bolu-adapazarı yöresi yerkabuğu yapısının araştırılması

yOREsiyenxenuGu
BoLU- ADApAzART
YAPISININ ARA$TIRILMASI
Ati ZeynelnfXiZl,iOGt,U
y0KsEK LiSANS TEzi
JEoFiziKru0neNoisli6isOLUivrU
1997
ANKARA
CrNivrnsirnsi
FENBiLiMrEnisNsrirusu
BOLU. ADAPAZNruYONgSiYERKABUGUYAPISININARA$TIzuLMASI
Ali ZeynelDENIZLIOGLU
yursx riseNsrpzi
reorizir vruseNoi
st.iciaNaeirirvr
DALr
Bu tez ....1....11997tarihindeagalrdakijtiri tarafindan . . ..1. ...11997tarihinde
) not
takdir edilerek Oybirlili / Oygoklugu ile kabul edilmiqtir.
Prof Dr. TuranKAYIRAN
(Danrgman)
ProfDr. A. TugrulBA$OKUR
Dr.Siileyman
KOCAEFE
Oznr
YuksekLisansTezi
Ali ZeynelDENIZLIOCLU
Ankaratlniversitesi
FenFakUltesi
Danrgman:Prof.Dr. TuranKAYIRAN
l997,Sayfa:59
JUri: hof. Dr. TuranKAYIRAN
Prof.Dr. A. Tulrut BAgOKUR
Dr. S0leyman
KOCAEFE
r.- .Af9t_i5l_eriG_enelMiidiirliilii Deprem Aragtrrna Dairesi Bagkanlrlr ve ALnanya Frankfurt
UuiversitesiJeofizik EnstittisiiTii* - Alrnan projesi kapsamrndaBolu - Adapazanyoresindekabuk
yaPrsuuara5trrnakamact
ile DB (Abant- Gdlciik) ve K-G ( Karasu- Yenipazar) dolmlnrlannda
bhb_irinedik iki profrl boyunca sismik refraksiyon atrglan yaprlmrgtr. Her iki do!rulnrd-ada roplam
profil uzunluklan 120 km otrnak tizere profiiler boyuncaiuUuf* 2 lcn aral*l-arla dcprem layrt
sistemleriyerlegtirilerekveriler magnetikbant kayrtgrlarakaydedilrniEtir.Refraksiyonpatlaunalanun
YAS seviyesininaltrndayaprlrnasuatizen gdsteriknigve bu nedenleatrglannyapriabilrnesiigin 30 m
derinlikli 12 adetpatlatrnakuyulan aglarak kargrhkhatrglaryaprlruEtu.
Bolu - Adapazany6resiyerkabu$uyaprsrnrara5trrrnaya
ytinelik olarak yaprlanbu gatrgmada;
-filtreleme
profiller boyunca P dalgasr ilk vang zarnanlan okunmu5 (verilere starik diizelune ve
uygulamadan)zaman -_uzakhk gafrkleri gizilrniE ve Plus - Miaus ydntemi kullamlarak yaprlan
delerlendirrnesonucundaalgr noktalan altr derinlikler hesaplanarak
hei iki profil igin yeraltr-siimik
kesi-tlerielde edilnigtir.
kgsitfere
gdre
yaklaqrk
2
km
deriDlile
sahip
Uir refraktore rastlanmrEolup,
-Bu
her iki profilde de birinci tabakaigin P dalgasr htzr 2.6 - 2.8 krn/sncivanndaoldufu ve hrzrnderinlikie
artrqgOsterdiligddenmigtir.Bulunan2 lcn derinliEesahiprefraktijriinhrzr isc 5.5i - 5.98 krn/m olarak
elde edilrnigtir.Her iki profilin incelenmesisonucunda,araStrrnaalanrndaprofiller boyuncayanal hrz
deligiminin varhlrna da rastlanmrgur.
Qalrgmamnikinci agarnasrndaveri igersindeki P dalgasr yansrma fazlan segilerek daha
deri.olerdeki
sismik hrz yaprsrbelirlenmeyegahErlrmgur.
Buna giire 14.0,24.5,40.0km dhdiklerdeu
5.76,5.97,6.44krn/snortalamahrzlannasahipye"suralar eldecdilrni5tir.
ANAHTAR KELh/frLER: Kabuk modeli, Sismik krnlrnc Sismik Yansrma, Yeraltr Sismik Kesir,
P Dalgalhzr
ABSTRACT
MasterThesis
Ali ZeynelDENZLIO6LU
AnkaraUniversity
GraduateSchoolof NaturalandApplied Sciences
Departnentof GeophysicalEngineering
Supervisor:Prof.Dr. TuranI(AYIRAN
1997, Page:59
Jury : Prof. Dr. TuranKAYIRAN
Prof.Dr. A. Tugrul BA$OKUR
Dr. SiilevmanKOCAEFE
In orderto haveinformationon crustsFucturearoundBolu - Adapazanarea,a seismicrefraction
studyalongtwo profiles,eachhaving120km lengthwerecariedout in E-W ( Abant- GiilcUk)and N-S (
Karasu- Yenipazar)directions.The recordingunitswereinstalledat every2 km alongthe profiles,signal
wererecordedon magnetictapes.Explosions
wereperformedin drillingholeseachhaving30 m depthby
takinggroundwaterlevelintoaccount.
In this study frstly time - travel graphicswere preparedby using P arrivalsapplyingno static
correctionand filtering.Deptsof the underreceiverwerecalculated
by applyingPlus- Minusmethod,
andthen cross sectionswere prepared.A refractoris seenaround2 km depthin the cross- sections.P
wavevelocityof frst layeris caltulated
around2.6 -2.8km/secandobserved
increasement
in thevelocity
by depth.The secondlayer'svelocityis 5.5I - 5.98km/sec.The lateralvelocityvariationswereobserved
by examiningof thetime- t'avelgraphics.
Secodly,deepvelocitystructurehasbeenidendifiedby choosingreflectionphasesof P waves.
As a resultthreelayerswith the velocitiesof 5.76,5.97,6.44km/secwereestimated
from deps of 14.0,
24.5, 40.0km respectively.
KEY WORDS: CrustalStructure,SeismicRefraction,SeismicReflection,SeismicSection,P
Wavg Velocity
lll
ONsOzveTE$EKK{}R
Bu galgmadaher tiirlii yardrm ve destepiniesirgemeyendeierli hocam SayrnTuran
KAYIRAN' a sonsuzqi.ikranlanml sunanm.
ile gahganB.i.B. Afet igleri
Qalgmada kullamlan verilerin arazi gahgmalanndatizveri
GenelMiid. Deprem Aragtrma Dairesi elemanlanndanSn. Jeofizik Miih. Salih Karakrsave Sn.
ytik. Tekniker Cemal Fenerci'ye , Almanya Frankfirrt Universitesi,TUBITAK, TPAO, B.U.
Kandilli Deprem Aragtrrma Enstitiisii elemanlanna tegekkiir ederim.
yararlandr[rm SayrnJeofizik
Qalgmalanm stiresincedelerli bilgi, ve kaynaklanndan
'a
ve tiim gahqmaarkadaqlanma
yriksek Miih. Ulur KIIRAN 'a ve Fizikgi Aysel YATMAN
tegekkiirlerimisunanm.
Gerek arazi gahqmalarrnda;gereksedelerlendirme agamalanndaolanaklanndan
yararlandrlrm Afet igleri Genel Mtidtirliilii Deprem AraqtrrmaDairesi Baqkanhlrna ve
Sismoloji $ube Mtdtiri.i Riighan Yfr-M AZ' a teqekkiir ederim.
IQINDEKILER
........
i
o78T.........
A8STRACT................
oNs6z veTE$8KKUR.............
..........
ii
...........
iii
siucelER DZiM.......
......iv
qrrilen oizili.......
gizFtcEI-enoizili.
r. cinig.....
...........v
vi
.........
........1
1.1.Qahqmarun
Amacr........
........1
1.2.Materyalve Method..
............2
1.3.incelemeAlaru.......
..............2
1.4. incelemeAlaru ve Civannda Onceki Jeofizik Qahgmalar..
2. GENEL JEOLOJive TEKTONIT vepI....
......... 4
.........6
3. SiSMiK VENi OECERLENDIRME YONTEMLER1 VCTEMEL KAVRAMLAR.....
8
3.1. SismikKrnlmaYontemi.....
..................
8
3.1.1.Plus- Minus Methodu....
....................
10
3.2.SismikYansrmaYontemi.....
..................12
4. rEOFniKVERi..........
......r4
4.1. Sismik ProspeksiyonVerilerinin Elde Edilmesi ve Arazi Qahqmalan.
.... 14
4.2.Yei Analizi.......
4.3. Delerlerndirmeve Sonuglar.....
4 . 3 . 1 .S i s m i kK r n l m a . . . .
4.3.2.YeraltrSismik KesitlerinYorumlanmasl..............
4.3.3.Sismik YansrmaVerlerininDeferlendirilmesi..........
..................15
..............
16
.............16
........;...........30
................32
B-D (Gdlctik - Abant ) Do!"rultusuDelerlendirme Sonuglan..................33
4.3.4. Sismik YansrmaDelerlendirmeSonuglanrunYorumlanmasl...................
38
K-G (Karasu- Yenipazar) Dofrultusu Delerlendirme Sonuglan............41
4.3.5. Sismik YansrmaDelerlendirme SonuglanrunYorurnlanmasl...................
50
4.3.6 Kuramsal ve GodemselZarnan - Uzakl* Grafikleri
veowEnLEn
5.1.SONUQLAR
KAYNAKLAR...,........
51
..........54
58
EI(LER:
Ek 1.1.A-E Proftli zmnmt-uzakhkdelerleri ve Plus - Minus ydntemi ile hesaplanan
deridikler
Ek 1.2.E-C Profili zaman-uzakhkdelerleri ve Plus - Minus yontemiile hesaplanan
derinlikler
Ek 1.3.D-E Profrli zaman-uzakhkdelerleri ve Plus - Minus yontemiile hesaplanan
derinlikler
Ek 1.4.E-B Profrli zaman-wakl* de[erlerive Plus - Minus yontemiile hesaplanan
derinlikler
Ek 1.5.Gdlctik- Abantprofili P dalgasryansrmafadan geliqzamanlanve hesaplanan
derinliller
Ek 1.6.Karasu-Yenipazarprofili P dalgasryansrmafadan geliqzamanlanve hesaplanan
derinlikler
iv
SiMGELERDiZiNi
i6
Kritik agt
Vi
Tabakalaraait hrzlar
T1
Kesme zamanl
Xk
Iftitik Uzakhk
TR
Reciproc zamanl
Z
Derinlik
v
$EKILLERDiziNi
........1
$ekil 1.1.Ktasd KabukModeli.......
$ekil 1.2.incelemealam,kurulansismikkayrtistasyonlanve patlatmanoktalanrun
..........3
konurnlan...
rqrnyolu
$ekil 3.1.Krnlandalgarun
$ekil 3.2.iki tabakahortamsismiklonlma z^man- uzakhkgrafigi........
$ekil 3.3.Ka4rL.khatrgzaman- uzakhkgrafiEi
gergek
hz grafili..
$ekil3.4.Refraktdriin
$ekil 3.5.Ara yiizeydenyanslyanr$rnve yansmahiperbolti...
$ekil4.1.a.Golciik- Akyazrkaryl*h atg zamanuzakLkgrafiEi........
$ekil 4.1.b.Refrallorgergekhz grafili ve EKK gdziim9rafi9i........
Golctik- Akyaz profilisismikkesit..........
$ekil4.1.c.
$ekil 4.2.a.Akyazr- Abantkarqrhkhatrgzamanuzakl* grafigi........
....... 8
9
.......10
..................
11
..... 72
.......... 18
.............18
...............19
............27
$ekil 4.2.b.Refralilorgergekhz grafipive EKK gdztimgrangi........
............21
$ekil 4.2.c. Akyazr - Abant profili sismik kesit..
$ekil 4.3.a.Karasu- Akyaa kargil*h atl! zamanuzakl* grafigi
..............22
$ekil4.3.b. Refraktdrgergekhz grafipi ve EKK giiziim grangi........
$ekil 4.3.c.Karasu- Akyazr profrli sismik kesit .........
..........-..-...-.25
..........-..25
.................26
$ekil4.4.a. Akyaa - Yenipazarkargrhkhatl$ zamanuzakhk granEi........
$ekil4.4.b. Refrakttirgergekhz grafili ve EKK gdziim 9rafiEi........
$ekil 4.4.c.Akyazr - Yenipazarprofili sismik kesit...........
28
--..--.....28
..........29
$ekil 4.5. K-G ve D-B doprultulannda tiim profil boyunca elde edilen sismik kesitleri... 31
.................
33
$ekil 4.6 Birlegtirilmiq- indirgenmi5zaman- uzakhkkesiti..........
$ekil 4.7 SegilenP dalgasrkrnlma ve yansrmafazlat zaman-uzakhk 9rafiEi..................34
$ekil 4.8.a.l.tabakayanslmahiperbolti
$ekil4.8.b. l. tabaka(*'-t' ) ve EKK gdziimgranEi........
$ekil4.9.a.2-tabakayansrmahiperbolii....
gekil 4.9.b.2. tabaka(*'- ( ) ve EKK gdzi.imgrafigi........
$ekil 4.10.a.3.tabakayansrmahiperbolii....
(
$ekil 4.10.b.3. tabaka(*'- ) ve EKK goziimgrafigi........
....................35
...........35
.................
36
..........36
...............37
........ 37
$ekil a.11. P dalga tua yansrmafadanndan elde edilen yeraltr sismik kesit ve ortalama
h21an.........
..... 38
$ekil 4.12. P dalga tua yansrmafadanndan elde edilen yeraltr sismik kesit ve ara
tudan.........
.......39
$ekil 4.13 P dalgahra derinlik- hrz modeli
gekil4.14 BirleEtirilmiq- ihdirgenmiqzaman- uzakt* kesiti..........
.............. 40
...........--..42
$ekil 4.15 SegilenP dalgasrkrnlma ve yansrmafadan zaman-uzakltk 9rafi9i................44
.....'...'......45
$ekil 4.16.a.l.tabakayanslmahiperbolii....
$ekil4.16.b. 1. tabaka(*'-t
$ekil 4.l7.a.2.tabakayanslmahiperbolii...
$ekil4.17.b.2. tabaka(*'-f
46
.................
.........46
) ve EKK goziimgrangi........
$ekil 4.18.a.3.tabakayanslmahiperbolti....
$ekil4.18.b.3. tabaka€-t
..........45
) ve EKK gdziimgrafigr........
...............47
) ve EKK gtiziimgrafigi........
........ 47
$ekil4.19. P dalga hra yansrmafadanndan elde edilen yeraltr sismik kesit ve ortalama
.......48
tudan.........
$ekil 4.20. P dalga hra yansrmafadanndan elde edilen yeraltr sismik kesit ve ara
hrdan.........
.......49
.............50
$ekit 4.21 P datgaluzr derinlik-hrz modeli
gekil 4.22. Golctik - Abant profili kuramsal ve gddemsel zaman- uzakhk grafikleri........ 52
$ekil 4.23. Karasu - Yenipazar profili kuramsal ve gddemsel zaman- uzakhk grafikleri... 53
'da
sismik
$ekil 5.1. Avrupa, Asya, Afrika, Avusturalya, Yeni Zelanda ve Gtiney amerika
patlatma verileri kullarularak elde edilrnig tipik krtasal ve okyanusal kabuk yaprlan ...... 55
VI
giuLcELER DiziNi
agrlanpatlatrna
kuyulannaait bilgiler..
...........14
Qizelge4.1.Atrgnoktalannda
yanslyanP datgafadan igin hesaplanmrq
derinlik,ortalama
Qizelge4.2. Aratabakalardan
lnz, uatudan (D -B) do!rultusu..
38
yansryanP dalgafadan igin hesaplanrmg
derinlik,ortalama
Qizelge4.3. Aratabakalardan
lnz, uahzlan (K -G) do!rultusu..
38
(1969),Ezen(1983)yerkabulutuz modelleri..................................
57
5.1.Carutez
Qizelge
l.ciRi$
1.1 Qal4marunAmacr
Yerkabupu yaprsuun ara5tnknasr Jeofizikte ara;urma konulan arasrnda bi.iyi.ik 6nem
tagrmaktadu. Yerbilimciler tarafindan kabul edilen kltasal kabuk modeline gdre tistte birkag km
kalmhpmda sediman onun altrnda granit tabakasrve en altta ise bazalt tabakasryer almaktadrr.
Yukanda
sozti
edilen
kabuk
modeli
oluqturulurken
deprem
dalgalanndan
yararlarulmrgtrr.Deprem dalgalann kullanarak 1910 yrhnda Yugoslavya'da meydana gelen bir
deprernin kayrtlanru inceleyen A.Mohorovicic kendi adr ile arulan ve kabuk ile mantoyu
birbirinden ayrran bir siireksidik srrunmn varhluu ortaya koymuEtur. Bunu takiben
1925
yrhnda Conrad, Dolu Alpler'de yaprmg oldulu sismik ara5trrmalar sonucunda ikinci bir
siireksidik srrunrun varhlrru
agrklamrqtrr. Buna gore yerkabufu en iistte bir kag km
kalmhpmda sedimanter ttrttiniin altrnda iki siireksizlik srrun igermekledir. Bunlardan birincisi
Graniti Bazalttan aylran CONRAD stireksidi$i, ikincisi ise kabulun temelini oluqturan kabukla
mantoyu birbirinden aylran MOHO stireksidifidir. Buna gore krtalann altrndaki krtasal kabuk
kahnhprrun 30 - 40 km civannda de[iqtidifi gortilmtiEttir.
YERYUZU
SEDIMAN
CONRAD
GRANTT
MOHO
BAZN-T
MANTO
$ekil 1.1 Krtasalkabuli modeli
Birkag genel yaklaqrm drqrnda Tiirkiye'nin
kabuk yaprsl tam olarak ortaya
gkanlabilmiE delildir. Ttirkiye'nin jeolojik ve tektonik agrdan oldukga karmagrk bir yaprya
sahip oldulu gdzdntindetumlarak yerkabulu araqtrrmalanrunbolgesel olarak yaprlmasrgerekir.
Bolu - Adapazan ydresinde yerkabulu yaplslru ara$tlrmayay6nelik olarak yaprlan bu
gahqma,yiizeyden derinlere doEm sediman, granit, bazalt tabaka suurlanrun ve derinliklerinin
belirlenmesini amaglamaktadrr.Aynca kabuk iginde yer alan bu tabakalardaki sismik tudann
ve tabaka kalrnhklanrun belirlenmesi bdlgede meydana gelen depremlerin episantrr ve odak
derinlili
gibi paramenelerin daha hassas olarak belirlenmesinde kullarulacafrndan, bu
gahEmamnsonuglan biiytik bir iinem arz etmekledir.
1.2. Materyal ve Method
Bu gahgmada;Afet igleri Genel Mtidiirliifti,
Deprem Araqtrrma Dairesi Bagkanhlrrun
Ttirk - Alman depremlerin onceden belirlenmesi projesi kapsamrnda Bolu - Adapazan
yoresinde yaprlmrqolan Sismik Refraksiyon verileri kullarulmrgtrr.
$ekil 1.2'de sunulan profiller boyunca elde edilmig olan sismik kayrtlar tizerinden
sismik krnlma ve yanslma fadan segilerek inceleme alarundakituz modeli aragtrnlmrgtrr.
1.3. lncelemealaru
inceleme alaru, Kuzey Anadolu Fay Zonu (KAF)'nun batr ucunu kapsama}tadrr. KAF'
a paralel Dolu - Bau (Abant - Golci.ik) ve KAF r dik kesen Kuzey - Gtiney ( Karasu Yenipazar ) dolrultulanndadrr. Her iki do$rultuda da profil uzunluklan 120 km dir. inceleme
alaru,ilgili profiller ve kayrt istasyonlanrunkonumlan $ekil 1.2'de sunulmuqtur.
I
Lo
l.<
II
.v
+
C!
k
J<
O
ti
at
U'
x
--
^ c
ooo
N
^
o
=
z
o'
o
c
€
F
-o6
o
=
> !
=<
<g
-<
<c
-5
I
.g- \
/oa
o
a
's4
tt)
o-oo
$ooo
o
v
oJ
U'
o
o
o
o
o
0
t,
tr
f;
IL
&
\
a)
;;\
.\
c)
C)
C)
c\l
!a
J
a)
q
1.4. inceleme Alam ve Civannda Onceki Jeofizik Qahqmalar
Carutez (1962), Gravite ve sismoloji verilerini kullanarak yaprru$ oldupu araqtlrma
sonucunda Kuzey Anadolu' da ortalarna kabuk kalurhlrru 31 km olarak hesaplarmgtrr. Giineyde
ise kabuk kahnhlm
35 km olarak belirlemig ve Kuzey Anadolu Fayrm dik kesen dolrulrularda
elde etmiq oldulu
sonuglara gore kabulun Anadolu'dan Karadeniz'e do!'ru inceldigini
soylemigtir.
Camtez (1969), Dolu Anadoluda oluqmug3 depremin iTU istasyonunundakaydedilmiE
Love dalgalannn grup brdanm hesaplayarak ve deliqik kabuk modelleri igin tirettili
teorik
grup hla elrileri ile karqrlagtrrrmg; Kuzey ve Dolu Anadolu platosu altrnda yerkabulunun
ortalama 36 km kalrnhlrnda ve 4 tabakadan oluqtulunu belirlemiEtir. Elde ettikleri modelde
3 km 'lik tortul ve 5 km kalurtrlrnda kristalen metamorfrk kayaglardan oluqan ortii tabakasrrun
altrnda 10 km kahnhkta granit ve 18 km kalrnhlta bazalt tabakasrmnyer aldrlrru saptamr$tlr.
Bu tabakalannP dalgasrhrdanrun ise 3.1, 5.6, 6.16, 6.61, 8.08 km/sn oldulrrlu belirtmiqtir.
Kenar
(1978),
IsI-WWSSN
sismogramlannda uzun
peryotlu
P
dalgalanmn
spektrumlanm inceleyerek, istanbul'un dolusunda (Kocaeli Yanmadasr) kabulun yaklaqrk
30 km ve kuzeyinde 26 km oldulunu gdstermigtir. Ayru gahEmadatortul, granit, bazalt ve
moho srrun igin saptananhrdar srrasrylayaklaqrk4.0, 6.0, 7.0, 8.1 km/sn 'dir. Granit - Bazalt
srrun kuzey -kuzeydolu doprultusundayaklaqrk 1lkm dopu-batr doirultusunda 14km derinlikte
oldulunu soylemigtir.
Gttbtiz vd. (1979), Adapazan yoresinde yaprlan tag ocalr patlatmalanndan K-G
do$rultulannda yerleEtirilmi$ istasyonlardaki kayrtlann delerlendirilmesi
sonucu tornrl
tabakarunalIndaki ana kaya P dalgasrtuaru 5.4 km/sn olarak saptamrglardrr.
Giirbiiz vd. (1980),Anadolu Kavalr tagocalrpatlatmalanndan
elde enikleri kayrtlann
delerlendirilmesisonucukalrnhlr 1.8 km P dalga tua 4.01 km/sn olan bir torml tabakave
altrnda22.8km kalmhlmda 5.75 km/snP dalgatudr bir tabakaeldeetmiElerdir.
Kenar vd. (1980), istanbul - Tebriz istasyon giftini kullanarak hesapladrklan l,ove
dalgalanrun gddemsel faz lnn eSlerine uyum sallayan teorik e$yi
veren toplam 41 km
kalmhlmda ve 3 tabakadan olugan bir yerkabulu modeli saptarru$lardlr. Bu modele gore
yerkabulu Kuzey-Dofu Anadolu ve iian platosu altrnda 5 km kahnhklaki ortti tabakasuun
altmda 16 km kalurh}1agranit ve 20 km kalurhlrnda bir bazalt tabakasrmnbulundulunu ve P
dalgabrdanrunsrasryla4.45,6.0 ,7 .O,7.9 km/snoldulunusoylemiglerdir.
Ezen (1983), Dolu Anadoluda oluEmuq5 depremin i'IU deprem istasyonunda
kaydedihniqLove dalgalanrundispersiyondzellikleriniinceleyerekKuzeyve Dolu Anadoluda
yerkabu[u yaprsmr ara5tlrnxstlr.Gddemsel elrilere uyan teorik e$yi
veren yerkabulu
modelinin4 tabakahve toplam 38 km kahnhlrnda,P dalgatudan 3.0, 5.4, 6.01, 6.53, 8.06
krn/snolan; 2.5 km kalmhlrnda tortul, 6.5 km kahnhlrnda kristalenmetamorfikkayaglar,12
km kalmhlmda granit,17 km kahnhlrndabazalttabakalanndan
olugtulunubelirlemiqlerdir.
2. GENEL JEOLOJI VCTEKTONjT YAPT
Qalqma alaruru; kuzeyde Batr Pontidler ile Sakarya blolunun garplsmasl sonucu
meydanagelmiq ofiyolitik kayaglar, giineyde ise derin denizel kiregtaqlan ile neotetisin agrlma
ewesine iEareteden volkanojenik detritik kayaglar ytiksek topo$rafyalar olugturmalcadrr.
Bolu ile Krahnnak arasrnda kalan bdlgelerde genig bir alanda yayrhm g6steren
Arkotda$ formasyonu vardr. Bu birim igerinde gist, radyolarit, spilit, diyabaz ve kiregtagr
bloklan
ve
bu
kiregagr
bloklan
igerisinde
Ust
Kretase yaSlru veren
fosiller
bulunmuEtur(Blumental 1944). Bdlgedeki Arkotda[r formasyonunun derin deniz gukurunda
olugtufunu, kuzeydeki resifli, fliqli andezit ve dasit volkanizmah bir ada yayr ile giineydeki
blolun birbirine doiru hareketleri srrasrndaolistostromlar meydana gelmiq ve bu garprgma
sonucundada bu gukur kapanrmgtrr(Iokay 1973).
KAFrn giineyinde alkalen ve toleyitik kdkenli volkanik kayaglan igeren Jura yaqh fliE,
SakaryaKrtasrndaUst Jura yaqh porselenimsi kiregtaqlanvardrr (Abdtilselarnoplu 1975).
Yrlmaz vd. (1981), Abant - Dokurcun arasrndakalan kesimde yaptrklan ara5trrmada
KAF a gore biri kuzeyde dileri gtineyde olmak tizere iki farkh kayag toplulupu yer aldr[rru
soylemiqlerdir. Kuzeydeki istifin tabarundadtizenli bir ofryolitik dizi yer almakta ve Paleozoik
ya$h metamorfik bir istif tarafindan bir dokanakla ortiildtiltinii
toplululunun
tabarunda Granitik
kayaglar yeralmaktadrr. Bolge
belirtmiglerdir. Giiney
gaprnda yaygrn bir
transgresyonunAlt Juradan baElayarakkesintisiz bir gekilde Ust Kretase - Paleosen sonuna
kadar devam enipini belirten araq[ncrlar, sr! bir ortamdan karbonat platformuna gegen gtiney
toplulukta daha sonra fligin gokeldilini ve gdkelen flig istifi ile de Ust Kratese'dekuzeye bakan
Atlantik tipi bir lota kenanrun geliqtilini saptamrglardrr.
Sakarya lotastrun kuzey kenannda aktif bir hendek-yay sisteminin geliqtifini, bu
kenarda dalma batmaya balh olarak bu birliklere ait kayalann metamofizmaya u$amasr, bir
melanj prizmastrun oluqtulunu dilimlenen okyanusal malzemenin hem lotarun temel birimleri
ile hem de srlogarakyiikseldilini ileri siirmektedirler.
$engorvd. (1985),MudurnuvadisindeAlmacrkplakacrlrrundolusunuPaleozikyaqh
metamorfikbir seri, merkezilasmrruUst KretaseyaEhmetamorfikile kiregtaEr-kJastik
istifin
olugturdulunubelirtmektedirler.
Kogyi[it (1988),DokurcunyalonlanndaKAFrn kuzey ve gtineyolmak iizere iki ana
kola aynldrlrm gtiney kolun GeyvehavzasrnadoEruuzandrlrru,Mekeceve iznik Golti'ntin
gtineyini ideyerek Armutlu yanmadasuungiineyini srrurladrlrm;kuzey kolun ise Sapanca'ya
doEruuzanarakArmutlu yanmadasuunkuzeyini srrurladrlrrubelirtmektedirler.
Bolgedekiofiyolitik toplulula ait birimler igerisindeKB - GD dolmlmlu bindirme
faylan ile dolntltulan ana bindirrne faylan ile uyurnlu bir gok kiigiik dlgekte krvnrnlar
oluEturur.Bu biadirrnefaylan ve krvnrnlanmnUst Kretaseve Eosenarasrnda
Batr Pontidlerile
Sakaryablolunun garpl$masl
sonucugeligtili ileri stiriilmektedir.
8
3. SiSMiK VERI DEGERLENDIRMEYONTEMLERi VETEMEL KAVRAMI-AR
Genel olarak sismik yontemlerin amacr; yerkabupunu tegkil eden kayaglann
yolunluklanrun ve ludanrun farkh olmasrndanyararlanarakyerytiziindeveya yer igerisindebir
noktadaelastik dalgalar tiretmek suretiyle ve bu dalgalann do!rudan ve yer igerisindeki
siireksizliklerdenyanslyarakveya krnlarak gelen dalgalannyerytiziindegddenmesiesasrna
dayamr.(lslmrg rgrnlan baz alan ydntemekrnlma sismili (seismicrefraction),ortamdaki
yansuru$rgurlanbazalanyontemesismikyansrma(seismicreflection)ydntemidenir.
3.1 Sismik Krnlma Yontemi
Yeryiiztinde bir S noltasrnda bulunan kaynaktan grkan P dalgalanru geqifli uzakhklara
yerlegtirilmig algrlayrcrlarla (eofon,sismometre) algrlarur. Yeraltr homojen ve dalga tua
tabakalardasabit oldulu kabul edilecek olursa, kaynaltan gkan P dalgasr normale i aErsryla
gelip, i2 agrsrylakrnlacak.
$ekil 3.1 Krnlan dalgarunrqrnyolu
Krnlma agrsrrunz/2 oldulu andaki gelme aglsrnakritik agr ( i" )denir. Tabaka suunna
kritik agr ile gelen dalga tam krnlmaya uBrar. Srrura i" ( i" = arcsin(Vl/V2)) agsr ile gelen
dalgalar strur boyunca alt tabakaya yayrlarak ayru kritik
i. agsr ile tekrar birinci tabakaya
gegerlerve yerytiztinde algrlarurlar.
S noktasrndangeqitli uzakhklara yerlegtirilmig algrlayrcrlaragelen bu dalgalann seyahat
zamanlan uzakh[rn fonksiyonu olarak gizilirse, bir do!"ru elde edilir.
Yeraltr iki tabakall ve V2>V1ise ; gizilecek zamanuzakhk grangi belirli bir )L kritik
uzakhlrnakadarepimi l/Vlolan bir dolm bigiminde,X" kritik uzakhlrndanbaqlayarakelimi
daha az olan bir dogru bigimini aldrlr gdrtiltir. Bu doEnt pargalanruneliminin tersi ise
tabakalaraait tuzlan verir.
x (uzakl*)
gekil 3.2 iki tabakah ortam sismik lqnlma zaman - uzakhk e$si
Zarnan - uzakhk eSsi iizerinden tabaka hrdan bulundulilan sonra Ti kesme zamzuu
veya I
kritik uzakhk kullarularak hesaplanabilir. iki tabakah ortam igin kahnhk bafrntrsr;
h=
I
X,
4-;
2
trJ
laI
t-
( 3 . 1)
\4*u'
ile tarumlarur.Burada;T; kesmezamaru, >Q kdtik uzakhk,Vr,Vz tabakalaraait tudardr.
n tabakahortamigin kalml* balrntrsr:
r,=;+2>
h,
VN V'
(3.2)
l0
olarak yazrlabilir. Burada n tabaka igin gizilecek zaman - uzakhk grafilinin her pargasrrun
epiminden V1,V2,.....,Vnhrdan
bulunur. Bundan sonra Ti1,Ti2,....Tiokesme zamanlan ele
ahnr. Ti1'den h1 hesaplandrktansonra srasryla Ti2'den h2 ve bdyle devam edilerek hrh,.....,hn
kalurhklan hesaplanabilir.Burada h her tabakarunderinlilini delil kahnhlrm gdstermektedir.
3.1.1Plus- MinusMetodu
geqitliyonternlervardrr.Bu gahgmada
Sismik krnlrna verilerinin deferlendirilrnesinde
amacrylaPlus - Minus Ydntemikullarulmgtr. Bu ydntemHagedoorn
verinindeperlendirilrnesi
(1959) tarafindandalga cephesiesasahnarakyapilan bir delerlendirmeyontemidir.Plus Minus yontemiile delerlendirmeyaprlabiknesiigin profrllerdekarErhkhatrgyaprlmasrEarttrr.
Vl duz
Vlters
grangi
$ekil 3.3 Kargrhkhatrf zaman-uzakhk
Tr=
T^,* T^,
2
(3.3)
Zarnan - uzakhk grafilinde her doiru pargaslruneliminden dtiz ve ters atl$ igin V1, V2
tuzlan
belirlenir. Dtiz ve ters at$ igin bulunan tudann yansr ahnarak delerlendirmede
kullarulacak ortalama tuzlar bulunur. Krnlma yiizeyinin (Refraktortin) gergek luaru bulmak
l1
( (tz-t)12 ) uzakhla kargr grafrklenmesindenelde edilen do$runun e[iminden bulunur. Bu
do!'runun elimi krnkna yiizeyinin gergekhranu verir. Aynca; kargrhkh aug grafilinde ayru
noktadaki van$ zamanlan farkrmn yansrnm ahnmasr ile krnlma ytizeyinin tuarun
kaynaklanabilecek
belirlenmesinde,
topo$afya diDeltmesiyaprlmamrgverilerdetopo!'rafyadan
olan zamanhatalanmda eiderir.
(tz-t)12
x (uzakhk)
$ekil 3.4 Refraktoriin gergekhz ganli
Kargrhkh atr$ zaman - uzakhk grafiEi tizerinde zaman eksenindenTr (reciprocal time)
kesme zamanlan okunur. Teorik olarak ters ve di.iz atrg igin kesme zamanlan eEit olmak
zorundadrr.Ters ve diiz atrgigin belirlenen kesme zamanlanrunortalamasrahrur.
Ortalama Tp belirlendikten sonra, kargrhkh atr$ zaman uzakhk eSsinde ayru noktaya
kargrhk gelen dtiz ve ters aug gelig zamanlan toplamrndan ortalama kesme zamarugkanlrr.
t* =titz-Zi
Herhangi bir X uzakh[rnda f
( 3 . 4)
deleri hesaplandrktansonra ayru noklarun altlndaki
Z derinlik deleri
7___
t'
V o 'V ,
r----l---------I-
2 ''lv'2-v'2
balrtrsr kullarularak hesaplarur.
(3.s)
12
3.2 SismikYansmaYontemi
Yeralundaki siireksidik ytizeylerinden yansryarak gelen dalgamn yorurnlanmasuu
amaglayanbir ydntemdir. Sismik yanslmaydntemindealgrlamanoktalan kaynak noklasmdan
itibarensegiknigbir profil i.izerindeyer ahr. DiiqeybilegenalgrlayrcrlarkullarularakP dalgalan
algilanmakistenir. Aghm uzakhklannabalh olarak gelig zamanlangrafrklenecekolursabir
hiperbol eldeedilir.
$ekil 3.5. Ara yiizeyden yanslyan l$ln ve yansrmahiperbolii
Burada rqrrunS noktasrndanErkrp G algr noktasrnageldili yol g olsun;
t, = SR+RG=
V^t V^t
i
*;
=rr,
t' =Vot
(3.6)
( 3 . 7)
olur.
geliqzamaru,uzakhkve derinlik arasmda
t, =2 rl h ' +(x I 2 )z
balrntrsryazlabilir.
l' =Vot
(3.8)
13
Vot=Z,th'z+(x/z)'?
(3.e)
burada her iki tarafin karesi ahnacak olursa,
V i t' = xz +4 h 2
( 3 . 1 0)
eldeedilir.Buradan
derinlilegegilecek
olursa;
( 3 . 1 1)
yaalabilir.
Kaynak nollasrna yerleqtirilen ahcrya gelme zamaru /o ise;
I
'dart
h =:V^t^
uu
(3.12)
2h
"Vo
( 3 . 1 3)
2
elde edilir.
Agltm uzakhklanna balh olarak gizilmig olan zaman - uzakhk grafipinden bir hiperbol
elde edilmigti. Burada zaman ve uzakhklann karelerinden bir grafik gizilecek olursa; bu
grafilren bir do$ru elde edilir.Bu doirunun eliminin tersi Vs2 'ye eqit olur. Buradan elde
edilecek tuz tabakamnortalama tladrr.
Sismik yanslma yonteminde tabakah ortamda ara tudar
( 3 . 1 4)
balrntrsrndan hesaplanabilir. Burada V tabakalara ait tudan T ortalama tuzlara ait zamansal
derinlikleri simgeler.
l4
4. JEOFZIK VERI
4.1 Sismik ProspeksiyonVerilerinin Elde Edilrnesi ve Arazi Qahgmalan
Bolu - Adapazan y6resi, yerkabulu hrz modelinin araEtrnlmasl amacl ile Karasu Yenipazar (K-G) ve Golciik - Abant (B-D) dolrultulannda birbirine dik iki profil segilmiqtir.
inceleme alaru ve kumlan sismik kayrt istasyonlanrun konurnlan $ekil 1.2 'de gdriilmektedir.
yaklayk 60 km uzunlulunda iki ayn profilden olugmak iizere; bir profilin
toplam uzudulu 120 km 'dir. Her bir profildeki sismik kayrt istasyonlan arahlr yaklagrk 2 km'
Her bir doln:ltu
dir. Kurulan sismik kayrt istasyonlan
Bau -Do[u
A - E Profili Golctik - Akyazr
E - C Profili Akyazr - Abant
Kuzey - Gi.iney
D - E Profili Karasu - Akyazr
E - B Profili Akyaz - Yenipazar
do[rultulannda yer almaktadrr. Sismik atrglan yiizeyden derinlere dofru krnlma ve yasrma
fazlanru elde edebilmek amact ile her bir profil pargasl igin iig ayn noktadanyaprlmrqtrr.Ornek
olarak AE profilinde sismik kayrt istasyonlan kurulduliftan sonra, A noklasrndan diiz attq, E
noktasrndanters atr$ olmak tizere karqrhkh atrqlaryaprlmrEve daha derinlerden bilgi alabilmek
igin bir de C noktasrndanatrq yaprlmrgtrr. Her profil pargasl sismik atrqlan igin ayru yontem
uygulanmrgtrr.
AttS noklalannda patlatma kuyulanrun aglmasr TPAO
tarafindan yaprlmrgtrr.
Patlatmalann YAS seviyesinin altrnda yaprlmasrnatizen gosterilmiE ve bu amagla ortalama 30
m derinlilinde patlatma kuyulan agrlmrEtrr.Her kuyuda ortalama 25 kg dinamit kullamlmrEtrr.
Atrg noktalannda agrlan kuyu adedi ve kullarulan tciplam dinamit miktarlan ile ilgili bilgiler
gizelge 1'de sunulmuqtur.
15
PATLATMA NOKTALARINA AIT BILGILER
Patlatmr noktas
Yiikseklik
(m)
PaUaima kuyusu
darinlini {ml
Agrlan kuyu adedi
Toplrm dinamit miktan
(kr)
AE Profili
A
E
c
21
63
t4t2
30
30
30
4
100
I
100
200
6
EC Profili
30
c
r00
c
6l
l41l
-10
4
A
2l
30
t00
200
D
E
B
I
30
G
46
.10
5
649
30
9
150
150
250
E
EB Profili
E
B
65E
D
30
30
30
150
t50
I
250
Qizelge 4.1. Auq nol(alannda agrlanpatlatma kuyulanna ait bilgiler.
Profiller boyunca kurulan sismik kayrt istasyonlanndaki algrlayrcr sistem; stirekli kayrt
yapabilen magnetik bant kayrtgr, krsa peryod sismometre ve DCF
zaman sinyali
algrlayrcrsrndanolugmalladrr.
4.2Yerj Analizi
Her bir profilden ahnan sismik kayrtlar Almanya Frankfurt Universitesi tarafindan
saylsalla5trnlrmEve ttim profiller igin indirgenmi$ zaman - uzakhk kesitleri olulturulmultur.
Sismik refraksiyoh gahqmalanndapatlatma noklasr ile kayrt istasyonlan araslndaki mesafenin
btiyuk olmasl, verinin igerdipi lanlma ve yanslma fazlanrun segilmesini zorla{trnr. Bu nedenle
indirgenmig Zaman - Uzakhk kesitleri haarlanmrg ve bu kesitlerin hazrlanmasrnda P dalgasr
indirgeme lua 6 km/sn olarak ahnmrgtrr.
1ro= (t- x,rV)
( 4 . 1)
16
lndirgenmig zamanlar ( 4.1 ) balrntsr kullarularak hesaplanmrgtrr.Burada t vans
zamaru,X sismik kayrt istasyonununkaynaltan uzakhlr, V indirgeme tuadrr.
Araziden elde edilrniq verilere 1-75 Hz bant gegiqli siDgeg dtizenlenmiq ve yiikseklik
diizeltmesi yaprlarak filtrelenmig ve diizeltilmiq zaman - uzakhk kesitleri elde edilmigtir.
4.3 DEGERLENDiRMEve SONUQLAR
4.3.1 Sismik Krnlma
Verilerdeki aynmirhlrn yi.iksek olmasr nedeni ile stizgeElemeve yi.ikseklik diizeltmesi
yaprlmamrE indirgenmig zaman - uzakhk kesitleri tizerinden her atrq noktasr igin kayrt
istasyonlanndaki ilk vang zamanlan okunarak, kargrhkh atr$ zaman - uzakhk grafikleri
oluEturulmuqtur. Herhangi
bir
diizeltme
uygulanmamrq bu
kaynaklanabilecek zaman hatalanru gidermek ve hnlma
verilerde
topoSrafyadan
ytDeyinin gergek huaru bulmak
amacryla;kargrhkh atr$zaman - uzakl* grafiklerinde ayru noktadaki vanE zamanlan farklanrun
yansr alrnarak, ((tz - t)12) - uzakhk deliEirnleri gizilmiEtir. Bu verilere En Kiigtik Kareler
Yontemi ( EKK ) uygulanarak bu nokralardan gegebileceken iyi do$runun eliminden krnlma
ytizeyinin gergektua belirlenmigtir.
Burada elde edilen tabaka hdan
kullarularak, her algr noktasr altrndaki derinlikler
hesaplanmrqve her prohl pargasrigin ayn ayn yeraltr sismik kesitleri gizilmiEtir.
Her profil igin indirgenmig zaman
uzakhk kesitlerinden P dalgasr ilk vanqlan
okunarak elde edilen karqrhkh atr$ zaman - uzakhk grafikleri, krnlma yiizeyi tuz grafikleri,
sonug olarak elde edilen yeraltr sismik kesitler ideyen sayfalardaki gekillerde sunulmu$tur.
Aynca; algr noktalanna ait koordinat, yiikselik , ters ve di.iz atrElarigin indirgenmiE zaman uzakhk kesitlerinden okunan vang zamanlan ve de[erlendirme sonucunda elde edilen algr
noktalan altr derinlikler gizelgelerhalinde ekler bdliimiinde verilmigtir.
DOGU- BATr ( GOLCUK- ABANT ) DOGRTILTUSU
A - E Profili Gdlctik - Akyazr
E - C Profili Akyazr- Abant
DEdERLENDinve s oNUQLART
t7
GOLCUK- AKYAzI A. E PROFILI
18
10.00
c
z
N
20000.00 J0000.00
A
400oo.oo
( metr e)
U ZAKLIK
50000.00
60000.00
E
$ekil4.1.a.Golctik- Akyazrkarqrhkhatlf zaman uzakhkgrafi$i
j
r.OO
:')
:.cn
f
?no J
o.ooj
000
rl
\:
= -z.vv:
I
g
ri
:
-r.ocj
I
- o.99
-3.C0
30000.00
:
-9.00
[email protected] c.co
A
E
loooo.0o 20000.00 Jocoo.co 40o0o.00 5oo0o.0o 60c,1.:o
U Z A K L I K( 6 c t r c )
z
grafigi
$ekil 4.1.b.Refraktdrgergekhrzgrafili ve EKK gcizi.im
r9
o
q
8H
o
o
(o
ZVAXV
q
o
o
o
rO
o
d
U)
C)
J4
JZ
O
+ a)
t-
U)
U)
a)
(o t
O
L
.P
VJNVdVS
x
cFI
tl
;
o
J
€
O
r;
tl
rO
)<
O
L
_J
\<
N
:)
o
O
o
C)
>r
N
x
I
)4
()
r'1
N
c2
+
o
o
O
o
lv
ill
Y
..)OOO
aqqq
RO88
-OO
d(N$
^
O
(o
ll
I
(ar1au) >i!tu
lr Q Y
,y
c)
ct>
20
AKYAZI - ABANT
E - C PROFILI
2l
12.00
c
a
z
N
10000.00
0.00
20000.00
40000.00
J0000.00
50000.00 60000.00
UZAKLIK( m etr e)
E
C
$ekil 4.2.a. Akyazr - Abant karqrhkh atr$zaman uzakhk grafili
4.00
: cl
t
l
N
{
I
N
I
-4.00
l
l
J
l
F
I0OC0.C0
E
2Oq)0.0O
JCCOOOO
I:OOO OO
UZA{LIK (metre)
5CCCOJO
6OCOOOO
C
-E.Oo
- '
+'
o.m
g
loooc.oo
.or@ 00
20coo.@ J;cao co
UZ:::l-l( (-c',/.)
$ekil4.2.b. Refraktcirgergekhrz grafili ve EKK gdziim grafigi
Jc.aooo0
22
q
r-r
r\
o
(o
O
-i
O
ro
o
q
O
o /-\
+q)
!-P
i<
.J)
,J)
CI
)1,
J
€
c.i
tl
tl
-5
O
Orz
c)o_J
n;3
N
o=)
;
O
I
N
>|
.v
N
el
)d
(.)
o
(ti
O
O
O
o
O
O
-OOO
O
OO
Rdgg
-OO
a(N\i
tl
(a.r1eui) ,tl u rrap
rt'\
f*(
23
KUZEY - cinrgy ( KARASU - yEMpAZAR) Do6RT.JLTUSU
D - E Profili Karasu- Akyazr
E - B Profili Akyazr- Yenipazar
DEGERLENDInVE SONUQLART
24
KARASU- AKYAZ D - E PROFILI
25
r 0.00
10.00
U)
8.00
8.00
6.00
6.00
4.00
4.00
z
N
2.00
0.00
0.00
10000.00
50000.00
30000.00
20000.00
UZAKLIK( m etr e)
E
$ekil4.3.a. Karasu- Akyazr kargrhkhatr$zaman- uzakhk grafili
N
I
N
9.9U
g -2.00
n
0.00
Yt ' lJi tdr
a
T
N
J-z.oo
0o! 5000.0a00c0
oc8oo@[email protected] oo.looo.oo
UZAKLIK(mctrc)
$ekil4.3.b. Refraktorgergekhrz grafili ve EKK gdzrimgrafigi
E
26
g
8 ttl
O
o
to
rzv,\'xv
o
q
O
O
!
v
F
N
)ISCII.GIH
o
tl
c)
-:4
J{
O /-\
U)
an
.-ia)
r.) t
)<
x
^J
tl
:<
XN
O--J
N
H
N
)<
;
lr)
lr
V
i
d
I
.i
O
o
o
O
O
o
oA
d
OOOO
OOOO
Ro88
-OO
NN$
k
q)
>l
tl
(ellaur) >lrlurrop
e?
s
,,y
C)
U7
27
AKYAZI - YENIPAZAR E - B PROFILI
28
12.OO
c
a
z
6.00
N
0.00
E
toooo
oL'o*i?ltilll
40000
00
s00oo'00
B
$ekil 4.4.a. Akyazr- Yenipazarkarqrhkh atl$ zaman- uzakhk grafili
r.00 :
4.00
::
l
tin
J
2.OO
t
0.00i
I
N
{
.nn
J
o.00
N
Yr'lJJ
: -2.@
tdr
I
N
..00J
I
-4.00
l
- -- I
o.su 1
Il
I
3.oo+r
o.@
|OOoO.CO
2O0Oo.0O
J0OO0.0O
.0o00.00
U Z A K L T(Km e r r e )
$ekil4.4.b. Refraktrjrgergekhrz grafili ve EKK gciztimgrafifi
5@@.00
60Oc$.00
S
29
gFa
O
u\rzvdINSI
o
q
O
O
O
U)
)4
)z
O
q
cn
th
\ /"\
UJ
L-+J
oq)
J<
\q
a|
tl
k
G)
>.
(*
!
-l
\o
N
Xv
tl
n ' --)<
=
o
(.)
O
O
-i
N
N
-'l
O
N
I
v
(.)
$
rf
)4
O
o
o
o
O
O
8H
o
OOAO
qqqq
R088
X50
NN<-
rl
(a.r1aul)| rlurrep
()
ctj
30
4.3.2Y eralttSismikKesitlerinYorurnlanmasr
Yaprlan delerlendirmesonucunda;COICUK - AKYAZI profilinde ilk vanglardan
hesaplananbirinci tabakahra Vl = 2.7 kmlsn, ikinci tabakahn Y2 = 5.98 km/sn, ayru
doirultudayer alanAkyaa - Abant profilindebirinci tabakatua Vl = 2.8 km/sn,ikinci tabaka
tnnY2 = 5.51krn/snolarakeldeediknigtir.Krnlrnaytizeyininortalamaderinli[inin yaklaq* 2
km civanndadeligtili gddenmigtir.
Batt - dolu doirultusundaher iki profilde de birinci tabakahrdan yaklaqrkolarak ayru
delere sahipohnasrnarapmenkrnlrna yuzeyi tuz delerlerinin farkh delere sahipolmasryeraltr
yanalyondede$iEimolmasrolarakyorurnlanabilir.
sismikluz yaprsrnda
Golciik - Akyaa hofilinde V2 tuzrrun diler profillere gore ytiksek delerde olmasr
bolgedeki volkanik kayaglann ana kayayr olugturmasrndandrr.
Akyazr - Abant profilinde
refraktortintuzrun 5.51 km/sn olamasrEosen yaqh kiregta5lanmnsedimarunaltrndaki ana
qeklindeyorumlanrmqtrr.
kayayroluqturmasr
Golciik - Akyazr profilinde ttim profil boyuncakrnlma yiizeyinin gekli incelenecek
olursa,krnlma yiizeyinin dtizgtin olmamasrve gegitli iniq ve grkrqlanngodenmesiprofilin
KAF 'm hemenyalomndaolmast,yer yer KAF r dik olarak kesmesinden
dolayrdrr.Krnlma
ytizeyi ndeki bu stgramalarfaylarakarqrhkgelmektedir.Ornelin Sapancacivanndagozlenen
krnlma yiizeyindekiani derinlik depiEimibundandolayrdrr.
Kuzey - Gtiney Karasu - Akyaa do!-rultusundaki sismik kesit incelenecek olursa;
kuzeyden gtineye do!ru kahnlaqan tornrl hbakarun varhlr gddenmektedir. Tornrl tabakarun
kahnhlrrun artmaya baqladr$ bolge Hendek yakrnlanna tekabiil etmekle ve olasr bir fayla
kesilmeltedir. Karasu - Akyazr profilinde birinci tabakafun 2.7 km/sn lanlma ytizeyinin tuzr
V2 = 5.55 km/sn Akyazr - Yenipazar profilinde Yl = 2.6 km./sn, krnlma ytizeyinin hra
Y2 = 5.6 km/sn olarak hesaplanmrEtrr.Bu profilde elde edilen krnlma yiizeyinin, inceleme
alarundapaleozoiksrrunnakargrhkgeldili soylenebilir(Fuat $arollu ile sodii goriiqme).
Aynca; tiim profillerde karqrhkh atlg zaman - uzakhk grafikleri incelenecekolursa, iki
tabakah bir yaprmn varhlrndan soz edilebilir. Yine ayru e$ler tizerinde birinci tabakaya ait
geliq zamanlan tam bir doiru ile birleEtirilememesi, birinci tabakada ortamrn homojen
olmadrlr, tuan derinlikle artrggdsterdilini karutlar.
31
LJ
-i
uuvdtNr^
-i
O
O
o
I
O
!
C.l
,J>
(')
J
J
t
{
;
o
g
A
{
o
\-
O
@
L
(,)
l :
>r
;/:
I
r\
o
O-\
F
(.)
t
,l
v
4)
/
c; I
o
v
co
P ) \
I
L
L
lzv,{')Y
O
I
\
:r
>r
\,/
=
^
vo.
I
5
N
O--J
!-
\vo
O
\
)<
ov
Q)c)
L
{
R a.t
(ot
lzvI')rv
F
r
v)
<r)
L
N:5
d
r<
L
)oo
o
,N
0)
I lsv )t\,:{
A
O
UU
q
v
O
oo
al\
xrtJ'tQc r
\n
rnTm
'<f
n
OOOOO
o
OOOOO
OOOO
OOOO
NN<f{o
.v
c)
Ct>.
qqqqg
N
I
tll
I
(erlauu),1tu!rnp
/r'r^,,,\
(ijr+aLU, >ltlutJep
32
4.3.3 Sismik Yansrm a Verilerinin DeEerlendirilrnesi
Sismik knlma verilerinin delerlendirilmesi agamasrndaprofiller boyunca P dalgasrilk
vanglanndan 2 km derinli[inde iki tabakah bir yapr elde edilmig, datra derinlerdeki tuz yaprsr
hakknda bilgi elde edilememigti. Bu boltimde; derinlerdeki tuz yaprsrrunbelirlenebilmesi
amact ile profiller boyunca verinin igerdili P dalgasryansrmafadan segilerekyeraltr tuz
modeli oluqtumlrnaya gahgrkmEtrr.
Yaptlan arazi gahgmaslnda,profrl boyunca derinden gelen yansrmayansrmafazlanmn
elde edilebilmesi amacrile kayrt alma iElemi iki agamaholarak yaprlmrgtrr.Ornelin A - C
(Golciik - AbanQ profili igin A atrgnoktasrndapatlatma yaprlmrEve A - E profrlinde kurulmug
olan sismik kayrt istasyonlanndasinyaller kaydedilmiqtir. ikinci aEamadakayrt istasyonlan
ayru do!'rultudaki E - C profili boyunca yerleqtirilerek yine A atrgnoklasrndanyaprlan patlatma
igin sismik sinyaller kaydedilmiqtir. Bu iki profilden ahnan kayrtlar birleEtirilerek ttim profil
igin birleqtirilmig zamanuzakhk kesiti elde editmiqtir.
Bah - Do[u do!-rultusundayer alan Golciik - Abant ve Kuzey - Gtiney dofrultusunda
yer alan Karasu - Yenipazar profrlleri
igin frltrelenmiq ve statik diizeltmesi yaprlmrg,
birlegtirilmig indirgenmig zaman - uzakhk kesitleri (gekil 4.6, 4.14) tizerinden P dalgasrkrnlma
ve yansrma fazln
belirlenerek yeraltr tuz modeli olugturulmaya gahgrlmrgtrr. Bu kesitler
iizerinde P dalgasr yansrma fazlan belirgin olarak segilemedikleri igin, indirgeme iEleminden
tersine doniilerek her algr noktasrndakisismik kayrtlar ilk konumlanna kaydrnlmrq (qekil 4.6.a,
4.14.a) ve bu kesitler iizerinde P dalgasr yansrma fazlan segilerek de[erlendirme iglemi
yaprlmrqtrr.
BirleEtirilmi$ zaman - uzakhk kesiti iizerinde segilen P dalgasr fazlur zaman- uzakhk
grafikleri gekil 4.7, 4.15' de gortilmelledir. Her iki prohlde de zaman - uzakhk grafigi iizerinde
3
farkh
tabakadan gelen yansrma fazlan
belirlemiqtir.
Burada gozlenen yanslma
hiperbollerinden her tabaka igin ayn ayn zaman - uzakhk grafrkleri oluqturulmuq, her bir
tabakarunortalama hrzlanrun belirlene bilmesi amacrile x' - f
grafikleri gizilmig ve en ktigtik
kareler yontemi kullamlarak xt - t grafilinde gizilen do!runun eliminin tersinin karekokii
ahnarakher tabakayaait tuzlar elde edilmiqtir. Tabaka derinliklerini butmak amaoyla yine x2 t2 grafilinde gizilen doirunun t2 eksenini kestili noktadants2belirlenmiq ve
1
h = -a V ^v ut ^
L
balrntrsr kull arularak tabaka derinlikl eri belirl enmiqtir.
33
I
t-\
TIME
DIST /6
rU
O
UJ
\
LII
OO
r-T'l
!
^?500t . I
^ a s 0 c 3. I
^ | F 0 0 3 .t
^tF00t.z
^ t S O o € .Z
^ t F 0 0 9 .t
^rF0t0.2
^rFota.l
^ t F o r 3 ,t
rtF0t.. I
^ t F 0 t 5 .I
^tF0r6.2
^rFOtt.Z
^ t F O ! B I,
^ ? t E S t .t
-N
^tF0?0.1
tl
H
a
--J
^rF0?e.Z
^tt0?3.t
ul
^tF0?..t
^rF0?5.1
O
^ t F 0 ? 6 .Z
^1to2r.z
^ t F 0 ? 9 ,t
Z- o.)
a)
TN
Z
^?f03. . t
^ ? F 0 3 5 .t
!
O
^ e F o 3 6 .Z
t3F836:
I
^ ? F 0 3 9 .I
m
^?fo.o .z
^aF0.t.l
^zfo.z.z
^ 2 F 0 . 3. Z
^zFO...2
^ ? F 0 { 5 .I
^4F0.5.t
LO
O
^?fY^A . I
^ ? F ll c . l
^eF030. z
raF03t.t
F:
O
a?fr l. . I
^ a F O 3 {. I
l?Fln3.:
Fs
^zFos,.2
O
^ ? F 0 5 8. I
ill8l3:I
lO
$ekil4.;irleqtirilmiq
f\
IU
UJ
\ul
rT'l
- indirgenmigzaman- uzakhkkesiti
!
\i
I
t\
!
I\
I
\
\
t
\
I
l"-
rt I
:
-'t+
q
O
N
*
*i1
o
*
*Jf
t+
**
.-i
*Jtt
*
.* **
r
rt
tt
J(
l+
lt*
rFn
q
*t
*J(
l+
*
L
O
***
**Ja+
*
if
.v
v
lr+
N
J+ {-*
*
I
(:
+**
*
*
t+
++lrt
*
it
F
{ta
\_N
\,/
*tt
\-/
O
**
N
Yd
-a
( o \-/
-l-
l+*
*
L
s
F
=
a
'?
<L!
*'t
*
NI
t\d)
t**
***
-Jd
J(*
*
e
*t
+f
L
+*
.v
q
**
+
*Jt
*
**
*
A
*t
l+
*+i
tt
-
+i
Ut.
C)
+tt*
Jf**
*t+*
c./)
r*
t+*
+
o
*
N
+
d
q
OO
qq
O
I'o
A
OO
Ns_
/ rrq \
\--./
xl \ vt rv\ vl t t v z
.v
O
L'7
35
.)nr\r\
ZU.VV
15.00
C
z_1
0.00
N
500
0.00
40.00
0.00
8 00. 0 0
B
UZAKLIK(k-)
$ekil4.8.a. 1. tabakayansrmahiperbolti
300.00
t2qsn;
200.00
100.00
000
0.00
4000.00
gekil 4.8.b. l.tabaka (*'- t') EKK goztimgrafi[i
120.00
36
25.00
-n
nn
zv.vv
C
a
Z,
15.00
10.00
N
0.00
50.00
0.00
10000
150.00
uzAKLrK(k-)
$ekil4.9.a. 2. tabakayansrmahiperboli.i
600.00
t21sn;
400.00
V2 = 5.962km/sn
200.00
0.00
0.00
5000.00
10 0 0 0 . 0 0
15 0 0 0 . 0 0
$ekil4.9.b. 2.tabaka(*'- t') EKK gdzi.imgrafili
37
22.00
20.00
C
a
Z1
8.00
N
16.00
14.00
5 0 . O O 6 0 . 0 0 7 0 . O O B 0 . 0 0 9 0 . 0 0 10 0 . 0 0 110 . 0 0
UZAKLIK(k-)
$ekil4.10.a. 3. tabakayansrmahiperbolii
450.00
t21sn;
400.00
350.00
V3 = 6.444km/sn
300.00
250.00
*'(km)
200.00
2 0 0 0 .0 0 4 0 0 0 .0 0 6 0 0 0 .0 0 8 0 0 0 .0 0 r0 0 0 0 . 0 0 2 0 0 0 . 0 0
( ) EKK gozi.imgrafili
$ekil4.10.b. 3.tabaka(*'-
38
INVgV
-N
x
_-
N
-O
-t/)
c,)
J
v
:f
..
-q
\o
C)
-:z
,y
tl
tl
ea
E
?a
'tt
(,)
aJ1
IZVAXV
.,Y
ol
\c
,/i
tl
c\l
?h
J
N
€
crn
tl
-(J
Vf,NVdVS - \ J
Z
co
I
l
I
*'
f
r
'tt
-
.v
()
(t7
t
L\
t
I
rn
)0J-Ige
-t
I
lr | | | rr I l I lr rrr | | | rrlrt
a-\
\I
I
r-
a-')
-;
N
-\J
r-)
| | | | | tt lt I ttttt
a1
+
I
I
(*rt)rtttrlrep
ttltttttttt
al
r-\
ra)
II
tl
LJ
.^;
LlJ
39
v
I|.IVgV
- --
L,J
r\l
-v',
x
N
_-
c)
't
I
J
.Y
tC
,4
-A
'o
tzv ANV
-o
!
C)
e
-a!
IB
N
HI
l:l
Yf,NYdVS
-l)
.-
'-
l"l
(t\
E
:*
a.l
xq)
- r-;
- r\\|
)nf,'Io9
(t7
rn
:,r-i
lrrr
| | | r I rlrrrr
--)
(^)
f-t
a-'t
\-
N
I
I
| | | | | lr I rr I rr | | lrrrr
A
r)
| | | rrlrr
rr rr rr I I
r-)
O
LO
a1
-{
\
I
I
(.rt)rtttrlrep
II
II
40
4.3.4 Bau - Dopu (Golciik - Abant) Doprultusu Sismik Yansrma Derlendirme Sonuglanrun
Yorumlanmasr
Birlegtirilmi; zaman- uzakhk kesiti tizerindebelirlenenP dal.easrilk vanglanndan120
km'lik profil boyunca iki tabakah ortarrun varhlr gdzlenmigtir.P dal-easrilk van5lanndan
do!rudan gelen ve lqnlan dalga fadanrun delerlendirilmesi sonucundabirinci tabakaonalama
tua Vl = 3.0 km/sn ikinci tabakaortalamatua ise Y2 = 6.1km/sn olarakelde edilmi5tir.
P dalgasr yanslma fazlanndan, P dalgasr ilk van5lannda -edzlenemeyen3 larkh
tabakadangelen ara tabakayanslma fazlan belirlenmig,yaprlan deferlendirmesonucundl 13.9,
21.5,39.7 km derinliklerden5.76, 6.21,7.15 krn/sn ara fuzlanna sahip luz modeli elde
edilmiStir.Hesaplananortalamaluzlar, ara fudan ve tabakaderinlikleri gizetge-t.2 'cle,P dal_eu
luarun derinlikledeiiSimi model kesit oliuak qekil.l.l I 'de sunulmu,srur.
Derinlik(km)
Ortalamr Hrz (knr/-sn)
Aru Hrzr(knr/sn)
r3 .9
5.756
5.756
21.5
5.962
6.239
39.7
6.-l-l-t
7.r -16
yansryan
P dul_ea
lazlarriginhesaplunnlrr
Qizelge-1.2.Ara tabakalardun
dcrinlik,orutalunru
hrz,
ara hrzlan
0.0 knr
5.756km/sn
1 3 . 9k m
2-1.5knr
39.7knr
P dulgaluzrdcrinlik- hrz nrodcli
$ckil -1.13.
47
KUZEY - GUNEY ( KARASU - YENiPAZAR ) DOGRULTUSU
DEGERLENDIRMESONU9LARI
42
r)
rn
N
\
crl
CU
I
u'e9oJ?e
O
s-i
Z r90rge
;;;;;;;
rT
t-
OtOt'E
t-
z:a!ia
_
ttCltS
,
---ysw/h^tf
-:
."\ -lW.\^
j
/!4-.4ry4i
v'"aitu/1,v/!'1
-
i
I
. 4 ^ . . -
'::lZe
-
- 'l
*r*/"-^,^,'"1^4^^4MiFj
,V
I
l
xiv
I
I
-l I
--.l
f-'-
I
:
"-=
I!A,/"/rJ-^^^A/U/W-14/^
j
--.lI
tu-^.^i4,{.^fy4!Vlqrrl
I
-'1
6
'.
J
I
i
ait
I
I
- . ^ . . ^
LJJ
-1i
{v*!-u.^^,--i-
o)
JZ
!
| (-\
N
=
I
6 e c J : _ .; - .
-^**wwaAl,
c6or?s l_
nr,l-nhrrgn*1rr""al*-\na/
lrl
-i
--l
I
i
L
(!
I
I r-)
N
,./
--\
J
j
rSC:?! I
6
-'tI
)
--.1s
J
J
oo
E
I
I
' ,ci
iz1
I
6
---1I
-..1r':1
_t
, O i1 ? S
.r{
'-
CU
C)
9 C ,! 2 9
tai rZe
8c! JaE
\\J
$
j
ellJae
,
.-l
ritJa6
I
N
Lo
Lll
\
Cr-)
OO 9/ LSIC
nl
O
si
I
=rdI1
!
(r>^
M
O
/-i
N
.^i
r--)
)oo
L
bo
J4
}1
**
*)*
N
**#
Jt*{+
I
.*
*
+r*{*
{r+
-{
tt**
***
*
N
**
-
(\_
t+
*
N
_)<
+
*
X r,,
f
.A
O-j
* l<_
t
f'\
t\
c)
I
}4
tt)
o{)
*)€*
o
+
**.f,
-
J(
*
C)4
c.)
CN
\n
**
j
!
-N
O
q
q
LJ
N
a)
r-
a'-
^
\_
(r r) Nvnvz
LJ
Ji
o
cr>
45
20.00
15.00
C
a
Z-
10.00
N
5.0 0
0.00
.00| 20.o0
2 0 . 0 0 4 0 . 0 0 6 0 . 0 0 8 0 . 0 0 10 0 . 0 0 12 0 . 0 0
UZAKLIK (k- )
$ekil4.16.a. l. tabakayansrmahiperbolii
400.00
t2 (sn)
300.00
200.00
= 5.729lcnrlsn
100.00
0.00
0.00
4000.00
8000.00
12 0 0 0 . 0 0
$ekil4.16.b. l.tabaka (*'- t' ) EKK goziim grafifi
46
20.00
15.00
C
a
z. 10.00
N
5.00
0.0 0
0 . 0 0 2 0 . 0 0 4 0 . 0 0 6 0 . 0 0 8 0 . 0 0 10 0 . 0 0 ' l2 0 . 0 0
UZAKLIK(k-)
$ekil4.l7.a.
2. tabakayanslmahiperboli.i
400.00
t2 (sn)
300.00
V2 = 5.948krn/sn
2 00.00
100.00
0.00
0.00
4000.00
8000.00
12000.00
gekil 4.17.b. 2.tabaka(*'- ( ) EKK goztimgrafrli
47
20.00
18.00
C
Z.
16.00
N
1+.OO
12.O4
20.00
40.0
o0
o
60.00
o
E0O. .0000 1(0 0 0 0 1 2 0 .
8
UZAKLTK(knr)
$ekil4.18.a. 3. tabakayansrmahiperboli.i
400.00
350.00
300.00
Y3 = 6.462knr/sn
2 50.00
200.00
150.00
0.0 0 2000.00000. 00000.08000. 0(D00 0.0000 0.0 0
gekil 4.18.b. 3.tabaka (*'- t ) EKK gdziim graflgi
48
o
OS\ro\DI
-l
:X
o
o
v,l
-{
o
-
o
S
,-;
x
ol
\o
XECNgH
't
A
J
tl
.:<
-1
Ir-r
IZVANV
!
x
€
'f,
r-;
tn
ll
s
^
rn
't
x
;
\
c{
r:
r
ll
.LJ
I
'Ja^
N
\J
-
UVZVdINEA
o
ffffl
I1 I I I I I | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | I | | | | I | | | I | | | |
a-
r--)
r-)
-.i
t-'a
\_
N
I
II
(-)
O
d
l-)
II
(*ri)
11
A
$
I
I
I rlurre p
LO
(o
I
II
I
49
NSVU\DI
o
-o .= tt
_f x
:O
\l
:- ,^i
Si
:
EI
--{
)EONEH :
ttnl
l5l
l-l
-9
Ir-l
lill
-^
EJ
-*
>l
i
rJ
-LJ
IZVA)V
'a
.:<
rl
l=l
-r11
1
E]
=
:
:i
.Z
-*
GI
?
-O
.y.J
:
vu
-O
=^
UVZVdINEA
o
llrlllrl
/-i
\I
I
I rllllrllrlllllrllrrl
rlrlll
O
O
O
O
a-
i
N
I
t-)
I
(*rt)
I ll
I rll
^
\
I
I
ttrlurrep
| | | | I I | | |
r-
,-"
|r)
(o
I
II
I
50
4.3.5 Kuzey - Giiney (Karasu - Yenipazar) Dogrulrusu Sismik Yansrma De$erlendirme
Sonuglanrun Yorumianmasr
Birle5tirilmi! zaman- uzaklk kesiti iizerindebelirlenenP dal-easr
ilk vanglanndan120
km'lik profil boyuncaiki tabakahortanun varhlr gozlenmiqtir.P dal-easryanslma fazlanndan,
P dalgasrilk vanglannda g6zlenemeyen3 farkh tabakadangelen ara tabaka yanslma lazlan
belirlenmi5,yaprlandelerlendirmesonucunda1-1.05,
24.56,40.21km derinliklerden5.73,6.23,
7.20 km/sn arafuzh yeraltrhrz modeli elde edilmi5tir. Hesaplananortalamatuzlar, ara huzlanve
'de,
tabakaderinlikleri gizelge4.3
P dalga tuzrrun derinlikle degiSimi model kesit olarak gekil
'de
4.21
sunulmugtur.
Derintik (km)
OrtalamaHrz (km/sn)
Ara Hrzr (knr/sn)
l.l.t
5.729
5.729
21.6
5.9+8
6.229
6.162
7.t95
tna
1W,L
Qizel-te-1.3.Ara tabakalardanyilnsryiln P dalga tlzlan igin hesaplannl5 dcrinlik, orirtalunrahrz,
aru huzlarr
0.0 knr
5.729km/sn
l-1.I knr
2-1.6kni
6.-162
kn/sn
l0.l knr
luzrdcrinlik- hrz rnodcli
,Sckil-1.21.P dul-ea
51
4.3.6Kuramsalve GodemselZaman- UzakhkGrafi.kleri
Gdlciik - Abant (B-D) ve Karasu- Yenipazar(K-G) do!.n:ltulanndaP dalgastyatrsrma
fadan kullamlarak eldeedilenmodelaqa$dasunulmugtur.
D- B
K-G DoSrultusu
Deridik (km)
Ortalamaftz (km/sn)
Dofrultusu
Derinlik (km) OrtalamaFhz ftm/sn)
14.7
5.73
13.9
5.76
24.6
5.98
24.5
5.96
40.2
6.45
39.7
6.44
Burada elde edilen derinlik ve ortalama hrz delerleri igin her bir tabakaya ait 150 km
'lik profil boyunca kuramsal zaman - uzakhk grafikleri oluqturulmugtur ($ekil 4.22, 4.23).
Kuramsal ve gozlemsel zaman - uzakhk grafrkleri incelendilinde e$lerin birbirleriyle u1'umlu
bir gekilde gakrguklan godenmektedir.
52
25.00
20.00
c
u') 15.00
z
10.00
N
5.00
0.00
0.00
25.00
50.00
100.00
UZAKLIt<(knr)
20.00
C
a
15.00
Z-
c--) Kuramsal zaman- uzakhk grafigi
10.00
(*)
N
Gozlemsel zaman- uzakhk grafigi
5.00
0.00
0.00
25.00
50.00
100.00
150.00
UZAKLIK(km )
20.00
c
a
Z 15 . 0 0
N
10 . 0 0
5.00
0.00
50.00
i uO.u
UZAKLIK(km)
profrli kuramsal ve gozlemsel zaman- uzakhk grafikleri
$ekil 4.22. Golctik Abant
53
25.00
20.00
c
a
Z-
15.00
10.00
N
5.00
0.00
0.00
25.00 =
50.00
100.00
UZAKLIK(k-)
20.00
C
a
Z
15.00
Kuramsal zaman - uzakhk grafigi
10.00
Gddemsel zaman - uzakhk grafrli
N
500
000
Wlllllllrrrrl
0.00
25 00
50.00
10 0 . 0 0
150.00
UZAKLII<(l.m)
20.00
c
a
Z-
15.00
N
10 . 0 0
-l
5 . 00
0.00
50.00
150.00
UZAKLIK(t.m)
profili kuramsal ve gozlemsel zaman uzakhk grahkleri
$ekil 4.23.Karasu Yenipazar
54
5.1 SONU9LAR ve oNenfi-En
Bolu - Adapazany0resi yerkabulu yaplsrruara{trrnaya ydnelik olarak yaprlan bu
gahgmadadelerlendirrnesismik krnhna ve yansrmaolrnak tizere iki aqamadayaprlmrqtrr.
birinci aqamasrnda
60 km'lik profiller boyuncayaprlankargrhkhatrglarkullarulmrq,
Qaltgmarun
iistteki tortul tabakarunkalurhlrmn 2 km civannda, hrzrun ise 2.6- 2.8 krn/sn civannda
deligtili, altmdakianakayamn hrzuun 5.51 - 5.98 km/sn olarakdegiqtigigodenmigtir.Elde
edilen sismik kesitler incelendilinde (Bkz. $ekil 4.5) ortarmnhomojen olmadrlr, yanal ve
dtigeyyondehz depigimininvarhlr sonucunavanlrmgtrr.
profiller boyunca birleqtirilmig kesitler iizerinde P
Qahgmarunikinci agamasmda;
dalgasryansrmafazln belirlenmeyegahgrlmrq,
verinin gok fada faz igerdili godenmiqtir.Bu
fadardan sadecenet olanlan segilerekbirbirine dik ( Golctik - Abant ( B-D ) ,KarasuYenipazar(K-G) ) profillerinde3 tabakahbir tuz modeli elde edilmigtir.BelirlenenP dalgasr
yanslmafad anrundelerlendirilmesisonucunda;
K-G Do$rultusu
D- B
Derinlik (km)
Derinlik (km) OrtalamaFhz(km/sn)
OrtalamaFhz(km/sn)
Doirultusu
14.1
5.73
13.9
5,76
24.6
5.98
24.5
s.96
40.2
6.45
39.7
6.44
olarak hesaplanmrgtrr.
Birbirine dik olan prohllerden elde edilen modeller incelendilinde her
iki profilde de derinlikler ve tudann birbiriyle uyum iginde olduklan gddenmektedir.
Yerkabufunda ilerleyen deprem dalgalan ku]larularak oluqturulan kabuk modellerinde
birkag km kahnhlrnda sediman, onun altrnda granit ve en altta ise bazalt tabakasrrunvarh[r
kabul edilir. Kabukta granit tabakasriginde ilerleyip do$rudan istasyonaulagan 5.5 - 6.2 km/sn
tuzlt P dalgasr, Pg dalgasr olarak; kabuktaki granit ve bunun altrndaki bazalt tabakasrru
birbirindan aytran siireksizlik strunnda (Conrad stireksidik srmn ) ilerledikten sonra kayrt
istasyonunagelen 6.5 - 7.2 km/sn hrdr P dalgasrPb dalgasrolarak isimtendirilir (Bath 1973).
Buna gore; yerkabu[undaki granitik tabaka tuarun 5.5 - 6.2 krn/sn arasrnda,bazaltik tabaka
tuzmn ise 6.5 - 7.2 km/sn arasrndadeligim gosterdili sdylenebilir.
))
Avmpa, Asya, Afrika, Avusturalya, Yeni Z.elanda ve Giiney Amerika' da sismik
'de
patlatma verileri kullarularak elde edilrnig tipik htasal ve okyanusal kabuk yaprlan gekil 5.1
sunulmuqtur.
81
'
-M-
:
'--1r g o '
-MJ
*,
.
i-'
- -M-o(
- 50
At
*.1
?o:
.uo
-z
ETH-
' - ,;' <
s <{ 4oz
-@ozE<
i',
z
F
o<
r ,' i # 5 * 3 i S 5 = h
>!
f
70
q1
a
c
<
zN
;
vt
=- 60 --,..
-6oe35s_5t5s-;661ssiB#-62
,-.s,
to:
T-.oc=
:o
2o-c-
_6(
3oi
-
rar (75
-M-
Africa,
inlcstigations
Ncs
Auttrrlir.
C = Connd,
in
'Lt
(6r) - '50
-H-
column
girc
lcleit).
sarc
!cleit!.(rn
South
Erch
thc cJnh's
thc rishl
lo
crAsiJ,
Il =.\toho.
rbc lcfl th.
to
uarc
Eufott.
Zcaland.3n,l
Amcricf .
T-ri.r1
50:M;Er
Fi-c. .tJ. Somc tl pical rcsults of *ismi:
plosion
'30
v
r'o-
'20
t-#-
^
T-ec'rreE" " -'
km'!cc)i
lontitudioal
thc
tnru|crs
,h=dcpth
b<lo*
surflcc.
$ekil 5.1. Avmpa, Asya, Afrika, Avusturalya, Yeni Zelanda ve Gtiney Amerika'da
sismik patlatma verileri kullarularak elde edilmig tipik krtasal ve okyanusal kabuk yaprlan
(Bath 1973).
$ekil5.1
'de C= Conrad,M= Moho stireksidiklerini simgeler.Kabuk modellerindekiP
dalga tuzlan incelendilinde Conrad si.ireksidi[i i.izerindeki granitik tabaka tuzlanrun 5.5 -6.09
km/sn delerleri araslnda;Conrad siireksizlipinin altlndaki bazaltik tabaka tudanrun 6.4 - 6.78
krn/sn delerl eri ci vannda depiqim gosterdikleri godenmekredir.
inceleme alarunda elde edilen modellerdeki hesaplananhrzlar incelendilinde 5.98
km/sn tudr tabakarungranitik, 6.45 km/sn tuandaki tabakarunbazaltik tabaka oldulu 24.5 km
derinlilinde
bulunan tabaka slrunrun Conrad si.ireksidiline
karqrhk geldilini;
Moho
siireksidilinin ise 40 km derinde bulundupunuve ortalama kabuk kahnhlrrun 40 km civannda
oldulunu soylemek mi.imktindtir.
)o
Elde ettilimiz modeli karqrlaqtrrmak amacryla Qizelge 4 de Carutez (1969) ve Ezen
(1983) Love dalgalaruun grup hzlanndan elde ettikleri model gdriilmel'rtedir.
H (km)
Vp(krn/sn)
3.0
3.1
sediman
5.0
5.6
kristalen metamorfikler
10.0
6.16
granit
18.0
6.61
bazalt
8.08
Carutez(1969)
H (kn)
Vp (km/sn)
2.5
3.0
sediman
6.5
5.40
kristalen metamorfikler
72.0
6.06
granit
17.0
6.53
bazalt
8.06
Ezen(1983)
Qizelge 5.1. Carutez(7969), Ezen (1983) yerkabulu tuz modelleri
Qizelge 5.1
'de sunulan Camtez (1969),
Ezen (1983) tarafindan Dolu Anadoluda
oluqmuq depremlerin kayrtlanndan Love dalgalanrun grup hrdanru hesaplayarakelde enikleri
yeraltr tuz modelleri ile sismik patlatma verileri i.izerindensegilen P dalgasr fad,an kullarularak
elde etmiq oldu[umuz tuz modelini karqrlagtrrdrlrmrzda;
Camtez (1969)' a gdre 36 km , Ezen
(1983) 38 km olarak elde enikleri kabuk kahnhfrna karqrhk; modelimizde toplam kabuk
kaltnltlt
40 km olarak hesaplanmrqtrr. Granit - bazalt slrunna kargrhk gelen Conrad
siireksizlilinin derinlilini
Carutez (1969) 18 km, Ezen (1983) 2l
km oldulunu
belirlemiglerdir. Hesapladrlrmrz modele gore granit - bazalt slrunrun 24.5 km derinlilinde yer
aldlt
belirlenmiqtir.
Modellerde verilen Love dalgalanmn grup tuzlanndan elde ettikleri
tabakalara ait tudarla elde enilimiz
tabaka hrzlanyla
karErlaqtrnldrlrnda uyum igerisinde
olduklan gozlenmektedir.
Bolu - Adapazan yoresindeyerkabulu yaprslru ara5tlrmayayonelik olarak yaprlan bu
gahEmadaelde edilen sismik hrzlar ve tabaka derinlikleri bolgede meydana gelen depremlerin
episantr uzakltlt, odak derinligi gibi pararnetrelerin daha duyarh olarak belirlenmesinde
kullarulabilir.
57
incelemealanrnda;ilkrgrk (1987), Kuzey - KuzeybatrAnadolu'nunderin dzdireng
yaplslnl belirlemekamacrile Kuzey Anadolu Fay zonunadik olarak Karadenizkryrsrnda
Olgiiler
Yegilgay'danBilecik civanna kadar uzananbir do$rultu [zerinde Manyetoteli,irik
KuzeyAnadolukrnk kuga[rnrngiineyindeSakaryakltacrgrnln
Olgti noktalanndan
almrglardrr.
iizerindeyer alan dlgti noktalannda Bostick ddntigiimlerive ters 96ziim ile modellerelde
etmiglerdir.Gcilpazan'nda birbirine dik ydnli,i dlgiimlerde(NS-EW) iistte 2.5 - 4.5 km
2.5 km' lik yiizeyseltortul
kahnhkta,oldukgadtigiikdzdirenglibir katmangozlenmektedir.
katmanrnaltrnda l0-15 km'den
kahn "iist kabuk (?) malzemesi" var oldupunu
yorumlamrglardrr.
'da
gokyiiksekoldu$uve 20
Kadrlar eldeedilen.l0-15 km' lik iist krsrmdad,zdirencin
oldukgadiigtikoldu$u
<jzdirencin
km' den sonra ozdirencin diigttiSii,36-40 km' ler arasrnda
bagkabir ortamrnvarhpr gtizlenmigtir.
daha
SafranboluManyetoteli.irikcilgmelerindehavza temelinin 2-2.5 km derinde oldu[una
derinde26 km 'ye kadaryiiksek oldupu, l0-12 km arastndadiigiik dzdirenglikatman izine
km' den aga$rdal5 km kahnhktailetkenbir katmantespitedilmigtir.
rastlanmrgtrr.25
ilkrqrk (1997\,
Sismikpatlatmaverilerinikullanarakelde etti[imiz hrz stireksizliklerini;
tarafindan yaprlan Manyetoteliirikgahgmasonucundaelde ettikleri ozdirengsiireksizlikleriile
uyum igindeolduklan g<izlenmigtir.
kargrlagtrrdr[rmrzda
Gelecekte yaprlacak benzeri gahgmalarda;tortul tabaka igindeki hrz de$igimini
belirlemek amacl ile algr noktalarrarasruzakhlrn daha kiigiik alrnmasrgerekmektedir.Ayrlca;
Pdalgasrilk varrglanndaatr$noktasrndan150 km uzakhklardaalgrlayrcryailk ulagandalgantn
Pg (granitik tabakasrndailerleyen dalga) dalgasroldulu gozdntindebulundurularak,Bazaltik
tabaka srnrrrndanve moho srnrnndangelecek olan krnlmrg dalga fazlartntn ilk vanglarda
gozlenebilmesiigin aglhm boyunun 150 km'den daha biiyiik segilmesigerekmektedir.Bu
gahgmada;120 km' lik profil boyuncaP dalgasrilk varrglanndansadecegranifik tabakanrnhrzt
hakkrndabilgi elde edilebilmigve bu nedenleveri igerisindekibelirlenmigyanstma fazlarr
kul lanrlarakm odel olugturulmugtur.
Tiirkiye' nin jeolojik ve tektonik agrdan oldukga karmagrk yaprya sahip oldu[u
gozdniindetutularakbu ttir gahgmalarrnbdlgeselolarak yaprlmastgerekmektedir.
._ ____-_
58
KAYNAKLAR
ABDULSELAMOGLU,S. 1975.AlmacrkDa[r ile Mudurnu- Gdyniikcivanntnjeolojisii.U.
FenFaktiltesiMonografileri,No:I 4.
in theUSA by HalstedPress.
to Seismology,
Published
BATH,M.,l9T3.Introduction
CANITEZ,N., 1962.Graviteanomalilerive sismolojiyegdreKuzeyAnadolu'daarzkabu$u
yaplsl.Doktoratezi,i.T.U. MadenFakiiltesi.
moddanyiizey
ait fundamental
CANITEZ,N., 1969.Tiirkiyeve civarmdakidepremlere
ProjeTiibitakMAG - 15.
dalgalarr[zerineincelemeler.
KuzeyAnadoluFay
DEMiRTA$,R., 1993.ipneciler(Bolu)- Dokurcun(Abant)arasrnda
zonununneoteklonikdzelliklerive depremsellili.Yi.iksekLisansTezi,A.U.F.FFen
B il imleri Enstitiisii.
- Adapazan
yoresiderinsismikrefraksiyon
DENiZLioGLIJ,A.2.,KAYIRAN,T., 1995.Bolu
gahgmalanna
ait on delerlendirmesonuglarr.
Ti.irkiyeHaritacrhlrnrn100.yrh Ttrkiye
- JeofizikBirlili Kongreleri
Bildiri Kitabr,cilt 3, 9l l-915.
UlusalJeodezi
ERGN, K., 1980.UygulamahJeofizikDersnotu,i.f.U. MadenFaktiltesi.
ve yer kabupu
dispersiyonu
EZEN,U., 1983.Kuzeyve Do[u Anadolu'da
Lovedalgalannrn
yaprsr.DepremAragtrrmaBi.ilteni,sayr43, 42-62.
y6resinde
yaprlanyapaypatlatma
ile ilgili 6n
GURBUZ,C.,UQER,S.8.,1980.Adapazan
deperlendirme
sonuglan.
DepremAragtrrma
Biilteni,sayr31,77-88.
elde
GURBUZ,C.,UQER,S.B.,1985.AnadoluKavalrndayaprlantagoca[rpatlatmalarrndan
edilensismikkayrtlanndeperlendirilmesi.
DepremAragtrrma
Btilteni,sayr49,39-49.,
J.G.,1959.ThePlus- Minusmethodof interpreting
seismicrefraction
F{AGEDOORN,
sections.Geophys.
Prosp.,7,
158- 182.
yaprsrsr.
ProjeTtibitak
iLzuglf, M.O.,1987.Kuzey- Kuzeybatr
Anadolu'nun
derinozdireng
TBAG- 799
kabukve iistmanto
KALAFAT,D., GURBUZ,C.,UQER,S.8.,1987.BatrTiirkiye'de
yaprslnln
aragtrrrlmasr.
DepremAragtrrma
Btilteni,sayr59,43 -64.
yararlanarak
genlikspektrumlarrndan
istanbulve
KENAR,6.,1977.SismikP dalgalannrn
yer kabuluyaplsl,DoktoraTezi,i.T.U.MadenFaki.iltesi.
civarrnda
ytizeydalgalarrnrn
dispersiyonu
KENAR,O.,tOfSOZ, M.N., 1989.Anadoluyarrmadasrnda
ve sofurmadzellikleri.
Jeofizik,3,92 - 106.
of the
KOQYIGiT,A., 1988.Tectonicsettingof the Geyvebasinageandtotaldisplacement
Journalof PureAppliedSciences.
Vol. 21,No:1-3,8l - 104.
GeyveFaultzone.METU,
59
KULHANEK,O., 1990.Anotomyof seismograms,
ElsevierPress.
SLOTMCK M.M., 1970.Lessonin seismiccomputing.Published
by The Societyof
ExplorationGeophys.,
Tulsa,Oklahoma.
$ENGO&A.M.C.,COnUn, N., $AROGLU,F., 1985.Strike- slip faultingandrelatedbasin
formationin zonesof tectonicescapeTurkeyasa casestudy.TheSoc.of Eco.Paleo.
andMineral.
TELFORD,W.M., GELDARTL.P.,SF{ERIFF,
R.E.,KEYS,D.A. 1977.AppliedGeophysics.
Cambridge
UniverstyPress.
jeolojik
TOKAY, M.,1973.KuzeyAnadoluFayzonununGeredeile rlgazarasrndaki
krsmrnda
g6zlemler.KAF ve DepremKuqa[rSimp.MTA yayrnl.Ankara
EKLER
ISTASYON
(sr)
I
3
f
7
8
9
10
I2
13
T4
r6
t7
18
20
22
23
.tA
L=
25
27
29
KOORDINAT
YUtrLSEICIK
40"41.91'
N - 29"54.95'
E 79
40"4t.17'N - 29"56.28',
E 89
40"4r.97'N 30"00.51'
E 105
40"42.05'
N - 30"03.l7' E t23
E 96
40"41.89'
N - 30"04.54'
40"41.84'N - 30"05.98'E 1 1 0
40'41.92',
N - 30"07.44'E 143
40'41.66',
N - 30"10.36'E 98
40"41.23'
N - 30"11.53'E r93
40"4l.31',
N - 30"12.56'E 1 3 9
40"41.30'N - 30"15.77'E IT7
40"41.26',
N - 30"17.33'
E 63
40"4r.26',
N - 30"18.52'
E 240
4 0 " 4 1 .0 N
8 ' 3 0 " 2 1 .1 8' E 100
40"40.80'
N - 30"24.26'
E 50
40'40.92'N 30"25.62'E 100
40"40.80'
N - 30"27.49'
E r25
40"40.58'
N - 30"28.44'
E 66
40"41.17'
N 30"29.92'E 94
40'40.29',
N - 30'3l.2l' E 60
UZAKLIK
(KM)
2.353
6.087
t0.177
13.911
15.851
r7.882
19.929
24.061
25.731
27.195
3t.707
33.905
35.578
39.338
43.703
45.600
48.243
49.606
53.537
57.387
tau (sn)
0.96
1.88
2.56
3.19
3.38
3.71
4.06
4.88
5.16
5.47
6.35
6.78
7.20
7.50
8.28
8.66
9.04
9.27
tco (sn)
DERINLIK
{rnetre)
10.28
9.64 I27l
9.00 133I
8..4
r377
8.0
7.6
7.26
6.64
6.43
1059
953
968
t27l
t377
t377
1467
1861
2374
t724
1785
1967
6.r2
5.30
5.05
4.23
3.58
3.32
2.82
2.60
1785
t770
r.92
9.99
10.76 0.82
Ek 1.1.A-E Prohli zaman-uzakl* delerleri ve Plus - Minus yotemi ile hesaplanan
derinlikler
ISTASYON
(sT)
29
3I
33
34
35
36
5t
39
40
4l
42
43
M
45
46
yar
ilc
50
51
S1r
54
ine
57
58
59
60
KOORDINAT
40"40.59'N - 30"29.44'E
40"40.18'
N - 30"36.41'
E
40"39.97',
N 30"39.29'E
40"39.43',
N - 30"40.79'E
40"39.44'
N - 30"41.55'E
40"35.30'N - 30"42.54'E
40"34.87'
N - 30"44.00'E
40"34.77'
N - 30"45.99'
E
40"34.M',N- 30"47.56'E
YT,'KSEI(I IK
60
50
50
350
618
180
206
250
268
40'35.15'
N 30"49.rz',E300
40'34.97',
N - 30"50.39'E 300
40"34.77',
N - 30"51.95'
E 300
40"34.51'
N - 30'53.00',
E 4t6
40"34.5r'N 30"54.61'
E 543
40"34.11',
N - 30"55.67'E 594
40"34.58',
N - 30"59.12'
E 714
4 0 " 3 6 .0 N
1 ' - 3 1 " 0 0 .3E
4' s30
40"34.50',
N - 3 1"01.29',
E 531
40"35.47'
N - 31"02.75'
E 632
40"34.90',
N - 31'05.47'E 792
4 0 " 3 5 .5N
0 ' - 3 1 " 0 6 .7E
1' 742
40'35.65',
N - 3 l"0g.g5'E 862
40"35.92'
N - 3 1"10.64'
E 980
40'35.72'
N - 3 1"12.71',
E 1470
40"35.79'
N 3 1"13.42'
E 1580
4 0 " 3 5 .8 N
6 ' - 3 1 " 1 4 .1E
4' , r440
T'ZAIfl,I(
(KTO
1.094
3.084
6.905
9.2t8
r0.236
15.548
17.559
19.785
22.057
23.245
24.970
26.989
28.659
30.724
32.397
35.267
37.454
39.525
40.997
M .976
46.401
49.923
t66, (sn)
0.78
t.l5
1.82
2.34
2.64
3.59
3.93
4.50
4.88
4.91
5.16
5.50
)).)) /
56.532
DERINLIK
(nretre)
8.52
8.19
7.97
l56l
t37l
2t46
6.85
6.62
t073
r024
6.32
6.73
7.21
6.15
5.71
5.48
5.02
1431
1723
r757
7.38
4.14
601
7.72
8.03
4.06
r024
3.7r
9s9
8.76
3.18
t284
8.93
2.72
2.25
812
1089
9.57
51.659 9.88
54.597
L- (sn)
r.65
617
1 0 . 6 3 0.98
t0.73
0.84
1 0 . 8 9 0.45
747
Ek I.2. E - C Profili zaman -uzakhk de[erleri ve Plus - Minus ydtemi ile
hesaolananderinlikler
ISTASYON
(sT)
62
63
64
65
66
67
68
70
7l
72
73
74
75
76
77
78
79
80
8l
82
83
84
85
87
88
89
KOORDINAT
4r"05.79'
E
N - 30"40.33'
YiIKSEICI
50
4l"M.l4'N - 30"41.32',E r07
41"03.69'
N - 30'40.96'E r52
E 268
4l'02;70'N - 30"41.22'
E 130
41"02.00'
N 30"40.20'
E 35
41"01.12'
N 30"40.96',
40"59.94',
N - 30'41.42'E 35
40'59.18'N - 30'40.90'E 306
40'57.60',
N - 30"39.36'E 221
40"56.57',
E 213
N - 30"38.28'
40"55.79'
E 252
N - 30"38.44'
40"55.08'
E 320
N 30"39.12'
40"54-06'
N - 30"38.11'E 250
40"52.87',
N - 30"38.85'E r45
40"52.Q5',
N - 30"37.64'E 64
40"50.89'
E 6r
N - 30"38.61'
40"50.37'
N 30"37.60'
E 46
40"49.32',
N - 30"37.52'E 39
40"48.64
N - 30"37.21'E 27
40"47.43'N - 30"37.07'E 1 0 1
40"46.64',
N - 30"37.00'E 42
40"45.64',
N - 30"36.97'
E 41
40"44.61',
N 30"36.26'E 43
40"42.69'N - 30"36.56'
E 63
40"41.88'
N 30"36.57'
E 59
40'41.19',N - 30'35.62',
E 42
iK
UZAICI
ffIvf)
K
r.843
4.226
5.684
7.532
8.481
r0.262
ho" (sn)
0.23
0.84
0.97
1.39
1.68
1.98
2.39
3.17
3.49
3.69
3.96
4.t5
4.60
12.533
15.618
16.565
18.548
19.968
2t.3t4
23.196
2,5.334 4.89
26.960 5.03
29.009 5.M
30.062 5.54
32.007 6.00
33.300 6.21
36.046 6 . 8 1
37.0t3 7 . r 7
7.61
40.856 7 . 6 8
M.384
8.46
45.840
47.247
38.859
DERINLIK
{metre)
t". (sn)
8.81
8.55
8.18
7.86
7.53
7.37
7.05
6.49
6.t7
5.80
5.61
5.41
5.10
4.65
4.31
3.98
3.83
3.57
3.39
3.06
2.69
2.53
2.04
1.56
t.22
375
0.0
156
94
3t2
453
796
796
530
656
640
858
609
297
42r
343
656
718
rt24
I 108
t545
890
0.49
Ek 1.3. D - E Profili zaman -uzakhk delerleri ve Plus - Minus votemi ile
hesaplananderinlikler
ISTASYON
(sT)
90
92
94
95
96
97
98
99
100
101
103
105
106
108
110
111
1t2
113
tt4
ll5
KOORDINAT
Y{,'I(SEKLIK
(zAlflIK(KIO
- 30"35.17'
40"39.52'N
E
- 30"34.39'
40"37.73'N
E
40"36.04'
N 30"36.97'E
40"35.19',
E
N - 30"36.77',
40'33.97',
N - 30"35.59'E
40'32.70',
E
N - 30"34.83',
40"31.65'
E
N - 30"34.04'
40'30.09'
N 30"34.15'
E
40"29.50',
N - 30"33.66'E
40"28.09'
N - 30"33.96'
E
40"26.3r'N - 30"33.88'
E
40"24.15'
N - 30'33.37'E
40"22.90'
N - 30'34.56'E
40"20.95',
N - 30"31.82'E
40"18.86'
E
N - 30"32.26'
- 30"32.45'
40"17.82',N
E
78
169
344
547
TL82
1089
1302
1ll6
670
673
491
481
589
563
935
850
40'16.74'N- 30"31.29',8
to42
45.643
40"15.49'N - 30"33.78'
E
40"14.58'
N 30"31.97'
E
4 0 " 1 3 .5N
0 ' - 3 0 " 3 1 .7E
7'
1058
705
706
47.724
49.537
3.321
6.562
r0.2t7
r1.643
13.759
15.862
17.824
20.721
2t.827
24.436
27.707
31.735
33.996
37.8r7
41.609
43.507
5r.552
t6u, (sn)
L. (sn)
DERINLIK
(metr€)
r.22
1.93
2.64
2.84
3.63
3.78
4.37
4.79
4.91
5.21
5.69
6.50
6.83
7.60
8.37
8.69
9.21
9.62
9.72
1 0l.3
9.25
8.73
8.57
8.26
7.81
7.47
6.78
6.60
6.20
5.53
4.89
4.54
3.75
3.21
2.86
2.56
2.22
t.52
1.09
Ek 1.4. E - B Profili zaman -uzakhk de[erleri ve Plus - Minus yotemi ile
hesaplananderinlikler
1 008
t339
1408
2243
t721
2t56
1 686
r520
1408
1078
t373
1339
1304
t704
1653
2034
2156
I113
1078
ISTASYON
(sT)
uZArrr.16
(KM)
I
2.353
6.087
10.177 4.79
13.91I 5.13
1 5 . 8 5 1 5.45
r7.882 5.72
19.929 5.89
24.061 6.49
25.731 6.62
27.195 6.81
30.018 7 . t 5
31.707 7.33
33.905 7.65
35.578 7 . 8 3
37.302 8.07
39.338 8.29
43.703 9.28
45.600 9.55
48.243 9.83
49.606 9.93
51.626 10.20
53.537 10.45
57.537 1 1 . 0 4
60.912 1 1 . 5 3
6 7 . 1 5 8 t2.72
68.237
t2.75
70.660 73.25
7 3 . 5 7 0 13.69
75.487 14.03
3
5
7
8
9
l0
12
l3
l4
r5
l6
.17
l8
ese
20
22
23
24
25
26
27
29
31
34
35
36
38
39
40
47
42
43
tr(sn)
DERINLIK
Ocn)
13.o2
8.24
t3.54
73.82
14.40
14.29
14.05
14.11
14.08
8.40
t3.92
9.29
9.38
9.47
72.71 24.74
13.17
1 3 . 1 8 24.82
14.05 25.O3
1 4 . 1 5 24.80
t4.49 24.85
14.93 25.O5
15.24 25.29
1 5 . 5 6 25.77
1 5 . 9 5 25.83
t6.23 25.96
1 6 . 4 8 25.68
16.67 25.39
17.24 25.47
17.61 24.79
18.02 24.84
1 8 . 5 5 24.89
19.14 24.86
t9.34 24.59
t9.76 24.22
20.06 23.82
14.58
13.51
14.35
14.11
r4.35
lns
107.394
t09.703
57
58
60
9.19
r3.65
to4.294
5l
8.62
8.66
9.01
9.84
slr
Yar
ilc
tj (sn)
DERINLIK
ftm)
23.55
23.75
24.O9
23.82
24.O1
24.t9
24.13
23.59
23.36
23.94
14.05
13.83
13.84
13.50
15.36
15.35
14.78
14.20
13.96
13.77
54
46
DERINLIK
Oon)
12.81
77.918
1 4 . 3 8 13.96
79.844 14.69 13.92
8 1 . 6 5 3 14.91 73.21
83.760 15,29 1 3 . 5 1
85.441
1 5 . 5 8 13.62
89.279 r6.26 t4.o4
92.542
95.261
98.762
102.708
M
tz (sn)
10.02 24.W
to.t2 2 3 . 7 1
1o.37 23.85
1 1 . 0 1 24.49
17.29 24.76
1 1 . 5 6 24.67
1 1 . 7 0 24.52
72.05 24.98
12.26 24.88
16.14
1 6 l. 8
16.54
16.83
17.01
17.27
t7.52
17.73
17.96
I8.15
18.64
19.00
t9.26
t9.72
20.16
20.26
39.77
39.42
39.90
39.84
39.74
39.73
39.91
39.96
39.93
39.94
4 0 . 18
40.08
39.78
39.98
39.77
39.26
Ek 1.5. Gillciik - Abant profili P dalgasryanslma fazlan geliq zamanlan ve hesaplanan
derinlikler
ISTASYON
(sT)
104
103
t02
l0l
100
99
98
97
96
95
94
92
90
89
87
85
83
ftw
81
80
78
77
76
75
74
-IJ
72
7T
70
69
66
65
64
62
UZAIO IK
(KIVN
24.251
26.558
28.409
tr (sn)
DERINLIK
ffiIvn
6.42 t3.82
6 .7 8 t4.t7
7.02 t4.23
29.8r4 7 . 1 8 t4.t7
32.408 7.50 1 4 . 1 1
33.538 7.64 14.06
3 6 .4 1 8 8.09 14.33
38.460 8.43 14.60
40.737 8 . 7 9 1 4 .80
43.395 9.28 15.36
44.993 9.50 1 5 . 3 1
47.673 9 .9 5 15.63
5 1 . 0 6 6 10.42 t5.46
54.994 Lt.02 1 5 .50
57.035 tt.32 15.43
6 0 .5 1 9 rr.94 15.94
64.367 t2 .5 8 16.21
65.401
t2.71 16.01
68.079
1 3 . 1 6 t6.20
69.378
72.452 1 3 .8 4 1 6 . 1 0
74.4t8 14.r2 1 5 . 8 6
76.r29 t4.26 r4.82
78.r87 r4.65 15.26
80.068
1,4.96 15.29
81.421
1 5 .0 9 t4.53
82.830 1 5 . 3 1 14.43
84.902 15.67 14.59
86.262 15.92 1 4 . 8 1
8 8 . 9 1 6 16.39 15.09
93.r29 16.99 1 4 . 1 5
94.604 17.24 1 4 .19
96.369 1 7 .5 4 t4.24
1 0 0l.8 2 t 8 . 1 7 t4.r4
b (sn)
DERINIJK
(KM)
9.23
9.47
9.54
9.64
9.90
10.07
24.63
24.84
24.56
24.49
24.58
24.81
24.85
24.79
24.80
24.44
24.04
r0.36
10.55
t0.79
10.99
tr.o7
T1.42 24.r9
11.94 24.68
12.50 25.02
t2.70 24.77
13.04 24.26
1 3 . 5 9 24.45
1 3 . 6 9 24.26
14.06 24.29
1 4 . 1 8 23.98
14.16 24.05
t4.93 24.23
t5.12 23.94
1 5 . 5 1 24.48
t5.73 24.21
16.00 24.64
16.23 24.79
1 6 . 5 3 24.79
t6.77 25.04
17.01 24.14
17.66 24.29
1 7 . 9 1 24.49
1 8 . 2 0 24.66
1 8 . 8 9 25.44
h (sn)
DERINLIK
(KIIO
15.32 40.46
1 5 . 6 1 40.35
1 6 . 0 6 40.70
1 6r.9 40.83
16.35 40.40
t6.47 40.35
1 6 . 8 4 40.60
t7.07 40.71
1 7 . 2 1 40.54
t7.37 40.27
17.63 40.50
1 8 . 0 4 41.76
1 8 l.0
4t.25
t8.77
19.t4
19.29
19.44
19.84
4r.25
40.73
40.58
40.29
40.00
Ek 1.6. Karasu - Yenipazar profili P dalgasr yanslma fazlan geliq zamanlan ve
hesaplananderinlikler
Ozcrguiq
1966 yrhnda Afyon'da dofdu. ilk, orta, lise elitimini Afyon'da tamamladr.1984
yrhnda girdili istanbul Teknik Universitesi, Maden Faktiltesi Jeofizik Miihendislili
Btiliimii'nden1989yrhndamezunoldu. 1989- 1993yrllan arasmdai.f.U. MadenFaktiltesi
Jeofizik Miihendislili Bdliimiinde ara$trrmagdrevlisi olarak gtirev yaptr. 1993yrhndanberi
Afet iqleri Genel Miidiirliilii, Deprem AraqtrrmaDairesi Baqkanhir, Sismoloji $ube
Miidtirltilii'nde JeofizikMiihendisiolarakgahEmaktadrr.