Artık LCC ler (TARİFELİ UCUZ HAVAYOLU ŞİRKETLERİ) charter

ÖZET:
Artık LCC ler (TARİFELİ UCUZ HAVAYOLU ŞİRKETLERİ) charter
uçuşlarının yerini almaktadırlar.LCC ler in yaygınlaşması insanların daha
çok seyahat etmelerini sağlamakta (hem ucuz, hem de her an uçak
bulunabilmesi nedeniyle) ve tatil alışkanlıklarını değiştirmektedir.
Hafta sonları ,Cumadan çıkıp Pazar akşamı dönmek suretiyle ‘’City Break
‘’ denilen bir tatil türü daha çıkmış olup giderek yaygınlaşmakta ve hacmi
artırmaktadır.
Diğer taraftan tatil paketi içinde en büyük pay uçak biletidir.Ucuz uçak
şirketlerinin uçuş yaptığı yerler bu bakımdan cazip olmakta ve her an uçak
bulunuyor olması da tatilcilerin yönünü bu tür destinasyonlara
çevirmelerine neden olmaktadır.
Zaten artık tatil paketi parçalanmış ve tatilci önce ucuz uçak sonrada aynı
web site dan, ucuz otel bularak kendi tatil paketini kendi yapmakta ve
dolayısıyla tur operatörleri Pazar payı kaybetmektedirler.
Bu gelişmeler Pazarda yapısal değişiklikler yaratmakta ve büyük tur
operatörlerini birleşme ye itmektedirler. Thomas Cook ,My Travel isimli
diğer tur operatörünü,TUİ ise First Choise satın alarak maliyetlerini
düşürmeye ve Pazar paylarını korumaya çalışmaktadırlar.
Avrupada artık destinasyonlar ve ya airportlar LCC uçuşlarını çekmek için
yarışa girmekte hatta avantajlar sağlamaktadırlar.Örneğin İngiltere’den
İspanya da -Tenerife günde 10 sefer düzenlenmekte ve ucuzluğu ve sık
sefer olması Tenerifi tercih edilir kılmaktadır. Ayrıca kış sezonunu da ve
dolayısıyla atıl kapasiteyi de kullanılır hale getirmesi ile ekonomik katma
değeri çarpan etkisi ile artmaktadır.
Sonuç olarak,Dalamana bir LCC (örneğin Easy Jet ) gelmesini sağlamak
sezonunu uzamasını , atıl yatak kapasitesinin kullanılmasını ve yolcu
sayısının artmasını sağlayacaktır.
LCC nin Dalamana uçuş yapmasını sağlamanın ise iki yolu vardır.
1) Maliyetlerinin ucuzlatılmasını sağlamak.
LCC lerin maliyetlerinin içinde
- Airport harcamaları %30,
- Yakıt %27,
- Crewing (personel) masrafları %12 pay oluşturmaktadır.
Görüleceği üzere havalimanı costlarının düşürülerek uçuşların cazip hale
getirilmesi öncelikle yapılması gereken ilk tedbirdir.
2)
İkinci olarak özellikle kış aylarında uçmasını sağlamak için
sektörel kuruluşlarca oluşturulacak bir fon aracılığıyla bir süre
desteklenmesine yani boş koltuk garantisi verilmesine ihtiyaç
vardır.Tutundurma masrafları denilebilecek bu tür desteklere zaten bir
süre sonra gerek kalmayacaktır.
% 70 ler düzeyinde Break –even point ‘ e (başa baş) sahip olan bu tür
uçak şirketleri başlangıçta ,zaten sağladıkları %40-50 dolulukları ile Break
–even point arasındaki boş koltukların otellerce paylaşılması halinde
uçmak için yeterince korunmuş olacaklardır.Burada sektör kuruluşları
ve/veya özel ve tüzel kuruluşların sorumluluk almaları ve gereğini
yapmaları yeterli olacaktır.Uçuşa başlanabilmesi için asgari haftada 3
sefer konulması bu şirketlerin başlangıç noktasıdır.
DALAMAN HAVALIMANI ATM & ROUTE DEVELOPMENT GROUP(RDG) AIRPORT
STRATEGY AND MARKETING(ASM) GRUBU TOPLANTISI
1. Sunumlar
29 Ekim Pazartesi günü Dalaman’ a intikal eden Route Development Group ve İngiliz
Elçiliği yetkilileri ile ertesi gün konferans salonunda aşağıdaki katılımcıların iştirakiyle
workshop başlamıştır;
-
Muğla İl Valisi Lütfi YİĞENOĞLU
-
Muğla İl Vali Yardımcısı Recep YÜKSEL
-
Köyceğiz Kaymakamı İbrahim Halil ÇOMAKTEKİN
-
İngiltere Büyükelçiliği Yatırım ve Ticaret Müsteşarı Steven SMITH
-
İngiltere Büyükelçiliği Yatırım ve Ticaret Müdürü Taylan ATAKAN
-
ATM Havalimanı Yapım ve İşletme AŞ Yön. Kur. Üyesi ve Genel Müdürü
Hamdi GÜVENÇ
-
Muğla İl turizm Müdürü Osman Murat SÜSLÜ
-
GETOB Başkanı İlhan AÇIKGÖZ
-
DHMİ Dalaman Baş Müdürü Ahmet KOÇAK
-
Dalaman Havalimanı Emniyet Şube Müdürü Yaşar Turan ÇEBİ
-
ASM Grubu Eric LAYDEN, Alison GAYWARD ve Gordon BEVAN ile katıldılar.
-
Land of Lights bölge gazetesinden Çağla DÜZENLİ
Bu workshop tan önce Pazartesi akşamı İngiliz elçiliği ve RDG yetkilileri, bölgede
İngilizce çıkan Land of Lights isimli gazetenin editörleri ve bölgede yaşayan İngilizlerin
toplumsal önderleriyle ön toplantı yapılarak workshopta değinilecek ana ilkeler
belirlenmiştir.
Workshop Hamdi Güvenç’in katılımcılara hoş geldin konuşmasıyla açılmıştır. Aşağıda
sırasıyla konuşmacılar ve sunumları yer almaktadır.
Steven Smith (İngiltere Dış Ticaret Müsteşarı)
Türkiye ve İngiltere arasında çok yakın bir işbirliği bulunmaktadır. İngiltere Türkiye’nin
Avrupa’daki en iyi dostudur. Türkiye’yi Avrupa Birliği’ne entegre olmuş görmek
istiyoruz. Şu anda ikili ticaretimiz €13 milyar civarındadır. Türkiye’de 1.500 İngiliz
firması (BP, Vodafone, Tesco v. b. ), İngiltere’de ise 220 Türk firması faaliyet
göstermektedir. 2006 istatistiklerine göre; İngiltere Türkiye’de en çok yatırım yapan
birinci ülke konumundadır. İngiltere’de 80 Türk firması yatırım yapmış durumdadır (Koç,
Arçelik, Beko v. b. ). Gelişmeler çerçevesinde İngiltere’den Türkiye’ye gelen turist
sayısında artış vardır. 2006’da 1,4 milyon İngiliz turist gelmiştir. 2007’de 2 milyon turist
gelmesi beklenmektedir.
Akdeniz ve Ege kıyılarında 70.000 yerleşik İngiliz yaşamaktadır. Diğer taraftan;
500.000 Türk İngiltere’de yerleşik durumdadır. Bu durumun sivil havacılık sektörüne
olumlu etkileri açıktır.
British Airways seferlerini arttırmıştır. British Mediterranean, London Gatwick –
Esenboğa uçuşlarına başlamıştır. EasyJet London Luton – Sabiha Gökçen uçuşlarına
ve Thomsonfly & Thomas Cook mevcut uçuşlara devam etmektedir. İngiltere olarak
karşılıklı seferleri desteklemekteyiz. Bu durumların yaygınlaşması Open Skies (Açık
Semalar –tüm kısıtlamaların kaldırılması) politikasını destekleyecektir.
2
Eric Layden (RDG Başkan Yardımcısı)
Sunumumuzda üç ana husustan bahsedeceğiz:
1- RDG’nin dünya sivil havacılığındaki yeri (Eric Layden)
2- Route geliştirmenin önemi (Gordon Bevan & Ali Gayward)
3- Dalaman Havalimanı ATM
programlarının geliştirilmesi.
Dış
Hatlar
Terminali
ile
birlikte
yeni
uçuş
ASM, Manchester merkezli bir şirkettir. Bizim grubumuz uluslararası stratejik route
geliştirme üzerinde uzmanlaşmıştır. Amacımız; ekonomik olarak katkı sağlamak ve
havalimanları ile birlikte çalışarak onlara katalizör görevi görmektir. Ulusal ve
uluslararası kuruluşlarla işbirliği yaparak route gelişimine katkı yapmaya çalışıyoruz
ASM, Route Development Group’un yan kuruluşu olup, Manchester merkezli
uluslararası bir şirkettir. Polonya, Malezya, Macaristan, Çin, Japonya ve Hindistan’da
ofislerimiz vardır. Ayrıca; Orta Doğu ve Afrika’nın temsilciliğini yapmaktayız.
RDG’nin bazı yan kuruluşları :
RDG Solutions:RDG’nin danışmanlık şirketidir. Yıllık uluslararası Fuar etkinlikleri
yapılmaktadır.
Yazılı ve Görsel medya şirketleri bulunmaktadır.Bunları Dalaman Havalimanı için de
kullanmak arzusundayız.
Gordon Bevan (RDG Baş Danışmanı) & Ali Gayward (RDG Müşteri Direktörü)
Route gelişimi için yapmamız gerekenler :
1- Ürünümüzü çok iyi kavramak
2- Rakiplerimizin neler yaptıklarını kavramak
3- Bölgenin durumunu kavramak
Bunlar rekabetçi ortamda olmalıdır. Herkes bizim rakibimizdir. Müşterilerimizi ve route
gelişimimizi tabloda görmekteyiz. İlk olarak; anlamamız gereken şey Dalaman’ın
rakiplerine göre durumu rekabet pazarındaki pozisyonudur.
İngiltere’den Türkiye’ye olan Charter Seferleri
1998’den beri charter uçuşlarında artış olmuştur. İngiltere’den Türkiye’ye olan uçuşlar
rakiplerine göre iyi performans göstermiştir. Son yıllarda Portekiz’de düşüş görülürken,
dinamik bir pazar olan Bulgaristan dalgalanma göstermektedir. Türkiye’nin başarılı
performansında rakip ülkelerde charter seferlerinde görülen yapısal değişiklik rol
oynamıştır.
Türkiye ve Türkiye’ye Uçuş Olan Havalimanları
Türkiye’ye yapılan charter uçuşları başta iki havalimanı olmak üzere 21
havalimanından gerçekleşmektedir. Bu durum Türkiye’nin İngiltere pazarındaki
penetrasyonunun iyi olduğunu ifade etmektedir. Bu havalimanları ile iyi ilişkilerde
bulunmak pazarın geliştirilmesinde yarar sağlayacaktır.
Dalaman Havalimanı’nın Başarısı
Dalaman Havalimanı, Türkiye’ye yapılan charter seferleri için önemli bir destinasyon
olmuştur. Charter uçuşlarında sadece uluslararası değil, ülke içi bölgesel rekabet te
yaşanmaktadır. Ülke içine Bodrum ve Antalya Havalimanları rakip olarak yer alırken,
uluslararası ölçekte bilinen rakiplerin yanı sıra Akdeniz çanağında Mısır, Tunus, Fas
hatta Libya yeni rakipler olarak hızla gelişmektedirler. Türkiye, İngiltere’den azalan
3
charter uçuşlarında payını arttırırken, rakip ülkeler Low Cost Carrier (LCC)’lere
kaymaktadırlar.
Pazardaki Büyük Yapısal Değişiklikler:
1. LCC’lerin artması
2. Tur operatörlerinin birleşmesi.
Turizm acenteleri rakamlarına baktığımızda; charter uçuşları azalmamakla birlikte uçak
gövdeleri küçülmektedir.
Piyasada charter uçuşlardan tarifeli uçuşlara geçiş yaşanmaktadır. Buna örnek olarak
Portekiz ve İspanya-Malaga bölgesi gösterilebilir.
İngiltere’den Türkiye’ye Olan Tarifeli Uçuşlar
Türkiye’ye olan tarifeli uçuşlar artmaktadır. 9 yıl içinde uçuş trafiği yaklaşık olarak iki
katına çıkmıştır. Tarifeli uçuşlar 4 İngiliz havalimanı etrafında odaklanmıştır.
British Airways ve THY tarifeli uçuş pazarına hakimdir ancak EasyJet Londra-İstanbul
seferlerine başlamış olup pazarda önemli değişiklikler yaratabilecek durumdadır.
Burada bizim için önemli olan konu Dalaman’a tarifeli ucuz uçuşlar koydurabilmektir.
İngiltere-Portekiz ve İngiltere-Malaga Charter ve Tarifeli Uçuşları Gelişim Süreci
Tarifeli uçuşlarda artış ve charter uçuşlarda düşüş gözlemlenmektedir. Malaga’da bu
daha belirgin şekildedir. Tur operatörleri pazardaki değişimlere ayak uydurmalıdır. Yıllık
olarak Faro ve Malaga uçuşları azalmaktadır.Her iki tarafta da tarifeli uçuşlarda gittikçe
büyüyen bir Pazar vardır.
Tarifeli uçuşların oluşu sezonsal etkileri düzeltir. Malaga’nın durumuna bakılacak olursa
bariz bir şekilde dalgalanmayı azaltmış ve pazarı büyütmüştür. Ocak’ta turist sayısı 5’e
katlanmıştır. Bunların birkısmı villa sahipleri olmakla birlikte diğer kısmı da uzun süreli
yerleşik turistlerdir.
Çözülmesi gereken sorun, boşluğu değerlendirmektir. Marina, Otel, Restoran v.b. gibi
herşey mevcuttur fakat sıfır kapasite çalışmaktadır. Elimizdeki ürünü iyi kullanırsak
uçuş programları geliştirilebilecektir.
Dalaman ve Dalaman’ın Geleceği
Dalaman Havalimanı’nın ve sosyal paydaşlarının karşılaştığı stratejik sorunlar
şunlardır.
-
Tur operatörleri birleşmekte
-
Tur operatörleri LCC pazarından uzaklaşmakta,
-
Tur operatörleri kazanç sağlayan pazarlara yönelmekte,
-
LCC’ler tamamen liberal pazarları tercih etmekte,
-
Orta ölçek pazarındaki rekabet kızışmaktadır..
Akdeniz pazarı çok rekabetçi bir pazardır. Rakiplerimiz Fas, Tunus, Mısır v.b. dir.
Mesafe ve Serbestlik Pazarınızı Belirler
Turizm pazarı bir savaş alanıdır. Herşeye erişilmesi gerekmektedir. Uçakların
teknolojisiyle alakalı olarak, LCC’ler bunun dışına çıkamaz.
Ali Gayward (RDG Müşteri Direktörü)
LCC’leri bölgeye çekmek için bölgenin ne sağlayacağını belirtmek gerekir.(olay sadece
havalimanına bağlı değildir, sosyal paydaşlarla da ilgilidir. )
4
Süreç:
1- Çalışma aşaması (Bölgedeki 2nci yaşam evlerini, villaları, marinaları v.b. gibi
potansiyeli göstermek)
2- Kargo taşıyıcıları için uçak tipi, servis çeşidi v.b. belirlenmesi gerekir.
3- Bu arada; yolcu portföyünün nasıl geliştirilmesi ve neler sunulacağının
gösterilmesi gerekir.
4- Rekabete bakılması gerekir..Rekabet sadece iç rekabet değildir.(Bodrum,Antalya
v.b.) Uluslar arası rekabet çok daha önemlidir.
5- Bundan sonra havalimanlarının mevcut durumuna bakılmalıdır.(pist durumu, alt
yapısı v.b.).Ama havalimanı kapasitesi Pazar kapasitesi kadar önemli değildir.
6- sSon olarak da, kampanya unsurlarının neler olacağını belirlemek gerekir.
ASM’nin rolü başarılı bir kampanya yaratma ve bunu sürdürmektir. Bundan sonra
Route stratejisine geçeceğiz.. Her havayoluna değişik route belirlenerek yolcu portföyü
buna göre ayarlanacak. Böylece pazarlama stratejisi ve planı düzenlenecektir.
Havalimanı iş planlamasına yardımcı olacağız. Bunlar uzun ve zaman alıcı
faaliyetlerdir.fakat havayollarını ikna etmek önemlidir. Bundan sonraki hedef
havayollarının belirlenerek pazarlık aşaması na başlamaktır.
Hamdi Güvenç (ATM Dalaman Havalimanı Genel Müdürü)
İngiltere’de yılda 66 milyon kişi yurt dışına seyahat etmektedir.Ortalama bir İngiliz
tourist yılda 2-3 defa yurt dışına çıkmakta ve bu eğilim artmaktadır.
Sezonu kış dönemine uzatıp, tesislerinin açık kalmasını sağlamalıyız.
Sektördeki değişim çok önemlidir. Charter yerine tarifeli uçuşlar artmaktadır. Stelio
Hajiioannou (EasyJet’in kurucusu) LCC ile yeni bir iş modeli yarattı ve piyasada yapısal
değişikliklere yol açtı.
LCC’ler düşük fiyat uyguluyorlar ve internet üzerinden faaliyet gösteriyorlar. 13,7
milyon İngiliz İspanyaya,11 milyon ise fransaya seyahat etmektedir. Sadece 1.3 milyon
İngiliz Türkiye’ye gelmektedir..
Güney Kıbrıs bile bizden daha iyi durumdadır. Rodos gibi küçük bir ada bile bizden
öndedir. Çalışma şeklimizi değiştirmemiz gerekiyor. Charter’ların düşüş gösterdiği ve
tarifeli uçuşların arttığı konusunda hem fikiriz.Bütün sektörün bunu iyi değerlendirmesi
lazımdır..
Easyjet 35 milyon yolcu taşıyarak büyük başar göstermiştir..
Tatil paketinin yarısı havayolu biletine gitmektedir. LCC bölgeye çekebilmek için portföy
hazırlamamız gerekiyor.
Yapılması gerekenler :
Bir route un LCC şirketine cazip olabilmesi için iki unsur bulunmaktadır.
1- Maliyetleri düşürmek(Easy jetin maliyet yapısında costların %30 havalimanı
masrafları,%29 Yakıt masrafları ve %12 Uçuş ekibi masraflarından oluşmaktadır.)
Bu durumda Havalimanı masraflarını aşağıya çekmek için DHMİ taraf olarak gerekeni
yapabilir.
2- Şirketin riskini azaltmak için kamu ve özel sektörün Boş
desteklemesi.Bunun başarılı örnekleri diğer ülkelerde yaşanmıştır.
5
koltukları
Dalaman sezonu kısalmıştır.. Sezon Mayıs ve Ekim arasında sıkışmış
durumdadır.Herkes konuşmakta fakat bilinen ve tecrübe edilmiş hususlarda eyleme
geçmemektedir.
Otelciler, Sivil toplum örgütleri ve tur operatörleri olarak boş koltuk kapasiteleri garanti
edilebilir. En büyük billboard Easyjet’in web sitesidir.Bölge olarak bu sitede yer
alınmalıdır.
LCC’leri ikna etmemiz gerekiyor. Bunun yollarını oluşturmalıyız.. DHMI ile görüşmelere
devam edeceğiz ve boş koltukları garanti etmemiz için Vali beyin başkanlığında
kurumlarla ve otelcilerle temasa geçmemizde yarar vardır.
Hedefimiz:
Bölge ve turizmciler olarak şu anda dünyanın en büyük billboard’u olan Easyjet’in web
sitesinde yer almaktır.
Teşekkürler !
Lütfi Yiğenoğlu (Muğla Valisi)
Böyle önemli bir toplantıda neticeye yönelik somut adımlar atmalıyız.Uzun zamandır
ilgili sektör temsilcileriyle üzerinde çalıştığımız Muğla İli 2008 yılı turizm planını 15 gün
içerisinde kamuoyuna ve taraflara sunacağım.Türkiye’ye gelen turistler Türkiye’nin bir
cennete ve büyük bir hazineye sahip olduğundan bahsetmektedir.15 gün sonra
sunacağımız Turizm planımız Sektör için çok önemli unsurlar taşımaktadır.Bölgede 131
koy vardır.Önemli olan turistlerin sadece deniz kum değil çeşitlenmiş turizm yoluyla
tarih ve doğayla da iç içe olmalarını sağlamaktır.Özellikle kış dönemi üçüncü yaş grubu
turistler için çok uygundur.
Bu toplantıdan çıkan sonuçların 2008 turizm planda yer almasını sağlamak üzere
tarafıma iletilmesini istiyorum.Sizin hedefiniz bizim hedefimizdir.
Burada olmaktan mutluyum. Toplantının sonunda daha çok aydınlanacağım.
Çok teşekkürler !
2. İkinci Oturum – Tartışma ve Forum
Eric Layden (RDG Başkan Yardımcısı)
Turizm yetkilileriyle çalışmaktayız. Bazı birimlerimiz :
-Danışmanlık (RDG Solutions)
-Routes Etkinlikleri
-Medya,Basın (yayınlar,TV,Internet)
ASM 1993’de kurulmuştur. Dünya’daki ilk ve en büyük route gelişim şirketidir. Uzmanlık
konumuz üzerinde odaklanmış bulunmaktayız.
Hem hub hem de diğer havalimanlarına hizmet vermekteyiz.. RDG Solutions yeni bir
şirkettir. Dünya Route Gelişim Forumu kayda değer önemli bir etkinliktir. Routes
etkinliğinde delegeler turizm faaliyetleriyle desteklenen 3 gün boyunca birebir görüşme
yapma fırsatına sahiptirler. Sadece havalimanı ve havayolları katılmaktadır. Bu etkinliği
2010 yılına kadar tahsis etmiş durumdayız. 2011 & 2012 yıllarına kadar Türkiye bizim
için önem taşımaktadır. Bölgesel etkinliklerine de başladık. Bu Avrupa’daki bölgesel
etkinlikleri de kapsar. Avrupa’daki etkinliğe 400 delege iştirak etmiştir. Türkiye’yi
Avrupa’nın değişmez bir parçası olarak görmekteyiz.
6
Ali Gayward (RDG Müşteri Direktörü)
Biz hem BAA(İngiliz Havalimanları İşletmecisi) gibi büyük havalimanları hem de
Curacao
(Hollanda Antilleri) gibi küçük havalimanlarıyla birlikte çalışmaktayız. Her çaptaki
havalimanlarıyla çalışmaktayız.
Başarılarımız :
American Airlines ve British Airways ile çalışmaktayız
LCC olarak ise Swiss Air ve Cargo Airlines ile çalışmaktayız
Çalıştığımız kurumlara çok kolay adapte olabilmekteyiz. Gelecek sezon için kış planları
tamamlanmak üzeredir. Yaz sezonu için ise 2008 başlarında başlayacaktır. Bir an önce
görüşmelere başlamamız gerekir. En önemli şey stratejiyi geliştirip görüşmelere
başlamaktır.
ASM’nin yaptıkları :
-Danışmanlık hizmeti
-Önemli olan bunları uygulamaya koymak
Bu bir takım çalışmasıdır. Önemli olan eğitim kısmı.. Her havayoluna yaptığımız satış
farklıdır.
Pazar Araştırması:
Uçakların kapasitesini arttırmamız ve uçak tipleri ve dolayısıyla koltuk sayısını
arttırarak daha fazla yolcu çekmemiz gerekiyor.
Stratejimizi kavramamız gerekiyor..
Dalaman bu stratejiyi nasıl gerçekleştirecek?
Fiyat konusu da önemlidir. Varolan müşterilerimizin ne yaptıklarını anlamamız ve
Dalaman’ı farklı kılan şeyleri değerlendirmemiz gerekiyor. Rakiplerimizin ne yaptıklarını
anlamamız gerekiyor. .
Ayrıca; havalimanı kapasitesini değerlendirmemiz gerekiyor. Her havayolu kendi
kampanyasını yürütmektedir. Onların istediği teklifleri yapmaktayız.
Uçak Trafiği Tahminleri
Uzun ve kısa süreli tahminler yapabilmekteyiz. Havayolları için rotalarında değişiklik
yapmalarını önereceğiz. Sadece havayollarıyla çalışmamaktayız. Finans sektörüyle de
çalışmaktayız. Her havayolunu farklı bir şekilde ele almamız gerekir. Havayoluna
yapılan satış çok uzun bir süreçtir.
Otelciler,turizm yetkilileri gibi her sektörden destek almamız gerekir. Dalaman’ın ufku
açıktır.
Sizi doğru insanlarla tanıştırıp , ne sunmanız konusunda yardımcı olacağız.
ASM’nin Görevi
Size ilerleyen süreçte yardımcı olabiliriz. Uluslararası danışmanınız olabiliriz. Sizin
gelişmenize yardımcı olarak tur operatörlerine, havayollarına v. b tanıtacağız.
Route Gelişim Stratejisine Giden Yol
Eğitim verilebilir. Dalaman’da ya da Manchester’daki merkezimizde bu eğitimler
verilebilir.
Route Gelişiminin Esasları
7
Pazar araştırması nasıl yapılır ?
1nci Gün : Değerlerinizi Havayollarına nasıl sunarız?
2nci Gün : Havayollarıyla ilgili gelişmeler nelerdir?
Neyle ilgileniyorlar?
Bu süreçte kararı kim veriyor?
3ncü Gün (Son Gün) : Havayollarına nasıl sunum yaparız?
Havayollarına ne sunarız?
Nasıl uygulamaya koyarız?
Mali olarak nasıl gelişiriz?
Bilgimizi nasıl koruma altına alırız?
- Bunlar bizde gizli tutulur. Bizim görevimiz bunu en iyi şekilde gerçekleştirmektir. Direkt
olarak havayollarıyla temasa geçerek ve tam olarak ne istediğimizi belirterek onların
daha fazlasını sormasını engelleyebiliriz. Müşterilerimizin bilgilerini diğer
müşterilerimizle paylaşarak onlarla olan ilişkilerimizi tehlikeye atamayız.
Bizim en büyük rakibimiz Mısır’dır. Müşterilerimiz için en uygun olan stratejiyi belirleyip,
geliştireceğiz. Bilgilerin gizliliği iki taraflıdır. İlişkilerimiz uzun sürelidir, bunu tehlikeye
atamayız. Havalimanlarıyla olan ilişkilerimiz çok güçlüdür.
İlhan Açıkgöz (GETOB Başkanı)
. Her türlü işbirliğine ve devletle çalışmaya hazırız. Benim teklifim bir heyetin
oluşturulmasıdır ve bu acilen yapılmalıdır çünkü bunun tam zamanıdır. Bunun sebebi,
bu sürecin çok zaman almasıdır. İlk başta bir başarıya imza atmamız gerekir.
Gordon Bevan (RDG Baş Danışmanı)
Dalaman Havalimanı Pazarına Bakış ve Bazı Karşılaştırmalar
Portekiz’in en büyük rakibi İspanya’dır. KLM’nin Martin Air’ı satın almasıyla Martin Air
Avrupa’da kaybolacaktır. Bu değişeceği için, daha fazla yolcu çekmek için bir yol
bulmamız gerekir. Yolcular Pazartesi günü gelip, Pazartesi günü ayrılmak istemiyorlar.
Pazartesi günü gelip, Cuma günü ayrılmak istiyorlar.Yani serbest olmak istiyorlar. Bizim
işimiz tur operatörüne gidip Dalaman Havalimanı hakkında görüşme yapmaktır.
Dalamana 21 İngiliz havalimanından uçak kalkması çok iyi bir penetrasyondur.
Dalaman bu ilişkilerini kullanmalıdır.Örneğin
Doncaster Havalimanı sadece 2
seneliktir. Buradan uçuşlarının olması Dalaman Havalimanı için avantajdır.
Türkiye ve Türkiye’ye Uçuşları Olan Havalimanları
Easyjet’in görüşü, Türkiye’de 5 noktaya uçmaktır. Sorun, şu an neye uğraşmanız
gerektiğini bilmenizdir. Seneye MN ler nedeniyle başlıca tur operatörlerinin sayısı 4’den
2’ye düşecektir. Şu andaki düşüncemiz doğrudur.
Hamdi Güvenç (ATM Dalaman Havalimanı Genel Müdürü)
Turistlerin tatil anlayışları konusunda büyük değişim yaşanmaktadır. Cıty break veya
weekend break tatilleri giderek artmaktadır. Dalaman pazarı için bu gelişme özellikle
kullanılabilir. Bütün bir yıl için Plaj ve otelden daha fazlasını sunmalısınız.Kış ve off
seasonda uraya gelmeleri ve Dalaman’a seyahat etmeleri için daha çok neden
yaratmamız gerekiyor.
8
A Total Delivery Programme
- A Path to Creating a Higher Profile Within the Airline Industry, New Routes and
Sustainable Traffic Growth
Delivery Phase
Study Phase
Assessing the
Market
Understanding
the Airline &
Cargo
Customers
Route
Development
Strategy
Reviewing the
Airport
Capabilities
Client Personal
Route
Development
Skills
Assessment
Evaluating the
Competition
Marketing
Strategy
Marketing
Plan
Route,
Airline &
Traffic
Targets
Route
Development
Delivery
Plan
Route
Development
Implementation
Training
And Skills
Development
Traffic
Forecasting
Airport
Business
Planning
9
Marketing
Implementation
Dalaman Havalimanı trafiği ve karşılaştırması
Birleşik Krallık’tan Türkiye’ye gerçekleşen charter trafiği
UK Charter Performance to Turkey
3,000,000
2,500,000
2,000,000
1,500,000
1,000,000
500,000
Turkey
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
1,593,071
1,401,951
1,319,206
1,409,443
1,459,259
1,463,647
1,859,706
2,529,280
2,340,043
Bulgaria
92,817
40,875
35,938
46,690
113,251
114,130
358,505
584,420
610,864
Cyprus
1,270,288
1,507,995
1,730,146
2,036,641
1,883,911
1,734,693
1,673,412
1,729,528
1,823,192
Portugal
1,862,533
1,973,807
1,960,207
1,964,174
1,949,181
1,912,584
1,755,422
1,419,429
1,240,575
Türkiye’ye gelen turist sayısı 2000 yılına gçre 1.000.000 artış göstermiştir.
Türkiye’ye uçuş yapılan Birleşik Krallık Havalimanları
0.8%
4.0%
1.5%
1.3%
1.7%
Turkey Charter Passenger
Performance, 2006
0.3%
1.0%
0.1%
2.6%
LGW
27.2%
1.5%
EDI
STN
LHR
6.5%
LTN
MAN
BRS
2.8%
NCL
BHX
CWL
0.3%
7.2%
3.0%
0.4%
1.4%
GLA
LPL
BFS
BOH
DSA
EMA
6.4%
EXT
HUY
LBA
5.2%
MME
24.9%
NWI
10
Türkiye’de gerçekleşen charter trafiğin yaklaşık yarısı İngiltere’deki 2 havalimanından
gelmektedir. Bunun yanı sıra, Birleşik Krallık’taki 21 farklı havalimanından Türkiye’ye
uçuş yapılmaktadır. Bu Türkiye için çok önemli bir avantaj durumundadır.
Yunanistan’a uçuş yapılan Birleşik Krallık Havalimanları
UK Charter Performance to Greece
6,000,000
5,000,000
4,000,000
3,000,000
2,000,000
1,000,000
-
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
Yunanistan’da gerçekleşen charter trafiğinde 2001 yılındaki yükseliş sonrası gerileme
görülmektedir.
Dalaman Airport Performance
UK Charter Performance by Airport
2,500,000
DALAMAN
BODRUM (MILAS)
ANTALYA
2,000,000
1,500,000
1,000,000
500,000
-
1998
1999
2000
2001
11
2002
2003
2004
2005
2006
Dalaman Havalimanı Birleşik Krallık’tan gerçekleşen charter trafiği açısından
Türkiye’nin en önde gelen havalimanıdır. Bodrum Havalimanındaki artış da kayda
değer büyüklüktedir.
Dalaman Airport Performance
UK Total Charter Performance
39,000,000
38,000,000
37,000,000
36,000,000
35,000,000
34,000,000
33,000,000
32,000,000
31,000,000
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
Birleşik Krallık’taki toplam charter trafiği yukarı grafikte de görüldüğü gibi son yıllarda
gerilemektedir. Bu azalma karşılığında, LCC trafiği artış göstermektedir.
Gelecek Yıla Bakış
Thomas Cook 2007 yaz
■ Birleşik Krallık: rezervasyon -5%, kapasite -5%, fiyat +1%;
■ Orta Avrupa: rezervasyon -6%, kapasite ayarlanıyor, fiyat +2%;
■ İskandinavya: rezervasyon +2%, kapasite flat, fiyat +4%;
■ Kuzey Amerika rezervasyon -32%, kapasite -32%, fiyat +11%;
Thomas Cook 2007/8 kış
■ Birleşik Krallık: rezervasyon+2%, kapasite -5%, fiyat -1%, 26% satılan;
■ Orta Avrupa: çok erken fakat göstergeler pozitif;
■ İskandinavya: rezervasyon +14%, kapasite +6%, fiyat +6%, 36% satılan;
■ Kuzey Amerika: rezervasyon göstergeler iyi, fiyat +8%;
TUI Travel 2007/8 kış
YUI yaptığı açıklamalarda 2007/8 kış sezonu rezervasyonlarının çok güçlü olduğunu
bildirmektedir.
■ Birleşik Krallık: Satılan yerler- 25% First Choice; 3%
12
2006
■ İskandinavya: Satılan yerler 24%.
■ Orta Avrupa: Satılan yerler 10%.
TUI Travel 2008 yaz
TUI Travel 2008 yaz trafiği için şu açıklamayı yapmıştır;
Birleşik Krallık 26%’sı First Choice tarafından 2%’si Thomson satılmıştır. Erken yapılan
bu rezervasyonlar 2008’in sector için iyi bir yıl olacağının işaretlerini vermektedir.
Birleşik Krallık’tan Türkiye’ye yapılan tarifeli uçuş trafiği
Scheduled Passenger Traffic Evolution, UK-Turkey
1,200,000
1,000,000
800,000
600,000
400,000
200,000
-
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
Birleşik Krallık’tan Türkiye’ye gerçekleşen tarifeli uçuş sayısı artmaktadır. Tarifeli trafik
son dokuz yılda yaklaşık 2 kat artmıştır.
UK Scheduled Traffic to Turkey, 2006
800,000
STANSTED
700,000
MANCHESTER
HEATHROW
600,000
GATWICK
500,000
400,000
300,000
200,000
100,000
-
Dalaman
Istanbul
13
2006
Birleşik Krallık ile Dalaman arasında gerçekleşen trafik, İstanbul-Manchester arasındaki
trafikle yaklaşık aynıdır. Tarifeli uçuşlar ağırlıklı olarak British Airways ve THY
tarafından belirlenmektedir.
Dalaman’ın geleceği böyle mi olacak?
UK-Portugal Charter and Scheduled Traffic Evolution
4,000,000
3,500,000
3,000,000
2,500,000
2,000,000
1,500,000
1,000,000
500,000
-
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
Portekiz ile Birleşik Krallık arasında gerçekleşen charter ve tarifeli uçuş trafiği yıllar
itibariyle yukarıda verilmiştir. Görüldüğü gibi, 2000 yılından sonra charter uçuşlar
azalmış, buna karşılık tarifeli uçuşlar artmış ve son yıllarda bu artış ivmelenmiştir.
Tarifeli uçuşlardaki bu artışın temel nedeni LCC’lerin tarifeli uçması ve insanların da
charter uçmak yerine ucuz olan bu havayolu şirketlerini tercih etmesidir.
Malaga Scheduled and Charter Evolution
4,500,000
Malaga Charter Passengers
4,000,000
Malaga Scheduled Passengers
3,500,000
3,000,000
2,500,000
2,000,000
1,500,000
1,000,000
500,000
-
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
Malaga’daki durum da Portekiz gibidir ve charter uçuşlar azalırken tarifeli uçuşlar
LCC’lerden dolayı artış göstermektedir.
14
Malaga Charter and Scheduled Seasonality 2006
500,000
450,000
400,000
350,000
300,000
250,000
200,000
150,000
100,000
50,000
r
be
r
De
ce
m
No
ve
m
be
be
r
O
ct
o
be
r
st
Se
pt
em
Au
gu
Ju
ly
Ju
ne
ay
M
Ap
ril
ar
ch
M
Fe
br
ua
ry
Ja
nu
a
ry
-
2006 yılında Malaga’da gerçekleşen trafiğin aylara dağılımı yukarı grafikte
gösterilmiştir. LCC’lerden dolayı oluşan tarifeli uçuş yoğunluğu sonrası, örneğin Ocak
ayındaki toplam trafik önceki yıllara göre 5 kat artmıştır.
Türkiye’de gerçekleşen trafiğin aylara dağılımı
Scheduled Seasonality, UK-Turkey, 2006
140,000
120,000
100,000
80,000
60,000
40,000
20,000
-
January
February
March
April
May
June
July
August
September
2006 yılında Birleşik Krallık-Türkiye arasında gerçekleşen tarifeli
dağılımı yukarıdaki gibidir.
15
October
November December
trafiğin aylara
Charter Seasonality, UK-Turkey, 2006
600,000
500,000
400,000
300,000
200,000
100,000
-
January
February
March
April
May
June
July
August
September
October
2006 yılında Birleşik Krallık-Türkiye arasında gerçekleşen charter
dağılımı yukarıdaki gibidir.
November December
trafiğin aylara
Dalaman ve Gelecek
Dalaman Havalimanı ve bu yolla gelecek yolculardan geçimini sağlayan sektörler
birçok stratejik konu ile karşı karşıyadır
-
Tur operator birleşmeleri
-
Tur operatörleri, low-cost pazarından çekinmektedir.
-
Tur operatörleri kazançlı pazarlara yönelmektedir.
-
Low Cost havayolları liberalleşmiş pazarları tercih etmektedir.
Liberalleşme ve kapsanan alan pazarınızı belirlemektedir.
16
Yukarı tablodan da görüleceği üzere, low-cost havayolu şirketleri Avrupa / Doğu
Avrupa içinde seyahat etmekte, bunun dışında kalan alanlarda kar edememektedirler.
Uçakların uçuş alanı içinde olma yur operatörleri ve low-cost havayolları için cazibe
oluşturmaktadır.
Morocco low-cost pazarda yerini almıştır.
Tunus hala bir charter pazarı konumundadır.
Mısır Low-Cost Pazar içinde yerini almak istemekle beraber, şu an bundan çok
uzaktadır.
Kıbrıs hala bir tur operatörleri pazarıdır.
Turkiye ???
Portekiz, İspanya ve İtalya’nın tamamı tur operator marketi olmaktan çıkmış
bulunmaktadır.
Önde gelen LCC şirketlerinden olan EasyJet Havayollarına ait maliyet analizi aşağıdaki
tabloda belirtilmiştir. Buna gore yolcu başı maliyetleri alt kırılımları aşağıdaki gibidir;
Havalimanı maliyetleri
30%
Yakıt
29%
Seyrüsefer
9%
Personel
12%
Bakım
8%
Reklam
3%
Sigorta
1%
Diğer
8%
Airport and ground handling
Largest cost category
easyJet costs per passenger:
Airport &
£12.20
Ground
Handling
easyJet Operating costs:
£12.19
Insurance
1%
Advertising
3%
other costs
8%
Airports & Ground
Handling
30%
Maintenance
8%
Crew ing
12%
Other
costs
Navigation
9%
- 15 -
17
Fuel
29%
4 Geniş kapsama alanı olan elverişli havalimanları
4 Tüketim türlerinin tamamı için cazip
4 Zaman hassasiyeti olan iş amaçlı seyahat edenler
4 Toplam seyahat maliyeti
4 Ölçeklenebilirlik
4 Sıklık oluşturma
4 Sıklık ekonomisi
4 Güçlendirilebilirlik
4 Kapsama alanı derinliği
4 Güvenli olmayan nakit sübvansiyonlar
4 En düşük maliyetli operatörler
4 Yolcu için kolay ürünler
4 Kabin bagajı ağırlık sınırlaması olmaması
4 Esnek rezervasyon
4 Internet check-in (Doğrudan güvenlik control noktasına)
4 6 Mayıs’a kadar network hazır hale geliyor
4 Hızlı Boarding (ödemeli erken boarding)
4 Internet rezervasyon işlevselliği
4 Dinamik Paket (araç, sigorta)
4 Alışveriş sepeti, düşük fiyatlı uçuş arayıcı
4 On-Line değişiklik
4 Opsiyonel spor malzemeleri ödemesi
4 Yeni yardımcı ürün teklifleri
4 Yeni yaratıcı kabin içi satış önerileri
4 Lounge, araç park, kayak, ev
18