Spor Endüstrisinde Etik ve Uyum

SPOR ARTIK TAM ANLAMIYLA BIR SHOW BUSINESS
Sporun Endüstriyelleşmesi
Ø1980’LI
YILLARIN IKINCI YARISINDAN ITIBAREN SPORUN
ENDÜSTRILEŞMESIYLE BIRLIKTE, FUTBOL VE DIĞER SPOR
DALLARININ GELIR KALEMLERINDE ÖNEMLI SAYILABILECEK
NITELIKSEL BIR DEĞIŞIM YAŞANDI
ØSPORUN&FUTBOLUN ENDÜSTRIYELLEŞMESI
ØSPORDA
ÖZELLIKLE
DE
FUTBOLDA
DIGITAL
YAYIN
PLATFORMLARININ GIDEREK GELIŞIP YAYGINLAŞMASI, FUTBOL
KULÜPLERININ GELIRLERININ DE DEĞIŞIMINE YOL AÇTI
ENDÜSTRIYEL SPORDA DÖNÜŞÜM
Ekonomik ve teknolojik gelişmeler 1990‟lardan itibaren,
Ø
Ø
Ø
Ø
Ø
Ø
Gelirleri
İzleyicileri
Tesisler/Stadyumlaru
Organizasyonları
Davranış Kalıplarını
Teknelojiyi değiştirdi
Spor Endüstriyel Spora evrildi.
SPORUN ENDÜSTRIYEL DÖNÜŞÜMÜ
SPORàSHOW BUSINESSà
àPARASALLAŞMAàTICARILEŞMEà
SPOR
ENDÜSTRIYELLEŞMEàFINANSAL
KÜRESEL EKONOMIK GELIRIN YÜZDE BIRI SPORDAN GELIYOR
SPOR EKONOMISI DIŞSAL ETKILERIYLE BIRLIKTE
YILLIK 700 MILYAR DOLAR TOPLAM CIRO
YARATIYOR.
BU TUTAR DÜNYA EKONOMISININ
YAKLAŞIK %1’INE KARŞILIK GELIYOR
DÜNYANIN EN POPÜLER SPORU: FUTBOL
Yeşille gösterilen ülkelerde, futbol en popüler spordur. Renk koyulaştıkça popülarite artmaktadır.
SON OTUZ YILDA AMMA DEĞIŞTIN BE FUTBOL!
8
Cumhuriyet-12 Nisan 2015
SPOR TELEVIZYONU, TELEVIZYON SPORU GELIŞTIRDI
9
STATLAR ENDÜSTRIYEL SPORUN AMACINA GÖRE DIZAYN EDILDI
DIGITAL KANAL- İNTERNET, TELEVIZYON VE SPOR SINERJISI
11
FUTBOL PARASALLAŞTI
Avrupa Futbol Pastasının yaklaşık %3,6’sıFutbol Yıllık 150
Milyar Dolar gelir yaratıyor. Sadece Futbol Kulüplerinin
tüm Dünya’da geliri yaklaşık 30 milyar dolar
Bu gelirin yaklaşık 2/3’ü 19,5 Milyar Euro Kara Avrupa’sında
yaratılıyor. Türkiye Futbol Pastası yaklaşık 700 milyon Euro
Türk Futbol Pastası
12
ENDÜSTRIYEL FUTBOLUN EN BAŞARILI ÖRNEĞI
İNGILIZ PREMIER LIG
PREMIER LIG’IN 3 YILLIK YAYIN HAKLARI 7.6 MILYAR POUND
FUTBOL KULÜPLERI PIYASA
DEĞERLERI GELIŞIMI (2016)
Sıra Kulüp
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Real Madrid
Barcelona
Manchester United
Bayern Münih
Arsenal
Mnchester City
Chelsa
Liverpool
Juventus
Tottenham Hotspur
Borussia Dortmund
AC Milan
Paris Saint Germain
Schalke 04
Atletico de Madrid
Inter Milan
West Ham United
AS Roma
Napoli
Newcastle United
TOPLAM
Piyasa
Değeri
(Milyar
$)
3.645
3.549
3.317
2.678
2.017
1.921
1.661
1.548
1.299
1.017
836
825
814
655
633
559
542
508
396
383
28.803
Toplam
Gelir
(Milyon
$)
694
675
625
570
524
558
505
471
471
310
338
240
578
264
225
198
194
217
151
204
8.012
Faaliyet
Karı
(Milyon
$)
162
108
190
60
122
131
25
115
115
73
52
29
1
67
46
6
43
-19
37
68
1.431
FUTBOLDA PARASAL BÜYÜME, AŞIRI GELIR YOĞUNLAŞMASINA NEDEN OLDU
Ø Başta naklen yayın gelirleri olmak
üzere futbol kulüplerinin
gelirlerindeki astronomik artışlar,
kulüplerin bütçelerini sıra dışı büyüttü
Ø Futbolun parasal gelirlerindeki bu
artış, Büyük Ligler'de aşırı gelir
yoğunlaşması ve buna bağlı servet
birikimlerine neden oldu
FUTBOL FINANSALLAŞIRKEN REKABET BOZULDU
Ø Günümüzde endüstriyel futbol finansal bir niteliğe büründü
Ø Bu dönemde eşitler arasındaki rekabetin yerini, eşit
olmayanlar arasındaki haksız rekabet aldı
Ø Dengeden uzaklaşan rekabet, büyükler (merkez lig ve
takımlar) lehine, çevre lig (küçük lig ve takımların) aleyhine
yeniden kuruldu
Ø Dengesiz ve haksız rekabet kendisini sadece yeşil sahalarda
değil, aynı zamanda ekonomik ve finansal olarak ta somutladı.
FUTBOL GELIR DAĞILIMINDAKI DENGESIZLIK KRIZE DAVETIYE ÇIKARTIYOR
.
FUTBOL NEDEN KRIZE GIRIYOR?
ØGelirlerdeki geometrik artış, giderler ve buna bağlı olarak zararlar arttı
Ø Aşırı gelir artışı, kulüplerde servet birikimlerini hızlandırdı
ØGelir-gider dengelerinin bozulması, kazanılmamış gelirlerin
harcanmasına yol açtı
ØAşırı gelir artışı ve buna bağlı servet birikiminin sağlandığı endüstriyel ve
finansal aşama, aynı zamanda kulüpler için finansal, yönetsel ve sportif
riskleri arttırdı
ØGiderlerdeki artış, kontrol edilebilir olmaktan çıktı. Finansal sıkıntılar ve
darboğazlar oluşmaya başladı.
PARASAL BÜYÜME ETIK SORUNLARI DA BERABERINDE GETIRDI
ØFUTBOL PASTASININ BÜYÜMESI, PAYLAŞIMDAN DAHA FAZLA PAY ALMAK ISTEYEN TEŞVIK- ŞIKE, BAHIS,
ŞIDDET GIBI ANTI FUTBOL UNSURLARINI HAREKETE GEÇIRDI
Ø
FUTBOLUN EKÜMENIK ÖRGÜTLERI OLAN FIFA VE UEFA’NIN FINANSAL DENETIM DIŞI KALMASI,
YOLSUZLUKLARA NEDEN OLDU
ØKURUMSAL YÖNETIMIN OLMADIĞI KULÜPLERDE YÖNETIMLER, KULÜPLERI FINANSAL, EKONOMIK VE
YÖNETSEL DARBOĞAZLARA SOKTU
SPOR&FUTBOL EKONOMISI KITAPLARI