EMDR TürkiyE-Bülteni

Transkript

ISSN 2147-4885 (Online) Sayı 15 - Nisan 2016
Söyleşi
G-Tep Workshop üzerine
Asena Yurtseven ve
Tuba Akyüz ile Söyleşi
Uzm. Psk. Altuna Türkoğlu
Bu sayıda, Asena Yurtseven ve Tuba Akyüz
ile Almanya’da gerçekleştirdikleri G-Tep
Workshop üzerine konuştuk...
Devamı 3. sayfada...
Makale Özeti
Kriz Çözümünde EMDR
ve Evde Tedavi Ekipleri
Editörden
Dr. Hejan Epözdemir
Herkese merhaba, öncelikle üst üste ülkemizde ve dünyada
yaşanan terör olaylarında hayatlarını kaybedenlerin yakınlarına
baş sağlığı, yaralılara da acil şifalar dilerim. Bu noktada, siz
travma çalışan ruh sağlığı uzmanlarının ve özellikle de EMDR
camiasının duyarlılığına ve gönüllü çalışmalarına da dikkat
çekmek isterim. Bu vesile ile de bu gibi gönüllü çalışmalarla ilgili
her zaman EMDR-HAP birimi ile temasa geçebileceğinizi
hatırlatmak isterim... Devamını 2. sayfada...
“EMDR Sertifikalı Terapist” olmak üzerine
Mehtap Güngör ile Söyleşi
Bu sayıda, Mehtap Güngör ile “EMDR Sertifikalı Terapist” olmak
üzerine konuştuk. Devamı 11. sayfada...
EMDR-TR Derneği Yayın Organı
EMDR Alt Komiteleri
Yayın Kurulu Başkanı: Hejan Epözdemir
Yayın Kurulu (Alfabetik Sırayla) : Berk Murat Ergun,
Emre Konuk, İnci Canoğulları, Muhammet Özkan,
Önder Kavakcı, Zeynep Zat,
Editör: Hejan Epözdemir
Akademik Danışma Kurulu (Alfabetik Sırayla):
Dr. Derek Farell, Dr. Udi Ören, Prof Dr.
Emine Gül Kapçı, Uzm. Emre Konuk,
Doç. Dr. Feryal Çam Çelikel,
Uzm. Psk. Hejan Epözdemir, Dr. Jim Knipe,
Dr. Marilyn Luber, Prof Dr. Nahit Özmenler,
Uzm. Psk. Olcay Güner, Doç. Dr. Ömer Böke,
Doç Dr. Önder Kavakcı, Dr.Richard Mitchell,
Prof. Dr. Ümran Korkmazlar, Prof. Dr. Vedat Şar
Araştırma / Başkan: Önder Kavakcı
İletişim: [email protected]
Gülbahar mah. Yenidere sk. No:21/A Şişli İstanbul
Tel: 0212 219 85 56 [email protected]
Klinik Uygulama ve Protokol Geliştirme
Başkan: Serin Öget İletişim: [email protected]
Çeviri, Üye İşleri ve WEB / Başkan: Asena Yurtsever,
Çocuk ve Ergen / Başkan: Ümran Korkmazlar
Uluslar Arası İlişkiler, Akreditasyon, Eğitim ve Etik
Başkan: Önder Kavakcı , Emre Konuk
İletişim:[email protected] [email protected]
EMDR HAP ve Krize Müdahale / Başkan: Emre Konuk
Genel Koordinatör: Şenel Karaman
Ruh sağlığı krizi kişisel olup, genellikle
korkutucu bir deneyimdir. Krizin sebebi
tahammül sınırını doldurmuş olan kişinin
kendisi olabilmekte ve kişi krizle baş edememektedir. Birleşik Krallık'ta bulunan Kriz
Çözüm ve Ev Tedavi Ekipleri (CRHTT’ler),
Ulusal Sağlık Servisi (NHS) destekli ekipler
olup, hastanede yatması gereken ve ruh
sağlığı krizi yaşayan bireyleri desteklemek
üzere oluşturulmuştur.
EMDR’nin, birçok gelişmiş ülkede önemli
bir problem olmaya devam eden intihara
bağlı ölüm riskini yönetmeye yardımcı
olmak için etkin bir tedavi seçeneği sağlayabileceği düşünülmüştür.
Devamı 5. sayfada...
Bu Sayıda
Editörden
Söyleşi
Makale Özeti
Söyleşi
Bültene Yazı Gönderme Kuralları
Psikoloji ve Psikyatri Dünyasından Haberler
2
3
5
11
14
15
Sayfa 1
Sayı 15 - Nisan 2016
Editörden
Herkese merhaba,
öncelikle üst üste
ülkemizde ve dünyada
yaşanan terör
olaylarında hayatlarını
kaybedenlerin
yakınlarına baş sağlığı,
yaralılara da acil şifalar
dilerim.
Herkese merhaba, öncelikle üst üste ülkemizde ve
dünyada yaşanan terör olaylarında hayatlarını
kaybedenlerin yakınlarına baş sağlığı, yaralılara da
acil şifalar dilerim. Bu noktada, siz travma çalışan
ruh sağlığı uzmanlarının ve özellikle de EMDR
camiasının duyarlılığına ve gönüllü çalışmalarına
da dikkat çekmek isterim. Bu vesile ile de bu gibi
gönüllü çalışmalarla ilgili her zaman EMDR-HAP
birimi ile temasa geçebileceğinizi hatırlatmak
isterim.
Ayrıca bu sayıda, “Akredite EMDR Uygulayısıcı”
(Accredited EMDR Practitioner) olarak sertifikasını olan
Mehtap Güngör ile yaptığımız röportajı ve altında da
akreditasyon kritelerini bulabilirsiniz. Bu sertifikayı
alarak, Avrupa EMDR’dan onaylı bir EMDR
uygulayıcısı olmuş oluyorsunuz. Bu süreçlerden
geçmiş bir EMDR Danışmanı olarak, temel
eğitimlerden
sonra
gerekli
kriterler
için
süpervizyonarınızı devam ettirip sertifikalı birer
uygulayıcı olmanızı şiddetle tavsiye ederim.
Son olarak, bu sayıda İnci Canoğlulları’nın doğum
iznine ayrılması sebebiyle yeni aramıza katılan Uzm.
Psk. Altuna Türkoğlu’na çabası ve katkıları için çok
teşekkür ediyor, aramıza hoşgeldin diyorum...
Barış dolu günlerde birlikte olmak dileğiyle...
Saygılarımla,
Dr. Hejan Epözdemir, Klinik Psikolog
EMDR-TR E-Bülten Editör ve Yayın Kurulu Başkanı
Bu sayıda yine dolu bir içerikle size alandan güncel
bilgileri ve gelişmeleri aktarmaya çalıştık. Bu arada
kongreler bölümünde 17-19 Haziran tarihlerinde
Hollanda’nın Hague şehrinde yapılacak olan
Avrupa EMDR Kongresi’ni sakın kaçırmayın derim.
Bu sene, kongre teması “A Sea of Possibilities”;
yani “İhtimaller Denizi”, oldukça yaratıcı ve ilgi
çekici bir tema... Bu tema ile EMDR alanındaki yeni
gelişmeler ve yeni yaklaşımların aktarılacağı geniş
ranjda bir bildiri, panel ve atölye çalışması ile hem
öğretici, hem de keyifli bir kongre olacağına
eminim. Ayrıca, Yönetim Kurulu Başkanımız Emre
Konuk’un çabaları dolayısıyla Türkiye’den katılım
yapacaklara kongre kayıt ücreti çok daha düşük,
üçüncü dünya ülkesi gibi anılmanın sanırım tek
avantajı.
Sayfa 2
Söyleşi
Almanya’da
gerçekleştirdikleri
G-Tep Workshop üzerine
Asena Yurtseven ve Tuba
Akyüz ile Söyleşi
Altuna Türkoğlu: Öncelikle emekleriniz ve güzel
çalışmalarınızdan dolayı sizi tebrik ederim. Bize
vermiş olduğunuz eğitimden kısaca bahsedebilir misiniz?
Tuba Akyüz: Travmaya erken dönem müdahaleyi
hedef alan ve Elan Shapiro tarafından geliştirilen
biri bireysel, biri grup yönelimli olan 2 protokol;
EMDR R-Tep ve G-Tep'i Alman meslektaşlarımızla
paylaşmak üzere Almanya'ya davet edildik. Elan'ın
son derece etkili bu iki yöntemini Kilis'te Suriyeli
mültecilerle yaptığımız çalışmalarda uyguladık. İyi
bir ekip çalışması oldu; Asena, Zeynep Zat, Feryal
Tükel, Emre Bey ile beraber yürüttük. Devam eden
travma ortamında, oldukça ağır yaralarda bile çok
olumlu sonuçlar aldık ve çalışmamızı Edinburgh'ta
EMDR Kongresi’nde sunduk. Sonrasında deneyimimizi yurt içinde ve yurt dışında paylaşmaya
devam ettik. Türkiye'de Asena ve Feryal Tükel
arkadaşlarımız bir workshop verdiler. Daha sonra
yine Asena ve ben, Lübnan'da bir workshop verdik.
Ardından da bizi Edinburgh’da dinleyen Stephan
Stolz isimli meslektaşımızdan gelen davetle
Eckenrnförde'de bu eğitimi gerçekleştirdik.
Altuna Türkoğlu: Almanya’da böyle bir eğitim
vermiş olmak size neler hissettirdi?
Asena Yurtsever: Elan Shapiro’nun bizi EMDR
R-TEP ve G-TEP’in eğitimcisi olarak lanse ediyor
olması çok gurur verici. Suriyeli mülteciler ile
yaptığımız çalışmaya o kadar ilgiyle ve beğeniyle
yaklaştı ki herkes, “Bize de öğretin, biz de aynı
şekilde buradaki mültecilerle çalışalım.” şeklinde
geri dönüşler aldık. Dolayısıyla hakikaten çok hoş
bir deneyimdi, harika insanlarla tanıştık.
TA: Her şeyden önce yaşanan bu büyük toplumsal
travmanın, savaşın, göçün yarattığı yaraların
onarılma sürecinde destek olmak her birimiz için
çok önemli bir motivasyon oldu. Ekip olarak
hevesle, umutla, canla başla çalıştık. Süreç
boyunca defalarca Elan ile protokolleri gözden
geçirdik. Çeşitli önerilerimiz oldu. Elan bu deneyimler üzerinden değişiklikler yaptı ve protokoller
son halini aldı. Diğer birçok bireysel ve toplumsal
travmada da uyguladığımız R-TEP ve G-TEP, alet
çantamızdaki en önemli tekniklerden. Bu donanımı
olabildiğince çok sayıda meslektaşımıza ulaştırmak
istiyoruz. Sarılacak çok yara var ve ne kadar çok
meslektaş bu donanıma sahip olursa o kadar iyi.
Dolayısıyla Türkiye'de, Lübnan'da, Almanya'da ve
umarız daha birçok yerde bu eğitimler verilmeye
devam eder. Biz zaten memnuniyetle veriyor
olacağız. Bu eğitimi Almanya'da vermek de bizler
için hem ümit hem de gurur vericiydi. O topraklarda
da meslektaşlarımızın mültecilerle çalışma konusundaki motivasyonunu görmek bizi çok mutlu etti.
Böylesi önemli bir eğitime imza atmış olmak, Elan
Shapiro tarafından R-TEP ve G-TEP eğitmenleri
olarak tanıtılmak, Türkiye EMDR camiası ve bizler
adına çok önemli gelişmeler elbette.
Sayfa 3
AT: Bu eğitimi daha önce Türkiye’de de
vermiştiniz değil mi?
AY: Evet.
TA: Ben Türkiye'deki eğitimimize katılamamıştım.
Lübnan'daki ve Almanya'daki workshopları ben ve
Asena yürüttük.
AT: Türkiye ve Almanya’daki
arasında farklılık var mıydı?
katılımcılar
AY: İlk defa Avrupa’daki bir ülkede, Avrupalı
meslektaşlarımıza bir eğitim verdik. Her yerde
böyle midir bilmiyorum, ama o kadar pozitif ve
ilgiliydiler ki! Yaptığımız bir çalışmayı onlarla
paylaşmamızdan ötürü minnettarlıklarını her
defasında dile getirdiler. Türkiye’deki meslektaşlarımızın motivasyonu da bence onlar kadar
büyük. Onlar da her zaman çok motive.
TA: Lübnan'da da Almanya'da da Türkiye'de de
güzel insanlara, iyi uzmanlara eğitim verdik. Özellikle Almanya eğitimimizde bölgede önemli
hizmetler veren, çok donanımlı meslek- taşlarla
çalıştık. Motivasyonları çok yüksekti. Öğrenme
konusundaki hevesleri, altyapıları ve özellikle
mültecilerle çalışma arzuları bizi gerçekten çok
etkiledi. Teknikler kadar bizim kişisel tecrübelerimizle de çok ilgilendiler. Güzel dostluklar ve güçlü
mesleki ortaklıklarla döndük.
AT: Eğitim ile ilgili izlenimleri- nizden söz edecek
olursak, en çok ilginizi çeken noktalar nelerdi?
Asena Yurtsever: Öncelikle katılımcıların motivasyonu, Suriyeli mültecilere olan duyarlılıkları
inanılmazdı. Yardım etmeyi ve bu insanların
acılarına dokunmayı o kadar çok istiyorlar ki, bu
bizim için önemli noktalardan bir tanesiydi. İkincisi,
bizde Almanların soğuk olduklarına dair bir önyargı
vardır ya; tam tersi çok kucaklayıcıydılar, çok
müteşekkir olduklarını sıklıkla dile getirdikleri gibi,
yaptığımız çalışmaya ve gösterdiğimiz emeğe
saygıları
inanılmazdı.
Almanlar
soğuktur,
duygularını bile söylemezler gibi önyargılar kesinlikle doğru değil. Çok şen şakrak, çok içten,
duygularını gayet güzel paylaşan insanlardı.
TA: Böyle birikimli bir gruba eğitim vermek
keyifti. Eğitim gayet interaktifti. Çok sıcak ve
neşeli bir gruptu. Yaklaşık 50 kişiydi ekip.
Sayının yüksekliğine rağmen, son derece verimli bir
eğitim oldu. Hem teori hem de pratik kısmı gayet
akıcı gitti. Her bir uzman uygulayabilir hale gelene
kadar çalıştık. Biz çok keyif aldık. Geribildirimler de
süperdi. Buldukları her fırsatta yaptığımız işlere
duydukları saygıyı, teşekkürlerini ve onlarla
paylaştığımız için duydukları minneti ifade ettiler.
Bu kadar coşkulu bir karşılama bizi çok sevindirdi.
AT: Sizce bu eğitimin EMDR Terapisi ve EMDR
Türkiye adına ne gibi katkıları olmuştur?
AY: Türkiye’deki EMDR’nin nerelere geldiğini,
eğitim ve bilgi seviyemizin nerelerde olduğunu
biz aslında biraz biliyorduk. Bu konuda kendimize
gayet güveniyoruz ama bunun övgüsü yurt
dışından da duymak hakikaten çok hoş duygular
uyandırıyor. Umuyoruz ki bu açılım daha da çok
olsun. Yurt dışından zaten pek çok eğitimciyi
getirmeye çalışıyoruz; o işbirliğini, o etkileşimi ve
bilgi paylaşımını her iki türlü de arttırmayı istiyoruz.
Onlar da buraya gelsin biz de oralara gidelim.
TA: Türkiye’deki EMDR eğitimlerinin ve yürütülen
çalışmaların kalitesinin duyurulması açısından
önemli bir adım oldu. Kurulan bu iletişimler,
yeni
projelerin
gerçekleşmesine
zemin
hazırlayacaktır. EMDR dünyası olarak daha nice
güzel işler yapacağız; öğrenmeye, öğretmeye,
çalışmaya devam...
Sayfa 4
Makale Özeti
Bu makalede,
intihar etmek isteyen
veya intihar girişiminde
bulunmuş bireyler ile
Ulusal Sağlık Servisi (NHS)
destekli bir ruh sağlığı kriz
ekibinde EMDR’nin nasıl
kullanılabileceği
anlatılmaktadır.
Makale Özeti
Makale Adı: Kriz Çözümünde EMDR ve Evde
Tedavi Ekipleri
Yönergeler*
Yazar: Proudlock, S & Hutchins, J
Dergi: Journal of EMDR Practice and Research
Sayı: 2016; Volume 10, Number 1; 47-56
Ruh sağlığı krizi kişisel olup, genellikle korkutucu bir
deneyimdir. Krizin sebebi tahammül sınırını
doldurmuş olan kişinin kendisi olabilmekte ve kişi
krizle baş edememektedir. Birleşik Krallık'ta bulunan
Kriz Çözüm ve Ev Tedavi Ekipleri (CRHTT’ler), Ulusal
Sağlık Servisi (NHS) destekli ekipler olup, hastanede
yatması gereken ve ruh sağlığı krizi yaşayan bireyleri
desteklemek üzere oluşturulmuştur.
EMDR’nin (Göz Hareketleri ile Duyarsızlaştırma ve
Yeniden İşleme), birçok gelişmiş ülkede önemli bir
problem olmaya devam eden intihara bağlı ölüm
riskini yönetmeye yardımcı olmak için etkin bir tedavi
seçeneği sağlayabileceği düşünülmüştür. Birleşik
Krallık'taki intihara bağlı ölümler 100.000 kişi başına
8 adet ölüm vakasına tekabül etmektedir. Daha
yüksek risk gruplarında (40 ile 44 yaş arasındaki
erkekler) bu sayı 100.000 kişide 25. 9 adet ölüm
vakasına (Sağlık Departmanı, 2014) çıkmaktadır.
CRHTT’ler, hastaneye olası yatışı önlemek için Ruh
Sağlığı Ulusal Hizmet Çerçevesi’nin (1999 Sağlık
Departmanı) bir parçası şeklinde ve bir hizmet alanı
olarak hizmeti alan kişinin evinde yoğun bir tedaviyi
vermek üzere kurulmuştur. CRHTT’ler özellikle de
intihar düşüncesinin var olduğu bildirilen hizmet
kullanıcısının ruh sağlığı krizine karşı hızlı dönüş
yapmak üzere planlanmıştır.
CRHTT’lerin rollerinden biri de, akut kabul
servislerinde bir "bekçi" olarak hareket etmektir.
Birleşik Krallık Devleti Sağlık Departmanı
kılavuzları, mümkün olan her yerde CRHTT’lerin,
hastalığının tedavi edilebilir olup olmadığını
anlamak üzere bir akut psikiyatri servisinde yatma
ihtimaliyle
karşı
karşıya
olan
bireyleri
değerlendirmek ve böylelikle bu bireylerin
yatışlarını önlemek gerektiğini ifade etmektedir.
Benzer şekilde CRHTT’ler, destekli bir şekilde
taburcu olmayı ve toplum içi takibi sağlayarak akut
bir servisten erken taburcu olmayı kolaylaştırmak
için kullanılabilirler. Son bulgular (Sağlık
Departmanı 2014), intihara bağlı ölüm riskinin son
zamanlarda hastaneden taburcu olan hastalar için
daha yüksek olabileceğini göstermiştir.
CRHTT takibine kabul edilen hastalar, genellikle 6
haftadan uzun sürmeyen, ortalama 2-3 haftalık bir
süre boyunca desteklenmektedirler. Vakalar genellikle, kişi için en iyi tedavi planına karar veren
takımdaki en üst düzey klinisyenlerin yer aldığı
multidisipliner bir toplantıda (MDT) düzenli olarak
gözden geçirilmektedir.
Sayfa 5
CRHTT gözetimi altında olan çoğu kişi, şiddeti değişen
düzeylerde intihar düşüncesi ile karşılaşmaktadırlar.
Tedaviyi yürütmek için bazı CRHTT’ler, duyarlılıklarına
dayalı olarak hastaları sınıflandırmak üzere "yeşil,
amber, kırmızı" renklerine sahip olan bir "RAG"
derecelendirme sistemini kullanmaktadırlar; bu
sistemde kırmızı rengi hasta ile günlük iletişim, amber
rengi diğer günlerdeki iletişim ve yeşil rengi ise
hastaların CRHTT kapsamında sürelerinin sonuna
yaklaştığı ve taburcu günlerinin yakın olduğu anlamına
gelmektedir. Klinik risk her bir iletişimde
değerlendirilmekte ve hastanın ruh hali bozuluyor gibi
göründüğünde buna uygun önlemler alınmaktadır.
CRHTT’nin birincil hedefi, hastayı sakinleştirmek,
klinik riskini azaltmak ve diğer hizmetler (daha ileri
psikolojik tedavi, bir halk sağlığı uzmanı ile ayakta
tedavi randevuları, uyuşturucu ve alkol hizmetleri, gibi)
için kılavuzluk etmek veya hastayı tedaviye geri
aktarmaktır.
Bu makale EMDR’nin İngiltere’de iki farklı CRHTT’lere
nasıl sunulduğuna bakmıştır. Son 10 yılda erkek
intihar oranının en yüksek seviyeye ulaşması ile akut
ruh sağlığı krizi olan bireylerin desteklenmesi, halk
sağlığı gündeminde öncelikli sıralardadır. Makale bu
sorunu çözmeye yönelik yenilikçi bir yol sunup;
CRHTT’lerin daha çok travma odaklı olarak yapıldığı
takdirde maliyet tasarrufunun da sağlanacağına
ayrıca vurgu yapmıştır.
Literatür Taraması
Kapsamlı ve sistematik bir literatür araştırması
CRHTT içinde EMDR kullanımı ile yürütülmüştür.
EMDR’nin kriz durumlarında yaygın olarak nasıl
kullanıldığı yönünde bir araştırma bolluğu olmasına
rağmen, bunlar doğal ya da insan eliyle yapılan
felaketler, siyasi kriz ya da terörizm amaçlı olma
eğilimindedir.
Solomon (1998) krize müdahale olarak EMDR
kullanımını anlatmakta ve bir krizden neler ortaya
çıkabildiği üzerine dikkatimizi yoğunlaştırmaktadır,
“Çoğu zaman duygusallık sonrasında ortaya çıkan
klinik sorunlar, aşağıdaki konulardan birisi ya da bir
kaçı etrafında merkezlenmektedir: (1) Olayın
sorumluluğu, (2) Kişisel kırılganlık ve mevcut emniyet ve (3) Kontrol ve yararlılık eksikliği "(s. 170).
Makale, EMDR’nin çözüm için bir kısa yol olmaktan
ziyade, işlevsel olmayan şekilde depolanan bilgileri
işleyerek
uyarlanabilir
bir
çözüme
bireyi
yönlendirmeye yardımcı olduğunu savunmaktadır.
Literatürde, bilgileri işlemenin daha fazla
istikrarsızlığa yol açabileceği belirtildiğinden,
intihara meyilli veya cinai (Parnell, 2007) bireyler ile
ilgili olarak EMDR kullanımı hakkında uyarılar
mevcuttur. Hazırlık aşamasında bu tür kişilerle
daha
fazla
zaman
harcanması
gerektiği
düşünülmektedir.
Metot
Bu vaka serisinde, Haziran 2012 ve Eylül 2014
tarihleri arasında EMDR ile tedavi edilen kişiler
mevcuttur. CRHTT gözetimi altında olan bireylerle
EMDR’yi kullanma kriteri, tümdengelimli yöntemle
oluşturulmuştur. Terapilerin başarılı sonuçlanmasını takiben yazarlar, bu hastalara EMDR uygulama kararını nelerin etkilediği konusunu
incelemiştir:
1.Mevcut kriz hastanın önceki travmalarından birini
tetikledi mi, bu da hastanın risk düzeyini arttırdı mı?
2.Hasta geçirdiği ilk akut krizden çıkıp, stabilize
oldu mu (intihar için niyet ve planların olmaması)?
3.Hasta kendisini intihar düşüncelerinden koruyacak faktörlere sahip mi?
Sayfa 6
4.EMDR Terapisi kılavuzuna göre hasta EMDR’ye
uygun mu? Örneğin, güvenli yer yerleştirme
alıştırması yapabiliyor mu? Ayrıca hastanın çevresinde sosyal bir desteği ve kendi kendini yatıştırma
becerisi var mı?
5.Hasta değişmeye hevesli mi?
6.Hasta yakın zamanda onu krize sürükleyen bir
travma deneyimledi mi?
7. Hastayı tedavi etmeme riski, hastayı tedavi etme
riskinden yüksek mi (Örneğin, hastanın daha fazla
kötüleşmesi ve risk faktörlerinin artması)?
EMDR Terapisi dışında, hastalar için ek destek
gerekirse daha geniş MDT tarafından kapsamlı
destek verilebilir.
EMDR Terapisi hem terapist hem de İngiliz
Psikologlar Derneği tarafından onaylı psikolog
yazarlar tarafından uygulanmıştır. Hasta elektronik
veri tabanı denetimi, bu vaka serisinde tedavi gören
hastanın CRHTT’den taburcu olduktan sonra,
herhangi bir ileri ruh sağlığı hizmet desteği alıp
almadığını tespit etmek için tedavi sonrasında
tamamlanmıştır.
Bu kriterlerin, bu vaka serilerinde EMDR ile tedavi
edilen her bir birey için mutlaka karşılanması gerekmemekle birlikte; bu kriterler ancak CRHTT
gözetimi altında bulunan bireylerde EMDR
kullanımına bir rehber olarak gösterilebilir. Mümkün
olan zamanlarda, standart sekiz aşamalı protokol
kullanılmıştır. Travmatik vaka son 6 ay içerisinde
ortaya çıkmış olsaydı, R-TEP (Shapiro & Laub,
2008) kullanılacaktı. Mevcut durum karmaşık
üzüntü olduğunda, Yas Protokolü (Shapiro, 2001)
kullanılmıştır.
Vaka Çalışmaları
1. Hasta
Birinci hasta 20’li yaşların başında, iki tane çocuğu
olan bir kadındır. CRHTT’ye yüksek düzeyde intihar
düşünceleri ve aşırı doz alma planlarının olması
sebebiyle gelmiştir. Hasta daha önce hiç psikolojik
tedavi görmemiştir. Hastanın geceye kadar her
saat başı evinin önünü kontrol etmesi ve gün içinde
sürekli çocuğu hastalık kapacak diye evini temizlemesi, şiddetli obsesif kompulsif bozukluğu
(OKB) olduğunu göstermiştir. MDT, eğer hasta
yerel bir toplum ruh sağlığı ekibine (CMHT) yönlendirilseydi, hastalığının nüksedeceği ve bunun da
yüksek düzeyde bir riske neden olacağı konusunda
anlaşmış; bu yüzden ekip hastanın bir CRHTT’de
tedavi edilmesini uygun bulmuştur. Hastanın dört
travmatik anısı başarılı bir şekilde standart EMDR
protokolü kullanılarak tedavi edilmiştir. Gördüğü 6
seanstan sonra ilk iki anının öznel rahatsızlık
puanlarının (SUDS) biri 8’den diğeri ise 7’den 0’a
düşmüştür. Üçüncü anıda SUD puanı 10’dan 2’ye,
dördüncü anıda ise 7’den 0’a düşürülmüştür.
EMDR Terapisi ve CBT seansları ardından
hastanın OKB semptomları azalmış, uyku düzeni
sağlanmıştır. (Salkovskis, 1985).
EMDR Terapisi, hastaları minimal hazırlık
çalışmaları ile tedavi etmek için kullanılmıştır.
CRHTT’lerin çalışma niteliğine bağlı olarak,
terapinin odak noktası hastaları olabildiğince hızlı
ve
güvenli
bir
şekilde
tedavi
etmektir.
2. Hasta
İkinci hasta 30’lu yaşların ortasında bir erkektir.
Zehirlenme yoluyla (karbon monoksit) intihar
girişimi sonucunda CRHTT’ye getirilmiştir. Hasta
daha önce hiç psikolojik tedavi görmemiştir.
8. Hasta bu krizden önce iyi bir ruh sağlığına sahip
miydi?
9. Hastanın geçmişinde kompleks travma var mı?
Sayfa 7
CRHTT tarafından yapılan psikolojik değerlendirmelerden sonra hastaya TSSB teşhisi konulmuştur.
Hasta, 2005 yılında Londra metrosunda düzenlenen terörist saldırısı sırasında orada bulunmuş,
olayın sonrasında da şiddetli kabuslar ve flashbackler (ani gelen görüntüler) görmüştür. Hasta
saldırının olduğu gün hayatına son vermeye
çalışmış, daha sonra iş yerinde gördüğü bir flashback yüzünden panik atak geçirmiştir.
MDT ile yapılan görüşmenin ardından, hastanın
yerel bir CMHT’ye sevk edilmesinin riskli olacağına,
bu yüzden TSSB’yi tedavi etmek için EMDR
Terapisi’nin uygun olacağına karar verilmiştir.
Hastanın 3 tane travmatik anısına odaklanılarak
standart EMDR Terapisi kullanılmıştır. Her hedef
anının SUD puanı 10’dan 0’a düşürülmüştür. Tedavinin ardından hasta kendini daha pozitif
hissettiğini, artık flashbackler ve kabuslar
görmediğini ve intihar düşüncelerinin olmadığını
belirtmiştir. Hasta daha sonra CRHTT ile bir daha
iletişime geçmemiştir.
3. Hasta
Üçüncü hasta 30’lu yaşların başında aşırı doz
almasının sonucunda CRHTT’ye yönlendirilen bir
kadındır. Hasta daha önce psikolojik bir tedavi
görmemiştir. CRHTT tarafından yapılan psikolojik
değerlendirmelerden sonra hastaya TSSB teşhisi
konulmuştur. Hasta 12-16 yılları arasında yaşadığı
cinsel taciz ile alakalı sık sık flashbackler ve kabuslar
gördüğünü bildirmiştir. Aşırı doz ile yaşadığı bu
deneyimden kaçmaya çalıştığını belirtmiştir.
Hastaya iki seanslık EMDR standart protokol
uygulanmış ve 10 olan SUD puanı 3’e
düşürülmüştür. EMDR sonrası ilk seansta hasta
daha pozitif bir ruh hali olduğunu, artık intihar
düşüncelerinin olmadığını ve flashbackler veya
kabuslar görmediği belirtmiştir. Tedaviden bir yıl
sonra, hasta bir daha CRHTT ile iletişime
geçmemiştir.
4. Hasta
Dördüncü hasta 20’li yaşlarda iki çocuk sahibi bir
kadındır. CRHTT’ye intihar düşünceleri olduğu ve bu
düşüncüleri gerçekleştirmek amacıyla ortadan
kaybolduğu için gelmiştir. Daha önce katıldığı bireysel ve grup terapilerinde, babasının intiharına dair
şiddetli flashbackler gördüğünü bildirmiştir. Hastanın
kendine zarar verme riski yüksek olduğu için bir
ikincil bakım servisine (tam teşekküllü hastane) sevk
edilmesi durumunda hastalığının nüksedeceği
düşünülmüş, bu yüzden tedavi kararı MDT’ye
danışılarak alınmıştır.
Hastaya travmatik anısı için üç seanslık EMDR
standart protokolü uygulanmış, SUD puanı 9’dan
2’ye düşürülmüştür. İlk seanstaki “Ben suçluyum”
negatif kognisyonu “Ben güçsüzüm” ile değişmiştir.
Hasta kognisyonu değiştikçe, giderek artan düzeyde
öfke hissetmeye başlamıştır. Hasta tedavi sonrası
destekleyici seansta flashback ve kabus gördüğünü,
fakat bu durumla artık baş edebildiğini belirtmiştir.
Taburcu olmasından 8 ay sonra, hasta babasının
ölümünün beşinci yıl dönümünde tekrar CRHTT’ye
sevk edilmiştir. Bu atak sırasında hasta, görüştüğü
psikiyatriste patolojik yas belirtileri ve babasına dair
davetsiz gelen ölüm imajları olmadığını belirtmiştir.
5. Hasta
Beşinci hasta 40’lı yaşlarının sonlarında bir erkektir.
Bir barda saldırıya uğraması sonucunda bilincini
kaybetmiş, yapılan psikolojik değerlendirmelerde
TSSB kriterlerini karşılamıştır. Bu olayın ardından
hastanın alkol tüketimi artmış ve sık sık intihar
düşüncelerine kapılmıştır. Hasta daha önce bir
psikolojik tedavi görmemiştir. MDT ile yapılan
görüşme
ardından,
eğer
hastanın TSSB
Sayfa 8
semptomlarını hafifletecek bir tedavi görmezse
büyük risk taşıyacağı düşünülmüştür. Hastaya 4
seanslık EMDR standart protokolü uygulanmıştır.
İlk hedef anısı, hastanın kafasına vurulmadan
önceki an olarak belirlenmiştir. Terapi sonunda bu
anıya ait SUD puanı 10’dan 1’e düşürülmüştür.
Son seansta hastanın artık TSSB semptomlarını
karşılamadığı görülmüş; fakat hasta kaygılı hissetmeye devam etmiştir. Hastanın bu kaygısı,
yaşadığı olayla alakalı olmaksızın uzun yıllardan
beri var olmuş fakat tedavi edilmemiştir. Hastanın
kaygısına yardımcı olunması için hasta ikinci basamak sağlık servisine (secondary care service) sevk
edilmiştir. Yapılan psikolojik değerlendirmede,
hastada artık TSSB semptomları görülmediği
anlaşılmıştır. Hasta kaygısını tetikleyen anılar üzerine çalışmak için tekrar EMDR Terapisi görmüş ve
tedavisini takip eden 12 ay içinde CRHTT ile hasta
iletişime geçmemiştir.
6. Hasta
Altıncı hasta geç ergenlik döneminde olan bir
kadındır. Aşırı doz almasının ardından CRHTT’ye
yönlendirilmiştir. Hastanın aşırı doz alımı bir önceki
hafta yaşadığı cinsel taciz sonucunda olmuştur. Bu
olay ardından hasta, sık sık flashbackler ve kabuslar
görmüş, dışarı çıkmaya korkar hale gelmiştir. Hasta
daha önce psikolojik tedavi görmemiştir.
Bu hastaya R-TEP uygulanmıştır (Shapiro & Laub,
2008). Temel stratejilerin ve güvenli yer yerleştirmenin
ardından hasta rahatsızlık veren noktaları (PoD)
belirleyebilmiştir. İlk EMDR terapisinden sonra
hastanın SUD puanı 10’dan 3’e düşmüş; ilerleyen
seanslarda hastaya yine R-TEP uygulanmış, SUD
puanı daha da düşmüştür. Hasta, psikolog ekibinin
önerdiği diğer seanslara gelmeyi kabul ettiği için
CRHTT’den taburcu olduktan sonra Berkshire Trauma
Servisi’ne sevk edilmiştir. Yapılan değerlendirmede
TSSB’nin artık birincil önem taşımadığı düşünülmüş
ve daha fazla seans önerilmemiştir. Hasta 6 ay sonra
tekrar bir adam tarafından saldırıya uğraması sonucu
CRHTT’ye geri dönmüştür.
7. Hasta
Yedinci hasta, sağlığı hakkında aşırı kaygı taşıyan ve
beyin tümörü yüzünden öleceği inancı olan 30
yaşlarında bir kadındır. Ailesi hastanın yaşadığı
derealizasyon (kendi kızının kim olduğundan emin
olamamasından) sonucu CRHTT ile iletişime
geçmiştir. Hasta daha önce yaşadığı kaygılar için
CRHTT’ye gitmiş, hem grup hem de bireysel CBT
seanslarına katılmıştır.
Hasta iki seanslık EMDR Terapisi görmüştür. İlk
seans, hastanın 18 yaşındayken halasının felç
geçirmesi üzerine, hastanede onu ziyaret etme
anısına odaklanmıştır. Hasta bu anının SUD puanını
8 olarak belirtmiştir. Hasta seansta işleme sırasında
beyin tümörü ile ilgi korkusundan, 16 yaşında
geçirdiği kürtaj anısına bağlanmıştır (loop into).
İkinci seans, hastanın seansa gelmeden bir gün önce
süper markette yaşadığı panik atağa odaklanmıştır.
İşleme çok çabuk gerçekleşmiş ve hastanın var olan
“Kontrollüyüm” pozitif kognisyonu daha güçlü hale
gelmiştir. Tedaviden 11 ay sonra hasta kocası ile
ayrıldıkları için tekrar CRHHT’ye geri dönmüş, ekip
tarafından Sistemik Aile Terapisine yönlendirilmiştir.
Hastanın Yaygın Anksiyete Bozukluğu için daha fazla
psikolojik terapi önerilmiştir.
8. Hasta
Sekizinci hasta geç ergenlik döneminde olan, aşırı doz
almasının sonucunda CRHTT’ye yönlendirilen bir
erkektir. Hastanın aşırı doz almasına neden olan olay
babasının ölümü olmuştur. Psikolojik değerlendirme
sırasında hasta, sınıf arkadaşlarını öldürmeye meyilli
olduğunu söylemiş ve toplu katliam yapan katillere
saygı duyduğunu dile getirmiştir. Hastanın travmatik
yası olduğu için, EMDR Terapisi’nin hastanın taşıdığı
riskleri önlemede yardımcı olacağı düşülmüştür.
EMDR Terapisi hastanın babasının son nefesini
verirken ki anısına ve ona eşlik eden “Daha fazlasını
yapabilirdim” (Onu hayal kırıklığına uğrattım) inancına
odaklanmıştır. Hastaya başlangıçta standart EMDR
protokolü uygulanmış ve hasta SUD puanını 10 olarak
belirtmiştir. Daha sonraki seanslarda ise yas protokolü
Sayfa 9
uygulanmıştır. EMDR Terapisi, hastanın şiddet ve
intihar düşüncelerinin aslında babasının ölümünün
ve yasının vermiş olduğu sıkıntıdan kaçınmak için
kullandığı bir savunma mekanizması olduğunu fark
etmesine yardım etmiştir. EMDR Terapisi hastanın
travmatik yas sürecine başarılı bir şekilde müdahale etmesine rağmen, hastanın kendisine saygısı
ve negatif düşünceleri konusunda hala psikolojik
desteğe ihtiyacı olduğu düşünülmüştür. CTHTT’den
taburcu olduktan sonra CMTH’ye yönlendirilmiştir.
9. Hasta
Dokuzuncu hasta 40’lı yaşlarının sonunda trafik
kazası geçirmiş bir erkektir. Hasta CRHTT’ye
yönlendirilmeden önce, bir psikolog tarafından
yapılan değerlendirmede intihar düşüncesi ile trafik
canavarlığı (road rage)
yapmış olabileceği
düşünülmüştür. Hastanın, Olayların Etkisi ÖlçeğiGözden Geçirilmiş (IES-R; Weiss & Marmar, 1996)
puanı 70 çıkmıştır. Ölçekte 33 ve üstü puanlar, kişinin
önemli psikolojik sıkıntıları olduğunu göstermektedir.
EMDR Terapisi, kaza ve kaza anında hastanın yolda
zikzak çizerek arabayı kontrol etmeye çalışma anına
odaklanmıştır. Hastanın SUD puanları başta 10’du.
Standart EMDR Protokolü’nün uygulandığı ilk
seansın sonunda, hasta SUD puanlarının 0
olduğunu, kazayla ilgili artık herhangi bir duygusal
sıkıntı hissetmediğini belirtmiştir. Bir hafta sonra
yapılan destekleyici seansta ise hasta trafikte
yaşadığı öfke durumunu unuttuğunu ve kazayla ilgili
herhangi bir duygusal sıkıntı yaşamadığını
bildirmiştir. Hastaya yeniden uygulanan IES-R
ölçeğinde ise hasta 8 puan almış, artık kontrollü
olduğunu ve intihara meyilli olmadığını belirtmiştir.
Tedaviden sonra hasta bir daha CTHTT‘ye ya da
başka bir servisle ile irtibata geçmemiştir.
Tartışma Bölümü
Bu vaka serisi, EMDR Terapisi’nin, ruh sağlığı krizi
yaşayan ve akut olarak iyi olmayan bireylerin tedavisinde fayda sağlayabildiği yeni bir alana gözleri
çevirmiştir. Yazarlar, EMDR’nin temel ilkelerine
dayanan travma bildirimli bir yaklaşımı ele almış ve
hastaların krizini devam ettiren güçlü bir etkiye
sahip büyük "T" vakalarını ve ayrıca küçük "t"
vakalarını yönlendirmeye yardımcı olmak için
EMDR’yi kullanmışlardır. E. Shapiro ve Laub (2008)
acil durumlarda kısa EMDR kullanımımın bazı
tehlikelerini vurgulamaktadırlar; ancak CRHTT’ler
ile ilgili uyarılarının temelsiz olabileceğini
düşünmekteyiz. "Klinisyenler, yetersiz hasta öyküsü
alma, yetersiz uyum ve hazırlık gibi genelde
kestirme yollardan birine gitme riskini almamaları
konusunda uyarılmaktadır. Özellikle, bu tür içerik
eksikliği ve diğer klinik sorunların açılması olasılığı
gibi; kısa, acil EMDR müdahaleleri ile ilgili özel
riskler bulunmaktadır" (s. 80). EMDR’nin hastalarda
kullanımı düşünülmeden önce, CRHTT içinde tam,
kapsamlı bir değerlendirme yapılmakta ve bir MDT
tarafından en iyi tedavi yolu anlatılmaktadır. CRHTT
tarafından desteklenen bireyler için EMDR’nin,
daha geleneksel tedavi uygulayan ortamlara
nazaran daha çok tercih edildiği söylenebilir.
Bu çalışmanın sonuçları, EMDR’nin ani ve yoğun
duygusal tepkiler ile çalışırken hastaları sadece
stabilize etme konusunda değil; aynı zamanda,
etkili ve zaman açısından verimli bir şekilde intihar
riskini arttıran travmayı tedavi etme konusunda da
başarılı olabileceğini göstermektedir. EMDR’yi bir
CRHTT’de kullanmak, kapsamlı bir değerlendirme
girişiminin ve hasta ile yapılacak klinik sözleşmenin
de önemini vurgular.
Sınırlamalar ve Gelecek Çalışmalar için Öneriler
Bu çalışma, CRHTT’de EMDR kullanımının
faydalarına vurgu yapsa da, bulunan sonuçları
kuvvetlendirmek için yeterli psikometrik bulgular
yoktur. Deneyimlerimize göre hasta akut krizde
iken, psikometrik testleri tamamlamasını istemek
genellikle zordur. Bu çalışmada hastaları seçme ve
tedavi etme metodu tümdengelimli yol ile elde
edilmiştir. Gelecek araştırmalar için hastalarla
EMDR’yi kullanırken net kriterlerden yararlanılabilir.
Son olarak bu çalışma, EMDR’yi akut psikiyatri
servislerinde tedavi opsiyonu olarak tanıtılıp
genişletilebilir.
Sayfa 10
Söyleşi
“EMDR Sertifikalı Terapist”
olmak üzerine Mehtap
Güngör ile Söyleşi
Klinik Psk. Mehtap Güngör
Altuna Türkoğlu: EMDR Sertifikalı Terapist
ünvanını yeni almış biri olarak, bize ilk neler
söyleyebilirsiniz?
Bey’in söylediği bir cümle vardı; bu eğitimden sonra
terapiye bakışınız değişecek demişti. O gün bu
cümle bana çok iddialı gelmişti. Gerçekten öyle oldu.
Eğitim sürecinde bir taraftan da bu terapiyi hangi
danışanlarıma uygulayabileceğimi düşünüyordum.
Öğrendiğim bu terapiyi bir an önce uygulama
isteği… Tabii bu konuda eğitimcilerin verdiği
cesaret de önemli. O süreçte iki ağır vakayla
çalışıyordum. Bir tanesi, geçmişinde fazlaca tacize
uğramış olan bir danışanımdı. Diğeri ise
çocukluğundan itibaren farklı travmatik olaylara
maruz kalmış bir danışanımdı. Baktığımda kompleks travma vakalarıydı. Ve biz, Bilişsel Davranışçı tekniklerle çalışıyor ve çok yavaş
ilerleme kaydediyorduk.
AT: Bize bireysel süpervizyonlarınız sırasında
edindiğiniz deneyimlerinizden bahsedebilir misiniz?
Mehtap Güngör: Süreci hakkıyla tamamlayabilmiş
olmak çok heyecan ve gurur verici. Evet içten içe
bildiğim bir şey vardı bu süreçte; elimden
geldiğince
bu
terapiyi
doğru
kullanmaya
çalışıyorum. Ama bunun, deneyimli bir danışman
tarafından onaylanması, sonrasında başka bir
danışmanın dosyamı inceleyerek aynı görüş ve
düşünceleri paylaşıyor olması rahatlatıcı bir etki
yaratıyor insanın üzerinde. Seanslarda, terapist
koltuğunda daha güvenli oturmanıza, kendinizden
daha emin müdahaleler yapmanıza sebep oluyor.
MG: Hangi birisinden bahsedeyim, bilemedim.
Öncelikle, zorlandığınız danışanlarla ilgili daha
tecrübeli bir meslektaşınızdan böyle bir destek
alıyor olmak çok rahatlatıcı bir durum. Süreç
içindeki
acabalarınızı
güvendiğiniz
biriyle
paylaşmak ve ondan destek almak, terapi sürecinde daha emin adımlarla ilerlemenizi sağlıyor. O
yüzden gerek EMDR, gerekse diğer terapilerle
çalışan tüm terapistlere bu rahatlığı öneriyorum.
Hele ki yeni öğrendiğiniz bir terapide süpervizyon
almak bir ihtiyaca dönüşüyor bence.
Yolun daha başında olduğumun farkındayım. Bu
konuda kendimi geliştirmek için istek ve azmim var.
Merakım var. Bu duygular doğrultusunda
çabalıyorum da. Bu ünvanı aldığımı öğrendiğimde
o çabaların karşılığını da almış gibi hissettim.
Kısacası mutlu ve motiveyim.
EMDR eğitimleri sürecinde tekniği öğreniyorsunuz,
bilişsel müdahaleleri öğreniyorsunuz. Ama onları
hayata geçirirken yanınızda bir rehberin olması çok
güzel ve ilerletici. Hangi anılarla nasıl çalışacağımızı
genel olarak öğreniyoruz eğitimlerde ama kişilerin
farklılıkları, bazı teknikleri farklı kullanmamıza da
sebep
olabiliyor.
Hangi
danışana
nasıl
yaklaşacağımı öğrendim süpervizyon sürecinde.
AT: Bu akreditasyon sürecine girmeye neden ve
nasıl karar verdiniz?
MG: Önce EMDR Terapisi’yle tanışmak değerli bir
deneyim oldu benim için. Eğitimin ilk günü, Emre
Bilişsel müdahaleleri doğru yerde, doğru şekillerde
uygulamama çok yardımcı oldu bu süreç. Hangi
bozuklukla nasıl çalışacağınızın inceliklerini
Sayfa 11
öğreniyorsunuz. Uygulama sırasında yaptığınız
hataları düzeltme şansınız oluyor. Kaynak
yerleştirmenin danışana önemli bir destek verdiğini,
doğru anılarla çalışmanın iyileşme sürecini ne
kadar hızlandırdığını görüyorsunuz. Eğitimlerle
EMDR Terapisi’ni öğreniyoruz, evet. Ama bence
inceliklerini öğrenmek, kavramak süpervizyon
alarak mümkün oluyor.
AT: Akreditasyon süreci sırasında yaşadığınız
zorluklar neler oldu?
MG: Aslında bu sürecin bir zorluğu olduğunu
düşünmedim ben. Ya da bana zor gelen bir yanı
olmadı. Düzenli bir şekilde süpervizyonlarınıza
devam
ettiğinizde
ve
süpervizörünüzün
rehberliğinde danışanlarınıza yaklaştığınızda bu
sonuç kendiliğinden geliyor sanki. Zaten akredite
olmanın koşulları belli.
Bu koşulları gerçekleştirdiğinizde, süpervizörünüz
de, ‘’Tamam, hazırsın’’ dediğinde geriye sadece bir
dosya hazırlayıp başvurmak kalıyor. Yalnız bu
sürece giren terapist arkadaşlarıma küçük bir
uyarıda
bulunmak
istiyorum.
Dosyanızı
hazırlarken, sizden kaç danışanla kaç EMDR
seansı yaptığınız isteniyor. Bu çizelgeyi şimdiden
hazırlamaya başlayın. Ben bunu yapmamıştım. En
çok zorlayan ve vakit alan kısmı, tek tek tüm
dosyalarımı çıkartıp bu bakış açısıyla incelemek ve
o tabloyu oluşturmak oldu.
AT: Bu sürece girecek kişilere önerileriniz neler
olabilir?
MG: EMDR eğitimini tamamlayan tüm meslaktaşlarıma süpervizyon almalarını öneriyorum öncelikle. Kimi zaman zamansızlıklardan, kimi zaman maliyetinden, ya da başka sebeplerden çok önemsemeyebiliyoruz. Ama kendi deneyimlediğim bir şey var ki;
bu sürecin sonunda kazanımlarınız her şeye değiyor.
Bu sürecin bana öğrettikleri, kazandığım bilgi ve
deneyim tüm çalışmalarıma yansıdı. Mesleki
anlamda kendime ve yaptığım işe inancım ve
güvenim arttı. Danışanlarımla olan çalışmalarımız
hızlandı, ilerlemeler kaydedildi.
Bu durumun bana mesleki haz dışında kazandırdığı
farklı tecrübeler oldu. Bu sebeple kendinize,
mesleğinize yaptığınız önemli bir yatırım süpervizyon süreci. Aynı zamanda akredite olmuş bir
terapist olmak da işin güzel yanı.
EMDR
Sertifikalı
Terapist
Akreditasyon Kriterleri:
Olmak
için
Not: Sertifikalar EMDR Europe tarafından verilir ve
tüm Avrupa’da geçerlidir. Bunun dışında tüm dünyadaki EMDR projelerinde rol alabilir.
EMDR Avrupa tarafından tanınan bir EMDR Terapisti
olabilmek için en temel gereklilik standart EMDR
protokolünü tam olarak uygulayabiliyor olmaktır.
EMDR Terapistinin EMDR’ın 8 basamağının her
birinde yetkin olduğunu göstermesi gerekir. Bu
yetkinliğin yalnızca akredite bir EMDR Avrupa
Danışmanı tarafından değerlendirilebileceğine dikkatinizi çekmek isteriz. Ayrıca ‘EMDR Avrupa Terapisti’
olarak akredite olmak isteyen bir klinisyen şu koşulları
sağlıyor olmalıdır:
1. EMDR Avrupa tarafından tanınmış olan EMDR
I. Düzey ve EMDR II. Düzey Temel Eğitimlerinin
tamamını almış olmak
2. En az 50 seans EMDR uygulamış olmak
3. En az 25 danışana EMDR uygulamış olmak
4. EMDR Avrupa’dan akredite olmuş olan bir
EMDR Danışmanından en az 20 saat bireysel
olarak klinik süpervizyon/danışmanlık almak
(Bunlar, seanslar DVD ile kaydedildikten sonra
veya Danışmanın bu seansları yapıldığı sırada
canlı canlı izlemesinin ardından gerçekleştirilen
süpervizyonlar olmalıdır.)
Sayfa 12
5. Akredite olmuş EMDR Avrupa Danışmanından
EMDR’ın klinik pratikte kullanımı, klinik süpervizyon, profesyonel kimlik ve uygulamada etik
konularına ilişkin bir referans mektubu
6. Mesleki uygulamaya ve duruşunuza dair yorum
yapabilecek bir başka profesyonelden ikinci bir refereans mektubu (Toplam iki adet referans mektubu)
7. EMDR Türkiye üyesi olmak
8. EMDR Türkiye Derneği’ne 250 lira ödemek
Sayfa 13
Yazım Kuralları Genel İlkeler
1. E-bültene gönderilecek araştırma yazıları, A4
boyutlarında beyaz kağıda üst, alt, sağ ve sol
boşluk 2,5 cm. Bırakılarak (16 x 24,7’lik alana) çift
aralıklı ve düz metin olarak yazılmalıdır (Bu ölçüler,
gönderilen tablo ve grafiklerin dergi sayfa boyutları
dışına taşmamasını ve daha kolay kullanılmasını
sağlayacaktır).
2. Yazılarda Türk Dil Kurumu’nun yazım kılavuzu
örnek alınmalı, yabancı sözcükler yerine
olabildiğince Türkçe sözcükler kullanılmalıdır.
Türkçe’de pek alışılmamış sözcükler yazıda
kullanılırken ilk geçtiği yerde yabancı dildeki
karşılığı parantez içinde verilmelidir (Türkçe ve
İngilizce).
3. Araştırma yazıları başlık sayfası, özet (Türkçe ve
İngilize), anahtar kelimeler, ana metin, kaynaklar,
ekler, tablolar, şekil başlıkları, şekiller, yazar notları
ve yazışma adresi ile genişletilmiş İngilize uzun
özet (summary) bölümlerini içermelidir.
a) Başlık sayfası: Sadece araştırma yazısı başlığı
ve kısa başlık bu sayfada yer almalıdır. Yazarların
adı ve soyadı, unvanı ve çalıştığı kurumu içeren
bilgiler de bu sayfada yer almalıdır.
b) Özet ve anahtar sözcükler: Araştırma yazısı,
Türkçe ve İngilizce olmak üzere her iki dilde ‘Özet’
ve ‘Abstract’ başlıkları altında 250 kelimeyi
geçmeyecek şekilde olmalıdır. Anahtar kelimeler (3
ile 6 arasında) Türkçe özetin altında ‘Anahtar
kelimeler’ ve İngilizce özetin altında ‘Key words’
başlığı kullanılarak verilmelidir. Türkçe ve İngilizce
özetin her biri yeni bir sayfadan başlamalıdır.
c) Ana metin: Yeni bir sayfadan başlamalıdır.
Görgül makalelerde (araştırma yazılarında) metin,
sırasıyla giriş, yöntem, sonuçlar ve tartışma bölümlerinden oluşmalıdır. Derleme türü yazılarda da
yöntem bölümü dışında diğer adımlar benzer
şekilde yazılmalıdır. Makalenin başlığı ana metnin
ilk sayfasında yer almalı ve başlıktan sonra, “Giriş”
alt başlığı yazılmadan paragraf ile metne
başlanmalıdır. Yöntem, Sonuçlar ve Tartışma
bölümleri yeni bir sayfadan başlamamalıdır; bir
bölüm bittikten sonra, aynı sayfada diğeri onu
izlemelidir.
Giriş bölümü, yapılan araştırma ile ilgili olarak,
literatürdeki yaklaşım ve sonuçlar ile araştırmanın
amacını içermelidir. Yöntem bölümü örneklem, veri
toplama araçları ve işlem olmak üzere 3 alt bölümden oluşmalıdır.
Sonuçlar, araştırmada kullanılan istatistiksel analizleri, her değişkene ait ortalama ve standart sapma
değerlerini içermelidir. Tablolar ve şekiller ayrı bir
sayfada yazının en sonunda verilmelidir. Verilecek
olan tablolarda ortalamalar ortalama işareti, standart
sapmalar ise “s” ile gösterilmelidir.
d) Kaynaklar: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Metin
içinde belirtilen tüm kaynaklar ‘Kaynakça’ listesi
içinde yer almalıdır. APA 5 formatına uygun
yazılmalıdır.
e) Ekler: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Araştırmada
kullanılan ölçekler gibi ek bilgileri içerir.
f) Tablolar: Yeni bir sayfadan başlamalıdır ve her bir
tablo ayrı bir sayfada verilmedir. Tablo numarası
(Tablo 1: gibi) ve Tablo başlığı tablonun üstünde
kelimelerin yalnızca baş harfleri büyük olarak yer
almalıdır.
g) Şekil başlıkları ve şekiller: Yeni bir sayfadan
başlamalıdır. Şekil numarası ve şekil başlıkları
kelimelerin baş harfleri büyük olarak aynı sayfada alt
alta verilmelidir. Şekillerin her biri ise ayrı sayfalarda
verilmelidir.
h) Yazar notları: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Eğer
araştırma bir tez çalışmasının özeti ise veya
araştırmayı destekleyen kurum(lar) var ise bu
bölümde belirtilmelidir. Ayrıca araştırmacının,
araştırmaya katkılarından dolayı teşekkür etmek
istediği kişiler de bu sayfada belirtilmelidir.
ı) Yazışma adresi: Yeni bir sayfadan başlamalıdır.
Yazarın veya yazarlardan bağlantı kurulabilecek
olan kişinin adresi, telefon numarası ve varsa faks
numarası ile e-posta adresi bu bölümde yer almalıdır
i) Genişletilmiş İngilizce özet (Summary): Yeni bir
sayfadan başlamalıdır. Çift aralıklı, 4-10 sayfa
uzunluğunda olmalı; giriş, yöntem, bulgular ve
tartışma bölümlerini içermelidir. İngilizce kısa başlık
mutlaka belirtilmelidir.
4) Yazılardan ifade edilen düşüncelerden yazarları
sorumludur.
5) Yayın Kurulu, yazıda gerekli gördüğü sözcükleri
değiştirebilir.
6) Kurallara uymayan yazılar yayınlanmaz.
7) Yayınlanan her araştırmanın verilerinin 5 yıl süre
ile araştırmacı tarafından saklanması zorunludur.
Çalışma iki kopya halinde [email protected] adresine
gönderilmelidir. Bunlar: a)-Kimlik bilgilerini içeren başlık sayfası
dahil b) Kimlik bilgilerini içeren başlık sayfası hariç.
Sayfa 14
Psikoloji ve Pskiyatri Dünyasından Haberler
2016 EMDR Avrupa Kongresi 17-19 Haziran
2016 tarihleri arasında Hollanda’da
gerçekleşecektir.
Detaylı bilgiye http://www.emdr2016.eu/
adresinden ulaşabilirsiniz.
I. Uluslararası Evlilik, Çift ve Aile Danışmanlığı
Kongresi 2- 4 Haziran 2016 tarihleri arasında
İzmir’de gerçekleşecektir. Detaylı bilgiye
http://imacfac.org/ adresinden ulaşabilirsiniz.
Bu yıl 22.’si düzenlenen Ulusal Sosyal Psikiyatri Kongresi 1-3 Eylül tarihleri arasında
İstanbul’da Üsküdar Üniversitesi’nde
yapılacaktır.
Detaylı bilgiye http://sosyalpsikiyatri2016.org/
2016 Dünya Psikiyatri Birliği Kongresi 6-12
Temmuz tarihleri arasında İstanbul’da
gerçekleşecektir.
Detaylı bilgiye http://wpaistanbul2016.org/
Sayfa 15

EMDR TürkiyE-Bülteni

Transkript

Benzer belgeler

biyokimyasal(ilaç)tedavisine alternatif biyofiziksel terapi yöntemleri ıı

Çocuklardaki Fobik Tepkiler ve EMDR Nur Dinçer