docMısır Mitolojisi_pdf
download 
Şikayet Transkript
Mısır Mitolojisi_pdf
E T KİNLİK 7 DKIH I-uygarliklar tarihi.indd 77 I Ğ L A R G Y U I R S I İyi bir hayat sürmüş bir insanın kalbi tüyden daha hafif olabilir ve ona Osiris’in krallığında tıpkı dünyadaki gibi yaşayabileceği yeni bir hayat verilir. Eğer kalp tüyden daha ağır gelirse, terazinin yanında oturan Çakal, o insanın kalbini ve mumyasını yer ve o insan artık ölü olarak kalır. Yani Osiris aynı zamanda doğruluk tanrısı ve ölüm yargıcıdır. Erdemli insanları ödüllendiren, kötülük yapanları da cezalandıran bu mahkemeyi o yönetir. Osiris’in kız kardeşi ve karısı olan İsis, Mısır’daki en büyük tanrıçadır. Sevgili ve sadık bir eşi, koruyucu ve besleyici bir anneyi simgeler. Bir toprak tanrıçası olarak tüm yaşayan nesneleri yaratır ve yarattıklarını besleyip korur. Osiris gibi, İsis de bir tanrıça olduğu kadar bir insandır. Osiris’in ağabeyi ve düşmanı olan Set, evrendeki kötülüğü simgeler: deprem ve fırtına gibi doğal afetleri, karanlığı, yıkımı ve ölümü. Durmadan üzerinde dolaştığı çöllerin tanrısıdır. İyiliğin gücünü temsil ettikleri için, Osiris ve Horus’a karşı entrikalar çevirir. Ne kadar akıllı bir biçimde uğraşırsa uğraşsın Osiris ve Horus’u yok edemeyince iyi kötüye karşı zafer kazanır. Ancak iyi tanrılar da Set’i yok edememişlerdir. Kötülük dünyadaki varlığını sürdürecektir. Bu söylencenin, binlerce yıl boyunca orijinaline bu denli sadık olarak var olmaya devam etmesi, içerdiği değerlerin çekiciliğinden kaynaklanmaktadır. Bir kadının kocasına duyduğu sevgi ve sadakat, yeryüzündeki değişik kültürlerdeki sayısız insana çekici gelmiştir. Bu değerler bugün de eskisi kadar canlıdır. Aynı ölçüde çekici ve sürekli olan bir değer de, bir annenin çocuğuna duyduğu sevgi ve koruma duygusudur. Dahası, tarih boyunca insanlar evrendeki kötülüklere göğüs germek zorunda kalmışlardır. Set gibi kötülüklerin üstesinden geçici olarak gelinebilir, fakat kötülükler tamamen ortadan kaldırılamaz. Tarih kitaplarımız ve kendi deneyimlerimiz bunu doğrular. Son olarak insanlar, her zaman ölümlü olmaktan korkmuşlar ve ölümden kurtulmak istemişlerdir. Osiris söylencesi, Mısırlılara ölümden sonraki yaşam için umut vermiştir. M İlk zamanlardan beri Osiris, Nil ve tahıl tanrısıdır ve tıpkı Nil gibi bütün yaşamı beslemiştir. Osiris, bütün insanlara hangi tohumların ekileceğini, toprağın nasıl sulanacağını ve istenmeyen su taşkınlarının nasıl önleneceğini öğretmiştir. Nil Nehri’nin taşması, kuruması ve tekrar taşması, Osiris’in yaşaması, ölmesi ve yeniden hayata dönmesi demektir. Onun ölümü, Nil Nehri’nin kuruması sonucu bitkilerin ölümünü temsil eder. Osiris, hem tanrı hem de insandır. Bir tanrının oğlu olarak Osiris, hem yeryüzünün hem de Mısır’ın kralıdır, ayrıca verimli ve başarılı olmayı sağlar. Her insan gibi Osiris de yaşamış ve ölmüştür. Osiris öldükten sonra babası ve güneşin ulu tanrısı olan Ra, onu, tanrıların ve öteki dünyanın kralı yapar. Osiris’in dirilişi eski Mısırlılara onun kaderini paylaşma yönünde umut verir. Tanrılar, Osiris’e hayata dönmesi için yardım ettikleri gibi, yaşamları boyunca iyi işler yapmış insanlara da ölümden sonra tekrar hayat bulmaları için yardım edebilirler. Özellikle Osiris çok çekici bir tanrıdır, çünkü aynı zamanda bir insandır. Acı çektiği ve ölümü tattığı için, acı çeken insanları ya da her faninin ölümünü anlayabilir. Tanrı olması nedeniyle, hem bu dünyada hem de ötekinde insanlara yardım edebilir. Osiris’in oğlu olan Horus, Osiris öteki dünyanın efendisi olduktan sonra babasının yeryüzündeki görüntüsü haline gelir. Aslında Horus, Osiris’in yeniden dünyaya gelmiş bir şeklidir. Babasının krallığını miras almış ve babasının hükümdarlığında var olan düzeni, adaleti ve zenginliği yeniden kurmuştur. Horus, Osiris’in intikamcısı olarak adlandırılır çünkü babasının vücuduna yeniden hayat verecek görevleri yerine getirmiştir. Yeni ölmüş bir insanın ruhu, ölülere yolculuklarında eşlik eden tanrı Anubis’in eşliğinde Horus’un huzuruna çıkar ve yeniden doğuşu ne denli hak ettiğini göstermek için, hayatı boyunca yaptığı iyi işleri ona anlatır. Sonra Osiris, o insanın vicdanını temsil eden kalbini alır, büyük bir terazinin kefesine yerleştirir, diğer kefeye de yasayı temsil eden bir kuş tüyü koyar. Terazinin dengesi bir jüri tarafından kontrol edilir ve yasa tanrısı ve yasa yapıcı olan Tot sonucu kaydeder. I MISIR MİTOLOJİSİ 77 03.11.2014 12:01:02 ÇALIŞMA SORULARI Yukarıdaki metni okuduktan sonra aşağıdaki soruları cevaplayınız. TOT: OSİRİS: İSİS: ANUBİS: HORUS: SET: U Y G A R L I K L A R T A R İ H İ - I E L İ F A K Ö Z 1. Okuduğunuz metinden öğrendiklerinize dayanarak aşağıdaki tanrıların belli başlı özelliklerini yazınız. 78 DKIH I-uygarliklar tarihi.indd 78 03.11.2014 12:01:05 2. Yukarıda hangi tanrıları görüyorsunuz? Ne yapıyorlar? Açıklayınız. ................................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................. I Ğ L M I S I R U .................................................................................................... A R ................................................................................................................................................................................. G ................................................................................................................................................................................. Y ................................................................................................................................................................................. I ................................................................................................................................................................................. 79 DKIH I-uygarliklar tarihi.indd 79 03.11.2014 12:01:06
