İskemik Kalp Hastalıklarında Primer ve Sekonder Korunma
Transkript
İskemik Kalp Hastalıklarında Primer ve Sekonder Korunma
2008 İskemik Kalp Hastalıklarında Primer ve Sekonder Korunma Doç. Dr. Mehdi Zoghi Kardiyovasküler y hastalıklardan korunmak için 5 önemli neden : 1. 2 2. 3 3. 4. 5 5. Kardiyovasküler hastalıklar (KVH) erken ölümlerin başlıca sebebidir. Ateroskleroz yavaş bir süreçtir ve semptomatik duruma gelmesi bazen yılları bulacaktır. KVH’aa bağlı ölümlerin çoğu aniden ve herhangi bir KVH tıbbi müdahale imkanı olmadan gerçekleşmektedir. Aterosklerotik KVH hastalıklarının ortaya y ççıkması genelde yaşam tarzı ve değiştirilebilen fiziksel ve biyokimyasal risk faktörlerine bağlı olmaktadır. Ri k faktörlerinin Risk f k ö l i i modifikasyonu difik özellikle ö llikl yüksek ük k risk grubundaki hastalarda mortalite ve morbiditeyi azaltmaktadır. Risklerden korunmak kolay değildir ! Yüksek Orta Düşük ) 55 yaşında, d E Erkek k k ) TA: 130/80 mmHg, VKİ: 29, Bel çevresi: 96 cm ) T.Kolesterol: 260, LDL: 140, TG: 245, HDL:36 ) Sigara kullanıyor, DM (-) ) Talyum testi : Negatif ) Ekokardiyografi: SVEF %60 %60, SVH yok 2001 Koroner Arter Hastalığının Eşdeğerleri ? Koroner arter hastalığının eşdeğerleri : # Klinik olarak KAH varlığı ğ # DM # Semptomatik S t tik kkarotis ti arter t h hastalığı t lğ # Abdominal aort anevrizması # Periferik arter hastalığı # 10 yıllık ll k KAH riski i ki >%20 %20 olanlar l l Risk Kardiyovasküler Koroner aodoyoe as Arter ü e eHastalığı as Hastalık asa ağ Nasıl ? ve Kimlere uygulanmalıdır yg ? DM Hiperlipidemi Yaş HT Global Risk Değerlendirmesi Sigara Si Aile öyküsü “Framingham” g risk skoru Circulation 1999;100:1481-1492 “Framingham” g risk skoru Risk Factor Your Answer 10 yıllık kardiyovasküler olayı riski Sex: Male M l <%10 Düşük Age: Smoker: Diabetes: %10-20 Orta Blood Pressure: Total Cholestrol >%20HDL Cholesterol: Yüksek F Female l mm Hg g mg/dl mg/dl = % risk of heart disease in 10 years = % % Average 10‐year Average 10 year risk risk = % Low 10‐year risk Total Points: http://www.intmed.mcw.edu/clincalc/heartrisk.html Risk ? ) 55 yaşında, Erkek ) TA: 130/80 mmHg mmHg, VKİ: 29, 29 Bel çevresi: 96 cm ) T.Kolesterol: 260, LDL: 140, TG: 245, HDL:36 ) Sigara kullanıyor, DM (-) ) Talyum testi : Negatif ) Ekokardiyografi: LVEF %60 %60, LVH yok “Framingham” g risk skoru Risk Factor Your Answer 10 yıllık kardiyovasküler olayı riski Sex: <%10 Age: Düşük Smoker: Diabetes: %10-20 Orta Blood Pressure: Totall Cholestrol h l l 4 2 0 1 2 >%20HDL Cholesterol: Yüksek Total Points: 10 ? 1 Average 10 Average 10‐year year risk risk Low 10‐year risk = % risk/10 years 25 = % % = % http://www.intmed.mcw.edu/clincalc/heartrisk.html K di Kardiyovasküler kül Ri Risk k Primer Korunma Risk grubundaki hastalar Sekonder Korunma KAH & E d ğ l i Eşdeğerleri K di Kardiyovasküler kül Ri Risk k Primer Korunma Normal Popülasyon Hastalığının farkında olmayan tanı almamış olanlar Risk grubundaki ubund ki hastalar Tedavi altında olanlar K di Kardiyovasküler kül Ri Risk k ) Orta yaş grubu ve sigara içen ) Obez hasta, özellikle abdominal ) 1 veya daha fazla risk faktörü ) Ailede erken kardiyovasküler hastalık ) Kardiyovasküler hastalık lehine semptomlar K Kardiyovasküler Kardiyovasküler Kdi di skül skül K Korunma risk isk nm Primer Korunma Sekonder Korunma R k grubundaki Risk b d k Yaşam tarzı KAH değişikliği & hastalar Eşdeğerleri İlaç Tedavisi K Kardiyovasküler Kardiyovasküler Kdi di skül skül K Korunma risk isk nm Primer Korunma Normal N m l Popülasyon Yaşam tarzı değişikliği Hastalığının Yaşam tarzı farkında olmayan tanıdeğişikliği almamış olanlar Sekonder Korunma Yaşam tarzı KAH değişikliği & Eşdeğerleri Tedavi altında İlaç Tedavisi olanlar İlaç Tedavisi Sağlıklı bireylerde primer korunma # Sigara içilmemesi # Sağlıklı beslenme # Yeterli fiziksel aktivite # VKİ<25 kg/m2 # Kan basıncı <140/90 mmHg # Total kolesterol 190 mg/dl # LDL kolesterol 115 mg/dl # Açlık kan şekeri 110 mg/dl Yüksek risk grubundaki hastalar # Sigara içilmemesi # Sağlıklı beslenme # Yeterli fiziksel aktivite # VKİ<25 kg/m2 # Kan basıncı <130/80 mmHg # Total kolesterol 175 mg/dl # LDL kolesterol 100 00 mg/dl # Açlık kan şekeri 110 mg/dl, HbA1c <%6.5 Risklerden korunmayı ne kadar başarabiliyoruz? ne kadar başarabiliyoruz? A European Society of Cardiology survey of secondary prevention of coronary heart disease EUROASPIRE I, II, III EUROASPIRE 1. 2. 3. 4. 5. 6 6. 7. 8 8. 9. Çek Cumhuriyeti y Finlandiya Fransa Almanya Macaristan İtalya Hollanda Sl Slovenya İspanya Toplam sayı 1995 1996 1999 2000 2006 2007 I II III 331 415 396 392 421 425 387 413 389 410 348 365 402 389 256 357 446 404 410 348 365 402 389 256 357 446 404 3180 2995 2392 EUROASPIRE I II III 20.3 21.2 18.2 17 4 17.4 20.1 20 1 28.0 28 0 76.8 79.9 82.7 25 32.6 38 H Homo: R b l Robulus H Habilis bili E Erectus t Sapiens S i Ob Obesus # 2 Km/ Km/gün ün yürüyüş ü ü üş KAH riskini iskini %50 oranında azaltmaktadır. NEJM 2002; 347:16-25 Smoking cessation ns ns ns 12 weeks 4 weeks controls Physical Activity Kısa rehabilitasyon programlarının p g etkisi sınırlıdır ! p = 0.0005 p = 0.0005 ns 12 weeks 4 weeks controls Abbuehl H, Schmid J-P, Morger C, Saner H Abstract ESC Meeting Munich 2004 Bir kardiyovasküler olayı önlemek için HOPE : EUROPA CAMELOT 26 hasta 2.5 y yıl boyunca y 50 hasta 4 yıl boyunca 16 hasta 2 yıl boyunca New Engl J Med 2000: 342: 145-15 Lancet. 2003;362:782-788 JAMA 2004 10;292(18):2217-25 K di Kardiyovasküler kül K Korunma hayat boyu sürmeli Kimin riski daha fazla ? Erkek, sigara içen, SKB:160 mmHg Erkek, sigara içmeyen, SKB:160 mmHg Kadın, sigara içen, SKB:160 mmHg Kadın, sigara içmeyen, SKB:160 mmHg “Framingham” g risk skoru Risk Factor %5 %10 Sex: Erkek Erkek Age: 36 50 130/80 200 36 130/80 200 36 Smoker: k Diabetes: Bl d P Blood Pressure: Total Cholestrol HDL Cholesterol: h l l Brigitte Bardot Marlon Brando Gregory Peck Madonna K di Kardiyovasküler kül K Korunma Erken yaşta başlanmalı ve hayat boyu sürmeli