güney afrika cumhuriyeti

Transkript

GÜNEY AFRİKA CUMHURİYETİ
TEMEL SOSYAL VE EKONOMIK GÖSTERGELER
Nüfus
Dil
Din
Başkent
Yüzölçümü
Eyaletler
Başlıca
şehirler
Komşu
ülkeler
Doğal
kaynaklar
GSYİH
GSYİH/kişi
Büyüme
oranı
Enflasyon
oranı
Para birimi
45.0 milyon (2002 c)
Toplam 11 resmi dil vardır. İngilizce ve Afrikaans yaygın bir şekilde
kullanılmaktadır.
Hiristiyan (% 68), Müslüman (% 2), Hindu (% 1,5), diğerleri (% 28,5)
Pretoria
1.221.038 km2
Dokuz eyalet vardır. Bunlar: Eastern Cape, Free State, Gauteng, KwasuluNatal, Mpumalanga, Northern Cape, Northern Province, North West
Province ve Western Cape’dir.
Cape Peninsula (2185 bin), Johannesburg/Randburg (1916 bin),
Durban/Pinetown (1137 bin), Pretoria (1080 bin), Port Elizabeth (854 bin),
Bloemfontein (300 bin)
Namibya (855 km), Botsvana Cumhuriyeti (1840 km), Zimbabwe (225 km),
Mozambik Cumhuriyeti (491 km), Swaziland Krallığı (430 km), Lesotho (909
km)
Altın, krom, vanadyum, manganez, andaluzit, asbest, elmas, kömür,
fluorspar, fosfat, demir cevheri, kurşun, çinko, uranyum, magnezyum
mikası, zirkonyum
104,5 milyar Dolar (2002)
2.322 Dolar (2002)
% 3 (2002)
% 9.2 (2002)
1 $ = 10.52 Rand (2002)
b Economist Intelligence Unit estimates
GENEL EKONOMIK DURUM
Güney Afrika Cumhuriyeti (GAC) ekonomisi dünyadaki en ‘açık’ ekonomilerden biridir.
GAC’nde dış ticaretin GSYİH’deki payı birçok ülkede olduğundan daha fazladır. Bu aynı
zamanda GAC’nin ekonomisinin başlıca ticari partnerlerinin trend ve gelişmelerine bağlı
olarak geliştiği anlamına gelmektedir. 1999 yılında dış ticaret GSYİH’nın yaklaşık % 48’ini
oluşturmuştur. GAC’nin dünya ekonomisine yeniden entregre olması 1994 yılında barışcıl
ve başarılı bir şekilde demokrasiye geçişiyle birlikte gerçekleşmiştir.
© İGEME - İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 2005
Tablo: GAC’nin Ekonomisin Göstergeleri
Ekonomik Göstergeleri
GSYİH (milyar Rand)
Reel GSYİH büyümesi (%)
Nüfus (milyon) b
Tüketici fiyatlar enflasyonu (%)
İhracat fob (milyar Dolar)
İthalat fob (milyar Dolar)
Dış borçlar (milyar Dolar)
Ortalama döviz kuru (Rand : $)
1998a
133,6
0,8
42,1
6,9
29,26
27,2
24,8
5,53
1999a
130,9
2,0
43
5,2
28,62
24,55
23,9
6,12
2000a
127,8
3,5
43,7
5,3
31,63
27,32
24,9
6,95
2001a
114
2,8
44,3
5,7
30,71
25,85
11,6
8,63
2002a
104,5
3,0
45 c
9,2
31,08
26,71
24,4 c
10,52
b; EIU tahmini, a; Gerçek, c; Economist Intelligence Unit estimate
Kaynak: EIU-The Economist Intelligence Unit, Country Report, South Africa – June 2003
Tablo: GAC’nin Gayri Safi Yurt İçi Hasılasının (GSYİH) Sektörlere Göre Dağılımı, 2001
Sektörler
%
Tarım, Ormancılık & Balıkçılık
4,4
Maden & Taş Ocakları
5,8
Sanayi
20
İnşaat
3,1
Finans hizmetleri
18,2
Elektrik, gaz ve su
3,4
Kamu hizmetleri
20,4
Diğerleri ile toplam
100,0
Kaynak: EIU-The Economist Intelligence Unit, Country Report, South Africa – June 2003
GAC’nin ekonomisi gelişmiş bir yapı sergilemektedir. Fakat aynı zamanda nüfusun büyük
bir kısmı yoksulluk içerisinde bulunmaktadır. GAC’nin gelir dağılımında büyük bir eşitsizlik
yaşanmaktadır. Ülkenin insanları tüketici profili açısından da zengin ve yoksul olarak uç
noktalara yığılmış durumdadır. Bunun nedeni ise uzun yıllar süren ırkçılığa dayalı siyasi ve
ekonomik düzendir. Genel bir tüketici eğiliminden ve davranışlarından bu dengesizlik
yüzünden söz etmek zorlaşmaktadır. Nüfusun azınlığı yüksek kalite ve standartta ürün
tercih etmekte iken nüfusun büyük bir bölümünü oluşturan kitle ise bu tür tercihlerden önce
yaşamını sürdürebilmek için çaba göstermektedir.
Tablo: Gelir Dengesizliğin Göstergeleri, 1993
Nüfus
Toplam (%)
Nüfusun % 10 en zengin kesimin geliri
47,3
Nüfusun % 40 en fakir kesimin geliri
9,1
Kaynak: EIU-The Economist Intelligence Unit, South Africa, Country Profile, 1998-99
Gelişmişlik düzeyi ve ekonomik güç bakımından kendisine en yakın ülke olan Nijerya’nın
yaklaşık 5 katı GSYİH’sı ile GAC ekonomisi bugün Afrika kıtasının en gelişmiş
ekonomisidir. Ülkede büyük ölçüde sanayi ve madenciliğe dayanan piyasa ekonomisi
yürürlüktedir.
Tablo: Bazı Ülkelerle Karşılaştırılan Ekonomik Göstergeler
Göstergeler
GSYİH (milyar Dolar)
GSYİH/kişi (Dolar)
Ortalama tüketici fiyat
enflasyonu (%)
İhracat fob (milyar
Dolar)
İthalat fob (milyar
Dolar)
GAC
129,2
3 344
6,8
Zimbabwe
8,5
733
18
Nijerya
27,1
259
8,6
Brezilya İngiltere
806,4
1 288,2
5 048
21 848
6,4
2,8
ABD
8 110,9
30 268
2,4
30,4
2,3
15,6
53,0
279,2
680,3
28,4
2,4
8,2
61,4
299,8
877,3
Sektörel Gelişmeler
Enerji
GAC’nde kömür önemli bir enerji kaynağı oluşturmaktadır. Yaklaşık enerji ihtiyacının %
72’si kömür ile karşılanmaktadır. Son yıllarda kömür ihracatında önemli oranlarda artışlar
olmuştur. Kömür Maputo (Mozambik) ve Richard Körfez limanlarından ihraç edilmektedir.
1996 yılında 60,2 milyon ton, 1997 yılında ise 57,3 milyon ton kömür ihraç edilmiştir.
Kömür Üretimi
1994 1995
1996
1997
Toplam satış (milyon Rand)
9 713 10 412 12 818 16 055
Toplam ihracat (milyon Rand) 4 887 6 479 7 970 8 430
Üretim (milyon ton)
191
206
206
219
İhracat (milyon ton)
56
60
60
57
Üretilen enerjinin yaklaşık yarısını sanayi sektörü kullanmaktadır. Hane halkının enerji
üretimi içindeki payı sadece % 22’dir. Aslında kırsal kesimdeki bölgelerde evde kullanılan
enerjinin büyük bir kısmı yakacak odunundan elde edilmektedir. İhtiyaç duyulan enerjinin
geri kalan bölümü kömür ve gaz yağından küçük bir kısmı ise petrol gazından temin
edilmektedir.
Enerji Dengesi, 1997 (metrik ton, petrole eşdeğer)
Petrol Gaz Kömür Elektrik Diğer Toplam
Üretim
0,8 1,8
115,2
4,7
10,0
132,5
İthalat
17,5 0,0
0,0
0,0
0,0
17,5
İhracat
3,5 0,0
32,1
1,7
0,0
37,3
Toplam
14,8 1,8
83,1
3,0
10,0
112,7
Madenler ve Mineraller
GAC madenler bakımından dünyanın en zengin ülkelerinden biridir. Ülke dünyanın en
büyük altın üreticisi durumundadır. 1998 yılında toplam 2,3 Milyar $ Rand ihraç edilmiştir.
GAC’nin Bazı Mineral Rezervleri
Mineral
Dünya Rezervleri
içindeki payı (%)
Manganez
83
Platinyum
66
Krom
54
Altın
40
Pırlanta
24
Uranyum
12
Titanyum
11
Kömür
9
Kaynak: GAC İle İş İlişkisi, Ankara, Güney Afrika Büyükelçiliği
GAC’nde dünyanın en büyük krom, vanadyum, manganez, andaluzit rezervleri ile, aynı
zamanda önemli miktarda antimuan, asbest, elmas, kömür, fluorspar, fosfat, demir
cevheri, kurşun, çinko, uranyum, magnezyum mikası ve zirkonyum rezervleri
bulunmaktadır. Toplam maden üretiminin yaklaşık % 60’ı ihraç edilmektedir. % 8 pay ile
GSYİH’nı oluşturmaktadır.
Mineraller Üretimi Hacim (aksi belirtilmedikçe 1000 ton)
1994
1995
1996
1997
Altın ('000 kg)
579,3
519,8
494,6
492,5
Demir cevheri
32 321 32 144 30 951 33 333
Krom
3 599
5 130
4 982
5 794
Bakır
165
161
151
151
Magnezyum cevheri
2 851
3 165
3 254
3 095
Elmas ('000 ayar)
10 857
9 569 10 166 10 009
Kömür
195 805 203 427 208 362 218 617
Kireç & Kireç taşı
19 719 18 776 18 495 18 600
Brüt değer (milyar Rand)
Altın
24 953 23 335 26 482 25 077
Demir cevheri
1 400
1 658
1 692
2 088
Bakır
1 255
1 679
1 497
1 636
Magnezyum cevheri
645
687
784
892
Kireç & Kireç taşı
605
688
693
691
Toplam (diğerleri ile) 50 712 54 180 63 104 66 314
Tarım ve Hayvancılık
GAC iki yönlü bir tarım ekonomisine sahiptir; iyi bir gelişme düzeyine sahip ticari sektör ile
geleneksel kırsal kesimde gelişen destekleme odaklı sektör. Ülke alanının % 11,4‘lük
kısmı ekim dikime müsaittir ve 1,2 milyon dönümlük arazi sulanabilmektedir. Yetiştirilen
ürünlerin başında mısır (% 36), buğday, şeker pancarı ve ayçiçeği gelmektedir. Diğer tarım
ürünleri arasında arpa, süpürge darısı, yer fıstığı, şeker, tropikal ve diğer meyveler, pamuk
ve tütün bulunmaktadır.
Çeşitli Tarım Ürünlerin Üretim Miktarları Tarımsal Üretim (aksi belirtilmedikçe 1000 ton)
Ürünler
1992/93 1993/94 1994/95 1995/96
Mısır
9 997 13 275
4 866
9 958
Saman
6 661
6 197
4 958
5 424
Şeker pançarı
12 955 11 244 15 683 16 714
Bağcılık ürünleri (hl)
9 183
9 124
9 663 10 126
Turunçgil meyveleri
982
1 008
1 149
1 062
Yaprağını döken bitkiler
2 327
2 036
2 338
2 422
Tropikal meyveleri
402
377
353
419
Sebze
1 906
1 890
1 886
2 014
Yün
76
80
70
64
Dana, sığır eti
2 305
2 017
1 550
1 597
Koyun, keçi eti
6 981
5 331
3 430
3 915
GAC’nin birçok kesimlerinde hayvancılık yapılmaktadır. GAC normal olarak et ihtiyacının
% 85’ini kendisi karşılamaktadır, geri kalanı ithal edilmektedir.
GAC’ndeki Hayvan Varlığı
Canlı hayvanlar üretimi
(milyon)
Dana
Koyun
Domuz
Keçi
1996 1997
13,4
28,9
6,7
1,6
13,7
29,2
6,6
1,6
Kaynak: South Africa, Yearbook 1998
İnşaat
İnşaat sektörünün GSYİH’daki payı % 6’dır. 1996’da sektör % 2,4’lük bir büyüme
kaydetmiştir. En çok büyümenin görüldüğü alanlar ise turizmin artmasına bağlı olarak tesis
ve eğlence merkezleri olmuştur.
GAC hükümetinin başlattığı yeniden yapılanma ve kalkınma programı çerçevesinde
sektördeki büyümenin daha bir hız kazanması beklenmektedir. 1999 yılı için 1 milyon
konutun inşaa edilmesi öngörülmektedir.
İnşaat İstatistiği Sabit Yatırımlar(milyon Rand; 1990 fiyatları)
1994
1995
1996
1997
İkamet edilen binalar
5 618 5 621 5 694 5 709
İkamet edilmeyen binalar 5 623 5 293 5 778 6 245
Süren inşaatlar
7 531 7 575 8 328 9 209
Toplam
18 772 18 489 19 800 21 163
Yabancı Sermaye
Gerçekleştirilen reformlar, GAC ekonomisinin çeşitli sektörlerinde yabancı yatırımın
serbestleştirilmesini hedeflemektedir ve yabancı yatırımların özendirilmesi üzerine
yoğunlaşmıştır.
Yeni teşvik politikaları büyük ölçüde lisans ve düzenleme tasfiyesini getirmiştir. Yeni
politikanın en önemli özelliklerinden biri sanayi alanlarının büyük bir kısmında özel
sektörün ve yabancı yatırımın teşvik edilmesi olmuştur. Serbestleştirme girişimleri teşvik
edici olduğu için doğrudan ve yabancı portföy yatırımları hızla artmaktadır. GAC’nde
yatırım yapan ve fizibilite raporları üzerinde çalışan Türk firmaları ev tekstili, elektrikli ev
aletleri, beyaz eşya, hazır giyim, ulaştırma, turizm, madencilik ve deri işlemciliği
alanlarında faaliyet göstermektedir.
Doğrudan Yabancı Yatırım Top 10 Sektörü
Değer
(milyon Rand)
Telekomunikasyon
6 930
Petrol
4 517
Motor
4 242
Gıda
4 142
Kimya
2 989
Madencilik
2 412
İmalat
2 369
Otel Eğlence
1 616
Gayrimenkul
1 270
Finans
1 121
Sektör
GAC’nde Yapılan Yatırımlarda İlk On Ülke
Değer
(milyon Rand)
ABD
14 263
Malezya
6 658
İngiltere
6 192
Almanya
2 661
Japonya
1 785
İsviçre
1 686
İtalya
1 409
İsveç
843
Hollanda
694
Fransa
519
Ülke
Yatırım İçin Neden GAC?
GAC üretim sektörüne yatırım yapmak için çok uygun koşullar sunmaktadır. Bunlar:
Siyasi istikrar ve büyüyen bir ekonomi;
Siyasi ve ekonomik reformlar;
İstikrarlı bir para;
Hızla büyüyen Afrika, Latin Amerika ve Hint Okyanusu Pazarlarına deniz, kara ve demir
yolu bağlantıları;
Dünya ticaretinde stratejik coğrafi bir konum;
Kalifiye ve ucuz iş gücü;
Önemli ticari ve mali hizmetler;
Çok önemli mineral, maden ve hammadde rezervleri;
Yabancı şirketlere döviz kontrol kısıtlamaları uygulanmamaktadır;
Ucuz maliyetli ve kesintisiz elektrik;
Gelişmiş bir altyapı;
Yaklaşık 42 milyon tüketicisi olan dinamik bir pazar;
İleri düzey finans, bankacılık ve ticaret ortamı;
Geniş bir teknolojik temel;
Çok iyi liman olanakları;
Gelişmiş iletişim ve telekomünikasyon imkanları;
Eşsiz bir turizm altyapısı;
Gelişmiş bir tarım sektörü.
Güney Afrika’da Şirket Kurma Prosedürleri
Hem Güney Afrikalı hem de yabancı özel veya kamuya ait bir limited şirket veya şube
Güney Afrika’da “Şirketler Konunu’na (Companies Act) göre düzenlenmektedir.
Yabancı bir şirket %100 yabancı sermaye ile kurulabilir. Güney Afrikalı hissedarların
olması zorunluluğu yoktur. Asgari sermaye gerekliliği yoktur.
Bir şirketin kurulması süreci genellikle muhasebe şirketleri tarafından başlatılır ve koordine
edilir. Şirketlerin Güney Afrika’da mükim aktif bir muhasebecilerinin olması zorunludur.
Bir şirketin kaydedilmsi yaklaşık dört hafta sürmektedir, ancak şirket isminin onaylanması
için ek bir haftaya daha ihtiyaç vardır.
Ticari bir iş, birey, ortaklık (sınırlı ortaklık dahil), tröst ortaklığı, anonim şirket, Güney Afrika
şirketleri veya yabancı şirketlerin yan kuruluşları tarafından yürütülebilir.
Anonim bir şirket, Anonim Şirketler Yasası’na göre düzenlenmektedir. Üye olarak yalnızca
bireyleri bünyesinde bulundurabildiklerinden, yabancı yatırımcılar için genellikle uygun bir
araç değildir.
Bir Güney Afrika şirketi kamuya ait (ismi “Limited” ile bitenler) ya da özel (ismi “PYT
Limited” ile bitenler) olabilir. Hem özel hem de kamuya ait şirketler “Şirketler Yasası” ile
düzenlenir. Şirketler için asgari bir sermaye limiti aranmamaktadır.
Özel bir şirket Güney Afrika’da iş yapmanın en yaygın aracıdır. Tek bir müdürü ve çalışanı
olabilir. Müdürlerin Güney Afrika’lı olma zorunluluğu yoktur. Şirketin sermaye sahibi aynı
zamanda şirketin müdürü olabilir.
Yabancı bir şirketin yan kuruluşu, bir Güney Afrika firması olarak görülmektedir. Ana
şirketin yasal mükellefiyeti, (tüm kreditörlere verilen garantilerle birlikte) taahhüt edilen
sermaye payının miktarıyla sınırlıdır.
Güney Afrika’da faaliyet gösteren veya orada gayrimenküle sahip olan yabancı bir şirketin
şubesi, “yabancı bir şirket” olarak değerlendirilmektedir ve bu şekilde kaydolmak
zorundadır.
Şubelerin yasal mükellefiyetleri Güney Afrika’daki kazanclarıyla sınırlı değildir.
Bir şube, noter tastikli ve yeminli tercümesiyle birlikte Kuruluş Senedi’nin bir kopyasını
(veya ana şirketin yasallığını kanıtlayan bir evrakları) Ticaret Bakanlığı bünyesindeki
Kurumlar Kayıt Şubesi’ne (Registar of Companies) sunmalıdır. Güney Afrikalı bir müdürün
olması zorunlu olmamakla beraber Güney Afrikalı bir yönetici görevlendirilmelidir. Şube
için temelde iki zorunlu unsur vardır:
Yıllık bir muhasebe denetimi ve Mali bildirimler, Kurumlar Kayıt Şubesi’ne yapılmalıdır.
(Şirketim tümü için mali bildirimde bulunma zorunluluğu vardır. Bazı özel durumlada her iki
yılda bir yenilenebilen muafiyetlerden yararlanılabilir.)
Yerel şirketlerin de yıllık muhasebe denetimleri zorunludur ancak yıllık mali bildirimelrini
Kurumlar Kayıt Şubesi’ne yapma zorunlulukları yoktur.
Bazı durumlarda, bir Güney Afrika firması olarak kaydolmanın, imajı yükseltmek veya kredi
imkanlarından yararlanmak gibi faydaları olabilir.
Dış Ticaret
Genel Durum
Dış Ticaret, GAC ekonomik faaliyetleri içinde her zaman önemli bir yer tutmuştur. GAC
hükümetinin uygulamaya koyduğu ithalat-ihracat politikası esas itibariyle lisans, miktar
kısıtlamaları ve diğer zorunlu veya ihtiyari kısıtlamaları tasfiye etmiştir. İhracatın
artırılmasına yönelik teşvik sistemleri geliştirilmiştir. Ticaretin politikasının amacı
basitleştirme ve şeffaflık olmuştur. Ticaret politikasındaki gelişmeler büyük ölçüde 1993
sonuda Uruguay Round ve Dünya Ticaret Örgütü Anlaşmalarının bir sonucu olarak
korumacılıktan ticaretin serbestleştirilmesine yönelik global hareketten etkilenmektedir.
Uygulamada olan İthalat-İhracat politikasının Başlıca Özellikleri:
İthalat ve ihracat sınırlı bir yasaklar listesiyle düzenlenmiştir.
Gümrük vergisinin aşağı çekilmesi aşamalı olarak devam etmektedir.
İthalat-İhracat lisans politikasına daha büyük bir şeffaflığın getirilebilmesi için ticari mal
sınıflandırılmasına 8 rakamlı harmonize sistem getirilmiştir.
Dış ticaret ve gümrük bölge temsilciliklerinde bilgisayarlı sisteme geçiş hızlandırılmıştır.
Hammadde, teknoloji, tüketim ve sermaye mallarına ulaşım kolaylaştırılarak ihracat teşvik
edilmektedir.
GAC’nin 1995-1999 yılları itibariyle ithalat ve ihracatı ile dış ticaret hacmi ve dengesi
aşağıda belirtilmiştir.
GAC’nın Dış Ticareti (milyar Dolar)
1999 2000 2001 2002
İhracat 28,62 31,63 30,71 31,08
İthalat 24,55 27,32 25,85 26,71
Hacim 53,17 59,95 56,56 57,79
Denge
4.07 4.31 4.86 4.37
Kaynak: Actual, South Africa, Country Profile, June 2003
Ürün Bazında İhracat ve İthalat
GAC’nin temel ihraç kalemleri altın, mamül ürünler ve ham maddelerdir. İngiltere, ABD,
Japonya ve Almanya başlıca ihraç pazarlarını oluşturmaktadır. İthalatta ise önemli mal
grupları makina ve taşımacılık ekipmanları, çeşitli mamül ürünler ve kimyasallardır.
İthalatta en büyük paya sahip ülkeler sırasıyla Almanya, ABD, İngiltere ve Japonya’dır.
GAC’nın Ürün Bazında İhracatı, 1998 (milyon $)
Değerli metaller ve taşlar
Demir çelik ve mamülleri
Mineraller (kömür dahil)
Taşıt araçları
Makine ve ekipmanlar
Kimyasal ürünler
Maden cevherleri
Alüminyum
Kağıt ve kağıt ürünleri
Meyve ve sebze ürünleri
Elektrikli makina
Mobilya
İçecek
5,9
5,9
2,3
1,5
1,4
1,2
1,1
861
764
760
570
468
317
Plastik ve mamülleri
Kereste, ahşap ve mamülleri
Şeker ve şekerleme
Deniz ürünleri
İşlenmiş sebze
Bakır ve mamülleri
Uçak, uzay aracı aksamı ve parçası
301
300
266
244
231
225
208
Kaynak: CSS, Customs and Excise
GAC’nın Ürün Bazında İthalatı , 1998 (milyon $)
Makina ve ekipman
Elektrikli makina
Mineral ürünler (ham yakıtlar)
Kimyasal ürünler
Taşıt ekipmanları
Optik, fotografik ve diğer
Plastik, kauçuk ve ürünleri
Uçak, uzay aracı aksamı
İlaç, tıbbi malzeme
Değerli metal ve taşlar
Kağıt ve kağıt ürünleri
4,3
3,2
2,5
1,6
1,0
910
702
673
599
462
390
Kaynak: CSS, Customs and Excise
Ülke Bazında İhracat ve İthalat
GAC 1998’in ilk dokuz ayında 18,4 milyar Dolar’lık ihracat ve 18,1 milyar Dolar’lık ithalat
gerçekleştirmiştir. Önceki yıllarda olduğu gibi İngiltere’ye yapılan ihracat yüksektir. İthalatta
ise önde gelen partnerleri Almanya, ABD ve İngiltere oluşturmaktadır.
Afrika ülkeleri arasında özellikle Angola, Kenya ve Mozambik ile ticaret 1995-1997 yılları
arasında artmıştır. İhracatın yaklaşık % 15’i bu ülkelere yapılmaktadır. 1995’den bu yana
İtalya ile ticaret sürekli artmaktadır. Bu gelişme ile anılan ülke başlıca ticaret partnerleri
arasında yer almaktadır.
Başlıca Ticari Partnerleri – 1998
İHRACAT
ABD
Japonya
Almanya
İngiltere
İtalya
Toplam
İhracattaki
Payı (%)
8,1
6,5
6,1
6,0
5,8
İTHALAT
ABD
Almanya
İngiltere
Japonya
Toplam
İthalattaki
Payı (%)
13,1
13,0
9,2
6,5
TÜRKIYE İLE TİCARET
Genel Durum
Ülkemiz ile GAC arasındaki ticari ilişkiler 1966 yılından beri devam etmektedir. 1980 yılına
kadar ülkemizde uygulanan dış ticaret politikaları yüzünden düşük düzeyde seyreden ticari
ilişkiler 1981 yılından sonra hızla artmaya başlamıştır.
GAC ile Dış Ticaret (1000 $)
Yıllar İhracat İthalat
Denge
Hacim
1989 30.998 464.055 -433.057 495.053
1990 50.788 303.703 -252.915 354.491
1991 58.409 211.647 -153.238 270.056
1992 50.817 170.079 -119.262 220.896
1993 55.246 208.353 -153.107 263.599
1994 43.834 160.647 -116.813 204.481
1995 66.576 131.792 -62.216 198.368
1996 65.465 210.033 -144.568 275.498
1997 69.707 168.949 -99.242 238.656
1998 72.862 152.480 -79.618 225.342
1999 58.964 123.626 -64.662 182.590
2000 71.048 171.810 -41.496 127.616
2001 77.870 345.028 -267.158 422.898
2002 85.453 206.953 -121.500 292.406
Kaynak: DTM
Türkiye’nin Madde Grupları İtibariyle GAC’ne İhracatı
Türkiye’nin GAC’ne ihrac ettiği başlıca madde grupları itibariyle aşağıda belirtilmiştir.
2002 Yılında İhracatımızda Başlıca Maddeler ($)
Türkiye’nin GAC’ne ihracatında kağıt ve karton; kağıt hamurundan kağıt ve kartondan
eşya, motorlu kara taşıtları, traktör, bisiklet, motosiklet ve diğer; makina ve cihazlar, aletler,
parçaları; dokumaya elverişli suni ve sentetik lifler; sentetik ve suni devamsiz lifler ilk
sıralarda yeralmaktadır.
GTIP
48
87
84
54
55
85
73
58
40
26
63
08
68
MADDE ADI
KAĞIT VE KARTON;KAĞIT HAMURUNDAN KAĞIT VE
KARTONDAN EŞYA
MOTORLU KARA TAŞITLARI, TRAKTÖR, BİSİKLET,
MOTOSİKLET VE DİĞER
MAKİNA VE CİHAZLAR,ALETLER,PARÇALARI
DOKUMAYA ELVERİŞLİ SUNİ VE SENTETİK LİFLER
SENTETİK VE SUNİ DEVAMSIZ LİFLER
ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR,AKSAM VE
PARÇALARI
DEMİR VEYA ÇELİKTEN EŞYA
ÖZEL DOKUNMUŞ MENSUCAT,DANTELA,DUVAR
HALILARI,İŞLEMELER
KAUÇUK VE KAUÇUKTAN EŞYA
METAL CEVHERLERİ,CÜRUF VE KÜL
MENSUCATTAN MAMUL DİĞER EŞYA,KULLANILMIŞ
EŞYA,PAÇAVRALAR
YENİLEN MEYVALAR,KABUKLU YEMİŞLER,TURUNÇGİL
VE KAVUN KABUĞU
TAŞ,ALÇI,ÇİMENTO,AMYANT, MİKA VB MADDELERDEN
2000
TOPLAM $
141.307
2001
TOPLAM $
7.828.155
2002
TOPLAM $
15.412.393
13.733.847
10.351.823
11.820.984
5.496.121
3.442.730
2.145.860
6.145.211
6.715.453
1.961.830
3.975.657
7.934.596
8.363.196
5.793.204
4.856.093
4.854.262
2.469.032
10.271.297
3.124.040
12.385.582
4.700.621
3.856.109
1.523.618
135.000
4.043.614
2.459.008
-2.392.711
3.361.438
1.898.354
1.856.426
2.074.914
2.619.517
1.730.722
815.509
809.874
1.521.898
28
69
71
61
25
52
59
62
90
20
60
19
39
09
70
24
72
41
94
83
38
76
36
96
15
17
18
93
49
64
42
12
32
34
30
EŞYA
İNORGANİK KİMYASAL MÜSTAHSALLAR, ORGANİK,
İNORGANİK BİLEŞİKLER
SERAMİK MAMULLERİ
İNCİLER,KIYMETLİ TAŞ VE METAL MAMULLERİ,MADENİ
PARALAR
ÖRME GİYİM EŞYASI VE AKSESUARLARI
TUZ,KÜKÜRT,TOPRAK VE TAŞLAR,ALÇILAR VE
ÇİMENTO
PAMUK
EMDİRİLMİŞ,SIVANMIŞ,KAPLANMIŞ MENSUCAT,
BUNLARDAN TEKNİK EŞYA
ÖRÜLMEMİŞ GİYİM EŞYASI VE AKSESUARLARI
OPTİK,FOTOĞRAF,SİNEMA,ÖLÇÜ,KONTROL,AYAR
CİHAZLARI,TIBBİ ALET.
SEBZE,MEYVA,BİTKİ PARÇALARI,SERT KABUKLU
YEMİŞ KONSERVELERİ
ÖRME EŞYA
ESASINI HUBUBAT,UN,NİŞASTA,SÜT TEŞKİL EDEN
MÜSTAHZARLAR
PLASTİK VE PLASTİKTEN MAMUL EŞYA
KAHVE,ÇAY,PARAGUAY ÇAYI VE BAHARAT
CAM VE CAM EŞYA
TÜTÜN VE TÜTÜN YERİNE GEÇEN İŞLENMİŞ
MADDELER
DEMİR VE ÇELİK
HAM POSTLAR,DERİLER (KÜRKLER HARİÇ)
VE KÖSELELER
MOBİLYALAR,AYDINLATMA,REKLAM LAMBALARI,
PREFABRİK YAPILAR
ADİ METALLERDEN ÇEŞİTLİ EŞYA
MUHTELİF KİMYASAL MADDELER
ALUMİNYUM VE ALUMİNYUM EŞYA
BARUT,PATLAYICI MADDELER,PİROTEKNİ
MAMULLERİ,KİBRİT VB
ÇEŞİTLİ EŞYA
HAYVANSAL VE BİTKİSEL YAĞLAR VE BUNLARIN
MÜSTAHSALLARI
ŞEKER VE ŞEKER MAMULLERİ
KAKAO VE KAKAO MÜSTAHZARLARI
SİLAHLAR VE MÜHİMMAT,BUNLARIN AKSAM,PARÇA
VE AKSESUARLARI
BASILI KİTAP,GAZETE,RESİM VB BASKI SANAYİ
MAMULU,EL YAZMALARI
AYAKKABILAR,GETRLER,TOZLUKLAR VB EŞYA VE
AKSAMI
DERİ EŞYA,SARACİYE EŞYASI,SEYAHAT EŞYASI,
BAĞIRSAKTAN EŞYA
YAĞLI TOHUM VE MEYVALAR,SANAYİ BİTKİLERİ,
SAMAN,HAYVAN YEMİ
DEBAGAT VE BOYACILIKTA KULLANILAN HÜLASA,
BOYA,MACUN,SAKIZLAR
SABUNLAR,YÜZEY AKTİF ORGANİK MADDELER,
YIKAMA-YAĞLAMA MADDE.
ECZACILIK ÜRÜNLERİ
924.877
1.224.732
1.520.027
200.852
871.877
899.691
623.830
1.164.625
891.740
703.324
638.138
636.529
624.297
848.044
777.931
285.926
1.338.934
195.485
35.402
739.497
716.063
2.013.408
135.488
861.634
470.175
685.877
660.054
450.317
530.607
579.114
2.432.126
912.928
1.483.730
664.070
547.774
526.656
1.047.053
202.202
829.027
--
1.061.653
250.225
743.672
316.853
524.142
412.835
402.095
375.658
1.713.267
48.037
330.077
628.242
372.346
299.146
313.312
329.697
298.888
153.824
230.821
225.187
311.707
301.127
395.772
264.249
166.056
268.927
250.006
246.443
238.561
109.878
18.563
61.817
132.954
223.314
212.736
446.369
395.948
22.925
490.549
453.738
7.250
190.741
189.738
152.266
3.091
2.740
145.234
96.937
85.760
125.237
469.835
166.745
118.754
24.771
122.661
108.320
33.861
12.270
80.806
42.693
39.008
77.049
130.885
600
71.427
56
VATKA,KEÇE,DOKUNMAMIŞ MENSUCAT,ÖZEL İPLİK,
SİCİM VE MAMULLERİ
74
BAKIR VE BAKIRDAN EŞYA
57
HALILAR VE DİĞER DOKUMAYA ELVERİŞLİ
MADDEDEN YER KAPLAMALARI
29
ORGANİK KİMYASAL MÜSTAHSALLAR
21
YENİLEN ÇEŞİTLİ GIDA MÜSTAHZARLARI
51
YÜN,KIL,AT KILI;BUNLARIN İPLİK VE DOKUMALARI
33
UÇUCU YAĞLAR, REZİNOİTLER, PARFÜMERİ,
KOZMETİKLER VB
35
ALBÜMİNOİD MADDELER,TUTKALLAR,ENZİMLER VB
82
ADİ METALLERDEN ALETLER,BIÇAKÇI EŞYASI,SOFRA
TAKIMLARI
95
OYUNCAKLAR,OYUN VE SPOR MALZEMELERİ,AKSAM
VE PARÇALARI
07
YENİLEN SEBZELER VE BAZI KÖK VE YUMRULAR
65
BAŞLIKLAR VE AKSAMI
50
İPEK
92
MÜZİK ALETLERİ;BUNLARIN AKSAM,PARÇA VE
AKSESUARI
10
HUBUBAT
06
CANLI BİTKİLER VE ÇİÇEKÇİLİK MÜSTAHSALLARI
27
MİNERAL YAKITLAR,MİNERAL YAĞLAR VE
MÜSTAHSALLARI,MUMLAR
11
DEĞİRMENCİLİK ÜRÜNLERİ, MALT, NİŞASTA, İNÜLİN,
BUĞDAY GLUTENİ
91
SAATLER VE BUNLARIN AKSAM VE PARÇALARI
53
DOKUMAYA ELVERİŞLİ BİTKİSEL LİFLER,KAĞIT İPEĞİ
VE DOKUMALARI
Kaynak: DTM
49.929
123.931
66.849
78.853
128.729
80.647
72.661
58.349
56.506
302.595
105.880
8.360
17.185
1.700
155.233
35.117
10.601
54.574
29.900
22.050
20.778
8.119
3.452
11.627
8.039
15.092
13.959
28
689
10.483
5
2.581
-6.578
35.262
13.204
-6.277
9.075
6.552
6.240
5.577
----
-14.229
3.533
4.074
2.039
1.825
1.580
2.272
1.025
1.608
412
524
--
521
104
Türkiye’nin Madde Grupları İtibariyle GAC’nden İthalatı
Türkiye’nin 2002 yılında GAC’nden gerçekleştirdiği ithalatı madde grupları itibariyle
aşağıda belirtilmiştir.
İthalatımızda mineral yakıtlar, mineral yağlar ve mustahsalları, mumlar; makina ve
cihazlar, aletler, parçaları; inciler, kıymetli taş ve metal mamulleri, madeni paralar; demir
ve çelik; ham postlar, deriler (kürkler hariç) ve köseleler ilk sıralarda yeralmaktadır.
GTIP
27
84
71
72
41
87
26
29
68
MADDE ADI
MİNERAL YAKITLAR,MİNERAL YAĞLAR VE
MÜSTAHSALLARI,MUMLAR
MAKİNA VE CİHAZLAR,ALETLER,PARÇALARI
İNCİLER,KIYMETLİ TAŞ VE METAL MAMULLERİ,
MADENİ PARALAR
DEMİR VE ÇELİK
HAM POSTLAR,DERİLER (KÜRKLER HARİÇ)
VE KÖSELELER
MOTORLU KARA TAŞITLARI, TRAKTÖR, BİSİKLET,
MOTOSİKLET VE DİĞER
METAL CEVHERLERİ,CÜRUF VE KÜL
ORGANİK KİMYASAL MÜSTAHSALLAR
TAŞ,ALÇI,ÇİMENTO,AMYANT,MİKA VB
MADDELERDEN EŞYA
2000
TOPLAM $
73.333.715
2001
TOPLAM $
51.060.751
2002
TOPLAM $
57.999.846
5.800.087
3.723.561
17.231.773
204.340.188
50.880.835
25.564.385
21.413.264
4.399.149
14.175.192
2.199.126
12.453.868
9.797.864
185.351
3.442.450
9.358.989
8.946.269
2.288.908
633.937
8.811.328
2.722.124
340.400
9.056.497
3.737.494
2.890.982
44
25
51
55
21
85
73
54
52
47
32
10
90
37
61
30
28
40
48
38
39
01
70
59
07
35
86
83
56
75
63
67
33
74
04
88
82
AĞAÇ VE AĞAÇTAN MAMUL EŞYA;ODUN KÖMÜRÜ
TUZ,KÜKÜRT,TOPRAK VE TAŞLAR,ALÇILAR VE
ÇİMENTO
YÜN,KIL,AT KILI;BUNLARIN İPLİK VE DOKUMALARI
SENTETİK VE SUNİ DEVAMSIZ LİFLER
YENİLEN ÇEŞİTLİ GIDA MÜSTAHZARLARI
ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR,AKSAM VE
PARÇALARI
DEMİR VEYA ÇELİKTEN EŞYA
DOKUMAYA ELVERİŞLİ SUNİ VE SENTETİK LİFLER
PAMUK
ODUN HAMURU;LİFLİ SELÜLOZİK MADDELERİN
HAMURLARI,HURDALAR
DEBAGAT VE BOYACILIKTA KULLANILAN HÜLASA,
BOYA,MACUN,SAKIZLAR
HUBUBAT
OPTİK,FOTOĞRAF,SİNEMA,ÖLÇÜ,KONTROL,AYAR
CİHAZLARI,TIBBİ ALET.
FOTOĞRAFÇILIKTA,SİNEMACILIKTA KULLANILAN
EŞYA
ÖRME GİYİM EŞYASI VE AKSESUARLARI
ECZACILIK ÜRÜNLERİ
İNORGANİK KİMYASAL MÜSTAHSALLAR, ORGANİK,
İNORGANİK BİLEŞİKLER
KAUÇUK VE KAUÇUKTAN EŞYA
KAĞIT VE KARTON;KAĞIT HAMURUNDAN KAĞIT VE
KARTONDAN EŞYA
MUHTELİF KİMYASAL MADDELER
PLASTİK VE PLASTİKTEN MAMUL EŞYA
CANLI HAYVANLAR
CAM VE CAM EŞYA
EMDİRİLMİŞ,SIVANMIŞ,KAPLANMIŞ MENSUCAT,
BUNLARDAN TEKNİK EŞYA
YENİLEN SEBZELER VE BAZI KÖK VE YUMRULAR
ALBÜMİNOİD MADDELER,TUTKALLAR,ENZİMLER VB
DEMİRYOLU ULAŞIM ARAÇLARI VB,AKSAM VE
PARÇALARI
ADİ METALLERDEN ÇEŞİTLİ EŞYA
VATKA,KEÇE,DOKUNMAMIŞ MENSUCAT,ÖZEL
İPLİK,SİCİM VE MAMULLERİ
NİKEL VE NİKELDEN EŞYA
MENSUCATTAN MAMUL DİĞER EŞYA,KULLANILMIŞ
EŞYA,PAÇAVRALAR
HAZIR KUŞ TÜYÜ VE İNSAN SAÇI MAMULLERİ,YAPMA
ÇİÇEKLER
UÇUCU YAĞLAR, REZİNOİTLER, PARFÜMERİ,
KOZMETİKLER VB
BAKIR VE BAKIRDAN EŞYA
SÜT VE SÜT MAMULLERİ,KUŞ VE KÜMES HAY.
YUMURTALARI,BAL VB.
HAVA TAŞITLARI,UZAY ARAÇLARI,AKSAM VE
PARÇALARI
ADİ METALLERDEN ALETLER,BIÇAKÇI EŞYASI,SOFRA
TAKIMLARI
502.429
1.344.604
49.873
1.657.199
2.610.917
2.490.418
1.520.366
3.114.270
-409.526
1.411.479
1.937.045
120.961
1.064.039
2.333.518
2.023.929
1.871.210
1.621.682
1.019.665
1.304.229
1.327.326
1.676.102
14.138.674
703.666
2.051.245
448.609
1.504.055
1.106.920
961.793
941.538
874.285
456.416
916.125
3.327.270
2.767.678
444.190
92.419
866.878
533.584
845
257.210
510.979
887.276
79.297
388.140
714.540
150.551
493.692
489.613
411.383
391.175
1.506.537
1.484.492
1.942.296
739.487
368.598
355.305
1.271.895
338.131
-88.211
101
580.248
274.822
156.750
158.525
690.297
284.007
262.148
247.125
238.017
216.108
-165.459
--
-163.193
1.531
189.325
156.198
154.098
188.527
171.543
231.696
52.511
135.890
114.404
109.013
134
59.743
1.224
113.653
105.347
2.584
13.661
64.108
124.248
84.401
62.635
454.278
--
211.496
1.350
57.295
54.890
16.528.899
6.799.030
53.912
34.949
72
47.668
20
SEBZE,MEYVA,BİTKİ PARÇALARI,SERT KABUKLU
YEMİŞ KONSERVELERİ
96
ÇEŞİTLİ EŞYA
08
YENİLEN MEYVALAR,KABUKLU YEMİŞLER,
TURUNÇGİL VE KAVUN KABUĞU
42
DERİ EŞYA,SARACİYE EŞYASI,SEYAHAT EŞYASI,
BAĞIRSAKTAN EŞYA
34
SABUNLAR,YÜZEY AKTİF ORGANİK MADDELER,
YIKAMA-YAĞLAMA MADDE.
17
ŞEKER VE ŞEKER MAMULLERİ
24
TÜTÜN VE TÜTÜN YERİNE GEÇEN İŞLENMİŞ
MADDELER
94
MOBİLYALAR,AYDINLATMA,REKLAM LAMBALARI,
PREFABRİK YAPILAR
49
BASILI KİTAP,GAZETE,RESİM VB BASKI SANAYİ
MAMULU,EL YAZMALARI
76
ALUMİNYUM VE ALUMİNYUM EŞYA
69
SERAMİK MAMULLERİ
58
ÖZEL DOKUNMUŞ MENSUCAT,DANTELA,DUVAR
HALILARI,İŞLEMELER
31
GÜBRELER
78
KURŞUN VE KURŞUNDAN EŞYA
95
OYUNCAKLAR,OYUN VE SPOR MALZEMELERİ,AKSAM
VE PARÇALARI
97
SANAT ESERLERİ,KOLEKSİYON EŞYASI,ANTİKALAR
92
MÜZİK ALETLERİ;BUNLARIN AKSAM,PARÇA VE
AKSESUARI
60
ÖRME EŞYA
Kaynak: DTM
13.154
70.384
46.872
506
72.485
51.424
15.813
45.893
45.259
28.410
8.391
43.481
33.604
20.305
27.613
-7.358.264
-1.913.524
26.609
26.111
27.930
7.227
17.737
12.039
10.728
16.999
12.979
2.730
1.418
89.186
-199
14.556
10.688
10.466
116.566
26.993
1.594
28.618
1.168
--
7.911
2.463
976
4.340
--
8.143
--
792
501
--
5.763
485
GAC-Türkiye Ortak İş Konseyi
GAC-Türkiye Ortak İş Konseyi 24 Haziran 1998 yılında Afrikaanse Handelsinstitute (AHI)
ve Dış Ekonomik İlişkiler Konseyi (DEIK) tarafından imzalanan anlaşma ile kurulmuştur. İki
ülke arasındaki belirlenen temel hedefler şunlardır:
ticareti geliştirmek;
üyeler, teşebbüsler ve ekonomik kuruluşlar arasındaki endüstriyel ve teknolojik işbirliğini
desteklemek;
ticaret, sanayi, teknoloji ve yatırımlar hakkında bilgi toplamak, analiz etmek ve yaymak için
gerekli koordinasyonu her iki ülkenin yararına olacak şekilde sağlamak;
ticareti engelleyen unsurları tesbit edip her iki ülke hükümeti nezninde girişimde bulunmak;
fuarlara katılımların teşvik edilmesidir.
Anlaşma ve Protokoller
Türkiye ile GAC arasında 23.06.2000 tarihinde “Yatırımların Karşılıklı Teşvik ve Korunması
Anlaşması” imzalanmıştır. İki ülke arasında “Ticaret ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması” ve
“Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması” müzakere aşamasındadır.
İşadamlarının Pazarda Dikkat Etmesi Gereken Hususlar
İş Saatleri ve Tatiller
Devlet Daireleri:
Pazartesi – Cuma 9.00-15.30
Cumartesi
8.30-11.00
İş Çevrelerinde Konuşulan Diller
Ülkenin 11 resmi dili vardır. Ancak, iş çevrelerinde İngilizce yaygın kullanım alanı
bulmaktadır.
Haberleşme
GAC’nin uluslararası telefon kodu 27’dir. Yurt içi aramalarda bölge kodundan önce ‘0’
eklenmektedir. Telefon kartları sadece yeşil telefon kulübelerinde kullanılabilmektedir. Bu
kartlar postanelerden, havaalanlarından temin edilebilir. Belli başlı şehirlerin telefon kodları
ise şöyledir:
Johannesburg: 11
Pretoria: 12
Cape Town: 21
Durban: 31
Önemli Telefonlar:
Acil Servis: 10177
Polis: 10111
Bilinmeyen numaralar: 1023
Tren rezervasyon:
Mavi tren 011-774 44 69/70
Transnet 011-773 29 44
Otobüs rezervasyon:
Translux 011-774 33 33
Greyhound 011-830 14 00
Araba Kiralama:
Avis 0800 021111
Budget 0800 016622
Imperial 0800 131000
Havaalanı kayıp bürosu 011-978 55 71
Toplumsal Yapı
Nüfusun % 75,2’sini Siyahlar, % 13,6’sının Beyazlar, % 8,6’sını Melezler ve % 2,6’sını
Asyalılar oluşturmaktadır.
İklim
GAC ılıman, sıcak ve güneşli bir iklime sahiptir. Western Cape’de kış yağmurlu geçer fakat
diğer eyaletlerde yaz yağmurlu kış ise kuru geçer.
Hava koşulları
En sıcak ay
En soğuk ay
En kuru ay
En yağışlı ay
Johannesburg
Ocak (14-26 °C)
Temmuz (4-16 °C)
Haziran(6 mm aylık ortalama yağış)
Ocak(150 mm aylık ortalama yağış)
Cape Town
Şubat (16-26 °C)
Temmuz (7-17 °C)
Şubat(10 mm aylık ortalama yağış)
Temmuz(92 mm aylık ortalama yağış)
Ulusal ve Dini Bayramlar
Yeni Yıl (New Year’s Day) 1 Ocak
İnsan Hakları Günü (Human Rights Day) 21 Mart
İyi Cuma (Good Friday) değişken (Mart/Nisan)
Aile Günü (Family Day) değişken (Mart/Nisan)
Özgürlük Günü (Freedom Day) 27 Nisan
İşçi Bayramı (Worker’s Day) 1 Mayıs
Cumhuriyet (Republic Day) 31 Mayıs
Gençlik Günü (Youth Day) 16/17 Haziran
Ulusal Kadın Günü (National Women’s Day) 9 Ağustos
Miras Günü (Heritage Day) 25 Eylül
Yemin Günü (Day of Reconciliation) 16 Aralık
Christmas 25 Aralık
İyiniyet Günü (Day of Goodwill) 26 Aralık
Zaman
GMT (Greenwich mean time)’ın iki saat ilerisindedir.
Havalanında Ulaşım
Ziyaretçiler kalacakları otel veya tur operatörlerinden kendilerini havaalanında taksi veya
eğer varsa eğer varsa yolcu servisi ile karşılamalarını isteyebilirler. Bazı havaalanlarından
ticari merkezlere taksi ücreti şöyledir:
Johannesburg havaalanından: 150 Rand
Cape Town havaalanından: 100 Rand
Durban havaalanından: 60 Rand
Vize Uygulaması
Türk vatandaşlarının turizm ve iş amaçlı seyahatları 30 günü aşmaz ise vizeye gerek
yoktur. Gidiş-dönüş bileti, otel rezervasyonu ve pasaport ile ülkeye giriş yapılabilir.
30 günü aşan iş seyahatleri için gerekli evraklar:
Büyükelçilikten alınıp doldurulacak bir başvuru formu;
(İlgili form, www.southafrika.org.tr adresli web sitesinden temin edilebilir.)
En az 6 ay geçerli bir pasaport;
1 fotoğraf;
GAC’nden bir davetiye mektubu
Otel rezervasyonu;
Gidiş-dönüş uçak bileti;
50 $ vize ücreti
Pazar ile İlgili Bilgiler
Telekomünikasyon
Afrika kıtasındaki toplam 12 milyon telefon hattının 5,3 milyonunun GAC’nde
bulunmaktadır. Ortalama olarak GAC’nde her 100 beyaza 60 hat her 100 siyaha ise 1 hat
düşmektedir. Baz olarak azınlığı oluşturan beyaz nüfus, hintli ve bir ölçüde renkliler
düşünüldüğünde gelişmiş, çoğunluğu oluşturan siyah nüfus ele alındığında ise gelişmekte
olan ülke izlenimi veren GAC’nin aşağıda yeralan bazı göstergeleri bu ülke hakkında bazı
ip uçları vermektedir.
Telekomunikasyon İstatistikleri
Gelişmekte Olan Ülkeler Ortalaması %
Telefon sahipliği
5,4
Televizyon sahipliği
18,0
PC sahipliği
0,7
Güney Afrika Ortalaması %
Ortalama telefon sahipliği
9,2
Ortalama beyaz nüfus telefon sahipliği 90,0
Ortalama siyah nüfus telefon sahipliği
8,0
Kırsal kesim telefon sahipliği
0,7
Televizyon sahipliği
60,0
PC sahipliği
2,2
Kaynak: T.C. Pretoria Büyükelçiliği, Ticaret Müşavirliği
Ulaşım
Limanlar: Richards Bay, Durban, East London, Port Elizabeth, Mossel Bay, Cape Town,
Saldanha
Türkiye’den GAC’ne ulaşım 1996 yılı sonunda başlayan THY’nun İstanbul-Johannesburg
direk seferleriyle sağlanmaktadır (ulaşım süresi: 9 saat 30 dakika). Ayrıca birçok
uluslararası havayolu GAC’ne uçmakta olup, bu ülkeye kargo hizmetleri vermektedir.
Bunlar: Air France, Alitalia, Burlington Air Express, Continental Airlines, KLM, Lufthansa,
Olympic Airlines, Singapore Airlines.
GAC’nde 36 havaalanı bulunmaktadır. Bunlardan 10 tanesi uluslararası çalışmaktadır.
Bloemfontein , Cape Town , Durban ,Johannesburg ,Port Elizabeth ,Upington ,Mmabatho
Nelspruit ,Pietersburg ,Lanseria
Güney Afrika toplam 188.300 km’lik havayolu ve 16.946 km’si elektrikli olmak üzere
20.319 km’lik demiryolu ağına sahiptir.
Bankacılık ve Finans Kurumları
Dünya Rekabet Edebilirlik Raporu’na göre GAC’nin finans piyasaları gelişmişlik
bakımından 48 ülke arasında Avustralya ve yeni Zelanda’dan sonra 8. sırada yer
almaktadır. Johannesburg Menkul Kıymetler Borsası ve BESA (BOND EXCHANGE OF
SOUTH AFRICA) GAC’nin en büyük sermaye piyasalarıdır. GAC’nde toplam 40 yerel
banka, 6 yabancı ortaklığı olan banka, 6 yabancı banka şubesi ve 57 yabancı bankanın
temsil büroları vardır. Ancak sektör 4 büyük ticari banka grubu tarafından
yönlendirilmektedir.ATM şebekesi, Internet bankacılığı gibi sistemler dahil çok gelişmiş
elektronik bankacılık imkanları mevcuttur.
Vergilendirme
İş veya ticari karların vergilendirilmesi “uluslararası” değil “ülkesel esaslara dayanmatadır.
Güney Afrikalıların yatırım gelirleri (faiz, hisse, kira gelirleri ve yıllık ödenekler) ise
uluslararası esaslara bağlıdır.
Temelde Güney Afrika kaynaklı gelirler vergiye tabidir.
Ticari karlar yalnızca Güney Afrika’da gerçekleştirilen işlerler için vergilendirilir.
Ancak Güney Afrika’da verilen hizmetlerden sağlanan gelirler vergilendirilir.
Gelirin kaynağına bağlı birkaç özel kural daha vardır.
2001 vergi yılından itibaren ise Güney Afrika “uluslararası” vergi usulüne yönelecektir.
Ancak, bazı yabancı kazanları, örneğin, Güney Afrika’nın çifte vergilendirme anlaşması
imzaladığı birçok ülkede sürekli mevcudiyeti olan firmalarca elde edilen yabancı kazanç
vergiden muaf olmaya devam edecektir.
Vergi Oranları
Yabancı bir şirketin yan kuruluşu, Güney Afrika kaynaklı karı üzerinden %30 oranında
vergilendirilirken, yabancı bir şirketin şubesinden %35 oranında vergi alınmaktadır.
Yabancı glir (yatırım gelirleri hariç) Güney Afrika vergisine tabi değildir, fakat bu 2001’de
değişecektir.
Her vergi yılında üç kere geçici vergi ödenmesi yapılmaktadır, aradaki fark ise tahakkuk
edildikten sonra ödenmelidir. (Yıllık vergi iadesi belirlendikten sonra). Vergi yılı sonundan
itibaren 6 ay sonra faiz işletilmektedir. (Vergi yılı sonu Şubat olanlar için 7 ay) Fazla vergi
ödemeleri ise faiziyle birlikte geri ödenmektedir.
Şirketlerden (hissedarlardan değil) elde ettikleri kar payının ilan ettikleri kar payından fazla
olan kısmına %12.5’I oranında İkincil Vergi 8STC) alınmaktadır. Yabancı bir şirketin şubsi
bu vergiden muaftır (ancak daha önce belirtildiği gibi daha fazla kurumsal vergi
ödemektedir). Bu vergi karın açıklandığı aydan bir sonraki ayın sonunda ödenmelidir. İlan
edilen kar payı üzerinden elde edilen kar fazlası, %12.5’lik vergiye tabi “net miktara”
ulaşmak için gelecete ilan edilecek karları denkleştirmek için de kullanılabilir. Vergiye tabi
yabancı kazançlar “net miktarı” belirlemede vergiden düşülmez.
Örneğin hissedarlarına ödünç vermek gibi (pazara uygun faiz alınması durumu hariç),
şirketlerin yaptığı bazı harcamalar İkincil Vergi, STC için kar payı olarak kabul
edilmektedir.
Kapitalizsayon ve transfer ücetlendirilmelerini çok ince kuralları vardır. Her türlü fazla
ödemenin indirimden faydalanmasına izin verilmemektedir ve İkincil Vergi’ye-STC tabi
tutulmaktadır.
Aşağıda değişik düzeylerde kar pay dağılımına uygulanan fiilen birleştirilmiş bazı vergi
oranı örnekleri verilmiştir (oranın hem kurumsal hem de STC’den sonra hesaplandığı kabul
edilmektedir).
Kar payları ve şube karları
Hissedarlara ait kar payları vergiden muaftır. Güney Afrikalı olmayan hissdarladan stopaj
vergisi alınmamaktadır.
Vergilendirilen karlar Güney Afrika’daki şube tarafından hiçbir stopaj vergisine tabi
tutulmaksızın yabancı merkez ofise gönderilebilir.
Diğer vergiler
Bir yan kuruluş yada şbe:
Personel istihdam ediyorsa, Güney Afrika Gelirler servisi’ne (sars) işveren olarak
kaydolmak ve çalışanlara ödenen ücret üzerinden vergi (PAYE) kesmekle mükelleftir. Mal
veya hizmet satıyorsa, yine SARS’a satıcı olarak kaydolmalı, KDV kesmeli ve ödemelidir.
KDV oranı %14’tür. İhracatta, bazı gıda maddeleri ve mallarda KDV sıfırdır. Finansal
hizmetler, ikametgah ve toplam taşım gibi bazı konular KDV’den muaftır. Tüm teşebbüsler
brüt gelir ve ücretler üzerinden Bölgesel Hizmet Konseyleri Vergisi ödemektedir. Oranlar
değişmektedir. Ancak sırasıyla %0.14 ve %0.35 civarındadır. Bunun üzerine KDV
eklenmektedir. 1 Nisan 2000 tarihi itibariyle maaş bordrosu üzerinden %0.5 oranında
Beceri Geliştirme Vergisi kesilmektedir. 1 Nisan 2001’de bu oran %1’e yükseltilecektir. Şu
anda Güney Afrika’da sermaye gelirlerine vergi uygulanmamaktadır. Ancak 1 Nisan
2011’den itibaren bu tip kazançlara da vergi uygulanacaktır. Yabancılar yalnızca emlak ve
Güney Afrika’daki şirket malları üzerinden vergi ödeyeceklerdir. Arsa ve binaların alım ve
satımı için devir vergisi ödenmektedir (alıcı bir şirket ise bu oran %10’dur fakat KDV
alınırsa bu orandan muaftır) Hisselerin devri ve tahsisi için %0.25 oranında damga vergisi
alınmaktadır. Kira, hipotek gibi bazı sözleşmelerden de damga vergisi alınmaktadır.
Gümrük ve istihlak vergileri vardır. Zorunlu Çalışanlar Tazminat Garantisi ve işsizlik
Sigortası Fonu primleri yatırılmaktadır ancak bunlar önemli miktarlar değildir. Başka sosyal
güvenlik ödemeleri yoktur.
Tüketicinin Yapısı
41,4 milyon nüfusa sahip bulunan ülkede yaklaşık % 15’lik kısmını oluşturan ve daha çok
beyazlardan meydana gelen bir kitle yüksek bir gelir düzeyi ile refah içerisinde
yaşamaktadır. Tüketim mallarının ve özellikle lüks tüketim mallarının büyük kısım bu gruba
giren tüketiciler tarafından satın alınmaktadır. Nüfusun en az yarısı yoksulluk sınırları
içerisinde bulunmaktadır.
GAC’nin Demografik Özellikleri
Yaş gruplarına göre dağılım
0 – 14 yaş
% 35 (kadın 7 366 144, erkek 7 502 396)
15 - 64 yaş
% 61 (kadın 13 079 892, erkek 12 947 521)
65 yaş ve yukarısı % 4 (kadın 1 159 800, erkek 778 767)
Genel Değerlendirme
Güney Afrika Cumhuriyeti 1994’ten sonra ileriye dönük, kapsamlı bir ekonomik reformlar
ve kalkınma programı başlatmıştır. Hedef ise atıl düzeni kaldırmak ve ekonominin çeşitli
sektörlerini yeniden yapılandırmaktır. Birçok sektörlerde önemli reformlar gerçekleştirilmiş
ve gerçekleştirilmeye devam etmektedir. Bankacılık, yatırım düzenlemeleri, sermaye
piyasası, toplu konut, enerji, gelir dağılımı, telekomunikasyon, petrokimya, demir-çelik, yol,
gemi taşımacılığı, maden, tarım gibi alanları kapsamaktadır.
Yabancı yatırım işlemleri serbestleştirilmiş ve basitleştirilmiş, birkaç istisna hariç
ekonominin tüm sektörleri yabancı yatırıma açılmış ve teşvik politikaları geliştirilmiştir.
Bunun sonucunda hem portföy hem de doğrudan yatırımlarda büyük artış kaydedilmiştir.
GAC-Türk ticareti son yıllarda sürekli bir artış göstermektedir. Fakat mevcut potansiyelin
tümü kullanılmamaktadır. Her iki ülkenin de büyüyen ekonomisi birçok alanda birbirine
tamamlamakta ve daha çok büyüme için önemli bir temel oluşturmaktadır.
Türk firmalarının gerek yatırım gerekse ihracat yoluyla GAC pazarına giriş yapması
mümkün olup ihracat olanakları açısından pozitif sektörler: tekstil ve konfeksiyon, elektrikli
ev aletleri, makinalar, cam ve camdan eşyalardır. Ayrıca Türk şirketleri GAC yerel
yönetimlerinin uyguladığı toplu konut projelerinde görev alabilirler.
Ticareti Geliştirme Kurumları

güney afrika cumhuriyeti

Transkript

Benzer belgeler

GÜNEY AFRİKA ÜLKE RAPORU

ihracatta yazışma örnekleri

Güney Afrika Ülke Raporu 2012-03-27

lıfestyle® t20/t10 home theater systems

MAHSUP DİLEKÇELERİ İNTERNET ÜZERİNDEN VERİLECEK

ALIŞ VERİŞ MERKEZİ Wal-Mart

BEYSAD 1 BEYAZ EŞYA YAN SANAYİCİLER DERNEĞİ

İtalya`nın önde gelen gazetelerinden La Repubblica`nın

İtalya`nın önde gelen gazetelerinden La Repubblica`nın

güney afrika

BEYSAD 1 BEYAZ EŞYA YAN SANAYİCİLER DERNEĞİ İç Anadolu

www.beysad.org.tr

İGEME-PAKİSTAN ÜLKE RAPORU

dosyayı indir - altan ertekin gümrükleme