Sayı 8 - Türkçe

Transkript

Sayı 8 - Türkçe
(SAYI: 8 YIL: 2016 - ISSUE: 8 YEAR 2016)
TMD DERGİMİZ HAKKINDA GENEL BİLGİLER
1. Dergimiz hakemli ve uluslararası indeksli bir dergidir. Her yayın en az iki alan uzmanı
hakem tarafından değerlendirilmektedir. İki alan hakemi tarafından olumlu “yayınlanabilir”
yönünde rapor almayan yayınlar dergimizde yayınlanmaz. Bu durum karşısında hiçbir
yazar(lar) dergimiz üzerinde bir hak iddiasında bulunamaz. Dergimizde yayınlanmaya
hak kazanan “Etik Kurul Raporu” bulunan yayınlara dair etik kurul bilgileri yazılı olarak
editörlüğe gönderilmesi ve sisteme yayın yüklenirken sisteme yüklenmesi zorunludur.
Etik kurul raporu olan ve sisteme bilgisi girilmeyen ya da yazılı olarak editörlüğe bilgileri
ulaştırılmayan çalışmalardan doğan her türlü sorumluluk yazar(lar)’a aittir. Dergimizin
hiçbir kurulu ve yetkilisi bu konuda maddi ve manevi sorumluluk kabul etmez. Dergi
kurul ve üyeleri “yetkilileri” Hukuki yükümlülük altına alınamaz. Her yazar ve yazarlar bu
durumu peşinen kabul etmiştir.
2. Dergi hakem ve kurullarında yer alan akademisyen ile diğer yetkililer hakkında yazar(lar)
dergi sistem işleyişi sürecine dair bir talepte bulunamaz. Bulunsalar bile herhangi bir bilgi
kendilerine verilmez, sistem süreci değiştirilmez. Dergimiz ile ilgili her türlü bilgi derginin
web sayfasında www.mtddergisi.com adresinden edinilebilir.
3. Dergimiz yılda üç sayı şeklinde çıkmakta her yılın “Nisan – Ağustos – Aralık” aylarının
son günü derginin sayısında bulunan tüm makaleler tek cilt halinde dergi web sistemine
yüklenir. Dergi web sisteminden makaleler tüm okuyucular tarafından indirilir ve ilgili eser
“makale” ve dergimize atıf yapılmak koşulu ile kullanılabilir. Dergimizin tüm sayılarına
okuyucular ücretsiz olarak ulaşmaktadır.
4. Dergimizde yayınlanan tüm makaleler (ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 140012004 Belge No: 12880) kalite belgeleriyle ve (2015/04018-2015-GE-17595) Marka patent
ile güvence altına alınmıştır. Yayınlanmış olan makaleler kalite, marka patent ve doi bilgileri
ile ilgili çalışmanın yazarlarına eserleri hakkında her türlü hukuki hak ve uluslararası
güvence sağlamaktadır.
5. Dergimiz basılı ve e dergi olarak yayınlanmaktadır. Print ISSN NO: 2148-8142 numarası
ile T.C. Kültür Bakanlığından dergimiz hakkında her türlü bilgiye ulaşılabilir.
II
6. Metin içinde (Yılmaz, 2015: 1) veya (Yılmaz ve diğ., 2015:1) şeklinde kaynak gösterimi,
kaynakçada ise YILMAZ, M., (2015). Bergama Evlerinde Kapı Süslemeleri, TMD
Uluslararasi Hakemli Tasarım ve Mimarlik Dergisi, Sayı: 1, Cilt: 1, ss.1-2 şeklinde gösterilir.
Tüm yazarlar dergimizin son güncel sayılarını takip ederek ilgili sayılarda yayınlanan
makalelerdeki yazım formatını kendi çalışmalarında uygulayabilir. İnternet kaynaklarında
mutlaka erişim tarihi ve son ulaşılabilen internet linkinin tamamının başta kaynakça ve
metinin kullanıldığı sayfa altında numaralandırılarak gösterilmesi bir zorunluluktur.
7. Kaynakça Türkçe alfabe sıralamasına göre düzenlenir. Tüm yazarlar için derginin son
sayısındaki yazım formatı dikkate alınmak zorundadır.
8. Dergimiz uluslararası indeksli bir dergi olup dergimizde yayınlanan tüm çalışma ve
makaleler derginin yayınlandığı tarih itibariyle ilgili indekslere mail yolu ile ulaştırılır.
9. Dergimizde özgün araştırma, inceleme, derleme, olgu sunumu, proje ve kitap tanıtımı
“makale formatında olmak zorundadır” türünde yayınlara yer verilmektedir.
10. Dergimize gönderilen tüm çalışmalar sisteme yüklendiği şekil ve an itibariyle başka bir
dergide yayınlanmamış, değerlendirmeye alınmamış ve red edilmemiş olması gerekir.
Tüm sisteme yüklenen makaleler yazar(lar) tarafından bu kurallara uyulduğunu kabul
etmiş sayılır. Aksi durumda ilgili yazar(lar) hakkında dergimiz hukuki haklarını saklı tutar.
Oluşabilecek olumsuzluk karşısında maddi ve manevi tüm sorumluluk ilgili yazar(lar)’a
aittir. Dergimiz T.C. Kanunlarına göre hareket eder.
III
GENERAL INFORMATION ABOUT TMD JOURNAL
1. Our journal is a refereed and internationally indexed journal. Each paper is evaluated by two
referees who are field experts. The articles not reported as “issuable” positively by two field
referees aren’t published in our journal. None of the author(s) can lay a claim on our journal
in this case. Data, concerning the ethics committe of the studies, approved to be published
in our journal, having the Ethics Committee Report, should be submitted to the editors in
written and uploaded to the system with the article. Author(s) should take the responsibility
of their articles, having the Ethics Committee Report, which were not submitted to the
editors in written and were not uploaded to the system. None of the committes and the
authorities in our journal are responsible for pecuniary and non-pecuniary damages. The
committes and the authorities in our journal do not have any legal obligations. Author(s)
have accepted this situation beforehand.
2. Author(s) cannot make a demand for the journal’s procedure concerning the academicians
in journal’s referee board and other boards and other authorities. Even if so, they aren’t
given any information, system process cannot be changed. Necessary information about
our journal can be obtained from the website of the journal www. mtddergisi.com
3. Our journal publishes three times a year, all articles in the relevant volume of journal are
uploaded to the web system of the journal in one volume on the last day of the months
“April – August – December.” All readers can download the articles from the journal’s web
system and the relevant paper “article” can be used on condition that our journal is cited.
Readers can download all volumes of our journal for free.
4. All articles published in our journal are assured with certificate of quality (ISO 9001-2008
Doc. No: 12879 & ISO 14001-2004 Doc. No: 12880) and trademark patent (2015/040182015-GE-17595). Articles published provide their authors with all kinds of legal rights and
international assurance regarding their articles with quality, trademark, patent and doi
5. Our journal has both printed and online versions. Necessary information about our journal
IV
can be obtained from the T.R. Ministry of Culture with the number Print ISSN NO: 21488142 and Online ISSN NO: 2149-2468
6. Reference within the text should be (Yılmaz, 2015: 1) or (Yılmaz et al. 2015:1), in the
reference part YILMAZ, M., (2015). It is indicated as Door Decorations in Bergama Houses,
TMD International Refereed Journal of Design and Architecture Issue:1, Volume:1, pp.1-2.
All authors must follow the latest volumes of our journal and apply the print format of the
published articles in their own papers. It is an obligation to indicate the access date of the
internet sources and the last accessed full internet link in the references and below the page
by giving numbers.
7. References are arranged by the Turkish alphabet. The printing format in the last volume of
the journal should be taken into account by all authors.
8. Our journal is an internationally indexed journal, and all articles and papers published in
our journal are sent to relevant indices via e-mail by the publication date of the journal.
9. Original research, analysis, compilation, case study, project and book introduction “have to
be in an article format” and these publications are also included.
10. 10. All papers sent to the journal and uploaded to the system shouldn’t be previously published,
not evaluated and not rejected. All articles uploaded to the system are acknowledged that
author(s) conform to these rules. Otherwise, our journal keeps its legal rights reserved. All
material and moral responsibility regarding a negative situation belong to author(s). Our
journal acts in line with the T.R. Law.
V
İÇİNDEKİLER
ARAŞTIRMA, UYGULAMA ve
LİTERATÜR
ÖZELLEŞTİRME SÜRECİNİN İSTANBUL VE
NEW YORK KAMUSAL MEKANLARINDA
KARŞILAŞTIRMALI İNCELENMESİ
Elif KUTAY KARAÇOR
1-11
TASARIM İLE SOSYAL DEĞİŞİMİN İMKANLARI
ÜZERİNE: MİMARLIK EĞİTİMİNDE DENEYSEL BİR
ÇALIŞMA
12-22
Yasemin ERBİL
EKOLOJİK YAPI KRİTERLERİNİN OKUL ÖNCESİ
EĞİTİM MERKEZLERİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ
VE YEREL KRİTERLER LİSTESİ OLUŞTURULMASI 23-42
Çimen ÖZBURAK
ISI YALITIM MALZEMELERİ ÜRETİCİ VE
UYGULAYICILARINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA
Nurşah SERTER, Cahide AYDIN İPEKÇİ
KENT ERGONOMİSİNDE BİTKİSEL TASARIMIN
ROLÜ: ÇANAKKALE ÖRNEĞİ
Alper SAĞLIK, Özgür KAHRAMAN, Elif SAĞLIK,
Abdullah KELKİT, Necla Ece DEVECİOĞLU, Baboo ALİ
ÇAĞDAŞLARI VE ÖZGÜN ÜSLUBU İLE AMEDEO
MODIGLIANI
Pelin AVŞAR KARABAŞ, Muzaffer Çağatay UMAY
VI
43-60
61-70
71-98
BAŞ EDİTÖR
Pelin AVŞAR
BAŞ EDİTÖR YARDIMCILARI
Fatma ARPACI
Fatih BAŞBUĞ
Atilla DÖL
Mehmet Gökhan GENEL
RESİM ALAN EDİTÖRÜ
Pelin AVŞAR
PEYZAJ ALAN EDİTÖRÜ
Murat ÖZYAVUZ
MİMARLIK TASARIM ALAN
EDİTÖRÜ
Sercan Özgencil YILDIRIM
Betül BEKTAŞ EKİCİ
Hakan AÇIKGÖZ
Ö.Fatih KEÇECİOĞLU
Ahmet GANİ
Betül COŞKUN
Mustafa Oğuz GÖK
GENEL YAYIN YÖNETMENİ
Murat KORKMAZ
Ercan ŞAHBUDAK
Hakan AÇIKGÖZ
DİL EDİTÖRLERİ
Gökşen ARAS (İngilizce)
Gülsemin HAZER (Türkçe)
Feryal ÇUBUKÇU (İngilizce)
Gülten GÖKDEMİR (İngilizce)
Yakup POYRAZ (Türkçe)
İSTATİSTİK VE ÖLÇME
DEĞERLENDİRME
Gökhan DELİCEOĞLU
Işık BAYRAKTAR
Saliha ALTIPARMAK
Emre DÜNDER
Sercan ALMALI
İLETİŞİM VE SEKRETERLİK
Michael KUYUCU
Ali Murat KIRIK
TEKNİK EDİTÖR
Burhan MADEN
EDİTÖRLER
Bülent EKER
Alev AKDOĞAN KAYMAZ
Ayşegül AKDOĞAN EKER
Hülya KALAYCIOĞLU
Mümin ŞAHİN
Nazım ŞEKEROĞLU
Füsun TERZİOĞLU
Mesut GÜNER
Turgut AKGÜN
Kürşad KARACABEY
Peter LUSCUERE
Han MEYER
Wil ZONNEVELD
Keith BOSWELL
Marleen DEVIS
Mark DEKAY
George DODDS
Hansjoerg GOERITZ
John MCRAE
Scott POOLE
Mark SCHIMMENTI
Soctt WALL
Jason YOUNG
Jaime CANAVES
Jason CHANDLER
Alfredo ANDIA
John STUART
Shahin VASSIGH
Thijs ASSELBERGS
Tom AVERMAETE
Philomena BULUYSSEN
Peter BOELHOUWER
Monika CHAO-DUIVIS
Marja ELSINGA
Anke VAN HAL
Carola HEIN
Marleen HERMANS
Rob VAN HEES
Marieke KUIPERS
YAYIN KURULU
Adnan TEPECİK
Yavuz TAŞKIRAN
Yücel GELİŞLİ
Ahmet ÖZOL
Ahmet Şinasi İŞLER
Basri ERDEM
Bedri KARAYAĞMURLAR
Füsun ÇAĞLAYAN
Hüseyin ELMAS
Oğuz YILMAZ
Abdullah KELKİT
Fatih BAŞBUĞ
Öner DEMİREL
Nezahat GÜÇLÜ
Ümran SEVİL
Pelin AVŞAR
Murat KORKMAZ
Ricardas BARTKEVICIUS
Fatma TEZEL ŞAHİN
Murat ÖZYAVUZ
Ayhan AYTAÇ
Sefer GÜMÜŞ
Sercan Özgencil YILDIRIM
Fatma ARPACI
Emre YANIKKEREM
Erdem ÜNVER
Ercan ŞAHBUDAK
Hatice Nur GERMİR
Alpaslan Hamdi KUZUCUOĞLU
BİLİM VE DANIŞMA KURULU
Prof. Dr. Adnan TEPECİK
Prof. Dr. Gary BARTON
Prof. Dr. Joseph OSTRAFF
Prof. Dr. Mark GRAHAM
Prof. Dr. Mark JOHNSON
Prof. Dr. Martha PEACOCK
Prof. Dr. Linda REYNOLDS
VII
Prof. Dr. Ahmet ÖZOL
Prof. Dr. Ahmet Şinasi İŞLER
Prof. Dr. Basri ERDEM
Prof. Dr. Bedri KARAYAĞMURLAR
Prof. Dr. Assem Abdel FATTAH
Prof. Dr. Hüseyin ELMAS
Prof. Dr. Ricardas BARTKEVICIUS
Prof.Dr. Sercan Özgencil YILDIRIM
Prof. Dr. Oğuz YILMAZ
Prof. Dr. Nezahat GÜÇLÜ
Prof. Dr. Cemal YÜKSELEN
Prof. Dr. Yücel GELİŞLİ
Prof. Dr. Zeki KAYA
Prof. Dr. Yavuz TAŞKIRAN
Prof. Dr. Abdullah KELKİT
Prof. Dr. Faruk ANDAÇ
Prof. Dr. Öner DEMİREL
Prof. Dr. Emine DEMİRAY
Prof. Dr. Adalet KANDIR
Prof. Dr. Mustafa USLU
Doç. Dr. Ahmet DALKIRAN
Doç. Dr. Nedret YAŞAR
Doç. Dr. Erdem ÜNVER
Doç. Dr. Eric GILLETT
Doç. Dr. Adrian PULFER
Doç. Dr. Ray ELDER
Doç. Dr. Brent BARSON
Doç. Dr. Dan BARNEY
Doç. Dr. James SWENSEN
Doç. Dr. Heather JENSEN
Doç. Dr. Davit AMOTT
Doç. Dr. Brian CHRISTENSEN
Doç. Dr. Bryon DRAPER
Doç. Dr. Peter EVERETT
Doç. Dr. Fidalis BUEHLER
Doç. Dr. Daniel EVERETT
Doç. Dr. Neslihan KIYAR
Doç. Dr. Melek ŞAHAN
Doç. Dr. Çetin YAMAN
Doç. Dr. Neşe Yaşar ÇEĞİNDİR
Doç. Dr. Emre YANIKKEREM
Doç. Dr. Murat ÖZYAVUZ
Doç. Dr. Ayhan AYTAÇ
Doç. Dr. Fatma TEZEL ŞAHİN
Doç. Dr. Nurhayat ÇELEBİ
Doç. Dr. Arzu ÖZYÜREK
Doç. Dr. Fatih ÇATIKKAŞ
Doç. Dr. Tuğçe TUNA
Doç. Dr. Serdar TOK
Doç. Dr. Fatma ARPACI
Doç. Dr. Gülten HERGÜNER
Yrd. Doç. Dr. Bünyamin BALAMİR
Yrd. Doç. Dr. Raif KALYONCU
Yrd. Doç. Dr. Şeyda ERASLAN
TAŞPINAR
Yrd. Doç. Dr. Umut ŞUMNU
Yrd. Doç. Dr. Sefer GÜMÜŞ
Yrd. Doç. Dr. Ali Serdar YÜCEL
Yrd. Doç. Dr. Bülent SALDERAY
Yrd. Doç. Dr. Mercan Efe GÜNEY
Yrd. Doç. Dr. Aydın ZOR
YAYIN KABUL ETTİĞİMİZ BİLİM DALLARI
³³ Diğer Bilim Dalları
³³ Görsel Sanatlar
³³ Mimarlık
³³ Peyzaj Mimarlığı
³³ Tasarım
³³ İç Mimarlık
DISCIPLINES
³³ Other Sciences
³³ Visual Arts
³³ Architecture
³³ Landscape Architecture
³³ Design
³³ Interior Architecture
VIII
DERGİNİN TARANDIĞI İNDEKSLER
IX
DİĞER DERGİLERİMİZ
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Uluslararası Hakemli Beslenme Araştırmaları Dergisi
Uluslararası Hakemli Kadın Hastalıkları ve Anne Çocuk Sağlığı Dergisi
Uluslararası Hakemli Ortopedi Travmatoloji ve Spor Hekimliği Dergisi
Uluslararası Hakemli Pazarlama ve Pazar Araştırmaları Dergisi
Uluslararası Hakemli Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi
Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi
Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
Uluslararası Aile Çocuk Ve Eğitim Dergisi
Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi
10.Uluslararası Hakemli Psikiyatri ve Psikoloji Araştırmaları Dergisi
11.Uluslararası Hakemli Müzik Araştırmaları Dergisi
12.Uluslararası Hakemli Ekonomi Yönetimi Araştırmaları Dergisi
13.Uluslararası Hakemli Akademik Sosyal Bilimler Dergisi
14.Uluslararası Hakemli Spor Sağlık ve Tıp Bilimleri Dergisi
15.Uluslararası Hakemli Aktif Yaşlanma ve Kuşaklararası Dayanışma Dergisi
X
www.dbhadergisi.com
www.jacsdergisi.com
www.otshdergisi.com
www.uhpadergisi.com
www.hmfdergisi.com
www.uhbabdergisi.com
www.uhedergisi.com
www.aceddergisi.com
www.khsdergisi.com
www.uhpdergisi.com
www.uhmadergisi.com
www.uheyadergisi.com
www.iibdergisi.com
www.sstbdergisi.com
www.aktifyaslanmadergisi.com
Pelin AVŞAR KARABAŞ
BAŞ EDİTÖR
Kıymetli okurlarımız, değerli araştırmacılar,
Dergimizin bu sayısında yine birbirinden değerli birçok çalışmaya yer vermiş bulunmaktayız. Her sayımızda olduğu gibi bu sayımızda da siz değerli yazarlar başta olmak üzere tüm okurlarımıza ve özellikle
bilim dünyasına katkı sağlamaya devam etmekteyiz. Sizlerin büyük emek ve uğraşlar sergileyerek hazırlamış olduğunuz çalışmalara dergimizde yer vermekten onur ve mutluluk duymaktayız. Dergimiz her geçen
sayısında daha farklı çalışmalara ve araştırmalara yer vermekte olup, okurlarımızla yazarlarımız arasında
bir köprü oluşturmaya devam etmektedir. Ayrıca dergimiz bilimsel sponsorluk olmak üzere birçok ulusal
ve uluslararası kongrelere de katkı sağlamaya devam etmektedir. İlk sayımızdan bu sayımıza kadar geçen
süre içerisinde oldukça uzun bir yol kat ettiğimizi düşünmekteyiz. Giderek akademi ve bilim dünyasına olan
katkımız artmakta ve sesimizi ülke dışındaki akademisyen ve bilim insanlarına da duyurmaya çalışmaktayız.
Umudumuz sadece ülkemiz adına değil tüm dünyadaki bilim insanlarının çalışmalarını dergimizde görmek ve
siz değerli okurlarımızla buluşturmaktır. Dergimiz uluslararası indekslere yönelik çalışmaları ve başvuruları
da devam etmektedir. Umut ediyoruz ki en kısa sürede çok kıymetli ve önemli indekslere kısa sürede gireceğiz. Şimdiden yaptığınız destekler ve katkılardan dolayı tüm yazarlarımıza, okurlarımıza, hakem ve bilim
kurullarımıza ayrıca dergimiz editörler kurulu ile yayın kurulu üyelerine de yürekten sevgi ve şükranlarımızı
sunuyoruz. Bir sonraki sayımızda görüşmek üzere hepinize esenlik ve mutluluklar diliyoruz. Saygılarımızla.
(Dergimizde etik kurul raporu gerektiren her türlü çalışmada yazar(lar) editörlüğe ve derginin sistemine yayın yüklerken gerekli etik kurul rapor bilgilerini girmekle yükümlüdür. Hiçbir koşul ve şartlarda
oluşan ya da oluşacak bir sorunda – problemde dergimiz, yayın kurulu, imtiyaz sahibi, yazı işleri, hakem
ve bilim kurulları sorumluluk kabul etmez. Yazar(lar) bu bilgiyi dergiye yazılı olarak vermekle yükümlüdür.
Bu konuda tüm sorumluluk yazar(lar) a aittir).
Basın Yayın Kanunun “5187” gereğince basılı eserler yoluyla işlenen fiillerden doğan maddi ve manevi
zarar m-13-14 kapsamında dergimizde yayınlanan yayınların içeriği ve hukuki sorumluluğu tek taraflı
olarak yazar(lar) a aittir. Dergimiz, yönetim, hakem, editör, bilim ve imtiyaz sahibi bu yükümlülükleri
kabul etmez. Dergimizde bilimsel içerikli, literatüre katkı yapan, bilimsel anlamda değer ifade eden çalışmalar kabul edilir ve yayınlanır. Bunun dışında siyasi, politik, hukuki ve ticari içerikli fikri sınai haklar
kanununa aykırılık içeren yayınlara yer verilmez. Olası bir olumsuzluk durumunda yazar(lar) doğabilecek
her türlü maddi ve manevi zararı peşinen kabul etmiş ve yüklenmiştir. Bu nedenle ikinci üçüncü ve diğer
XI
şahıs ile kurumlar konusunda dergimiz yönetimi ve kurulları hiçbir sorumluluğu kabul etmez. Bu yönde
dergimiz ve kurulları üzerinde bir hukuki yaptırım uygulanması söz konusu olamaz. Eserlerin içeriği ve
mevcut durumu yazar(lar) ait olup dergimiz bu yayınların sadece yayınlanması ve literatüre kazandırılması
aşamasında görev üstlenmiştir. Tüm okuyucu, kamuoyu ve takipçilerine ilanen duyurulur.
XII
Dear readers and researchers,
There are valuable papers in this volume of our journal. As in every volume, we continue to make contribution to dear authors, all readers and science world particularly. We are happy and proud to give place to
your studies which were prepared with great efforts. Our journal incorporates different studies and researches
in each volume and continues to serve as a bridge between readers and authors. Our journal also continues to
make contribution to many national and international congresses including scientific sponsorship. We think
that we have come a long way from the first volume until today. Our contribution to academic and science
world is increasing each day and we are trying to become popular for the academicians and scientists abroad.
We hope to see not only the papers of our country, but also those of the scientists all over the world in our
journal and to meet them with you. Our journal also sustains its index applications to the international indices.
We believe that we will be accepted to primary indices in a short period of time. We would like to express
our gratitude and respect to all our authors, readers, referee and science boards, editorial board of our journal
and the members of the publication board thanks to the supports and contributions. Hope to meet you in the
next volume and wish you the best. Regards.
(In any kind of study requiring ethical board report in our journal, author(s) is/are obliged to enter the
data of necessary ethical board report while uploading their publication in editorship and journal system.
Our journal, publication board, grant holder, editorial office, referee and science boards do not undertake
any responsibility for a problem to occur under any circumstances and conditions. Author(s) is/are obliged
to give this information to journal in written. All liability in this issue belongs to author(s).
As per the “5187” of Press Law, material and emotional damage arising from the actions via published
works, the content and legal responsibility of the publications published in our journal within the scope of
m14-13- unilaterally belong to author(s). Our journal, executive board, referees, editor, science board and
publisher don’t accept these obligations. The scientifically valuable papers with scientific content which
contribute to literature are accepted and published in our journal. Apart from this, the papers with political,
legal and commercial content which are against the intellectual property rights are not accepted. in case of
a possible negative situation, author(s) is/are regarded as accepting and undertaking all kinds of possible
material and emotional damage beforehand. Therefore, our journal’s management and other boards don’t
accept any responsibility regarding the second, third and other persons and institutions under any condition.
in this sense, a legal sanction on our journal and its boards is out of question. The content and the current
status of the papers belong to author(s) and our journal only takes part in the publication of these papers
and contribution to literature. Respectfully announced to all readers, public and followers by publication..
XIII
TMD
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
ÖZELLEŞTİRME SÜRECİNİN İSTANBUL VE NEW YORK KAMUSAL
MEKANLARINDA KARŞILAŞTIRMALI İNCELENMESİ1
COMPARATIVE STUDY OF PRIVATIZATION PROCESS ON THE
PUBLIC SPACES OF ISTANBUL AND NEW YORK CITIES
Elif KUTAY KARAÇOR
Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Düzce / Türkiye
Öz: Neoliberal ekonomi ile hız kazanan özelleştirme
süreci kentsel mekanın yönetimi üzerinde etkili olmuş
ve özellikle kamusal mekanlar metalaştırılmıştır. Bu
durum kamusal mekanlar içerisinde kentlerin yeşil
dokusunu oluşturan parkların sahipliğinin el değiştirmesine ve yönetim şeklinin değişmesine neden
olmuştur. Kamusal mekana yapılan müdahaleler
ve yönetim şeklinin değişmesi literatürde oldukça
tartışılmış ve çeşitli gerekçeler ile bu sürece destek
veren veya eleştiren araştırmacılar yapılmıştır. Bu
çalışmanın amacı, kamusal mekanın özelleştirilmesi
konusunda en fazla öne çıkan ve tartışılan örnek
olan Bryant Park-New York örneğinin özelleştirme
sürecini ortaya koymak ve Türkiye Cumhuriyeti’nin
en eski kamusal mekanlarından olan Maçka Demokrasi Parkı’nın özelleştirme süreci ile karşılaştırmaktır.
Böylece, kamusal mekanlardaki özelleştirme sürecinin
gelecek yıllardaki mekânsal etkilerinin öngörülmesi
hedeflenmektedir.
Abstract: The privatization process which was accelerated by the neo-liberal economy affected on
management of urban spaces, and especially public
spaces were commodified. This case has led to the
change of ownership, and management of the parks
from public spaces that constitutes green areas of the
cities. Interventions in public spaces and the change of
their management have been debated in the literature
deeply, and the researchers have supported or criticized
this process because of several reasons. The aim of
this study is to reveal that privatization process of
Bryant Park-New York that one of the most prominent
case study in the subject of public space privatization,
and to compare its privatization process with Macka
Demokrasi Park that one of earliest public spaces in
Republic of Turkey. Thus, it was targeted to predict
the effects of privatization process of public spaces
following years.
Key Words: Privatization, Public Space, Bryant Park,
Macka Demokrasi Park
Anahtar Kelimeler: Özelleştirme, Kamusal Mekan,
Bryant Park, Maçka Demokrasi Parkı
Doi: 10.17365/TMD.2016819758
(1) Sorumlu Yazar: Elif KUTAY KARAÇOR, Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Düzce /
Türkiye, [email protected] Geliş Tarihi / Received: 02.02.2016 Kabul Tarihi/ Accepted: 05.06.2016 Makalenin
Türü: Type of article (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok
/ None“Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee”
1
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:114 K:153
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
1.GİRİŞ
lar. Sosyo-kültürel açıdan kamusal mekanlar
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
sosyal karşılaşma ve iletişim yerleri olarak ta-
Günümüzde kentlerin tanıtım ve reklam ihtiyacı,
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI1Politik açıdan kamusal mekannımlanmaktadır.
kentin düzenini bir bütün olarak etkilemekte ve
lar bireylerin
kamusal
yaşama katılabildiği yerADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER
kentler oldukça rekabetçi
pazar yerleri olarak
lerdir. Sosyo-kültürel açıdan ise kamusal mekanCUSTOM
turizm ve yatırımı teşvik edecek birer ticari
ürün DUTIES
lar özellikle de kamusal parklar insanların karşıSelin KILINÇ
şeklinde muamele görmektedir. Yönetim
yakla- 2, Hatice YURTSEVER3
laşıp etkileşimde bulunduğu, bilgi alışverişi
2
Celal Bayar
Üniversitesi
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
şımının da değişimine
paralel
olarakSosyal
20. Bilimler
yüzyılın
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
yaptığı
yerlerBölümü
olarak öne çıkmaktadır. Kamusal
sonunda kentsel yönetimin geleneksel formları
mekanlardan parklar için geleneksel ve güncel
Gümrük vergisi,
gümrüğe
tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
da zayıflamaya Özet:
başlamıştır.
Kentsel
girişimcilik
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın iki
from
the movement
of commercialGeleneksel
commodities
görüş
bulunmaktadır.
görüşe göre
miktarı veyakavramının
değeri üzerindenöne
alınan,
ekonomik,
subject to customs which is based on those
ve kamu-özel ortaklığı
çıkartılsosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir özellikle
commodities’quantity
value. It isyer
are aalan
kind of parklar, rekrekentselandalanda
masıyla neo-liberal
eğilimler,
merkezlerini
dış ticaret
ve ekonomi kent
politikası
aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
aktiviteler
için var
olan
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan asyonel
instrument in
addition to its economic,
social
and mekanlardır.
metalaşmış tüketim
mekanları
olarak
dolaylı bir
vergi türü olan
gümrük görmekte
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
geleneksel
görüşün
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir Güncel
regular basisgörüşe
like incomegöre
tax andise,
corporate
tax, as
ve özelleştirilmiş
stratejilerini
vergi yönetim
türü olmadığından,
dış ticarete teşvik
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
vecommodities
kentselsubject
politikanın ilkeleeşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus ötesinde
are collectedkentlilere
only once when
etmektedirler (Graham
ve Aurigi,
1997).
Özelleştirme
olmak üzere
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
yaşamsal
sağlarlar
olanakları, kamu
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu rine
the second
item ofkatkı
tax procedural
law, (iş
custom
sürecinin kentsel
kamusal
mekanlardaki
kanun
kapsamı dışında
tutulmuştur. Buetkisi
nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
sağlığı
ve toplumsal birlik gibi,..) (Daneshpour
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
özellikle neo-liberal
politikaları benimseyen bir
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
veThrough
Mahmoodpour,
2009).
ile dış ticarete
konu olansürecin
eşyanın Türkiye
Gümrük
this law, a systematization has been
çok ülkede görülmekle
birlikte,
ilerleyişi
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
sırasınafarklılıklar
göre
bir göstersistematik Tüm
international
trade entering
customs
territories of değişmesine
ve gerekçeleri işlemlerin
uygulamada
dünyada
yaşam
koşullarının
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde
de kamusal
zorunlu aşamalar
olan tarh, de
Like
all other olarak
taxes, compalsive
levels such as
mektedir. Bu çalışmanın
amacı,
mekanın
paralel
küreselleşme,
kentlerdeki katahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
bağlıen
ayrıçok
bir öne
kuruluşçıkan
niteliğive
olan musal
by General
Directorate ofyönetimi,
Customs as asahipliği
part of
özelleştirilmesi Bakanlığı’na
konusunda
mekanların
ve kullanı1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
of disputes over ve bu durum
tartışılan örnek Kanunu
olan hükümlerine
Bryant Park-New
York ör- mını
zaman
içerisinde
değiştirmiştir
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
neğinin özelleştirme
sürecini
ortaya
vebir kamusal
sonunu
getirdiği gerekçesi
süreci, diğer
vergilerde
oluşan koymak
süreçten farklı
process of mekanların
other taxes. Customs
duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
bu süreci Türkiye’nin
ençözümlenmek
eski kamusal
oldukça
(2010)’nın
öncelikle idariyine
aşamada
zorundadır. ile
place.
However, eleştirilmiştir.
in the case of disputesCarmona
not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
mekanlarından olan
Maçkayargı
Demokrasi
Parkı’nın da belirttiği üzere bazı araştırmacılar,
kamusal
1
uyuşmazlıklarda
yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
geçirmekte olduğu
süreç
ile karşılaştırarak,
ka- mekanlara
aşırı derecede müdahale olduğunu ve
Anahtar
Kelimeler:
Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
musal mekanlardaki özelleştirmenin gelecek bunun sonucunda kamusal mekanların homojenyıllardaki mekânsal etkilerini öngörmektir.
leşerek metalaştığı görüşüne sahiptirler. Sennett
(1996) kamusal insanın ve kamusal kültürün
2.KAMUSAL MEKANIN
çöküşünden bahsetmiş, sosyal, ekonomik ve
ÖZELLEŞTİRİLMESİ
politik değişimlerin insanların yaşantılarını özelKamusal mekanlar, cinsiyet, gelir durumu, etnik leştirdiğine ve sosyal yaşantılarını da olumsuz
yada dinsel yapı gözetilmeksizin herkese açıktır- yönde etkilediğine değinmiştir.
2
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:114 K:153
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Bununla birlikte bazı araştırmacılar ise, kamusal
Özelikle son 30 yıldır kamusal mekanların özelGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
mekanların deneyimlediği düşüşün doğru olmaleştirilmesi, kamusal mekanlar için geliştirilen
1
YOLLARI
dığına dikkat çekmiş (Carr ve ark,ĠDARĠ
1992; AġAMADA
Loukaitou- ÇÖZÜM
politikalar,
kamusal
mekanın yeniden tasarlanSideris ve Banerjee, 1998)
ve kamusal mekanmasıTO
yaDISPUTES
da tamamen
kapatılması gibi eylemler
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
OVER
ların gerçekte hiçbir zaman idealize edilen devasıtasıyla oldukça ön plana çıkmıştır. Özellikle
CUSTOM DUTIES
mokratik, çeşitlilikleri içeren ve toplumun tüm 2 merkezi iş alanlarının
geliştiği bölgelerde kamuSelin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
sınıflarına açık bir2 mekan olmadığını belirtmişsal mekanların kontrolü artmakta ve erişimleri
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Bayar Üniversitesi
DıĢ Ticaretzorlaşmaktadır.
Bölümü
lerdir. Bu kapsamda, JacobsCelal
(1961)
ve GehlSalihli MYO,
de oldukça
AVM’lerin ve yeni
(2011) gibi kent bilimcileri kamusal mekanlara
yerleşim alanlarının gelişmesi, koruma-korunma
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın
yer değiştirmesi
nedeniyle,kullanıbu eşyanın
from the movement
of commercial
commodities
yetersiz derecede
müdahale
edildiğini,
endişesini
ortaya
çıkarmış
kamusal mekanlara
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal
ve mali fonksiyonlarının
yanında fizikönemli bir
commodities’quantity
and value.Özel
It is aresektörün
a kind of
mının artırılması,
güvenliğinin
sağlanması,
erişimi
kısıtlamıştır.
güç kazandış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
sel tasarımı vetürüdür.
yönetiminin
geliştirilmesi
gibi
ması
ve inkamusal
mekanlarda
Aynı zamanda
harcamalar üzerinden
alınan
instrument
addition to its
economic, socialsöz
and sahibi olması
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
hususlar üzerinekurumlar
dikkati
çekmeye
ise,
hem
yönetimler
hem
vergisi
gibi belirliçalışmışlardır.
aralıklarla alınan bir
regular
basisyerel
like income
tax and corporate
tax,de
as kent sakinleri
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
tarafından
da once
çoğu
kez
desteksubject
görmektedir (Low,
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only
when
commodities
Dünyanın çeşitli
yerlerinde
birçok
kentte
moolmak
üzere alınmaktadır.
Gümrük
vergileri,
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
2006).
planlama
olmaması
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the secondGüçlü
item of bir
tax procedural
law, kontrolü
custom
dernleşme süreçlerinin
bir sonucu
olarak Bu
kamukanun kapsamı
dışında tutulmuştur.
nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
durumunda
yerel yöneticiler ve kamu otoriteleri
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sal mekanlar olumsuz
yönde etkilenmişlerdir. Bu
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
kamusal
mekanlarda sorumluluk almak istemeile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
süreçlerden birisi
olarak görülen özelleştirme,
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
beginning
with commodities
subject to
mekte
ve özelleştirme
kaçınılmaz
olmaktadır
sırasına turistleri
göre
birve ziyasistematik
international trade entering customs territories of
kentsel mekanınişlemlerin
yaşayanları,
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing
operation sequence.
(Carmona,
2010).with
Loukaitou-Sideris
ve Banerjee
gümrük
vergisinde dekamusal
zorunlu aşamalar
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
retçileri tarafından
kullanılan
mekanlatahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
(1998)’ye göre, postmodern sürecin bir sonucu
Bakanlığı’na
bağlı
ayrı bir kuruluş niteliği
olan
by General Directorate of Customs as a part of
rını tehdit etmektedirler
(Mierzejewska,
2011).
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı
Mali
Hukuk to çevrelenmesi
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs mekanların
and Economy
according
olarak
parçalanması,
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
hükümlerine
uygun olarak biri
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
ÖzelleştirmeninKanunu
en
son
örneklerinden
olarak
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
duties has a kontrol
different form
from the ve korunmayacustoms
da bölünmesi
edilmesini
kamusal parkların
ve gelişiminin
özelbir process of other taxes. Customs duty disputes
süreci,yönetimi
diğer vergilerde
oluşan süreçten farklı
sını
gündelik
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have da
to bekolaylaştırmaktadır.
resolved administratively in theBöylece
first
sektör tarafındanöncelikle
yapıldığı
görülmektedir.
idari aşamada
çözümlenmek Geniş
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
yaşantıda
hoşlanılmayan
gerçekliklerin
(fakirlik,
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
legal action can
be taken.
açık alanlara oranla
kent paklarının
iyileştirilme1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
evsiz
insanlar,
ihmal
edilmiş
ve bozulmuş alanKey words:
Custom,
Custom
Duties, Custom
si şeklinde ortaya
çıkmıştır.
Genellikle
belirliVergisi,
bir
Anahtar
Kelimeler:
Gümrük, Gümrük
Disputes
lar) kontrolü ve izlenmesi sağlanmaktadır. Nitekim,
Gümrük Uyuşmazlıkları
kamusal mekana
özel bir yatırımcı grup tarafınMitchell (1995)’e göre, günümüzde plancılar
dan yapılan yatırım süreci başlangıçta kar amakamusal mekanların özelleştirilmesinin arkasıncı gütmemiştir. Bir gelişme planı hazırlanır,
daki nedenin politik, eğlence yada insanlar araödenek bulunur, kamu kuruluşunun kontrolünde
sında etkileşim kurmaktan çok güvenlik talebi
gelişme sağlanır ve kar amacı gütmeyen yönetim
nedeni ile gerçekleştiğini düşünmektedirler.
organizasyonu sağlanır (Kim, 1987).
3
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:114 K:153
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
3. Çalışma Alanları
ve Henry Luce Kuruluşlarınca verilen ödenekler
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ile Bryant Park Restoration Corporation (BPRC)
3.1.New York - Bryant Park Örneği
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
kurulmuştur.
BPRC,
parkın restorasyon çalışma-
New York’un öne çıkan
rekreasyon alanlarından
larına
yazılarının
temizlenmesi, çöp yığınADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TOduvar
DISPUTES
OVER
biri olan Bryant Park 1871 yılında tasarlanmış
larının kaldırılması ve çalı ile ağaçların budanCUSTOM DUTIES
ve bitişiğinde yer alan New Yok Kütüphanesinin 2 ması işleri ile başlamıştır.
Aynı zamanda sanat
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
de kurulmasıyla önem
kazanmıştır. Ancak sonsergileri ve müzik etkinlikleri düzenleyip yemek
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar
Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaretda
Bölümü
raki yıllarda, dönem dönem çeşitli
problemlerle
satıcılarını
alana getirerek çeşitli açık hava
karşılaşmıştır. 1930’larda işsizler, 1960’larda
etkinlikleri düzenlemişlerdir. Parkın fiziksel ve
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer ise
değiştirmesi
nedeniyle,satıcılabu eşyanın güvenlik
from the movement
of commercial
commodities parkın pozitif
soyguncular, 1970’lerde
uyuşturucu
açısından
geliştirilmesi
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
rı ve kullanıcıları
parkın
sosyal
ve maliistenmeyen
fonksiyonlarının ziyaretçileyanında önemli bir algılanmasını
commodities’quantity
and value. Itkullanım
is are a kind oforanını artırmış
sağlamış,
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
ri olmuşlardır (Şekil
tecavüz,
hırsızsuç oranlarını
düşürmüştür.
1983’te BPRC
türüdür.1).
AynıCinayet,
zamanda harcamalar
üzerinden
alınan ve
instrument
in addition to its
economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
lık gibi ciddi suçlar
buvergisi
parkta
ve parkhazırlamış,
park yökurumlar
gibi işlenmiş
belirli aralıklarla
alınan bir uzun
regularvadeli
basis like yönetim
income tax andplanı
corporate
tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
taki kullanımlareşyanın
zarargümrüğe
görmüş,
çöp mahsus
yınetimi
ve New
York
de destek
geldiğipark
anda bir
bir defaya
are collected
only once
when Kütüphanesi’nden
commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
ğınına dönmüştür.
Parkın
fiziksel
yapısı göre
da bu almıştır.
plana
Usul Kanunu
(VUK)’nun
ikinci maddesine
the second Hazırlanan
item of tax procedural
law,çeşitli
custom kurumlar ve
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
(cadde seviyesinden
yüksek olması ve New York
kamu
kuruluşları da (Community Board, The
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
kütüphanesininilearkasında
yer alması gibi) suç
City
Planning Comission, The Boardof Estimates,
dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning withPreservation
commodities subject
to
mahali olmasınıişlemlerin
kolaylaştırmıştır.
Tasarım
açıThe
Landmark
Commission,
The
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer
tüm vergilerde
olduğu gibi Art
Turkey
and continuingdahil
with operation
sequence.
sından, park içerisindeki
ölü
noktalar
ve ağaçlar
Comission)
olmuştur
(Kim, 1987).
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
altındaki gizli köşeler problemli bulunmuştur.
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Yaşanan tüm buGümrükler
problemlere
rağmen,
1970’lerProgramı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
de New York Kent
Yönetimi
yapılan
Gümrük
vergisinden tarafından
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
tasarruflar güvenlik,
temizlik
daha
yapıya itfaiye
sahiptir. ve
Gümrük
vergisigibi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
zorunlu görülenAncak
kalemlere
O döidari aktarılmıştır.
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
nemde New York kent yönetiminin bütçesi, çaKey words: Custom, Custom Duties, Custom
Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
lışan personelinAnahtar
maaşları
ile parkın temel hizGümrük
Uyuşmazlıkları
metlerini karşılamaya ancak yeterli gelmiştir.
1970’lerde kamusal sektörün yaşadığı bu zorŞekil 1. Bryant Park’ın 1931 Yılında
luklara karşın Bryant Park’ın etrafı özel sektöre
Havadan Görüntüsü (Anonim, 2016)
ait ofis alanları ve gökdelenler ile dolmuştur. Bu
iş merkezleri tarafından New York Kütüphanesi’ne
1988 yılında kent yöneticileri BPRC’nin Bryant
yapılan yardımlar neticesinde kütüphane yönePark için hazırladığı yeni mekansal planını uytimi tarafından 1980 yılında, Rockefeller Brothers
gulayarak, parkın caddeden görünürlüğünü ar4
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:114 K:153
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
tırmış, park içerisindeki Fransız Bahçesi’nin
tenisi gibi kullanımlar olup, belirli bir ücret karGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
tasarımını zenginleştirmiş, yaya yolları ile aydınşılığında kullanıma açıktır.
AġAMADA
latmayı geliştirip onarmıştır. ĠDARĠ
BPRC’nin
planı ÇÖZÜM YOLLARI1
Bryant Park literatürde kamusal mekanların
aynı zamanda parktaki
anıtların onarılması
ve
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES OVER
özelleştirilmesi
hususunda tipik bir örnek kabul
tuvaletlerin renovasyonunu da içeren bir plan
CUSTOM DUTIES
edilmektedir. Nitekim Madden (2010), Bryant
olmuştur. Ayrıca, 2 adet restoran ve aktivitelerin 2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
Park’ın
özellikle
1980 ve 1990’larda kamusallıgerçekleştirilip parka
gelir
getirecek
4
adet
büfe
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliğın
Hukuk
Programı
Lisans Öğrencisiyükselişini çok iyi
düşüşü
veYüksek
özelleştirmenin
3
Celal1990’larda
Bayar Üniversitesi
tasarımı da aynı yıl onaylanmış,
buSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
bir şekilde yansıttığını belirtmiştir. Bryant Park,
işletmeler açılmıştır (Anonim, 2013).
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Customticari
duty is aktivitelerden
a kind of tariff arisingelde edilen geiçerisindeki
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
değeri üzerinden
alınan, ekonomik,
subject
to customs
which issonucunda,
based on thoseözelleştirmenin
1992’de medya,miktarı
kentveya
bilimcileri
ve kentlilerden
lirin
oldukça
artması
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
büyük övgüler alarak
Urban
gücünün
mekanlarda
bir simgesi olarak
dış ticaretyeniden
ve ekonomiaçılan
politikasıparka
aracı olan
bir vergi
tariff that is kamusal
a foreign trade
and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Land Institute “Başarılı
birtürü
park
bir magörülmüştür.
Kamusal
açısından temel
dolaylı bir vergi
olanbaşarılı
gümrük vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since
they are mekanlar
not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
halle demektir”vergi
sözüyle
övgüde dışbulunmuştur.
sorun,
daha
yerel
yönetimler
tarafından
türü olmadığından,
ticarete konu olan
an indirect
tariffönceden
on expenditures,
custom
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Parkın yenilenmesi
için
ödenekGümrük
sağlayan
kontrol,
yönetim
vecustom.
bakım
gibitotemel görevler
olmak üzere
alınmaktadır.
vergileri, iş
Vergi
to foreign trade
arrive at the
According
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
çevresi ise şu anda
ve Bu
emlak
üstlenilirken,
girişimi ile
kanunyüksek
kapsamı kira
dışındaoranları
tutulmuştur.
nedenle,
duties are excludedkamu-özel
from this law. ortaklığı
Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
değerleri ile kar sayılı
eldeGümrük
etmektedir
(Anonim, 2013).
birlikte
özel işletmeciler tarafından sahiplenilip
Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
yönetilmekte
ve bu durum mekana erişim ve
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Parkın kullanımına
ilişkin
bazı
kural
ve
yasaklar
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade enteringaçısından
customs territories
of teşkil etmekaktivite
olanakları
sorun
Diğer tümolduğu
vergilerdegibi
olduğu
tüm New York oluşturulmuştur.
kent parklarında
bugibi Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all
other taxes, compalsive
tedir
(Carmona,
2010). levels such as
tahakkuk Park
ve tahsiliçerisinde
aşamaları Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
parkta da mevcuttur.
sigara
ve
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler3.2.İstanbul
Enstitüsü
DalıDemokrasi
Mali
Hukuk to Parkı Örneği
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
Ministry
according
alkol kullanımı,Gümrükler
yüksek
sesle
müzik
dinlenmesi,
–Anabilim
Maçka
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
vergisinden
uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
çöplerin etrafaGümrük
atılması
gibi doğan
genel
yasakların
İstanbul’da
sınırları
içerisinde yer alan
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of otherŞişli
taxes.İlçesi
Customs
duty disputes
haricinde, park yapıya
yönetiminin
para vergisi
kazandığı
etsahiptir. Gümrük
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Maçka
Parkı
bircasevadi
boyunca
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However,
in the
of disputes
not beinguzanmakta ve
kinlikleri de ziyaretçilerin
ile
Ancak
idari kendi
aşamadaimkânları
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
kentsel rant açısında oldukça1değerli bir arazi
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
yapması yasaklanmıştır. Bunlar arasında organiKey words: Custom, Custom Duties, Custom
içerisinde
yer almaktadır. Park, Dolmabahçe
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
ze top oyunlarının
oynanması,
izinsiz
etkinlik
Gümrük Uyuşmazlıkları
Sarayı, İnönü Stadyumu, İstanbul Teknik Üniversitesi’ne
düzenlenmesi, bisiklet, kaykay ve patene binilait Maçka ve Taşkışla yerleşkeleri, Hilton Oteli,
mesi de yasaktır. Bu etkinlikler için park içeriLütfü Kırdar Kongre Merkezi, Cemil Topuzlu
sinde alanlar mevcut olup para kazanıldığı için
Açık Hava Tiyatrosu, Cemal Reşit Rey Konser
kamunun kendi halinde alandan özgürce yararSalonu gibi kentin kimliği ve turizm potansiyelanması sınırlandırılmıştır. Bunun dışında ücrete
line katkı sağlayan önemli yapı ve kullanımlar
dayalı diğer kullanımlar ise, atlıkarınca, bir Fransız
ile çevrelenmiştir (Şekil 2).
top oyunu olan pétanque, satranç & tavla, masa
5
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:114 K:153
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
turizm bölgesi ilan edilmiştir. Ancak, bu durum
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
parkın kurtarılması için yeterli olmamış ve suç1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
lular ile
evsizler tarafından
mesken haline dönü-
şen TO
park,
1990’larda
yeniden planlanarak projeADMINISTRATIVE SOLUTIONS
DISPUTES
OVER
lendirilmiştir. Bu proje ile parkın bulunduğu vadi
üzerinden geçirilen teleferik sayesinde NişantaşıSelin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Taksim arasında yaya erişimine de önemli bir
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
Ticaret Bölümü
katkıDıĢsağlanmış
ve 1990’lı yıllarda yeniden tasarlanan park içerisinde canlılığın sağlanması ve
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın parkın
from the gözlenip
movement of izlenmesi
commercial commodities
ve böylece daha gümiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
Şekil 2. 1937
Yılına
Taksim-Maçka
sosyal
ve maliAit
fonksiyonlarının
yanında önemli bir venli
commodities’quantity
and value. It isamacıyla
are a kind of tasarlanan kır
olarak algılanması
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Büyük Yeşil türüdür.
AlanıAynı
Planı
(Anonim,
2012) alınan kahvesi
gibi
yapısal
kullanımlar,
zamanda
harcamalar üzerinden
instrument in
addition
to its economic,
social and ihale yolu ile
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir özel
regularişletmelere
basis like incomedevredilmiştir.
tax and corporate tax, asBu yapılar ise
İlk olarak 1930’lu
yıllarda
tüm Türkiye
için örnek
vergi
türü olmadığından,
dış ticarete
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
içerisinde
bar,commodities
restoransubject
gibi kullanımlara
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus zaman
are collected
only once when
bir yeşil alan sistemi
oluşturulması
olmak üzereörneğinin
alınmaktadır. Gümrük
vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
giriş çıkışlara
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu dönüşüp
the second kontrollü
item of tax procedural
law, customsahip olmuştur
amacıyla modernist
planlamaya hizmet edecek
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
(Karakeçili,
2015).
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
şekilde ve hedeflenen
modern toplumsal yapıyı
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ticarete konu
olan eşyanın Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
şekillendirecek ile
birdışmisyon
yüklenerek
bugünkü
1950’li
yıllarda gazino ve lunapark olarak kulBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerinbulunduğu
sırasına
göre
bir
sistematik lanılan
international
trade entering
customs territories
of işletme taraparkın da içerisinde
Taksim-Maçka
bölüm
günümüzde
özel bir
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük
vergisinde
de zorunlu aşamalarPlana
olan tarh, fından
Like all other
taxes, compalsive
levels Maçka
such as
Büyük Yeşil Alanı
Projesi
geliştirilmiştir.
yönetilmekte
olup,
Demokrasi
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı kent
bir kuruluş
niteliği olan Parkı’ndan
by General Directorate
of Customs
as a part
of
göre, Park’tan Boğaz’ı
algılayıp
merkezinbağımsız
olarak
büyük
bir otopark
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunudoğru
hükümlerine
uygun olarak yürütülmektedir.
Law.müzikal
Resolution process
of disputes
over
den Boğaz kıyısına
açılabilmek
mümkün
ileCustoms
çeşitli
aktivite
ve konserlere
ev satüretilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
olacak ve böylece
Taksim,
yapmaktadır.
Ayrıca
1930’lu
süreci, diğer
vergilerdeDolmabahçe’ye
oluşan süreçten farklı bir hipliği
process of
other taxes. Customs
duty günümüzde
disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
bağlanacaktır (Anonim,
2012;
Gül,çözümlenmek
2009). Ancak,
yapılan
aksine
bu yeşil alanın bir
öncelikle idari
aşamada
zorundadır. yıllarda
place. However,
in the planın
case of disputes
not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1950’li yıllardauyuşmazlıklarda
İstanbul’un
hızlabaşvurulabilmektedir.
göç alması
kısmı içerisinde spor salonu 1ve sinemanın da
yargı yoluna
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
neticesinde parkın
da bulunduğu
büyükGümrük
yeşil alan
bir AVM yapılanmış durumdadır.
Anahtar
Kelimeler: Gümrük,
Vergisi, bulunduğu
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
parçalanmış ve geriye Gezi Parkı ile Maçka
Ulusal basında ise yeşil alan içerisinde bir AVM’ye
Demokrasi Parkı kalmıştır. Ayrıca büyük yeşil
nasıl ruhsat verildiği kısa süreli de olsa tartışılalanın bir kısmı 1950’li yıllarda gazino ve lunamıştır (Anonim, 2004).
park olarak kullanılmaya başlanmıştır. 1970’li
Parkın 1970 ve 1980’li yıllarda büyük bir çöyıllarda ise park bakımsız kalarak kullanılamaz
küntü alanı haline gelmesinde kamusal mekanhale gelmiş ve 1980 sonrası benimsenen liberal
ların yerel yönetimler tarafından bakım, kontrol
politikaların da katkısı ile parkın bulunduğu alan
ve denetimlerinin yeterince yapılmaması etkili
CUSTOM DUTIES
6
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:114 K:153
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
olmuştur. Bu durum parkın özel işletmeler taraoluşturmaktadır. Her iki örnek alandaki kullaGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
fından kontrol altına alınmasını kolaylaştırmıştır.
nımların ücrete dayalı olması, kamusal alan ta1
ĠDARĠ
AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
Parkı çevreleyen Nişantaşı ve Maçka
Mahalle’lerinde
nımında
geçen “herkese”
açık olması durumunu
üst gelir gruplarının yaşıyor
olması park SOLUTIONS
içerikısıtlamakta,
gelir seviyesi
ADMINISTRATIVE
TO DISPUTES
OVER açısından ayrışmanın
sinde ve çevresinde açılan işletmelerin de üst
ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Kamusal
CUSTOM DUTIES
gelir gruplarına hitap etmesine yol açmıştır. Bu 2 mekanlardaki çöküş,
yerel ve merkezi yönetimSelin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
durum sosyal ayrışmayı
ortadan kaldırması beklerin yetersizliği ve tüm uluslararası ekonomiyi
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar
Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü
lenen parkların giderek ayrışma
mekanlarına
birbirine
eklemleyen
küresel oluşumlar, kamusal
dönüşmesini sağlamıştır.
mekanlar içerisindeki parklara olan bakış açısını
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
the movement
of commercial
commodities
dafrometkilemiş,
modern
toplumu
üreten ve seküler
veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
3. TARTIŞMAmiktarı
ve SONUÇ
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
and value.
It is are a düşünülen
kind of
yaşama
da katkı
sağladığı
parklar,
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
sermaye
dönüşmeye
başlamıştır.
Özelleştirme vetürüdür.
küreselleşme,
mekanı
Aynı zamanda kamusal
harcamalar üzerinden
alınan
instrument inaracı
addition haline
to its economic,
social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kamusal
ve kontrol
da içeren sosyo-ekonomik
yaşamın
birçokalınan
yö-bir Ancak,
kurumlar vergisi gibi
belirli aralıklarla
regular basis
like incomemekanlarda
tax and corporate yönetim
tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
kaynaklı
mekanın
sahipliliğinin el
nünü etkileyen eşyanın
süreçlerdir,
böylece
gümrüğe geldiği
anda kentin
bir defayamemahsus
are collectedproblemlerin,
only once when commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
değiştirmesi
iletaxçözülebileceği
inancından kurkansal-fonksiyonel
yapısı(VUK)’nun
ve kentlilerin
yaşam
Usul Kanunu
ikinci maddesine
göre bu
the second item of
procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
tulması
gerekmektedir. Kamusal mekanlar içekalitesi bundan etkilenmektedir.
Kamusal mekan,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
risinde
özellikle de yeşil alanlara erişim bir ayöncelikle yerel ileyöneticilerin
kontrolünde olup,
dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with commodities
rıcalık
değil, temel
bir hak subject
olarakto kabul edilmekentlilere erişimişlemlerin
garantisinin
sağlanması
gereksırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
tüm vergilerde
olduğu gibi
TurkeyAksi
and continuing
withmekânsal
operation sequence.
lidir.
takdirde,
ve sosyal ayrışmamektedir. Böylece
sosyal Diğer
çeşitlilik
sağlanarak,
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
lar, dünyanın bir çok yerinde görülen sosyal
zayıf sosyal grupların da farkındalığı sağlanabiBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
Müdürlüğübirlikte,
tarafından, maGümrük
Customs Maliye
and Economy
according
patlamaları
artırabilir.
lir (Mierzejewska,
2011).
Bununla
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
alesef yerel yöneticiler
aksi birdoğan
tutum
sergileyeKAYNAKÇA
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
rek kamusal mekana
erişimiGümrük
kısıtlamakta
bunda
yapıya sahiptir.
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
da özelleştirmeyi
bir araç
kullanmaktadır.
ANONİM,
(2004).
Demokrasi
Parkı.
Ancak
idariolarak
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
legalMaçka
action can be
taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Örnek alan olarak değerlendirilen her iki metroKey words: Custom, Custom Duties, Custom
Disputes
http://www.radikal.com.tr/haber.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
polde de kamusal
mekanların
dönemsel
süreçGümrük Uyuşmazlıkları
php?haberno=137638 Erişim tarihi:
lerle birlikte farklı nedenlerle dahi olsa özelleş26.05.2016
tirilerek kamusal erişim kısıtlılığına yol açtığı
belirlenmiştir. Her iki örnek alanda da özelleşANONİM, (2012). Taksim Meydan Düzenlemesi
tirme sayesinde parkın kalitesi artırılıp suç çev– TMMOB Peyzaj Mimarları Odası İstanbul
resi olma niteliğinden uzaklaşması önemli bir
Şubesi http://www.peyzajmimoda.org.tr/reavantaj olarak görülürken, birçok aktiviteye
simler/ekler/2ed1e6976d7f22d_ek.pdf Erişim
katılımın ücrete dayalı olması ise dezavantaj
tarihi: 26.05.2016
7
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:114 K:153
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ANONİM, (2013). Bryant Park. http://www.
JACOBS, J., (1961). The Death and Life of
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
bryantpark.org/about-us/today.html Erişim
Great American Cities. Vintage Books,
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜMLondon
YOLLARI1
tarihi: 13.04.2013
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
ANONİM, (2016). Bryant
Park Görünüşü. https://
KARAKEÇİLİ, D., (2015). Gezi Parkı Eylemleri
CUSTOM DUTIES
www.nycgovparks.org/about/history/beforeile Birlikte Maçka Demokrasi Parkı’nın
2
3
Selin tarihi:
KILINÇ , Hatice YURTSEVER
they-were-parks/manhattan Erişim
Kullanım ve
Anlam Açısından Dönüşümü.
Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk
ProgramıHas
Yüksek
Lisans Öğrencisi Sosyal Bilimler
28.05.2016 2 Celal Bayar Üniversitesi
Kadir
Üniversitesi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Enstitüsü Tasarım Programı Yayınlanmamış
CARMONA, M., (2010). Contemporary Public
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract:
CustomLisans
duty is a Tezi
kind of tariff arising
Yüksek
eşyanınand
yer Classification,
değiştirmesi nedeniyle,
eşyanın
from the movement of commercial commodities
Space: Critique
PartbuOne:
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali
fonksiyonlarının
yanında15(1),
önemli bir KIM,
commodities’quantity
and Privatization
value. It is are a kind of
of Public Open
Critique, Journal
of Urban
Design,
J., (1987).
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
123–148. türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument
Space:
Public
Process
Influence.
in addition
to its
economic,and
socialPrivate
and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Massachusetts
Institute
of Technology.
Thesis
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular
basis like income tax
and corporate
tax, as
CARR, S., FRANCIS,
M., RIVLIN,
L. G.konu
VEolan an indirect tariff on expenditures, custom duties
vergi türü olmadığından,
dış ticarete
of Doctor
Philosophy
in Urban
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected
only once
when commodities
subject and Regional
STONE, A. M.,
Public Space.
Cambridge
olmak(1992).
üzere alınmaktadır.
Gümrük
vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Studies
Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second
item of tax procedural law, custom
University Usul
Press,
Cambridge
kanun
kapsamı
dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
LOUKAITOU-SIDERIS,
A., ve BANERJEE,
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
DANESHPOUR,
Z.
A.,
VE
MAHMOODPOUR,
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
T., (1998). Urban Design Downtown: Poetics
Bölgesine girişinden
başlayıp, eşyaya
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
A., (2009). Exploring
The
People’s
Perception
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade entering
customs University
territories of of California
and Politics
of Form.
oluşturulmuştur.
tüm vergilerde
of Urban Public
Parks Diğer
in Tehran.
Realolduğu
Corpgibi Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like Press,
all other California
taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil
aşamaları
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
2009 Proceedings:
Cities
3.0Gümrük
– Smart,
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
BilimlerLOW,
Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk toInterests Take
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs S.,
and (2006).
Economy
according
Sustainable,Gümrükler
Integrative
How
Private
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
dutiesPublic
has a different
form Zoning,
from the
Over
Space:
Taxes, and
GRAHAM, S., VE
A.,oluşan
(1997).
Virtual
süreci,AURIGI,
diğer vergilerde
süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
of Gated
Communities.
The
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have Incorporation
to be resolved administratively
in the
first
Cities, Social
Polarization,
The Crisis
öncelikle
idari aşamada and
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Politics
of Public
Space.
Editors: S. Low &
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal action
can be taken.
in Urban Public
Space.yargı
Theyoluna
Journal
of Urban
1
uyuşmazlıklarda
başvurulabilmektedir.
Smith.
Routledge,
New
York
Key N.
words:
Custom,
Custom Duties,
Custom
Technology,Anahtar
4(1), Kelimeler:
19-52 Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
MADDEN, D. J., (2010). Revisiting The End
GEHL, J., (2011). Life Between Buildings: Using
of Public Space: Assembling The Public in
Public Space. Island, New York
an Urban Park. City & Community, 9(2),
187-207
GÜL, M., (2009). Emergence of Modern Istanbul:
Transformation and Modernisation of a City.
MIERZEJEWSKA, L., (2011). Appropriation
LB Tauris Publishers. New York
of Public Urban Space As an Effect of
8
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:114 K:153
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Privatisation and Globalisation. Quaestiones
Association of American Geographers, 85(1),
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
Geographicae, 30(4), 39-46
108-133
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
MITCHELL, D., (1995). The End of Public
SENNETT, R., (1996). Kamusal İnsanın Çöküşü.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Space? People’s Park, Definitions of The
İstanbul: Ayrıntı Yayınları
CUSTOM
Public, and Democracy. Annals of
The DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
9
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:114 K:153
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
EXTENDED ABSTRACT
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Today, promotion andADMINISTRATIVE
advertising needs ofSOLUTIONS
the cities affect
the urban layout
TO DISPUTES
OVERas a whole, and the cities are treated as commercial products that will encourage tourism and investment. At the end of
CUSTOM DUTIES
the 20th century, traditional forms of urban government
have also started to weaken according to the
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
change in governmental
approach. Neoliberal tendencies approach the urban areas as commodified
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celalforward
Bayar Üniversitesi
Salihli MYO,
Ticaretentrepreneurship
Bölümü
consumption spaces by bringing
the concept
ofDıĢ
urban
and public-private
partnerships, and also encourage the privatized management strategies. Although, the effects of priÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın
nedeniyle,
bu eşyanın
from observed
the movementin
of the
commercial
commodities
vatization process
on yer
the değiştirmesi
urban public
spaces
have been
countries
that adopted neomiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
liberal policies, sosyal
progress,
rationale
of the
are differentiated
in Itpractice.
Tha aim of this
ve mali and
fonksiyonlarının
yanında
önemliprocess
bir
commodities’quantity
and value.
is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
study is to reveal
thatAynı
privatization
process
Bryantinstrument
Park in
New toYork
City social
that and
one of the most
türüdür.
zamanda harcamalar
üzerindenofalınan
in addition
its economic,
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
prominent and kurumlar
discussed
the subject
privatization
of tax
public
spaces,
vergisiexample
gibi belirli on
aralıklarla
alınan bir of regular
basis like income
and corporate
tax, asand to predict
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
spatial effects ofeşyanın
privatization
process
public
spaces
following
years
by comparing
gümrüğe geldiği
anda bir in
defaya
mahsus
are collected
only once
when commodities
subject with the priolmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
vatization process
Macka
Democracy
Park.
Especially
years, privatization
of public
Usul of
Kanunu
(VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the secondlast
itemthirty
of tax procedural
law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
spaces and the policies
which are developed for public
spaces quite become important through the
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
actions such as ileredesigning
public spaces or completely
being closed. The control of public spaces
dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with commodities
subject
to development
are increased and
their access
is göre
restricted
especially
in central
business
districts.
The
işlemlerin
sırasına
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
tüm vergilerde
olduğu
gibi
Turkey
and continuing
with operation
of shopping malls
and newDiğer
residential
areas
revealed
the concerns
about
safety sequence.
and access to public
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
spaces are restricted. The strengthening of the private sector and having an authority of them over
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayarby
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs
and Economy
to
public places areGümrükler
often
supported
local
governments
andhazırlanan
city
inhabitants.
Inaccording
the absence
of a strict
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
planning control,
local
governments
and public
dohasnota different
want to
of
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm authorities
customs duties
formtake
from responsibility
the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
public spaces, and
privatization
becomes
inevitable. As
a toresult
of the
postmodern
fragmenyapıya
sahiptir. Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have
be resolved
administratively
in theprocess,
first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
tation, and division
or enclosing
of them, simplify
their control
and
Thus, unAncak of spaces
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
legal action
canprotection.
be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
desirable realities of urban life could be watched andKeycontrolled.
Besides,
according
words: Custom,
Custom Duties,
Custom to the several
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
researchers, today’s
consider about the reason of why privatization of public spaces is caGümrükplanners
Uyuşmazlıkları
used by safety needs rather than political or socialization needs. Bryant Park is accepted as the
typical example of the privatization of public spaces in the literature. Besides, it was indicated that
Bryant Park strongly reflects the decrease of publicness and increase of privatization, especially in
the 1980s and 1990s. As a result of considerable increases in the revenues from commercial activities, this park is seen as a symbol of privatization in public spaces. The main problem for the public
spaces, while the basic tasks such as control, management, and maintenance previously were undertaken by local governments, henceforwards together with public-private partnership initiatives they
10
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:114 K:153
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
are managed by private investors. Macka Demokrasi Park that located in Sisli District of Istanbul
VERGĠSĠ
extend across a valley, andGÜMRÜK
it is located
in a landUYUġMAZLIKLARININ
that quite valuable in terms of urban rent. The park
1
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
is surrounded by important buildings
and usagesÇÖZÜM
that contribute
to city
identity and tourism potentials such as Inonu Stadium,
Macka and Taskisla
campuses
of IstanbulOVER
Technical University, Hilton
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES
Hotel, Lutfi Kirdar Congress Center, Cemil Topuzlu Open Air Theatre, Cemal Resit Rey Concert
CUSTOM DUTIES
Hall. Firstly in the 1930s, Taksim-Macka Green Space
Project that includes today’s Macka Democracy
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Park has been developed
to the create an example of a green space system for The Republic of
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal
Bayar Üniversitesi
MYO, to
DıĢ Ticaret
Turkey. This green system was
planned
with aSalihli
mission
serveBölümü
for modern planning and to shape
desirable modern social structure. According to this plan, The Bosphorus was to be watched and
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
yer değiştirmesi
bu to
eşyanın
from the movement
of commercial
commodities
accordingly theeşyanın
connection
to thenedeniyle,
sea have
be provided.
However,
this green
system was fragmiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali
fonksiyonlarının
bir
commodities’quantity
and value.
It is Gezi
are a kindPark
of
mented in the 1950s’
resulting
fromyanında
rapidönemli
migration
of Istanbul, and
only
and Macka
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Demokrasi Parktürüdür.
are left
as green
spaces.
Furthermore,
somein part
ofto this
greensocial
areas
Aynı zamanda
harcamalar
üzerinden
alınan
instrument
addition
its economic,
and was started to
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
use as casinos and
amusement
park.aralıklarla
Insufficient
control
and
inspection
kurumlar
vergisi gibi belirli
alınan birmaintenance,
regular basis like
income tax
and corporate
tax, as of public spavergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
ces that providedeşyanın
by local
governments
1970s’areand
1980s’
haswhen
been
effective
on the becoming
gümrüğe
geldiği anda birbetween
defaya mahsus
collected
only once
commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
of depression area
the(VUK)’nun
park. These
conditions
was
taken under
the control of the
Usul of
Kanunu
ikinci maddesine
göre buhavethefacilitated
second item of
tax procedural
law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
park by privategümrük
investors.
Surrounding of the park by
Nisantasi and Macka neighborhoods which
vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
are inhabited byile the
upper-income groups led to the Through
opening
of several facilities in and around of
dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with commodities
subjectof
to the parks into
the park servingişlemlerin
for upper
income
groups.
This situation
has provided
the turning
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
tüm vergilerde
olduğu gibi social
Turkey
and continuing with
operation sequence.
a segregation spaces,
whileDiğer
expected
to eliminate
segregation.
Privatization
and globalization
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
are the processes that influence on many aspects of the socio-economic life including the public
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalıof
Mali
Hukuk
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and
Economy
Ministry
according
to
space. Thus, theGümrükler
spatial-functional
structure
of
the
cities
and
quality
of life
the
citizens
are affected
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan they
uyuşmazlıkların
çözüm
customs
dutiesithas
a different
form fromthat
the the access of
by these processes.
Even
though
have different
reasons,
was
determined
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
public spaces are
restricted
in the vergisi
both uyuşmazlıkları
metropolis because
the administratively
privatization
process.
While the
yapıya
sahiptir. Gümrük
have to be of
resolved
in the
first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
increased designAncak
qualityidariand being
from to be solved
environmental
are
aşamada away
çözümlenemeyen
administratively, crime
legal action
can seen
be taken.as an important
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
advantage, participate in several activities based on feeKeybecome
a disadvantage
both case studies.
words: Custom,
Custom Duties,for
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
The activities that
based
on the entrance fee restricts to be “open to all” on the definition of public
Gümrük
Uyuşmazlıkları
space, and it may lead to the social segregation in terms of income level. The access to green areas
from public spaces should not be considered as privilege, but a fundamental right. Otherwise, spatial and social segregation can increase social explosion as seen in several parts of the world.
11
TMD
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
TASARIM İLE SOSYAL DEĞİŞİMİN İMKANLARI ÜZERİNE:
MİMARLIK EĞİTİMİNDE DENEYSEL BİR ÇALIŞMA1
ABOUT THE POSSIBILITIES ARISING FROM DESIGN AND SOCIAL
CHANGE: AN EXPERIMENTAL STUDY IN ARCHITECTURE
EDUCATION
Yasemin ERBİL
Bursa Orhangazi University, Faculty of Architecture and Design, Department of Architecture, Bursa / Turkey
Öz: Makale, mimarlık öğrencilerinin mimarlık ve
toplum ilişkisi üzerine düşünmeleri ve içinde bulundukları topluluk veya diğer organizasyonların problemlerine ilgili olmalarını sağlamak üzere geliştirilen
Toplumsal Fayda Odaklı Mimarlık isimli seçmeli ders
kapsamında yapılan çalışmaları içermektedir. Ders
kapsamında; öğrencilerden gruplar oluşturarak, Bursa
ili merkezinde, alt ve orta gelir gruplarının yaşadığı
mahallelerinin fiziksel ve sosyal yapısını incelemeleri
istenmiştir. Öğrencilerden, alan araştırması yaptıkları
mahallede, yerel halkın ihtiyacı olan bir fonksiyon
için mekan önerisi sunmaları istenmiştir. Üretilen tüm
projeler, üniversite kampusunde her gün çok sayıda
kişinin kullandığı bir alan olan öğrenci merkezinde
sergilenmiştir. Programın sonunda öğrencilerden dersi
değerlendirmeleri istenmiştir. Öğrencilerin tamamının
gerçek bir probleme yönelik tasarım üretmekten memnun oldukları ve mimarinin toplumsal yönüne ağırlık
verilen projelerin uygulanması yönündeki çalışmaların
içinde yer almaya istekli oldukları görülmüştür. Sonuç
olarak, öğrencilerin mimarlık eğitimi içinde teorik
bilgilerden yanında, bizzat deneyerek, yaparak ve
işin içinde olarak mimari tasarım alanındaki bilgi ve
becerilerini geliştirebilecekleri bir eğitim ortamını
talep ettikleri görülmüştür.
Abstract: This paper investigates the activities in the
scope of the elective course entitled “Architecture
Focused on Social Benefits”, which has been developed to direct architecture students to think about
the relationship between architecture and the society
and the problems in their society or the problems of
other organizations. Within the course; the groups
were established with students and every group was
asked to examine the physical and social structure of
Yıldırım district of Bursa/Turkey, where middle and
lower income groups are concentrated in the center
of Bursa province. Students were asked to suggest a
function related to the needs of the local people in one
of the quarters where students have carried out their
field research. At the end of the program, students
were asked to evaluate the lesson. It was seen that
all of the students were pleased to develop designs
for a real problem and that they are willing to take
part in architecture activities focusing on the society.
As a result, it was understood that in addition to the
theoretical information that students receive in the
scope of the architecture education, to develop their
knowledge and skills students request a training environment in which they can try and implement projects
and become a part of the architectural design process.
Anahtar Kelimeler: Mimarlık Eğitimi, Mimari Tasarım, Sosyal Değişim
Key Words: Architecture Education, Architectural
Design, Social Change
Doi: 10.17365/TMD.20163019760
(1) Sorumlu Yazar: Yasemin ERBİL, Bursa Orhangazi Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Mimarlık Bölümü
Bursa / Türkiye, [email protected] Geliş Tarihi / Received: 09.03.2016 Kabul Tarihi/ Accepted: 17.06.2016
Makalenin Türü: Type of article (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of
Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee”
12
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:112 K:183
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
1. INTRODUCTION
which emerge as lessons or internships within
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
the architecture curriculum or in workshops or
Today global economic crises, climate change,
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
by activists
or by1 volunteering architects outside
rapid consumption of global resources, natural
the architecture
curriculum.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER For example, Rural
disasters, rapid population
increase, fast migration
Studio, which is formed in relation to university
CUSTOM DUTIES
to cities, insufficient infrastructure and services
education is a design and construction studio
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
in cities due to unplanned urban development,
programme established in 1993 and carries out
2
Celal
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
unemployment, and
increasing
poverty
areBilimler
among
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü on the Auburn University in
activities
depending
the most important global problems. Due to these
the state of Alabama in the USA. The purpose
Gümrük
vergisi,
gümrüğe
olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
issues there are Özet:
people
in rural
and
urbantabisettings
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın offrom
movement of commercial
commodities
thetheprogramme
is to bring
forward the social
miktarı veya
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject to customs which is based on those
that cannot adequately
usedeğeri
services
such
as houssosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir responsibility
commodities’quantity
value.
It is are a kind ofprofession and
ofandthe
architecture
ing, education, health,
culture,
and recreation.
dış ticaret ve
ekonomi politikası
aracı olan bir In
vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
necessary
to create
new, secure
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan create
instrument
in addition toconditions
its economic, social
and
the face of thedolaylı
increasing
environmental
bir vergi türü
olan gümrük vergisi, and
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
healthy
buildings
in need.
Throughout
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir and
regular
basis like
income tax for
and people
corporate tax,
as
social problems,vergi
architecture
as a dış
profession
has
türü olmadığından,
ticarete konu
olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
programme
second
andsubject
fifth year students,
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus this
are collected
only oncefor
when
commodities
a large potentialolmak
in creating
an important
impact
üzere alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
university
campus and spend
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu participants
the second itemleave
of taxthe
procedural
law, custom
based on its approach
towards
problems.
kanun kapsamı
dışında social
tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
allprocedures
their and
time
in rural settings with the local
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
practises of custom duties are
In this regard, architects
can play an important
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
people.
During the programme students get to
ile dış ticarete
konu olan eşyanın
Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
social role by focusing
architecture
activities
on
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak know
created the
beginning
commodities
localwithpeople
andsubject
theirtocharacteristics,
işlemlerin
sırasına
göre
bir
international trade entering customs territories of
meeting the needs
of the society.
Small
scalesistematik
and
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi define
Turkey and
continuing
withand
operation
sequence.
their
needs
design
projects accordgümrük vergisinde
de zorunlu
aşamalar olan
tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
relatively independent
initiatives
of architects
can
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret ingly
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
(Gündoğdu, 2011; Dean, 2002). Smoke
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
meet the needs of
1 the people in their own society
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk toHouse (1995),
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük House
Customs (1994),
and Economy
Ministry
according
Bryant
Haybale
Programı
Yüksek
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
of the needs ofKanunu
people
in Lisans
different
locations
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm Butterfly
customs duties
has a(1996),
different HERO
form fromPlayground
the
House
(1997)
(Dogru, 2009). süreci,
The impact
of such
diğer vergilerde
oluşanindependent
süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
(1997), HERO
Center
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları Akron
have to pavilion
be resolved administratively
in the Children’s
first
architecture initiatives
on the
physical
and zorundadır.
social
öncelikle idari
aşamada
çözümlenmek
place. However, in the case of disputes not being
Thomaston
Farmers
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen (1998),
solved administratively,
legal
action can Market
be taken. (2000), Akron
settings and their
results and
impact on
1
uyuşmazlıklarda
yargı indirect
yoluna başvurulabilmektedir.
boys
and girls
clubCustom
1 (2001),
HERO Knowledge
Key words:
Custom,
Duties, Custom
the social life vary.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Cafe
(2002), Organic Vegetable Stand (2003),
Gümrük Uyuşmazlıkları
Architecture activities that focus on the social Newbern Fire Station (2004), Lions Park Baseball
benefit can employ various implementation pro- Fields (2006), Akron Boys & Girls Club 2 (2007),
cesses. This paper associates the subject with the Lions Park Skate park (2009), Thinnings Bridge
architecture education and therefore focusses on (2010), Greensboro Boys and Girls Club (2012),
the architecture activities inside or connected to Rural Studio Farm Storehouse (2015), Rural
the university setting. Architecture activities inside Studio Farm (2016) are a few of the many projor connected to the university setting are those ects that emerged in the scope of the Rural Studio.
13
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:112 K:183
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
In Turkey the obligatory summer internship
Demirkazık/Niğde (2002), Computer Workshop,
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
programme of the Architecture Department of
Fındıklı/Rize (2003), Library Modification,
ĠDARĠ
YOLLARI1
METU/Turkey is an example to
socialAġAMADA
architec- ÇÖZÜM
Yassıhöyük/Ankara
(2004), Village Clinic,
ture activities that areADMINISTRATIVE
connected to university
Yahşihan/Kırıkkale
(2005) (Turgay, 2005).
SOLUTIONS
TO DISPUTES OVER
education. In the scope of this internship proArchitecture students through this summer internCUSTOM DUTIES
gramme, students produce a small scale building 2 ship understand3 that a large portion of the Turkish
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
in a rural areas from
scratch
(Zelef
et.al,
2001;
population still lives in rural areas. A social in2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Üniversitesi
DıĢ Ticaret
Bölümü between students and people
Gür & Yüncü, 2004; Önür etCelal
al.Bayar
2006;
Erbil,Salihli MYO,
teraction
is created
2008). In these summer internship programs, a
living in rural areas. Architecture students play
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
yer değiştirmesi
nedeniyle, bu eşyanın
the movement
of commercial
commoditiesthat is valuable
public buildingeşyanın
is designed
and constructed
to
afrom
direct
role in creating
a building
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve
fonksiyonlarının
yanında önemli bir for
commodities’quantity
value.
It is are
a kind of
meet a social need
inmali
rural
areas, architecture
the public inandthe
rural
areas.
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
students at one türüdür.
hand Aynı
arezamanda
givenharcamalar
the opportunity
üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
carried
out
Designdolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve Activities
fiscal functions.
Since they
are in
not Yestermorrow
collected on
to touch and feel
materials,
implement
andalınan
see bir regular basis like income tax and corporate tax, as
kurumlar
vergisi gibi
belirli aralıklarla
School
(1980)
shine
outduties
as good examples
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan Build
an indirect
tariff on
expenditures,
custom
the constructioneşyanın
processes
gainanda
thebirability
of
gümrüğe to
geldiği
defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
architecture
activities,
which
are carried
üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi totosocial
foreign trade
arrive at the custom.
According
to
“constructing a olmak
building”
and at ikinci
the other
hand
Usul
Kanunu (VUK)’nun
maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
outside
the scope
theTherefore,
architecture training
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, out
duties
are excluded
from thisoflaw.
create a physical
and social connection with a
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
curriculum,
and in the scope of workshops or
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
rural setting. Among
the projects carried out in
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
volunteered
activities of students or student activBölgesine
girişinden başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
various locations
of
Anatolia
are;
Coffehouse,
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik ists.
international
trade entering
customs territories
of
The school
is a non-profit
organization
where
oluşturulmuştur.
Diğer tümEymir/Ankara
vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Ağla/Muğla (1958),
Boathouse,
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, design
Like all other
compalsive levels
such as out together.
and taxes,
construction
is carried
tahakkuk
ve tahsil aşamaları Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
(1961-62), Library,
Yassıhöyük/Ankara
(1963),
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan Applied
by General
Directorate ofare
Customs
as a part
of Yestermorrow
workshops
organized
in the
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Museum, Ildırı/İzmir
(1964),
Refreshment-bar,
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution
process
of disputes
over
Design-Build
School
and
participants
are able to
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
Gölevi/Ordu (1965),
Multifunctional
Building,
learned
under the supervisüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir apply
process what
of otherthey
taxes.have
Customs
duty disputes
Kutludüğün/Ankara
(1966),Gümrük
Refreshment-bar,
yapıya sahiptir.
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
the supervisors
andnotthus
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. sion
place. of
However,
in the case of disputes
being increase their
Güneyköy/Elazığ
(1966),
School,çözümlenemeyen
Eminlik/
Ancak
idariHigh
aşamada
solved administratively, legal action can be taken.
occupational experiences (Sahin,
2013). They
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Niğde (1967), High School, Gilindire/İçel (1968),
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
time and skill in building a variety of projAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, offer
Disputes
Government Office,
Pınarbaşı/Kastamonu
(1968),
Gümrük
Uyuşmazlıkları
ects in collaboration with local non-profits,
A Building to Bottle Spring Water, Ilıca/Siva
schools, and other organizations that contribute
(1970), Motel, Ocaklar/Balıkesir (1970), Guard
to the well-being of our community. Some of
Booth, Eymir/Ankara (1973), Storehouse Office,
Yestermorrow projects are cabinetry, concrete
METU/Ankara (1974), Multifunctional Building,
countertops, timber frames, yurts, renovations,
Eminlik/Niğde (1999), House (Provided to teachtiny houses, garden sheds, earthen ovens, treeers of primary school), Eminlik/Niğde (2000),
houses and other building projects. Architecture
Additional Building to Ordos Mountain House,
14
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:112 K:183
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
for Everyone (Herkes için Mimarlık) can be
sufficiently. Creation of settings that provide
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
given as an example for the social architecture
implementation of theoretical information and
1
YOLLARI
activities, which are carried outĠDARĠ
outsideAġAMADA
the scope ÇÖZÜM
employ
experimental
activities to create connecof the architecture training
curriculum, and
in
tions
real events
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TOwith
DISPUTES
OVERand people would be
the scope of workshops or volunteered activities
beneficial for the professional development of
CUSTOM DUTIES
of students or student activists in Turkey. Architecture 2 students (Turgay,
2005). Integrating social archiSelin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
for Everyone is an2 entity that is both an associatecture activities with architecture education
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar
Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü
tion and also an independent student
organization.
processes
will
provide students opportunities for
The goals of Architecture for Everyone are to
their social development and also for their profesÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer solutions
değiştirmesi nedeniyle,
bu eşyanın
from theskills
movement
of commercial commodities
produce architectural
to the social
sional
development,
which in turn can make
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
ve mali
fonksiyonlarının
önemli bir
and value.
It is are a kind
problems in the sosyal
country
and
to expandyanında
the scope
itcommodities’quantity
possible to create
projects
thatof can be impledış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
of the architecture
goal of
mented
real life.
türüdür.education.
Aynı zamanda Another
harcamalar üzerinden
alınan
instrument in
in addition
to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
the association is
to push
architects
take more
kurumlar
vergisi
gibi belirli to
aralıklarla
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
2.anMETHODS
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
indirect tariff on expenditures, custom duties
initiatives on social
problems
during
educaeşyanın
gümrüğe geldiği
anda their
bir defaya
mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
foreign trade arrive at the custom. According to
tion. It also aims
provide
students
with göre
the bu Atotheselective
was designed
Usul to
Kanunu
(VUK)’nun
ikinci maddesine
second item course
of tax procedural
law, custom to emphasize
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
opportunity to gümrük
applyvergilerinin
the theoretical
education
the
importance and to question the possibilities
usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
they receive in the
school during their initiatives
ofThrough
socialthischange
by design. In the scope of the
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with
commodities
subject to
to provide solutions
to social
problems
(Duman,
selective
course entitled
“Architecture
Focused
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde
olduğu
Turkey
and continuing
operation
sequence.
2013). Some of
the outstanding
projects
aregibi on
Social
Benefit”withit was
aimed
to direct students
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
Mentally Challenged Occupational School Project/
to think about the relationship between architecBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalıto
Mali
Hukuktheir
Gümrükler
Geneland
Müdürlüğü
tarafından,
Gümrük
Customs
and
Economy
Ministry
according
to attention on
Ovakent (2014),
Women
Children
Spaces
ture
and
society,
and
focus
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties
a different
form from the In this regard
Project/Keşlik Village
(2014),doğan
Inactive
Village
problems
ofhasother
organizations.
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Schools Project/Kargı
(2012),Gümrük
Children’s
students
yapıya sahiptir.
vergisi Reading
uyuşmazlıkları
have to be were
resolved encouraged
administratively intothework
first on a real aröncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Hall/Çorum (2014),
Primary
School
chitecture
productlegal
that
aims
serve a real social
Ancak Curious
idari Cat
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
action
can beto
taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Landscape/Ankara (2015).
need.
The architecture
project’s
orientation towards
Key words:
Custom, Custom
Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
a real problem and its focus on the social aspect
Uyuşmazlıkları
Throughout theGümrük
architecture
education, design
were emphasized in addition to its historical,
proposals are usually developed based on fictheoretical and practical aspects. At the end of
tional settings independent from limitations such
the fourteen-week period during the education
as user groups and budget. Students usually use
year an exhibition was organized for all the
1:50, 1:100, 1:200, 1:500 scales and very seldom
projects. A process with 4 phases was applied in
work on 1:1 scale projects. Therefore, the design
the scope of the lesson.
process does not include materials and details
15
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:112 K:183
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
The first phase the architecture activities focused
in one of the quarters in the scope of the field
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
on social benefits, which are carried in the scope
research. The ideas suggested for the location of
1
ĠDARĠ
AġAMADA
YOLLARI
of the curriculum of architecture
education
in the ÇÖZÜM
the building,
how
and by who it will be used
world and/or in the scope
of lessons, internships,
wereTO
turned
in to concept
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
DISPUTES
OVERprojects and developed
workshops, volunteer activities of students and
further by members of the jury and students.
CUSTOM DUTIES
activists, and architecture activities focused on 2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
In the
fourth phase
the projects developed were
social benefits, which
are
carried
out
by
inde2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Maliexhibited
Hukuk Programı
Yüksek
Lisans Öğrencisi
in the
student
center in the university
3
Celal settings,
Bayar Üniversitesi
pendent actors in urban and rural
wereSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
campus, which is used by a large number of
examined and discussed.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari people
Abstract:every
Customday.
duty isIta was
kind ofdecided
tariff arising
that a participaeşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarıgroups
veya değeri
alınan, ekonomik,
subject
to customs should
which is be
basedused
on those
In the second phase
wereüzerinden
established
with
tory
approach
at the end of the
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
students and every
group
was asked
examine
thetrade
implementation
dış ticaret
ve ekonomi
politikası to
aracı
olan bir vergi exhibition
tariff that is a for
foreign
and economic policy of the project.
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
the physical and
social
structure
of Gökdere,
who Since
visited
exhibition
dolaylı
bir vergi
türü olan gümrük
vergisi, gelir ve People
fiscal functions.
they the
are not
collected on were asked to
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Davutdede, Duaçınarı,
for their
project
that they desire to
vergi türü Arabayatağı,
olmadığından, dış and
ticareteMimar
konu olan vote
an indirect
tariff onfavorite
expenditures,
custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Sinan quarters olmak
of Yıldırım
district
at center
implemented.
üzere alınmaktadır.
Gümrük
vergileri, of
Vergi see
to foreign
trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Bursa provincekanun
in Turkey,
where
middle
kapsamı dışında
tutulmuştur.
Bu and
nedenle,
are excluded from this law. Therefore,
3.duties
FINDINGS
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
lower income groups
are
concentrated.
In
this
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
regard photographs,
publications,
video
records,
Sample
1 (Stage): It has been understood that
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
göre bybirstudents
sistematik narcotic
internationalcrimes
trade entering
customs
territories of at Gökdere/
interviews, surveys,
etc. sırasına
were used
were
widespread
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde
de zorunlu
olan tarh, Selimzade
Like all other taxes,
compalsive
levels such as
and the information
collected
was aşamalar
systematiQuarter.
Therefore,
locals consider
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan security
by General as
Directorate
of Customs
as a part problem.
of
cally turned intoBakanlığı’na
the
most
important
There
1research reports. Environmental
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
hükümlerine
uygun olarak yürütülmektedir.
Law.for
Resolution
process of disputes
Data (location,Kanunu
climatic
characteristics,
topoisCustoms
a need
a playground
andover
a meeting point
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
graphic structure,
species,
etc.),
Social
the oflocal
A new
that would
süreci, tree
diğer vergilerde
oluşan
süreçten
farklı bir for
process
other people.
taxes. Customs
duty complex
disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Structure (establishment
the çözümlenmek
neighborhood,
needs
ofcase
theofinhabitants
of the neighboröncelikle idari of
aşamada
zorundadır. meet
place. the
However,
in the
disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
socioeconomicuyuşmazlıklarda
structure,yargı
general
features of
hood at a park, and also increase
1 the daily usage
yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
structures, spatial
this park, which is deserted and is considered
Anahtarfeatures
Kelimeler: (plan
Gümrük, diagram),
Gümrük Vergisi, of
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Architectonic Features (walls, tiling, roofs, stairs,
insecure, in order to make it more secure was
doors, windows) of neighborhoods were subjects
proposed. This new location is arranged so that
of the examination. Every neighborhood researched
children can use it as a playground, and films
was examined with the participation of all students
can be shown and trainings can be given to the
and was opened for discussions.
people of the quarter. This wooden structure will
have a roof, open sides and the seats made from
In the third phase students were asked to suggest
stairs. The plain wall where the toilets are loa function related to the needs of the local people
16
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:112 K:183
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
cated will be used for posters and announcements.
Sample 3 (Screen): A project was suggested in
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
(Figure 1)
the Davutdede Quarter that could add color,
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
dynamism,
liveliness,
and raise the spirit and
participation
in theOVER
slow and monotone lives of
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
children and grownups. The idea is to introduce
CUSTOM DUTIES
various cities in the world via screens in the
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
7-meter tunnel that cuts a park of Yıldırım
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret Bölümü
Municipality.
The project will also increase the
usage of the park. It is believed that this location,
Gümrük /vergisi,
FigureÖzet:
1. Stage
Aylingümrüğe
Pelin tabi olan ticari Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from thewill
movement
of commercial
which
provide
a new commodities
experience related with
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve
mali fonksiyonlarının
yanında önemli
commodities’quantity
and value.
are a kind
of
locations,
willIt isalso
increase
the liveliSample 2 (Vitamin
Bar):
The high number
ofbir different
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
ness
of the
park.to (Figure
3)social and
schools and the türüdür.
density
students
at the
Mimar
Aynıofzamanda
harcamalar
üzerinden
alınan
instrument
in addition
its economic,
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Sinan Quarter kurumlar
are remarkable.
However,
thebir regular basis like income tax and corporate tax, as
vergisi gibi belirli
aralıklarla alınan
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
quarter lacks of catering
areasgeldiği
for students
because
eşyanın gümrüğe
anda bir defaya
mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
the ones that are
being
are ikinci
not suitable.
Abu the second item of tax procedural law, custom
Usul
Kanunuused
(VUK)’nun
maddesine göre
kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
vitamin bar waskanun
proposed
to increase
the vitamin
gümrük
vergilerinin
usul ve uygulama
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
intake of students,
taking
into
consideration
the
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
low economic status
of
families
in
the
quarter.
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Diğer tüm vergilerde
olduğu
gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
A fruit collectoroluşturulmuştur.
will
be
established
under
the
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
ve tahsil in
aşamaları
Gümrük veThe
Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
coordination oftahakkuk
the schools
the region.
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs
and Economy
according
vitamin bar is proposed
to
be Lisans
located
on
the
route
Figure
3.
Screen
Ayşenur
Dönmez
Programı
Yüksek
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans /of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
çözüm
customs duties has a different form from the
that is used by children
to reachdoğan
theuyuşmazlıkların
schools, near
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of 4other
taxes. Customs
duty been
disputesseen that there
Sample
(Pavilion):
It has
a bus stop that can
seen. vergisi
(Figure
2)
yapıyaeasily
sahiptir.beGümrük
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
However,
case of disputes
not for
beingthe public with
isplace.
a need
for ina the
gathering
place
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1 Quarter. A pauyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
seating units in the Arabayatağı
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
vilion
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputesis suggested on the pedestrian route. This
Gümrük Uyuşmazlıkları
structure will provide an open and semi open
resting area for the local people. Also the scarcity of green areas in the region was seen and
the concept of vertical gardens will be introduced
to the public with implementations on the suggested building. (Figure 4)
Figure 2. Vitamin Bar / Ayşe Sena Çıldır
17
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:112 K:183
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
with eaves that produce their own energy using
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
solar power. (Figure 6)
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Figure 4. Pavilion / Berfin Güngör
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
Sample 5 (Stand):2 Celal
It has
been
seen that
Bayar
Üniversitesi
Sosyalthere
Bilimlerare
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
many salesmen that sell commodities at the back
Figure 6. Seating Units / Ecem Taner
of their cars and trucks
in
the
streets
of
Arabayatağı
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
7 (Laundry
Room):
The Şevket Yılmaz
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın Sample
from the movement
of commercial
commodities
Quarter and thatmiktarı
this veya
activity
the traffic
değeri disturbs
üzerinden alınan,
ekonomik,
subject to customs which is based on those
in the and
Mimar
Quarter
is heavily
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir Hospital
commodities’quantity
value. ItSinan
is are a kind
of
flow. A fixed stand
tovesupport
local aracı
producers
dış ticaret
ekonomi politikası
olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
There
is ato hotel
nearsocial
theandhospital that is
zamanda harcamalar üzerinden alınan used.
instrument
in addition
its economic,
was suggested.türüdür.
The Aynı
design
will also make it
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
friends
andtaxrelatives
oftax,
theas patients. There
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir used
regularby
basis
like income
and corporate
possible to use the
area as a resting place and a
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
is acollected
need only
for once
spaces
that cansubject
meet the needs of
eşyanın gümrüğe
when commodities
meeting place. (Figure
5) geldiği anda bir defaya mahsus are
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
the
accompanying people. One of these needs is
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, related
duties aretoexcluded
from and
this law.
Therefore,a unit that has
hygiene
therefore
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun a regulated
customs toilet,
law numbered
4458. ironing room
laundryby room,
bathroom,
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak and
created
beginning with
commodities
subject to Taking into
changing
room
is suggested.
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi consideration
Turkey and continuing
sequence.
thatwith
theoperation
accompanying
people cangümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret not
assessment,
and collecting
are regulated
leave accrual
their patients
alone
for long periods the
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimlerlaundry
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk
room
is located
ataccording
a convenient
location
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and
Economy
Ministry
to
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
hükümlerine
uygun
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
Figure 5. Kanunu
Stand
/
Ceyda
Çağlayan
türetilmiĢtir.
is close
to athe
hospital.
(Figure
7)
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm that
customs
duties has
different
form from
the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıyaUnits):
sahiptir. ItGümrük
vergisiseen
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Sample 6 (Seating
has been
that
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
there is a strongAncak
separation
inaşamada
the Arabayatağı
idari
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Quarter based on ethnical identities. It is believed
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
that there is a need
for
social spaces in order to
Gümrük
Uyuşmazlıkları
reduce the separation between these groups.
Therefore, a social space was established to bring
together people with different ethnical backgrounds.
Figure 7. Laundry Room / Fatma Nur
The suggested social space is located in the inÖzüpak
tersection of main roads to increase the chance
Sample 8 (Public Kitchen): Duaçınarı Quarter
of people getting together. Also seating units
looks like an industrial zone with many workshops
were installed and the pedestrian route was defined
18
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:112 K:183
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
and manufacturing shops. There are no suitable
Sample 10 (Container): There are many small
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
locations that the workers in the region can use
scale workshops at Duaçınarı Quarter. There are
1
AġAMADA
YOLLARI
for eating. A public kitchen is ĠDARĠ
suggested;
where ÇÖZÜM
no spaces
that provide
the workers in Duaçınarı
workers can eat lunchADMINISTRATIVE
and where new jobsSOLUTIONS
can
to pass
time without
paying. It is suggested to
TO DISPUTES
OVER
be created for unemployed women. This kitchen
provide defined spaces for these workers made
CUSTOM DUTIES
will also become a social space for women. 2 of containers. 3This space will include toilets,
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
Refugees usually2 rent houses in this quarter
resting areas, areas where workers can eat the
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Bayar
Ticaret
Bölümü
because of the low rental feesCelal
and
theÜniversitesi
kitchenSalihli MYO,
mealsDıĢthat
they
bring from their houses, kitchen
can also support refugees. (Figure 8)
counters, and seating groups. (Figure 10)
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Figureand10.
Container
Semin
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures
practises
of custom /duties
are Mutman
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Sample
11 (Cube Storages): It has been seen that
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
the
people of Davutdede Quarter pass time in
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Figure 8. Public
Kitchen
İrem
Altun
gümrük
vergisinde/ de
zorunluSelin
aşamalar
olan tarh,
Like
allofother
taxes, compalsive
such as Municipality
front
or around
of thelevels
Yıldırım
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate
of Customs
a part
building.
It has
been
seen asthat
theofstreet furniture
1
Bu çalıĢma,
Bayar
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Sample 9 (Playground):
ItCelal
was
seen
that a Sosyal
playGümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
processnot
of disputes
over
used
inLaw.
thisResolution
area was
sufficient.
Therefore,
türetilmiĢtir.
ground in the Gökdere
Quarter is
notuyuşmazlıkların
used because
Gümrük
vergisinden
doğan
çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process ofunits
other that
taxes. are
Customs
duty disputes
seating
composed
of mobile cubes
of neglect and security
issues.
Thevergisi
aim is
to reyapıya sahiptir.
Gümrük
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
on
rails
are indesigned.
Eachnotone
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place.
However,
the case of disputes
beingof these cubes
design the area to
provide
a secure
space
Ancak
idarichildren
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
have a second function, which1 is a storage area
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
where they canuyuşmazlıklarda
play and workshops
can be orKey words: Custom, Custom Duties, Custom
for
books, toys, clothing, etc. shared by the
Anahtarand
Kelimeler:
Gümrük,
Gümrük Vergisi,
Disputes
ganized. Recyclable
low
cost
materials
are
Gümrük Uyuşmazlıkları
people of the area with people in need of such
articles.
selected for the design of the area. (Figure 9)
Figure 9. Playground /H. Kübra Şimşek
19
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:112 K:183
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
development?” and have made the following
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
comments to the second part of the question,
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
which
was “In
which area did the lesson as-
your development?”
ADMINISTRATIVE SOLUTIONSsisted
TO DISPUTES
OVER
CUSTOM DUTIES
“We have discovered problems in our environ3
Selin KILINÇ2, Hatice
mentYURTSEVER
and produced
solutions to them; I have a
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malilarger
Hukuk Programı
Yükseknow
Lisansand
Öğrencisi
perspective
I am more practical.”
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
“I have understood my responsibilities in the
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın region
from the Imovement
live.” of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
Figure 11. Cube
/ Zeynep
Altin
sosyal Storages
ve mali fonksiyonlarının
yanında
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
looked
at urban
problems
from a different
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi “I
tariff
that is a foreign
trade and
economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
4. DISCUSSIONS
of view.”
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve point
fiscal functions.
Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
In the scope ofvergi
the türü
“Architecture
Focusing on
awareness
environment
increased.”
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus “My
are collected
only once on
whenthe
commodities
subject
olmak
üzere
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri,
Vergi
to
foreign
trade
arrive
at
the
custom.
According
to
Social Benefit” selective
lesson; at the end of the
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
learned
to evaluate
thatTherefore,
area that I am rekanunstudents
kapsamı dışında
nedenle, “I
duties
are excluded
from this law.
14-week program,
were tutulmuştur.
asked to Bu
evalugümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
searching
and to correctly determine problems.”
sayılı Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu to
kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ate the lesson. Five
questions
were
directed
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
beginning
with commodities
subject to
the students. Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak “Icreated
have
understood
the importance
of people
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi during
Turkey and
operationprocess.”
sequence.
thecontinuing
projectwithdesign
• All students gümrük
have answered
to theolan
firsttarh, Like all other taxes, compalsive levels such as
vergisinde de “Yes”
zorunlu aşamalar
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
question which
was “Do
youbirthink
theolan “Ibyunderstood
Bakanlığı’na
bağlı ayrı
kuruluşthat
niteliği
General Directorate
Customs
as a part
of
thatof the
society
is forgotten
during
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
lesson entitled
“Architecture
focusing
on
Kanunu
hükümlerine uygun olarak
yürütülmektedir.
Customs Law.
Resolution
of disputes over and that they
project
design
andprocess
implementation
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
social benefit”
should
be included
to thefarklı
ar- bir need
taken
consideration
more.”
süreci,
diğer vergilerde
oluşan süreçten
processtoofbe
other
taxes. into
Customs
duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
chitecture education?”
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
“I
amadministratively,
more sensitive
towards
the environment
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
legal action
can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
• All students have answered “Yes” to the
and
realize
the needs
of theCustom
people better.”
Key Iwords:
Custom,
Custom Duties,
Anahtar
Kelimeler:
Gümrük,
Gümrük
Vergisi,
Disputes
second question
which was “Would you recGümrük Uyuşmazlıkları
“It made me more sensitive.”
ommend the lesson entitled “Architecture
focusing on social benefit” to other students?”
“My sensitivity towards the public increased.”
• All students have answered “Yes” to the first
part of the third question which was “Do you
think that the lesson entitled “Architecture
focusing on social benefit” is assisting your
• The answers of students to the question “Which
changes to the “Architecture focusing on
social benefit” lesson’s programme and imple-
20
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:112 K:183
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
mentation can attract students more?” is
It was seen that all of the students were pleased
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
given below.
to develop designs for a real problem and that
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
they are
willing 1to take part in architecture ac“Lesson time can be increased.”
tivities
onOVER
the society.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO focusing
DISPUTES
“Various workshops and field trips can be orgaCUSTOM DUTIES
As a result, it was understood that in addition to
nized to make it a more active lesson.”
2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVERinformation
the theoretical
that students receive
Celal
Üniversitesi
Bilimler Ens. Maliin
Hukuk
Lisans
Öğrencisi
theProgramı
scopeYüksek
of the
architecture
education, to
“It was very good 2as
is.Bayar
We first
madeSosyal
the research
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
develop their knowledge and skills students reand then presented designs and suggestions acÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract:
Custom dutyenvironment
is a kind of tariff arising
quest
a training
in which they can
cording to the problems.”
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject
customs which projects
is based onand
thosebecome a part
try
andto implement
sosyaland
ve mali
fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
“It was very good
fun.”
oftariff
thethatarchitectural
process.
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
is a foreign trade design
and economic
policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
“This semester’s
programme
veryvergisi,
good.gelirIt ve fiscal functions. Since they are not collected on
dolaylı
bir vergi türü was
olan gümrük
REFERENCES
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
was simple andvergi
easytürütoolmadığından,
understand.”
dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
DEAN,
A. arrive
O., at(2002).
Samuel
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade
the custom. Rural
AccordingStudio:
to
“This programme
was (VUK)’nun
very good.
It should
Usul Kanunu
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Architecture
kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
dutiesMockbee
are excluded and
from this
law. Therefore, of Decency,
continue as is.”kanun
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Princeton Architectural Press, New York
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
“It can be improved
if projects are implementBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning
commodities
subject to
DOGRU,
D., with
(2009).
A Contribution
to Social
işlemlerinaresırasına
göre
bir project
sistematik
international trade entering customs territories of
ed and some lessons
carried
out
at
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey
and continuing
with operation
sequence.
Aspects
of Sustainable
Development:
Architecture
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
sites.”
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
for the Social Benefit. Unpublished Master
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
Gümrük
Customs
and Economy
according
Thesis.
ITU
“ImplementingGümrükler
projects
canMüdürlüğü
draw tarafından,
the Selin
interest
Programı
Yüksek Lisans
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
of students.” Gümrük
DUMAN,
M.,taxes.
(2013).
Defining
the Architecture
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other
Customs
duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
ofofBeing
“Implementing öncelikle
projectsidariofaşamada
students
and working
çözümlenmek
zorundadır.
place.Students’
However, inState
the case
disputesActive;
not being a Consideration
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
about the Formation of Architecture
for All.
on the project at
the project
site will
be more
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Unpublished Master Thesis. ITU
beneficial.” Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
ERBİL, Y., (2008). Learning by Building/Doing
in Architectural Education. e-Journal of New
World Sciences Academy, 3(3):579-587
• All students have answered “Yes” to the fifth
question which was “Would you volunteer to
work on the project you have designed in the
lesson entitled “Architecture focusing on
social benefit” if that project would be implemented?”
GUNDOGDU, E.İ., (2011). Activism in Architecture
and Architectural Education Defining the
Architecture Students’ State of Being Active;
21
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:112 K:183
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
a Consideration about the Formation of
TURGAY, Ö., (2005). Hands-on Building Practices
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
“Architecture for All” Unpublished Master
in Architectural Education: METU Summer
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜMConstruction
YOLLARI1Practices, Middle East Technical
Thesis. ITU
University
Graduate
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO
DISPUTES
OVER School of Natural and
GÜR, B.F., & YÜNCÜ,
O., (2004). 1/1 Summer
Applied Sciences, Master Thesis, Ankara
Practice. Ofset Publications, İstanbulCUSTOM DUTIES
3
Selin KILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
ZELEF,
H., BURSA,
N., ÖNÜR, S., DURAL,
ÖNÜR, S., ÖZKAR,
M.,
ALKANİ
A.,
&
GÜR,
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk
Programı
Yüksek LisansT.,
Öğrencisi
T.A.
& SARANLI,
(2001). METU Summer
3
CelalPractice
Bayar Üniversitesi
F.B., (2006). METU Summer
(1958-Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Practices: A Model of Integrated Theory and
2006): Architecture, the Chamber of Architects,
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract:
Customin
dutyArchitectural
is a kind of tariff arising
Design
Education, 19th
332(55-59)eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject
to customs
which is based
on those Re-Integrating
EAAE
International
Conference:
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
and Design
in Architectural
Education
SAHİN, A., (2013).
Studio
Method
in Architectural
dış ticaret
ve ekonomi
politikası
aracı olan bir vergi
tariffTheory
that is a foreign
trade and economic
policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Nurol
Publications,
Education: Designbuild
Studio.
Unpublished
dolaylı bir vergi türü
olan gümrük
vergisi, gelir ve
fiscalProceedings,
functions. Since page
they are277-280,
not collected
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Ankara
Master Thesis.
vergi ITU
türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect
tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
22
TMD
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
EKOLOJİK YAPI KRİTERLERİNİN OKUL ÖNCESİ EĞİTİM
MERKEZLERİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ VE YEREL KRİTERLER
LİSTESİ OLUŞTURULMASI1
EXAMINING THE ECOLOGICAL BUILDING CRITERIA IN THE CONTEX OF PRESCHOOL EDUCATION CENTERS AND CREATING THE
LOCAL CRITERIA LIST
Çimen ÖZBURAK
Yakın Doğu Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü, Lefkoşa / KKTC
Öz: Günümüzde doğal çevrenin hızla kirlendiği açık
bir gerçektir. Çevrenin korunabilmesi için eğitim
önemlidir. Çevreye dair verilecek eğitimin özellikle
erken çocukluk döneminde başlaması gerekmektedir.
Çünkü bu dönemde edinilen bilgiler kalıcı olmakla
birlikte hayat boyu bireyi etkilemektedir. Çocukların
zamanlarının büyük bir bölümünü okulda geçirdikleri
bilinmektedir. Bu dönem çocukları için verilecek
çevre eğitimi bağlamında okul binasının ekolojik bina
kriterlerine göre düzenlenmesi çocuklara yaşayarak
öğrenme bakımından büyük örnek teşkil edecektir.
Yapılan çalışmanın amacı çocukların eğitim aldığı
okul öncesi merkezlerinin tasarımına ekolojik bağlamda kriterler koymaktır. Bu kriterler hem mevcut
yapılar üzerinde kontrol listesi görevi görebilecek
hem de yeni inşa edilecek okul öncesi merkezlerine
kılavuzluk teşkil edecektir.
Abstract: It is the reality that the natural environment
is getting polluted. The education about environment
has to start from early childhood. The knowledge
learned in early childhood are permanent and effect
the whole life of the individual. As it is a known fact
that the children spend the most of their time in school.
It is going to be a good example for children to learning buildings which are built according to ecological
building criterias. The main reason of this study is
to add ecological criterias to the design of preschool
education centres. These criterias for existings buildings
checklist and also could be a guidance to the newly
constructed preschool education centre buildings.
Key Words: Ecological Architecture, Preschool
Design, Certification Systems
Anahtar Kelimeler: Ekolojik Mimarlık, Okul Öncesi
Tasarımı, Sertifika Sistemleri
Doi: 10.17365/TMD.2016819756
(1) Sorumlu Yazar: Çimen ÖZBURAK, Yakın Doğu Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü, Lefkoşa /
KKTC, [email protected] Geliş Tarihi / Received: 01.04.2016 Kabul Tarihi/ Accepted: 29.06.2016 Makalenin
Türü: Type of article (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok
/ None“Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee”
23
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:103 K:63
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
1. GİRİŞ
ENSTAR3 gibi yeşil bina değerlendirme sistemGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
lerinin ekolojik bina tasarım kriterlerinden yola
Doğaya, zarar vermeden bina inşa etmek ve gele1
çıkılarak
ayrıca konu
eğitim binaları olduğundan
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
cek nesillere yaşanılabilecek temiz bir çevre bı4
dolayı
CABE komisyonunun kriterleri de baz
ADMINISTRATIVE
TO DISPUTES OVER
rakmak günümüzde zorunlu
bir hal almıştır.SOLUTIONS
Kirli
alınarak ortak olanlar belirlenmiştir. Elde edilen
durumda olan doğa buldunduğu haliyle değil
as- DUTIES
CUSTOM
bu kriterler alt başlıklara ayrılarak bir liste oluştulında daha temiz olarak gelecek nesillere
3
SelinaktarılKILINÇ2, Hatice
YURTSEVER
rulmuştur.
Bu liste yeni yapılacak sürdürülebilir
malıdır. Birçok araştırmaya
göre, bu bilincin in2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malieğitim
Hukuk Programı
Yüksek
Öğrencisi teşkil edebilecek
yapıları
içinLisans
klavuzluk
Üniversitesi
sanlara sonradan yüklenmesi3 Celal
güçBayar
olduğu
içinSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
ayrıca mevcut yapılar için de bir kontrol listesi
çocukluk dönemi yılları büyük önem taşımaktadır.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari niteliğinde
Abstract: Custom
duty is a kind of tariff arising
olacaktır.
eşyanın algıladıkları
yer değiştirmesi nedeniyle,
eşyanın
from the movement of commercial commodities
Çevrelerinde görüp
olumlubuveya
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
olumsuz davranışları
eden çocuklar,
literatür
taramasının
sıra Yakın
sosyal vetekrar
mali fonksiyonlarının
yanındaçevreönemli bir Çalışma,
commodities’quantity
and value.
It is are a kind yanı
of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
ye dair yüklenecek
tüm
iyizamanda
alışkanlıkları
hayatları
Okul
Öncesi
Merkezi’nde
inceletürüdür.
Aynı
harcamalar üzerinden
alınan Doğu
instrument
in addition
to its Eğitim
economic, social
and
dolaylı
bir
vergi
türü
olan
gümrük
vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
boyunca benimseyeceklerdir.
Bu
da
doğaya
sayayrıca
tasarımcısı
ve inşa
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir melerde
regular basisbulunarak
like income tax and
corporate
tax, as
vergi türü olmadığından,
dış ticarete
an indirect tariff on expenditures, custom duties
gılı, çevreyi kirletmeyen,
fiziksel çevre
ile konu
doğalolan ekibi
ile görüşmeler
yaparak subject
oluşturulmuştur.
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected
only once when commodities
üzereve
alınmaktadır.
vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
çevre arasındakiolmak
uyumu
dengeyiGümrük
sağlayabilecek
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
second item of tax procedural law, custom
2.the
OKUL
ÖNCESİ EĞİTİMİN TANIMI ve
bireyler yetişmesine
sebepdışında
olacaktır.
Buradan
kanun kapsamı
tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
AMAÇLARI
anlaşılabileceği sayılı
gibiGümrük
çocuklar
erken
yaşlardanBuitiKanunu’nda
düzenlenmiştir.
kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile
dış
ticarete
konu
olan
eşyanın
Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
baren doğaya dost
binalar
içerisinde
çevreye
zarar
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak KKTC’de
created beginning
with commodities
subject to eğitimi okul
36-60
aylık çocukların
işlemlerin
sırasına
göre
bir büyürsistematik
international trade entering customs territories of
vermeyen sistemleri
görerek
ve yaşayarak
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi öncesi
Turkey and
continuing
with operation
dönem
olarak
kabulsequence.
edilmektedir. Okul
lerse ilerideki yaşlarında
dadebu
sistemlere
ilgi
gümrük vergisinde
zorunlu
aşamalar olan
tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret öncesi
assessment,
accrual and
collecting arebağımsız
regulated
eğitim
kurumları
anaokulları
duyacaklardır. Doğaya
dost
çoğalması,
Bakanlığı’na
bağlı binaların
ayrı bir kuruluş
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük olabileceği
Customs and Economy
Ministryeğitim
accordingkurumları
to
gibi
yaygın
bünyeekolojik mimarinin
gelişmesi
için
döneProgramı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunçocukluk
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
açılabilmektedir.
doğan uyuşmazlıkların
çözüm sinde
customsdeduties
has a different form from the
mi çevre eğitimiGümrük
artıkvergisinden
tüm dünyada
önemsenen
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıyaiyisahiptir.
vergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
konulardandır. En
çevreGümrük
eğitimi
de ekolojik
öncesi ineğitimin
tarihçesi
çok eskilere daöncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Okul
place. However,
the case of disputes
not being
olarak tasarlananAncak
çocuğun
öğrenebileceği
idarigörerek
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
yanmaktadır. Erken çocukluk döneminde
eğitimin
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
binalar içerisinde verilebilmektedir. Yani okul
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
inanan Alman eğitimci Friedrich
Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, gerekliliğine
Disputes
yapısının niteliğiAnahtar
önemlidir.
Çalışma bu sebepten
Gümrük
Uyuşmazlıkları
Wilhelm Froebel 1840 yılında Almanya’da “Kindolayı okul öncesi merkezlerini kapsamaktadır.
dergarten” (çocuk bahçesi) adını verdiği ilk
Dünyada ekolojik mimarlık alanında yoğun çalışmaları bulunan LEED1, BREEAM2 ve GREEnvironmental Assesment Method - Bina Araştırma
Kuruluşu Çevresel Değerlendirme Metodu
3 GREENSTAR
(Avustralya
Yeşil
Bina
Değerlendirme Sistemi)
4 CABE (İngiltere Mimarlık ve Yapılı Çevre
Komisyonu) - Commission for Architecture and the
Built Environment
1 LEED (Amerika Yeşil Bina Değerlendirme Sistemi)
- The Leadership in Energy and Environmental
Design - Enerji ve Çevre Dostu Tasarımda Liderlik
2 BREEAM (İngiltere Yeşil Bina Değerlendirme
Sistemi) – Building Research Establishment
24
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:103 K:63
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
anaokulunu açmıştır. Okul öncesi eğitim, çocukKullanıcıların farklılığı farklı gereksinimleri
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
ların duygu ve düşüncelerini özgürce ifade
ortaya çıkarmaktadır ve bu da yapı tasarımı için
1
ĠDARĠ AġAMADA
edebilmelerini, girişimci ve araştırmacı
bir kişi- ÇÖZÜM
önemliYOLLARI
bir girdidir.
Çocuğun gelecek günlere
lik kazanmalarını, özdenetimini
sağlayabilen,
sağlıklı
ve düzgün OVER
bir birey olarak hazırlanabilADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES
kendisinin ve başkasının haklarına saygılı olabimesi için okul öncesi eğitim yapılarının sağlık
CUSTOM DUTIES
len ayrıca ruhsal ve bedensel özellikler yönünden 2 koşullarını sağlayan,
içinde bulunduğu yaş gruSelin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
sağlıklı bireyler 2yetiştirmeyi amaçlamaktadır
buna uygun, mekanları güvenli ve işlevsel bir
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
5
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü
(Aral ve diğ., 2000).
biçimde
tasarlanmalıdır
(Baran ve diğ., 2007).
Özet: Gümrük
vergisi, gümrüğe
tabi olan ticari
Custom
duty is a kind
of tariff arising
3. OKUL ÖNCESİ
DÖNEMİ
ÇOCUKLA4.Abstract:
OKUL
ÖNCESİ
EĞİTİM
YAPILARINDA
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya değeri üzerinden
ekonomik,
subject to customsTASARIMIN
which is based on ÖNEMİ
those
RININ TEMEL
ÖZELLİKLERİ
vealınan,
GEREKEKOLOJİK
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
SİNİMLERİ dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy
Eğitim
araştırmacılara
göre çevre
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument alanındaki
in addition to its economic,
social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Okul öncesi dönemde
çocuklar
henüz
gelişim
bilinci
ve like
çevreye
tutumlar
okul öncesi
kurumlar vergisi
gibi belirli
aralıklarla
alınan bir
regular basis
income taxyönelik
and corporate
tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
evrelerini tamamlayamadıkları
dönemde
başlamaktadır.
Bu subject
da göstermektedir
eşyanın gümrüğe geldiği ve
andabüyüme
bir defaya sümahsus
are collected only
once when commodities
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
reçleri devam ettiği
için her
yaşınikinci
özellikleri
ve bu kitheçocuklara
çevreye
yönelik
iyi alışkanlıklar bu
Usul Kanunu
(VUK)’nun
maddesine göre
second item of
tax procedural
law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gereksinimleri ayrı
ayrıdır. Okul öncesi dönemi
dönemde
kazandırılabilmektedir. Okul öncesi
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
çocukların yaş gruplarına
göre açıkça gösterdikdönemde
çevre eğitiminin çocuklar için iki çok
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
commodities
subject toçocukların dış
leri temel özellikler
aşağıdaki
gibidir;
büyük
önemiwith
vardır;
Birincisi
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing
operation sequence.
dünyayla
doğru with
etkileşimini
sağlamak ikincisi
gümrük vergisinde
zorunlu aşamalar
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
• 3 yaş grubu çocuklar
kendide kendini
yönetmetahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
ise çocukların sosyolojik ve psikolojik açıdan
Bakanlığı’na
bağlıçalışmaktadır.
ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
ye ve bağımsız
olmaya
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs Maliye
and
Economy
Ministry
according
to
sağlıklı
birer
birey
olarak
hayatlarına
devam
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
vergisinden
doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a Birinci
different form
fromolan
the dış dünyayla
edebilmeleridir.
adım
• 4 yaş grubuGümrük
çocuklar
artık
kendi
kendine
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
doğru
sağlanabilmesi
yetmeyi öğrenmiş,
iyiceGümrük
tek başına
hareket
yapıya sahiptir.
vergisi uyuşmazlıkları
have to etkileşimin
be resolved administratively
in the first çocukların şu
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
anki
gelecekteki
çevreye
şekilde yakedebilen ve Ancak
çok iyi idari
konuşabilen
olaşamada bireyler
çözümlenemeyen
solvedve
administratively,
legal action
can be doğru
taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
laşmasını
doğaya
saygılı
kapsamakmuşlardır.
Key words: ve
Custom,
Custom
Duties, olmasını
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
tadır (Gülay ve Ekici, 2010: 74-84).
Gümrük Uyuşmazlıkları
• 5 yaş grubu çocukların yaratıcılıkları iyice
gelişmiş matematiksel kavramları algılayabi5 Çocukların gereksinimlerinin yanı sıra sağlıklı bir
ömür geçirebilmeleri için kullandığı nesneler ve
len bir çok el becerisini kendi başına yapabidonatılar yaş grubuna uygun, vücut ölçülerine sahip
len aşamaya gelmişlerdir (Haktanır, 2007).
olmalıdır. Uygun olmayan nesne veya donatıları
kullandıkları zaman kemik ve kas gelişimlerinin
doğru şekilde gelişemediği gözlemlenmiştir.
Ayrıca mekan içerisindeki bireysel konfor düzeyi
yani sıcaklık, nem, havalandırma ve ışıklandırma
da önemli etmenlerdendir (Baran ve diğ., 2007).
Bina kullanıcılarının gereksinimleri, kendi yaşadıkları toplumun yapısına, psikolojik ve fizyolojik özelliklerine göre değişiklik göstermektedir.
25
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:103 K:63
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Son yıllarda iyice değer kazanan sürdürülebilirlik
sertifika sistemlerinden LEED ve BREEAM’ın
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
kavramının okul öncesi yapılarındaki önemi, biözellikle okullar için düzenlediği ayrı kriter listeĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI1 Yapılan bu çalışmada sertifika
nanın bir eğitim aracı olarak kullanılabilmesidir.
leri bulunmaktadır.
Bu bağlamda, okula entegre
edilecek her sürdürüsistemlerinin
ortak OVER
kriterleri baz alınarak KKTC
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES
lebilir sistem, çocukların bire bir yaşayarak öğreniçin tablo 1’deki yerel kriterler listesi belirlenmişCUSTOM DUTIES
mesi için önemli bir durumdur (Anonim 1, 2013). 2 tir. Konu okul tasarımı
olduğu için sertifika sisSelin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
temlerinin yanı sıra iyi okul tasarımı konusunda
Celal BayarÖNCESİ
Üniversitesi Sosyal
Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
5. EKOLOJİK 2OKUL
EĞİTİM
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
BölümüCABE Komisyonu’nun kriterçalışmalar
yapan
YAPILARI TASARIM KRİTERLERİ
leri de değerlendirmeye katılmıştır. CASBEE
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın
değiştirmesi
nedeniyle,
eşyanın sertifika
from the movement
commercial
sistemiof ise
genelcommodities
değil de Japonya’nın
Ekolojik yapılara,
tümyeryapı
türlerinde,
tümbuülkemiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal veve
mali
fonksiyonlarının yapabilmeyanında önemli bir yüksek
commodities’quantity
and value. It is arebulunması
a kind of
deprem bölgesinde
dolayısı ile
lerde kullanılabilirliği
karşılaştırma
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
ağırlıklı
önem
yi sağlamak için
belirli
getirilmiştir.
türüdür.
Aynı standartlar
zamanda harcamalar
üzerinden alınan deprem
instrument in
addition to kriterlere
its economic, social
and vermesinden
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
tablonun
dışında
tutulmuştur.
Bunların balşıcaları;
LEED,
CASBEE
kurumlar
vergisi BREEAM,
gibi belirli aralıklarla
alınan bir dolayı
regular basis
like income
tax and corporate
tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
ve GREEN STAR’dır
(Anonim
2, bir
2011).
eşyanın gümrüğe
geldiği anda
defaya Bu
mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Tablo 1. LEED,
BREEAM,
Yeşil Bina
Sertifika
Sistemleri
ile CABE Gibi İyi
kanun
kapsamı dışındaGREENSTAR
tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are
excluded from
this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Okul Tasarım sayılı
Kriterleri
Belirleyen Komisyonlarınregulated
Çalışmaları
Sonucunda Belirlenen Ortak
Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Kriterler
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and
continuing
SERTİFİKA SİSTEMLERİ
KRİTERLERİ
İYİ
OKULwith operation sequence.
EKOLOJİK OKUL
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
YAPAN
ÖNCESİ EĞİTİM
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment,TASARIMI
accrual and collecting
are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by GeneralKOMİSYONLARIN
Directorate of Customs as a part
of
YAPILARI
İÇİN
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
KRİTERLERİ
OLUŞTURULAN
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution process of disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from
the
TASARIM
diğer vergilerde oluşan süreçten
farklı bir
process ofCABE
other taxes. Customs duty disputes
LEED SERTİFİKA süreci,BREAM
GREENSTAR
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in theKRİTERLERİ
first
SİSTEMİ
SERTİFİKA
SERTİFİKA
öncelikle
idari aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
AncakSİSTEMİ
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
KRİTERLERİ
SİSTEMİ
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
(AMERİKA)
KRİTERLERİ
KRİTERLERİ Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar
Kelimeler: Gümrük, Gümrük
Vergisi,
Disputes
(İNGİLTERE)
(AVUSTRALYA)
Gümrük Uyuşmazlıkları
1.Sürdürülebilir Alanlar
1. Arsa Kullanımı
1. Arsa Kullanımı
1. Arsa Kullanımı
1. Ortak kriter
Arsa Seçimi
2. Bölgesel Öncülük
2. Ulaşım Durumu
2. Ulaşım Durumu
2. Dış Mekan
Kullanımı
2. Ortak kriter
Dış Mekan Kullanımı
3. İç Ortam Kalitesi
3. Sağlık ve
Kullanıcı Konforu
3. İç Mekan Kalitesi
3. İç Mekan Tasarımı
3. Ortak kriter
İç Mekan Kalitesi
4. Enerji Verimliliği
4. Enerji Verimliliği
4. Enerji Verimliliği
4. Çevresel Kaynak
Kullanımı
4. Ortak kriter
Enerji Kullanımı
26
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:103 K:63
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
5. Su Verimliliği
5. Su Verimliliği
6. Malzeme ve
Kaynak Kullanımı
6. Malzeme ĠDARĠ AġAMADA
6. MalzemeÇÖZÜM YOLLARI
6.Bina Kütlesi ve
Kullanımı
Kullanımı
Biçim
6. Ortak kriter
Malzeme Kullanımı
---------------------------
7. Atıklar
7. Ortak kriter
Atıkların
Değerlendirilmesi
7. Tasarımda Yenilik
5. Su Verimliliği
5. Bina Organiza-
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
syonu
1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
7. Salınım
CUSTOM DUTIES
7. Güvenlik Durumu
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
5. Ortak kriter
Su Kullanımı
Celal
Bayar Üniversitesi Sosyal8.
Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı
Yüksek Lisans
8. Yenilik
Yenilik
8. Tasarımda
Es- Öğrencisi8.
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
neklik ve Geleceğe
Açıklık
Ortak kriter
Tasarımda Esneklik ve
Sürdürülebilirlik
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın
yer değiştirmesi nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement
of ve
commercial
9. Yönetim
9. Yönetim
9. Kimlik
İçerik commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
10.
Kirlilik
Tasarım
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument 10.
in addition
to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions.
Since they are not collected on
Bütünlüğü
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanıngibi
gümrüğe
geldiği
andasertifika
bir defaya sismahsus
are olarak
collected only
once when commodities
subject Okul Öncesi
Tablo 1’de olduğu
yeşil
bina
lar
belirlenmiştir.
“Ekolojik
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second
item of tax için
procedural
law, custom
temleri ve komisyonların
araştırmaları
göz önüEğitim
Yapıları”
belirlenen
bu ortak 8 kriter
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin
usul ve2’de
uygulama
esasları 4458
procedures
and practises
of custom
are eğitim merne alınarak belirlenen
ve tablo
verilen
8
ayni
zamanda
mevcut
okulduties
öncesi
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ortak kriter, ekolojik
aynikonu
zaman
da da
iyi Gümrük
bir
kezleri
de abir
kontrol listesi
ile dış ticarete
olan eşyanın
Türkiye
Through için
this law,
systematization
has beenniteliğindedir.
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
okul tasarımı yapılabilmesi
için klavuz
standartişlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Tablo 2. Tablotahakkuk
1’de Verilen
Sertifika
Sistemleri
Komisyonların
OrtakareKriterleri
Alınarak
ve tahsil aşamaları
Gümrük
ve Ticaret veassessment,
accrual and collecting
regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Belirlenen
8Celal
Ekolojik
OkulSosyal
Öncesi
Eğitim
Tasarım
İlkeleri
Bu çalıĢma,
Bayar Üniversitesi
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
tarafından,
Gümrük
Customs Yapıları
and Economy
Ministry
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Ekoloji
Okul Öncesi
Eğitim
Tasarımı
için Customs
Belirlenen
süreci,
diğer vergilerde
oluşan süreçten
farklı Yapıları
bir
process
of other taxes.
duty disputes
yapıya
sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
8 İlke
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1.
Çevre
Koşulları
ve
Arsa
Seçimi
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
2. DışKelimeler:
Mekanlar
ve Çevre
Düzenlemesi
Anahtar
Gümrük,
Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
3. İç Mekan Kalitesi ve Özellikleri
4. Enerji Kullanımı
5. Su Kullanımı
6. Malzeme Kullanımı
7. Atıkların Değerlendirilmesi
8. Tasarım Esnekliği ve Sürdürülebilirlik
27
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:103 K:63
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
5.1. Okul Öncesi Eğitim Yapılarında Çevre
• Özel türler barındıran habitatlar içermeyen
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
Koşulları ve Arsa Seçimi
alanlar olmalı
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Sürdürülebilir eğitim yapısı tasarımlarında inşa• Arsa istenilen yönlenmeye imkan vermeli
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
nın yapılacağı arsanın seçilmesi birincil ve en
• Çevre binalar araştırılarak binanın doğal ışık
CUSTOM DUTIES
önemli aşamadır. Bu süreçte yapılacak seçimler
almasına engel bina olmadığı bilinmeli
Selin KILINÇ
ve alınacak kararların binanın tüm yaşam
dön- 2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler Ens. Mali•
Hukuk
Programı
Yüksekhareketleri
Lisans Öğrencisigözlemlenmeli ve
güsü boyunca sürdürülebilirliğini
etkilemektedir.
İnsan
ve araç
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Binanın inşa edileceği arsanın seçimi esnasında
toplu taşımanın da olduğu kolay ulaşılabilen
Özet: Gümrük
vergisi, binaya
gümrüğe etki
tabi olan
ticari
Abstract:
Custom
duty is a kind of tariff arising
iyi bir gözlem yapılarak
ileride
edebir yer
seçilmeli
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veyaortadan
değeri üzerinden
alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
bilecek faktörler
varsa
kaldırılmalıdır,
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir •commodities’quantity
and value. It is are a kind
of
Bölgedeki yenilenebilir
enerji
kaynakları
çünkü zamanladış ortaya
çıkabilecek
olumsuz
ticaret ve ekonomi
politikası aracı
olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
saptanmalı
imkan
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument
in additionve
to eğer
its economic,
socialvarsa
and kullanılmalı
faktörler binanındolaylı
toplam
sürdürülebilirliğini
bir vergi
türü olan gümrük vergisi, dügelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
(Kayıhan
ve Tönük,
2007:tax,137-154).
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular
basis like income
tax and corporate
as
şürebilmekte veya
yükseltebilmektedir.
Arsaolan an indirect tariff on expenditures, custom duties
vergi türü
olmadığından, dış ticarete konu
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
seçimindeki temel
eğitim yapısının
kullaOkul
Dışto Mekanlar ve
olmakamaç
üzere alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi 5.2.
to foreign
tradeÖncesi
arrive at theYapılarda
custom. According
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
nıcılarının dış kirlilik
kaynaklarından
korunmaDüzenlemesi
kanun kapsamı
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle, Çevre
duties are
excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sı ve çevreye zarar
vermeden
bir
tasarımın
gersayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Çocukların
koşup fazla enerjilerini dışa vurdukile dış ticarete
konu olan 2007:
eşyanın 137-154).
Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
çekleşmesidir (Kayıhan
ve
Tönük,
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak ları,
createdsosyal
beginningkabiliyetlerini
with commodities subject
to
ve hayal
güçlerini
işlemlerin
sırasına
göre göz
bir önüne
sistematik
international trade entering customs territories of
Bu kriter bağlamında
tasarımda
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi ortaya
Turkey and
continuing with operation
koyabildikleri
alanlarsequence.
olarak tanımlanabivergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
alınması gerekligümrük
ilkeler;
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret len
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
dış mekanlar, en az iç mekanlar kadar dikBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı
Mali
Hukukbinasının
Gümrükler
Genel Müdürlüğü
tarafından,
Gümrük katli
Customs
and Economy
according
to
• Çevrede eğitimi
etkileyecek
kadar
yoğun
tasarlanmalıdır.
Ana
okul
iki katı
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
gürültü ve sesGümrük
çıkarabilecek
etmenlerden
uzak
vergisinden doğan
uyuşmazlıkların
çözüm kadar
customsbir
duties
has olarak
a differenttasarlanan
form from thedış bahçe ideal
alan
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
bir bölge seçilmeli
kabul
edilir (Babaoğlu,
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları boyutlarda
have to be resolved
administratively
in the first 2007).
•
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
Yönlendirmelerde
belirtilen
1. başvurulabilmektedir.
derece tarım
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
alanlarının dışında
alan seçilmeli
Anahtar bir
Kelimeler:
Gümrük, Gümrük
Gümrük Uyuşmazlıkları
Vergisi,
28
place. However, in the case of disputes not being
solved administratively, legal action can be taken.
Okul öncesi dönemi çocukların
tırmanma ve
1
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
koşma
Disputes gibi faliyetleri yoğun olmaktadır. Bu
özellikleri için şekil 1’deki gibi bu aktivitelere
yönelik alanlar ayrılmalıdır.
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:103 K:63
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Şekil 1.Çocukların
Tırmanma
Koşması
İçin Tasarlanan,
Üzeri
Gölgelikli
Alanı kurumlar vergisi
gibi belirli ve
aralıklarla
alınan bir
regular basis like income
tax and
corporate tax, Oyun
as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Machida Kobato Kindergarten
(Anonim 3, 2013)
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu
(VUK)’nun
maddesine
göre bu
the takım
second item
of tax procedural
law, edilmelidir.
custom
Yapılan araştırmalara
göre
okulikinci
öncesi
eğitim
bir
kriterlere
de dikkat
Örneğin
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin
usul ve uygulama
esasları 4458
procedures
andyer
practises
custom duties
are Okul Öncesi
yapılarında dış mekanlar
tasarlanırken
çocukların
şekil
2’de
alanof Yakın
Doğu
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
dış ticarete çekecek
konu olan eşyanın
Gümrük
Through this
law, a systematization
has been
yaşlarına göre, ileilgilerini
oyunTürkiye
alanları
Eğitim
Merkezi
bu bağlamda
güzel bir örnek
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade enteringTasarlanan
customs territories
yaratılması gerekmektedir.
Tasarımda
bu özelteşkil
etmektedir.
iç ofavluda hem çooluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde bulundurulmasının
de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all için
other taxes,
compalsive
levels suchyer
as almakta hem
liklere sahip oyuncakların
cuklar
bahçe
oyuncakları
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
yanı sıra çocukların
gelişimini
sürdü-olan deby çeşitli
aktivitelerin
yapılabileceği
bir boş alan
Bakanlığı’na
bağlı ayrıetkileyen
bir kuruluş niteliği
General Directorate
of Customs
as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
rülebilir oyun alanlarının
yaratılmasını
sağlayan
bulunmaktadır.
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Şekil 2.Çocukların Her Türlü Aktivitelerini Gerçekleştirebilecekleri İç Avlu (Yakın Doğu
Okul Öncesi Eğitim Merkezi, Lefkoşa, 2013)
29
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:103 K:63
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Bu kriter bağlamında tasarımda göz önüne alın• Sürdürülebilir bir oyun alanı, malzeme ve
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
ması gerekli ilkeler;
kaynak kullanımında etkin ayrıca çocukların
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
psikolojik
durumlarına
da hitap eder şekilde
• Dış mekan oyun alanlarında bitkilendirme
ADMINISTRATIVE SOLUTIONStasarlanmalı
TO DISPUTES OVER
önemlidir. Çocukların
doğadan koparılmamaCUSTOM
sı ayrıca bahçeye saklanma, toplanma,
ince- DUTIES
• Sürdürülebilir oyun alanlarında uzun otlar
2
Selin
KILINÇ , Haticebırakılması,
YURTSEVER3kuş evleri konulması gibi doğal
leme isteklerini yapabilmeleri için,
gölgelik
Celalve
Bayar
Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
de sağlayacak 2çalı
ağaçlar
ekilmesi
gerekyaşamı
koruma
ve biyoçeşitliliği
artırıcı ele3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
mektedir. Bunun yanında;
manların tasarıma dahil edilmeli
•
•
•
•
•
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
the bahçe
movementtasarımı
of commercial
commoditiesmümkün oldu•from
Dış
yapılırken
subject to customs which is based on those
commodities’quantity
andkendi
value. It doğasına
is are a kind ofzarar vermeden
ğunca arazinin
tariff that is a foreign trade and economic policy
hatta ino addition
bölgeyi
yönelik bir tasainstrument
to itsiyleştirmeye
economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
rımbasis
yapılmalı
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular
like income tax and corporate tax, as
Sanat, müzik,
sosyalleşme
gibidışolaylara
me-olan an indirect tariff on expenditures, custom duties
vergi
türü olmadığından,
ticarete konu
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
kanlar oluşuturma
imkanı
ve bisiklet
sürme
Dış mekanlar
olmak üzere
alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi •to foreign
trade arrive at thetasarlanırken
custom. According toeğer su ögesi
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
gibi kaba motor
serbestliğini
kullanılacaksa
kaynaklar
kanunhareket
kapsamı dışında
tutulmuştur.kazanaBu nedenle,
duties
are excluded fromdoğal
this law.
Therefore, öncelikli olagümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
bilmeleri içinsayılı
bölümler
ayrılmalı
rak tercih edilmeli yine dış mekan aydınlatGümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
ması için de doğal kaynaklar kullanılmalı
Bölgesine
girişinden ve
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Tasarlanan dış
mekanlar
oyun
alanı
güişlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
and bu
continuing
with operation
sequence.
venli olmalı oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi •Turkey
Tüm
kriterleri
yerine
getirebilmek için
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
hazır üretim yerine o bölgeye ait bir tasarım
Bakanlığı’na
bağlı
ayrı bir bir
kuruluş
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
Bina için kullanılan
herhangi
alternatif
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs
and Economy
according
yapabilmesi
içinMinistry
çocuklar
ve toekoloji konulaProgramı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
SelinbunKILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunv.b.)
olarakvarsa
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
enerji kaynağı
(güneş,
rüzgar
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
has a different
form tasarımcılarla
from the
rındaduties
deneyimli
uzman
çalışıllar çocukların
görebilecekleri
birsüreçten
noktada
süreci,
diğer vergilerde oluşan
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
malı
4, 2012)in the first
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have
to be(Anonim
resolved administratively
konumlandırılarak
bu kaynaklarla
öncelikle çocukların
idari aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
haşır neşir olmaları
ve yargı
çalışma
prensiplerini
5.3. Okul Öncesi Yapılarda 1İç Mekanlar ve
uyuşmazlıklarda
yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
öğrenmeleri Anahtar
için imkan
tanınmalı
Kelimeler:
Gümrük, Gümrük Vergisi, Özellikleri
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
eşyanın yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın
Oyun da oynayabilecekleri
kütük,
su, toprak
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
ve mali
fonksiyonlarının
yanında önemli
ve kaya gibisosyal
doğal
malzemeler
tasarıma
ek- bir
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
lenmeli
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
Çocuklara tarım yapabilecekleri alanlar yaratarak toprakla ilişki kurmaları sağlanmalı
(tarım için gerekli kürek, tırmık gibi her
türlü ekipman ve çocuklar için bot, önlük gibi
kıyafet depolama alanları da unutulmamalı)
Okul öncesi dönemde çocuklar, serbestçe hareket
edebilecekleri, kendi ihtiyaçlarını yardım almadan
karşılayabilecekleri mekanlara ihtiyaç duymaktadırlar. Bunlar dikkate alınacak olursa, okul
öncesi eğitim yapılarının belirli bazı nitekliklere
sahip olması gerektiği açıktır. 3 – 6 yaşlar arası
çocukların bulunduğu okul öncesi eğitim yapı-
30
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:103 K:63
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
larında bu yaş grubu çocukların büyük ve küçük
dığı için kısa sürede tartışmalar yaşanabilir veya
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
kaslarını geliştirici oyunlar oynayabileceği, kitap,
bazı çocuklar kırgınlığa uğrayabilmektedir. Okul
1
ĠDARĠ
AġAMADA ÇÖZÜM
sanat, fen ve doğa çalışmalarını
yapabilecekleri
öncesiYOLLARI
eğitim yapılarında
bütün faliyetler ayni
açık ve kapalı mekanlar
bulunmalıdır. Temel
alanda
gibi, faliyetlerin alanlarına
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO yapılabileceği
DISPUTES OVER
ihtiyaçlarından olan yemek, uyku ve tuvalet ihgöre farklı farklı mekanlar olarak da tasarlanaCUSTOM DUTIES
tiyaçları için de gerekli mekanlar planın uygun 2 bilmektedir (Oktay,
2002). Bu kriter bağlamında
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
bir yerine konumlandırılmalıdır.
Okula giriş ve
tasarımda göz önüne alınması gerekli ilkeler;
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar
Üniversitesi
çıkışlar denetimli olmalı, çocuklar
serbest
şekil-Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
• Görsel Konforun Sağlanması: Çocukların
de binaya girip çıkamamalı. Bunlardan başka
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract:
Custom duty is ayrılıp
a kind of tariff
arising
ev ortamından
geldikleri
okul öncesi
eşyanın yer çalışması,
değiştirmesi nedeniyle,
eşyanın
from the movement of commercial commodities
depolar, öğretmenlerin
toplantıbuyapmiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject
to customs
which is based onöğrenme
those
yapıları
ev sıcaklığında,
ve merak
sosyal ve için
mali fonksiyonlarının
yanındasağlık
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
ması ve dinlenmesi
çeşitli odalar,
duyularına
edebilen
mekanlar olarak
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff
that is a foreignhitap
trade and
economic policy
odası, yöneticitürüdür.
odasıAynı
gibi
mekanlar
plana
zamanda
harcamalar da
üzerinden
alınan
instrument in addition to its economic, social and
düzenlenmelidir.
Şekil
3’te deongörüldüğü gibi
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal
functions. Since they are
not collected
eklenmelidir. Okul
eğitim
yapılarıalınan
tekbir regular basis like income tax and corporate tax, as
kurumlaröncesi
vergisi gibi
belirli aralıklarla
net
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an parlak
indirect tariff
on renkler,
expenditures, sıradışı
custom dutiesşekiller, farklı
katlı ve geniş bir
alana
yayılarak
çözülmelidir.
eşyanın
gümrüğe
geldiği anda
bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
malzemeler
dokuları
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign
trade arrive ve
at theyüzey
custom. According
to hayal güçleriBüyüklüğü çocuk
sayısıyla
orantılı
olmalıdır,
Usul Kanunu
(VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
ni geliştirmeye
ve çocuklar için ilgi
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties
are excluded fromyardımcı
this law. Therefore,
yaklaşık 20-22 çocuk
için 60 m² oyun alanı, her
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
çekicidir. İç mekan düzenlemesi her yaş
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
sınıf için depolama
alanı ve tuvaletler bulunmaile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
grubuna özel olarak tasarlanmalıdır (Anonim
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
lıdır. Yeterli alana
sahip
olmayan
yapılarda,
çoişlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade entering customs territories of
5, 2013).
tüm alanı
vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
cuklar yeterinceoluşturulmuştur.
oyuncak veDiğer
oyun
bulama-
Şekil
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler:
Gümrük
Vergisi,Renk
Disputes
3.Çocuklar
İçin İlgiGümrük,
Çekici
Değişik
ve Dokulardaki İç Mekan Örnekleri
Gümrük Uyuşmazlıkları
(Anonim 5, 2013)
• Hava Kalitesinin Uygun Olması: Bina için-
gününün %79’unu iç mekanlarda geçirdiği düşünüldüğünde iç hava kalitesinin ne kadar önemli olduğu ortaya çıkmaktadır. Sadece sağlık bakımından değil düşük hava kalitesi çocukların
başarı düzeylerini de etkilemektedir (Turan ve
diğ., 2009). Okul yapılarında öncelikle doğal
deki hava kalitesinin düşük olması çocukların
başta boğaz kuruması, baş dönmesi, sinüslerde
tıkanıklık ve hapşurma gibi rahatsızlıklar yaşamasına sebebiyet vermektedir. Hava kirliliği daha
fazla dış havayla ilişkilendirilse de insanların
31
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:103 K:63
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
havalandırma tercih edilmelidir. Doğal havalanolduğundan bina fonksiyonları güneşe göre
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
dırma pencere ve kapılar yardımıyla olabileceği
yönlenme ihtiyacını belirlemektedir. Binaların iç
1
ĠDARĠ
AġAMADA ÇÖZÜM
gibi havalandırma bacaları da
tasarlanabilir.
mekanYOLLARI
düzenlemelerine
göre gün ışığından en
Herhangi bir havalandırma
sistemi kullanılıyor
iyi derecede
faydalanma
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVERamaçlanır. Aydınlatmaise filtreleri sıklıkla değiştirilmeli ve bakımı ihmal
nın en önemli elemanı olan pencerelerin boyutCUSTOM DUTIES
edilmemelidir.
ları ve konumları önemlidir. Sınıflarda tek yönSelin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
lü olabileceği gibi çift yönlü pencereler de kul2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümü
lanılabilir.
Şekil
4’te tek ve çift yönlü sınıf aydınlatmasındaki aydınlanan alan miktarları
• Işık Düzeyinin Uygun Olması: Bir çok yapı
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
yer değiştirmesi
nedeniyle,
eşyanın gösterilmiştir.
from the movement of commercial commodities
türünde olduğueşyanın
gibi okul
yapılarında
da bu
doğal
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal derecede
ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
aydınlatma birincil
tercih edilmelidir.
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Her binada aktiviteye
ışık
düzeyi
farklı
türüdür. Aynıgöre
zamanda
harcamalar
üzerinden
alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar Üniversitesi
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Şekil 4. Sınıflardaki
Tek
Yönlü
vetarafından,
ÇiftSosyal
Yönlü
Pencere
(Kazanasmaz,
2011).
Gümrükler
Genel
Müdürlüğü
Gümrük
Customs Aydınlmatması
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Aydınlatma sadece
üzerindeki
penceresadece
tek katlı çözülmüş
süreci,duvarlar
diğer vergilerde
oluşan süreçten
farklı bir bilen
processaydınlatmadan
of other taxes. Customs
duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
ler yardımıylaöncelikle
değil idari
tepeden
çatı açıklıkları
sınıflardan
faydalanılabilmektedir. Tepeden yaaşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal action
can be taken. düzeyleri şekil
arasından da sağlanabilmektedir.
Işık ne kadar
pılan tek ve çift yönlü
aydınlatma
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key görülmektedir
words: Custom, Custom
Duties, Custom 2011).
tepeden gelirseAnahtar
aydınlanma
o
kadar
fazla
ve
5’te
(Kazanasmaz,
Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
homojen olur. Tepeden
çeşitli şekillerde yapıla-
32
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:103 K:63
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Şekil 5. Sınıflarda
Yapılan Tek ve Çift Yönlü Tepe
Aydınlatması (Kazanasmaz, 2011).
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idariUygun
aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case
of disputes
not being pazarlar v.s.)
• Gürültü Düzeyinin
Olması:
Okuletkinliklerinden
(spor
alanları,
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı
yoluna başvurulabilmektedir.
lardaki gürültü kaynakları
iki gruba
ayrılmaktameydana gelen gürültülerdir (Gürel,
2007).
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Kelimeler:
Gümrük
Disputes
dır. İç kaynaklı Anahtar
meydana
gelen Gümrük,
gürültüler
ve Vergisi,
dış
Gümrük Uyuşmazlıkları
Gürültü eğitim ortamı için istenmeyen bir du-
kaynaklı meydana gelen gürültüler. İç kaynaklı
olanlar; okul içerisinde yapılan delme, taşıma ve
çakma gibi işlerden kaynaklanan gürültülerdir
(Polat ve Kırıkkaya, 2004). Dış kaynaklı gürültüler ise; trafik (arabalar ve toplu taşıma araçları v.s.), sanayi alanlarından çıkanlar ve açık hava
rumdur. Sadece öğrencinin öğrenmesini değil
öğretmen için de kafa karıştırıcı ve rahatsız
edici bir durumdur. Literatür taramasında, çevreye dair yapılan araştırmalarda gürültünün insanlarda işitsel, fizyolojik ve psikolojik olarak 3
zararlı etkisi tespit edilmiştir. Farklı gürültü dü-
33
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:103 K:63
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
zeyleri insanları farklı şekillerde etkilemektedir. İdeal bir sınıf sıcaklığı 19 ile 21.5 C˚ olarak kabul
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Bunlar;
edilmektedir (Karaçalı, 2006).
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
•
0-35 dB ; Zarar vermeyen gürültü,
•
36-65 dB; uyku ve dinlenmenin bozulmasına
Günümüzde enerji kullanımımızın gittikçe artmaCUSTOM DUTIES
sebebiyet verebilen gürültü,
sı ve enerji elde3 etmek için kullanılan özellikle
2
6
5.4. Okul Öncesi Yapılarda Enerji Kullanımı
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
fosil yakıtlardan dolayı çevre kirlenmesinin de
2
Celal edici,
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
66-85 dB; rahatsız
ruhsal
yönden
tahri3
Celal Bayar Üniversitesi Salihlifazlalaşması
MYO, DıĢ Ticaret önemli
Bölümü bir sorundur. Çevre kirlenbat yapıp işitme bozukluklarına sebebiyet
araştrmalara
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari mesiyle
Abstract:ilgili
Customyapılan
duty is a kind
of tariff arisinggöre kirlenmeveren gürültü,
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
sebep
olarakwhich
ilk issırada
fosil
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, yesubject
to customs
based on
those tabanlı enerji
ve mali
yanında önemli
commodities’quantity and value. It is are a kind of
• 86-115 dB; sosyal
ruhsal
ve fonksiyonlarının
fiziksel yönden
zararbir kaynakları
gösterilmektedir. Yapılaşmış alanlarda
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür.
Aynı
zamanda
harcamalar
üzerinden
alınan
instrument
in
addition to its economic, social and
veren, psikosomatik
hastalıklara sebebiyet kullanılan
enerji
küresel çapta önemli bir oran
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar
vergisi
gibi
belirli
aralıklarla
alınan
bir
regular
basis
like
income
tax and corporate tax, as
veren gürültü,
tutmaktadır
(Yüksek
ve Esin, 2009). Çocukların
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
bireysel
konfor düzeylerin sağlanabilmesi ve
üzere alınmaktadır.
vergileri,
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
• 116-130 dB;olmak
tehlikeli
olan ve Gümrük
sağırlığa
sebeUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu ekolojik
the secondilkelere
item of tax
procedural
custom
sahip
bir law,
eğitim
yapısının tasarkanungürültü,
kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
biyet verebilen
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 lanabilmesi
procedures andiçin
practises
of custom
duties are
enerji
kullanımı
başlamında okul
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
dış ticarete
konu olan
Türkiye Gümrük
Througheğitim
this law,yapılarında
a systematization
has
been
• 131-150 dB;ileçok
tehlikeli
olaneşyanın
koruyucu
alet öncesi
dikkat edilmesi gerekli
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre zarar
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
olmadan dayanılmayan
ve anında
vere- ilkeler;
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
bilen gürültügümrük
(Polat
ve Kırıkkaya,
2004).olan tarh, Like all other taxes, compalsive levels such as
vergisinde
de zorunlu aşamalar
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret • assessment,
and collecting
are tasarım
regulated yapılması
İklimselaccrual
etmenlere
göre
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
BayarOlması:
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
• Sıcaklık Düzeyinin
Uygun
İnsan
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputeskullanılması
over
•
Doğal
enerji
kaynaklarının
türetilmiĢtir.
vücudu sürekli enerji
üretirkendoğan
ayni
zamandaçözüm
da
Gümrük
vergisinden
uyuşmazlıkların
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
çevresiyle ısı alışverişi
içindedir.
Ürettiği
yapıya sahiptir.
Gümrük
vergisi enerjinin
uyuşmazlıkları • have
to be korunumlu
resolved administratively
in the malzeme
first
Enerji
ve doğru
seçimi
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
bir miktarını aktiviteleri
kullanırken
geriye
Ancak
idariiçin aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
5.5. Okul Öncesi Yapılarda Su1 Kullanımı
kalanı ise ısı kaybı olarak çevreye yaymaktadır.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Çevresiyle ısıl denge
kuran
insan
ısısından
hoşnut
Binalarda su kullanımı oldukça fazladır. Sadece
Gümrük Uyuşmazlıkları
olur ve aktivitelerini rahatça yapar (Kaynaklı ve binaların üretimi için değil kullanım aşamasında
Yiğit, 2003). Sınıfların aşırı sıcak ya da soğuk da suya ihtiyaç vardır. Binalarda su tüketimini
olmaması, normal oda sıcaklığında olması gerekir. azaltacak birçok düşük maliyetli çözümler bulunGereğinden sıcak veya soğuk sınıf mekanları maktadır. Yalnızca yağmur suyunun toplanıp
öğrenmeyi etkileyerek konsantrasyonu bozar. filtrelenip yeniden kullanılmasıyla su tüketimi %
•
6 dB: desibel (sesin şiddetini ifade etmeye yarayan
ölçü birimidir)
60-65 düşürülebilmektedir. Ayrıca musluklara
takılacak sensörlerle de su tüketiminin azalması-
34
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:103 K:63
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
na katkı koyulabilmektedir (Erengezgin, 2003: yınca sadece bitki sulama amaçlı kullanıma döGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
105-108).
nülmüştür. Çatı her ne kadar mimarın amaçladığı
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
fonksiyonun
dışında kullanılıyor olsa da burada-
Almanya’nın Lier şehrinde yer alan SteinerschoADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
ol Okulu’nda mimar şekil 6’daki gibi huni şek- ki diğer bir amaç yerini bularak su bilincini çoCUSTOM
cuklara kitaplardan öğretmek yerine uygulamalı
linde tasarladığı çatıdan gelen suyu tuvaletler
için DUTIES
2
3
Selin KILINÇ
YURTSEVER
kullanmayı amaçlamıştır. Fakat su yeterli
olma- , Hatice
olarak
göstermektedir (Anonim 6, 2013).
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Şekil 6. Steinerschool
Çatısı
Çatıdan
GelenwithSuyun
(sağ)
oluşturulmuştur. Okulu’nun
Diğer tüm vergilerde
olduğu(sol)
gibi veTurkey
and continuing
operationToplanması
sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
2013)
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük(Anonim6,
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Yapılan araştırmalar
göre tasarım
esnasına
bina- 5.6.
Okul
Öncesi
Yapılarda
Malzeme
Kullanımı
Kanunu hükümlerine
uygun olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
process
disputes
over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
larda alınacak bazı
süreci, önlemler
diğer vergilerdeveya
oluşankullanılacak
süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
gelişim
ve yenilenme
içinde olan yapı
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları Sürekli
have to be
resolved administratively
in the first
bazı sistemler sayesinde
su daha
etkin şekilde
öncelikle idari aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
hiç legal
kuşkusuz
yapılar için çok
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen malzemeleri
solved administratively,
action can beki
taken.
kullanılabilmektedir.
Bina yargı
tasarımı
sırasında dik1
uyuşmazlıklarda
yoluna başvurulabilmektedir.
önemli
olanCustom,
yapıCustom
taşlarıdır.
Özellikle ekolojik
Key words:
Duties, Custom
kat edilmesi gereken
bina tasaAnahtar ilkeler
Kelimeler:tamamen
Gümrük, Gümrük
Vergisi,
Disputes
açıdan incelediğimiz zaman üretim aşamasından
Gümrük Uyuşmazlıkları
rımı hedeflidir, bunlar;
•
•
•
başlayarak yapının kullanım aşamasına kadar tüm
Su tüketimini azaltacak tasarruflu sistemlerin evrelerde özellikle enerji ve çevreye bırakılan
atıklar bakımından dikkatli olunmalıdır. Yapı
tasarıma dahil edilmesi
malzemeleri incelendiği zaman çevreye olan etYağmur sularının toplanarak kullanılması
kileri iç ve dış olarak iki başlıkta incelenebilmekBinada kullanım sonrası çıkan suların arıtılarak tedir. İç çevre etkileri, iç mekanlardaki kullanıcı
sağlığı ve konforunu, dış çevre etkileri ise yerel
yeniden kullanılması
35
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:103 K:63
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
olarak küçük ölçekten başlayarak bölgesel ve çilerek yapılmış bir ilkokuldur. Sadece BREEAM
GÜMRÜK Hem
VERGĠSĠ
küresel geniş alanlar içermektedir.
insanUYUġMAZLIKLARININ
sertifikası değil Burmingham Şehir Konseyi taAġAMADA
YOLLARI
sağlığı hem de çevreyi bu kadarĠDARĠ
yakından
ilgilen- ÇÖZÜM
rafından
verilen 1“Built Quality” dahil bir çok
diren yapı malzemeleriADMINISTRATIVE
seçimi uzman ve bu
ko- ödülüTObulunan
okulOVER
tam bir sürdürülebilir okul
SOLUTIONS
DISPUTES
nuda bilgi sahibi kişiler tarafından seçilip uygu- örneği teşkil etmektedir. Yapı en iyi ahşap ödülüCUSTOM DUTIES
lanmalıdır (Gültekin ve diğ., 2007: 120-124).2 nün de sahibiyken
şekil 8’de de yer alan “glulam”
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
Literatür taraması2 sonucuna göre, bina tasarımı denilen kimyasallar ve yapıştırıcılarla lamine
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi
Salihliedilmiş,
MYO, DıĢ Ticaret
Bölümü
yapılırken sürdürülebilirlik bağlamında
ekolojik
boyama
ve cilalama gibi bakımlar gerekyapı yaparken malzeme kullanımında bazı ilke- tirmeyen yangına dayanıklı bir ahşap malzemeden
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın gerekmektedir,
yer değiştirmesi nedeniyle,
from the movement
of commercial commodities
lere dikkat edilmesi
bunlar;bu eşyanın yapılmıştır.
İç mekanlarda
zeminler kauçuk iken
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir halılar
commodities’quantity
and value.ise
It isgeri
are a kind
of
ve paspaslarda
dönüşümlü
malze• İnsan sağlığına
zararve vermeyecek
dış ticaret
ekonomi politikası malzemeler
aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
kullanılmıştır.
Binadaki
malzemede
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan meler
instrument
in addition to its economic,
socialhiçbir
and
seçilmeli. dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve fiscal functions. Since they are not collected on
kirletici
katkı
maddesi
kullanılmamış
dokurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir zehirli
regular basis
like income
tax and
corporate tax,
as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
çocuklara
ve commodities
çalışanlara
sağlıklı bir ortam
• Mümkün olduğunca
yerel
malzeme
kullanıleşyanın gümrüğe
geldiği
anda bir defaya
mahsus layısıyla
are collected
only once when
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
7,law,
2013).
malı.
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu hazırlanmıştır
the second item of(Anonim
tax procedural
custom
duties are excluded from this law. Therefore,
procedures and practises of custom duties are
regulated by customs law numbered 4458.
Through this law, a systematization has been
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
tüm vergilerde
olduğuve
gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Yalın malzeme
seçimiDiğer
yapılmalı
bakım
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve azaltmalı.
tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
onarım maliyetlerini
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine
uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
Mümkün olduğunca
geri
dönüştürülmüş
maltüretilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
zeme kullanılmalı.
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Uygulama esnasında
bağlı
Ancak
idariekolojik
aşamadailkelere
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
kalınmalı (Canan 2003: 85-91).
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Şekil 7. Mükemmellik Derecesinde
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
•
•
•
•
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
Yenilikçi olunmalı
içinde bulunulan çağın
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
malzeme ve Bölgesine
tekniklerini
takip edilmeli.
girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
Şekil 7’de görülen, İngiltere’deki St. Luke Okulu mükkemmellik derecesinde “BREEAM” sertifikası almış ve tamamen doğal malzemeler se-
BREEAM Sertifikası Almış İngiltere’deki St. Luke
Okulu (Anonim 7, 2013)
36
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:103 K:63
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı
bir vergi
türü olan gümrük
vergisi, gelir
functions. Since
they are Aşamasındaki
not collected on
Şekil 8.En İyi
Ahşap
Ödülünün
Sahibi
St. ve
Lukefiscal
Okulu’nun
Yapım
Ahşap
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü(sol),
olmadığından,
dış ticarete konu
olan
anMalzeme
indirect tariff on
expenditures,
custom 7,
duties
Strüktürü
İç Mekandaki
“Glulam”
(sağ)
(Anonim
2013)
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
5.7. Okul Öncesi
Atıkların
Değerlenbakımından
UsulYapılarda
Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu • theAtıkların
second itemayrıştırılarak
of tax procedural toplanması
law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
dirilmesi
kağıt, plastik
malzeme
organik
atıklar için
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures
and practises
of customve
duties
are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
geri dönüşüm
kutuları yerleştirilmesi
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through
this law, a systematization
has been
Yaşadığımız çevredeki
atık malzemelerin
inşaat
Bölgesine girişinden
başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
entering customs territories of
sektöründe yeniden
kullanılması
günümüzde
ih- • international
Binadantrade
çıkan
atıklar (yemek atıkları, bahçeoluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tiyaç halini almıştır.
Atık malzemelerin geri dödeki yaprak v.s) ile mümkünse elektrik enertahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş
niteliği
olan
byjisi
General
Directorate
of Customs as a part of
1
nüştürülerek yeniden
kullanımının
kirlilik
yaraelde
edilmesi
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
process
disputes
over
tacak malzemelerin
azalmasına, enerji tasarrufu
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm • customs
has a different
form from the malzemelerin
Bina duties
inşaatında
geri dönüşümlü
süreci,kaynakların
diğer vergilerdeve
oluşan
süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapılmasına, doğal
biyoçeşitliliğin
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have
to be edilip
resolved kullanılması
administratively in the first
tercih
idari aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
artmasına ayrıcaöncelikle
bu bağlamda
çevre
kirlenmesine
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
karşı önemi büyüktür
(Anonim
8, 2013).
Çocuk- 5.8. Okul Öncesi Yapılarda Tasarım
Esnekliği
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
luk çağı geri dönüşüm
bilincinin
kazandırılması
Sürdürülebilirlik
Anahtar Kelimeler:
Gümrük,
Gümrük Vergisi, veDisputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
için çok uygun bir dönemdir. Çocukların okul
ortamında bunu tecrübe edinmesi ve en azından
kendilerinin çıkardığı atıkları ayrıştırarak toplaması bu bilincin oluşmasını destekleyecektir. Buna
bağlı olarak atıklar bağlamında okul öncesi eğitim
yapılarında göz önünde bulundurulması gerekli
ilkeler;
Sürdürülebilir mimarlık anlayışı sadece maliyet,
teknik konular ve belirli mimari anlayışı benimsemiş bir olgu değil geleceğe dönük sadece bugüne bağlı kalmayıp geleceğin de ihtiyaçlarını
karşılayabilecek esneklikte olmalıdır. Sürdürülebilir bina tasarımında bina programının oluşturulmasından başlayarak gelecekteki kullanımı ve
37
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:103 K:63
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
bina ömrü boyunca değişecek ve gelişecek olay- mekan içerisinde bir çok aktivite gerçekleştirilir.
VERGĠSĠ
lar bugünden tespit edilerekGÜMRÜK
tasarım öncesi
genişUYUġMAZLIKLARININ
Bu durumda mekan esnekliği önem kazanır. Tasa1
ĠDARĠ AġAMADA
YOLLARI
çaplı bir çalışma yapmak gerekmektedir
(Özmeh- ÇÖZÜM
rım esnekliği
bağlamında
Yakın Doğu Okul Önmet, 2005).
cesi Eğitim
Merkezi’nden
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVERbir örnek verilebilir. Bu
merkez iki etaptan meydana gelmiştir. İlk yapılan
CUSTOM
Binalarda özellikle iç mekanlarların tek bir
fonk- DUTIES
etap ihtiyacı karşılamakta zorlandığı için ikinci bir
Selin KILINÇ
siyona göre değil aslında birçok fonksiyonun
bir2, Hatice YURTSEVER3
bölüm eklenerek okulun kapasitesi arttırılmıştır
2
Celal
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
arada yapılabileceği
şekilde
tasarlanmaları
önem3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli(şekil
MYO, DıĢ
Bölümü bu özelliği tasarımın sürdürü9).Ticaret
Merkezin
lidir. Özellikle okul öncesi eğitim yapılarında tek
lebilirliği bakımından olumlu bir durumdur.
Şekil 9.
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük
Uyuşmazlıkları
Kırmızı
Çerçeve
İçindeki Bölüm İlk Etap, Diğer Bölüm İse İkinci Etapta
Yapılan
Yakın Doğu Okul Öncesi Eğitim Merkezi Planı (Anonim 9, 2013)
Sadece bina olarak değil iç mekanların da gelişi- • Bina tasarımı geleceğe açık bir anlamda sürme ve değişime açık olması gerekmektedir. Tadürülebilir olmalı
sarımda esneklik bağlamda iki önemli ilke göz
• Mekanlar tek fonkisyon için değil değişebilir
önüne alınmalıdır;
düzende, farklı eylem alanlarına imkan verebilecek şekilde tasarlanmalı
38
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:103 K:63
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
DEĞERLENDİRME ve SONUÇ
ANONİM 3, (2013). http://www.design- boom.
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
com/architecture/etre-design-play- ground-
Doğal çevrenin gün geçtikçe kirlendiği günümüzĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI1
for-machida-kobato-kindergarten,
Erişim
de, mimarlık alanında önemli tedbirler alınmalıdır.
tarihi:
09.07.2013
TO DISPUTES
OVER
Çünkü fiziksel çevreyiADMINISTRATIVE
oluşturan mimarlık,SOLUTIONS
binaCUSTOM
ların hem inşa aşamasında hem de kullanım
aşa- DUTIES
ANONİM 4, (2012). http://surdurulebilir-mimari.
2
KILINÇ , Hatice blogspot.com/2012/11/cocuk-oyun
YURTSEVER3
masında doğanın kirlenmesine neden Selin
olmaktadır.
-alanSosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk
Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Yapılan çalışmada2 Celal
yapıBayar
tipi Üniversitesi
olarak
özellikle
“Okul
tasarm-ve.html#more,
Erişim tarihi: 13.09.2013
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Öncesi Eğitim Yapıları” değerlendirilmiş ve sürANONİM 5, (2013). http://www.acade- mia.
Özet:kriterleri
Gümrük vergisi,
gümrüğe tabi Bunun
olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
dürülebilir tasarım
belirlenmiştir.
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
fromedu/1081252/YAPILARDA_DOGAL_
the movement of commercial commodities
HAveyaöğrenmeye
değeri üzerinden
alınan,
subject to customs which is based on those
nedeni yaş grubumiktarı
olarak
çok
açıkekonomik,
olan
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
and value. It is are a kind of
VALANDIRMA_ILKELERI_VE_
SURDUçocukların kullanacağı
yapıpolitikası
tipi olması
dış ticaret vebir
ekonomi
aracı olanve
bir bu
vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
RULEBILIRLIK,
Erişim
16.07.2013
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument
in addition to its economic,
socialtarihi:
and
kriterleri içerendolaylı
yapının
Bina”
görevi
bir vergi“Eğitici
türü olan gümrük
vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
üstlenebilmesidir.
Okul
eğitim
yapılarında,
6, (2013).
http://www.ekoyapi-dergisi.
vergi
türü öncesi
olmadığından,
dış ticarete
konu olan ANONİM
an indirect tariff
on expenditures,
custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
bu dönemdeki çocuklar
için
“yaşayarak
öğrenme”
org/122-saman-balyasindan-okul.ht
ml, Erişim
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
önemli bir kavramdır.
Çocukların
doğru bir
tarihi:
11.06.2013
kanun kapsamı
dışında tutulmuştur.
Bu çevre
nedenle,
duties
are excluded
from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
bilinci edinebilmeleri,
konforlu
bir
şekilde
eğitim
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ANONİM
7, (2013). http://mitademo. com/miile dış ticarete
konubirey
olan eşyanın
Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
alabilmeleri ve sağlıklı
birer
olarak
hayatlaBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
beginning
with commodities
subject to06.09. 2013
marlik/stluke/,
Erişim tarihi:
işlemlerin için
sırasına
bir tasarım
sistematik
international trade entering customs territories of
rına devam edebilmeleri
eğitimgöreyapısın
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrüktaşır.
vergisinde
zorunlu aşamalar
olan tarh, ANONİM
Like all other 8,
taxes,
compalsive
levels such as
ilkeleri büyük önem
Bu de
ilkelerin
belirlenme(2013).
http://www.yapi.
com. tr/
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General
Directorate of Customs as a part of
si amaçlı yapılan
Haberler/cevre-duyarliligi-insaat-sektorunde1 bu çalışmada elde edilen kriter
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
hükümlerine
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over nimini-tesviklistesi yeni inşa Kanunu
edilecek
okul uygun
öncesi
eğitim
yapıgeri-donusumlu-malzeme-kulla
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
ları için klavuzluk
teşkil
ediyor_89273.html,
tarihi: 19.09.2013
süreci,
diğer edecektir.
vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process
of other taxes. CustomsErişim
duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
KAYNAKLARAncak idari aşamada çözümlenemeyen
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
have to be resolved administratively in the first
place. However, in the case of disputes not being
ANONİM
9, (2013).
http://mitademo.com/
solved administratively,
legal action
can be taken.
1
mi-
ErişimCustom
tarihi:
06.09.2013
Keymarlik,
words: Custom,
Duties,
Custom
ANONİM 1, (2013).
yildiz.
Anahtarhttp://www.megaron.
Kelimeler: Gümrük, Gümrük
Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
edu.tr/yonetim/dosyalar/03-02-MeARAL, N., KANDIR, A., YAŞAR, M. C., (2000).
garon-137-154.pdf, Erişim tarihi: 20.03. 2013
Okul Öncesi Eğitim ve Anasınıf Programları, Yapa Yayınları, s: 159
ANONİM 2, (2011). http://www.yesilbina. com/
arastırma/2/Yesil-Bina-Nedir-html, E- rişim BABOĞLU, Ş., (2007). Okul Öncesi Eğitim
tarihi: 11.10.2011
Merkezleri: Antalya Şehri, Lara-ArapsuyuDokuma/Çallı/Bayındır Semtleri Alan Çalış-
39
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:103 K:63
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ması, İstanbul Teknik Üniversitesi, Yüksek
İrdelenmesi”, YTU Mimarlık Fakültesi MeGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
Lisans Tezi, İstanbul
garon Dergisi, Sayı:2, s:137-154
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
BARAN, M. & YILMAZ, A. & YILDIRIM, M., KAZANASMAZ, T. Z., (2011). “Binaların DoADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
(2007). “Okul Öncesi
Eğitimin Önemi ve Okul
ğal Aydınlatma Performanslarının DeğerÖncesi Eğitim Yapılarındaki KullanıcıCUSTOM
Gerek- DUTIES
lendirilmesi”, http://www.emo.org.tr/
2
SelinGökalp
KILINÇ , Haticeekler/69de2344203534f_ek.pdf,
YURTSEVER3
sinimleri”, Dicle Üniversitesi Ziya
12.09.2013
2
CelalDergisi,
Bayar Üniversitesi
Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Eğitim Fakültesi
Sayı: Sosyal
8. s:27-44
3
Celal Bayar Üniversitesi SalihliÖZMEHMET,
MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
E., (2005). Sürdürülebilir MimarCANAN, F., (2003). “Sürdürülebilir Mimarlıkta
lık Bağlamında Akdeniz İklim Tipi için Bir
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın
yer değiştirmesi
nedeniyle, bu Yapı
eşyanın
fromBina
the movement
of commercial
Ahşap Yapı
Malzemesi
Kullanımı”,
Modeli
Önerisi,commodities
Doktora Tezi, Dokuz
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal262,
ve mali
fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
and value. Itİzmir
is are a kind of
Dergisi, Sayı:
s:85-91
Eylül Üniversitesi,
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
ERENGEZGİNdolaylı
Ç., (2003).
“Enerji
ve Ekoloji-2”,
İ.,Since
& ESİN,
T.,collected
(2009).
bir vergi türü
olan gümrük
vergisi, gelir ve YÜKSEK,
fiscal functions.
they are not
on “Yenilenebilir
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Yapı Dergisi,
261, s:105-108
EnerjitariffKaynaklarının
Yapılarda
Kullanım
vergiSayı:
türü olmadığından,
dış ticarete konu olan
an indirect
on expenditures, custom
duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Olanakları”,
üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign
trade arrive at5.
theUluslararası
custom. Accordingİleri
to Teknolojiler
GÜLAY, H., & olmak
EKİCİ,
(2010).
Usul
Kanunu G.,
(VUK)’nun
ikinci“MEB
maddesineOkul
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Sempozyumu,
http://iats09.karakanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties
are excluded from Karabük,
this law. Therefore,
Öncesi Eğitim
gümrükProgramının
vergilerinin usul ve Çevre
uygulama Eğitimi
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
buk.edu.tr/press/bildiriler_pdf/IATS09_03sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Açısından Analizi”,
Türk Fen Eğitimi Dergiile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
01_413, 17.09.2013
girişinden
başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
si, Sayı: 1, Bölgesine
s:74-84,
https://www.pegem.net/
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Yazar
Turkey and
continuing
operation sequence.
dosyalar/dokuman/124763-20110902115730-8.
Notu:
Buwith
çalışma
13-14 Kasım 2015
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
pdf, 06.01.2014
tarihinde Wellborn Hotel
– Kocaeli’nde
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs
and Economy
Ministry according
to
yapılan
1.Yüksek
Uluslararası
Mühendislik
MiProgramı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Lisans of
Tezinden
hükümlerine
uygunH.,
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
disputes over
GÜLTEKİN, A.,Kanunu
&
ŞENTÜRK,
&
ÇELEBİ,
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
duties has
different formKongresinde
from the
marlık
ve aTasarım
Sözel
G., (2007).süreci,
“Yapı
Çevresel
diğerMalzemelerinin
vergilerde oluşan süreçten
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
olarak
kabul edilmiştir.
Çalışmada
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
haveBildiri
to be resolved
administratively
in the first
Etkilerinin Bazı
Normlar
Bağlamında
öncelikle
idari aşamada
çözümlenmekİrdelenzorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Yakın
Doğu Okul
Öncesi
Merkezi’ne
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal action
can be Eğitim
taken.
mesi”, Tasarım
Dergisi,yargı
Sayı:
s:120-124
1
uyuşmazlıklarda
yoluna170,
başvurulabilmektedir.
olanCustom,
fotoğraflar
yazar
tarafından çeKeyait
words:
Custom Duties,
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
kilmiş olup “EKOLOJİK YAPI KRİTERHAKTANIR. G.,
(2007).
Okul Öncesi Eğitime
Gümrük
Uyuşmazlıkları
Giriş, ŞEN, S., “Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Temel Özellikleri ve Gereksinimleri”,
Anı Yayıncılık, Ankara, s: 344
KAYIHAN, K. S., TÖNÜK, S., (2008). “Sürdürülebilir Temel Eğitim Binası Tasarımı Bağlamında Arsa Seçimi ve Analizi Konusunun
40
LERİNİN OKUL ÖNCESİ EĞİTİM
MERKEZLERİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ VE YEREL KRİTERLER
LİSTESİ OLUŞTURULMASI “YAKIN
DOĞU OKUL ÖNCESİ EĞİTİM MERKEZİ ÖRNEĞİ” isimli yüksek lisans tezinden alınmıştır.
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:103 K:63
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
EXTENDED ABSTRACT
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM
DUTIES
Since the existence of the mankind, we have
been trying
to adjust the nature towards our needs. The
2
Selingoal
KILINÇ
, Hatice
YURTSEVER3 problems which we still try to
unconscious interventions towards this
caused
environmental
Celal Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Mali
Hukuk
Programı
Yüksekof
Lisans
Öğrencisi
solve nowadays. 2Sustinable
architecture;
which
came
from
the idea
construction
without inter3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
vention to the nature thus using nature for constructing new buildings; has energed as an important
vergisi, gümrüğe
olan ticari
Abstract:
duty is a kind of
tariff arising All architects
consept and at Özet:
leastGümrük
an important
step tabi
towards
solving
the Custom
environmental
problems.
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya
değeri üzerindenarchitecture
alınan, ekonomik,
to customs
based
on those
need to pay attention
to sustinable
whichsubject
includes
all which
stagesis of
construction,
from the
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
place the designdıştoticaret
theveconstruction
ıs an tariff
open
that
are energy
ekonomi politikası material.
aracı olan bir It
vergi
thatreality
is a foreign
tradethere
and economic
policy problems in
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
the world. Almost
half
of the
spent
consumed
the construction
dolaylı
bir vergi
türü energy
olan gümrük
vergisi,isgelir
ve
fiscalby
functions.
Since they are notindustry.
collected on This shows us
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
that architects play
solving
the
energy
problems,
certificate
systems, LEED,
vergi an
türüimportant
olmadığından,role
dış towards
ticarete konu
olan
an indirect
tariff
on expenditures,
custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
BREEAM, CASBEE
and
GREENSTAR,
who
are worlds
the nature.
olmak üzere
alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi
to foreignleading
trade arrive researchersprotecting
at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
According to these
systems,
principle
is tothisuse
nature while conskanun certificate
kapsamı dışında
tutulmuştur.the
Bumost
nedenle,important
duties are
excluded from
law.the
Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
tructing and doing
this nature friendly. From the construction
stage to all the stages inculiding the
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile
dış
ticarete
konu
olan
eşyanın
Türkiye
Gümrük
Through
this
law,
a systematization
has been
usage stage, it isBölgesine
important
to pay attention to keeping created
the damage
done
to the nature
at the minimum.
girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
bir people
sistematikwill international
trade entering
customs
territories of morally and
In this buildings,
it is the
truth göre
that the
have more
comfort,
developing
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrükpeople
vergisindeasdeazorunlu
aşamalar olan tarh,
Like protection
all other taxes,of
compalsive
such as the awareness
phisically healthier
side advantage
with the
nature.levels
Raising
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
bağlı ayrı
bir kuruluş
niteliği
olan
by is
General
Directorate
Customs
as a nature
part of from getting
from early agesBakanlığı’na
and
education
towards
these
principles
the only
wayof to
protect
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
hükümlerinenew
uygunbuildings.
olarak yürütülmektedir.
Customs Law.
Resolution
process of disputes
over in pre-school
damaged while Kanunu
constructing
Research shows
us that
information
learned
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
times are not forgotten
are permanent,
if webir takeprocess
theseof information
intoduty
account,
süreci, diğerand
vergilerde
oluşan süreçten farklı
other taxes. Customs
disputes there are two
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
goals. First of these
is to analyse
thezorundadır.
“ecologicplace.
building
and
forming a local
önceliklegoals
idari aşamada
çözümlenmek
However,design
in the casecriteria”
of disputes not
being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
list from common
criteria yargı
andyoluna
the başvurulabilmektedir.
second is to use the pre-school time which learning
is at its peak
1
uyuşmazlıklarda
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
and to try this Anahtar
criteriaKelimeler:
list in the
pre-school
centers Disputes
to be able to teach people the importance of
Gümrük,
Gümrük Vergisi,
Gümrük Uyuşmazlıkları
ecologic building design and the criteria list. The formation of this criteria, a list is a guide line in
new buildings also and aiming to be a control list for the existing buildings. Main topics in this
criterias list;
•
1. Environmental conditions and land selection for preschool buildings
•
2. Building exterior and landscaping in preschool buildings
•
3. Interior spaces quality and properties in preschool buildings
41
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:103 K:63
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
•
4. Energy usage in preschool buildings
•
5. Water usage in preschool buildings
•
6. The materials usage
in preschool buildings
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
•
CUSTOM DUTIES
7. Evaluation of wastes in preschool buildings
•
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
8. Design flexibility
and sustainability in the preschool buildings
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
42
TMD
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
ISI YALITIM MALZEMELERİ ÜRETİCİ VE UYGULAYICILARINA
YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA1
A RESEARCH FOR MANUFACTURER AND PRACTITIONER OF
THERMAL INSULATION MATERIALS
Nurşah SERTER1, Cahide AYDIN İPEKÇİ2
Gebze Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü, Kocaeli / Türkiye
1-2-
Öz: Isı yalıtımı, farklı sıcaklıklarda olan iki ortam
arasındaki ısı geçişinin azalması için yapılan uygulamalardır. Binalarda enerji verimliliğinin artırılması
ile ilgili çalışmaların başında yalıtım gelmektedir.
Ancak yalıtım malzemelerinin üretici ve uygulayıcı
sorunları hakkında bugüne kadar yapılan çalışmaların
yeterli olmadığı düşünülmektedir. Isı yalıtım sektörü,
gelişmekte olan, dinamik bir portre çizmektedir Bu
çalışmanın amacı, ülkemizdeki ısı yalıtım sektöründe
bulunan üretici ve uygulayıcıların sorunlarına yönelik
literatür araştırması yapılarak, sektörün daha verimli
hale getirilmesine yönelik önerilerde bulunulmaktır.
Çalışma kapsamında, ülkemizdeki ısı yalıtım malzemeleri, malzeme üreticileri ve uygulayıcıları ele
alınmış, veri toplama yöntemi ile elde edilen bilgiler
doğrultusunda belirlenen sorunlara yönelik öneriler
sunulmuştur. Sonuç olarak, ısı yalıtım sektörü gelişen
dinamik bir portre çizmektedir. Tüketici bilinçsizliği,
kalifiye eleman sıkıntısı, denetim ve arge eksikliği gibi
sorunlar, yönetmeliklerce getirilecek zorunluluklarla
çözülecektir.
Abstract: Thermal insulations are applications for
reducing heat transfer between two spaces. Insulation
is the most important study for increasing energy
efficiency in buildings. However there isn’t an existing research for the problems of manufacturer and
practitioner of insulation materials. The purpose of
this study is giving recommendations for improvement
of thermal insulation industry by stating the problems
of the sector and making a literature research for
the insulation materials. The scope of the research
is gathered around three topics; thermal insulation
materials, manufacturers and practitioners. The method
of the research for manufacturer and practitioner of
thermal insulation materials has two stages. In the
first stage, the literature research is done for thermal
insulation. In the second stage, the problems related
with manufacturers and practitioners are obtained by
collecting data. Lastly, recommendations are given for
specified problems. In conclusion, thermal insulation
industry has a developing and dynamic portrait. The
problems like the absence of research & development
and inspections, rareness of qualified employees and
unconscious consumers will have been solved by
obligations imposed by regulations.
Anahtar Kelimeler: Isı Yalıtımı, Isı Yalıtım Malzemeleri, Isı Yalıtımı Sektörü Sorunları
Key Words: Thermal Insulation, Thermal Insulation
Material, Thermal Insulation Industry Problems
Doi: 10.17365/TMD.20163019757
(1) Sorumlu Yazar: Nurşah SERTER, Gebze Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü, Kocaeli/
Türkiye [email protected] Geliş Tarihi/Received:04.01.2016 Kabul Tarihi/ Accepted 16.03.2016 Makalenin Türü:
Type of article (Araştırma –Research) Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok
– None of Ethics Committee”
43
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:97 K:144
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
1.GİRİŞ
layan malzemelere de “ısı yalıtım malzemesi”
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
adı verilmektedir (Kulaksızoğlu, 2006). Binalar-
Geçmişte olduğu gibi günümüzde de enerji ihti1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
da enerji
verimliliğinin
artırılması ile ilgili çalışyacı ve enerji kaynaklarına erişim çabaları dünmaların
başında yalıtım
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVERgelmektedir. Ancak yayamızın politik ve ekonomik
durumu üzerinde
lıtım malzemesi üreticileri ve uygulayıcılarının
CUSTOM
belirleyici bir role sahiptir (İzoder, 2010).
Dün- DUTIES
sorunları hakkında yeterince çalışma yapılmadıKILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
yanın toplam enerji tüketiminin %40’ıSelin
binalarda
ğı düşünülmektedir.
Bayar Üniversitesi
Sosyal
BilimleratEns. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
tüketilmektedir ve2 Celal
bu tüketim
sonucu
dünya
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
mosferine salınan toplam CO2’in %24’ü binalar- Bu çalışmanın amacı, ısı yalıtımı ile ilgili literaÖzet: Gümrük vergisi,
gümrüğe tabi olan ticari tür
Abstract:
Custom duty
is a kind ofve
tariff
daki enerji tüketiminden
kaynaklanmaktadır
araştırması
yapılması
ısıarising
yalıtımı sektörüneşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
veya değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik, de
subject
to customs
which
based on those
(Yemar, 2011). miktarı
Bir binanın
tüm
yaşam
döngüsü
bulunan
üretici
ve isuygulayıcıların
sorunlarının
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
içinde kullandığı
enerjinin
edilerek,
dış ticaret
ve ekonomi%80’inin
politikası aracıbinanın
olan bir vergi ifade
tariff that
is a foreign bu
trade sektörün
and economic daha
policy verimli hale
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
kullanım döneminden
yönelik
bulunulmasıdır.
dolaylı bir kaynaklanması
vergi türü olan gümrüksebebiyle,
vergisi, gelir ve getirilmesine
fiscal functions. Since
they areönerilerde
not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
binalarda enerji vergi
verimliliğinin
binanın
tüm yaşam
türü olmadığından,
dış ticarete
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
ısı yalıtım
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus Çalışmanın
are collected onlykapsamı,
once when commodities
subject malzemeleri,
döngüsü göz önünde
bulundurularak
artırılması
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
üreticileri
ve uygulayıcıları
olarak üç
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu malzeme
the second item
of tax procedural
law, custom
daha etkin sonuçlar
2011).
kanun verecektir
kapsamı dışında(Tobb,
tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
başlıkta
toplanmıştır. Isı yalıtım malzemeleri
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Bina yapımındaki
gelişmeler ile birlikte, yapılar- üretici
ve uygulayıcılarına yönelik araştırmada
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with iki
commodities
subject to(Tablo 1). İlk
da kalın ve ağırişlemlerin
malzemelerden
narinbir ve sistematik
ince izlenen
yöntem
aşamalıdır
sırasına
göre
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. geçilmiştir.
Diğer tüm vergilerde
olduğu gibi aşamada
Turkey and literatür
continuing with
operationyapılarak
sequence.
boyutlu hafif malzemelere
Bu durum,
taraması
ısı yalıtımıgümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
1∗ Ticaret
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
sağladığı birçok yararın yanında yapı fiziği ve nın tanımı, ısı yalıtımı ve malzemelerinin sınıfBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimlerlandırılması
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
to
ısı yalıtımı konularında
daha
dikkatli
davranıl(yalıtım
çeşitleri,
beklenilen
özellikProgramı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
ması gerektiğiniGümrük
ortaya
koymuştur.
Farklı sıcakvergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm ler
customs
has a different
from theısı yalıtımı ile
vb.) duties
hakkında
bilgi form
verilmiş,
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
lıktaki hacimleryapıya
arasında
ısı akışını
azaltmak
için ilgili
mevzuat
yönetmeliklere
sahiptir.
Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları
have to
be resolvedve
administratively
in the firstyer verilmiştir.
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
yapılan işlem “ısı
yalıtımı”
tanımlanmakaşamada ise,
yalıtım
malzemeleri üreAncak
idari olarak
aşamada
çözümlenemeyen İkinci
solved administratively,
legalısı
action
can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
tadır (Türkçü, 2004). Diğer bir deyiş ile ısı yalı- ticileri
ve uygulayıcılarına
yönelik
Key words:
Custom, Custom Duties,
Custom sorunlar, veri
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
tımı, kışın ısınmak,
yazın da serinlemek için tabanlarından ve sektör raporlarından faydalanaGümrük Uyuşmazlıkları
harcadığımız enerjiyi azaltmak ve daha rahat rak tespit edilmiş, bu sorunlara yönelik elde
ortamlarda yaşamak amacıyla binalarda, ısı ge- edilen öneriler sunulmuştur.
çişini azaltan önlemlerin alınmasıdır. Bunu sağ2. ISI YALITIMI
1
Yapı Fiziği: Yapı içindeki önemli fiziksel hareketleri
denetim altında tutmak ve düzenlemek için alınması gereken önlemleri inceleyen fizik yolu. Yapı fiziği genellikle yapılardaki ısı, su ve sese ilişkin konularla ilgilenir
(Hasol, 2002)
∗
Yapı sektöründe yenilenemeyen ve belirli enerji
kaynaklarının gün geçtikçe azalması hatta tükenmesi olasılığı, 1950 yılı ve sonrasında ısı yalıtım
44
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:97 K:144
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 1. Çalışma Metodolojisi
malzemelerinin yapılara uygulanması gerekliliği
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
kavramını ön plana çıkarmaya başlamıştır (ToyAġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
demir ve diğ., 2004). YalıtımlaĠDARĠ
ilgili çalışmalar,
20. yüzyılın başından ADMINISTRATIVE
itibaren, yalıtım bilincine
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
varıldıkça gelişen bir eğilim göstermektedir.
CUSTOM DUTIES
Ancak, bu eğilimde kritik dönem ve uygulama- 2
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
nın hızlanması, 1970’li
yıllarda petrol krizi ile
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal
Bayar dönemde
Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
dönüm noktasına ulaşmıştır. Bu
tarihi
enerji tasarrufu önlemleri çerçevesinde, ısı yalıÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın çıkmış
yer değiştirmesi
nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
tımının önemi ortaya
ve sosyo-ekonomik
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
mali fonksiyonlarının
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
boyutta önemlisosyal
birveyol
alınmıştır. yanında
Ülkelerin
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
enerji politikalarını
yönlendirmeleri
içinüzerinden
stratejik
türüdür.
Aynı zamanda harcamalar
alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
çalışmalar 1973kurumlar
yılında
OPEC’in
vergisi
gibi belirli petrol
aralıklarlaarzını
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
kısması ve fiyatları
düzeyde
arttıreşyanınbeklenmedik
gümrüğe geldiği anda
bir defaya
mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
ması ile gündeme
Usul gelmiştir.
Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place.
However, in
the casekrizinin
of disputes not
Bir
taraftan
petrol
yolbeing
açtığı ekonomik
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
çıkmaz enerji konusundaki alternatif enerji kayKey words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes arayışlarını tetiklerken, diğer taraftan
nakları
Gümrük Uyuşmazlıkları
enerji verimliliği ve enerji tasarrufu konularında
acil önlemler alma yoluna gidilmiştir. Bu bağlamda hemen her ülkede enerji politikaları yeniden düzenlenmiştir. Böylece yalıtım sektöründe
“yeni ürünlerin” ekonomik olarak üretilmesi,
çevre kirliliğinin önlenmesine yönelik olarak
“geri dönüşümlü” malzemelerle birlikte ele alın-
45
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:97 K:144
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
mıştır. Isı yalıtımı malzemelerinin insan yaşamıtutmakta ve yalıtım sektörü yeniden yapılanmakGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
na girişi bir zorunluluk olarak ortaya çıkmıştır
tadır (Bayülken ve diğ., 2009).
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
(Bayülken ve diğ., 2009).
Toydemir ve diğ., 2000, Yapı Elemanı TasarıADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Isı yalıtımı gerekliliğinin bir diğer nedeni ise, dış
mında Malzeme kitabında ısı yalıtımından bekCUSTOM
duvarların teknolojik ve yapısal gelişmeler
doğ- DUTIES
lenen özellikleri kısaca;
2
Selin KILINÇ
rultusunda incelmesi ve bu nedenle fiziksel
so- , Hatice YURTSEVER3
• Yeterli çekme ve basınç dayanımına sahip
2
Celal Bayar Üniversitesi
Sosyalve
Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
runlarla karşılaşılmasıdır
(Toydemir
diğ.,
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,olması
DıĢ Ticaret Bölümü
2004). Türkçü, Ç., (2004), Yapım kitabında ısı
Özet:
Gümrük vergisi,
gümrüğe tabi
olan ticari •Abstract:
Custom dutykarşı
is a kind
of tariff arising
yalıtımını, değişik
sıcaklıktaki
hacimler
arasında
Genleşmeye
dayanıklı
olması
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya değeri
üzerinden
alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
ısı akışını azaltıcı
önlemler
olarak
tanımlamaksosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir •commodities’quantity
value. It is are a kind
of
Birim hacimandağırlıklarının
düşük
olması
tadır. Aynı zamanda,
yalıtımı
farklı
sıcaklıkdış ticaretısı
ve ekonomi
politikası
aracı
olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
larda olan iki dolaylı
ortambir arasındaki
ısı geçişinin
Yüksek
tutuculuk
olması
vergi türü olan gümrük
vergisi, gelir ve •fiscal
functions.ısı
Since
they are notözelliğinin
collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
azalması için yapılan
uygulamalar
olarak
vergi türü olmadığından,
dış ticarete
konuda
olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
olması;
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus •areBoyutsal
collected only kararlılıkta
once when commodities
subjectşekil ve hacim
adlandırılmaktadır
(İzoder,
2011).
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
thedeğiştirmemesi
second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
20. Yüzyılın başından
beri kullanılan ısı yalıtım
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
and practises of custom duties are
•procedures
Malzemenin
kolay işlenebilir olması
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
malzemeleri 1910’dan
itibaren
levha
biçiminde
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden
başlayıp,
eşyaya levhauygulanacak •created
beginning etmenlere
with commodities
subject
to
imal edilmeye başlamıştır.
Elyaf
yalıtım
Kimyasal
karşı
dayanıklı
olması
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer tümcam
vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
ları 1920’li yıllarda
yaygınlaşmış,
lifi yalıtım
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, •Like
all other taxes,dayanıklı
compalsive levels
such as
Parazitlere
olması
tahakkuk 1930’lu
ve tahsil aşamaları
Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
malzemesinin üretimi
yılların
ortalarınBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
Celal
Bayar Üniversitesi
Bilimler•
Enstitüsü
Anabilimetkilenmemesi
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
andnemden
Economy
Ministry
according
da başlamıştır. Gümrükler
Bu
yıllar
ilkMüdürlüğü
klima
cihazlarının
Suhazırlanan
veMaliye
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden denk
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
imalatına başlanılan
döneme
gelmektedir.
Sıvaoftutuculuk
özelliğinin
olması
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir •process
other taxes. Customs
duty disputes
İkinci Dünya Savaşı’nda
Avrupa’da
savaşan
ABD
yapıya sahiptir.
Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
ordularının nehirlerden
geçebilmesi
yüzer
•solved
Çürümezlik
Ancak
idari
aşamada için
çözümlenemeyen
administratively,özelliğinin
legal action can olması
be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
köprü malzemesi olarak kullanılmak amacıyla
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Ekonomik olması
Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, •Disputes
yüksek dirençliAnahtar
ekstrude
polistren (XPS) gelişGümrük
Uyuşmazlıkları
tirilmiştir. Daha sonraları, ısı yalıtım özelliğinin
olarak ifade etmiştir.
anlaşılması üzerine XPS ısı yalıtım malzemesi
2.1. Isı Yalıtımı ve Malzemelerinin Sınıflandıolarak kullanılmaya başlanmıştır. Genleştirilmiş
rılması
polistren köpüğü (EPS) ilk kez 1948’de Almanya’da
üretilmiştir. İklim değişikliği ve küresel ısınma
Isı yalıtımı çeşitleri, sıcak ve soğuk izolasyon
konusunda bilim adamlarının ciddi uyarıları ve
olarak iki grupta sınıflandırılabilir (Kulaksızoğsomutlaşan tehlike, konuyu sürekli gündemde
lu, 2006);
46
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:97 K:144
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
• Sıcak İzolasyon; sıcaklığı +40°C ile +1250°C
gereken tedbirler olarak tarif edilmektedir. TesiGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
arasında olan ortamların çeşitli yöntemler
sat yalıtımı ile enerji kayıp veya kazançları dı1
AġAMADA ÇÖZÜM
kullanılarak izole edilmesiniĠDARĠ
tanımlamaktadır.
şında,YOLLARI
hattı oluşturan
boruların yoğuşma2∗ sebebiyleTOkorozyona
uğraması
SOLUTIONS
DISPUTES
OVER da önlenmektedir.
• Soğuk İzolasyon iseADMINISTRATIVE
sıcaklığı -40°C ile +60°C
CUSTOM DUTIES
arasında olan ortamların çeşitli yöntemler
Isı yalıtım malzemeleri çeşitli kaynaklarda fark2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
kullanılarak izole edilmesini tanımlamaktadır.
lı başlıklar
altında
sınıflandırılmaktadır. Toydemir
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malive
Hukuk
Programı
Yüksek
ÖğrencisiTasarımında Maldiğ.
(2000)
YapıLisans
Elemanı
3
Celal Bayar Üniversitesi
Binalarda ısı yalıtımının uygulandığı
yapı ele-Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
zeme kitabında ısı yalıtım malzemelerini aşağımanları; duvarlar, pencereler, döşemeler ve tesiÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract:
Customdetaylı
duty is a kind
of tariff
arising
daki
şekilde
olarak
sınıflandırmıştır;
eşyanın
yer grupta
değiştirmesi
nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
satlar olmak üzere
dört
sınıflandırılabilir
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
and value. It is are
of
(Kulaksızoğlu, 2006).
A.
Doğada varoluşuna
vea kind
kökenine
göre ısı
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
yalıtım
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrumentmalzemeleri:
in addition to its economic, social and
Duvarlar: Enerji
verimliliği
ısı kaybeden
dolaylı
bir vergi türü için
olan gümrük
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
duvarlara ısı yalıtımı
1.Doğada
var
malzemelerden
üretilen ısı
vergi türüyapılmalıdır.
olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff
on olan
expenditures,
custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
yalıtım
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign malzemeleri
trade arrive at the custom. According to
Pencereler: Enerji
dağılımı
incelenUsul tüketiminin
Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
are excluded from this law. Therefore,
diğinde, enerjinin
yaklaşık
%usul
50’vesinin
binalarda
•duties
Bitkisel
ve hayvansal
kökenli
ısı yalıtım
gümrük
vergilerinin
uygulama
esasları 4458
procedures
and practises
of custom duties
are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
kullanıldığı görülür.
Yapılardaki ısı kayıplarının
malzemeleri (mantar, yumuşak ahşap lif,
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with commodities
subject
to
% 30’ u pencereler
yoluyla
gerçekleştiğinden,
keten,
pamuk,
hindistan
cevizi
lifi, saman,
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Diğer tüm yalıtım
vergilerde olduğu
and continuing
operation
sequence.
doğramalarına,oluşturulmuştur.
tek cam yerine
camıgibi Turkey
pirinç
kabuğu,with
saz,
kamış
)
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
üniteleri takıldığında ısı kayıpları ortalama % 50
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
General Directorate
of ısı
Customs
as a malzemeleri
part of
•by Mineral
kökenli
yalıtım
(asbest,
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayarbüyük
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
oranında azalmakta
veYüksek
böylece
oranda
Programı
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
over
taş yünü,
cam process
lifleri,of disputes
cam köpüğü,
genleştitüretilmiĢtir.
vergisinden doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
enerji tasarrufu Gümrük
sağlanmaktadır.
Binalarda
kullarilmiş
mika,
genleştirilmiş
kil)
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process
of other
taxes.
Customs duty disputes
nılacak pencerelerin
ısı geçirgenlik
katsayıları
yapıya sahiptir.
Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
TS 825 “Binalarda
Yalıtım
Kuralları”
stan2.Doğada
var olmayan
vecansentetik
Ancak Isı idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
legal action
be taken. olarak üretilen
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
dardına uygun olmalıdır.
ısıKeyyalıtım
malzemeleri
(polistiren,
poliüretan,
words: Custom,
Custom Duties,
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
polivinilklorür, polietilen)
Uyuşmazlıkları
Tavan / Çatı veGümrük
Döşemeler:
Binalarda duvarlar
ve pencerelerden sonra en fazla ısı kaybı/kazan2 Yoğuşma: Hava içindeki su buharının taşınamayacak hale gelip sıvılaşması. Yapı öğelerinde ısı
cı olan bölümler, tavan/çatı ve döşemeler olup
akımına paralel yönde bir su buharı akımı vardır.
bu bölümlere de ısı yalıtımı yapılmaktadır.
Buhari yapı öğesinden yoğuşmaksızın geçtiği sürece bir sakınca yaratmaz. Ancak sıcaklık dereceleri
ile nem oranının değişmesi sonucu yapı öğesinin
yüzeyinde ya da iç kesiminde yoğuşma olursa yapı
bünyesi için sakıncalı bir durum ortaya çıkar (Hasol, 2002).
Tesisatlarda Isı Yalıtımı: Tesisatta ısı yalıtımı;
genel olarak sıcak hatlarda ısı kaybını soğuk
hatlarda ısı kazancını önlemek için alınması
47
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:97 K:144
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
B. Bünye yapısına göre ısı yalıtım malzemeleri
beton karışımlarından oluşan levhalar, ahşap
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
pamuğu, ahşap türevleri, ahşap lifli levhalar,
1.Lifsel yapıda olan ısı yalıtım malzemeleri
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
prese kamış
levhalar,
(pamuk, yün, saman, yosun lifleri, asbest lifi,
TO DISPUTES OVER
cam lifi, taş yünü) ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
Plastik
kökenli Malzemeler (Poliüretan Sert
CUSTOM DUTIES
Köpük, Polistren Köpükler, Ekstrude Polistren)
2.Daneli yapıda olan ısı yalıtım malzemeleri 2
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
(genleştirilmiş mantar,
genleştirilmiş mika, perlit)
olarak sınıflandırmaktadır.
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
3.Köpük ya da sünger yapıda olan ısı yalıtım
Hegger ve diğ. (2006), Construction Materials
Özet: Gümrük
vergisi, süngertaşı,
gümrüğe tabi olan
ticari Manual
Abstract: Custom
duty isısı
a kind
of tariff malzemelerini
arising
malzemeleri (gazbeton
türleri,
cam
kitabında
yalıtım
ham
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya
değeri üzerinden
ekonomik, maddesine
subject to customs
is based ayırmaktadır;
on those
köpüğü, tüm sentetik
köpükler,
tuğla,alınan,
genleştigörewhich
iki gruba
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
rilmiş kil, genleştirilmiş
mika) politikası aracı olan bir vergi tariff that is a foreign trade and economic policy
dış ticaret ve ekonomi
kökenli
yalıtımsocial
malzemeleri
(doğal:
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan Organik
instrument in
addition toısı
its economic,
and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
C. Kompozit yapıda
malzemekenevir,
koton,
kurumlar olan
vergisi ısı
gibiyalıtım
belirli aralıklarla
alınan bir keten,
regular basis
like income
tax and hindistan
corporate tax, ascevizi lifi; senvergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
leri
polyester
lifi,commodities
genleştirilmiş
poliüretan
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus tetik:
are collected
only once when
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
polistiren
köpük)
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu köpük,
the secondgenleştirilmiş
item of tax procedural
law, custom
bağlayıcı madde
perlit betonu,
kanunaglomereleri:
kapsamı dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
genleştirilmiş polistiren
betonu, genleştirilmiş
İnorganik
kökenli ısı yalıtım malzemeleri (doğal:
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
agregalı alçı; liflerle
donatılı kompozitler: çimengenleştirilmiş
kil, genleştirilmiş perlit, ponza;
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre cam
bir yünü,
sistematik sentetik:
international kalsiyum
trade entering customs
to bağlayıcılı ahşap
talaşı,
bakalitli
silkat,territories
cam ofyünü ya da taş
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
de zorunlukompozitler:
aşamalar olan tarh, yününden
Like all otheryapılan
taxes, compalsive
levelsyünü,
such ascam köpüğü)
asfalt bağlayıcılıgümrük
cam vergisinde
yünü; lamine
mineral
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
iki yüzü asbestliBakanlığı’na
1 çimento, iki yüzü ahşap talaş
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler2.2.
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk toYönelik MevGümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and Economy
Ministry
according
Isı
Yalıtım
Malzemelerine
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine
uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
levha, ortası genleştirilmiş
polistiren
köpükten
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm zuat
customs
has a different form from the
veduties
Yönetmelikler
oluşan levhalar,süreci,
bir yüzü
kartonlu
alçısüreçten
levhafarklı bir process of other taxes. Customs duty disputes
diğer vergilerde
oluşan
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
enerji
verimliliğini
destekleyecek, ısı
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Binalarda
place. However,
in the case
of disputes not being
Türkçü, (2004),Ancak
Yapım kitabında
ısı yalıtım
malidari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
yalıtımı konusu ile ilgili mevzuat,
1 kanun, yönetuyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
zemelerini;
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, melik
Disputesve standartlar aşağıda verilmiştir.
Gümrük Uyuşmazlıkları
İnorganik ısı yalıtım malzemeleri ( Cam yünleri,
İlgili kanunlar;
cam pamuğu, cam köpüğü, hücresel cam, hafif
beton malzemeler, gazbeton blok veya paneller,
• Enerji Verimliliği Kanunu (Kanun No: 5627,
perlitli beton veya perlit, heraklit plaklar, cüruf,
Tarih: 02.05.2007)
İnce kum)
• Yapı Denetimi Hakkında Kanun (Kanun No:
Organik ısı yalıtım malzemeleri (Mantar Levha4708, Tarih: 29.6.2001)
lar, saman, talaş, rende talaşı, çeltik kapçığı, ve
48
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:97 K:144
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Yönetmelikler;
• TS 825 (18.12.2013): Binalarda Isı Yalıtım
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Kuralları.
• Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin KullanıĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
• TS EN ISO 13790 (13.03.2013) Binaların
mında Verimliliğinin Artırılmasına Dair YöADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Enerji Performansı-Mekan Isıtılması ve Sonetmelik (Tarih: 27.10.2011)
CUSTOM DUTIES
ğutulması İçin Enerji Kullanımının Hesaplan• Milli Eğitim Bakanlığı’na Bağlı Okullarda 2
Selin KILINÇ , Haticeması
YURTSEVER3
Enerji Yöneticisi
Görevlendirilmesine İlişkin
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢEN
Ticaret
Bölümü
• TS
ISO
6946 (08.03.2012): Yapı BileşenYönetmelik (Tarih: 17.09.2009)
leri ve Yapı Elemanları-Isıl Direnç ve Isıl
Özet: Gümrük
vergisi, gümrüğe
tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
• Binalarda Enerji
Performansı
Yönetmeliği
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from
the movement ofHesaplama
commercial commodities
Geçirgenlik
Metodu.
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
(Tarih: 05.12.2008)
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
•tariffTSthatEN
13172
(12.04.2012):
Isı Yalıtım Madış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
is a foreign
trade
and economic policy
• Merkezi Isıtma
veAynı
Sıhhi
Sıcak
Su Sistemletürüdür.
zamanda
harcamalar
üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
mulleri-Uygunluk
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal
functions. Since they areDeğerlendirmesi
not collected on
rinde Isınmakurumlar
ve Sıhhi
Su Giderlerinin
vergisiSıcak
gibi belirli
aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
•areTS
ENonly
ISO
(09.04.2009):
Bina YapıPaylaştırılmasına
Yönetmelik
(Tarih:
eşyanın İlişkin
gümrüğe geldiği
anda bir defaya
mahsus
collected
once10211
when commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Köprüler-Isı
ve Yüzey
14.04.2008) Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu thelarında
second itemIsıl
of tax
procedural law, Akışları
custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Sıcaklıkları-Ayrıntılı
hesaplama
vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures
and practises of custom
duties are yöntemleri.
Standartlar; gümrük
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
this law, a systematization has been
•Through
TS EN
14683 (09.04.2009):Bina İnşaatı-Isıl
girişinden başlayıp, Isıl
eşyayayalıtımuygulanacak
created beginning with commodities subject to
• TS EN ISO Bölgesine
7345
(03.09.2015):
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade entering customs
territories of
Köprüler-Lineer
Isıl Geçirgenlik-Basitleştiriloluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Fiziksel nicelikler
ve tarifler
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like
all other
taxes,ve
compalsive
such as
miş
Metot
Hatasızlevels
Değerler.
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
• TS EN ISO Bakanlığı’na
110456 (09.04.2015): Yapı bileBu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler•
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and ISO
Economy
Ministry
according
TShazırlanan
EN
13788
(27.04.2004):
Bina BileProgramı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunumamulleri
hükümlerine uygun-olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
şenleri ve yapı
Higrotermal
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
duties hasve
a Bina
different Elemanlarının
form from the
şenlerinin
Nemli Orözellikler - Beyan
ve tasarım
ısıl değerlerinin
süreci, diğer
vergilerde oluşan
süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
tamda
Isıl Performansı-Kritik
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have
to be resolved
administratively in the firstYüzey Nemini
tayini için çizelge
halinde
tasarım
öncelikle idari
aşamadaverilmiş
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
veadministratively,
Bina Bileşenlerinin
İçindeki
Yoğuşmayı
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
legal action can be
taken.
değerleri ve uyuşmazlıklarda
işlemleri (ISO
10456:2007)
1
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
İçin Custom
İç Yüzey
KeyÖnlemek
words: Custom,
Duties,Sıcaklığı-Hesaplama
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Metotları.
• TS EN 13168+A1
(02.04.2015)
Isı
yalıtım
Gümrük Uyuşmazlıkları
mamulleri-binalar için-rende yongalı (WW)
• TS EN 12524 (21.11.2000): Bina malzemefabrikasyon mamuller-özellikler.
leri ve mamulleri-Hidroısıl özellikler-Çizelgeleştirilmiş tasarım değerleri
• TS EN 13164+A1 (02.04.2015) Isı yalıtım
mamulleri-binalar için-Ekstrude polistiren
Yapılan araştırmada binalarda enerji verimliliğiköpüklü (XPS) fabrikasyon mamuller-özelne yönelik oluşturulan mevzuatların giderek
likler.
arttığı ve güncelliğini koruduğu görülmüştür.
49
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:97 K:144
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Özellikle “Enerji Verimliliği Kanunu” yayınlanyeni binalarda dış cephe, iç cephe ve bazı teçhiGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
dıktan sonra ilgili bakanlıklar ivedilikle ilgili
zat yalıtımlarının yapılması bir konfor nedeni
AġAMADA ÇÖZÜM
yönetmelikleri oluşturmuş, ĠDARĠ
yönetmeliklerin
değil, YOLLARI
zorunluluk1 olarak kabul edilmeli ve uygugüncelliğini sağlamıştır.
lanmalıdır
(Korkmaz,
M. ve diğ. 2014)
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER
3. SEKTÖR ARAŞTIRMASI
CUSTOM DUTIES
Yemar’ ın, Türk Yapı Sektörü Raporu’ na göre;
3
Selin KILINÇ2, Hatice
2014YURTSEVER
yılı itibariyle
200’den fazla firmanın yer
Bir binanın enerji2 verimliliği derecesi pek çok
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malialdığı
Hukuk Programı
Lisans Öğrencisi
yalıtımYüksek
sektöründe
85 bin kişi istihdam
3
Celaltasarımı,
Bayar Üniversitesi
faktöre bağlıdır. Yerel iklim, bina
inşa-Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
edilmektedir. Sektör Türki Cumhuriyetleri ve
at yöntemi ve malzemeleri, binalarda kullanılan
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari Ortadoğu
Abstract: Custom
duty is a kind
of tariff
arising
ülkelerine
ihracat
gerçekleştirmektedir.
eşyanın
yer değiştirmesisıcak
nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
ısınma, soğutma,
havalandırma,
su sistemmiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, 2014
subject yılında
to customs%10-12
which is arasında
based on those
büyüme olduğu
sosyal
ve mali fonksiyonlarının
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
leri ve ev gereçleri
verimlilik
ölçütünüyanında
belirleyen
Pazar
13,0-13,5
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi ve
tariff
that isbüyüklüğünün
a foreign trade and economic
policy Milyar TL’ ye
faktörler arasında
sayılabilir.
binanın
tüm
türüdür.
Aynı zamanda Bir
harcamalar
üzerinden
alınan
instrument in addition to its economic, social and
ısı yalıtım
kullanımının
18,8
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve ulaştığı,
fiscal functions.
Since theymalzemesi
are not collected
on
yaşam döngüsü
içinde
enerjinin
kurumlar
vergisikullandığı
gibi belirli aralıklarla
alınan bir
regular basis 3like income tax and corporate tax, as
olduğu
belirtilmektedir.
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan milyon
an indirectmtariff
on expenditures,
custom duties Türkiye’ deki
%80’inin binanın
kullanım
eşyanın
gümrüğedöneminden
geldiği anda bir kaynakdefaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Milyon
konutun
% 80’
inintohala yalıtımsız
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi 20,5
to foreign
trade arrive
at the custom.
According
lanması sebebiyle,
enerjiikinci
verimliliğinin
Usul binalarda
Kanunu (VUK)’nun
maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
alındığında
kentsel dönüşüm
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, olduğu
duties are dikkate
excluded from
this law. Therefore,
binanın tüm yaşam
döngüsü göz önünde bulungümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
projeleri
ve yasal düzenlemelerin de etkisi ile
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
durularak artırılması
daha etkin sonuçlar vereile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
önümüzdeki
yıllarda yalıtım sektörünün hızlı
Bölgesine Konutlarda
girişinden başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
cektir (TOBB, 2011).
gerçekleştiriişlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik büyümesini
international tradesürdüreceği
entering customs öngörülmektedir.
territories of
Dünoluşturulmuştur.
tüm vergilerde olduğu
lecek yalıtım projeleri
ile Diğer
ısı kayıplarının,
çatıgibi Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, yada
Like all
taxes, compalsive
levelsverimliliğine
such as
veother
Türkiye’
de enerji
yönelik
ve tahsil aşamaları Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
izolasyonu ile tahakkuk
%20 seviyelerinde,
dış duvar
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan çalışmalar
by General Directorate
of Customs
as a part ofIsı yalıtımının
devam
etmektedir.
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar seviyelerinde,
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
izolasyonu (mantolama)
ile
%15
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customstasarrufu
Law. Resolution
process of etkin
disputesve
overhızlı bir çözüm
enerji
açısından
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan takdirde
uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
kapı- pencere izolasyonu
yapıldığı
%15
varılması,
ısı yalıtım malsüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir olduğunun
process of otherbilincine
taxes. Customs
duty disputes
seviyelerinde veyapıya
sızdırmazlık
önlemleri
sahiptir. Gümrük
vergisi alındığı
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
üretiminin
artarak
devam edeceğini
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. zemelerinin
place. However, in
the case of disputes
not being
takdirde %10 seviyesinde
yapılan
Ancak
idariazaltılabileceği
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
göstermektedir. Bu kapsamda
1 ülkemizde, ısı
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
araştırmalar ve çalışmalar sonucunda ortaya
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, yalıtımı
Disputes sektörünün üretici ve satıcı uygulayıcı
çıkmaktadır. Binalarda
enerjinin %72’sinin ısınGümrük Uyuşmazlıkları
firmalarına yönelik bir araştırma yapılmıştır.
ma amaçlı kullanıldığı düşünülürse, ısıtma sisÜretici ve uygulayıcı firmaların sorunları değertemlerindeki verimliliğin de binalarda enerji
lendirilmiş, bu sorunlara yönelik önerilere yer
verimliliği konseptine doğrudan çok büyük
verilmiştir.
katkısı olacağı bir gerçektir (TOBB, 2011). Yalıtım sistemlerinin uygulanması başta ekonomik
bir verimlilik sağladığı gibi, sağlık ve yaşam
konforuna da fayda sağlamaktadır. Bu nedenle
50
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:97 K:144
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
3.1. Üretici ve Uygulayıcı Firmaların Sorunuygulamalardan kaçınılmaktadır. Burada tüketiGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
ları
cinin ucuz konuta yönelip, uzun dönemde yalıĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI1önemsememesi rol oynamaktatımın getirilerini
Sektörde ısı yalıtım malzemeleri konusunda
dır. TO DISPUTES OVER
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
faaliyet gösteren firmalar
iki grupta ele alınmışCUSTOM DUTIES
tır.
Küçük ölçekli işletmelerin düşük kaliteli mal
2
Selin KILINÇ , Hatice
arzı:YURTSEVER
Bazı ürün3 gruplarında küçük ölçekli işlet• Üretici firmalar2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malimelerin
Hukuk Programı
Yüksekağırlıklı
Lisans Öğrencisi
sektörde
olması pazara düşük
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
• Satıcı-uygulayıcı firmalar
kalitede ve standart dışı mal arzına neden olmakÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract:
duty is
a kind ofrekabeti
tariff arising körüklemekte,
tadır.
BuCustom
durum
haksız
eşyanın
yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
Türkiye’de çeşitli
yalıtım
malzemeleri
ve yalıtım
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subjectihracat
to customs
which is basedkullanılmasını
on those
hem
potansiyelinin
önleyen
uygulamalarında
kullanılan
yardımcıyanında
malzemesosyal
ve mali fonksiyonlarının
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
hem
de isiça pazarda
sınırlayan
bir imaj zedış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that
foreign trade talebi
and economic
policy
leri üreten toplam
225Aynı
adet
üretici
firmaüzerinden
saptantürüdür.
zamanda
harcamalar
alınan
instrument in addition to its economic, social and
delenmesi
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions.yaratmaktadır.
Since they are not collected on
mıştır.
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Hammaddede
dışacommodities
bağımlılık:
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when
subject Yani sektör
Sektördeki üretici
firmalar
tarafından
doğrudan
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
hammadde
açısından
dışa bağımlıdır.
Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item temini
of tax procedural
law, custom
son kullanıcıyaUsul
satılan
ürünler
toplam satışın
kanun
kapsamı
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Ayrıca,
ülkemizdeki işletmeler sanayi elektriğini
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
küçük bir kısmını
oluşturmaktadır. İç pazardaki
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
veThrough
doğalgazı
çok yüksek fiyatlarla temin etmekdış ticarete
olan eşyanın
Türkiye
Gümrük
this law, a systematization has been
satışların büyükile
bir
kısmıkonu
“satıcı”
veya
“satıcı
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
beginning
with commodities
subject
to - 70’i yurtdıtedir.
Yani girdilerin
yaklaşık
%65
işlemlerin kanalıyla
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
- uygulayıcı” firmalar
gerçekleşmekoluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
and continuing with
operation sequence.
şıTurkey
kaynaklardan
sağlanmaktadır.
Bu durum
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tedir.
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
maliyetleri artırmakta ve küresel rekabet şansını
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
3.1.1. Üretici Firma
Sorunları
azaltmaktadır.
Programı Yüksek Lisans Öğrencisi Selin KILINÇ tarafından hazırlanan Yüksek Lisans Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
Isı yalıtım sektöründe
yervergilerde
alan üretici
firmaların
süreci, diğer
oluşan süreçten
farklı bir
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
sorunlarına yönelik
yapılan
çalışmaların
öncelikle
idari aşamada
çözümlenmeksonuçzorundadır.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
ları aşağıda özetlenmiştir
(Bayülken
ve diğ., 2009;
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Kulaksızoğlu, 2006,
AnahtarKeskin,
Kelimeler:2010).
Gümrük,
Gümrük Uyuşmazlıkları
Gümrük Vergisi,
Tüketici bilinçsizliği ve finansal olanaksızlık:
Yalıtımda Türkiye’nin karşılaştığı önemli sorunlardan biri tüketici bilinçsizliğidir. Bu amaçla
bilinçlendirme çalışmaları düzenlenmektedir.
Ucuz konut üretimi amacıyla ihmal edilen konulardan en öncelikli olanı yalıtım olup, var olan
standartlar ve yönetmeliklerde belirtilen zorunlu
Customs Law. Resolution process of disputes over
customs duties has a different form from the
Yatırımların
bilinçsiz
yapılması:
Sektördeki
process of other taxes.
Customs duty
disputes
have to be resolved administratively in the first
yatırımlar
bilinçsiz
vedisputes
plansız
olarak yapılmakplace. However,
in the case of
not being
solved administratively, legal action can be taken.
tadır. Pazar etütlerine ve piyasa1 dengelerine daKey words: Custom, Custom Duties, Custom
yanmayan,
mevcut kapasiteleri dikkate almayan
Disputes
projeler, yatırımlarda finansman kaybına neden
olmakta ve işletmeleri baştan kaybetmeye mahkûm
etmektedir. Kullanılmayan kapasiteler birim
maliyetlerini artırmaktadır.
Ara eleman/nitelikli işgücü yetersizliği: Ara
elemanların yetersiz olması ve nitelikli işgücünün
düşüklüğü işgücünün kullanılmasında sıkıntılar
51
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:97 K:144
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ortaya çıkarmakta, işgücü verimliliğini azaltmakolanakları artacaktır. KDV oranlarının yüksekliGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
tadır.
ği ve SSK primleri de yalıtım sanayisinde faali1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
yet gösteren
üreticilere
sıkıntı yaratmaktadır.
Bölgelere homojen dağılmayan yatırım büADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
yüklüğü: Sektördeki yatırımlar,
bölge ve yatırım
Yalıtım malzemesi ve enerji verimli ürünler
CUSTOM DUTIES
büyüklüğü göz önüne alınmadan desteklenmekiçin teşvik olmaması: Yalıtım malzemeleri ve
2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
te, teşvik ve desteklerin yetersizliği finansman
enerji
verimli ürünler
için teşvik yoktur. BinaBayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Malilarda
Hukuk Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
darboğazına neden2 Celal
olmaktadır.
Tesislerin
tamına
enerji kimlik
belgesi
enerji sınıfına göre
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
yakın bir kısmı Marmara, Ege ve İç Anadolu’da
teşvikler bulunmamaktadır (Keskin, 2010).
Özet: Güney
Gümrük vergisi,
tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
toplanmıştır. Doğu,
Doğugümrüğe
ve Karadeniz
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın 3.1.2.
from theUygulayıcı
movement of commercial
Firma commodities
sorunları
veyabir
değeri
üzerinden
alınan, mevekonomik,
subject to customs which is based on those
bölgelerinde çokmiktarı
düşük
kurulu
kapasite
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
cuttur.
sektöründe,
uygulayıcı
firmaların
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi Isı
tariffyalıtım
that is a foreign
trade and economic
policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
yönelik
yapılan
çalışmanın
sonuçları
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve sorunları
fiscal functions.
Since they
are not collected
on
Yetersiz Ar-gekurumlar
çalışmaları:
Sektörde
vergisi gibi belirli
aralıklarlagenel
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
(Bayülken
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan aşağıda
an indirect özetlenmiştir
tariff on expenditures,
custom duties ve diğ., 2009,
olarak katma değeri
üretilmektedir.
eşyanındüşük
gümrüğeürünler
geldiği anda
bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi Kulaksızoğlu,
to foreign trade arrive2006).
at the custom. According to
Ar-Ge çalışmaları
yetersizdir.
Birçok
firmanın
Usul Kanunu
(VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Ar-Ge bölümü kanun
yoktur.
Olanlarda da elemanlar
farklılıkları
vecustom
yapısal
Uygümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 Fiyat
procedures
and practises of
duties farklılıklar:
are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
başka bölümlerde
çalıştırılmaktadır
gulayıcı
firmalar, tüketiciye çeşitli markaları
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak sunar
created ve
beginning
commodities subject
to
bizzatwith
uygulamasını
yaparlar.
Ancak bu
işlemlerin
sırasına
göre
bir sebep
sistematik
international trade entering customs territories of
Düşük kaliteli ürünlerin
haksız
rekabete
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi uygulama
Turkey and continuing
with nitelikte
operation sequence.
istenilen
olmayabilir. Fiyatgümrükithalatın
vergisindesebep
de zorunlu
aşamalardüşük
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
olması: Denetimsiz
olduğu,
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret larda
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
farklılıklar olduğu gibi yapısal kriterlere de
Bakanlığı’na
bağlı ayrı (X)
bir kuruluş
niteliğive
olan
by General Directorate of Customs as a part of
kaliteli, ısı iletkenlik
katsayısı
yüksek
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük uygun
Customs uygulama
and Economy
Ministry
according
yapmayabilirler.
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
hükümlerine
uygun
olarak yaratmakyürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
düşük kalınlıklı Kanunu
ürünler
haksız
rekabet
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
tadır. Standartlara
uygun
üretimioluşan
ve uygulaması
uygulamaya
güven problemi:
süreci,
diğer vergilerde
süreçten farklı bir Tüketicinin
process of other taxes.
Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
yapılmayan ürünler
haksız rekabet
çoğu not
yalnızca
deneyimsiz
önceliklenedeniyle,
idari aşamada çözümlenmek
zorundadır. Uygulayıcı
place. However,firmaların
in the case of disputes
being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
ortaya çıkmaktadır.
Bu ürünlerin
ithalatı
sanayikadrolarla çalışır ve marka imajının
zedelenme1
uyuşmazlıklarda
yargı yoluna
başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
nin dünyada kötü
bir imaja
sahipGümrük,
olmasına
neden
önemsemezler. Burada sistemden kopmalar
Anahtar
Kelimeler:
Gümrük
Vergisi, sini
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
olmaktadır. Ayrıca bu ürünler nedeniyle tüketibaşlar ve üretici uygulamanın güvenli ve kalitecinin yeni oluşmaya başlayan yalıtım bilinci de
li olup olmadığını bilemez. Uzun vadede uyguzedelenmektedir
lamanın sorumluluğu bölünür ve tüketicinin
aleyhine bir sorun ortaya çıkar. Büyük firmalar
Yüksek maliyetler: Yerli üreticilerin yüksek
ise bayilerini denetleyebilir ve ortaya çıkan zamaliyet girdileri, ihracata yönelmeyi beraberinde
rardan sorumlu tutar. Tüketici ile muhatap oldugetirmektedir. Yerli hammadde ve enerjide sağğunda hesap verebilecek konumdadırlar.
lanacak uygun koşullarla, sanayinin ihracat
52
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:97 K:144
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Konut dışı bina türlerinin uzman uygulayıcıDenetim yetersizliği: Diğer bir önemli konu ise
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
lara olan ihtiyacı: Üretici firmaların bir bölümü
yönetmeliğin inşaatlarda tam olarak uygulanmaĠDARĠ AġAMADA
yalıtım malzemelerinin pazarlamasını
ve uygu- ÇÖZÜM
sı için,YOLLARI
yapılması1 gereken denetimlerin yetersizlamasını “yetkili bayileri”
ile yaptırmaktadır.SOLUTIONS
Çok
liği TO
ve DISPUTES
yalıtım konusunda
ADMINISTRATIVE
OVER uzman sayısının az
azınlıkta kalan bir bölümü (yaklaşık %10) büyük
olmasıdır.
CUSTOM DUTIES
alışveriş merkezleri, ticaret ve iş merkezleri, kamu 2
3
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
Mevcut
binalara
için teşvik olmaması: Mevcut
binaları, hastaneler,
oteller
ve
büyük
fabrika
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Malibinalara
Hukuk Programı
Yüksek
Lisans Öğrencisi
yönelik
teşvik
sistemi ile desteklenmiş
Bayar Üniversitesi
binalarında doğrudan yalıtım3 Celal
malzemesi
satışıSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
herhangi bir düzenleme bulunmamakta ve eneryapmaktadır. Hatta zaman zaman uygulamada
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Customuygulamaları
duty is a kind of tariff
arising
jiAbstract:
verimliliği
özendirilmemektedir.
yer göstermektedir.
değiştirmesi nedeniyle, Satıcıbu eşyanın
from the movement of commercial commodities
taşeron olarak eşyanın
etkinlik
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
uygulayıcı firmaların
olarak
gelişmiş
sosyal ve kurumsal
mali fonksiyonlarının
yanında
önemli bir
commodities’quantity
and eleman
value. It is areeksiklikleri:
a kind of
Ara
ve nitelikli
Her ne
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
olanları çeşitli uygulama
alanlarında
yapkadar
eğitim
konusunda
sürdürülse
türüdür. Aynı zamanda
harcamalarisim
üzerinden
alınan
instrument
in addition
to its economic,gelişmeler
social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
mışlardır. Örneğin,
vebir de,
yetişmiş
teknik
vecorporate
ara eleman
eksiklikleri
kurumlar sağlık
vergisi gibimerkezlerinin
belirli aralıklarla alınan
regular
basis like income
tax and
tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
hastanelerin, fabrika
binalarının,
alışveriş
bulunmaktadır.
uygulamaeşyanın gümrüğe
geldiği anda
bir defayamermahsus
are collected only onceBu
whennedenle
commoditiesözellikle
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
kezlerinin, turizm
tesislerinin
da
ve standartlara
ulaşılması
Usul Kanunu
(VUK)’nun yatırımlarında
ikinci maddesine göre bu
the istenilen
second item ofkalite
tax procedural
law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
önemli kriterlergümrük
uygulanmakta
ve her bir yapı
güçleşmektedir
Tüketicinin büyük bir çoğunluğu
vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
için kriterler çerçevesinde,
kullanılacak malzeyalıtım
yaptırırken, gerek uygulama sırasında
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
with yaptırdıktan
commodities subjectsonra
to
menin seçilip uygulanmasında
uzman
bir
firmagerekse
yalıtım
büyük bir
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey yaşamadığını
and continuing with belirtmiştir.
operation sequence.
ya ihtiyaç duyulmaktadır.
sorun
Özellikle belirli
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
üretici firmaların “yetkili bayi”leri tarafından
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir
kuruluş
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
Tüketici bilincinin
oluşmaması
ve
finansman
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs Maliye
andolan
Economy
Ministry
according
yapılmış
uygulamalarda
belirgin olarak
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine
uygun olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
sorunu: Yine İZODER
“Algılama
Araştırması”
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties
has a different
form from the
başarılı
sonuçlar
elde edilmektedir.
verilerine göre; süreci,
tüketici
yanısüreçten
sıra maddiğerbilincinin
vergilerde oluşan
farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
di koşulların daöncelikle
(finansman
sorunu)
önemini
3.2.
Yalıtımı
Sektörü
Öneriler
idari aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place.Isı
However,
in the case
of disputesİçin
not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
ortaya koymaktadır.
Uygun
tüketiciye
1
uyuşmazlıklarda
yargışartlarla
yoluna başvurulabilmektedir.
Isı
üreticileri
uygulayıcıları
ile ilgili
Keyyalıtımı
words: Custom,
Customve
Duties,
Custom
sağlanacak kredilerin
yalıtım Gümrük,
uygulamalarının
Anahtar Kelimeler:
Gümrük Vergisi,
Disputes
saptanan sorunların çözümü için getirilen öneriGümrük Uyuşmazlıkları
artmasında önemli
bir etken olacağı aşikardır.
ler aşağıda özetlenmiştir (Bayülken ve diğ., 2009,
Tüketici bilinci için hızlı bir kampanya ve proTevem ve diğ., 2010, İzoder, 2010).
paganda yapılmalı, ancak bu kampanya maddi
yönden “finansman kolaylıkları” ile desteklen• Potansiyel talebi fiili talebe dönüştürecek
melidir. Ayrıca kamu kuruluşlarının desteği de
koşullar zorlanmalıdır.
önemlidir.
• Tartışma, öneri ve çözüm platformu açılmalıdır.
53
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:97 K:144
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tartışma, öneri ve çözüm platformu açılmalı:
• İhracatın artması sağlanmalıdır.
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Sektörün sorunları, üretici dernekleri, sivil toplum
• Kalifiye eleman yetiştirilmeli ve ar-ge bölümleri desteklenmelidir.
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
kuruluşları,
meslek odaları, kamu kurumları ve
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER
finansman
kuruluşlarını
bir araya getirecek biçim-
• Uygulayıcı firma personeli denetlenmelidir.
de tartışmaya açılmalı ve kampanyalar ile bu tür
CUSTOM DUTIES
2
Selin KILINÇ ,
• Yalıtıma yönelik meslek yüksekokulu
prog2
3
etkinlikler
bütünleştirilmelidir.
Hatice
YURTSEVER
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
ramları ve üniversite altyapısı
artması
Celalsağlanmalıdır.
Bayar Üniversitesi Salihliİhracatın
MYO, DıĢ Ticaret
Bölümü sağlanmalı: Sektörde ithalat
Özet: Gümrük
vergisi,
gümrüğe tabi
olan ticari
• Üretici firmaların
yurt dışı
fuarlarına
katılma-
ihracattan fazla olmakla birlikte rakamsal değer-
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın leri
from
the movement
of commercial
commodities
birbirine
yakın
ve oldukça
düşüktür. Ürünlemiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
ları desteklenmelidir.
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir rincommodities’quantity
and value.her
It is are
of
niteliği itibarıyla
ikia kind
değerin
de büyük
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı
zamanda harcamalar üzerinden alınan oranda
instrument
in addition
to its economic,
social and
• Kamu yaptırımları
sağlanmalıdır.
artması
oldukça
zor görünmektedir.
Ancak
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir yine
regular
like incomeartması
tax and corporate
tax, as
debasis
ihracatın
için kalite/maliyet
optivergi türüisteyene
olmadığından,
dış ticaretesağlankonu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
• Yalıtım yaptırmak
finansman
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus mizasyonu
are collected only
once when commodities
subject
yapılabilir
ve Türki
Cumhuriyetler,
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
malıdır.
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu Ortadoğu,
the second item
of tax procedural
custom
Kuzey
Afrika law,
ülkelerine
ürün ihraç
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin
usul ve
uygulamagöre
esaslarıdü4458 edilebilir.
procedures and
practises of hammaddesi
custom duties are Türkiye’den
• Yönetmeliklerdeki
hedefler
yıllara
Özellikle
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük temin
Through
this law,
a systematization
has bitümlü
been
zenli olarak ile
yükseltilmelidir.
edilen
lifli
mamullerde,
örtülerde
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik veinternational
trade entering
customs potansiyeli
territories of
alçı panellerde
ihracat
yüksektir.
oluşturulmuştur.yaratılmalıdır.
Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
• Tedarikçi farkındalığı
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret Kalifiye
assessment,eleman
accrual andyetiştirilmeli
collecting are regulated
ve ar-ge bölümBakanlığı’na
bağlı
ayrı oranları
bir kuruluş düşürülniteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
• Yalıtım malzemelerinin
vergi
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük leri
Customs
and Economy Ministry
according
to
desteklenmeli:
Sektörde
en önemli
zaaflardan
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
melidir.
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm biri
customs
duties
has
a
different
form
from
the
kalifiye işçi yetersizliği ise diğeri de Ar-Ge
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya ile
sahiptir.
vergisi
uyuşmazlıkları
to be resolved administratively in the first
Isı yalıtımı sektörü
ilgiliGümrük
öneriler
aşağıda
de- vehave
inovasyona
ayrılan fonun düşüklüğüdür. En
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal action can be taken.
taylandırılmıştır.uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir. ciddi ve büyük firmalarda
bile1Ar-Ge alt yapısı
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
yeterince
gelişmemiştir. Küçük firmalarda Ar-Ge
Anahtar
Kelimeler:
Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Potansiyel talebi
fiili
talebe
dönüştürecek
koGümrük Uyuşmazlıkları
şullar zorlanmalı: Ürün grupları itibarıyla analiz
yapıldığında uzun sürede talebi karşılayacak
üretim kapasitesi mevcut olup, tüketicinin güve-
bölümü hiç yoktur ve Ar-Ge yeteneği çok sınır-
lıdır. Markalı ürüne giden yolda Ar-Ge mutlaka
yapılması zorunlu olan çalışmadır.
nini kazanacak, bilincini yükseltecek ve mevcut Yalıtım Uygulamalarında Modern Teçhizatlayapılarda yalıtım yapılmasını sağlayacak bir rın Kullanılması: Isı kaçaklarının tespit edilme“finansman fonu”nu harekete geçirecek çalışma-
si için termal kamera gibi modern yöntemler
lar ve düzenlemeler hızlandırılmalıdır.
tercih edilmelidir.
54
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:97 K:144
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Uygulayıcı firma personeli denetlenmeli: Özel- küçüğe göre binalara belirli süreler verilerek
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
likle satıcı -uygulayıcı firmalarda
istihdam
edilenUYUġMAZLIKLARININ
yalıtım yaptırımı kamusal olarak uygulanmalıdır.
ĠDARĠ
AġAMADA
ÇÖZÜM
YOLLARI1 sürece dâhil edilmesi ve hepersonelin kalifikasyonu düşüktür ve bu durum Yerel yönetimlerin
uygulamada önemli kayıplara
ve zararlara
yol deflerin
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES
alınması buOVER
dönüşüm için gereklidir.
açmaktadır. Uygulayıcı firmalar bağlı oldukları
CUSTOM DUTIES
Yalıtım yaptırmak isteyene finansman sağlanüretici firma tarafından periyodik olarak
denetSelin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
malı: Yalıtım yaptırmak isteyenlere vadeli finanslenmelidir
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
sunulmalıdır.
Celal Bayar Üniversitesi Salihliman
MYO, DıĢ
Ticaret Bölümü Finansman maliyetlerinin
Yalıtıma yönelik meslek yüksekokulu prog- aşağıya çekilmesi için tedbirler alınabilir ve yeni
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
ramları ve üniversite
sağlanmalı
: yöntemler
eşyanın yer altyapısı
değiştirmesi nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement
of commercial commodities
geliştirilebilir.
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
Yalıtım sektöründe
talebi etkileyen en önemli
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi Yönetmeliklerdeki
tariff that is a foreign tradehedefler
and economicyıllara
policy göre düzenfaktörlerden biritürüdür.
de nitelikli
personel
kullanarak
Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve li fiscal
functions.
Since they are not2000
collectedyılında
on
olarak
yükseltilmeli:
AB mevstandartlara uygun
tekniklerin uygulamaya kokurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan zuatı
an indirect
tariffalınarak
on expenditures,
custom duties
temel
düzenlenen
Isı Yalıtım Yönulmasıdır. Üretici
firmaların bu konuda uygulaeşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır.
Gümrük
vergileri, Vergi
to foreign trade
arrive at theiklim
custom.koşullarına
According to
bölgesel
göre iyileşyıcı firmaları denetlemesi
ve eğitim
seminer
ve netmeliği
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamıniteliğini
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle, tirilmeli
duties areve
excluded
from thishedef
law. Therefore,
standartlar
yıllara göre düzenli
kursları ile işgücünün
yükseltmesi
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük
Bu kanun olarak
regulated
by customs law numbered
4458.“pasif enerjili”
yükseltilmelidir.
Gelecekte
önemlidir. Ancak
uzun Kanunu’nda
vadededüzenlenmiştir.
bunun yeterli
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
BölgesineYalıtıma
girişinden başlayıp,
eşyayaeğitimin
uygulanacak veya
created
with commodities
subject toulaşılması isteolamayacağı açıktır.
yönelik
“0beginning
karbonlu”
yeşil binalara
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
tüm vergilerde olduğubir
gibi niyorsa
Turkey and
continuing with
operation koyulmalı,
sequence.
meslek yüksek oluşturulmuştur.
okullarındaDiğer
ve üniversitelerde
zorlayıcı
hedefler
hedeflere
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
alt yapı oluşturması zorunludur.
tedrici
biçimde ulaşacak uygulamalar hayata
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük geçirilmelidir
Customs Maliye
and Economy
according
(Tevem
veofTezinden
diğ.,
2010). 2012 yılınProgramı
Yüksek
Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak katılmaları
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
disputes over
Üretici firmaların
yurt
dışı
fuarlarına
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm dan
customs
duties
has
a
different
form
from
the
itibaren uygulamaya geçirilmek
üzere binasüreci, diğer vergilerde
oluşan süreçten üretifarklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
desteklenmeli: Sektörün
dışa açılabilmesi,
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
enerji limitlerinin otomatik olarak düşürülöncelikle idari temsil
aşamada çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
cilerin fuar ve sergilerde
edilmesiyle
ön- larda
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1 kalınlıklarının
uyuşmazlıklarda
yoluna başvurulabilmektedir.
celik kazanacaktır.
Ayrıcayargıyalıtım
ürünlerinin mesi ve buna bağlı olarak yalıtım
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
şeklinde mevzuatlar düzenlenmelidir.
sergilendiği dışAnahtar
fuarlara
katılmak,
üreticilere
bu artırılması
Kelimeler:
Gümrük,
Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
konuda olanak yaratmak, gelişme ve birikim Tüketici farkındalığı yaratılmalı: Binalarda
kazanılması için önemli olmaktadır. Küçük fir- Enerji Performansı Yönetmeliğine göre, Enerji
maların bu konudaki KOSGEB teşviklerinden
Kimlik Belgeleri verilirken paralel olarak bina
yararlanması da mümkündür.
dönüşüm projeleri tasarlanmalı ve bu alanda çaKamu yaptırımları sağlanmalı: Öncelikli olarak lışacak sertifikalı uzman şirketler geliştirilmelidir.
ısı yalıtımsız binalara doğalgaz aboneliğinin ve- Enerji verimliliğinin öneminin toplumun tüm
rilmemesi acil önlemlerden biridir. Büyükten katmanlarına anlatılması için detaylı içerikler,
55
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:97 K:144
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
iletişim planları hazırlanmalı ve yayına konulma- malarından alınan KDV’nin 2011-2015 yılları
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
lıdır.
arasında %1’e indirilmelidir. 2011-2018 yılları
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
arasında
yalıtım malzemelerinin
satış ve uygulamaları
kullanılanOVER
bireysel krediler üzerindeki
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TOiçin
DISPUTES
BSMV (Banka Sigorta Muamele Vergisi) ve
CUSTOM DUTIES
KKDF (Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu)
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
gibi dolaylı vergiler sıfırlanmalıdır.
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Çalışmanın bu bölümünde ısı yalıtımı sektörünÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari deki
Abstract:
Custom
is a kind of tariff
arising
üretici
vedutyuygulayıcı
firmaların
sorunları
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, belirlenmiş,
subject to customs
which is basedyönelik
on those öneriler verilbu sorunlara
sosyal ve mali
fonksiyonlarının
yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Şekil 1. Enerji
Tüketim
Sınıfları
Ülke
olarak
için
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi miştir.
tariff that
is a foreign
tradebu
andyolda
economicilerlenebilmesi
policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
veya
değinilen
tedbirlerin
dolaylı bir olmayan
vergi türü olanbinalar
gümrük vergisi,
gelir ve yukarıdaki
fiscal functions.önerilen
Since they are
not collected
on
Enerji kimlik belgesi
G sınıfı
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
sürelerde
uygulamaya
türü olmadığından,
dış ticarete
konu olan planlanan
an indirect tariff
on expenditures,
custom duties sokulmaları
(Enerji Tüketimvergisınıflarının
en düşük
seviyesi,
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Şekil 1) sayılmalı,
kimlik belgesinde
E,Vergi
F, sağlanmalıdır.
olmakenerji
üzere alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
ve G sınıfında olan
için emisyon
vergisi
kanun binalar
kapsamı dışında
tutulmuştur. Bu
nedenle,
are excluded from this law. Therefore,
4. duties
SONUÇ
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
getirilmelidir. sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
this law, a systematization has been
IsıThrough
yalıtım
malzemelerinin üretici ve uygulayıcıBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Bu arada, bu süreçte
Bina
Enerji
Performansı
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik larına
international
trade yapılan
entering customs
territories ofilk bölümünde;
yönelik
çalışmanın
Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Yönetmeliği’ndeoluşturulmuştur.
belirtilen
enerji
kimlik
belgesingümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, ısıLike
all other taxes, tarihi,
compalsive
levels such as
yalıtımının,
sınıflandırması,
çeşitleri,
ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
deki A, B ve C tahakkuk
grubundaki
konut
veya
binalara;
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan malzemeleri
by General Directorate
of Customs
as a parthakkında
of
ve
ilgili
mevzuatlar
yapılan
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine
olarakkullanacağı
yürütülmektedir.
Customs Law.
Resolution
process of disputes
araştırma
ifade
edilmiştir.
İkincioverbölümde ise ısı
• Binanın statüsüne
uygun uygun
olarak
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
ve Customs
uygulayıcılarının
sorunlarına
süreci, diğerdeğişken
vergilerde oluşan
süreçten
farklı bir yalıtımı
process ofüretici
other taxes.
duty disputes
enerji birim fiyatları
olarak
uygulanyapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
verilip
buin the
sorunlara
yönelik
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. yer
place.
However,
case of disputes
not beingöneriler sektör
malı
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
raporları ve literatürden derlenmiştir.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
• Kullanılacak banka kredilerinde konut veya
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
bina statüsüne
uygun
teşvik modeli geliştiril- Çalışmada saptanan yönetmelik ve mevzuatlardan
Gümrük
Uyuşmazlıkları
meli A,B ve C statüsündeki konut veya bina- da anlaşılacağı üzere, yalıtım sadece kamu kurulara alım/satım vergisinde, emlak vergisinde, luşlarınca zorunlu hale getirilen bir iş değil, aynı
çevre temizlik vergisinde, tapu harçlarında zamanda enerji verimliliği açısından, enerji tasarrufu sağlayan bir önlemdir. Binalar, ekonomi
indirimler uygulanmalıdır.
sektöründeki en uzun ömürlü ve önemli boyutta
Yalıtım malzemelerinin vergi oranları düşüenerji tüketen ürünler olması ve çok geniş ürün
rülmeli: Yalıtım malzemelerinin satış ve uygulave hizmet aralığını kapsaması nedeniyle enerji
56
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:97 K:144
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
verimliliğinin artırılması ve iklim değişikliğine %20, ulaşımda %10 tasarruf potansiyeline sahipGÜMRÜK
VERGĠSĠ
yönelik politika ve programlarda
öncelikli
çalışmaUYUġMAZLIKLARININ
tir. Isı yalıtımının uygulanması için ülkemizde
1
ĠDARĠAB
AġAMADA
YOLLARI
alanı olarak değerlendirilmektedir.
ve tüm ÇÖZÜM
etkin bir
ısı yalıtım
pazarı ve hizmet sektörü
gelişmiş ülkelerde iklim
değişikliğiyle mücadebulunmaktadır.
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES OVER
leye yönelik eylemlerin başında, “binalarda
CUSTOM DUTIES
Bilgi çağının yerini enerji ve iklim çağına bırakenerji verimliliğinin arttırılması” gelmektedir. 2
Selin KILINÇ , Hatice
YURTSEVER3 kamu kurumları en ucuz enerjitığı günümüzde,
2
Celal Bayar
Üniversitesi Sosyal
Bilimler
Ens. Mali
Hukuk
Programı Yüksek
Öğrencisi
Yalıtım sektörü 2011’
de yürürlüğe
giren
“Binanin
yalıtımdan
eldeLisans
edilen
enerji olduğunun far3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
larda Enerji Performansı Yönetmeliği” gereğince kındadır. Bu bağlamda yapılan mevzuat ve yöGümrükiçin
vergisi,
gümrüğe
tabi olan
ticari netmelikler
Abstract: Custom
duty is a kind
of tariff arising
yeni inşa edilenÖzet:
binalar
Enerji
Kimlik
Belplanlanan
sürelerde
uygulamaya soeşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeriile
üzerinden
alınan,ivmesi
ekonomik, kulmalı,
subject to denetimi
customs which
is based on those
gesi alınması zorunluluğu
büyüme
sağlanmalıdır.
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
kazanmıştır. Sektör
yılları
dış ticaret2009-2014
ve ekonomi politikası
aracıarasında
olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
belirtilen,
ısı yalıtım
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan Çalışmada
instrument in addition
to its economic,
social andsektörünün soüretimini 7.6 milyon
milyon
dolaylı birm3’ten
vergi türü 18,8
olan gümrük
vergisi,m3’e
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
uygulandığında,
ülke
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir runlarına
regular basisyönelik
like income öneriler
tax and corporate
tax, as
çıkarmıştır. 80.000
istihdamdışeden
sekvergi kişiyi
türü olmadığından,
ticaretebu
konu
olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
bireyleri
çokcommodities
büyük ekonomik
kayıptan
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus veareülke
collected
only once when
subject
törde 203 firma
bulunmaktadır.
2014vergileri,
yılında
olmak
üzere alınmaktadır. Gümrük
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
İhtiyaç
duyulan
üretim tesisi sayısı
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu kurtulacaktır.
the second item of
tax procedural
law, custom
pazarda 12 milyar
ciroya
ulaşılmıştır.
kanunTL’lik
kapsamı bir
dışında
tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
artacak
ve yeni istihdam alanları yaratılacaktır.
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
2015 yılının ekonomik
ve siyasi açıdan zor bir
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Sektöre
ve tüketiciye sağlanan özendirici tedbirile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
sene olmasına rağmen
aynı ciro seviyesi korunBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak ler,
created
beginning
with commodities
subject ve
to verimsizliğe
kayıt dışılığa,
kalitesizliğe
işlemlerin
sırasına kullanım
göre
biriznisistematik
international trade entering customs territories of
muştur. Yeni binaların
yapı
için
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi karşı
Turkey
and continuing
witholumlu
operationkatkılar
sequence. sağlayacaktır.
önemli
ve çok
gümrük şart
vergisinde
zorunlu aşamalar
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
enerji kimlik belgesi
haledegelmiş,
eski binalar
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret Isıassessment,
and collecting
are döneminde,
regulated
yalıtımıaccrual
sektörü
gelişme
genç ve
Bakanlığı’na
bağlı kadar
ayrı bir süre
kuruluş
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
için de 2016 yılının
sonuna
tanınmış1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük dinamizme
Customs and sahip
Economybir
Ministry
according
to
portre
çizmektedir.
Yalıtımın
Programı
Yüksek
Lisans
Selinsatım
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
tır. 2017 yılından
sonra
tüm
binaların
alım
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm önemi
customsher
duties
has a different
form iyi
fromanlaşıldıkça,
the
geçen
gün daha
sekişlemlerinde enerji
belgesioluşan
bulundurulmasüreci,kimlik
diğer vergilerde
süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
da artacaktır.
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları töre
haveolan
to be yatırım
resolved administratively
in the first
sı zorunluluğunun
getirilmesi
2016
öncelikle
idari aşamadadolayısıyla
çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
senesinde ısı yalıtım
sektörü
daha ha- KAYNAKÇA
1
uyuşmazlıklarda
yargı pazarının
yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
reketli geçmesiAnahtar
beklenmektedir.
Ancak,
yalıtım
Kelimeler: Gümrük,
Gümrük
Vergisi,
Disputes
BAYÜLKEN,
Y., KÜTÜKOĞLU, C., (2009).
Gümrük Uyuşmazlıkları
sektöründe kullanılan hammaddenin ithal edilmeYalıtım Sektörü Envanter Araştırması. <http://
si yönünden dışa bağımlı olunması, Ar-Ge çalışwww.izoder.org.tr/envanter.asp> 14.06.2012
malarının asgari düzeyde olması ve kalifiye iş
gücünün yetersiz olması sektörün zayıf yönlerin- HASOL, D., (2002). Ansiklopedik Mimarlık
dendir.
Sözlüğü Yem Yayın, İstanbul
En pahalı enerji boşa giden enerjidir. Yapılan HEGGER, M., AUCH-SCHWELK, V., FUCHS,
hesaplarda Türkiye’deki binalarda %30, sanayide
M.. ROSENKRANZ, T., (2006). Constructi57
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:97 K:144
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
on Materials Manual. Munich, Germany, KULAKSIZOĞLU. Z., (2006). Isı Yalıtımı SekGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Birkhauser
tör Araştırması. http://www.ito.org.tr/Dokuman/
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI1 erişim tarihi 31.12.2015
Sektor/1-42.pdf
İZODER, (2011). Bina ve Tesisatta Isı Yalıtımı.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
<http://www.izoder.org.tr/isiyalitimi_sartname.
TEVEM, E., (2010). Türkiye Enerji ve Enerji
CUSTOM DUTIES
asp> erişim tarihi 14.06.2012
Verimliliği Çalışma Raporu. <<http://www.
2
Selin KILINÇ , Haticeiconomy.org/documents/project/579B1C25YURTSEVER3
İZODER: DÜNYADA
BİNALARDA ENERJİ
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk
Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
1517-0ADD-A09C2618A1676816.pdf>
3
Celal Bayar Üniversitesi
Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
VERİMLİLİĞİ STRATEJİLERİ
VE TÜRerişim tarihi 31.12.2015
KİYE’ DE YAPILMASI GEREKENLER
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi
nedeniyle,
bu eşyanın TOBB,
from the (2011).
movement Türkiye
of commercial
commodities
2010). 2010-2023
Isı Yalıtımı
Planlama
İnşaat
Malzemeleri Sekmiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
value. It is are
a kind of
Raporu, <http://www.izoder.org.tr/tr/dokutör GörünümandRaporu,
<http://www.tobb.org.
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
manlar/isi_yalitimi/izoder_isi_yalitim_raporu.
tr/Documents/yayinlar/Türkiye%20İnşaat%20
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument
in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
pdf > erişimkurumlar
tarihivergisi
31.12.2015
Malzemeleri%20Sektör%20Görünüm%20
gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular
basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
erişim
tarihisubject
31.12.2015
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are Raporu.pdf>
collected only once when
commodities
KESKİN, T., (2010).
Sektörü
Mevcut
olmak üzereBinalar
alınmaktadır.
Gümrük vergileri,
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Durum Değerlendirme
<http://iklim.
N.,from
GÜRDAL
E., TANAÇAN L.,
kanun kapsamı Raporu.
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle, TOYDEMIR
duties are excluded
this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
cob.gov.tr/iklim/Files/Binalar%20Sektoru%20
(2000). Yapı Elemanı Tasarımında Malzeme.
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Mevcut%20Durum%20Degerlendirmesi%20
İstanbul. Literatür Yayınları, İstanbul.
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına 31.12.2015
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Raporu.pdf>
erişim tarihi
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi TÜRKÇÜ,
Turkey and continuing
with operation
sequence.
Ç., (2004).
Yapım,
İstanbul. Birsen
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
KORKMAZ, M., ALACAHAN, N.D., (2014).
Yayınları
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel Fiziksel
Müdürlüğü tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
“GünümüzGümrükler
Yapılarının
Açıdan
KoProgramı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
YüksekTürk
Lisans Yapı
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.(2011).
Resolution
process
of
disputes
over
YEMAR,
Sektörü
Raporu. <
türetilmiĢtir.
Gümrük
çözüm
customs duties has a different form from the
runmalarında
Isı, vergisinden
Nem Vedoğan
Sesleuyuşmazlıkların
Ilgili Yalıtım
http://www.yapiveri.com/BilgiArsivi/tysrsüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process
of other taxes. Customs duty disputes
Sistemlerinin
Verimliliklerinin
Finansal
Açıyapıya
sahiptir. Gümrük vergisi
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
2011-517.html
tarihi
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place.
However, in the case>oferişim
disputes not
being 14.06.2012
dan Araştırılması”
Hakemli
Ancak
idariUluslararası
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Tasarım Ve Mimarlık Dergisi, Sayı:1 Cilt:1 YEM,
(2013).
TürkCustom
YapıDuties,
Sektörü
Key words:
Custom,
CustomRaporu 2013 <
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
http://www.yapi.com.tr/TurkYapiSektoruRaGümrük Uyuşmazlıkları
poru2013/#/2/ > erişim tarihi 31.12.2015
58
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:97 K:144
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
EXTENDED
ABSTRACT
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES OVER
Energy requirement and effort of access CUSTOM
for energyDUTIES
resources has a significant role over the world’s
2
3
Hatice
YURTSEVER
economical a political situation todaySelin
as itKILINÇ
was in, the
past.
Forty-percent
of total energy consumptiCelal Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Mali of
Hukuk
Yüksek Lisans
Öğrencisi
on in the World’s2 consumed
in
buildings
and Ens.
result
thisProgramı
consumption
twenty
four percent of the
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
World total carbon dioxide released into the atmosphere is aroused due to the energy consumption
Özet: Gümrükthe
vergisi,
gümrüğe
olan of
ticari
Abstract: Custom
duty is aenergy
kind of tariff
arising
in buildings. Considering
whole
lifetabi
cycle
the building
to increase
efficiency
in building
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarıeffective
veya değeriresults,
üzerinden because
alınan, ekonomik,
subject to customs
is based
on those in building’s
will provide more
eighty percent
of thewhich
energy
efficiency
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
entire life cycledışisticaret
aroused
duepolitikası
to thearacı
useolan
period
theandimprovements
in building
ve ekonomi
bir vergiof buildings.
tariff that is a Due
foreignto
trade
economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
construction, large
and
materials
were
with
thin
and lightweight
dolaylısized
bir vergi
türü heavy
olan gümrük
vergisi, gelir
ve replaced
fiscal functions.
Since
theydimensional
are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
materials. Besides
benefits
of this
revealed
building
physics
vergi the
türü many
olmadığından,
dış ticarete
konucase,
olan it has
an indirect
tariff onthat
expenditures,
custom
duties and heat ineşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
sulation mattersolmak
mustüzere
bealınmaktadır.
treated with
caution.
Thermalto foreign
insulations
applications
for
Gümrük
vergileri, Vergi
trade arriveare
at the
custom. According
to reducing heat
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
transfer between
twokapsamı
spaces.
other words
thermalduties
insulation
taking
measures
kanun
dışındaIntutulmuştur.
Bu nedenle,
are excludedisfrom
this law.
Therefore, to reduce the
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
transfer of heat sayılı
in the
building in order to live in a more
comfortable environment and to reduce the
Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile
dış
ticarete
konu
olan
eşyanın
Türkiye
Gümrük
Through
this provides
law, a systematization
has beenis called “therenergy consumption
of heating and cooling. The material
that
this situation
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre isbirthe sistematik
international
trade for
entering
customs territories
of efficiency in
mal insulation materials”.
Insulation
most important
study
increasing
energy
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrükthere
vergisinde
de an
zorunlu
aşamalarresearch
olan tarh, forLike
other taxes, of
compalsive
levels such as
buildings. However
isn’t
existing
theallproblems
manufacturer
and practitioner
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı purpose
ayrı bir kuruluş
niteliğistudy
olan is by
General recommendations
Directorate of Customs as afor
part improvement
of
of insulation materials.
The
of this
giving
of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
olarak the
yürütülmektedir.
Law. Resolution
process of a
disputes
over
thermal insulation
industry
byuygun
stating
problems ofCustoms
the sector
and making
literature
research for
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
the insulation materials.
scope
the research
gathered
around
three topics;
thermal insulatisüreci, diğer The
vergilerde
oluşanofsüreçten
farklı bir is process
of other
taxes. Customs
duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
on materials, manufacturers
andçözümlenmek
practitioners.
The method
of inthe
research
for
and
öncelikle idari aşamada
zorundadır.
place. However,
the case
of disputes
not manufacturer
being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
practitioner of thermal
insulation
has two stages. In the first stage, the literature
research
1
uyuşmazlıklarda
yargı yolunamaterials
başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
is done for thermal
In theGümrük
second
stage, Disputes
the problems related with manufacturers and
Anahtarinsulation.
Kelimeler: Gümrük,
Vergisi,
Gümrük Uyuşmazlıkları
practitioners are obtained by collecting data. Lastly, recommendations are given for specified problems. Buildings are the most durable and significant energy consuming products in the economic
sector and they cover a wide range of products and services. Therefore, buildings are considered to
be a priority area for politics and programs that increase energy efficiency and climate change. “Increasing energy efficiency in buildings” comes an early action for combating climate change in EU
and all developed countries.The most expensive energy is wasted energy. Turkey has the potential
for saving energy thirty percent in building, twenty percent in industry, ten percent in transportation.
59
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:97 K:144
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Our country has an effective thermal insulation sector for application of thermal insulation. InsulaVERGĠSĠ
tion sector has increased itsGÜMRÜK
production
from 7.6UYUġMAZLIKLARININ
million m3 to 18.8 million m3 between 2009-2014.
ĠDARĠ
AġAMADA
ÇÖZÜM
YOLLARI
There are 222 companies in this
sector
that employ
85.000
people.1 Most firms were collected in
Marmara (%90), Aegean
and Central Anatolian
region.TO
Raw
materialsOVER
in the insulation sector are
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
DISPUTES
imported and it is dependent on foreign countries in this respect. The number of vendors and vendorCUSTOM DUTIES
practitioners in the industry is very high. However,
research & development activities and qualified
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
staff are insufficient.
The information age today, is replaced by the energy and climate era. Public
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Bayar Üniversitesi
MYO, DıĢderived
Ticaret Bölümü
institutions are aware that the3 Celal
cheapest
energySalihli
is energy
from insulation. In this context,
legislation and regulation should be implemented at the scheduled time. When recommendations in
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer
değiştirmesiare
nedeniyle,
bu to
eşyanın
from the movement
of commercial
this study for thermal
insulation
applied
the problems
of the sector,
ourcommodities
country and individumiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal
ve mali
fonksiyonlarının
yanındaThe
önemli
bir
commodities’quantity
and value. It is are
a kind of will increase
als will get rid of
huge
economic
losses.
number
of required production
facilities
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
and new employment
area
willharcamalar
be created.
measures
thattoprovided
the
türüdür. Aynı
zamanda
üzerindenİncentive
alınan
instrument
in addition
its economic, to
social
and consumer and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
sector will provide
important
against
inefficiency,
informality and
kurumlar
vergisi gibiand
belirlipositive
aralıklarla contributions
alınan bir
regular
basis likethe
income
tax and corporatethe
tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
poor quality. In eşyanın
conclusion,
thermal
industry
has a developing
and dynamic
gümrüğe geldiği
anda insulation
bir defaya mahsus
are collected
only once when commodities
subject portrait. The
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
problems like the
of research
& development
inspections,
rareness
qualified emploUsulabsence
Kanunu (VUK)’nun
ikinci maddesine
göre bu
theand
second
item of tax procedural
law, of
custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
yees and unconscious
consumers will have been solved
by obligations imposed by regulations.
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
60
TMD
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
KENT ERGONOMİSİNDE BİTKİSEL TASARIMIN ROLÜ:
ÇANAKKALE ÖRNEĞİ1
THE ROLE OF PLANT DESIGNING IN CITY ERGONOMICS:
AN EXAMPLE OF CANAKKALE
Alper SAĞLIK1, Özgür KAHRAMAN2, Elif SAĞLIK2, Abdullah KELKİT1,
Necla Ece DEVECİOĞLU1, Baboo ALİ3
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Çanakkale /
Türkiye
2
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Lapseki Meslek Yüksekokulu Peyzaj ve Süs Bitkileri Programı
Çanakkale / Türkiye
3
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Biyoteknoloji Bölümü Çanakkale / Türkiye
1
Öz: Kent yaşamı içerisinde, binalar dışında kalan
açık alanların planlanması, tasarımı ve sürdürülebilirliğinin sağlanmasında önemli bir rol üstlenen peyzaj
mimarlığı disiplini, çalışmalarında, estetik özelliklerin
yanında işlevselliği, ergonomik ve antropometrik
verilere dayandırarak yaptığı planlama ve tasarımlarla
sağlamaktadır. Mesleğin, kent içindeki hizmet alanı
olarak tanımlanan açık alanlarda, yapısal elemanlar
kadar bitkisel elemanlar da çok önemli yer tutmaktadır.
Açık bir mekânın verimliliği, bütünü oluşturan öğelerin tekelinde ve genelinde oluşturduğu ergonomiyle
doğru orantılı olarak ilişkilendirilmelidir. Çalışmada,
Çanakkale kent merkezinde bulunan Halk Bahçesi’nde
kullanılan bitkilerin optimum özelliklerini korumada
ne kadar başarılı oldukları, özellikleri bozulan türlerin
tespiti ve bu duruma neden olan sorunlar belirlenmiştir.
Bu sorunlar ergonomik açılardan değerlendirilerek,
konum ve diğer bitkilerle kullanım göz önüne alınarak
incelenmiş, karşılaşılan sorunlar ortaya konularak,
çözüm önerilerinde bulunulmuştur.
Abstract: In urban life, landscape architecture
discipline plays an important role planning, designing and the sustainability of open space outside the
building. In studies, it provides the functionality as
well as aesthetic features, provides the ergonomic
and anthropometric data basing the planning and the
design. The professions, in the open area defined as
the service area, herbal components has a very important place in the city as well as structural elements.
An open space efficiency, should be associated the
direct proportion of the ergonomics formed by the
constituent elements in general and the monopoly. In
the study, the optimum protection of the plants and the
determination of the corrupted breed and the reason
of this situation have been identified on the plants at
Halk Bahcesi Canakkale city centre. The problems
evaluated according to ergonomic perspective and it
is observed due to location, climatic situations and
reaction of other herbals. In the research the encountered problems have been identified and the solutions
have been made.
Anahtar Kelimeler: Bitkisel Tasarım, Çanakkale,
Kent Ergonomisi, Halk Bahçesi
Key Words: Plant Design, Çanakkale, City Ergonomics, Halk Bahçesi
Doi: 10.17365/TMD.2016819762
(1) Sorumlu Yazar: Alper SAĞLIK, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Peyzaj
Mimarlığı Bölümü Çanakkale / Türkiye, [email protected] Geliş Tarihi / Received: 19.03. 2016 Kabul
Tarihi/ Accepted: 01.07.2016 Makalenin Türü: Type ofarticle (Araştırma – Uygulama / Research -Application)
Çıkar Çatışması / Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok – None of EthicsCommittee”
61
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:113 K:41
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
1.GİRİŞ
2. MATERYAL ve YÖNTEM
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Kent parkları; trafik, yapısal yoğunluk, kalabalık, Araştırmanın ana1 materyalini Çanakkale Kent
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI
hava ve gürültü kirliliği gibi nedenlerle sürekli Merkezinde bulunan Halk Bahçesi oluşturmakADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
sıkışan ve gerilen kentlinin
nefes alma ve yeni- tadır (Şekil 1). Araştırmada, bu alandaki mevcut
lenme alanlarıdır (Yu vd., 2015. Bu CUSTOM
alanlar DUTIES
bitkilerin özelliklerini görsel açıdan sergileme
2
3
Selin
KILINÇ , Hatice
YURTSEVER
kentliye sağladığı pozitif katkı yanında
barındırdurumları
incelenmiş
ve bu durumları ergonomik
Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Maliaçıdan
Hukuk Programı
Yüksek Lisans Öğrencisi
dığı yeşil alan ve2 Celal
bitkiler
ile3 de kente
kimlik
değerlendirilmiştir.
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
kazandıran ve kent ekolojisine olumlu katkılar
Özet: (Mahmoud
Gümrük vergisi, ve
gümrüğe
tabi 2015).
olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
sağlayan alanlardır
Omar,
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
Doğal etkileri yanında
sosyal
ve kültürel
etkilere
sosyal ve mali
fonksiyonlarının
yanında
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
sahip kent parkları
planlanırken
ergonomik
tasatürüdür.
Aynı zamanda harcamalar
üzerinden
alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
rımlara yer verilmelidir
(Emür,
2007).
Bu şekilkurumlar vergisi
gibi belirli
aralıklarla
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
de kullanıcılarıneşyanın
isteklerine
cevapandaverecek
gümrüğe geldiği
bir defayatasamahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
rımlarla süreklilik
sağlanırken,
da aynı
Usul Kanunu
(VUK)’nun konfor
ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
oranda artacaktır.
Açık yeşil alanlara sahip kent
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
parklarında mevcuttaki
bitkilerin
renk,
doku,
form
1. Çalışma
Alanın
Konumu
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
ThroughŞekil
this law,
a systematization
has been
Bölgesine girişinden
başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
gibi genel özelliklerini
sergileyebilmeleri;
görsel
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
konu
ilgili
literatür taraması
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde
olduğu gibi Araştırmada
Turkey and continuing
with ile
operation
sequence.
açıdan kent ergonomisini
arttırırken,
kentin yaşam
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
yapılmış,
özellikle ergonomik açıdan bozulmatahakkuk
ve tahsil
aşamaları Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
kalitesine de önemli
katkılar
sağlayacaktır
(Erduran
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan ların
by General
Directorate of Customs
as a partfotoğraflar
of
1
gözlemlendiği
noktalarda
çekilBuBu
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı
Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
ve Kabaş, 2010).
nedenle
kent
parklarında
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
CustomsÇalışmada
Law. Resolutionyerinde
process of disputes
overyapılarak etüd,
miştir.
gözlem
türetilmiĢtir.
kullanılan bitkilerin
özellikleri
Gümrük
vergisinden
doğandoğrultusunda
uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir veri
process
of other taxes.
Customs
duty ve
disputes
toplama,
analiz,
sentez
değerlendirmeye
kullanım şekillerinin
iyi tasarlanması
sonuyuşmazlıkları
derece
yapıya sahiptir.
Gümrük vergisi
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. dayalı
place. However,
the case of disputes
not beingkullanılmıştır.
peyzajin araştırma
yöntemi
önemlidir.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Araştırma
aşamadan
oluşmaktadır.
Birinci
Key words: üç
Custom,
Custom Duties,
Custom
Bu araştırmada
Çanakkale
Anahtar
Kelimeler: kent
Gümrük,merkezinin
Gümrük Vergisi,
Disputes
aşamada bitkisel tasarıma yönelik bilgiler veriGümrük Uyuşmazlıkları
önemli bir açık-yeşil alanı olan ve etrafında bulunan alanlardan kaynaklı yoğun olarak kullanılan Halk Bahçesi’ndeki bitkilerin optimum
özelliklerini korumada ne kadar başarılı olduklarının ergonomik açılardan değerlendirilmesi
amaçlanmıştır.
lirken, ergonomi ile ilişkisi de ortaya konmuştur.
İkinci aşamada Halk Bahçesi’ne yönelik tanıtıcı
bilgilere yer verilmiştir. Bu kısımda alandaki
bitkilerde tespit edilen bozulmalar hakkında
ayrıntılı bilgiler aktarılmıştır. Üçüncü aşamada
ise yerinde yapılan gözlemler sonucu elde edilen
bulgular kuramsal bilgilerle desteklenerek alanda
62
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:113 K:41
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
bitkisel tasarım yönünden alınması gereken önGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
lemler sunulmuştur.
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
3.ARAŞTIRMA BULGULARI
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
3.1. Bitkisel Tasarım ve Ergonomi
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
İnsan ve doğa arasındaki etkileşim sonucunda
2
Celal Bayar
Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
ortaya çıkan bir sanat
dalı Üniversitesi
olan
bitkisel
tasarım
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
uygulandıkları mekanlara estetik ve fonksiyonel
Şekil 3. Halk Bahçesi’ndeki Yoğun Bitki
Özet: Gümrük
vergisi, gümrüğe
olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
anlamlar katmaktadır
(Karaşah
ve Var,tabi2012).
Dokusu
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial
commodities
veyarenk,
değeri form
üzerinden
subject to customs which is based on those
Bitkilerin çizgi,miktarı
doku,
vealınan,
ölçüekonomik,
gibi
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Park
alanının
birtrade
kısmı
niteliğinde orman
özellikleri gözdışönünde
bulundurularak
diğer
ticaret ve ekonomi
politikası aracı olan
bir vergi
tariff that
is a foreign
and koruluk
economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
ağaçlarından
oluşmaktadır
ve görsel
olarak süs
materyallerle olan
ilişkileri
istenilen
şekilde
dolaylı bir
vergi türü olan
gümrük vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since
they are not collected
on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
taşımamakla birlikte yoğun bir gölge
düzenlenip alanın
kalitesi arttırılabilir.
Buolan niteliği
vergigörsel
türü olmadığından,
dış ticarete konu
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
mekan
sağlamaktadır. Devlet hastanesi, Valilik,
şekilde tasarımlarda
özellikle
estetik
olmak üzere
alınmaktadır.
Gümrük anlamda
vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the
second
item ofİskele
tax procedural
law, custom
Eski
Kordon,
Meydanı
gibi alanlara yakın
farklı kullanımlar
(Kösa
kanunortaya
kapsamıçıkarılmaktadır
dışında tutulmuştur. Bu
nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
proceduresbu
andalanın
practises yoğun
of customolarak
duties arekullanılmasına
olması
ve Atik, 2013). Kent
ergonomisine katkı sağlayan
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Througholmaktadır.
this law, a systematization
has been
neden
Günümüzde
halen aktif olarak
bu durum aynı zamanda
kentlinin yaşam kaliteBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade
customs territoriesçocuk
of
kullanılan
bu entering
alan bünyesinde
oyun alansinin artmasına işlemlerin
da öncü olmaktadır.
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
ları,
alan
aletleri,
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like açık
all other
taxes,spor
compalsive
levels TEMA
such as evi, çaybahtahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
3.2. Halk Bahçesi
çesi,
düğün
salonu,
küçükas bir
rekreasBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General
Directorate
of Customs
a partamfigibi
of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksekboğazı
Lisans
Selin KILINÇ
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
yonel
alanlar
bulunmaktadır.
yoğun ve
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
disputesAlanda
over
Calvert ailesininKanunu
Çanakkale
kenarında
yer tarafından
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
bakımsız
bir taxes.
bitkilendirme
mevcuttur (Sağlık,
alan konağının bahçesinden
geri oluşan
kalansüreçten
bir bölüm
süreci, diğer vergilerde
farklı bir
process of other
Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
2014).
olan Halk Bahçesi,
İngiliz
bahçesiçözümlenmek
özelliklerinde
öncelikle
idari aşamada
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
tasarlanmıştır. Bu
alan 1938
senesinde
kamulaşuyuşmazlıklarda
yargı
yoluna başvurulabilmektedir.
tırılmıştır. 22 Kasım
tarihi
itibariyle
Anahtar 2009
Kelimeler:
Gümrük,
GümrükPark
Vergisi,
Gümrük Uyuşmazlıkları
alanı 36.500 metrekaredir ve içinde alanın ilk
kuruluşundan itibaren korunan ağaçlar bulunmaktadır (Şekil 2) (Sağlık, 2014).
63
solved administratively, legal action can be taken.
1
3.3.
Halk Bahçesi’ndeki Bitkilerin
Kent
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Disputes
Ergonomisi Açısından Durumu
Halk Bahçesi’nde yapılan gözlemlerde bitki türü
olarak geniş yapraklı ağaçlar ve çalıların ağırlıkta olduğu belirlenmiştir (Tablo 1).
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:113 K:41
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Tablo 1. Halk Bahçesi’ndeki Bitki Türleri
No
1
2
Latince isim
20
Cupressus sempervirens
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Türkçe isim
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
21 Cydonia japonica
Abelia grandiflora
Abelya
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
22 Elaeagnus angustiRehd.
CUSTOM DUTIES folia
Abies bornmuliKazdağı
3
Selin KILINÇ2, Hatice
23YURTSEVER
Eriobotrya
japonica
eriana Motif.
Göknarı
Adi Servi
Japon ayvası
İğde
Malta Eriği
3
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk
Yüksek Lisans
Öğrencisi Taflan
24 Programı
Euonymus
japonica
Acer negundo
3 Akçaağaç
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
4
Acer pceudoplataYalancı
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
nus
Akçaagaç
eşyanın yer değiştirmesi
nedeniyle, bu eşyanın
25
Ficus carica
İncir
15
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
from
movement of commercial
commodities
26 the Forsythia
intermeAlınçanak
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
dia
Aesculus
hippocasAt Kestanesi
sosyal
ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli bir
commodities’quantity
and value. It is are a kind of
dış
ticaret
ve
ekonomi
politikası
aracı
olan
bir
vergi
tariff
that
is a foreign trade and economic policy
tanum türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrument
27 Fraxinus
Adi Dişbudak
in addition to excelsior
its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Agave americana
Sabıraralıklarla
Bitkisi
kurumlar vergisi gibi belirli
alınan bir
regular
like income ornus
tax and corporate tax,Dişbudak
as
28 basis
Fraxinus
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
gümrüğe geldiğiGülibrişim
anda bir defaya mahsus
are
only once when triacancommodities subject
Albizziaeşyanın
jülibrissin
29collected
Gleditschia
Amerikan
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
thos
Gladiçyası
Usul
Kanunu
(VUK)’nun
ikinci
maddesine
göre
bu
the
second
item
of
tax
procedural
law,
custom
Berberiskanun
thunbergi
Kadın
kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usulTuzluğu
ve uygulama esasları 4458
procedures
and practises
of custom duties Orman
are
atropurpurea
30 Hedera
helix
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Sarmaşığı
ile dış ticarete konu olan
eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Betula alba
Huş
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
31 Hibiscus
syriacus
Hatmi
işlemlerin
sırasına Pasa
göre Bıyığı
bir
sistematik
international
trade entering
customs territoriesAğaç
of
CaesalpiniagÜUesü
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
taxes, compalsive
as
Wali. gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, Like
32 all other
Juglans
regia levels such Adi
Ceviz
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrıKestane
bir kuruluş niteliği olan
by
Directorate ofsabin
Customs as a part Sabin
of
Castanea
1 sativa
33GeneralJuniperus
Ardıcı
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution process of disputes over
CatalpaKanunu
bignonioiKatalpa
34 duties
Lagerstroemia
in- from Oya
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
has a different form
the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process ofdica
other taxes. Customs duty disputes
des
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
çözümlenmek
zorundadır.
place.
in thenobilis
case of disputes not being
Cedrus öncelikle
libani idari aşamadaToros
Sediri
35 However,
Laurus
Defne
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Celtis austratis
Çitlenbik
36 words:
Lavandula
angustiLavanta
Key
Custom, Custom
Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes folia
Cercis siliquastrum
Gümrük Uyuşmazlıkları Erguvan
16
Cornus sanguinea
Kızılcık
37
17
Cotoneaster
franchetti
Dağ
Muşmulası
Ligustrum japonicum
Ağaç
Kurtbağrı
38
18
Cupressus arizonica
Mavi Servi
Ligustrum japonicum aurea
Alacalı
Kurtbağrı
19
Cupressus gowenniana
Kokulu Servi
39
Lonicera iberica
Çalı
Hanımeli
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
2
64
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:113 K:41
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
40
Maclura pomifera
Yalancı Portakal
64
Rosa spp.
Gül
Teşbih Ağacı
65
Salix alba
Ak Söğüt
66
Salix babylonica
Salkım Söğüt
67
Sambucus ebulus
Bodur mürver
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
41
Melia azedarach
42
Morus alba
43
Morus alba pendula
CUSTOM DUTIES
Sarkık Dut
44
Nerium oleander
Zakkum
45
Olea
46
Paulownia
tomenPavlonya
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
tosa eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
Dut
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
68
Santolina
Santolina
69
Senecio bicolor
Bahçekül
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı
Yüksek Lisans Öğrencisi
chamaecyparissus
3
europaea
Zeytin
Celal
Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
2
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
from
movement of commercial
70 the Sophora
japonicacommodities
Sofora
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve coromali fonksiyonlarının
yanında önemli bir
commodities’quantity
value. It is are a kindAkça
of
Philadelphus
Filbahri
71 Sorbus and
torminalis
ağaç
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
narius türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan instrumentCrantz
yap. üvez
in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar
vergisi gibi belirli
aralıklarla alınan bir
regular
like income
tax and corporate tax,Keçi
as
Phillyrea
latifolia
Akcakesme
72 basis
Spiraea
vanhouttei
Sakalı
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
gümrüğe geldiğiPalmiye
anda bir defaya mahsus
are
only once when
commodities subject
Phoenixeşyanın
canariensis
73collected
Syringa
vulgaris
Leylak
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Photiniakanun
serrulata
Parlak burç
74 Taxus baccata
Adi Porsuk
kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Picea pungens
Ladin
75 Thuja
orientalis
Doğu Mazısı
sayılı Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated
by customs
law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Pinus brutia
Kızılcam
76 beginning
Tilia grandiflora
Bölgesine girişinden başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created
with commodities subject Ihlamur
to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm
vergilerde
olduğu gibi
Turkey
continuing with operation
Pinus pinea
Fıstık
Camı
77 andTrachycarpus
ex- sequence.
Kendir
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
elsa
Palmiye
tahakkuk ve tahsil aşamaları
ve Ticaret
assessment,
accrual and collecting are regulated
PistadatentiscusL.
SakızGümrük
Ağacı
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk Karaağaç
78 Ulmus
campestris
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs
and Economy
Ministry
according
to
Pittosporum
tobira
Pitosporum
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs
has a different
form from the
79 duties
Viburnum
opulus
Kartopu
Platanussüreci,
orientalis
Çınarıfarklı bir process
diğer vergilerde Doğu
oluşan süreçten
of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have
beViburnum
resolved administratively
80 toHowever,
tinus in the first
Herdem yeşil
Populusöncelikle
alba idari aşamadaAk
Kavakzorundadır. place.
çözümlenmek
in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
kartopu
1
başvurulabilmektedir.
Prunus uyuşmazlıklarda
armenica yargı yoluna
Kayısı
Key
Custom,
Custom
Duties, Custom
81 words:
Vitex
agnus
castus
Hayıt
Kelimeler: Gümrük,
Gümrük Vergisi,
Disputes
Prunus Anahtar
cerasiferae
Süs
Eriği
Gümrük Uyuşmazlıkları
82 Washingtonia roPalmiye
Prunus laurocerasus
Karayemiş
61
Punica granatum
Süs Narı
62
Pyracantha coccinea
Ateş dikeni
63
Robinia pseudoacacia
Yalancı
Akasya
busta
83
Weigela forida
Vangelya
84
Yucca gloriosa
Avize Çiçeği
Alan içindeki bitki türlerinden ibreli bitkilere çok
fazla sayıda ve aynı türde yer verilmiştir. Geniş
yapraklı türlerde ise herdem yeşil olanlara az
65
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:113 K:41
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
No
Tablo 2. Halk Bahçesi’ndeki Bitkilerin Kent
sayıda yer verildiği gözlemlenmiştir. Alanda
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
Ergonomisi Açısından Değerlendirmesi
özellikle Pinus brutia (kızılçam), Ulmus camĠDARĠ AġAMADA
pestris (karaağaç), Fraxinus excelsior
(Adi diş- ÇÖZÜM YOLLARI1
Özellik Bozulma
Fotoğrafı
budak), Cupressus sempervirens
(AkdenizSOLUTIONS
serADMINISTRATIVE
TO DISPUTES OVER
Durumu
visi), Laurus nobilis (Akdeniz defnesi) gibi türDoku
Seyrelme
CUSTOM DUTIES1
lerin ağırlıkta yer aldığı belirlenmiştir. Yapılan 2
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
incelemede araştırma
alanındaki bitki türlerinin
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi
kent ergonomisi açısından değerlendirilmesi
TabloSalihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
2
Form
Üstten
2’de verilmiştir.
Alan İçindeki Bitkilerin Ergonomik Açıdan Durumu
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kindDallanma
of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument
to its economic,
social and
3 in addition
Biçim
Eğilme
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second
of tax procedural
custom
4 item Form
Anilaw,
uzama/
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Cılız
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered
Gövde 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
entering customs
territories of
5 tradeBiçim
Eğilme/
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Aşırı
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
Budama
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting
are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
DalıÜst
Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs6Maliye
and Economy
according
Form
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
Dokunun
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Kalması
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs
duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
can be taken.
7
Dokulegal action
Aşırı
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Gölge/
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Kuruma
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
66
8
Doku
Yaprak
Dökme
9
Biçim
Boy
Kısalığı
10
Doku
Aynı Tür
Sık Dikim
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:113 K:41
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
11
Form
alandaki türlerin güneş ışığı için bir mücadeleye
Aşırı
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
girmesine neden olmuştur. Bu yarış ile beraber
Budama
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
özellikle
biçim ve
form özellikleri bozulmaya
12
Form
başlamıştır.
Alanda
en çok görülen bozulma
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER
Farklı Tür
olaylarının başında gövde eğrilmesi, ani uzamaya bağlı olarak gövdenin normalden cılız kalmaSelin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
sı gelmektedir. Yüksek boylu ve geniş yapraklı
Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
13
Form 2 Celal Çürüme/
3
DıĢ Ticaret
Bölümü gölge doku altında kalan
ağaçların
yarattığı
Oyulma Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
alanda ise mevcut bitkiler gün ışığından yeterinÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın ce
from
the movement of commercial
faydalanamadığı
için commodities
kısa boylu, cılız, kuru
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
14
Form
Bitki
sosyal ve Başka
mali fonksiyonlarının
yanında önemli bir yapraklı
commodities’quantity
and value. Ayrıca
It is are a kind
of
kalmışlardır.
alanda
gün ışığını
dış ticaret İstilası
ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
almak
için toyapılan
sertsocial
budamalar
ise bazı
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan içeri
instrument
in addition
its economic,
and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
form
özelliklerinin
tamamen
kaybolmakurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir türlerin
regular basis
like income
tax and corporate
tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
yol açmıştır.
Alandaki
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus sına
are collected
only once when
commoditiesistilacı
subject türlerin bazı
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
4. SONUÇ ve ÖNERİLER
ile kurumalar
ve gövde oyulUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu bitkileri
the second tahribatı
item of tax procedural
law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
maları
da meydana gelmektedir.
Kent ekolojisinegümrük
sağladığı
olumlu
yanı
vergilerinin
usul vekatkıların
uygulama esasları
4458
procedures and practises of custom duties are
Sık Dikim
CUSTOM DUTIES
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
tasarımuyuşmazlıklarda
ilkeleri doğrultusunda
kent er-
place. However, in the case of disputes not being
solved administratively, legal action can be taken.
sıra kent ergonomisi
açısından
da son
derece
ile dış ticarete
konu olan eşyanın
Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
Sonuç
olarak Halk Bahçesi’nde genel anlamda
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
önemli olan kent
parklarında,
kullanılan
bitkileişlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik bitki
international
trade entering
customs
territories of karşın aynı
türlerinin
fazla
olmamasına
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
rin tasarım aşamasında
özellikleri
dikkate
alıngümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, türlerin
Like all other
taxes, kullanımının
compalsive levels such
as
yoğun
alanda
görsel kalitahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
malıdır. Bitkilerin
özelliklerini
ön
plana
çıkaraBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan teyi
by General
Directorateve
of bu
Customs
as a part of
düşürdüğü
durumun
kent ergonomi1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
bildikleri planlamalarda
kentlinin
beklenti
içinde
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Resolution
process
of disputes over
sine
iseLaw.
negatif
olarak
yansıdığı
gözlemlenmiştir.
türetilmiĢtir.
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
olduğu görsel Gümrük
kalite
arttırılarak
bu
durumun
mevcut
ilgili yapılsüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir Çalışma
process of alanında
other taxes. Customs
dutybitkilerle
disputes
sahiptir. sağlanabilir.
Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
kentin bütününeyapıya
yayılması
ması gerekenler ve alınması gerekli önlemler
Bitkisel
Anahtar
Kelimeler:
Gümrük, GümrükalanVergisi,
gonomisi özelinde
yapılan
bu araştırmada
Gümrük Uyuşmazlıkları
da çoğu bitkinin optimum özelliklerini sergileyemedikleri gözlemlenmiştir. Bu durumun en
önemli nedeni alanda bilinçsiz bir şekilde çok
yoğun olarak bitki kullanımının var olmasıdır.
Daha önceleri koruluk olarak kullanılan bu alanda zamanla koruma statüsü kazanan bitkilerde
budama, eksiltme vb işlemlerin yapılamayışı
67
şunlardır:
Key words:
Disputes
1
Custom, Custom Duties, Custom
• Alanda aynı türde ve çok sık dikilmiş türler
seyreltilmeli,
• Güneş ışığının yer yer içeri alınması adına
bazı bitkilerde budama yapılmalı,
• Gövde formu bozulan, kuruyan, hastalanan
türler alandan uzaklaştırılmalı,
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:113 K:41
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
• Yeşil ağırlıklı renk tonu faklı renk özellikleri
Bitkilendirme Tasarımlarının Ölçü- Form
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
gösteren bitkilerle değiştirilerek renk çeşitliAçısından İrdelenmesi. Bartın Orman
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜMFakültesi
YOLLARI
liği sağlanmalı,
Dergisi.
14: 1-11
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
• Doku ve form özellikleri
ile etkileyici türler
KÖSA, S., ATİK, M., (2013). Bitkisel Peyzaj
CUSTOM DUTIES
alanda odak noktalarında kullanılmalıdır.
Tasarımında Renk ve Form; Çınar(Platanus
2
3
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER
orientalis) ve
Sığla (Liquidamber orientalis)
KAYNAKÇA 2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk
Programı YüksekPeyzaj
Lisans Öğrencisi
Kullanımında
Mimarlığı Öğrencilerinin
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Tercihleri. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman
AKINCI-VURAL, Z.B., BAT, M., (2010).Yeni
GümrükOlarak
vergisi, gümrüğe
olan ticari
Abstract:
Custom duty
is a kind14
of tariff
Fakültesi
Dergisi.
(1):arising
13-24.
Bir İletişimÖzet:
Ortamı
Sosyaltabi
Medya:
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı İletişim
veya değeriFakültesine
üzerinden alınan,
ekonomik,
subject to customs which is based on those
Ege Üniversitesi
Yönelik
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir MAHMOUD,
commodities’quantity and
value. ItOMAR,
is are a kind ofH.R., (2015).
H.A.,
Bir Araştırma,
Journal
Of Yaşar
dış ticaret
ve ekonomi
politikası University,
aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Planting
Design
For Urban
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument
in addition
to its economic,
social and Parks: Space
20(5)3348-3382
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Syntax
A Landscape
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular
basis likeAs
income
tax and corporateDesign
tax, as Assessment
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Tool. only
Frontiers
Of Architectural
Research.
EMÜR, S.H., (2007).
Kentsel
Kalitesi
eşyanın gümrüğe
geldiğiYaşam
anda bir defaya
mahsus
are collected
once when commodities
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
4 (1):item
35-45
Bileşenleri Açısından
Açık veikinci
Yeşilmaddesine
Alanların
Usul Kanunu (VUK)’nun
göre bu
the second
of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
Önemi- Kayseri/Kocasinan
İlçesiesasları
Park4458 procedures and practises of custom duties are
gümrük vergilerinin usul ve uygulama
SAĞLIK,
A., (2014). Çanakkale Kenti Rekreasyon
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
AlanlarınınileAnalizi.
Erciyes Üniversitesi
dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Potansiyelinin Kentlerin Yaşanabilirliği
Bölgesine
girişinden başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Sosyal Bilimler
Esntitüsü
Dergisi.
22:
367işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade entering
customs territories of
Açısından
Değerlendirilmesi.
Çanakkale
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
396
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like Onsekiz
all other taxes,
compalsive
levels such as
Mart
Üniversitesi,
Sosyal Bilimler
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General
Directorate
of CustomsTezi,
as a part
of
Enstitüsü,
Doktora
224s.,
Çanakkale
ERDURAN, F.,Bakanlığı’na
1 KABAŞ, S., (2010). Parklarda
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine
uygun olarak
yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution process of disputes over
Ekolojik Koşullarla
Dengeli,
İşlevsel
ve
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm YU,
customs
has a differentP.J.G.,
form fromJONG,
the
C.,duties
DİJKEMA,
M., SHİ,
Estetik Bitkilendirme
İlkelerinin
süreci, diğer vergilerde
oluşan Çanakkale
süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
From AninEco-Industrial
Park
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have H.,
to be (2015).
resolved administratively
the first
Halk Bahçesi
Örneğinde
İrdelenmesi.
Ekoloji.
öncelikle
idari aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Towards
Anlegal
Eco-City:
A Case Study In
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
action can be taken.
19 (74): 190-199
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Journal
OfDuties,
Cleaner
Production. 102:
Key Suzhou.
words: Custom,
Custom
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
264-274
KARAŞAH, B.,Gümrük
VAR,Uyuşmazlıkları
M., (2012). Trabzon ve
Bazı İlçelerinde Kent Dokusundaki
68
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:113 K:41
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
EXTENDED ABSTRACT
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Urban parks are the relaxing
and taking restSOLUTIONS
and breathing
areas
for the citizens
ADMINISTRATIVE
TO
DISPUTES
OVER who are continuously
being shacked up due to the city traffic, structural density, crowd, air and noise pollution in urban
CUSTOM DUTIES
life. These areas provide an identity to the city 2because of their green
spaces and plants that give
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
positive contribution
to the citizens as well as play an important role and contribution to the field of
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal ergonomic
Bayar Üniversitesi
Salihli MYO, must
DıĢ Ticaret
urban ecology. For this purpose,
designing
be Bölümü
taken into account while planning
urban parks having its social and cultural impacts along with natural effects. The general characteÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer
değiştirmesi
nedeniyle, of
bu already
eşyanın
from the movement
of commercial
ristics such as shape,
color
and texture
available
plants
in urbancommodities
parks, possess green
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
spaces, not onlysosyal
increase
the ergonomics
thebircity commodities’quantity
visually but they
willIt isalso
ve mali fonksiyonlarının
yanında of
önemli
and value.
are a make
kind of an important
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
contribution to türüdür.
the quality
life of
the city.
Therefore,
the ways
of the
usage
of social
plants
Aynı zamanda
harcamalar
üzerinden
alınan
instrument
in addition
to its
economic,
and used in urban
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
parks, in accordance
their
arebir extremely
welltax,designed.
In this
kurumlar to
vergisi
gibi characteristics,
belirli aralıklarla alınan
regular basisimportant
like income taxto
andbe
corporate
as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
study, it has been
aimed
to evaluate
how successful
optimum
protection
features
eşyanın
gümrüğe
geldiği andathat
bir defaya
mahsus
are the
collected
only once when
commodities
subject of the plants
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
found in Halk Bahcesi,
is an
green-open
areaitem
situated
in Canakkale
Usul Kanunuwhich
(VUK)’nun
ikinciimportant
maddesine göre
bu
the second
of tax procedural
law, customcity center, and
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
its surroundingsgümrük
according
to the ergonomic point of procedures
views. In
this research, the visually displaying
vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
status of the characteristics
of existing plants of this area
has been examined and then those condiile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginningconsists
with commodities
subject
to
tions were evaluated
from
ergonomic
points
of view. international
This study
of three
different
stages. In
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer tüm
vergilerdeergonomics
olduğu gibi
Turkey also
and continuing
with operation
sequence.
the first stage, the
relationships
between
have
been revealed
while
providing inforgümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
mation about the plant design. The information have been included in the second stage related to
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs
and Economy
Ministry
according
to
identifying the Halk
Bahcesi.In
this
section,
theBilimler
detailed
information
about
the
deteriorations
detecProgramı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
ted in plants were
transferred.
In case
of its third
the findings
the observations
Gümrük
vergisinden doğan
uyuşmazlıkların
çözümstage,
customs
duties has aof
different
form from the made on the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
spot by taking the
precautionary
measures have
in terms
of plant
design ininthethefirstfield supported
yapıyanecessary
sahiptir. Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
to be resolved
administratively
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
by theoretical information
presented.
The visualsolved
quality
of the area
cancanbebeincreased
by consiAncak
idari were
aşamada
çözümlenemeyen
administratively,
legal action
taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
dering the line, texture, color, shape and size like properties
plantsCustom
arranging
Key words:of Custom,
Duties, them
Custom to the desired
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
relations with other
Gümrükmaterials.
Uyuşmazlıkları In this way, the different usages of designs are revealed particularly
in terms of aesthetic. This situation is also leading to increase the life quality of the citizens that
contribute to urban ergonomics. Halk Bahcesi, the remaining part of the garden of Calvert family
house located at the bank of Canakkale Bosphorus, has been designed by taking into account the
feature characteristics of an English garden. Broad-leaved trees and bushes have been found heavily
in the Halk Bahcesi as plant species in the observations. The coniferous plants species were given
place in a larger amount than those plant species which are already found in the area. In case of
deciduous species, it has been observed that the evergreen plants were given a small place in number.
69
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:113 K:41
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
In the area, specially; Pinus brutia, Ulmus campestris, Fraxinus excelsior, Cupressus sempervirens
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
and Laurus nobilis like plant
species have
been UYUġMAZLIKLARININ
found in heavy numbers. According to the observaAġAMADA
ÇÖZÜM
tions, the plant species in theĠDARĠ
research
area have
been YOLLARI
evaluated1 in terms of city ergonomics.
Characteristics of the ADMINISTRATIVE
plants used in the design
phase ofTO
urban
parks should
SOLUTIONS
DISPUTES
OVERbe considered and extremely important in terms of city ergonomics in addition to their provided positive contributions to
CUSTOM DUTIES
urban ecology. During the planning in which the2 plant characteristics
to be placed forefront because
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
of their visual quality
can be achieved by increasing the expectations of the citizens when this situ2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal
Bayar
Üniversitesi
MYO, that
DıĢ Ticaret
ation could spread to the whole
city.
It has
been Salihli
observed
mostBölümü
of the optimal properties of plants
could not be demonstrated in the area during this research work, particularly conducted in urban
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer
nedeniyle, buineşyanın
fromthe
the principles
movement of commercial
areas, by considering
thedeğiştirmesi
city ergonomics
terms of
of plantcommodities
designing. The most
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
ve mali
fonksiyonlarının
önemli
bir
commodities’quantity
and value.
of
important reasonsosyal
of this
situation
is theyanında
usage
of dense
plantation in the
areaItinis are
thea kind
unconscious
ways.
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Woody plants have
used in
this area
previously
and then
the conservation
status
türüdür.been
Aynı zamanda
harcamalar
üzerinden
alınan
instrument
in addition
to its economic, social
and of plants by
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
pruning caused kurumlar
the decrease
ofbelirli
species
in the
they
not perform
entering
vergisi gibi
aralıklarla
alınanarea,
bir and
regular
basisdid
like income
tax and corporate
tax, as to an operativergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
on to control the
sunlight.
Especially,
the manner
and
shape
the plants were
eşyanın
gümrüğe geldiği
anda bir defaya
mahsus
are collected
onlyrelated
once whenfeatures
commodities of
subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
started deteriorating
due (VUK)’nun
to suchikinci
competition.
bending
of ofthetax tree
waslaw,
seen
one of the very
Usul Kanunu
maddesine göreStem
bu
the second item
procedural
custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
common event gümrük
at thevergilerinin
beginning
of deteriorating events
in research area, and it was occurred due to
usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
the sudden elongation
of plant stem which normally Through
remained
weak. Plants found under the shade
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
this law, a systematization has been
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created
beginning
commodities
subject to
of tall and broad-leaved
trees, ingöre
the research
area, became
short with
in height,
rickety
and having dry
işlemlerin
sırasına
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğertake
tüm vergilerde
olduğu
gibi
Turkeythe
and available
continuing withsunlight.In
operation sequence.
leaves because they
could not
sufficient
benefit
from
addition, the hard
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
pruning is done to let the sun-light of day in the research area has led to the complete loss of the
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs
andcould
Economy
Ministry
according
to
characteristics of
some
types
andÖğrencisi
forms
ofSosyal
plants
so
that
they
institute
inHukuk
the field
of invasive
Programı
Yüksek
Lisans
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
vergisinden
uyuşmazlıkların
çözüm from
customs
has a different
the
species and the Gümrük
destruction
ofdoğan
some
plant species
theirduties
occurring
stem.form
Asfrom
a result,
although it
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
should not be same
of plant
as compared
the tooverall
decrease
in Halk
Bahcesi, and the
yapıya species
sahiptir. Gümrük
vergisi
uyuşmazlıkları to have
be resolved
administratively
in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
extensive use ofAncak
visual idari
qualityaşamada
of research
area has been
thatlegalthis
situation
has been reflecçözümlenemeyen
solvedobserved
administratively,
action
can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
ted in city ergonomics negatively. So, the necessary precautions
and measures
be done about the
Key words: Custom,
Custom Duties,toCustom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
existing plant inGümrük
the study
area given as follow: The same kind in the area and frequently planted
Uyuşmazlıkları
species should be eliminated, on behalf of the intake of places of sunlight in some plant then pruning
should be done, deteriorating form of stem, dry leaves, disease affected species should be removed
from the area, green primary color tone of different variety of colors changing with the plant showing
the color characteristics must be provided, and such plant species should be used in the focused area
that have impressive texture, shape and color like characteristics visually.
70
TMD
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
ÇAĞDAŞLARI VE ÖZGÜN ÜSLUBU İLE AMEDEO MODIGLIANI1
THE CONTEMPRORIES AND THE UNIQUE STYLE OF AMEDEO
MODIGLIANI
Pelin AVŞAR KARABAŞ1, Muzaffer Çağatay UMAY2
Dumlupınar Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Resim Bölümü, Kütahya / Türkiye
Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Birleşik Sanatlar Anasanat Dalı, Kütahya / Türkiye
1
2
Öz: Bu araştırma; 1884-1920 yılları arasında yaşamış Yahudi sanatçı Amedeo Modigliani’nin; özgün
üslubunu yaratma sürecinde etkilendiği sanatçıları,
çağdaşlarını, sanat anlayışını ve eserlerini diğer
sanatçılardan ayıran temel özellikleri ele alan tarama modelinde bir çalışmadır. Amedeo Modigliani;
Lautrec, Brancusi, Picasso, Braque ve Cezanne gibi
sanatçıların eserlerinden etkilenmiş, Afrika heykelleri,
Fovizm ve Kübizm’den esinlenmiş, portreleri ve nü
resimleri ile tanınmıştır. Paris sanat ortamında tanınan
Pablo Picasso, Wilhelm Lehmbruck, Alexander Archipenko, Maurice Utrillo, Max Jacob, Jules Pascin,
Moise Kisling, Chaim Soutine, Juan Gris ve Diego
Rivera’nın da bulunduğu sanatçılarla aynı dönemlerle
yaşamıştır. Sanatçının resimlerini diğer ressamlardan
ayıran en büyük özellikler; Antik Mısır resimlerini
andıran portrelerindeki uzun boyunlar, hafifçe eğilmiş
uzun başlar, düşük omuzlar, kimi zaman açık kimi
zamansa kapalı badem gözler ve büzülü dudaklardır.
Çarpıcı bir yalınlıkla vurgular yapılan figürlerinde
uyguladığı deformasyonlar ve lirik, duygusal yoğunluk
ile hayranlık uyandıran kendine özgü benzersiz bir
anlayışın sahibidir.
Abstract:This study is a screenig model research
that discusses the contemporaries and sense of art
of Amedeo Modigliani the Jewish artist who lived
between 1884-1920, the artists that he was influenced
within the process of creating his own unique style
and the key elements that distinguishes his artwors
from other artists. Amedeo Modigliani is known by
portraits and nudes influenced by artist as Lautrec,
Brancusi, Picasso, Braque and Cezanne and his African sculptures inspired by Fauvism and Cubism.
Amedeo Modigliani lived in the same period with
artists as Pablo Picasso, Wilhelm Lehmbruck, Alexander Archipenko, Maurice Utrillo, Max Jacob, Jules
Pascin, Moise Kisling, Chaim Soutine, Juan Gris and
Diego Rivera. Biggest features that differentiates his
artwork are slightly bent long heads, low shoulders,
sometimes open sometimes closed almond eyes,
curled lips and long necks in portraits that evokes
Ancient Egyptian paintings. With the deformations
with a stunning simplicity in his figures and with
lyrical, emotional intensity Amedeo Modigliani has
an admirable, inspiring and unique sense of art.
Key Words: Amedeo Modigliani, Modigliani Painting,
Paris Artists, Figurative Painting, Nude
Anahtar Kelimeler: Amedeo Modigliani, Modigliani
Resimleri, Paris Sanatçıları, Figüratif Resim, Nü
Doi: 10.17365/TMD.20163019759
(1) Sorumlu Yazar: Pelin AVŞAR KARABAŞ, Dumlupınar Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Resim Bölümü
Kütahya / Türkiye, [email protected] Geliş Tarihi / Received: 13.01.2016 Kabul Tarihi/ Accepted:
17.06.2016 Makalenin Türü: Type of article (Araştırma – Uygulama / Research -Application) Çıkar Çatışması /
Conflict of Interest:Yok / None“Etik Kurul Raporu Yok – None of Ethics Committee”
71
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
1.GiRiŞ
Makineleşme çağının beraberinde gelen bir takım
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
sanat hareketleri, 20.yüzyılın başlarında Fütürizm
1900’lü yılların başlarında sanayinin, insanı ol1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
gibi mekanik
çağın
argümanlarından beslenen
duğundan başka bir noktaya taşıması, her alanda
akımların
doğmasına
neden olmuş, hareketi
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER
olduğu gibi sanat alanında
da düşünsel bir hareeserlerine taşımaya çalışan Fütürist’ler, dönem
CUSTOM
ketin doğmasına neden olmuştur. Yenilikleri
al- DUTIES
içerisinde sanat hareketleri devam etmekte olan
Selin henüz
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
gılamaya çalışan insan, gördüklerini
Kübist’ler ve renk algısını çok da derinine inme2
Celal Bayarbaşka
Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
özümsemeye başlamışken,
yeniliklere
tanık
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
Bölümüolduğu gibi kullanmayı tercih
den saf
halleriyle
olmak durumunda kalmış ve algıladığı dünyanın
eden Fovist’ler, klasik sanat anlayışına karşı bir
Özet: Gümrük
gümrüğe
tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
değişimi karşısında
kendi vergisi,
duruşunu
sorgulayan
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın duruş
from the
movement of commercial
sergilemişlerdir.
20.commodities
Yüzyılın ilk çeyreğinmiktarıgirmiştir.
veya değeri üzerinden
alınan,insanı;
ekonomik,
subject to customs which is based on those
bir süreç içerisine
20.yüzyıl
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir deki
commodities’quantity
value. primitif
It is are a kind
of
batı sanatı and
gerek
sanattan,
gerekse
sosyolojik, politik,
psikolojik,
birdış ticaret
ve ekonomi mekanik
politikası aracıgibi
olan bir
vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
çağın
getirdiklerinden
beslenmiş
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan mekanik
instrument in
addition
to its economic, socialoldukça
and
çok yönden geçirdiği
sanat
dolaylı birevrimlerin
vergi türü olan yanı
gümrüksıra,
vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
oldukça
döneme
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir ve
regular
basis likedoğurgan
income tax andbir
corporate
tax, as girmiştir.
algısının da değişmesine
tanıklık dış
eder
halekonu
gel-olan an indirect tariff on expenditures, custom duties
vergi türü olmadığından,
ticarete
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
miştir.
kübizm
arasında
bir köprü
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi Empresyonizm
to foreign trade arrive atile
the custom.
According
to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Cezanne,
portreler,
natürmortlar ve
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, oluşturan
duties are excluded
from this
law. Therefore,
Modernizim tohumları,
20. yy. başlarında Av­
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
manzara
resimleri üzerine çalışmış ve özellikle
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
rupa’da yaşanan
kapsamlı kültürel ve siyasi
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
doğayı
taklit etmekten öteye gitmek istemiştir.
girişinden
başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
dönüşümün, birBölgesine
önceki
yüzyılın
değerlerini
tehişlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik Figüratif
international resimlerinde
trade entering customs
of
buterritories
amaçtan
uzaklaşmış
oluşturulmuştur.
Diğer tüm vergilerde olduğu
dit etmesiyle atılmıştır
(Farthing,2012:444).
18.gibi Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, gibi
Like görünse
all other taxes,
such as
de,compalsive
aslındalevels
Cezanne’ın
yapıtları,
tahakkuk
ve tahsil
aşamaları
Gümrük ve
Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Yüzyıl sonlarında
sürekli
arayışlar
içindeki
sanat
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan zihinsel
by Generalbir
Directorate
of Customs
as a yani
part of “saf resmi”dir.
görünüşün
ürünü
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
ortamı uyumluGümrükler
biçim
bozmaların
söz
konusu
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
over
Bu
bakımdan
sanat,
pekof disputes
çok yönüyle,
Cezanne
türetilmiĢtir.
olduğu ifade biçimleriyle,
tümüyle
sanatçılara
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
fikirlerin
doğasına
yaklaşmıştır (Borgsüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir sayesinde
process of other
taxes. Customs
duty disputes
özgü kişisel bir anlam
(Tükel,2008:1092).
yapıya gelişmiştir
sahiptir. Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. hesi,2000:78).
place. However, in the case of disputes not being
19. Yüzyıl resminde
mitoloAncak yaygın
idari olarak
aşamadatarih,
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
ji, din, günlük yaşam ve manzara gibi konuların 1900’lü
yılların
Key words:
Custom,başlarında, Henri
Custom Duties, Custom Matisse taraKelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
betimlenmesineAnahtar
yer verilirken;
fından geliştirilen, en önemli özelliği tüpten
Gümrük
Uyuşmazlıkları bu dönemlerde
sanatın merkezi olarak kabul edilen Paris, sayı- çıkmış gibi çiğ ve bağıran renklerin doğrudan
ları artan salonları, sanat galerileri, sergileri ve kullanımı olan Fovist’ler, eserlerinde doğalcı
gündeme oturan sanatsal yaklaşımları ile sanat- olmayan renkleri vurgulamaları ve kaba sayılaçıların kendilerini ifade edebilmelerine, tanınma- bilecek fırça darbelerini kullanmaları sebebiyle
larına ve eserlerini ortaya koymalarına olanak önceleri tepkilerle karşılanmış ancak zamanla
sağlayan bir Avrupa şehri konumundadır.
çağdaş akımların öncüleri olarak nitelendirilmişlerdir. Fovist’ler, izlenimcilerin salt görsel algı72
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
lamalarını tuvale aktarmalarına karşı çıkarak,
Bütün modern akımlar, modern dünyanın geçGÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
gözlenenin, kişinin görme duyusunun yanı sıra
mişten bütünüyle farklı olduğunu ve sanatın
1
AġAMADA
tüm duygularını da etkilediğiniĠDARĠ
ve aslında
tuva- ÇÖZÜM
kendi YOLLARI
modernliğiyle
yüzleşerek ve keşfederek
le yansıması gerekeninADMINISTRATIVE
de bu duygular olduğunu
kendini
yenilemesiOVER
gerektiği duygusunu paylaşSOLUTIONS
TO DISPUTES
ileri sürmüşlerdir (Rona,2008:536). 20. Yüzyıl
mışlardır. Bazıları için bu, ilkel olanı (Primitivizm)
CUSTOM DUTIES
sanatının temel taşı olan Van Gogh, Fovizm’in il- 2 endüstrinin yarattıklarına
tercih etmek, bazıları
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
ham kaynaklarından
birisi olduğu gibi, Ekspresiçin ise teknoloji ve makineleşmenin (Gelecek2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Ticaret Bölümü anlamına gelmiştir. 19. Yüzyonizm’inde öncülerindendir. Celal
Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
çilik)DıĢyüceltilmesi
yılda ortaya genel olarak sanatçının kendi bakış
Özet: Gümrük
vergisi, gümrüğe
tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Sanatsal anlatımdaki
bu değişimlerin
devamında
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement
commodities
açısını
bulmasıof commercial
çabalarıyla
ilerleyen modern
miktarı veya vuran
değeri üzerinden
alınan, akım;
ekonomik,
subject to customs which is based on those
19. yüzyıla damgasını
bir başka
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
and value.sanatın
It is are a kind
of
akımlar
birbirleriyle
duyguları
ve zihin
duyguların ön plana
çıkarıldığı,
doğanın
olduğu
dış ticaret
ve ekonomi politikası
aracı olan
bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
durumlarını
(Dışavurumculuk),
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition
to its economic, social and ruhsal düzeni
gibi temsilini reddeden
Ekspresyonizm
olarak
dolaylı bir vergi
türü olan gümrük vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
(Yeni
toplumsal
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular Plastikçilik),
basis like income tax
and corporateişlevi
tax, as (Yapısalcılık),
dikkat çekmektedir.
Ekspresyonizm,
sanatçılarıvergi türü
olmadığından, dış ticarete
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
bilinçaltını
(Gerçeküstücülük),
temsilin doğasını
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only
once when commodities subject
nın iç dünyalarını
çizgi,
renk, biçim
gibivergileri,
betimolmak
üzere alınmaktadır.
Gümrük
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
(Kübizm),
burjuva
toplumlaw,
içerisindeki
toplumsal
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item
of tax procedural
custom
leyici öğelerle duyguları
yansıtmayı
temelBufelsekanun kapsamı
dışında tutulmuştur.
nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
rolünü
(Dadacılık) araştırılması konusunda mügümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
fe olarak edinmiş
ve gerçeğin biçimini bozmaya
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
cadeleye
girmişlerdir. Bu gibi etkenler ile sanat
dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
yönelmiştir. ile
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created
beginning
with türde
commodities
subject to (Gelecekcilik),
giderek
ister özel
bir gerçeği
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
Diğerakımlarından
tüm vergilerde olduğu
Turkey and
withgerçeği
operation sequence.
decontinuing
evrensel
(Süprematizm) keş20.yüzyılın en oluşturulmuştur.
önemli sanat
birigibi isterse
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
fetmenin aracı durumuna gelmiştir (Little,2007,98)
olarak bilinen, 1907-1914 yıllarında Pablo PiBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel Müdürlüğü
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
casso ve Georges
Braque’ın
resimleriyle
ortaya
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
disputes over ETKİLEN2.
AMEDEO
MODİGLİANİ’NİN
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan ile
uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
çıkan Kübizm, Cezanne’ın
ifadesi
doğada var
DİĞİ
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process SANATÇILAR
of other taxes. Customs duty disputes
olan her şeyin küreye,
koniye
ve silindire
göre
yapıya sahiptir.
Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
biçimlenmesi fikri
ile ortaya
(GombSanat
ortamlarında
büyük gelişmelerin
Ancak
idari koyulmuştur
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
legalböylesine
action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
rich,1997:544). Kompozisyonlarda yer alan
yaşandığı
dönemlerde
1884
yılında İtalya’da
Key words: bir
Custom,
Custom Duties,
Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
öğelerin aynı anda
birçok
açıdan birden resmedünyaya gelen Yahudi kökenli ressam Amedeo
Gümrük
Uyuşmazlıkları
dilmesi anlayışı ile bütünleşen bu akım, modern
Modigliani; Roma, Fransa ve Venedik’te aldığı
sanatın oluşumunda ayrıcalıklı bir yere sahiptir.
akademik eğitiminin ardından 1906 yılında Paris’e
Kübizm’den beslenerek ortaya çıkan Fütürizm
yerleşmiştir. Zamanının büyük çoğunluğunu
akımı ise çağın hareket, hız, enerji ve dinamizsanat ortamının yoğun olduğu kahve ve gece
mine gönderme yapmış ve doğaya çok farklı bir
kulüplerinde geçirmiş, dışavurumcu anlayıştaki
bakış açısı kazandırmıştır.
sanatçılarla arkadaşlık etmiş ve 1910 yılında
Bağımsızlar Salonu’nda (Salondes Indapendants)
73
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
sergilenen eserleriyle ismini duyurmaya başlaesinin kaynağı olan Klasik Afrika Sanatı’nın
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
mıştır. (Tükel,2008:1092).
izleri; Afrika masklarında da olduğu gibi uzatma
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
ile yapılan
deformasyonlar,
ince yüz hatları ve
Modigliani’nin ilk olarak heykellerine bakıldıçukur
gibi detaylar
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TOgözler
DISPUTES
OVER ile ön plana çıkmış ve
ğında, sanatçının Afrika
İlkel Sanatı örneklerinsanatçının karakteristik anlatım dili halini almışCUSTOM DUTIES
den etkilendiği görülür (Hollingsworth,2009:445).
tır.
Selin
İleri dönemlerde resimlerine de taşıdığı
veKILINÇ
son- 2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal
Bayar Üniversitesi
Sosyal bu
Bilimler
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
rasında ürettiği tüm
eserlere
yansıttığı
ilkel
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs
and Economy
according
Resim
1.
Afrika
Mask
Örnekleri
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Modigliani’nin ürettiği
tümvergilerde
heykellerin
1911-1912
bütünleştirmekte
büyük bir ustalık
süreci, diğer
oluşan süreçten
farklı bir Sanatı
process ofile
other
taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
yıllarına tarihlendiği
birlikte, zorundadır.
1912
göstermiş
veinbu
deformasyon
eğilimini
öncelikle bilinmekle
idari aşamada çözümlenmek
place. However,
the yöndeki
case of disputes
not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
yılındaki İtalya uyuşmazlıklarda
gezisinde çalışmalarının
bir kısgeliştirilerek eşsiz üslubunu yaratmayı
başarmış1
yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
mını yok ettiğiAnahtar
de söylenmektedir.
Sanatçının daha sonraları sıklıkla üzerine
Kelimeler: Gümrük, Sanatçının
Gümrük Vergisi, tır.
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
günümüze kadar sağlam kalan 23 tane taş büst
ve 2 tane tam boy figür heykelleri bulunmaktadır (Özükan,2007:20). Afrika mask örneklerinde
görülen stilizasyonun biçim bozmalarını, kendi
taş oyma heykellerinde yeniden canlandıran
sanatçı; İlkel Afrika Sanatı’nı, Modern Avrupa
durduğu portre çalışmalarında ise heykellerinde
yakaladığı bu üslubun etkileri bariz şekilde görülmektedir.
74
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul
Kanunu2.(VUK)’nun
ikinci
maddesine göre bu
second item Kireçtaşı,
of tax procedural1911-12
law, custom
Resim
Amedeo
Modigliani,
BüsttheÖnekleri,
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Heykele duyduğu
Constantin
Brancuşi
denemiş
özünü
sayılı ilginin
Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated byolmasına
customs lawrağmen,
numbered nesnelerin
4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
ile tanışması ileBölgesine
ortayagirişinden
çıktığı
bilinen
yakalamak
adına
ileri dönem
soyut
başlayıp,
eşyayasanatçı;
uygulanacak
created beginning
with commodities
subjecteserlerinde
to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
hem satışların az
olması, Diğer
hemtümdevergilerde
taş tozunun
heykeller
yönelmiştir
(İnankur,2008:260).
oluşturulmuştur.
olduğu gibi
Turkey and üretmeye
continuing with
operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
ciğerlerini rahatsız
bir vesüre
tahakkuketmesi
ve tahsil sebebiyle
aşamaları Gümrük
Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
sonra heykel yapmaktan
uzaklaşmış
ve kariyeBu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
rine resim çalışmalarında
yoğunlaşarak devam
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer
vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
etmeyi tercih etmiştir
(McGinity,2012:375).
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
Amedeo Modigliani’nin
yontuya
yönelmesinde
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
büyük katkıları olan Brancuşi (1876-1957), doAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Uyuşmazlıkları
ğalcı anlayışın Gümrük
egemen
olduğu eserler üretmiş,
soyuta yaklaşan heykellerinde bile bu anlayıştan
uzaklaşmamıştır. Auguste Rodin’in atölyesine
çalışmak üzere davet edilen Brancuşi; ‘’Gerçek
olan nesnelerin dış görünüşü değil, özüdür.’’
felsefesiyle Rodin’in doğalcı etkisinde heykeller
Resim 3. Constantin Brancuşi, Uyku, 19091910
75
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve Resim
fiscal functions.
Since they Lehmbruck,
are not collected on Dansçı, 1913
5. Wilhelm
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus Alexander
are collected only
once when commodities
subject
Archipenko
(1887-1964)
Modigliani
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Paris ortamında
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu ile
the aynı
second yıllarda
item of tax procedural
law, custom yaşayan bir
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
sanatçıdır.
Pablo
Picasso,
Georges Braque
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 başka
procedures
and practises
of custom
duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Amedeo
Modigliani
gibihasavangard
sanatçılar
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük ve
Through
this law,
a systematization
been
Resim 4. Constantin
Brancuşi,
Bölgesine girişinden
başlayıp, Öpücük,
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
aynı ortamlarda
bulundukları
bilinir.
Kübizm’den
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik ile
international
trade entering
customs territories
of
1916 Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Turkey and continuing with operation sequence.
oluşturulmuştur.
sanatçının
anlatım
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, etkilendiği
Like all other düşünülen
taxes, compalsive
levels such figüratif
as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
biçimlerinin
yoğun olduğu heykellerinin ileri
Modigliani ile arkadaşlığı
olduğu
bilinen;1881-1919
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük dönem
Customs örneklerinde,
and Economy Ministry
according
Brancuşi
gibi soyutlamaya
yılları arasında yaşamış
dışavurumculuk
akımının
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan
uyuşmazlıkların
çözüm
customs
duties
has
a
different
form
from
yönelerek bir değişim gösterdiği,thebunun yanı sıra
heykel dalındakisüreci,
en önemli
temsilcilerinden olan
diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük
vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved
administratively
in the
eserlerinde
dekoratif
etkilere
defirst
yer verdiği gözWilhelm Lehmbruck,1905’te
kazandığı
çeşitli
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancakİtalya’ya
idari
aşamada 1910-1914
çözümlenemeyen lenmektedir.
solved administratively, legal action can be taken.
heykel ödülleriyle
gitmiş,
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
yılları arasında İtalya’da yaşamış, klasik doğalcı
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük
Uyuşmazlıkları
heykellere hayran
olmasına
karşın dışavurumcu
heykeller üretmiş dönemin ünlü sanatçılarındandır (Kür,2008:944).
76
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Flora’nın kolların hareketleri ve ¾ lük görüş
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
yönü Modigliani’nin resimlerindeki figürlerin
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
duruşlarındaki
temel
yapılarla benzeşmektedir.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Resim
7. Sandro Botticelli, İlkbahar, 1477vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
1482, 203 cm. x 314 cm., Tempera, Uffizi
Resim 6. Alexander
Oturan
olmak üzere Archipenko,
alınmaktadır. Gümrük
vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of Müzesi,
tax procedural
law, custom
Floransa
Siyah
Tors,dışında
1909tutulmuştur. Bu nedenle, duties are excluded from this law.
kanun kapsamı
Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Modigliani’nin sayılı
ilkdışGümrük
artistik
izlenimlerini
Sandro
ile
ticarete konu
olan eşyanın Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Botticelli ve doğum
yeri sırasına
olan Livorno’ya
işlemlerin
göre
bir yakın
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
bir konumda bulunan
Siena’daki
sanatçılardan
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve tahsil aşamaları Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
edindiği düşünülür
(Turani,2010,40).
“İlkbahar”
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
(Resim 7.) ve “Venüs’ün
Doğuşu”
(Resim
8.)Bilimler
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
gibi başyapıtlarıyla
tanınan
Botticelli,
Rönesans
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Eserlerinde
Gümrük vergisi yer
uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
dönemi ressamlarındandır.
alan
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak parmak
idari
aşamada
solved administratively, legal action can be taken.
figürler, neredeyse
uçları ileçözümlenemeyen
zemine
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
basar. Ortamda çalan hafif bir müziğin esintisi
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Resim
8. Sandro Botticelli, Venüs’ün DoğuAnahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
ile ince kıyafetleri
uçuşmaktaymış
hissi veren
Gümrük
Uyuşmazlıkları
şu, 1482-1486, 172.5 x 278.5 cm., Tuval Üzerine Tempera, Uffizi Müzesi, Floransa
figürleri oldukça zarif ve narin olmakla birlikte
tiyatral bir duruş ve kırılgan bir tavır sergilerler.
Eller bayanların zarafetlerini yansıtacak şekillerde hareketlendirilmiş, her iki resimde de başlar
hafif bükülerek resmedilmiştir. Resim 8.’deki
Venüs’ün uzun boynu, düşük omuzları, yüzündeki belli belirsiz tebessüm ile Resim 7.’deki
Modigliani’nin yaklaşık olarak 1910’dan önceki
yıllara rastlayan erken dönem resimlerine bakıldığında, dışavurumcu etkiler görülmektedir.
Sanatçının 1908 tarihli “Yahudi” isimli resmi
(Resim 9.), ilk etapta kadının portresinde yoğun
77
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
olarak kullanılmış açık tonun etkisi ile izleyicinin
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
dikkatini yüze yönlendirmektedir.
Resmin
arka UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ
AġAMADA
planında kullanılan mor ve mavi
tonları
ile başın ÇÖZÜM YOLLARI1
saç ve pekte net seçilmeyen
şapka kısmındaki
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
aynı tonlardaki renkler arka ve orta planda yüCUSTOM DUTIES
zeysel olarak bütünlük oluşturmaktadır. Gergin- 2
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
lik benzeri güçlü duygular
hissedilen figürün eli
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
Celal Bayar
Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
ve kolu oldukça belirsizdir. 3Kolun
yaslandığı
kısımdaki turuncu tonları ile dudaktaki sıcak
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer
değiştirmesi
nedeniyle,birlikte,
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
kırmızı renkler resme
canlılık
katmakla
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali
fonksiyonlarının
yanında önemli
göz çevresinde bulunan
pembe
ve bordonun
açık bir commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that 9.
is aAmedeo
foreign trade Modigliani,
and economic policyYahudi, 1908,
Resim
tonları figür üzerinde
ağlamaklı,
düşündüren
türüdür. Aynı
zamanda harcamalar
üzerinden ve
alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions.Cove
Since they
are not collected
on
Hakone
Museum
hüzünlü bir ifade
oluşmasına
olmaktadır.
kurumlar
vergisi gibisebep
belirli aralıklarla
alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Genel olarak melankolik
birgeldiği
havaanda
yansıtan
kadıportreler
eşyanın gümrüğe
bir defaya
mahsus Kendine
are collectedait
only bir
once üslupla
when commodities
subject yapmaya başolmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
nın giysisi için seçilmiş
ton ikinci
sert maddesine
bir şekilde
sanatçı,
tıpkı
heykellerinde
Usul Kanunukoyu
(VUK)’nun
göre bu layan
the second
item of tax
procedural
law, custom olduğu gibi
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
ifade edilmiş olsa
da, aralara yerleştirilmiş açık
de kendi
çözümlemeleri
doğrultugümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 resimlerinde
procedures and practises
of custom
duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
lekeler ışık etkisi
vermekte ve bedenin hacmini
Zenci
yontuculuğunun
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük sunda
Througheserler
this law, üretmiştir.
a systematization
has been
Bölgesine
girişinden başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
oluşturmada katkı
sağlamaktadır.
Yumuşak
fırça
ve entering
Paul customs
Cezanne’ın
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik örnekleri
international trade
territories of (1839-1906),
oluşturulmuştur.
Diğer
tüm
vergilerde
olduğu
gibi
Turkey
and
continuing
with
operation
sequence.
vuruşları ve konturdan uzak, belirgin olmayan
duyguların
çarpıtmalar aracılığıyla
vurgulanayagümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
hatlarıyla resim; sanatçının ileri yılarda sahiplenrak
anlatılması dili sanat anlayışında farklı bir
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Geneloluşumundan
Müdürlüğü tarafından,
Gümrük bakış
Customsaçısı
and Economy
according
diği kendine özgü
tavrının
önceki
kazanmasına
neden
olmuştur. KatılProgramı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm dığı
customs
duties
has
a
different
form
from
the
anlatım dilini göstermektedir.
sergilerden birinde, Cezanne’ın çalışmalasüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Gümrük Uyuşmazlıkları
78
process of other taxes. Customs duty disputes
have to beetkilenen
resolved administratively
the first
rından
sanatçı,inCezanne’ın
çarpıcı
place. However, in the case of disputes not being
solveddarbelerini
administratively, Afrika
legal actionPrimitif
can be taken.Sanatı’nın öğefırça
1
leriyle
mükemmel
Key words:
Custom, Custom biçimde
Duties, Customharmanlayıp,
Disputes
“Modigliani’nin eserleri” dedirtecek tadı yakalamıştır (Richard,2011:88). Cezanne’ın aynı
manzarayı portre çalışmalarında bile kullanması,
doğaya ne kadar incelikle baktığını gözler önüne
sermekle birlikte Modigliani’nin eserleri ile kıyaslandığında, sanatçıda belirgin bir Cezanne
etkisi bulunduğunu da düşündürmektedir (Tükel,2008,1092).
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Modigliani’nin Cezanne’ın üslubundan etkilen-
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
mesinin temel sebebi, Cezanne’ın figüratif komĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI1biçimsel bakımdan farklılıkları
pozisyonlarının
olarak
Öyle ki Cezanne’ın resimADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TOdüşünülebilir.
DISPUTES OVER
lerinde kullandığı deformasyonlar, stilize anlayışıyla oluşturduğu özgür fırça darbeleri, rahat
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
tavırlı çizgileri, koyu tonlardaki ince konturları
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO,
DıĢ Ticaret Bölümü bütününe yansıyan ritmik ve
ve kompozisyonun
lirik yaklaşımı, Modigliani’nin resimlerindeki
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from thealgısını
movement değiştirmiş
of commercial commodities
figür
ve farklılaştırmıştır.
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity
and value. It is are aresimleri
kind of
Kimi
zaman Cezanne’ın
ile Pablo
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Picasso’nun
resimleri
arasında
da benzerlikler
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition
to its economic,
social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
olduğunu
gözlemlemek
mümkündür.
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like
income tax and corporate
tax, as
vergi
türü olmadığından,
dış ticarete
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Resim 10. Paul
Cezanne,
Madam
Cezanne,
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
1906
yılında
geldiğinde
olmak üzere
alınmaktadır.
Gümrük
vergileri, Vergi
to foreign
trade arriveParis’e
at the custom.
According to Le Bateau –
1877, Museum
of Fine
Arts,
Boston
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Lavoir’a
yerleşen
Modigliani’nin
komşuluk
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded
from this
law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
yaptığı
sanatçılardan birisi olan Picasso; Sembosayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
lizm,
Kübizm ve Sürrealizm akımlarına yönelik
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international
trade entering
customs territories
of
eserler
üretmiş
İspanyol
sanatçılardandır.
1907
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other
taxes,“Avignon’lu
compalsive levels Kızlar”
such as
yılında
yaptığı
(Resim 12.)
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General
Directorate
of Customs
a part of
isimli
eseri,
Modigliani
ileasHukuk
yakın
olduğu döneme
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according to
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process of disputes over
ait
bir resimdir.
Modigliani’nin
etkilendiği düşütüretilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
nülen
“Mavi
Dönem”
resimleri
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of
other taxes.
Customs duty
disputes ise yaklaşık
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
olarak
1901 inile
yıllarınotarasına
denk gelen;
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However,
the 1904
case of disputes
being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
sirk palyaçolarının, akrobatların,
1 sıradan insanuyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
ların,
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputesyoksulluk ve yaşlılık gibi konuların ele
Gümrük Uyuşmazlıkları
alındığı, kasvetli ve melankolik ruh hallerinin
yansıtıldığı resimler için tanımlanmıştır.
Resim 11. Paul Cezanne, Yıkanan Kadınlar,
CUSTOM DUTIES
1906, 208cm x 248cm, Philadelphia Museum of Arts
79
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Resim 12. Pablo
Avignon’lu
kanunPicasso,
kapsamı dışında
tutulmuştur.Kızlar,
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
1907, Tuval Üzerine
Yağlıboya,
Modern Bu
Sasayılı Gümrük
Kanunu’nda düzenlenmiştir.
kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Resim
13. Pablo
Picasso,Yaşlı Gitarist, 1903
natlar
Müzesi,
New
Yorkeşyaya uygulanacak created beginning
Bölgesine
girişinden
başlayıp,
with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi 3.Turkey
and continuing withve
operation
sequence.
MODİGLİANİ
ÇAĞDAŞLARI
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan 1913’te
by GeneralMontparnasse’a
Directorate of Customs yerleşen
as a part of Amedeo Mo1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law.
Resolutionyaşamını
process of disputes
over
digliani,
günlük
sürdürebilmek
için,
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir eşsiz
processdesenlerini
of other taxes.Rotonde
Customs duty
vedisputes
Dome kahvelerinin
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
satmıştır.
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. taraçalarında
place. However, inoturanlara
the case of disputes
not being Montparnasse
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
20.yüzyılın ilk yarısında, Paris’in
sanatsal odak
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
biri olmuş ve giderek Montmartre’nin
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, noktalarından
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
yerini almıştır. Sanat ve edebiyat alanında Pablo
Picasso gibi aralarında Maurice Utrillo, Guillaume Apollinaire, Max Jacob, Jules Pascin, Moise Kisling ve Chaim Soutine’in de bulunduğu
isimler burada yaşamışlardır. Bunlardan Kisling,
Modigliani’yi atölyesinde çalıştırmış, kendisi gibi
Paris Okulu’ndan olan Pascin ve Soutine de onu
80
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
korumuşlardır. Ayrıca bu dönemlerde İngiliz kadın
GÜMRÜK
VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ozan Beatrice Hastings sanatçıyı
desteklemiş,
AġAMADA
Leopold Zborowski ise yakın ĠDARĠ
dostu olmakla
bir- ÇÖZÜM YOLLARI1
likte eserlerinin satılması
konusunda sanatçıya
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
yardım etmiştir (Gökçöl,1993:2793). Max Jacob,
CUSTOM DUTIES
Juan Gris, Diego Rivera gibi sanatçılarda Modigliani’nin2
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
o dönemlerde yakınlık
kurduğu arkadaşlarıdır.
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Maurice Utrillo, 1883-1955 yıları arasında yaÖzet: Gümrük
vergisi, gümrüğe
tabi olan ile
ticari
şamış şehir sahneleri
ve manzara
resimleri
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
miktarı veya
değeri üzerinden
ekonomik,
tanınan bir sanatçıdır.
Genellikle
canlıalınan,
ve zengin
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
renklerle çalışmış,
1909
ve 1914
yılları
dış ticaret
ve ekonomi
politikası
aracı arasında
olan bir vergi
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
ise bir dönem, beyaz
kul-ve
dolaylı birrenk
vergi ve
türü tonlarını
olan gümrük sıkça
vergisi, gelir
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
lanmıştır. Sanatçının
eserleri
Post Empresyonizm
vergi türü
olmadığından,
dış ticarete konu olan
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
örnekleri olarakolmak
görülmekte
ve
resimlediği
ortamı
üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri,
Vergi
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
doğal olarak yansıtan
duygusal
bir tavırBuilenedenle,
de
kanun kapsamı
dışında tutulmuştur.
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
dikkat çekmektedir.
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
from the movement of commercial commodities
subject to customs which is based on those
commodities’quantity and value. It is are a kind of
tariff that is a foreign trade and economic policy
Resim
Maurice
Utrillo,
Abbesses
Sokağı
instrument15.
in addition
to its economic,
social
and
fiscal functions. Since they are not collected on
regular basis like income tax and corporate tax, as
Modigliani
ile aynı sokakta oturmuş bir başka
an indirect tariff on expenditures, custom duties
are collected only once when commodities subject
sanatçı
olan Jules Pascin, 1885 – 1930 yılları
to foreign trade arrive at the custom. According to
the
second
item of tax
law, çıplak
custom ya da kısmen
arasında
yaşamış
veprocedural
genellikle
duties are excluded from this law. Therefore,
procedures
and practises
custom dutieskadın
are
giyimli
rahat
pozlar ofsergileyen
tasvirleri ile
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük tanınmıştır.
Through this Alaycı,
law, a systematization
has been
hicivli tasvir
anlayışı ve zaman
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik zaman
international
trade entering customs
territories
of
karikatüristik
çizgileri
ile resmettiği
hayat
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, kadınlarını;
Like all other taxes,
compalsive
such şeffaf
as
hacim
etkisilevels
veren
ve berrak
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
ince katmanlar
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan renklerle
by General Directorate
of Customs ashalinde
a part of boyamış ve
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisansile
Tezinden
belirgin
fırça
vuruşları
renklendirmiştir.
EserKanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
of
disputes
over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Toulouse-Lautrec’in
resimlerini
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir lerinde
process Henri
of other de
taxes.
Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
etkiler
sezilen
sanatçı;
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. anımsatan
place. However,
in the case
of disputes
not being şiirsel, acı ve
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
ironik olarak tanımlanabilecek
1 Ekspresyonist
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
eserler
ortaya koymuştur.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Resim 14. Maurice Utrillo, Montmartre’de
Evler
81
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
çoğunlukla arka planda kullanılan düz ve tek
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
renkli fonun zaman zaman bitki motifleriyle be1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
zendiğiYOLLARI
görülmektedir.
Portrelerin birçoğu izleyi-
ciyi ebedi
sessizliğinOVER
olduğu bir ortama sürükler
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
gibidir.
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
Moise
Şarışın Kız Büstü,
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, Resim
duties are17.
excluded
fromKisling,
this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
55.5
x 46.5 cm., Tuval Üzerine Yağlı Boya,
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile
dış
ticarete
konu
olan
eşyanın
Türkiye
Gümrük
Through
this law, a systematization
Resim 16. Jules Pascin, Moulin Rouge’da
1948 has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
Dansçı,sırasına
1908 göre bir sistematik international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Modigliani’nin
Turkey and continuing
with operation sequence.
çağdaşlarından
bir başkası olan
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
ve tahsil çoğunlukla
aşamaları Gümrükresmetve Ticaret Chaim
assessment,
accrual and 1893 collecting– are1943
regulated
Moise Kisling tahakkuk
(1891-1953)
Soutine,
yılları arasında
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
tiği nü kadınlarGümrükler
ve portreleriyle
tanınmaktadır.
Genel Müdürlüğü
tarafından, Gümrük yaşamış,
Customs andekspresyonist
Economy Ministry according
anlayışıto benimsemiş,
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Sanatçının peyzaj
çalışmaları
olmasına
rağmen
olduğu
bilinen, kendine
Gümrük
vergisindenda
doğan
uyuşmazlıkların
çözüm Modigliani
customs dutiesgibi
has aYahudi
different form
from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
kendisi ile özdeşleşmiş
portrelerindeki
gözler, özgü
özellikle inkonu
seçimi bakımınyapıya sahiptir.
Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have resimlerinde
to be resolved administratively
the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
onun sanatsal kimliğini
belirginleştiren
en önem- dan
farklılık
yaratan
Modigliani’ye
çok yakın
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal ve
action
can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
li özelliklerden birisidir. Genel olarak göğüs olan
birisidir.
Soutine, portre ve
Key sanatçılardan
words: Custom, Custom
Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
kısmı hizasında Gümrük
tamamlanan
eserlerdeki yüzlerde, manzaraların yanı sıra özellikle 16. ve 17. yüzUyuşmazlıkları
sabit ve donuk bir ifade bulunur. Oranların dışına
çıkan göz yapısı, geniş göz kapakları ve sabitlenmiş göz bebeklerinin büyüklüğü bazen rahatsız
edici, bazen ise duygusal hüzünlü bir ruh halini
yansıtmaktadır. Kimi eserlerde beyaza yakın,
soluk ve neredeyse vücudundaki kanı çekilmiş
gibi tonlanmış ten rengi soğuk bir etki bırakırken,
yıllarda etkili olan vanitas tarzı resimleri hatırlatan
eserlerinde, asılı sığır etlerini konu almıştır.
Rembrant’ın “Slaughtered Ox” isimli eseri ile ele
alınan tema ve planlama bakımından benzerlikler
görülen sanatçının resimlerinde; kalın boya tabakası, koyu renkli katı bir boyama tarzı ve kaba
fırça darbeleri görülmektedir. Sanatçının figürle-
82
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
ri belirgin bir şekilde deformelerle biçimlendirilGÜMRÜK
VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
miş olmakla birlikte, figürlerin
sınırlarındaki
ĠDARĠ AġAMADA
yuvarlak ve kayar görüntülü dalgalanmalar
dikkat ÇÖZÜM YOLLARI1
çekmektedir.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Resim
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
20.like
Rembrandt
Van Rijn, Slaughtered
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir Resim
regular basis
income tax and corporate
tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Ox, 94 cm x 69 cm., 1655, Louvre Müzesi
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu Juan
the second
of tax procedural
law, custom
Gris item
(1887-1927),
Kübizm
akımını benimkanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 semiş
procedures
and practises
of custom ağırlıklı
duties are olarak natürtve konu
bakımından
sayılı Gümrük
Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
kanun
regulated by customs law numbered 4458.
18. Chaim
Soutine,
Genç
Kadın, BuTuile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük mortları
Through this
law, etmesinin
a systematization
has sıra
been figüratif çalıştercih
yanı
val Üzerine
Boya,
1915
BölgesineYağlı
girişinden
başlayıp,
eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik maları
international
trade entering
territories Seçtiği
of
da bulunan
bircustoms
sanatçıdır.
nesneleoluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, rinLike
all other taxes,
compalsivedikey,
levels such
as ve diyagonal
geometrik
yapılarını
yatay
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
oluşturacak
şekilde
kompozisyonlarına
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan düzlemler
by General Directorate
of Customs
as a part
of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
yerleştirmiş
ve kullandığı
monokrom
renklerle
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs Law. Resolution
process of disputes
over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
Resimler
boyanın
dokusal özelliklesüreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir boyamıştır.
process of other
taxes. Customs
duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
arındırılmış
nesnelerin
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. rinden
place. However,
in the casefakat
of disputes
not being kendi dokuAncak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
ları titizlikle işlenerek zenginleştirilmiştir.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Resim 19. Chaim Soutine, Sığır Eti, Tuval Üzerine Yağlı Boya, 140.3 x 107.6 cm, 1924, Minneapolis Institute of Arts, Minneapolis, USA
83
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Diego Rivera (1886 – 1957), sanat hayatına duvar
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
resimleri ile başlamış İspanyol kökenli sanatçı-
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
lardandır.
Daha çok
Meksika Devrimi’ni niteleyen,
siyasiTOveDISPUTES
toplumsalOVER
içerikli duvar resimleri ve
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
ressam Frida Kahlo ile yaşadığı bilinen duygusal
ilişkisi ile gündeme gelmiştir. Kübizm akımından
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
ve Post Empresyonizm’den etkilenen Rivera,
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihlitoplumsal
MYO, DıĢ Ticaret
Bölümü anlayışla yaptığı resimlerinde
gerçekçi
canlı renkler kullanmış, çok sayıda kullandığı
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın figürleri
from the movement
commercial
heykelsiof cesur
bir commodities
tavırla ele almış, kommiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir pozisyonlarında
commodities’quantity and
It is are
a kind ofbenimsemiştir.
isevalue.
anıtsal
üslubu
CUSTOM DUTIES
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Resim 21. Juankurumlar
Gris,vergisi
Kitap,
41 x 33alınan
cm,bir regular basis like income tax and corporate tax, as
gibi 1913,
belirli aralıklarla
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Musee d art eşyanın
Moderne
la Ville
dedefaya
Parismahsus are collected only once when commodities subject
gümrüğede
geldiği
anda bir
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Resim 23. Diego Rivera, İki Kadın, 197.5 x
161.3 cm., 1914
Resim 22. Juan Gris, Gitar, 1914
84
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylıRivera,
bir vergi türü
olan gümrük Önünde
vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
Resim 24. Diego
Ppencere
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi 91.8
türü olmadığından,
dış ticarete konu
Bıçak ve Meyve,
× 92.4 cm., 1917,
Mu-olan an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Resim
25.arrive
Amedeo
Modigliani,
olmak
üzere alınmaktadır.
Gümrük vergileri, Vergi
to
foreign trade
at the custom.
According to Juan
seo
Dolores
Olmedo
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
1915. from
Metropolitan
Museum
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, Portresi,
duties are excluded
this law. Therefore,
Modigliani Montparnasse’de
yaşarken
o dönemgümrük vergilerinin usul
ve uygulama
esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
lerde arkadaşlık
yaptığı
kişilerin
ve Türkiye
yukarıda
ile dış
ticarete konu
olan eşyanın
Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
bahsedilen yakın
ilişkilerde
işlemlerin
sırasınabulunduğu
göre
bir çağdaş
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
sanatçılarının portrelerini
resimlemiştir.
Bunlardan
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
bazıları; ChaimBakanlığı’na
Soutine,bağlı
Moise
Pablo
ayrı birKisling,
kuruluş niteliği
olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Picasso, DiegoGümrükler
Rivera,
Juan
Gris,
Max
Jacob,
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
vergisinden
doğan uyuşmazlıkların
çözüm
customs duties has a different form from the
Paul Guillaume,Gümrük
Jacques
Lipchitz, Berthe
Lipchitz,
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir.
Gümrük vergisi
have to be resolved administratively in the first
Jean Cocteau, Léopold
Zborowski
gibiuyuşmazlıkları
isimler
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
olarak sıralanabilir.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Gris
of Art
Resim 26. Amedeo Modigliani, Chaim Soutin Portresi. 1916
85
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
4. AMEDEO MODİGLİANİ’Yİ ÇAĞDAŞGÜMRÜK VERGĠSĠ
LARINDAN AYIRAN SANATSAL
TAVRI UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Bernard’a (2001:7) göre resim; Cezanne’ın ifaADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
desi ile bir meslek değil,
yazgıdır. Her sanat yaCUSTOM DUTIES
pıtı, biçim ile içerik arasındaki birlikle belirginSelin
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
leşir. Ne içerik somut bir sanatsal biçim
olmadan,
Celaliçerik
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
ne de biçim belirli2 bir
olmadan
varBilimler
olabilir”
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
(Ziss,2009:128). Bu açıdan bakıldığında gördüğü
Özet: Gümrük
vergisi, gümrüğe
tabi olan tuticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
nesnelerin, kendisinde
uyandırdığı
duyguları
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değerieser
üzerinden
alınan,çabası,
ekonomik,
subject to customs which is based on those
vale aktarma düşüncesiyle
üretme
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Amedeo Modigliani
vazgeçilmez
dış ticaretiçin
ve ekonomi
politikası aracıbir
olan anlabir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
yıştır. Hiçbir zaman
herhangi
birgümrük
akımın
gölgedolaylı bir
vergi türü olan
vergisi,
gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
sinde hareket etmemiş,
her ne kadar
Toulouse
vergi türü olmadığından,
dış ticarete
konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
Lautrec, Brancusi,
Picasso,
Braque,
Cezanne
gibi
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
sanatçıların eserlerinden
etkilenip;
Afrika heykelkanun kapsamı
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
leri, Fovizm vegümrük
Kübizm’den
esinlenerek
birçok
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dışolsa
ticarete
konu
olan eşyanın Türkiye
Gümrük
Through this law, a systematization has been
denemeler yapmış
da
deformasyon
anlayışı,
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin renklerin
sırasına
göre
bir ve sistematik
international trade entering customs territories of
insan teninde kullandığı
tonları
lekeoluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde
zorunlu bir
aşamalar
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
ci fırça darbeleriyle
kendinede özgü
figüratif
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment,27.
accrual
and collecting
are regulated Kızıl Saçlı
Resim
Amedeo
Modigliani,
Bakanlığı’na
bağlı ayrıboyunca
bir kuruluş adından
niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
anlayış yakalayarak
yüzyıllar
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Tuval
and Economy
Ministry
according
to 92.1 × 60.6
Kadın,
Üzerine
Yağlı
Boya,
Programı
Yüksek
Öğrencisi
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarakkoymuştur.
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
söz ettirecek benzersiz
tavrınıLisans
ortaya
türetilmiĢtir.
1917.
of Art,
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm cm.,
customs
dutiesCourtesy
has a differentNational
form from Gallery
the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
Washington
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively
in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Gümrük Uyuşmazlıkları
place. However, in the case of disputes not being
solved administratively, legal action can be taken.
Sanatçının resimlerini çağdaşlarından
ve hatta
1
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
diğer
tüm ressamlardan ayıran en büyük özellikDisputes
ler; Antik Mısır resimlerini andıran portrelerindeki uzun boyunlar üzerinde hafifçe eğilmiş uzun
başlar, düşük omuzlar, kimi zaman açık kimi
zamansa kapalı badem gözler ve büzülü dudaklardır. Resimler izleyiciyi lirik bir esintiyle şiirsel
bir dünyaya götürmektedir; bu dünya ise hüznün
ve bir o kadar da kalbin en derinine işleyen, ılık
86
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
bir dokunuşun dünyasıdır. Her bir resim, sanatçı- denge, uyum, ahenk, oran-orantı gibi temel tasaGÜMRÜK
VERGĠSĠ
nın iç dünyasını yansıtan tarifsiz
hislerin
dışavu-UYUġMAZLIKLARININ
rım unsurlarını içinde ustalıkla barındıran, özen1
AġAMADA
YOLLARI
rumu ile zenginleştirilmiş ve ĠDARĠ
yalınlığı
ön plana ÇÖZÜM
le planlanmış
ve izleyicinin
gözlerinin kendisinin
çıkaran yumuşak fırçaADMINISTRATIVE
darbeleriyle etkileyici
bir işaretTO
etmek
istediğiOVER
yerlerde gezinmesini sağlaSOLUTIONS
DISPUTES
duygu yoğunluğu ile bütünleşmiştir.
yacak renk tonlamalarıyla düzenlemiştir. Tüm
CUSTOM DUTIES
resimlerde fark edilen bu tavır, kişilerin esrarengiz
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
karakterlerinin buğulu bir yansıması olarak algı2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihlilanmakta
MYO, DıĢ Ticaret
ve Bölümü
resimlerdeki karakterler hakkında
merak uyandırıcı duygulara sebep olarak, resimÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın lere
fromfarklı
the movement
of commercial
commodities
bir çekicilik
kazandırmaktadır.
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
Amedeo
Modigliani, Çingene Ka-
Resim 28.
dın ve Bebek, Tuval Üzerine Yağlı Boya,
115.9 x 73 cm., 1919, Courtesy National Gallery of Art, Washington
Çarpıcı bir yalınlıkla vurgular yaptığı figürlerinde
uyguladığı deformasyonları dengeli kompozisyonlarla ortaya koyan sanatçı resimlerini; ritim,
Resim 29. Amedeo Modigliani, Odette Hayden, 92x60 cm., Tuval Üzerine Yağlı Boya,
1918. Musée National d’Art Moderne, Centre Georges Pompidou, Paris
87
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Resim 29’da, sanatçının ön plana yerleştirdiği
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
olabildiğince koyu tonlarla
boyanmış
figürünUYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ
narin ve zarif duruşunun yanı
sıra AġAMADA
kullanılan ÇÖZÜM YOLLARI1
canlı ten rengi ve dudakta
fark edilen parlak
kırADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES OVER
mızı, figüre oranla daha açık tonlardaki arka fonun
CUSTOM DUTIES
önünde oldukça durağan bir tavır görülmekte,2
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
izleyicinin gözleri2 ise tüm eser üzerinde gezinCelal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar
Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
mektedir. Sanatçının eserlerinde
kullanmayı
seçtiği açık-koyu renk değerleri ile zaman zaman
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanıntonlar,
yer değiştirmesi
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
karşılaşılan solgun
dalgın nedeniyle,
bakışlı melanmiktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal hayatındaki
ve mali fonksiyonlarının
önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
kolik karakterlerin
izleriyanında
izleyiciye
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
aktarmakta ve figürlerinin
sadece
algılanan
görütürüdür. Aynı zamanda
harcamalar
üzerinden
alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
nüşleri değil, ruhları
resimlere
hapsedilmektekurumlardavergisi
gibi belirli
aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
dir. Ziss’e (2009:68)
göre; geldiği
gerçek
bütün
eşyanın gümrüğe
andaolayın
bir defaya
mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
varlığını değil de,
onunikinci
“canlı
ruhunu”
Usul yalnızca
Kanunu (VUK)’nun
maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
yansıtmak isteyen
sanatçı, ruhunu görmediğini
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
iddia ettiği modellerinin
göz
oyuntulularını
boş
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
bırakarak çalışmıştır.
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
Resim
30. taxes,
Amedeo
Modigliani,
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other
compalsive
levels such as Siyah Kratahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
vatlı Kadın, 1917
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs and Economy Ministry
according
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
Modigliani’nin
sanat hayatı boyunca
yaptığı
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir portreleri
process of other
taxes.nü
Customs
duty disputes
kadar
eserleri
de oldukça dikkat
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. çekicidir.
place. However,
in the case of
disputes not
being
Sanatçının
Paris’te
yaşadığı
ilk yıllarda
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
ele aldığı çalışmalarının bulunduğu,
Paris Okulu
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
birlikte açılmış olan ilk sergide, müstehcenlik
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, ileDisputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
gerekçesiyle resimleri Fransa Hükümeti tarafından
toplatılmıştır (Turani,2004:627). Sanatçının 1917’de
Paris’teki Galeri Berthe Weill’de açtığı serginin
ise yaşamı boyunca gerçekleşen tek kişisel sergisi olduğu bilinmektedir. Berger’e (2011:53) göre,
çıplak olmak giysisiz olmaktır. Nü ise bir sanat
biçimidir. Bu açıdan bakıldığında çıplak resimle-
88
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
rin sanatçı için, estetik açıdan mükemmel bir
GÜMRÜKresimlerdeki
VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
biçimde yaratılmış kadın bedeninin
ĠDARĠ AġAMADA
kompozisyonlara özgürce yansıtılabilecek
eşsiz ÇÖZÜM YOLLARI1
bir tema olarak değerlendirildiği
düşünülebilir.
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Modigliani’nin nüleri; diğer tüm resimlerinde
Selin
KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
olduğu gibi ekspresyonist, duygusal ve
dramatik
2
Celal Bayar
Sosyal
Bilimler Ens.
özelliktedir. Saf renkleri
veÜniversitesi
deforme
edilmiş
fi- Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
gürleri ile bütünüyle modern olarak yansıtılmıştır.
Gümrük vergisi,
gümrüğe tabi bir
olan giticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Eserler gerçekçiÖzet:
olmaktan
çok, içgüdüsel
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya olarak
değeri üzerinden
alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
zemi barındır ve
erotik
algılanmaz.
Portsosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
relerinde geliştirdiği
biçimler
dış ticaretuzatılmış
ve ekonomi politikası
aracı ve
olan yalın
bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
hatların yanı sıra,
rahat
bir türü
tavır
dolaylı
bir vergi
olansergileyen
gümrük vergisi,figürgelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
lerinde sanatçının
fark edilen
vergiaçıkça
türü olmadığından,
dış karakteristik
ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
stili, nü çalışmalarında
da
gözlenmekte
ve
kadın
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
temasına yüklenen
anlamdışında
hiçbir
zamanBucinsel
kanun kapsamı
tutulmuştur.
nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
dürtüleri tetikleyen
bir
obje
olarak
resmedilmesayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
mektedir. Figürler
tamamı
ile
çıplak
olarak
göBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin rahat
sırasına tavırlar
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
rünmekte ve davetkar
sergiliyor
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde herhangi
de zorunlu aşamalar
olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
olsalar bile, bakıldığında
bir insanı
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı
ayrı birbirlikte,
kuruluş niteliği
olan
by General Directorate of Customs as a part of
tahrik etmenin uzağında
olmakla
sanat1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine
uygunçıkaran
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
çının benzersiz üslubunu
ön
plana
ve
onun
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
ustalığını açıkçasüreci,
bellidiğer
eden
özgün
plastik
vergilerde
oluşan
süreçtenunsurfarklı bir Resim
process 31.
of other
taxes. Customs
duty disputesDivanda OtuAmedeo
Modigliani,
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
ların göstergesiöncelikle
niteliğinde
eserler
olarak değeridari aşamada
çözümlenmek
zorundadır.
place.
However,
in the Tuval
case of disputes
not being
ran
Çıplak,
Üzerine
Yağlı Boya,
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
lendirilmektedir.uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
1 Koleksiyon
100cm. x 60 cm.,1917, Özel
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Gümrük Uyuşmazlıkları
89
Key words:
Disputes
Custom, Custom Duties, Custom
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
sanatçının tüm hassasiyeti ve içtenliğiyle ortaya
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
koyduğu eserlerle dünyadaki başyapıtlar arasında
1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
YOLLARI
yer almakta
ve diğer
tüm eserleri gibi benzersiz
üslubuna
yönelik yorumlamalarla
ölümsüzleşADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER
mektedir.
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Resim 32. Amedeo
Modigliani, Uzanan ÇıpÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
lak, Tuval Üzerine
Yağlı Boya, 60 x 92.2 cm.,
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
sosyal ve
mali fonksiyonlarının
yanında önemli
1917, Osaka City
Museum
of Modern
Art, bir
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
türüdür.
Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
Japonya
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
from the movement of commercial commodities
subject to customs which is based on those
commodities’quantity and value. It is are a kind of
tariff that is a foreign trade and economic policy
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından,
dış ticarete
konu bir
olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
Modigliani’nin resimlerine
sık sık konu
olmuş
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere
alınmaktadır.sanatçının
Gümrük vergileri,
Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
kadın olarak Jeanne
Hebuterne,
trajik,
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
bohem, yoksulkanun
ve kısa
sığdırdığı
en
kapsamıhayatına
dışında tutulmuştur.
Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
önemli kişilerden
birisidir.
Kötü yaşam
koşulları,
sayılı
Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
fazlaca alkol veBölgesine
uyuşturucu
girişinden kullanması
başlayıp, eşyaya sonucu
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
rahatsızlanmasına
sebep olan
hastalıklarla
baş
oluşturulmuştur.
Diğer tüm
vergilerde olduğu
gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
ettiği yıllarda vegümrük
hayatını
kaybettiği
1920
yılına
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
kadar çalkantılıGümrükler
bir
birliktelik
yaşadığı
hattaGümrük
bir
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar
Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Genel
tarafından,Sosyal
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak
yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
disputes
over
kız çocuğu sahibi
olduğu
Jeanne Hebuterne’in,
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, dayanamayarak,
diğer vergilerde oluşan ikinci
süreçten çocufarklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
sanatçının ölümüne
Resim
33. Amedeo Modigliani, Oturan Çıpyapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle
idari aşamada
çözümlenmek
zorundadır. lak,
place.
However,
in the case Yağlı
of disputes
not being
ğuna hamile olarak
intihar
ettiği de
bilinmektedir.
Tuval
Üzerine
Boya,
Oil on canvas.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda
yargı
yoluna
başvurulabilmektedir.
Büyük bir sadelik ve zarafet içerisinde kendine 73 x 116 cm., 1917, Koninklijk Museum voor
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Kelimeler:
Vergisi,
Disputes
özgü görsel diliAnahtar
ile ifade
ettiği Gümrük,
JeanneGümrük
resimleri,
Schone Kunsten, Antwerp, Belçika
Gümrük Uyuşmazlıkları
90
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
Resim 34. Amedeo
Modigliani,
Jeanne
ile dış ticarete
konu olan eşyanın
TürkiyeHeGümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning
with commodities
subject to Jeanne HeResim
35. Amedeo
Modigliani,
buterne, Tuval
Üzerinesırasına
Yağlı göre
Boya,bir46 xsistematik
29
işlemlerin
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi buterne,
Turkey and Tuval
continuingÜzerine
with operation
sequence.
Yağlı
Boya, 91.4 x 73
cm.,
1918de zorunlu aşamalar olan tarh, Like all other
gümrük
vergisinde
taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment,
accrualMetropolitan
and collecting are regulated
cm., 1918,
Museum of Art,
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu
çalıĢma,
Celal
Bayar
Üniversitesi
Sosyal
Bilimler
Enstitüsü
Maliye
Anabilim
Dalı
Mali
Hukuk
Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından, Gümrük
Customs and Economy
Ministry
according
New
York
City to
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
özgü,
içeCustoms
dönük
üslup geliştiren
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir Kendine
process of other
taxes.
duty bir
disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Modigliani,
36 yaş
gibi çok kısa bir
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. Amedeo
place. However,
in the case of disputes
not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
yaşam süresi içerisinde ortaya koyduğu
resimle1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
ile kendisine dünyanın en prestijli müzelerinin
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi, ri Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
en değerli sanatçılarından birisi olarak kimlik
kazandırmış; duygusal anlatımları, lirik ifadeleri
ve benzersiz üslubu ile satış rekorlarına imza
atmış, 1900’lü yılların Paris sanat ortamına kattığı eserlerle ölümsüzleşen özgün sanatçılarından
birisi olarak kabul edilmektedir.
91
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
5. SONUÇ
Kisling, Chaim Soutine, Juan Gris, Diego Rivera,
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
Max Jacob, Beatrice Hastings, Guillaume Apol-
19. Yüzyıl resminde yaygın olarak tarih, mitolo1
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM
linaire YOLLARI
ve Leopold
Zborowski olarak, sanat ve
ji, din, günlük yaşam ve manzara gibi konuların
edebiyat
alanında tanınmış
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS
TO DISPUTES
OVER kişiler olarak sıralabetimlenmesine yer verilirken; makineleşme çanabilir.
CUSTOM
ğının beraberinde getirdiği bir takım sanat
hare- DUTIES
3
Selin KILINÇ
YURTSEVER
ketleri ile 20.yy.’ın başlarında sanatçıların
özgün2, Hatice
Sanatçının
yalınlıkla
vurgulanmış eserlerindeki
2
Celal Bayar Üniversitesi
Sosyal Bilimler
Ens. Mali
Hukuk Programıözellikler;
Yüksek Lisansuzun
Öğrencisi
üsluplarını ortaya çıkarmalarına
olanaklar
sağlankarakteristik
boyunlar, eğik uzun
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
dığı yıllarda, önceleri dışavurumcu anlayışla re- başlar, düşük omuzlar, badem gözler ve büzülü
Özet: Gümrük
vergisi,Modigliani;
gümrüğe tabi olan
ticari dudaklara
Abstract: Custom
dutyfigürler
is a kind ofile
tariff
arising
simler üreten ressam
Amedeo
1906
sahip
kompozisyonun
büeşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı
veya
değeri
üzerinden
alınan,
ekonomik,
subject
to
customs
which
is
based
on
those
yılında sanatın merkezi kabul edilen Paris’e tününe yansıyan duygu dolu lirik, şiirsel, hüzünsosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret
ve ekonomi politikası
aracı olanBranbir vergi lü tariff
that is a foreign
trade and economic
policy
yerleşmesi ve ünlü
heykeltıraş
Constantin
ifadelerdir.
Çoğunlukla
tek bir
figür barındıran
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir
vergi türü olan
gümrük yönelmiş,
vergisi, gelir ve eserler
fiscal functions.
Since theyve
are deforme
not collected edilmiş
on
cuşi ile tanışmasının
ardından
heykele
saf renkleri
figürleri
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından,
dış ticareteuzatma
konu olan ileanekspresyonist
indirect tariff on expenditures,
duties ve dramatik
Afrika Primitif Sanatı’nın
izlerini taşıyan,
anlayışlacustom
duygusal
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
temelindeki deformasyon
anlayışı,Gümrük
incevergileri,
yüz hatyansıtılmış
gibi sanatçının
olmak üzere alınmaktadır.
Vergi olarak
to foreign
trade arrive at theportrelerdeki
custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
ları ve çukur gözler
gibi detaylar
ile önBuplana
modern
olarak
ve çıplak
kanun kapsamı
dışında tutulmuştur.
nedenle, nülerinde
duties are de
excluded
from this
law. resimlenmiş
Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
çıkan heykellersayılı
üretmeye
başlamıştır.
Bir takım
rağmen
Gümrük Kanunu’nda
düzenlenmiştir.
Bu kanun olmasına
regulated by
customs erotizmden
law numbered uzak,
4458. kadın bedeile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
sağlık problemleri
sebebiyle
uzaklaşaestetik
açıdan
mükemmelliğini
Bölgesine
girişindenheykelden
başlayıp, eşyaya
uygulanacak ninin
created
beginning
with commodities
subject to vurgulayacak
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
rak resme yönelen
sanatçının
bircontinuing
sezgi ve
oluşturulmuştur.
Diğer tümresimlerindeki
vergilerde olduğu gibi nitelikte
Turkey and
withduygusallıkla
operation sequence.resmedilmiştir.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tavrına bakıldığında;
Lautrec,
Picasso,
tahakkuk Toulouse
ve tahsil aşamaları
Gümrük
ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
hayatı
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan Uçlarda
by Generalyaşadığı
Directorate of
Customsfilmlere
as a part ofbile konu olan
1
Braque ve Cezanne
gibiGenel
sanatçılardan
etkilenmiş,
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Sosyal
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
tarafından,
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Amedeo
Modigliani,
sanatını
da hayat tarzı gibi
Programı
Yüksek Lisans
Selin KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
of
disputes over
Afrika heykelleri,
Fovizm
ve Kübizm’den esintüretilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
uçlarda
yaşayarak şekillendirmiştir. Fırtınalı aşksüreci, diğer yanı
vergilerde
oluşan
süreçten farklıilebir
process of other taxes. Customs duty disputes
lenmiş ve portrelerinin
sıra
nü
figürleri
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları ları,
havealkole
to be resolved
administratively
in the hayatına
first
olan tutkusu
ve gece
düşkünidari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
de tanınmıştır. öncelikle
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen lüğü,
solvedkendisini
administratively,
legal
action
can
be
taken.
Modigliani yapan
gerçekleri ol1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words:
Custom,
Custom Duties, uzun
Customboyunlu kadın
Paris’e geldiğinde ilk olarak Le Bateau – Lavoir’a, muştur.
Gözleri
görünmeyen
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
1913’te ise Montparnasse’a
yerleşen sanatçı şeh- portrelerinde ortaya koyduğu dışa vurumcu imza
rin sanatsal odak noktalarından biri olmuş ve gerektirmeyen üslubu Amedeo Modigliani’nin
giderek Montmartre’nin yerini almış bu ortamda; tartışılmaz sanatsal gerçekliğidir. Figürlerini ele
günümüze izler bırakan dönemin birçok sanatçı- alış tarzı ve tuvalden izleyiciye akan duygu yosı ile komşuluk yapmış, arkadaşlıklar kurmuş ve ğunluğu, tuvalin köşesine yazılan bir isimden çok
portrelerini çalışmıştır. Bunlar; Pablo Picasso, daha fazlasıdır. Her fırça darbesinde, Paris sokakWilhelm Lehmbruck, Alexander Archipenko, larından beslediği hikayeler, hissettiği coşkulu
Maurice Utrillo, Max Jacob, Jules Pascin, Moise duygu yoğunluğu ve hayatında iz bırakan ikona92
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
laşmış karakterler kendini belli etmektedir. 1920 KÜR, I., (2008). Eczacıbaşı Sanat AnsiklopediGÜMRÜK
VERGĠSĠ
si, Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları, 2. Basım,
yılında kötü yaşam koşulları
sonucu
yaşadığıUYUġMAZLIKLARININ
AġAMADA
YOLLARI1
C.1., İstanbul
hastalıklar sebebiyle hayatını ĠDARĠ
kaybeden
sanatçı, ÇÖZÜM
bilinen birçok ressam gibi
hak ettiği değer ve
üne
ADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TO DISPUTES OVER
LİTTLE, S., (2007). İzimler Sanatı Anlamak,
ölümünden sonra kavuşmuş, günümüz sanat
pi- DUTIES
CUSTOM
Yem Yayın, 2.Baskı, İstanbul
yasasında satış rekorları kıran eserleriyle
yücel2
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
MCGINITY, L., (2012). Sanatın Tüm Öyküsü.
tilmiştir.
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi SalihliM.
MYO,
DıĢ Ticaret Bölümü
Üstünipek
(Ed.). Hayalperest Yayınevi, Çin
KAYNAKÇA
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari ÖZÜKAN,
Abstract: Custom
is a kindModigliani,
of tariff arising Boyut YayınB.,duty
(2007).
yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
BORGHESİ, S.,eşyanın
(2000).
Art
Book
Cezanne,
Dost
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik, cılık,
subjectİstanbul
to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
Kitabevi,Venedik
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan RİCHARD,
instrument in addition
its economic,Ekpresyonizm
social and
L.,to(1999).
Sanat
bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
BERNARD, E.,dolaylı
(2001).
Cezanne
Üzerine
Anılar,
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir Ansiklopedisi,
regular basis like income
tax and corporate
tax, as ve İ. UsmanB. Madra,
S. Gürsoy
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
K. Özsezgin (Çev.),
İmge Kitabevi, 2. Baskı,
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus baş
are (Çev.),
collected only
once when
commoditiesİstanbul
subject
Remzi
Kitabevi,
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Ankara
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
(2008).
Sanat Ansiklopekanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle, RONA,
duties areZ.,
excluded
from Eczacıbaşı
this law. Therefore,
gümrük
vergilerinin
usul
ve
uygulama
esasları
4458
procedures
and
practises
of
custom
duties
are
BERGER, J., (2011).
Görme Biçimleri, Metis
Yapı-Endüstri
Merkezi
2. Basım,
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun disi,
regulated
by customs law
numberedYayınları,
4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Yayınları, İstanbul
İstanbul
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak C.3.,
created
beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
international trade entering customs territories of
sistematik
Diğer Sanatın
tüm vergilerde
olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
GOMBRICH, oluşturulmuştur.
E.H., (1997).
Öyküsü,
(2010).
Dünya
Sanat
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh, TURANİ,
Like all otherA.,
taxes,
compalsive
levels such
as Tarihi, Remtahakkuk
ve
tahsil
aşamaları
Gümrük
ve
Ticaret
assessment,
accrual
and
collecting
are
regulated
Remzi Kitabevi, İstanbul
Kitapevi,
Genişletilmiş
Basım,
İstanbul
Bakanlığı’na bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan zi by
General Directorate
of Customs 14.
as a part
of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygun
olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
GÖKÇÖL, T., (1993).
Gelişim
Hachette
AnsikTÜKEL,
U., (2008). Eczacıbaşı Sanat AnsiklotüretilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
diğer vergilerde
oluşan
süreçtenve
farklı
processYapı-Endüstri
of other taxes. Customs
duty disputes
lopedisi, Sabahsüreci,
Gazetesi
Interpres
Basın
Ya-bir pedisi,
Merkezi
Yayınları, 2. Basım,
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır. C.2.,
place.İstanbul
However, in the case of disputes not being
yıncılık, No:8, İstanbul
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words:
Custom, Custom
Duties, Custom
İNANKUR, Z., (2008). Eczacıbaşı Sanat Ansik- ZİSS,
A., (2009).
Estetik-Gerçekliği
Sanatsal
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
lopedisi, Yapı-Endüstri
Merkezi Yayınları, 2. Özümsemenin Bilimi, Hayalbaz Yayınevi, İstanGümrük Uyuşmazlıkları
Basım, C.1., İstanbul
bul
HOLLINGSWORTH, M., (2009). Dünya Sanat RESİMLER KAYNAKÇA
Tarihi, İnkilap Kitabevi, İstanbul
Resim 1. https:// www. google.com.tr/ search?q=
FARTHING, S., (Ed.). (2014). Sanatın Tüm Klasik+Afrika+ Sanat%C4%B1+ heykel&espv
Öyküsü, F. C. Çulcu ve G. Aldoğan (Çev.), =2&biw =1177&bih= 685&source= lnms&tbm=
Hayalperest Kitabevi, İstanbul
isch&sa=X&ved=0ahUKEwiKiaC8trbKAhVEd
93
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
3IKHX1KB20Q_AUIBigB&dpr=0.9#tbm=isch Resim 10. http:// www. metmuseum. org/ exhiGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
&q=Afrika+Sanat%C4%B1+mask&imgrc=2Lr
bitions/ listings/2014/ madame-cezanne
ĠDARĠ
AġAMADA
ÇÖZÜM
YOLLARI1
EQpYG9IV_eM%3A
Resim 11. https:// tr.wikipedia.org/wiki/Paul_
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
http://birgunbiryerde.blogspot.com.tr/2014/09/ C%C3%A9zanne#/media/File:Paul_C%C3%A9zanne_047.
afrika-sanat-geleneksel-maskeler.html CUSTOM DUTIES
jpg
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
http://www.afrikboutik.com/media/catalog/product/
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali
Hukuk Programı
Yüksek www.google.
Lisans Öğrencisi
Resim
12. https://
com.tr/search?
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
a/f/african_mask__ki_4e5b96c36c7ac.jpg
newwindow= 1&tbm=isch&q =Pablo+Picasso+
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
Les+Demoiselles+d%27Avignon+(1907)&g
Resim 2. http://eşyanın
www.tate.org.uk/
art/ artworks/
yer değiştirmesi nedeniyle,
bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
ws_rd=cr&ei=IvyfVsKLHIGsPrbojcgO#gws_
modigliani-headt 03760
sosyal
ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
rd=cr&imgrc=4-VW4kayFa_nGM%3A
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
Resim 3. http:// dolaylı
www.birtheartstory.
vergi türü olan org/
gümrükartist-branvergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
13.tariffhttp://
www.pablopicasso.org/
oldcusi- constantin-artworks.htm#pnt_2
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan Resim
an indirect
on expenditures,
custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi guitarist.jsp
to foreign trade arrive at the custom. According to
Resim 4. https:Usul
// www.google.com.tr/
search?
Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine
göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
newwindow= gümrük
1&tbm=
isch&q=
Constantin
14.and
http://
www.
wikiart.
vergilerinin
usul ve uygulama
esasları 4458 Resim
procedures
practises
of custom
duties org
are /en/ mauricesayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
+Brancusi+ The+Kiss+(1916)
&gws_rd=
cr&
ei utrillo/
ile dış ticarete konu olan
eşyanın Türkiye
Gümrük
Throughhouses-in-montmartre
this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
= x6GeVt3vHcKtU-işlemlerinDtJAJ#gws_rd=
sırasına
göre cr&imgrc=
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
http:// www.
wikiart.org/
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi Resim
Turkey 15.
and continuing
with operation
sequence. en/mauricePNJnQ-abHI2ghM%3A
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret utrillo/abbesses-street
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Resim 5. http://Gümrükler
www.
moma.org/collection_ge/
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law.
Resolution
of
disputes overen/jules-pascin/
Resim
16.
http://www.
wikiart.org/
türetilmiĢtir.
object.php?object_id=81919
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir dancer-at-the-moulin-rouge-1908
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
Resim 6. http://www.duhamelart.com/alexanderöncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen Resim
solved administratively,
action can be taken.
17. http://legal
www.wikiart.org/
en/ moisearchipenko-seated-black-torso
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
kisling/bust-of-blonde-girl-1948
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Resim 7. https://Gümrük
en. wikipedia.
Uyuşmazlıkları org/ wiki/ Prima-
vera _ (painting)
Resim 18. http:// www.wikiart.org/ en/ chaim-
Resim 9. http:// www. theartstory.org/ artist-modigliani-amedeo-artworks.htm#pnt_1
Resim 20. https:// en. wikipedia. org/ wiki/ Sla-
soutine/young-woman
Resim 8. https:// tr.wikipedia.org/wiki/ Ven%
C3%BCs%27% C3%BCn_ Do%C4%9Fu %C5%9Fu_ Resim 19. http:// www.wikiart.org/ en/chaimsoutine/carcass-of-beef#close
(Botticelli)
ughtered_ Ox
94
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Resim 21. http://www.wikiart.org/en/ juan-gris/ Resim 27. https://www.artsy.net/artwork/amedeoGÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
the-book-1913
modigliani-woman-with-red-hair
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
Resim 22. http://www.wikiart.org/en/juan-gris/ Resim 28. https://www.artsy.net/artwork/amedeoADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
the-guitar-1914
modigliani-gypsy-woman-with-baby
CUSTOM DUTIES
Resim 23. https:// upload. wikimedia. Org /wiki-2 Resim 29. https://www.pubhist.com/w7530
Selin KILINÇ , Hatice YURTSEVER3
pedia /en/ 7/74/ Diego_
Rivera%2C_ 1914 %2C_
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali
Hukuk Programı
Yüksek
Lisans Öğrencisi
Resim
30. http://
www.
oceansbridge. com/ oil3
Celal Bayar
Üniversitesi
Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Two_ Women_%28 Dos_Mujeres
%2C_
portrapaintings/section.php?xSec=1770&page=5
it_of_ Angelina_ Beloff_ and_ Maria_ DoloÖzet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
değiştirmesi nedeniyle,
bu 2C_
eşyanın Resim
from the31.
movement
of en.
commercial
commodities
res_Bastian_ %eşyanın
29 % yer
2C_oil_on_
canvas %
https://
wikipedia.
org/ wiki/ Nude_
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal %2C_
ve mali fonksiyonlarının
yanında önemli
commodities’quantity and value. It is are a kind of
197.5_x_161.3_cm
The_Arkansas_
Arts_bir Sitting_on_a_Divan
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
Center %2C_ Little_Rock
%2C_Arkansas.jpg
türüdür. Aynı zamanda
harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
32. Since
http://www.wikiart.org/en/amedeodolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve Resim
fiscal functions.
they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
Resim 24. https://
wikimedia.
org/konu
wikivergiupload.
türü olmadığından,
dış ticarete
olan modigliani/reclining-nude-1917-2
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
pedia /en/8/8e/olmak
Diego_
Rivera__Knife_and_
üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
33.item
http://
.artgalleryabc
.com/ moUsul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu Resim
the second
of taxwww
procedural
law, custom
Fruit _in_Front_kanun
of_the_Window_-_Google_Art_
kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458 digliani/blog
procedures and practises of custom duties are
Project.jpg
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Resim
34. http://www.wikiart.org/en/amedeoBölgesine
girişinden başlayıp,
eşyaya
uygulanacak
created beginning with commodities subject to
Resim 25. https://
en.
wikipedia.
org/
wiki/
Ameişlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik modigliani/portrait-of-jeanne-hebuterne-1918-3
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur.
Diğer Amedeo_
tüm vergilerde Modigolduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
deo_ Modigliani#/
media/ File:
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret Resim
assessment,
and collecting are regulated
liani_-_Portrait_of_Juan_Gris.jpg
35.accrual
http://www.wikiart.org/en/amedeoBakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler
Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
modigliani/portrait-of-jeanne-hebuterne-1918-1
Programı
Yüksek Lisans
Öğrencisi
Selin ChaKILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
hükümlerine
uygunorg/
olarak wiki/
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
Resim 26. https:Kanunu
//
tr.
wikipedia.
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
im_Soutine süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Gümrük Uyuşmazlıkları
95
have to be resolved administratively in the first
place. However, in the case of disputes not being
solved administratively, legal action can be taken.
Key words:
Disputes
1
Custom, Custom Duties, Custom
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
GÜMRÜK VERGĠSĠ UYUġMAZLIKLARININ
EXTENDED ABSTRACT
ĠDARĠ AġAMADA ÇÖZÜM YOLLARI1
This study is a screening
model research that
discusses the
and sense of art of AmeADMINISTRATIVE
SOLUTIONS
TOcontemporaries
DISPUTES OVER
deo Modigliani the Jewish artist who lived
between 1884-1920 in the art environment of 20. century
CUSTOM DUTIES
and also examines the artists that he was influenced
within the process of creating his own unique
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
style and the key 2elements that distinguish his artworks from other artists. The aim of this study is
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal place
Bayar Üniversitesi
Salihli MYO,in
DıĢthe
Ticaret
Bölümü art and evaluate contributions
to emphasize the artist’s exclusive
and importance
painting
he made with his
artworks to art environment. In theAbstract:
early 1900s
with the industrial revolution the
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer
nedeniyle,
from the
movement of in
commercial
mankind’s movement
to adeğiştirmesi
further point
ledbuaneşyanın
intellectual
movement
the artcommodities
field as in other fields.
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal which
ve mali fonksiyonlarının
yanında period
önemli birfor the
commodities’quantity
andModernism,
value. It is are a kind
of
In early 20. century
is an important
formation of
artists
has started
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür.
Aynı zamanda
harcamalar
üzerinden
alınan
instrument
addition to its economic,cultural
social and and political
to seek their own
unique
artistic
attitude
with
the effect
ofin comprehensive
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar
vergisi In
gibithis
belirliperiod
aralıklarlaParis
alınan -the
bir capital
regular basis
income taxregarded
and corporateas
tax,the
as center of art
transformation in
Europe.
of like
France-,
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
with increasing eşyanın
number
of halls,
art galleries,
exhibitions,
artistic
differences
andsubject
allowed artists to
gümrüğe
geldiği anda
bir defaya mahsus
are collected
only once
when commodities
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
express, recognize
and
exhibit
their
After
academic
Usul themselves
Kanunu (VUK)’nun
ikinci
maddesine
göre artworks.
bu
the second
itemhis
of tax
procedural training
law, custom in Rome, Flokanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
rence and Venice,
in vergilerinin
1906 Amedeo
Modigliani
movedprocedures
to Paris
made
friendships
gümrük
usul ve uygulama
esasları 4458
andand
practises
of custom
duties are with expressisayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
onist artists andilethen
he became
famous
with
his exhibit
Independants
dış ticarete
konu olan eşyanın
Türkiye
Gümrük
Through in
thisSalon des
law, a systematization
has been in 1910 (TuBölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
kel,2008:1092). işlemlerin
In the firstsırasına
years in
Paris,
Constantin
ledterritories
him toofreveal artworks
göre
bir meeting
sistematikwithinternational
tradeBrancusi
entering customs
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
as sculptures. First
hevergisinde
revealed
artworks
thatolanhave
from
Primitive
Art,aslater he started
gümrük
de zorunlu
aşamalar
tarh, effects
Like all
otherAfrican
taxes, compalsive
levels such
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
to reflect the traces
of Classic
African
Artniteliği
which
of thisofprimitive
with the
Bakanlığı’na
bağlı ayrı
bir kuruluş
olanis the
by source
General Directorate
Customs as ainspiration,
part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
details such as deformations
madeolarak
with
extensions,
fine
facial
lines
and
sunken
eyes. Modigliani’s
Programı
Yüksek Lisans
Selin
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksek
Lisans
Tezinden
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
process
of
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
artworks are all süreci,
dateddiğer
between
1911-1912 and there are
23 stone busts and 2 full-length figure sculpvergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
vergisi uyuşmazlıkları
have
to be
resolved administratively
in the first got his first
tures remained yapıya
intactsahiptir.
until Gümrük
today (Ozukan,2007:20).
It is
considered
that Modigliani
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak from
idariSandro
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively,
legalwhere
action canisbelocated
taken.
artistic impressions
Botticelli
and the artists
from Sienna
close to his
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
words: Custom,
Custom
Duties,
Custompaintings coinbirthplace, Livorno. Expressionist influences are alsoKey
observable
in his
early
period
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Uyuşmazlıkları
cided before theGümrük
1910s.
He was influenced by artists as Henri de Toulouse-Lautrec, Pablo Picasso,
George Braque, Paul Cezanne and inspired by Fauvism and Cubism. In Paris, he resided in Le
Bateau – Lavoir, Montparnasse and Montmartre that were also chosen by many important artists and
he established friendships with these artists, furthermore he painted their portraits time to time. He
was friends with Pablo Picasso, Wilhelm Lehmbruck, Alexander Archipenko, Maurice Utrillo, Max
Jacob, Jules Pascin, Moise Kisling, Chaim Soutine, Juan Gris, Diego Rivera, he was supported by
British poet Beatrice Hastings and Italian-born French poet, writer, art critic Guillaume Apollinaire,
his artworks are sold with the help of Polish poet, writer, art dealer Leopold Zborowsk and Dr. Paul
96
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
Alexandre bought his artworks. For Amedeo Modigliani revealing artworks with the thought of
GÜMRÜK
VERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
transferring the emotions aroused
to canvas
when
he saw an object is an essential approach. Altho1
ĠDARĠ AġAMADA
ÇÖZÜMorYOLLARI
ugh there were painters and sculptors
he was influenced
visual images
and insights he was inspired, he never acted inADMINISTRATIVE
the shadow of any artist
or movement.
Biggest OVER
features that differentiate his
SOLUTIONS
TO DISPUTES
artwork from his contemporaries and even
from allDUTIES
other painters are slightly bent long heads, low
CUSTOM
shoulders, sometimes open sometimes closed almond
eyes, curled lips and long necks in portraits
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
that evoke Ancient
Egyptian paintings. His paintings lead the audience into a lyrical, poetic world
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
CelalaBayar
Salihli MYO,
DıĢ Ticaret
and this world has a sorrow and
deepÜniversitesi
warm touch
to the
heart.Bölümü
Each painting is enriched with an
expression of indescribable
feeling that reflects the inner
world of the artist and integrated with soft
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi
nedeniyle, and
bu eşyanın
from emotional
the movement of
commercial Deformations
commodities
brush strokes highlighting
the simplicity
impressive
intensity.
imposed
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
ve mali fonksiyonlarının
yanında
önemli bir arecommodities’quantity
value. It is arecompositions
a kind of
on figures that sosyal
highlighted
a stunning
simplicity
revealed withandbalanced
on his
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür.paintings
Aynı zamanda
harcamalar
alınan
instrument
to its economic,
socialharmony,
and
paintings and these
have
basicüzerinden
design
elements
suchin addition
as rhythm,
balance,
propordolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar with
vergisi carefully
gibi belirli aralıklarla
alınan
bir
regular
basis like
tax and the
corporate
tax, as
tion and are arranged
planned
shades
that
allow
toincome
navigate
audience’s
eye where
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanınThis
gümrüğe
geldiği anda
bir defaya mahsus
are collectedand
only once
when commodities
subject reflection of
he wanted to point.
attitude
is noticeable
in all pictures
perceived
as a blurry
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
the characters and
intriguing
about
his paintings
a different kind
Usul arising
Kanunu (VUK)’nun
ikincifeelings
maddesine göre
bu the
thecharacters
second item ofgives
tax procedural
law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
of charm. His nude
are
as famous
his portraits
andpractises
it is thought
that are
the aesthetically
gümrük paintings
vergilerinin usul
ve uygulama
esaslarıas
4458
procedures and
of custom duties
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
perfect female body
is a unique
themeTürkiye
for the
artist.Through
As in this
hislaw,
other
paintings has
in been
his expressionist,
ile dış ticarete
konu olan eşyanın
Gümrük
a systematization
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
emotional and dramatic
featuredgöre
nudebirpaintings,
colors trade
andentering
distorted
işlemlerin
sırasına
sistematik pure
international
customsfigures
territories are
of used and all
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
the elements that
make
up thede composition
were
in a compalsive
modern levels
manner.
gümrük
vergisinde
zorunlu aşamalar olan
tarh,totally
Likeapplied
all other taxes,
such asAlong with the
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
extended formsBakanlığı’na
and weakbağlılines,
thekuruluş
artist’s
characteristic
styleDirectorate
is noticeable
ayrı bir
niteliği
olan
by General
of Customsinasrelaxed
a part of figures and it
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
is also clearly recognizable
in
hisolarak
nude
paintings
in Customs
which
the meaning
ofofTezinden
the female is quite far
Programı
Yüksek Lisans
Selin
KILINÇ tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans
Kanunu
hükümlerine
uygunÖğrencisi
yürütülmektedir.
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
from the themesüreci,
of the
sexual impulses, they are instinctively
mystical and beyond perceived as
diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya by
sahiptir.
vergisiplastic
uyuşmazlıkları
haveAmedeo
to be resolved
administratively who
in the first
erotic and featured
the Gümrük
authentic
elements.
Modigliani
has developed a
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved
administratively,
legal
action
can
be
taken.
uniquely introverted
style, has had a short life of 36 years and with his artworks,1he has given the
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words:
Custom, Custom
Duties, His
Custom
title of one of the most valuable artist by the world’s most
prestigious
museums.
life on the edge
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrükof
Uyuşmazlıkları
has been the theme
many movies, as the way of his life, his art also has been shaped on the edge
too. His stormy love life, his alcohol addiction and his obsession for nightlife are the facts that made
Modigliani himself. The unseen eyes and the long-necked women in Amedeo Modigliani’s portraits
reveal the unquestionable reality of his artistic style that does not require any signature. With the
way he interpreted the figures and dramatic, the edgy structure in his paintings, the intensity of
emotion flowing from the paintings to the viewer is more than a name that is written in the corner
of the canvas. Every brush stroke is characterized by the stories from the streets of Paris, the intensity of his enthusiastic emotions and the iconic characters that left a mark in his life. Modigliani
97
MTD
www.mtddergisi.com
UHBAB
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
www.uhbabdergisi.com
Mayıs
/
Haziran
/
Temmuz
/ Ağustos
2016 Sayı:
08 Yaz
Dönemi
Uluslararası Hakemli BeĢeri
ve Akademik
Bilimler
Dergisi
INTERNATIONAL
JOURNAL
OF DESIGN
Nisan / Mayıs REFEREED
/ Haziran Ġlkbahar
Yaz Dönemi
Cilt: 4 AND
Sayı: ARCHITECTURE
12 Yıl: 2015
/ June / July / August 2016 Issue 08 Summer
InternationalMay
Peer-Reviewed
Journal of Humanities and Academic Science
ID:116 K:23
April / May / June Spring Summer Volume: 4 Issue: 12 Year: 2015
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 9001-2008 Belge No / Document No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No / Document No: 12880)
ID:230 K:509 Jel Kodu: K34
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
(ISO 9001-2008 Belge No: 12879 & ISO 14001-2004 Belge No: 12880)
gained the value and reputation he deserved after his death like many others and became immortaVERGĠSĠ
UYUġMAZLIKLARININ
lized with his unique styleGÜMRÜK
that will be
talked about
for centuries. His artworks break sales records
1
AġAMADA
ÇÖZÜM YOLLARI
in the auctions and without theĠDARĠ
need to
read the signature
still are recognizable
and admired.
ADMINISTRATIVE SOLUTIONS TO DISPUTES OVER
CUSTOM DUTIES
Selin KILINÇ2, Hatice YURTSEVER3
2
Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Ens. Mali Hukuk Programı Yüksek Lisans Öğrencisi
3
Celal Bayar Üniversitesi Salihli MYO, DıĢ Ticaret Bölümü
Özet: Gümrük vergisi, gümrüğe tabi olan ticari
Abstract: Custom duty is a kind of tariff arising
eşyanın yer değiştirmesi nedeniyle, bu eşyanın
from the movement of commercial commodities
miktarı veya değeri üzerinden alınan, ekonomik,
subject to customs which is based on those
sosyal ve mali fonksiyonlarının yanında önemli bir
commodities’quantity and value. It is are a kind of
dış ticaret ve ekonomi politikası aracı olan bir vergi
tariff that is a foreign trade and economic policy
türüdür. Aynı zamanda harcamalar üzerinden alınan
instrument in addition to its economic, social and
dolaylı bir vergi türü olan gümrük vergisi, gelir ve
fiscal functions. Since they are not collected on
kurumlar vergisi gibi belirli aralıklarla alınan bir
regular basis like income tax and corporate tax, as
vergi türü olmadığından, dış ticarete konu olan
an indirect tariff on expenditures, custom duties
eşyanın gümrüğe geldiği anda bir defaya mahsus
are collected only once when commodities subject
olmak üzere alınmaktadır. Gümrük vergileri, Vergi
to foreign trade arrive at the custom. According to
Usul Kanunu (VUK)’nun ikinci maddesine göre bu
the second item of tax procedural law, custom
kanun kapsamı dışında tutulmuştur. Bu nedenle,
duties are excluded from this law. Therefore,
gümrük vergilerinin usul ve uygulama esasları 4458
procedures and practises of custom duties are
sayılı Gümrük Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanun
regulated by customs law numbered 4458.
ile dış ticarete konu olan eşyanın Türkiye Gümrük
Through this law, a systematization has been
Bölgesine girişinden başlayıp, eşyaya uygulanacak
created beginning with commodities subject to
işlemlerin
sırasına
göre
bir
sistematik
international trade entering customs territories of
oluşturulmuştur. Diğer tüm vergilerde olduğu gibi
Turkey and continuing with operation sequence.
gümrük vergisinde de zorunlu aşamalar olan tarh,
Like all other taxes, compalsive levels such as
tahakkuk ve tahsil aşamaları Gümrük ve Ticaret
assessment, accrual and collecting are regulated
Bakanlığı’na
bağlı ayrı bir kuruluş niteliği olan
by General Directorate of Customs as a part of
1
Bu çalıĢma,
CelalMüdürlüğü
Bayar Üniversitesi
Bilimler Enstitüsü
AnabilimMinistry
Dalı Mali
Hukuk to
Gümrükler
Genel
tarafından,Sosyal
Gümrük
Customs Maliye
and Economy
according
Programı
Yüksek
Lisans
Öğrencisi
Selin
KILINÇ
tarafından
hazırlanan
Yüksekprocess
Lisans of
Tezinden
Kanunu hükümlerine uygun olarak yürütülmektedir.
Customs
Law. Resolution
disputes over
türetilmiĢtir.
Gümrük
vergisinden doğan uyuşmazlıkların çözüm
customs duties has a different form from the
süreci, diğer vergilerde oluşan süreçten farklı bir
process of other taxes. Customs duty disputes
yapıya sahiptir. Gümrük vergisi uyuşmazlıkları
have to be resolved administratively in the first
öncelikle idari aşamada çözümlenmek zorundadır.
place. However, in the case of disputes not being
Ancak
idari
aşamada
çözümlenemeyen
solved administratively, legal action can be taken.
1
uyuşmazlıklarda yargı yoluna başvurulabilmektedir.
Key words: Custom, Custom Duties, Custom
Anahtar Kelimeler: Gümrük, Gümrük Vergisi,
Disputes
Gümrük Uyuşmazlıkları
98
DERGİ HAKKINDA
Uluslararası Hakemli Tasarım ve Mimarlık Dergisi; 2014 yılı itibariyle yayın hayatına girmiştir. Dergimizde literatüre kaynak sağlayacak nitelik ve değerde olan yayınlara yer verilmektedir. Dergimiz uluslararası hakemli bir dergi olup, yılda ÜÇ sayı çıkarmaktadır. Dergimizin
sayıları NİSAN, AĞUSTOS ve ARALIK aylarında sistem üzerinden yayınlanmaktadır. Dergimiz gerek basılı, gerekse de internet üzerinden ulaşılabilen bir dergidir. Dergimizde Görsel
Sanatlar, Tasarım, Mimarlık, Peyzaj Mimarlığı, İç Mimarlık alanlarından bilimsel özgün
ve nitelikli olarak değerlendirilebilecek her türlü yayına yer verilebilmektedir. Dergimizin
baş editörü Doç. Dr. Pelin AVŞAR olup, dergi yönetim kurulunun aldığı kararlar doğrultusunda faaliyetlerini gerçekleştirilmektedir. Yönetim kurulu başkanı derginin o anki yönetim
kurulundaki en üst unvana sahip hocamız olup yönetim kurulunun %51’ inin aldığı kararlar
uygulanmaktadır. Gönderilen her yayın kendi alanında uzman iki hakemin onayından geçmeli
ve hakemler tarafından yayınlanabilir görüşüne sahip olmalıdır. Aynı sayı içerisinde yazarın
bir yayınına yer verilir. Birden fazla hakem ve yönetim kurulu onayından geçen çalışmalar
sıraya alınarak ilerleyen sayılarda yayınlanır. Hiçbir yazar hakem ve yönetim kurulu üyeleri
üzerinde etkili değildir. Dergimizde yayınlanmak üzere sisteme yüklenen çalışmalar için yayın
telif hakkı sözleşmesi istenmez. Sisteme yüklenen çalışmalar dergiye devredilmiş olarak kabul
edilir. Yazar ya da yazarlar bu durumu kabul etmiş ve derginin yayın kabul şartlarına uygun
hareket etmeyi teyit ederek bu sisteme dahil olmuştur.
Dergimiz hakem ve bilim kurullarında yer almak isteyen akademisyen ve bilim araştırmacılarının mutlaka Dr. unvanı almış ve alanında uzman olması gerekmektedir. Ayrıca bilimsel çalışmalar yapmış olması şartı aranır. Dr. ya da Uzman unvanına sahip olmayan ve alanında yayın
yapmayan hiç kimse bilim, danışma ve hakem kurullarında yer alamaz. Dergi yönetim kurulu
derginin en üst karar ve yürütme mekanizmasını oluşturur. Yönetim kurulunun aldığı her türlü
karar kesin ve değiştirilemez niteliktedir. Yönetim kurulu kararı olmaksızın hiçbir koşul ve şartta dergi üzerinde işlem gerçekleştirilemez ve uygulamaya gidilmez. Dergi baş editörü hakem
onayına gönderilmeyen çalışmaların dergide kabul edilip edilmeyeceğine, hakem sürecine gönderilip gönderilmeyeceğine karar verebilir. Bu karar sürecinde yönetim kuruluna bilgi vermek
zorunda değildir. Dergimiz bünyesinde hakem, bilim ve danışma kurulunda yer almak isteyen
bilim insanlarının katılımına ancak yönetim kurulu karar verebilir.
Dergimizde bazı ulusal ya da uluslararası kongrelerde yayınlanmış sözlü ve hakem onayından
geçmiş çalışmalar için özel sayılar şeklinde çalışmalar da gerçekleştirilmektedir. Bu tip özel
sayılar ancak anlaşma yapılan kongrelerde sunulmuş sözlü bildiriler için geçerlidir. Bu bildirilerin mutlaka kongre bilim kurulundan onay almış hakem değerlendirmesi yapılmış olmalıdır.
Hakem değerlendirilmesi yapılmamış hiçbir çalışma yayına alınmaz. Yayınlanmak için gönderilen çalışmalar dergi hakem onayına gönderilir. Ancak her iki hakemden olumlu dönüş alan
çalışmalar yayına alınır. Ayrıca sözlü sunulan bildirilerin mutlaka basılı materyali ile hakem
onay raporları dergimiz yönetim kuruluna ve baş editörüne sunulmuş olmalıdır. Bu bilgi ve
materyallere sahip olmayan bildirilere dergimizde yer verilmez. Dergimizde işlem sürecine dair
bilgiler yazar ve yazarlara yazılı olarak dergi internet adresinden bildirilir. Ayrıca dergimize üye
olup sisteme giriş yapan her bir yazar süreç ile ilgili bilgileri derginin web sayfasından kendisi
izleyip gelişmeleri takip edebilir. Dergimizdeki koşul ve şartlar her bir yazar ve yazarlar için
aynıdır. Hiçbir kimse için bu kurallar ve koşullar değiştirilmez. Farklılık sağlanması istenemez
talep edilemez. Dergimiz bünyesinde yayınlanması istenen eserlerin mutlaka derginin yayın
kabul ettiği alanlardan olması şartı aranır. Bu özellikleri taşımayan hiçbir yayına dergimizde yer
verilemez. Hakem sürecine dair işleyiş baş editör kontrolünde gerçekleştirilir. Baş editör yayının dergide hakem sürecine dair işleyişine yönelik bilgi ve karar verme yetkisine sahip bulunur.
Baş editörün uygun bulmadığı ya da kabul etmediği bir yayın dergide sürece dahil edilmez.
Bu konuda yazar ya da yazarlar dergi ile diğer organlar üzerinde bir yükümlülük oluşturamaz.
Hakem onayından geçse bile editörler ya da yönetim kurulu mevcut çalışmanın yayınlanmasına
olumlu görüş bildirmemesi veya makale sistemde yayına alınsa bile kurulların kararı ile iptal
edilebilir. Böyle bir durumda yazar ya da yazarlar dergiye bir yaptırım uygulamaz. Her türlü
yetki tek taraflı olarak dergi yönetim ve editörler kuruluna aittir.
Dergimiz T.C. hukuk kuralları çerçevesinde “5846” sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanun ve
Hükümleri’ne tabi hareket eder. Bu kanunun gerekliliklerini yerine getirmeyen yazar ya da
yazarlar hakkında dergimiz tek taraflı olarak hukuki haklarını korumaya sahiptir. Dergimizde
yayınlanması amacıyla gönderilen çalışmalarda yapılan ilgili kanunlara uygun olarak gerçekleştirilmeyen alıntılar, intihal gibi konularda yazar ya da yazarlar tek taraflı olarak sorumludur. Her bir yazar ve yazarlar uluslararası akademik, bilimsel etik kurallara uymak zorundadır.
Bu kurallara uymayan yazarlar hakkında ilgili kurum ve kuruluşlara dergimiz doğrudan resmi
olarak bilgi verir. Doktora, Yüksek Lisans ve Uzmanlık tezlerinden yararlanılarak hazırlanan
çalışmalarda mutlaka kaynakça ya da özet altında hangi çalışmadan yararlanılarak hazırlandığı
belirtilmelidir. Aksi durumda bu tip çalışmalar etik kabul edilmez ve intihal çerçevesinde değerlendirilir. Tez ve uzmanlık tezlerinde mutlaka ilgili yayının asıl sahibinin ismi bulunmalıdır.
İlk sırada etik kurallar çerçevesinde tezin “yayının” asıl sahibi konumundaki kişi ilk sırada yer
almalıdır. Danışman ve diğer yazarlar tezin sahibinin önünde yer alamaz. Bu tip çalışmalarda
tez danışmanı dışında farklı yazar isimleri bulunuyor ise çalışmaya ne tür bir katkı sağlandığı
kaynakça kısmında açıkça belirtilmelidir. Dergimiz basılı ve online olarak hareket eden bir yayın organıdır. Akademik alanda hazırlanan çalışmaların yer aldığı bir materyal olarak bilimsel
araştırma yapan kurum ve kişilere fayda sağlamak amacıyla toplumsal hizmet sunan sosyal
bir organdır. Dergimiz paralı bir dergi olmayıp, hiçbir yazara ya da yazarlara basılı materyal
göndermek zorunda değildir. Dergimizde kabul edilen ve basıma hak kazanan çalışmalar dergi
yayın kabul şartları ve yazım kurallarına uygun olarak mizanpajı yapılır ve sisteme yüklenir.
İhtiyacı olan yazar ya da yazarlar ile okuyucular sistemden bu sayıyı indirerek ihtiyacını giderebilir. Mizanpaj yazar tarafından örnek makale baz alınarak yapılmaktadır.
ABOUT THE JOURNAL
“International Refereed Journal of Design and Architecture” has started to publish articles
as of 2014. Our journal includes valuable and qualified articles which will provide sources for
the literature. Our journal is an international refereed journal, and published quarterly in a year.
The issues of our journal are published on APRIL, AUGUST and DECEMBER. Both online
and printed versions of the journal are available. Our journal welcomes all types of scientific
and authentic works with respect to Visual Arts, Design, Architecture, Landscape Architecture, and Interior Design. Editor-in-Chief of the journal is Pelin AVŞAR (Ph.D.) and the journal carries out its activities in accordance with the decisions taken by the Executive Board of
the journal. Editor-in-Chief is the member of the board who has the highest rank, and decisions
taken by 51% of executive board are implemented. Each submitted article is approved by two
referees who are experts in their fields, and is expected to be granted with positive opinions of
referees as to being eligible for publishing. Within the same issue, single article of the author
is published. If the author has more than one article which is approved by referees and the executive board, those are lined up for the following issues. No author has any kind of power on
referees and executive board. Copy right agreement is not demanded for articles which have
been uploaded to the system for publishing. Rights of articles which have been uploaded to the
system are considered to be transferred to the journal. Author or authors are regarded to have
agreed on this and have been included in this system by committing to act in accordance with
the publishing conditions of the journal.
Academicians and researchers who would like to become a member of referees and scientific
boards of the journal are required to hold Ph. D. degree and be granted with the title of Doctor
and to be experts in their fields. In addition, one of the conditions is to have carried out scientific studies. No one who has not published works in his/her field and does not have the titles of
Doctor or Expert cannot become a member of referees and advisory boards. Executive board of
the journal is the senior decision and executive mechanism of the journal. Each and every decision of the executive board is absolute and irreversible. Without the decision of the executive
board, nothing can be carried out or performed under no circumstance. The Editor-in-Chief of
the journal can decide on whether works which have not been sent to the approval of referees can be accepted or not, whether they can be included in the process of referees’ approval.
Editor-in-Chief does not have to inform the executive board on this process. Executive board
is the single body which takes decisions regarding the participation of scientists in the referees,
scientific and advisory boards of the journal.
In our journal, special issues can be prepared for works which have been presented orally in
some national or international congresses and which have been approved by a referee. Such
special issues are just valid for oral presentations in agreed congresses. Such works have to be
approved by scientific board of the congress and evaluated by referees. No work can be published without referee assessment and approval. Works which are sent for publishing are submitted to referees for their approvals. Works which are evaluated positively by the two referees are
published. In addition, printed versions of the orally-presented works and their referee approval
reports should be submitted to executive board of the journal as well as editor-in-chief. Works
lacking this information and printed material cannot be accepted for our journal. Information
regarding the process are provided for author and authors in a written format in the web page
of the journal. Each author who registers to our journal and logins the system can follow up the
process on the web page of the journal. All conditions and principles are eligible and same for
each and every author. These conditions and rules cannot be changed for anyone. Any change
or difference cannot be requested. Works sent to be published in the journal have to be related to
the fields that the journal accepts. If a work does not hold such features, it is not published in the
journal. Procedure regarding refereeing process is under the control of editor-in-chief. Editorin-chief has the authority to decide on the procedure of refereeing process for a work. A work
which has not been found appropriate or not been accepted by the editor-in-chief cannot be
included in the refereeing process of the journal. Under such circumstances, author or authors
cannot form any liability for the journal and other bodies. Even if a work is approved by a referee or accepted in the system to be published, its publication can be cancelled due to negative
opinion of editors or executive board regarding the publication of the work or related decision
of the boards. Under such cases, author or authors cannot impose sanctions on the journal. Any
kind of authority belongs unilaterally to the executive and executive boards of the journal.
Our journal acts in accordance with Law numbered “5846” on Intellectual and Artistic Works
and its provisions within the frame of Turkish Republic legal rules. Our journal has the right to
protect its legal rights unilaterally against author or authors who do not fulfil the necessities of
this law. Author or authors are held responsible unilaterally regarding quotations which are not
in accordance with related rules, and plagiarism. Ethics board report is mandatory in research
and applied studies. Studies without ethics board report cannot be accepted even if they have
received referee’s approval. Author or authors cannot claim any right on this matter. On this
matter, any institution, individual or other authorities cannot impose sanction on the journal.
Each and every author has to obey international academic, scientific and ethical rules. Our journal informs related institutions or organizations directly and formally about authors who do not
obey the rules. In studies which are prepared by utilizing PhD, MA/MS and Expertise theses,
studies that have been utilized have to be definitely stated under the title of bibliography or
abstract. Otherwise, such studies cannot be regarded as ethical and evaluated within the frame
of plagiarism. In MA/MS and Expertise theses, name of the author of the original study has
to be stated. If different author names exist in such studies, the contributions of the authors to
the study have to be clearly stated in the bibliography. Our journal has both online and printed
versions. Our journal, as a material including academically-prepared studies, is a social organ
which provides services to the society in order to provide benefits to institutions and individuals
which carry out scientific studies. Our journal does not charge any fee thus does not have to
send printed material to author/authors. Page-setting of the works which have been accepted
and granted to be published in our journal is carried out according to the journal’s publication
and writing rules, and then uploaded to the system. Works can be downloaded from the system
by author/authors and readers so that their needs are met. Page-setting is performed by authors
based on the sample work provided for them.
YAZARLARA BİLGİ
1. Dergimizin yazım dili Türkçe ve İngilizcedir.
2. Farklı dillerde hazırlanan yayınlar ve çalışmalar editör başta olmak üzere derginin yönetimi
onay vermesi durumunda kabul edilir. Bu durum tek taraflı olarak dergimize aittir.
3. Dergimiz basılı olarak çıkarılmakta olup, internet ortamında sadece İngilizce özet ve Türkçe özet şeklinde yer alır.
4. Dergimiz sistemine üye olmadan yayın kabul edilmez.
5. Hiçbir yazar dergimiz üzerinde bir hak iddiasında bulunamaz.
6. Yapılan her bir çalışmanın sorumluluğu tek taraflı olarak yazara aittir. Dergimiz bu konuda
bir yükümlülük altına alınamaz sokulamaz.
7. Dergimiz bünyesinde değerlendirilmek koşulu ile gönderiler çalışmaların, her hangi bir nedenle bir başka yerde kullanılmamış veya değerlendirmeye gönderilmemiş olması gerekir.
Böyle bir olumsuzluk ile karşılaşılması durumunda tekzip yayınlanması koşulu ile çalışma
reddedilir ve yazar hakkında hukuki işlem başlatılır.
8. Her bir çalışma alanında uzman iki hakem tarafından değerlendirilip, iki hakemden olumlu
görüş alan çalışmalar sıraya alınmak koşulu ile yayına alınır.
9. Hiçbir çalışmanın bir başka çalışmadan farklılığı veya üstünlüğü yoktur. Her bir yazar ve
çalışma aynı hak ve eşitliğe sahiptir. Her hangi bir ayrıcalık tanınmaz.
10. Yazarlar çalışmalarının hangi hakemler tarafından değerlendirildiğini bilemez ve bilmek
isteme hakkına sahip olamaz. Bu durum sadece sistem yönetici ve editör tarafından bilinir
ve gizli tutulur.
11. Düzeltmeler majör ve minör şeklinde yapılır. Her bir düzeltme sadece iki hakka sahiptir. İki
talep doğrultusunda istenen düzeltmenin yapılmaması durumunda çalışma otomatik olarak
ret alır.
12. Tez, sunum ve bildiri şeklinde daha önce kullanılmış çalışmalar makaleye dönüştürülüyor
ise mutlaka daha önceki kullanımına yönelik bilgi makalenin dipnotunda bulundurulmalı
ve açıklanmalıdır. Aksi durumda intihal olarak kabul edilir ve dergimiz bu yükümlülüğü
kabul etmez.
13. Dergimizin yayın kabul ettiği alanları dışında yapılan çalışmalar ilgili yönetim veya editör
tarafından tek taraflı olarak kabul edilir veya red edilir. Bu durumda yazar bir hak iddiasında bulunamaz.
14. Dergimize yüklenen çalışmaların her türlü hakkı yazar tarafından dergiye verilmiştir. Bu
işlem için yazardan bir imza ve onay bilgisi istenmez. Sisteme yüklenen çalışmalar her
hakkı ile dergimize devredilmiş olur.
15. Dergimizin yayınları değerlendirme süresi hakemlerden gelen dönüşlere göre iki aydır. İki
ay içerisinde dönüş alınamayan çalışmalar bir başka hakeme yönlendirilir. Bu durumda
süre uzayabilir ve bir talep oluşturulamaz. Yazar bu durumda hiçbir hak iddiasında bulunamaz, makaleyi sistemden çekemez.
16. Dergimiz bünyesinde değerlendirmeye alınan çalışmalarda dergimiz ilk sırada yer alan sorumlu yazarı muhatap alır, diğer yazarlarla bir ilişki içerisinde bulunmaz ve birinci yazar
dışındaki kişilere bilgi vermez, vermek zorunda değildir.
17.Çalışmaları değerlendiren hakemler tamamen bağımsız hareket ederler. Bu konuda dergimizin hakemler üzerinde bir yaptırımı ve özel talebi oluşmaz oluşturulamaz.
18. Dergimizin yayın süresi yılda üç defa olmak üzere; Nisan, Ağustos ve Aralık aylarına gelen
süredir. Bu süreler derginin yayın sistemine bağlı olarak kaymalar oluşturabilir. Bu nedenle
dergimiz hiçbir talep ve sorumluluk altında bulunmaz.
19.Yayın değerlendirmesine ilişkin hakem görüş bildirir raporu ilgili birinci yazara gönderilir.
Düzeltme istenen çalışmaların düzeltme süresi 15 gündür. Bu süre içerisinde düzeltmesi
yapılmayan çalışmalar sistemden çıkarılıp reddedilir. Bu durumda yazar dergimiz hakkında
bir yaptırım hakkına sahip olamaz.
20.Türkçe dışında hazırlanan çalışmalarda mutlaka Türkçe Özet bulunmalıdır. Anahtar kelime
sayısı 3 ile 7 tanedir. Her bir çalışma en fazla 25 sayfa olmalıdır. Ekler bu 25 sayfaya dâhil
değildir. Özet Türkçe ve İngilizce olmak üzere 100 ile 250 kelimeden oluşturulmalıdır.
Dergimizin yazım şekli TIMES NEW ROMAN olup 12 puntodur. Satır aralığı 1 tir. Çalışmanın konu başlığı 14 punto ve kalındır. Yazar isim ve bulunduğu kurum bilgileri 12 punto
kalın ve italik şeklindedir. Türkçe ve İngilizce özet 10 punto özetler alt alta gelecek şekilde
hazırlanmalıdır.
MAKALE İÇİ REFERANSLAR
•
Dergimizde referans gösterimi (Yılmaz, 2015: 1-2) şeklinde gösterilir. Dergi web sitesindeki örnek makale dikkate alınmak zorundadır. Yani kullanılan kaynakçalar ana metinin
yanında, parantez içinde, yazarın adı, basım yılı ve sayfa numaraları ile belirtilir. (Soyad,
Yayın Yılı: Sayfa Sayısı)
•
İçeriğe ilişkin ekstra açıklamaların dipnotları ve diğer açıklamalar sayfa altında verilmelidir. Metnin içinde numaralandırılan notlar, sayfa altında numara sırası ile ve yanında açıklaması ile yerini alır.
•
Dergi web sitesindeki örnek makale formatı dikkate alınmak zorundadır.
•
Bir kaynaktan yapılan alıntılar metin içinde çift tırnak içinde gösterilir.
•
30-40 kelimeden uzun alıntılar, tırnak kullanılmadan girintili (indent) paragraf olarak verilir.
•
Referans gösterirken, yazar ismi metin içinde geçmiyorsa parantez içinde yazarın soyadı ve
yayın tarihi belirtilir: (Korkmaz, 2007)
•
Belli bir sayfa söz konusuysa, yazar soyadı ve yayın tarihine ilave olarak sayfa numarası da
yazılır: (Kırık, 2010: 13)
•
Yazar ismi metin içinde geçiyorsa, parantez içinde yalnızca kaynağın yayın tarihi ve sayfa
numarası yazılır: (2005: 33)
•
Birbirini takip etmeyen sayfalar şu şekilde ifade edilir: (Joyce, 2002: 21, 48 ve 59)
•
Birbirini takip eden sayfalar şu şekilde ifade edilir: (Mandel, 2007: 21-4 ve 33-5)
•
İki yazarlı kaynaklarda, her iki yazarın soyadı da kullanılır: (Morley ve Robins, 2007: 19)
•
İkiden fazla yazarlı kaynaklarda “vd.” ibaresi yer alır: (Yücel vd., 2012).
•
Aynı yazarın, aynı yıl yayınlanmış birden fazla eseri kullanılıyorsa, basım yılına a, b, c, gibi
harfler eklenerek birbirinden ayrılır: (Ortaylı, 1999a) (Ortaylı, 1999b) gibi.
•
Metin içinde aynı konuda birden çok kaynağa referans verilecekse kaynaklar birbirinden
noktalı virgül ile ayrılır: (Geray, 2005: 31; Moran; 2006: 37)
KAYNAKÇA YAZIM METODU
Kaynaklar listesinde sadece yazıda göndermede bulunulan kaynaklara yer verilmeli ve bu kaynaklar yazar soyadına göre alfabetik olarak sıralanmalıdır. Bir yazarın birkaç çalışması kaynakçada yer alacaksa, yayın tarihine göre (eskiden yeniye doğru) bir sıralama yapılmalıdır.
* Kitap
OSKAY, Ü., (2005). 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir
Yaklaşım, Der Yayınları, İstanbul. ss.1-2
* Çeviri Kitap
OSKAY, Ü., (2005). 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir
Yaklaşım, Der Yayınları, İstanbul. ss.1-2
* Derleme Kitap
OSKAY, Ü., (2005). 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir
Yaklaşım, Der Yayınları, İstanbul. ss.1-2
* Derleme Kitapta Makale
HALL, S., (1997). “The Work of Representation” Representation: Cultural Represantations and
Signifying Practies, Stuart Hall (der.) içinde London: Sage Publications
* Derleme Kitapta Çeviri Makale
PAZ, O., (2000). “Tarihin Sonu’nda Batı Doğu’ya Dönüyor” Yüzyılın Sonu, Büyük Düşünürler
Çağımızı Yorumluyor, Nathan Gardels (der.) içinde, Çev., B. Çorakçı Dışbudak, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, (137-144)
* İki Yazarlı Kitap
MATTELART, A., & NOVEAU, E., (2007). Kültürel İncelemelere Giriş, Çev. Hüsnü Dilli,
İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul. ss.1-2
* Dergide Makale
KÖKER, L., (2007). “Modern Hukuk Devletinin Eleştirisi Bağlamında Neumann ve Habermas” Toplum ve Bilim Dergisi, 110 (36-46)
* Yayınlanmamış Tez
KIRIK, A.M., (2010). IP Televizyon Yayın Teknolojisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi,
Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. ss.1-2
* Gazete Yazısı
“Dünyanın en büyük adamı” (12.07.2012) Hürriyet Gazetesi
* İnternette Yazarı Belli Olan Yazı
KELLNER, D., (2012). “Cultural Studies and Philosophy: Intervention” http://pages.gseis.
ucla.edu/faculty/kellner/essays/culturalstudiesphilosophy.pdf, 12.03.2012 (ERİŞİM TARİHİ
MUTLAKA BELİRTİLMELİDİR!!!!!!!!!!!!)
* İnternette Yazarı Belli Olmayan Yazı
“Anonim” (2012) http://tebesirtozu.blogcu.com/akademik-dergiler/3050689, 12.03.2012 (ERİŞİM TARİHİ MUTLAKA BELİRTİLMELİDİR!!!!!!!!!!!!)
GUIDELINES FOR THE AUTHORS
1. Publication language of our journal is Turkish and English.
2. Articles and works prepared in other languages can be accepted with the approval of particularly editor-in-chief and management of the journal. The right to accept such works
belongs unilaterally to our journal.
3. Our journal has printed version, only English and Turkish abstract can be provided in online format.
4. No publication is accepted without registering to the system.
5. No author can claim any rights over our journal.
6. Responsibility of any work belongs unilaterally to the author. Our journal is not put under
obligation on this matter.
7. Works submitted to our journal for evaluation for publication have to be authentic and have
not been used somewhere else for any reason or sent for evaluation to anywhere else. Otherwise, works are refused on condition that disclaimer is published, and legal procedure
about the author is initiated.
8. Each and every work is evaluated by two referees who are experts in the field, then published on condition that works approved by both referees are lined up.
9. No work has superiority or privilege over another work. Each and every author and work is
equal and has the same rights. Any kind of privilege is not provided.
10. Authors do not know which referees have evaluated their works, they do not have the right
to ask for it. Only system manager and editor-in-chief do have such information and it is
kept secret.
11. Corrections are made in major or minor way. Each work has only two chances for corrections. If necessary corrections are not made based on two requests, Works are automatically
refused.
12. If previously used works such as thesis, presentation and conference proceeding are turned into articles, then the information of previous use of the work should be provided and
explained in the footnote. Otherwise, it is regarded as plagiarism and our journal does not
accept any liability stemming from this situation.
13. Works on fields other than our journal accepts are accepted or refused unilaterally by the
management of the journal or editor-in-chief. In such cases, authors cannot claim any rights.
14. Every right of the works uploaded to our journal is granted to the journal by the author.
Signature and consent form are not asked from the author for this, any written document is
not required. Rights of works uploaded to the system are automatically transferred to the
journal.
15. Evaluation process of works submitted to our journal is two months depending on the feedback from referees. If no feedback is received within two months, works are directed to
another referee. In this case, the time may extend. Under such circumstances, author cannot
claim any right and cannot withdraw the article from the system.
16. In the case of works with more than one author, journal management regards the first name
written in the work as addressee if it is not stated precisely in the work, and acts accordingly. The journal does not have any contact with other authors and does not and does not
have to inform them except for the first author.
17. Referees who evaluate works act totally independently. Our journal does not impose any
sanction on referees and does not ask special treatment.
18. Our journal is published quarterly in a year; April, August and December. These periods
may change depending on the publication system of the journal. For this reason, our journal
is not liable for any demand and obligation.
19. Referees present their opinions regarding the evaluation of the works; their reports are sent
to the related author. Correction period is 15 days for each work. Works whose corrections
are not completed within this period of time are removed from the system and refused. In
this case, author(s) do not have the right to sanction on our journal.
20. An abstract in Turkish is mandatory for works which are prepared in other languages. The
number of key words can vary between 3 and 7. Maximum page number for each work is
25. Appendices are not included in abovementioned 25-page limitation. Abstract both in
Turkish and English should be between 100-250 words. TIMES NEW ROMAN should be
used in the articles, type size should be 12. Article should be written in single space. Title
of the work should be written bold in 14 pt. Name of authors and their affiliated institutions
should be bold, italicized and in 12 pt. Turkish and English abstracts should be written in
10-type size and placed one after the other.
INTEXT CITATIONS
• The journal is the reference display (Yilmaz, 2015: 1-2) as shown. Samples must be taken
into account in the magazine website article. In other works, cited sources are stated in parenthesis at the end of a sentence with information on last name of the author, publication
year and page number (Last name, Year of Publication: Page number).
• Footnotes for extra explanations and other explanations related to the content should be at
the end of the page. Notes should be numbered in the text, and then each number should be
listed at the end of the page with their explanations.
• Examples of articles in the Journal website format has to be taken into account.
• Quotations from a source are shown in the text in quotation marks.
• Place direct quotations that are longer than 30-40 words on an indented new line omitting
quotation marks.
• When citing, last name of the author and publication date should be given in parentheses if
the author is not mentioned in the text: (Korkmaz, 2007).
• If the citation is from a specific page, then page number should be added to last name of the
author and publication date: (Kırık, 2010: 13)
• If the name of the author is mentioned in the text, then only publication date and page number are written in parentheses: (2005: 33)
• Page numbers which do not follow each other are written as follows: (Joyce, 2002: 21, 48
and 59)
• Page numbers which follow each other are written as follows: (Mandel, 2007: 21-4 and 335)
• While citing a work by two authors, last names of both authors are written: (Morley and
Robins, 2007: 19)
• While citing a work by more than two authors, et al. is used: (Yücel et al., 2012).
• If more than one source by the same author in the same year are used, use lower-case letters
(a, b, c) with the year to order the entries in the reference list: (Ortaylı, 1999a) (Ortaylı,
1999b)
• When citing more than one source on the same issue, sources are listed using semi colon:
(Geray, 2005: 31; Moran; 2006: 37)
METHOD OF PREPARING REFERENCE LIST:
In reference list, sources which have been cited in the text must be included and listed alphabetically based on last name of the author. If more than one source of the same author will be
included in the reference list, they must be listed according to their publication dates (from old
to new ones).
* Book
OSKAY, Ü., (2005). 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir
Yaklaşım, Der Publications, İstanbul. pp.1-2
* Translated Book
OSKAY, Ü., (2005). 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir
Yaklaşım, Der Publications, İstanbul. pp.1-2
* Edited Book
OSKAY, Ü., (2005). 19. Yüzyıldan Günümüze Kitle İletişimin Kültürel İşlevleri Kuramsal Bir
Yaklaşım, Der Publications, İstanbul. pp.1-2
* Article in an Edited Book
HALL, S., (1997). “The Work of Representation” Representation: Cultural Representations and
Signifying Practices, Stuart Hall (Ed.) in London: Sage Publications
* Translated Article in an Edited Book
PAZ, O., (2000). “Tarihin Sonu’nda Batı Doğu’ya Dönüyor” Yüzyılın Sonu, Büyük Düşünürler
Çağımızı Yorumluyor, Nathan Gardels (Ed.) in, Translated by, B. Çorakçı Dışbudak, İstanbul:
Türkiye İş Bankası Kültür Publications, (137-144)
* Book with two Authors
MATTELART, A., & NOVEAU, E., (2007). Kültürel İncelemelere Giriş, Translated by. Hüsnü
Dilli, İstanbul Bilgi University Publications, İstanbul. pp.1-2
* Article in a Journal
KÖKER, L., (2007). “Modern Hukuk Devletinin Eleştirisi Bağlamında Neumann ve Habermas” Journal of Society and Science, 110 (36-46)
* Unpublished Thesis
KIRIK, A.M., (2010). IP Televizyon Yayın Teknolojisi, Unpublished Master’s Thesis, Marmara
University Graduate School of Social Sciences, İstanbul. pp.1-2
* Newspaper Article
“Dünyanın en büyük adamı” (12.07.2012) Hürriyet Nespaper
* Online Article with a known Author
KELLNER, D., (2012). “Cultural Studies and Philosophy: Intervention” http://pages.gseis.
ucla.edu/faculty/kellner/essays/culturalstudiesphilosophy.pdf, 12.03.2012 (DATE THAT THE
MATERIAL IS VIEWED MUST BE INCLUDED!!!!!!!!!!!!)
* Online Article with an unknown Author
“Anonymous” (2012) http://tebesirtozu.blogcu.com/akademik-dergiler/3050689, 12.03.2012
(DATE THAT THE MATERIAL IS VIEWED MUST BE INCLUDED!!!!!!!!!!!!)
YAYIN İLKELERİ
1. “Uluslararası Hakemli Tasarım ve Mimarlık Dergisi”; 4 ayda bir yayınlanan akademik
ve bilimsel nitelikli uluslararası hakemli bir dergidir. Ancak derginin özel durumlarda ara
dönem içerisinde de yayın çıkarma hakkı bulunmaktadır.
2. Dergimizde Görsel Sanatlar, Tasarım, Mimarlık, Peyzaj Mimarlığı, İç Mimarlık alanlarından bilimsel ve özgün nitelikli çalışmalar yer almaktadır. Çalışmaların bilimsel kaygılarla
yazılmış olması, alana katkıda bulunacak nitelikte olması, alandaki önemli kaynakları referans göstermesi, önyargı ile yazılmamış olması, slogan niteliğinde cümleler içermemesi
beklenir. Ayrıca tarama, araştırma, bildiriden geliştirilme vb. niteliklerinden birine sahip
olmalıdır.
3. Birden fazla yazarın bulunduğu çalışmalarda sorumlu yazar olarak belirtilen yazar muhatap
kabul edilir.
4. Kullanılan kaynaklar derginin yayın kurallarına uygun şablona göre hazırlanmalıdır.
5. Dergimizde makale formatı derginin web sitesinde bulunan örnek makale ya da derginin
son sayısındaki makalelerin dizgisi ve mizampajına göre düzenlenmelidir.
6. Yazıların değerlendirilmesi aşamasında öncelikle hakem ve yazarların aynı kurumdan olmamasına özen gösterilir. Hakem ve yazarların isimleri titizlikle saklanır ve hiçbir şekilde
açıklanmaz. Hakem Kurulu her sayıda değişir ve yazıların konusuna göre oluşturulur.
7. Her yazının alanına göre ilk aşamada iki hakem tayin edilir. Hakem raporlarından birinin
“Yayınlanamaz”, diğerinin “Düzeltilerek Yayınlanabilir” ya da “Yayınlanabilir” olması durumunda ilgili alandan 3. hakem tayin edilebilmekte ve onun raporu beklenebilmektedir.
Yazardan sadece üç defa düzeltilme istenir. Her üç düzeltmede de istenilen düzeltmeler
gerçekleştirilmemiş ise yayın sistem tarafından reddedilir.
8. Yazarların, kendilerinden istenen düzeltmelere titizlikle ve ivedilikle uymaları, yazının son
şeklini düzeltilmiş haliyle dergiye 15 gün içinde göndermeleri beklenir. Düzeltmeler konusuna yeterince uyulmadığı anlaşılırsa bu durum yazara bildirilir. Belirtilen sürede düzeltilmiş olarak geri gönderilmeyen yazılar yayınlanacaklar listesine alınmaz.
9. Dergimizin yayın dili Türkçe ve İngilizcedir.
10. Dergiye yayınlanmak üzere gönderilen yazıların, daha önce başka bir yayın organında yayınlanmamış olması ya da yayın için değerlendirme aşamasında bulunmaması gerekmektedir.
11. Daha önce akademik alanda ulusal ya da uluslararası nitelikli bilimsel toplantı, kongre,
konferans ya da sempozyumda sunulmuş olan bildiriler, başka bir dergi ya da yayında
yayınlanmamış olması ve makale formatına ve içeriğine dönüştürülmesi ve makalede beliritlmesi koşulu ile kabul edilebilir ve hakem sürecine alınır.
12. Çeviri metinler, eğer o metin Türkçe’de ender bulunabiliyorsa, çevirisinin alana katkı sağlayacağı düşünülüyorsa editör ve yayın kurulunun onayı ile kabul edilir ve hakem süreci
başlatılır. Ancak her sayıda yayınlanacak çeviri sayısı sınırlıdır. Özgün metinler tercih nedenidir.
13. Dergiye gönderilecek yazılar, MS Word Programı kullanılarak, Times New Roman karakterinde, 12 Punto ve 1,5 satır aralığında yazılmalıdır. Sayfanın üst, alt, sol ve sağ taraflarında 3’er cm’lik boşluklar olmalıdır.
14. Yazılar toplamda 15 sayfayı geçmemeli ve alt ortada sayfa numarası verilmiş olmalıdır.
Yazıda paragraf girintisi olmamalıdır.
15. Türkçe yazılarda 150 kelimeyi geçmeyen İngilizce özet, özetin altında 5 anahtar sözcük(ler)
yer almalıdır. Özetin, yazıldığı yabancı dilde başlığı ve anahtar kelimeleri (keywords) de
bulunmalıdır.
16. İngilizce yazılarda 150-200 kelimeyi geçmeyen Türkçe özet, başlık ve anahtar kelimeler
bulunmalıdır.
17. Özette araştırmanın kapsamı, amacı, yöntemi, ulaşılan sonuçlar ve konudan kısaca söz edilmelidir.
18. Yazar adı ya da adları, kapak sayfasında yer almalıdır. Kapak sayfasında ayrıca, yazarın
akademik ünvanı ve çalıştığı kurumun adı, adresi, iş ve cep telefonu, faks numarası ve
e-posta adresi de bulunmalıdır.
19. Yazıların yayınlanması konusunda son karar baş editöre aittir. Baş editörün yazı hakkındaki
değerlendirmesi, yazar(lar)a en kısa zamanda hakem raporlarıyla birlikte iletilir.
20. Dergiye gönderilen yazılar, yayınlansın veya yayınlanmasın geri gönderilmez.
21. Yazıların tüm sorumluluğu yazar(lar)ına aittir.
22. Yayımlanan çalışmaların yayın ve telif hakkı dergimize aittir. Sisteme yüklenen her bir
çalışmanın yayın hakkı yazar tarafından otomatik olarak dergiye devredilir. Bu işlem için
hiçbir yazardan telif hakkı sözleşmesi imza etmesi istenmez. Sisteme yüklenen çalışma için
yazar bu şartları peşinen kabul etmiştir. İtiraz hakkı bulanmamaktadır.
23. Yazar(lar) ulusal ve uluslararası akademik bilgi paylaşımını desteklemek amacıyla yazılarının tam metin olarak ticari niteliği bulunmayan elektronik veri tabanlarında yer almalarını
onaylarlar.
24. “Uluslararası Hakemli Tasarım ve Mimarlık Dergisi” elektronik sistemle çalışan bir dergi
olup, basılı olarak da yayınlanmaktadır. Basılı yayın almak isteyen kişilerin dergi bedelini
ilgili basım yapan firmaya ödemesi karşılığında temin etme hakkı bulunmaktadır. Dergimiz
hiçbir yazara veya bireye, kuruma basılı dergi vermek zorunda değildir. Yine dergimize
gönderilen çalışmalar için yıllık üyelik ücreti ilgili basım firmasına ödenmelidir. Bu ücret
sadece derginin yıllık basım ve diğer giderleri için basım evimin yaptığı harcamalara istinaden alınır. Dergimiz ücretli bir dergi değildir.
25. Sisteme yüklenen çalışmaların değerlendirme süresi iki aydır. Bu süre içerisinde değerlendirilmeyen ve hakkında ilgili bilgi rapor alınmayan çalışmalar farklı bir hakeme daha
gönderilir.
26. Yazar(lar) uygulama içerikli “DENEYSEL”, “VAKA” ve “KURUMSAL” içerikli araştırmalarda ETİK KURUL raporu gerektiren çalışmalarında mutlaka çalışmanın sisteme yüklenmesi durumunda ETİK KURUL raporunun “TARİHİ” ve “RAPOR BİLGİSİ – RAPOR
NUMARASI” çalışma sisteme yüklenirken sistemde bulunan “ETİK KURUL RAPOR
BİLGİSİ” kısmına gerekli bilgileri yazmak zorundadır. Olası bir olumsuzluk ve eksiklik
durumunda dergimiz ulusal ya da uluslararası hukuk kuralları çerçevesinde bir sorumluluk
yüklenmez. Bu konuda her türlü sorumluluk yazar(lar) aittir. Etik kurul raporu ve araştırmaya ilişkin resmi bilgiler bulunmakta ise mutlak surette bu bilgiler çalışma sisteme yüklenirken girilmelidir. Bu konuda, dergi editörleri, sistem editörleri, yayın kurulu, imtiyaz
sahibi, yayın yönetmeni, hakem kurulu ve değerlendirme yapan hiçbir hakem yükümlülük ve sorumluluk altında değildir. Oluşabilecek her türlü maddi, manevi ve hukuksal bir
olumsuzlukta yazar(lar) sorumludur. DERGİMİZ ADINA OLUŞABİLECEK HER TÜRLÜ MADDİ, MANEVİ VE HUKUKİ BİR DURUMDA “OLUMSUZLUKTA” DERGİMİZ TEK TARAFLI OLARAK HUKUKİ HAKLARINI ULUSAL VE ULUSLARARASI
OLARAK SAKLI TUTAR.
YUKARIDA BELİRTİLEN 26 MADDELİK YAYIN İLKESİ VE BİLGİLERİ SİSTEME
DÂHİL OLAN YAZAR veya YAZARLAR TARAFINDAN KABUL EDİLMİŞ SAYILIR. HİÇ
BİR YAZARIN BU YAYIN İLKELERİNE İTİRAZ ETME HAKKI YOKTUR. DERGİMİZ
YAYIN İLKELERİ ve ÇALIŞMALARIN YAYINLANMASI, DEĞERLENDİRİLMESİ veya
RED EDİLMESİNDE TEK TARAFLI HAKKA SAHİPTİR. BU HAK HİÇ BİR KOŞUL ve
ŞARTA BAĞLI OLMAKSIZIN DEĞİŞTİRİLEMEZ. İLGİLİ İLKELER veya KURALLAR
ÇERÇEVESİ DIŞINDA HAREKET EDEN YAZAR/YAZARLAR HAKKINDA DERGİMİZ
İLGİLİ KANUN VE YÜKÜMLÜKLER ÇERÇEVESİNDE KANUNİ HAKKINI TEK TARAFLI OLARAK KULLANMA HAKKINA SAHİPTİR. SİSTEME DÂHİL OLAN HERKES
BUNLARI PEŞİNEN KABUL ETMİŞTİR.
PUBLICATION PRINCIPLES
1. “International Refereed Journal of Design and Architecture” is an international refereed
journal which publishes academic and scientific articles every four month. But the journal
has the right to publish special issues out of these periods under certain circumstances.
2. Scientific and authentic works which are prepared in the fields of Visual Arts, Design, Architecture, Landscape Architecture, and Interior Design are included in the journal. Works
are expected to have scientific concerns, to contribute to the field, to cite and refer important sources within the disciplines, not to have prejudice, not to include slogan-like sentences, and to have been written in a developed language. In addition, they also must have one
of the qualities of review, research, and developed version of presented papers, etc.
3. In the case of works with more than one author, the author stated as the responsible one is
regarded as addressee.
4. Sources used in the works must be prepared according to the publication principles.
5. Journal article format of our examples in the journal’s website or article in a recent issue of
the journal article should be based on the string.
6. In the process of evaluating articles, ultimate attention is shown to the fact that referee and
author are not from the same institution. Names of referees and authors are kept secret and
never revealed. The Referee Board varies in every issue and is reestablished depending on
the topic of the issue.
7. Initially two referees are assigned for each work according to the field. Another third referee can be assigned if one of the referee’s report states “It cannot be published”, and the
second one states “It can be published after corrected” or “It can be published”, and the
report of the third referee is considered. Author is asked to carry out corrections only three
times. If corrections are not made as required in each time, work is refused by the system.
8. Authors are expected to carry out correction in time and meticulously, and to send the final
version to the journal within 15 days. If it is found out that corrections are not made as ex-
pected, authors are informed about this situation. Works which are not corrected and sent
back to the journal in time are not included in the list of works to be published.
9. Publication language of our journal is Turkish and English.
10. Works which are submitted to the journal for publication are expected not to have been published somewhere else or not to be in the evaluation process of another publication organ.
11. Papers which have been presented in an academic national or international scientific meeting, congress, conference or symposium can be accepted and included in the referee process on condition that they have not been published in another journal or publication and
they are appropriate to turn into an article format and content.
12. Translated texts are accepted and referee process is initiated with the approval of editor(s)in-chief and publication board if that text is very rare in Turkish and it is believed that its
translation will contribute to the literature. However, the number of translated works in
each issue is limited and authentic works are preferable.
13. Works submitted to the journal must be prepared in MS Word Program with Times New Roman in 12 pt. in 1.5 space. 3 cm space must be left from top, bottom, right and left margins.
14. The page number of works must not exceed 15. Page numbers must be written at bottom in
the middle. Paragraph indent must not be used.
15. English abstract not exceeding 150 words, 5 key word(s) below abstract must be in works
prepared in Turkish. Title and key words must be written in the both languages.
16. Turkish abstract not exceeding 150-200 words, title and key words must be in works prepared in English.
17. Scope, object, method, results and topic of the works must be briefly mentioned in the abstract.
18. Name(s) of author(s) must be in the cover page. Academic title of the author, his/her workplace name, address, cell-phone and work phone numbers, fax number and e-mail address
must be present in the cover page.
19. Final decision on publication of works belongs to editor(s)-in-chief. Opinions of editor(s)in-chief on the work together with referee reports are conveyed to author(s) as soon as
possible.
20. Works sent to the journal are not sent back to authors whether they have been published or
not.
21. All responsibility of works belongs to author(s).
22. Publication and copy rights of published works belong to our journal. Publication right of
each work uploaded to the system is automatically transferred to the journal by the author.
For this, there is no need to ask for signing of any copy right agreement with the author.
Author(s) are considered to have acknowledged this when they have uploaded their work
to the system. They do not have any right to object.
23. Author(s) approve that full versions of their works are uploaded to non-commercial electronic data bases to support national and international information exchange.
24. “International Refereed Journal of Design and Architecture” is an electronic journal but is
also published in paper version. Individuals who would like to get printed version of the
journal can obtain it by paying the necessary fee to the relevant printing company. Our
journal does not have to provide printed version of the journal to any author or individual.
Annual membership fee should also be sent to relevant printing company for works sent to
our journal. This membership fee is collected for only annual printing and other costs of the
journal. Our journal is not a paid one.
25. Evaluation process of works uploaded to the system is two months. Works which are not
evaluated within this period of time and about which information report is not received are
sent to a different referee.
26. Author(s) has to upload “DATE OF REPORT”, “REPORT INFORMATION-REPORT
NUMBER” to “ETHICS BOARD REPORT INFORMATION” part of the publication submission system of the journal in “EXPERIMENTAL, CASE STUDY and INSTITUTIONAL” works requiring ETHICS BOARD report. Our journal is not held liable within the
framework of national or international legal rules in case of possible unfavourable and
deficient situation. In such cases, every responsibility belongs to author(s). If ethics board
report and official information related to the research is available while uploading the work
to the system, such information must be entered into the system. In such case, editors of
the journal, system editors, editorial board, publisher, editorial director, referees board and
any referees evaluating works cannot be held liable and responsible. Author(s) are held responsible in any possible material, moral and legal unfavourable situation. OUR JOURNAL
UNILATERALLY RESERVES ITS LEGAL RIGHTS NATIONALLY AND INTERNATIONALLY IN CASE OF ANY MATERIAL, MORAL AND LEGAL “UNFAVOURABLE”
SITUATION WHICH MAY OCCUR AGAINST OUR JOURNAL.
IT IS CONSIDERED THAT ABOVEMENTIONED 26 ITEMS OF PUBLICATION PRINCIPLES GUIDELINE ARE ACCEPTED BY AUTHOR or AUTHORS WHO ARE INVOLVED
IN THE SYSTEM. NO AUTHOR HAS THE RIGHT TO OBJECT TO THESE PRINCIPLES.
OUR JOURNAL HAS UNILATERAL RIGHT IN TERMS OF PUBLICATION PRINCIPLES, and PUBLISHING, EVALUATION or REFUSAL OF WORKS. THIS RIGHT CANNOT
BE CHANGED UNDER ANY CIRCUMSTANCES AND CONDITIONS. OUR JOURNAL
HAS THE RIGHT TO USE ITS LEGAL RIGHTS WITHIN THE FRAMEWORK OF RELEVANT LAWS AND LIABILITIES IN CASE OF AUTHOR/AUTHORS WHO DO NOT ACT
IN ACCORDANCE WITH RELEVANT PRINCIPLES and RULES. EVERYBODY WHO IS
INVOLVED IN THE SYSTEM HAS AUTOMATICALLY AGREED ON THESE POINTS IN
ADVANCE.

Benzer belgeler