. Planlar›n Haz›rlanmas› ve Yürürlü¤e Konulmas› ..............961
16.2.4. ‹mar Planlar›nda Bakanl›¤›n Yetkisi ...................................961
16.2.5. ‹mar Programlar›, Kamulaflt›rma ve K›s›tl›l›k Hali ...........962
16.2.6. Kamuya Ait Gayrimenkuller ................................................963
16.2.7. Cephe Hatt›............................................................................963
16.2.8. ‹mar Planlar›nda Umumi Hizmetlere Ayr›lan Yerler .........964
16.2.9. ‹rtifak Haklar› .......................................................................964
16.3. ‹fraz ve Tevhid ‹flleri ..........................................................................964
16.3.1. Tescil ve fiüyuun ‹zalesi ........................................................964
16.3.2. Kamulaflt›rmadan Arta Kalan K›s›mlar ..............................965
16.3.3. Arazi ve Arsa Düzenlemesi ...................................................965
XX
16.4. Yap›......................................................................................................967
16.4.1. Yap› Ruhsatiyesi ....................................................................967
16.4.2. Ruhsat Alma fiartlar› ............................................................968
16.4.3. Gelifltirme Alanlar›nda Yap› Ruhsat› ...................................968
16.4.4. Kamuya Ait Yap› ve Tesisler ‹le Sanayi Tesislerinde Ruhsat ...969
16.4.5. Ruhsata Tabi Olmayan Yap›lar ve Uyacaklar› Esaslar ......970
16.4.6. Fenni Mesuller ve Mesuliyetleri ‹le Müteahhit Sicilleri ....970
16.4.7. Ruhsat Müddeti .....................................................................970
16.4.8. Yap› Kullanma ‹zni................................................................971
16.4.9. Kullanma ‹zni Al›nmam›fl Yap›lar........................................971
16.4.10. Ruhsats›z veya Ruhsat ve Eklerine Ayk›r› Olarak Bafllanan
Yap›lar.......................................................................................971
16.4.11. Umumi Hizmetlere Ayr›lan Yerlerde Muvakkat Yap›lar...972
16.4.12. ‹nflaat, Tamirat ve Bahçe Tanzimi ile ‹lgili Tedbirler ve
Mükellefiyetler......................................................................972
16.4.13. Bina Ön Cephe Hatt› ‹le Yol Aras› ve Tabii Zeminin Kaz›lmas› ...973
16.4.14. Kap›c› Daireleri ve S›¤›naklar ............................................973
16.4.15. Otoparklar............................................................................974
16.5. Çeflitli Hükümler ...............................................................................974
16.6. ‹mar Kanunu’nun 18. Maddesi Uyar›nca Yap›lacak Arazi ve Arsa
Düzenlemesi ‹le ‹lgili Esaslar Hakk›nda Yönetmelik ..........................976
16.6.1. Genel Hükümler ....................................................................976
16.6.2. Uygulama Esaslar› ................................................................977
16.6.3. Haz›rl›k Çal›flmalar›..............................................................981
16.6.4. Düzenleme ‹flleri....................................................................984
17. ‹MAR AFFI KANUNU ................................................................................989
17.1. Genel Hükümler ................................................................................989
17.2. Uygulama Hükümleri........................................................................990
17.2.1. Çeflitli ‹fllemler ve Tapu Verme ............................................991
17.2.2. De¤erlendirme Esaslar›.........................................................994
17.3. Mali Hükümler ..................................................................................999
17.4. Muafl›klar ........................................................................................1000
18. MESLEK ‹LKELER‹ VE ET‹K KURALLAR ..........................................1001
18.1. Tan›mlar............................................................................................1001
18.2. SPK Taraf›ndan Listeye Al›nmaya ve Listeden Ç›kart›lmaya
‹liflkin Esaslar...........................................................................................1002
18.2.1. Baflvuru Koflullar›................................................................1002
18.2.2. Ortaklar›n Yöneticilerin Denetçilerin De¤erleme
Uzmanlar› ‹le Konut De¤erleme Uzmanlar›n›n Nitelikleri...1003
18.2.3. Pay devirleri ve Esas Sözleflme De¤ifliklikleri...................1004
18.2.4. Listeden Ç›kar›lma..............................................................1004
XXI
18.3. Faaliyet Esaslar›..............................................................................1005
18.3.1. Sorumluluk ..........................................................................1005
18.3.2. Ba¤›ms›zl›k ‹lkesi ................................................................1005
18.3.3. ‹flin Kabulü ve ‹flin Devri....................................................1007
18.3.4. Mesleki Özen ve Titizlik ‹lkesi ...........................................1007
18.3.5. Yap›labilecek Faaliyetler ve Yasaklar ................................1007
18.3.6. S›r Saklama Yükümlülü¤ü .................................................1008
18.3.7. Sözleflme Zorunlulu¤u .........................................................1008
18.4. Raporlama Standartlar› ..................................................................1009
18.5. Kurul Taraf›ndan Yap›lacak Denetim.............................................1009
19. KONUT F‹NANSMANI S‹STEM‹NE ‹L‹fiK‹N ÇEfi‹TL‹
KANUNLARDA DE⁄‹fi‹KL‹K YAPILMASI HAKKINDA KANUN .............1010
19.1. Konut Finansman›...........................................................................1010
19.2. Konut Finansman› Fonu .................................................................1011
19.3. Konut Finansman› Sözleflmeleri.....................................................1012
19.4. Varl›k Teminatl› Menkul K›ymetler ...............................................1016
19.5. ‹potek Teminatl› Menkul K›ymetler...............................................1017
19.6. ‹potek Finansman› Kurulufllar›......................................................1021
19.7. Türkiye De¤erleme Uzmanlar› Birli¤i ...........................................1021
20. ÖZELLEfiT‹RME UYGULAMALARI HAKKINDA KANUN .................1022
20.1. Özellefltirme Yüksek Kurulu...........................................................1023
20.2. Özellefltirme ‹daresi Baflkanl›¤› .....................................................1024
20.3. Yabanc›lara Tafl›nmaz Sat›fl›...........................................................1025
20.4. Özellefltirme Yöntemleri, De¤er Tespiti, ‹hale Yöntemleri ...........1025
20.4.1. Özellefltirme Yöntemleri......................................................1025
20.4.2. De¤er Tespiti ........................................................................1026
20.4.3. ‹hale Usulleri .......................................................................1027
21. KIYI KANUNU..........................................................................................1029
21.1. Tan›mlar............................................................................................1029
21.2. Esas: K›y›lar›n Kamu Yarar›na Kullan›lmas› ................................1030
21.3. K›y›larda Yap›laflma ve Bu Amaçla Kaz› Yap›lmas› ve
Malzeme Al›nmas› Yasakt›r ............................................................1030
21.4. K›y› Kenar Çizgisinin Belirlenmesi ...............................................1032
21.5. Kontrol Faaliyetleri ........................................................................1032
21.6. Cezai Hükümler...............................................................................1032
22. M‹LL‹ PARKLAR KANUNU ....................................................................1033
22.1. Tan›mlar ...........................................................................................1033
22.2. Alanlar›n Belirlenmesinde Yetki ....................................................1033
22.3. Milli Parklarda Plan Proje ve Araflt›rmalara ‹zin.........................1034
22.4. Yasaklanan Faaliyetler....................................................................1035
XXII
23. GECEKONDU KANUNU .........................................................................1035
23.1. Belediyelere Arsa Sa¤lanmas› ........................................................1036
23.2. Yap›lacak ‹fllemler ............................................................................1036
23.3. Hak Sahiplerinin Yükümlülükleri ..................................................1036
23.4. Arsa Tahsisi ......................................................................................1037
23.5. Cezai Hükümler ...............................................................................1037
24. TOPLU KONUT KANUNU ......................................................................1038
24.1. Toplu Konut ‹daresi Baflkanl›¤›n›n Görevleri ................................1038
25. KUZEY ANKARA G‹R‹fi KENTSEL DÖNÜfiÜM PROJES‹ KANUNU ...1041
25.1. Arazi ve Arsa Düzenlemesi Yap›lmas›............................................1041
25.2. Proje Yönetimi..................................................................................1042
25.3. Di¤er Kanunlara At›f.......................................................................1042
26. KÖY KANUNU..........................................................................................1042
26.1. Köy S›n›rlar›n›n Belirlenmesi ve Uyuflmazl›klar›n Çözümü ..........1042
26.2. Köyün Tüzel Kiflili¤i ........................................................................1044
26.3. Köy ‹fllerinin Görülmesi ..................................................................1044
26.4. Köy Yerleflme Plan›n›n Yap›lmas›...................................................1047
27. YIPRANAN TAR‹H‹ VE KÜLTÜREL TAfiINMAZ VARLIKLARIN
YEN‹LENEREK KORUNMASI VE YAfiATILARAK KULLANILMASI
HAKKINDA KANUN .............................................................................................1048
27.1. Yenileme Alanlar›n›n Belirlenmesi .................................................1048
27.2. Projelerin Uygulanmas› ...................................................................1049
27.3. Tafl›nmaz Tasarruflar›n›n K›s›tlanmas› ve Kamulaflt›rma ...........1049
27.4. S›n›rl› Ayni Hak Tesisi .....................................................................1051
28. KÜLTÜR ve TAB‹AT VARLIKLARINI KORUMA KANUNU................1051
28.1. Tan›mlar............................................................................................1051
28.2. Devlet Mal› Niteli¤i..........................................................................1052
28.3. Tafl›nmaz Kültür ve Tabiat Varl›klar›na ‹liflkin Esaslar ..............1052
28.4. Fiziki Müdahale Kavram› ...............................................................1053
28.5. Kültür ve Tabiat Varl›klar›n›n Korunmalar› .................................1054
28.6. Kültür ve Tabiat Varl›klar› Üzerinde Sahiplerinin Haklar› ...........1054
28.7. Kamulaflt›rma ..................................................................................1055
28.8. Ruhsats›z Yap› Yasa¤›......................................................................1055
28.9. Koruma Amaçl› ‹mar Plan› .............................................................1056
28.10. Yap› Esaslar› ve Maliklerin ‹zin Verme Yükümlülü¤ü ................1056
28.11. Tafl›nmaz Kültür Varl›klar›n›n Nakli ...........................................1057
28.12. Kaz› .................................................................................................1057
XXIII
28.13. Zarar Vermede Tazminat Yükümlülü¤ü .......................................1058
28.14. Kültür ve Tabiat Varl›klar›n› Koruma Yüksek Kurulu ‹le
Koruma Kurullar›...........................................................................1058
28.15. Cezalar ............................................................................................1059
29. HAZ‹NEYE A‹T TAfiINMAZ MALLARIN DE⁄ERLEND‹R‹LMES‹ ve
KATMA DE⁄ER VERG‹S‹ KANUNUNDA DE⁄‹fi‹KL‹K YAPILMASI
HAKKINDA KANUN .............................................................................1060
29.1. Hazine Tafl›nmaz Mallar› Sat›fl Koordinasyon Kurulu .................1060
29.2. De¤er tespit komisyonu...................................................................1061
29.3. ‹hale Komisyonu ..............................................................................1061
29.4. Do¤rudan Sat›fl ................................................................................1062
29.5. Taksitle Ödeme, Sat›fl Bedelinden Pay Verilmesi
Belediyelere Devir ...........................................................................1063
29.6. Sit Alanlar›nda Kalan Tafl›nmaz Mallar........................................1063
30. ASKER‹ YASAK BÖLGELER VE GÜVENL‹K BÖLGELER‹ KANUNU..........1063
30.1. Askeri Yasak Bölgeler......................................................................1064
30.1.1. Birinci Derece Kara Askeri Yasak Bölgeleri ......................1064
30.1.2. ‹kinci Derece Kara Askeri Yasak Bölgeleri ........................1065
30.2. Güvenlik Bölgeleri ...........................................................................1067
31. BO⁄AZ‹Ç‹ KANUNU ...............................................................................1068
31.1. Tan›mlar ...........................................................................................1068
31.2. Orman Alanlar› ................................................................................1069
31.3. Yeflil Alanlar......................................................................................1069
31.4. Ormanlar ..........................................................................................1069
31.4.1. Bo¤aziçi ‹mar Yüksek Koordinasyon Kurulu ....................1069
31.4.2. Bo¤aziçi imar ‹dare Heyeti .................................................1070
31.4.3. Bo¤aziçi imar Müdürlü¤ü ...................................................1070
31.5. Bo¤aziçi ‹mar Planlar›n›n Yap›lmas› .............................................1071
31.6. Y›k›m ‹flleri ......................................................................................1072
31.7. Cezalar..............................................................................................1072
32. ORGAN‹ZE SANAY‹ BÖLGELER‹ KANUNU .......................................1073
32.1. Amaç ve Kurulufl .............................................................................1073
32.2. OSB Organlar› .................................................................................1075
32.3. Kat›l›mc›lara Arsa Sat›fllar› ............................................................1076
32.4. Kat›l›mc›lara Arsa Tahsisi ..............................................................1076
32.5. Ortak Yerler ile Altyap› Tesisleri Kurma, Kullanma ve
‹flletme Hakk›.............................................................................................1077
32.6. OSB’nin Normal Faaliyete Geçmesi ve Genel Kurulun
Oluflmas›...........................................................................................1077
XXIV
33. SERBEST BÖLGELER KANUNU.......................................................... 1078
34. ENDÜSTR‹ BÖLGELER‹ KANUNU ......................................................1079
34.1. ‹htisas ve Özel Endüstri Bölgeleri .................................................1080
34.2. Muafiyetler.......................................................................................1080
34.3. Kamulaflt›rma ..................................................................................1080
34.4. ‹mar Planlar› ...................................................................................1081
34.5. Organize Sanayi Bölgelerinin Endüstri Bölgesine
Dönüfltürülmesi.................................................................................1081
35. TEKNOLOJ‹ GEL‹fiT‹RME BÖLGELER‹ KANUNU............................1082
35.1. Kuruluflu ..........................................................................................1082
35.2. ‹daresi (Yönetici fiirket) ..................................................................1083
35.3. ‹mar Planlar›n›n Yap›lmas› ............................................................1083
36. GÜNEYDO⁄U ANADOLU PROJES‹ BÖLGE KALKINMA ‹DARES‹
TEfiK‹LATININ KURULUfi VE GÖREVLER‹ HAKKINDA KANUN
HÜKMÜNDE KARARNAME ...................................................................1083
37. SULAMA ALANLARINDA ARAZ‹ DÜZENLEMES‹NE DA‹R TARIM
REFORMU KANUNU...............................................................................1085
37.1. Tan›mlar ...........................................................................................1086
37.2. Toplulaflt›rma ...................................................................................1088
37.3. Kullan›m...........................................................................................1088
37.4. Arazi Da¤›t›m›..................................................................................1089
37.5. Yeni Yerleflim Yerleri Kurulmas›.....................................................1091
37.6. Cezai Hükümler...............................................................................1091
38. MERA KANUNU.......................................................................................1092
38.1. Tan›mlar ...........................................................................................1092
38.2. Mera Hakk› ......................................................................................1093
38.3. Tahsis ve Yetkili Komisyon .............................................................1094
38.4. Tahsis ‹fllemlerinin Yap›lmas›.........................................................1095
38.5. Özel Sicile Kay›t ..............................................................................1096
38.6. Meralar›n Kullanma Esaslar›n›n Belirlenmesi .............................1096
38.7. Komisyon Kararlar›na ‹tiraz ..........................................................1097
38.8. Meralarda Tahsis Amac›n›n De¤ifltirilmesi ...................................1098
38.9. Meralarda Tahsis Karar›nda De¤ifliklik ........................................1098
38.10. Mera, Yaylak ve K›fllaklar›n Korunmas› ......................................1099
38.11. ‹nflaat Yasa¤›...................................................................................1099
38.12. Yararlanma Hakk› ve Kapsam› .....................................................1099
38.13. Orman Bölgelerinden Yararlanma Esaslar› .................................1100
XXV
39. KAMU ‹HALE KANUNU .........................................................................1101
39.1. Kanun Kapsam›nda Yer Alan ‹dareler ...........................................1101
39.2. ‹stisnalar .........................................................................................1102
39.3. Tan›mlar ...........................................................................................1103
39.4. ‹halelerde Uyulacak Temel ‹lkeler .................................................1106
39.4.1. ‹hale Komisyonu ..................................................................1106
39.4.2. ‹hale Prosedürü..................................................................11107
39.4.3. Eflik De¤erler .......................................................................1107
39.4.4. Yaklafl›k Maliyet ..................................................................1107
39.4.5. ‹haleye Kat›lanlar›n Yeterliliklerinin Belirlenmesi .........1107
39.4.6. ‹hale ‹lan Süreleri ve Kurallar› ‹le Ön ‹lan.......................1111
39.4.7. Ortak Giriflimler ..................................................................1114
39.4.8. Alt Yükleniciler ....................................................................1114
39.4.9. Yasak Fiil veya Davran›fllar ................................................1114
39.4.10. Uygulanacak ‹hale Usulleri ..............................................1115
39.4.11. Tekliflerin Haz›rlanmas› ve Sunulmas›............................1117
39.4.12. Geçici Teminat....................................................................1118
39.4.13. Tekliflerin Al›nmas› ve Aç›lmas› .......................................1118
39.4.14. Afl›r› Düflük Teklifler..........................................................1119
39.4.15. Bütün Tekliflerin Reddedilmesi ve ‹halenin ‹ptali..........1119
39.4.16. ‹halenin Karara Ba¤lanmas› ve Onaylanmas› ................1120
39.5. Kamu ‹hale Kurumu .......................................................................1121
39.6. ‹halelere Yönelik Baflvurular ve ‹nceleme .....................................1121
39.7. ‹halelere Kat›lmaktan Yasaklama ..................................................1122
2008 OCAK DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ ................................1123
2008 MAYIS DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ ...............................1132
2008 EYLÜL DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ ..............................1141
2009 OCAK DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ ................................1151
2009 MAYIS DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ ...............................1163
2009 EYLÜL DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹ ..............................1173
2010 OCAK (MART) DÖNEM‹ SINAV SORUSU ÇÖZÜMLER‹..................1182
XXVI
SPK Gayrimenkul De¤erleme Uzmanl›¤› Lisanslama
S›nav› Hakk›nda Genel Bilgiler
S›navlarda baflar›l› say›lmak için;
( a ) S›nav konular›n›n her birinden al›nacak notun 100 üzerinden en az 60
olmas›,
( b ) Al›nan notlar›n aritmetik ortalamas›n›n en az 70 olmas›, gerekmektedir.
S›navlarda baflar›s›z olanlar›n, yeniden girecekleri s›nav say›s›nda herhangi
bir s›n›rlama yoktur. Aday›n ilk kez girdi¤i s›nav sonuçlar›n›n aç›kland›¤› tarih ile lisans belgesi almaya hak kazand›¤› tarih aras›nda 2 y›ldan fazla bir
sürenin geçmifl olmas› halinde lisans belgesi verilmesi yenileme e¤itimlerine kat›larak tamamlama flart›na ba¤lanm›flt›r.
Aday›n ilk kez girdi¤i s›nav sonuçlar›n›n aç›kland›¤› tarih ile lisans belgesi
almaya hak kazanaca¤› tarih aras›nda 4 y›ldan fazla bir sürenin geçmemifl
olmas› gerekmektedir. Aksi halde aday›n baflar›l› oldu¤u dersler dahil tüm
derslerden yeniden s›nava girmesi gerekecektir.
S›navlarda baflar›l› say›lmak için her modülden al›nan notun en az
6 0 v e a r i t m e t i k o r t a l a m a n › n e n a z 7 0 o l m a s › z o r u n l u d u r.
Gayrimenkul De¤erleme Lisanslama S›nav› Soru Say›lar›
Pazar I. Oturum
Ders A d ›
Soru Da¤›l›m›
Gayrimenkul De¤erleme Esaslar›
25
Temel Finans Matemati¤i
25
S›nav süresi tek dersten sorumlu adaylar için 60 dakika olup, toplam s›nav
süresi 120 dakikad›r.
Pazar II. Oturum
Ders A d ›
Soru Da¤›l›m›
Mesleki Mevzuat ve Etik Kurallar
25
‹nflaat ve Gayrimenkul Muhasebesi
25
‹lgili Vergi Mevzuat›
25
S›nav süresi tek dersten sorumlu adaylar için 50 dakika olup, toplam s›nav
süresi 150 dakikad›r.

Benzer belgeler