Kanton Thurgau`a Hoşgeldiniz! - Kanton Thurgau Formular Center

Transkript

Kanton Thurgau`a Hoşgeldiniz! - Kanton Thurgau Formular Center
Göçmen Dairesi
Uyum bölümü
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
Türkçe (Türkisch)
Baskı bilgileri
Dağıtım 2012
Bu broşür’ü www.migrationsamt.tg.ch >
sayfasında Arnavutça, Almanca, Fransızca,
İtalyanca, ingilizce, Sırpça, Portekizce ve
Türkçe olarak indirebilirsiniz.
Yayımcı
Göçmen bürosu, Uyum bölümü, Schlossmühlestrasse 7, 8510 Frauenfeld
Yazar ve telif hakkı
Frauenfeld Göçmen dairesi, uyum bürosu
Göçmenlerin uyumu ve ırkçılığı önleme
dairesi, Freiburg
Temel tasarım grafiği
Agence Symbol
Grafik ve Baskı
Ströbele Kommunikation, Romanshorn
Resimler
Thurgau Tourismus, Amriswil
Federal Göçmen dairesi, Bern
Tercüme
Ausländerdienst Baselland, Pratteln
İçindekiler
1. Önsöz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
2. Broşür hakkında . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
3. Kanton Thurgau’da birlikte yaşam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Kanton, İller, belediyeler
Resmi diller
Yabancı nüfus
Göçmenlerin uyumu
4. Kanton’a yerleşim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
Başvuru
Belediyeden bilgi edinme
Basından bilgi edinme
5. Haklar ve görevler. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Temel değerler
6. İletişim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Almanca öğrenmek
İsviçre almancası lehçelerini öğrenmek
Okuma ve yazmayı öğrenmek
Kültürlerarası çevirmenler
Kültürlerarası kütüphane
7. İkamet etmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Ev bulmak
Kiralık bir evde oturmak
8. Taşımacılık. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Otomobiller
Özel araç ithali
Ehliyet değiştirme
İsviçre’de otomobil kullanmak
Toplu taşıma
Yavaş trafik: bisikletler ve yayalar
9. Çalışma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
İş bulma
Maaş ve sosyal kesintiler
Sosyal sigortalar
İşsizlik sigortası
Sosyal yardım
İşten çıkarmaya karşı koruma
Vergiler
İşyerinde gerginlikler
Ayrımcılığı önleme
Kaçak çalışma
10. Sağlık . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Hastalık ve kaza sigortası
Sağlığı destekleme ve önlem alma
Doktorlar
Tıbbi acil durum
Diş bakımı
Diş acil servisi
Yaşlılar
Engelliler
Aile planlaması ve cinsel eğitim bilgileri
11. Evlilik ve aile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
Evlenme ve aile bireylerini yanına alma
Kayıtlı birliktelikler
Zoraki evlilik
Hamilelik ve doğum
Doğum izni ve maaşı
Çocuk parası
Çocuk ve genç hakları
Eş ve aile sorunları
Aile içi şiddet
12. Eğitim ve zorunlu okul süresi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Eğitim olanakları
Ebeveynlerin sorumlulukları
Çocuk bakımı ve destekleyici bakım imkanı
Ana okul (4cü yaştan itibaren)
İlk okul (6 yaşından itibaren)
Yönelme düzeyi – Ortaokul I (12ci yaştan itibaren)
Meslek ve yüksek öğrenim danışmanlığı
Yabancı uyruklu öğrenciler
Ara çözümler
13. Mesleki eğitim ve yüksek öğrenim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
Bir işletmede meslek öğrenimi (15 yaşından itibaren)
Ortaokul II (15 yaşından itibaren)
Yüksek öğrenim
Mesleki eğitim ve öğrenim bursları
Diploma ve kazanılmış hakların tanınması
Yetişkin eğitimi ve hizmet içi eğitim
14. Doğayı koruma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
Çevreyi koruma
Kamusal alanlara dikkatli davranmak
Çöpleri geri dönüştürmek
Geri dönüştürülemeyen çöpler
15. Sosyal yaşam ve dernekler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Kültür
Spor
Yürümek, bisiklet sürmek, kaykay (Skateboard) sürmek
Dernekler
Dini yaşam
16. Siyasi yaşama katılım . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
Doğrudan demokrasi
Siyasi kurumlar
Üç siyasi düzey
Yabancı uyruklu şahısların siyasi hakları
Siyasi yaşama katılımın başka şekilleri
Vatandaşlık
17. Faydalı adresler
..................................................................................................................................................
49
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
5
1. Önsöz
Hoşgeldiniz!
Kanton Thurgau’da yaşamaya karar verdiğinize memnun olduk.
Dinamik, dışa açık ama aynı zamanda
kuruluşlarına ve geleneklerine bağlı bir
Kanton’a yerleşiyorsunuz. İşlevini korumuş
doğası, Bodensee gölündeki ayrıcalıklı konumu, farklı branşlarda etkin ekonomisi ve
komşu kantonları Schaffhausen, Zürich ve
St. Gallen yanısıra sınır ülkeler Almanya ve
Avusturya Thurgau’u çekici bir ikamet ve iş
mekanı haline getiriyor. Umarız siz ve aileniz
kısa zamanda güzel bölgemiz «Thurgauerland» da kendinizi rahat ve huzurlu hissedersiniz. Burdaki toplumsal ve örgütsel yaşam
oldukça çeşitli. Sizi içtenlikle bu yaşama
katılmaya davet ediyoruz.
Farklı topluluklar arasındaki uyumlu bikliktelikten gururluyuz. Thurgau her kuşaktan,
farklı köken ve görüşten insanların uyumlu
ve her bireyin kişilik ve kimliğine saygı göstererek yaşadığı bir kantondur.
Ancak böylesi bir yaşam kendiliğinden gelişmediğinden her iki tarafın uyum sağlamak
için çaba göstermesi gerekir. Her birey
birlikte yaşanılan insanlara, ülkemizin ve toplumumuzun temel değerleri olan saygı ve
hoşgörü çerçevesinde yaklaşmak durumundadır.
Bu broşürde kantonumuzdaki yaşamla ilgili
birçok bilgi bulunmaktadır. Yerel dili öğrenin!
Bu bağımsızlığınızın anahtarıdır. Sizi Thurgau’lularla tanışıp kaynaşmaya davet ediyoruz. Onların tecrübeleri bulunduğunuz yeni
çevreyi daha iyi anlamanıza, kaynaşmanıza
ve kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı
olacaktır.
Sizlere yürekten hoşgeldiniz diyor, bol keşifler ve heyecanlı yeni dostluklar kurmanızı diliyoruz.
Claudius Graf-Schelling
Kanton bakanlar kurulu üyesi
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
7
2. Broşür hakkında
Thurgau kanton’una vardığınızda, halletmeniz gereken birçok iş bulunmaktadır. Bazı
şeyler sizin için yeni olacaktır. Bu broşür size
genel bilgiler sunmaktadır. Ayrıntılı bilgiler
edinmek için ikamet ettiğiniz belediyenin nüfus dairesine, broşürde belirtilmiş web sitelerine yada ok işaretiyle belirtilen kurumlara başvurabilirsiniz. Bu kurumlar broşür’de
yer alış sırasına göre numaralandırılmıştır.
Adresleri bu kitapçığın son bölümünde bulunan listede denk düşen numaraIarda bulabilirsiniz.
Mahallenizde, köyünüzde, işyerinizde ve boş
zamanınızı değerlendirdiğinizde tanıştığınız
kişilerdende birçok bilgi edinebilirsiniz.
Broşür’ün orta kısmında çıkarıIabilinen sayfada kanton Thurgau’un haritası ve en
önemli acil numaraları bulabilirsiniz.
Bu broşür’ü www.migrationsamt.tg.ch sayfasında Arnavutça, İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Sırpça, Portekizce ve Türkçe olarak indirebilirsiniz.
8
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
3. Thurgau kanton’unda bir arada yaşama
Kanton Thurgau, tüm farklılıklara rağmen insanların saygı çerçevesinde bir arada
yaşadığı ve kişisel kimliklere saygı duyulan, çok yönlü ve barışcıl bir kantondur.
Kanton, ilçeler, belediyeler
Resmi dili
Kanton Thurgau İsviçre Konfederasyonunun
26 kanton’undan biridir. Nüfusu, 5 ilçe ve 80
belediyeye dağılmış olarak, yaklaşık 251’000
dir. Kantonun başkenti 23’530 nüfusuyla
Frauenfeld’dir.
İsviçre’de dört resmi dil bulunmaktadır: Almanca, Fransızca, İtalyanca ve Rätoromanca. Thurgau İsviçre’nin almanca konuşan
kantonlarındandır. Alman kantonlarında resmi dil yüksek almancadır (Hochdeutsch).
Günlük yaşamda İsviçre almancası (Dialekt)
konuşulur.
Thurgau’un bayrağı
Thurgau bayrağının kökeni
bir zamanlar Thurgau’u yöneten Kyburg derebeyliğine
dayanmaktadır. Siyah fon
üzerinde iki altın aslan.
Bağımsız bir kanton olarak 1803 yılında
Konfederasyona katıldığında bayraktaki
altın aslanlar yeni bayraktada kullanıldı.
Özgürlüğü temsilen bayrağın zemini beyaz ve açık yeşil olarak değiştirildi.
Kanton Thurgau’un web siteleri:
www.thurgau.ch
www.thurgau-switzerland.tg.ch
www.thurgau-tourismus.ch
İsviçre’nin almanca konuşulan kantonlarında
farklı İsviçre almancası lehçeleri bulunmaktadır. Örneğin bir kavram bölgeden bölgeye
farklı telafuz edilir. Hatta bazı bölgelerin
kısmen farklı kelime hazinesi bulunmaktadır.
Yabancı nüfus
Kanton Thurgau’da yaklaşık 54’570 kişi
yabancı uyrukludur; buda nüfusun yaklaşık
%22 sini oluşturur. Bunun aşağı yukarı dörtte biri İsviçre doğumlu. Alman topluluğu
sayısal olarak yabancı nüfusun en büyük
grubunu oluşturmakta (kantondaki yabancı
nüfusun yaklaşık üçte biri).
Göçmenlerin entegrasyonu
Entegrasyon, yükümlülükler ve haklar temeline dayalı ve amacının tüm halkların ekonomik ve toplumsal yaşama katılımını mümkün
kılmak olan, dinamik, şahsi ve toplumsal bir
süreçtir. Entegrasyona teşvik «teşvik etmek
ve talep etmek» ilkesine dayanır ve özellikle
dil öğrenme, mesleki ilerleme ve sosyal
katılımı destekler.
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
Yerleşim tarihinden
19’cu yüzyılın başlarında Thurgau’ da neredeyse sadece yerlileri oturuyorlardı.
1900 civarında sayıları üçte bire geriledi.
Thurgau’da kentsel bir merkez bulunmadığından çoğu insanlar komşu kantonların endüstri bölgelerine göçtüler. Eşzamanlı olarak başka kantonlardan ve
yabancı işçiler Thurgau’ a yerleştiler. En
büyük grubu çiftlikleri ve mandıraları devralan Bern kantonundan yerleşenler
oluşturuyordu. Böylelikle Bernliler bugün
sevilen Thurgau peynir çeşitlerinin geliştirilmesinde önemli katkıda bulunmuşlardır. Örneğin Emmentaler «Rustico».
Kantondaki yabancı nüfusu 136 farklı milliyetten (2012) oluşuyor ve çok çeşitlilik sunuyor. İsviçre’lilerle yabancı kökenli kişiler
arasındaki ortak yaşamı ve fikir alış verişini
geliştirmek amacıyla Thurgau yetkili makamları etkin bir uyum politikası izlemektedir. Thurgau belediyelerinin birçoğu bölgesel
uyum bürolarıyla işbirliği içerisindedirler. Birçok bilginin yanısıra bürolarda İsviçre ve
Thurgau’da yaşamla ilgili kurslarda bulabilirsiniz. Bazı belediyeler uyum konusunda yetkili kişiler görevlendirdiler.
9
[1] Kanton Thurgau Uyum bürosu
[2] Frauenfeld (FFI) bölge Uyum bürosu
[3] Kreuzlingen bölge Uyum bürosu
İsviçre’deki yaşamla ilgili faydalı bilgiler (çeşitli dillerde):
www.migraweb.ch
www.swissworld.org
www.ch.ch
Hızlı akanın ülkesi
Kanton Thurgau ismini Thur ırmağından
almıştır. Onunda ismi hint avrupa kökenli
(«akan», «aceleci») anlamını taşıyan «dhu»
kelimesinden alıntıdır. Saentis dağından
kaynayan Thur 127 km sonra Eglisau’da
Ren nehriyle buluşuyor. Bu yolculuğu sırasında yüzlerce dere ve ırmaklarla buluşuyor. Böylece birkaç saat içinde tehlikeli
bir nehir halini alabiliyor.
Birçok kez Thur ırmağı taşmış ve büyük
hasarlar vermiştir. Bu sebeple 19’cu yüzyılın ikinci yarısında akışı düzeltildi ve
sağlamlaştırıldı.
10
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
4. Kanton’a yerleşim
Yerleşiminizi kolaylaştıracak faydalı bilgilere belediyenizin nüfus dairesinden
ulaşabilirsiniz.
Yerleşiminizi bildirme
Şayet kanton’un herhangi bir belediyesine
yerleşmeyi yada 3 aydan fazla kalmayı düşünüyorsanız, gelişinizin ilk 14 günü içinde,
şahsen belediyenin nüfus dairesine başvurup oturma iznini (kimlik/Ausweis) talep etmek zorundasınız. Bazı kimliklerde (Ausweis) kanton değiştirmenin onaylanması
gerekebileceğinden, taşınmadan önce kanton Thurgau’a başvurmak zorundasınız.
Belediyeden bilgi edinme
Belediyenin nüfus dairesinde oradaki genel
yaşam, dernek etkinlikleri, sportif ve kültürel
etkinlikler hakkında da bilgi edinmenizi tavsiye
ederiz. Böylesi etkinliklere katılmak mükemmel bir uyum aracıdır. Etkinliklerle ilgili bilgileri
nüfus dairesi ilan tahtalarında da bulabilirsiniz. Çoğu belediyeler bunun yanısıra internet
sitelerindede ayrıntılı bilgi sunuyorlar.
Tüm Thurgau belediyelerinin sitelerine doğrudan bağlantı için:
www.tg.ch > Gemeinden (belediyeler)
[4] Kanton Thurgau göçmen dairesi
Basın yoluyla bilgi edinme
Kanton Thurgau ile ilgili birçok bilgiye internetten yada basından ulaşabilirsiniz. Özellikle yerel gazetelerde bölgedeki yaşama dair
çok şey öğrenebilirsiniz. Gazetelerde iş ve ev
ilanları, etkinliklerin tarihlerini, adresler ve
günlük yaşama dair yararlı tavsiyeler bulabilirsiniz.
[5] Thurgau Gazetesi
[6] Bölgesel radyo
[7] Bölgesel televizyon
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
11
5. Haklar ve görevler
Thurgau anayasası gereğince özgürlükçü, demokratik ve sosyal bir kantondur.
Temel değerler
‡ .DQWRQ·XQ WHPHO KHGHÁHUƤQGHQ EƤUƤ WRS
lumsal refahı yükseltmek ve bireyin gelişimini desteklemektir. Bu amaçla, devlet
(kanton) hukuka saygılı olmayı garanti
eder, işlevlerini Anayasa ve yasalara bağlı
kalarak yerine getirir. Devlet, güçlerin ayrımı ilkesine göre düzenlenmiştir. Bilhassa,
adalet örgütlenmesi hükümetten bağımsızdır.
‡ (Q\NVHN\HWNƤKDONÖQGÖU+DONEX\HWNƤVƤQƤ
hem Anayasa ve diğer yasalar hakkında
karar vererek doğrudan, hem de seçtiği
kurumlar vasıtasıyla dolaylı olarak kullanır.
Seçmen, belediye yetkililerini, hükümeti
(Bakanlar Kurulu/ Regierungsrat) ve Meclisi (Grosser Rat) seçer. Aynı şekilde Federal Meclisteki temsilcilerini de belirler.
‡ %ƤU \DQGDQ NDQWRQGD \DųD\DQ KHU NƤųƤ
Anayasa ve yasalarca kendisine yüklenen
görevleri yerine getirir: vergi ödemek, çocuklarını okula göndermek, v.b. Diğer yandan kişi, yaşama hakkı, eşitlik (bilhassa
adalet önünde), ayrımcılığa tabi tutulmama
(bilhassa cinsiyeti ve milliyeti nedeniyle),
evlenme hakkı, inanç ve fikir özgürlüğü gibi
temel haklardan yararlanır.
‡ 7HPHO KDNODU YD]JHoƤOPH] GHĸƤOGƤU 'HYOHW
(kanton), güvenliği sağlamak, toplumsal
düzeni ve sağlığı güvence altına almak
amacıyla bu hakları sınırlayabilir. Bireyin
özgürlükleri, başkalarının özgürlüklerinin
başladığı yerde biter. Örneğin eğitim-öğretim yasalarını reddetme gerekçesi olarak
inanç özgürlüğü ileri sürülemez. Aynı şekilde, ifade özgürlüğü bir kişiye veya bir insan
grubuna hakaret etme hakkını vermez.
İnsan Hakları Bildirgesi
«Özgürlük başkalarına zarar vermeyen
her şeyi yapabilmekten ibarettir». 1789
tarihli İnsan ve Yurttaşlık Hakları Bildirgesi, 4’cü Madde
Thurgau kanton Anayasası ve diğer yasaları:
www.tg.ch > Rechtsbuch/Gesetze
(Hukuk defteri/yasalar)
Federal Anayasa:
www.admin.ch > Bundesverfassung
(İsviçre Anayasası)
Federal Yasalar:
www.admin.ch > Gesetzgebung (yasalar)
12
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
6. İletişim
İletişim kurmak, anlamak ve kendimizi başkalarına anlatmaktır.
Almanca öğrenmek
Thurgau’da bağımsız hareket edebilmek için
Almanca’yı öğrenmek şart. Böylelikle komşularınızla, çocuklarınızın öğretmenleriyle,
yetkili makamlarla ve diğer kişilerle anlaşabilirsiniz.
Kanton Thurgau’da farklı kuruluşlar, dernekler ve okullar Almanca kursları sunmaktadırlar. Bu kurslar kısmen sübvanse edildiğinden
fiyatları oldukça uygundur. Bayanlara yönelik
kurslar (kısmen çocuk bakımı dahil) ve bayanlar ve erkeklerin karışık olduğu kurslar
mevcuttur. Thurgau ve yakın çevresindeki
Almanca kurslarının dökümünü alttaki internet sitesinde bulabilirsiniz.
www.migrationsamt.tg.ch > Fachstelle Integration > Deutschkurse > Deutsch als
Fremdsprache – Kurse im Kanton Thurgau
(uyum bürosu > dil kursları > yabancı dil olarak almanca – Kanton Thurgau’da sunulan
kurslar)
İsviçre almancasının lehçelerini
öğrenmek
Konuşma dili olması nedeniyle, lehçeler başka kişilerle konuşarak öğrenilir. Bir lehçeyi
konuşmak bilhassa mesleki alanda çok yararlı olabilir. Lehçe dil kursları da mevcuttur.
Örneğin Migros’a ait dil okullarında (Migros-Klubschule) İsviçre Almancası lehçeleri
kursları (Schwyzerdütsch) verilmektedir.
[8] Migros Klubschule Frauenfeld (Migros
Kulüp Okulu)
Okuma ve yazmayı öğrenmek
Bazı kişiler bir yazıyı okumak veya yazmakta
zorluk çekmektedirler. Bazı kurumlar Almancayı konuşan fakat okuma-yazma yeteneklerini geliştirmek isteyen yetişkinlere yönelik
kurslar düzenlemektedir. Thurgau ve çevresinde sunulmakta olan bu türden kurslarıda
kanton uyum bürosu’nun internet sitesinde
bulabilirsiniz.
[1] Kanton Thurgau uyum bürosu
[1] Kanton Thurgau uyum bürosu
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
13
Kültürlerarası çevirmenler
Kültürlerarası kütüphane
Almanca bilmeyen göçmenlerle anlaşabilmek için, bazı durumlarda kültürlerarası çevirmenlerin desteğinin alınması faydalı olur.
Bu çevirmenler, karşılıklı anlaşmayı sağlamak, yanlış anlamaları önlemek ve göçmen
kişilerin yeni ortamlarına uyum sağlamalarına yardımcı olmak üzere eğitim almışlardır.
Frauenfeld’de bulunan kültürler kütüphanesi
2 veya daha fazla dilde konuşan insanların
konuşma ve okuma yetkilerini geliştirmeyi
amaçlamaktadır. Özellikle çocuklar ve gençlere hitap edilmektedir. Kütüphanede Arnavutça, Arapça, Almanca, İngilizce, Fransızca,
İtalyanca, Hırvatça, Portekizce, Rusça, İspanyolca, Tamil, Taylandca ve Türkçe kitaplar bulunmaktadır.
Çocukların çevirmen olarak kullanılmamasını özellikle ve önemle hatırlatırız.
[9] verdi. Doğu İsviçre kültürler arası çevirmenlik bürosu
Bunların dışında kütüphane her dilden insanların buluşma noktasıdır. Masal ve oyun
günleri gibi çeşitli etkinlikler sunarak kültürlerarası alışverişi teşvik eder.
[10] Kültürler Kütüphanesi
14
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
7. İkamet etmek
Kanton Thurgau halkının büyük bir kısmı kirada oturuyor.
Ev bulmak
Kiralık ev bulmak için
‡ *D]HWHƤODQODUÖQDEDNDEƤOƤUVƤQƤ]
‡ (PODNEURODUÖQDEDųYXUDEƤOƤUVƤQƤ]
‡ X]PDQƤQWHUQHWVD\IDODUÖQDEDųYXUDEƤOƤUVƤQƤ]
Internet üzerinden ev aramak:
www.immopage.ch (Thurgau’daki emlaklar)
www.osthome.ch (Doğu İsviçre’deki
emlaklar)
www.homegate.ch (İsviçre genelinde
emlaklar)
Kiracılar ülkesi
İsviçre’de yaşayanların üçte ikisi kiracıdır.
Nüfusun sadece üçte biri ev sahibidir.
Her hane/ev radyo ve televizyon vergisi ödemek zorundadır. Ödeme kurumu olan BILLAG’a başvuru kişilerin sorumluluğunda ve
zorunludur.
www.billag.ch
Apartman’da yaşam
Thurgau’da emlakçı aramak:
www.tel.search.ch
> Immobilienverwaltung Thurgau
(Thurgau emlak idaresi)
Bir kira kontratı imzalamak, yani ev kiralamak için bir başvuru formu doldurmak ve bunun dışında gelir fişi, İcra Dairesi'nden alınacak belge, oturma belgesi gibi bazı belgeleri
emlâk bürosuna vermek gerekir. Size uygun
bir ev bulduğunuzda hemen harekete geçip
işlem yapabilmek için adı geçen belgeleri
önceden hazırlamanız tavsiye olunur.
Kanton icra daireleri listesi:
www.konkursamt.tg.ch
> suche Betreibungsämter
(haciz daireleri araması)
Apartmanda yaşam komşuluk ilişkilerine uymayı gerektirir. Örneğin, gece (normal olarak
saat 22.00-07.00 arası), pazar ve tatil günleri gürültü yapmaktan kaçınmak gerekir. Ortak yaşama ilişkin genel kurallar «İsviçre’de
ikamet etmek» (Wohnen in der Schweiz) adlı
broşürde yer almaktadır. Çamaşırhane gibi
ortak kullanım alanlarına ilişkin kurallar kira
kontratı ile birlikte verilen bina yönetmeliğinde belirtilmiştir. Aynı şekilde ailenizi yanınıza
almak istediğinizde dairenin tüm aileyi kaldırabilecek büyüklükte olması zorunludur.
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
Bilgi broşürü «İsviçre’de ikamet etmek» (Wohnen in der Schweiz) (farklı dillerde mevcut):
www.bwo.admin.ch > Dokumentation
> Publikationen > Infoblatt Wohnen
(belgelendirme > yayınlama > ikametle ilgili
broşür)
15
Diğer kiracılarla anlaşmazlık halinde, karşılıklı konuşmayı denemek en iyi çözümdür.
Gerekirse kapıcı veya emlâk bürosu yetkilileriyle de konuşabilirsiniz. Ev sahibi ve kiracı
arasındaki anlaşmazlık halinde kiracıları koruma derneğinin hukuk danışmanlığına başvurabilirsiniz. Kiracıları koruma derneğinin
internet sitesinde konuya özel terimler çeşitli dillerde tercüme edilerek bir tercüme listesi oluşturulmuştur.
[11] Doğu İsviçre Kiracıları Koruma
Derneği (Mieterinnen- und Mieterverband
Ostschweiz)
16
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
8. Taşıma
Tüm İsviçre'de olduğu gibi Thurgau Kantonununda da her iki kişiden birinin,
hatta daha fazlasının, otomobili vardır. Aynı zamanda, toplu taşıma ağıda çok
yaygındır.
Otomobiller
İsviçre otoyollarında ödeme gişeleri yoktur.
Ancak, ülke otoyollarında araç kullanabilmek için bir otoyol pulu satın almak gerekir
(aracın ön camına yapıştırılır). Bu pul, çok
sayıdaki satış yerlerinden (gümrük kapıları,
garajlar, benzin istasyonları, postane v.b.) 40
frank (2012 yılı fiyatı) karşılığında elde edilebilinir.
Trafik Tescil Bürosu’nun internet sitesinde
yurtdışında kayıtlı araçlarla ve ehliyet değiştirmekle ilgili işlem ve gerekli evraklar hakkındaki bilgilere ulaşabilirsiniz. Trafik Tescil
Bürosu’nda araçlar ve araç kullanma izniyle
ilgili tüm sorular hakkında bilgi alabilirsiniz.
[12] Thurgau Kanton’u Trafik Tescil Bürosu
İsviçre’de araç kullanmak
Özel araç ithali
Eğer arabanızı 6 aydan daha kısa bir sürede
aldıysanız ve aracı İsviçre'ye getirmek istiyorsanız, giriş sırasında bir harç ödemek zorundasınız.
Başka bir ülkede tescil edilmiş bir otomobil
ya da motosiklet, sahibinin kazalara karşı sigortalı olması koşuluyla İsviçre'de 12 ay boyunca serbestçe trafikte kalabilir.
Ehliyetin değiştirilmesi
Yabancı ehliyete sahip olup İsviçre'ye yerleşmek isteyen kişiler ehliyetlerini 12 ay içinde
İsviçre ehliyeti ile (banka kartı boyutunda)
değiştirmek zorundadırlar. Bunun için yerine
getirilmesi gereken koşullar gelinen ülkeye
göre değişmektedir.
İsviçreli sürücüler genellikle dikkatli ve disiplinlidir. Ülke genelinde aşağıdaki hız sınırlamaları yürürlüktedir: Yerleşim birimlerinde
50 km/saat, yerleşim birimleri dışında 80
km/saat, otoyollarda 120 km/ saat. Şehir
içinde hız sınırının 30 km/saat hatta 20 km/
saat olduğu bölgeler vardır. İzin verilen en
yüksek alkol oranı ‰ 0.5 (binde beş) tir.
Bir kişi yaya geçidinden geçmek istediği zaman, tüm sürücülerin durma zorunluluğu vardır. Okulların bulunduğu bölgelerde özellikle
çok dikkatli olmak gerekir. Araç hareketsiz
durumda iken, örneğin kırmızı ışıkta, motoru
durdurmak zorunludur.
Trafikteki davranışla ilgili daha fazla bilgi:
www.kapo.tg.ch > Verkehrspolizei
(Trafik polisi)
Harita ve yol arama:
www.mapsearch.ch
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
Toplu taşıma
İsviçre yoğun ve etkin bir toplu taşıma ağına
sahiptir. Tren, otobüs ve gemi biletleri nispeten pahalıdır. Ancak, ulusal demiryolu şirketi
SBB'nin yarı tarife abonmanıyla fiyatlar yarıya düşüyor (2012 yılı fiyatı, yıllık 165 frank).
Bu abonman çok gözde olup, halkın yarısı
tarafından kullanılmaktadır.
17
Çocuklarla yolculuk ucuzdur. 6–16 yaş arası
çocuklar bir çocuk abonmanı ile (2012 fiyatı,
yıllık 30 frank) ve bir ebeveyn eşliğinde ücretsiz olarak yolculuk yapabilirler. Bilhassa
gençler («Peron 7») ve yaşlılar için birçok
başka indirimler de bulunmaktadır. Bilet
kontrolü sırasında indiriminizin geçerli olması için yaşınızı kanıtlayan kimlik belgenizi yanınızda bulundurmanız gerekir.
www.sbb.ch > Reisen > Abos und Billette
(seyahat > abonmanlar ve biletler)
18
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
Avrupa birincisi
İsviçre’liler tren yolculuğunda avrupa birincisidir. Bir kişi yılda ortalama 2’460 km
tren yolculuğu yapmaktadır.
Toplu taşıma araçlarını ağırlıklı olarak doğu
İsviçre’de kullanacaksanız belirli bölgeler
yada tüm doğu İsviçre için geçerli olan bir bilet yada abonmanı Ostwind adlı tarife birliğinden (Tarifverbund) temin edebilirsiniz.
www.ostwind.ch
Yavaş trafik: bisikletler ve yayalar
İsviçre’de bir çok insan taşıma aracı olarak
bisikleti kullanmaktadır. Bisiklet çevreyi
kirletmeyen, ucuz ve sağlık için faydalı bir
ulaşım aracıdır. Devlet kurumları bisiklet sürmenin yanısıra yaya trafiğinide desteklemekteler. Bisikletinizle sebep olduğunuz hasarlar özel mali sorumluluk sigortası
tarafından karşılanmakta.
Bisiklet sürmek:
www.tourismus-thurgau.ch
> Aktivland Thurgau > Veloland Thurgau
(hareketli ülke Thurgau > bisiklet ülkesi Thurgau)
www.provelothurgau.ch
www.ch.ch > Mobilität > Langsamverkehr
> Fahrrad fahren
(hareketlilik > yavaş trafik
> bisiklet sürmek)
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
19
9. Çalışma
Çalışmak, kendinizin ve ailenizin gereksinimlerini karşılamanızı, buradaki
topluma uyum sağlayıp, kaynaşmanızı ve diğer kişilerle tanışmanızı sağlar.
İş bulmak
İş bulmak için aynı anda birçok girişimde bulunmak tavsiye edilir:
‡ *D]HWHOHUGH EXOXQDQ Ƥų ƤODQODUÖQD EDųYXUmak;
‡ ,QWHUQHWWHƤųƤODQODUÖDUDųWÖUPDN
‡ ʼnų\HUOHUƤQHNHQGƤOƤĸƤQGHQEDųYXUPDN
‡ ʼnųEXOPDEURODUÖQDEDųYXUPDN
‡ 7DQÖGÖNODUÖQÖ]ÖEƤOJƤOHQGƤUƤQ
‡ %|OJHVHOƤųYHƤųoƤEXOPDNXUXPXQD5$9
başvurmak.
Ücretler üzerinden Yaşlılık, Dul ve Yetim Sigortası (AHV), Askerlik Sırasında Devlet tarafından üstlenilen ücret (Erwerbsersatzordnung)(EO), Malûllük Sigortası (IV) ve İşsizlik
Sigortası (ALV) için zorunlu kesintiler yapılır.
Ayrıca, yılda 20'880 franktan fazla yıllık gelirlerde (2012), «İkinci direk» adı verilen ve
AHV'u (birinci direk) tamamlayan Mesleki
Emeklilik Sigortası için de kesintiler zorunluGXU hoQF GƤUHN ƤVH NƤųƤVHO WDVDUUXÁDUOD
oluşturulur.
İş arama:
www.rav.tg.ch
www.karriere-thurgau.ch
www.ostjob.ch
www.treffpunkt-arbeit.ch
Toplam olarak, zorunlu kesintiler gelirin
%15'ini oluşturur. Hastalık sigortası da aynı
şekilde zorunludur, ancak bunun primi ücretten kesilmez; aylık faturayı kişi kendisi öder
(sağlıkla ilgili 10. bölüme bakınız).
Ücret ve sosyal kesintiler
Sosyal sigortalar
İsviçre’de brüt ücretler nispeten yüksektir,
fakat aynı zamanda yaşam giderleride yüksektir. Tüm sektörleri kapsayan belirli bir asgari ücret yoktur. Fakat toplu sözleşmeye
bağlı birçok branşta asgari ücret mevcuttur.
Sosyal güvenlik sigortalarının en önemlisi
Yaşlılık, Dul ve Yetim Sigortasıdır (AHV). İlke
olarak, İsviçre'de yaşayan her kişi, İsviçre ya
da yabancı uyruklu olmasına, gelir getirici bir
işte çalışıp çalışmamasına bakılmaksızın
AHV'a prim ödemekle yükümlüdür. Emeklilik
20
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
yaşı erkekler için 65, kadınlar için 64'tür
(2012). Bağlanacak aylıkta indirim koşuluyla
erken emeklilik istemek mümkündür.
Malûllük Sigortası (IV) primleri Yaşlılık, Dul
ve Yetim Sigortası (AHV) primleriyle birlikte
ücretten kesilir. Malûliyet halinde, bu sigorta
(IV) kişinin iş hayatına dönmesi için destek
sağlar ya da emekli aylığı bağlar. Buna karşılık, aile yardımı ve annelik ödemeleri farklı
şekilde finanse edilir.
Her işçi işveren tarafından kazaya karşı sigortalanmak zorundadır. Haftada 8 saatten
az çalışılıyorsa sırf iş kazaları sigortalıdır, fakat 8 saat ve daha fazla çalışma durumunda
iş dışındaki kazalarda sigortaya dahildir.
İşverenin aylıktan kesilen primleri Sosyal Sigortalar Kurumuna gerçekten yatırdığını ve
prim süresinin eksiksiz ödendiğini kontrol
etmek için Sosyal Sigortalar Kurumundan
ücretsiz olarak ayrıntılı bir döküm istemeniz
tavsiye edilir.
[13] Kanton Thurgau Sosyal Sigortalar Kurumu (Ausgleichskasse) (AKTG)
Sosyal Sigortalarla ilgili daha fazla bilgi içeren broşür (farklı dillerde):
www.bsv.admin.ch > Themen > Überblick >
Beratung/FAQ > Sozialversicherungen
und Rückkehr: Information für ausländische
Staatsangehörige
(konular > özet > danışmanlık/FAQ > sosyal sigortalar ve geri dönüş: yabancı uyruklu
vatandaşlara bilgiler)
İşsizlik sigortası
Bir kişi İsviçre'deki işini kaybederse normal
olarak belirli bir süre boyunca işsizlik parası
alır. İlke olarak, İsviçre'ye yeni gelmiş bir yabancı kişi işsizlik sigortasından yararlanamaz. Bu haktan yararlanması için oturma izin
belgesine sahip olması, işsizlik sigortasına
başvurma tarihinden önceki iki yıl içinde İsviçre'de en az 12 ay çalışmış olması gerekir.
[14] Kanton Thurgau İş ve İşçi bulma
dairesi (AWA)
İşsizlik sigortasıyla ilgili bilgiler:
www.awa.tg.ch > Arbeitslosenkassen
(işsizlik kasası)
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
İşini kaybeden herkes en kısa zamanda İşsizlik maaşı alabilmek için belediyeye başvurmak zorundadır. Orada neler yapması gerektiği konusunda bilgi alabilir.
İşsizlik başvurusu:
www.rav.tg.ch
İşsizlik ve iş aramayla ilgili daha fazla bilgi:
www.treffpunkt-arbeit.ch.
Sosyal yardım
Sosyal yardım, yardıma muhtaç kişilerin asgari geçimini sağlamak, ekonomik ve kişisel
bağımsızlıklarını desteklemek içindir. Bu yardım kişinin ailesi tarafından bakımının mümkün olmaması veya diğer yasal yardımlardan
yararlanamaması halinde verilir. Sosyal yardım alabilmek için belediyenin sosyal danışmanlığına başvurulmalı.
21
Caritas Thurgau yardıma muhtaç kişilere ücretsiz sosyal ve borç danışmanlığı hizmeti
sunar. Bunun yanısıra acil ve geçici maddi
yardımda bulunur ve başka kuruluşlara ve
danışmanlıklara yönlendirir. Benefo-Vakfı
uygun fiyata bütçe danışmanlığı yapmaktadır.
[15] Kanton Thurgau Sosyal Yardım Kuruluşu
[16] Caritas Thurgau
[17] Benefo-Vakfı, bütçe danışmanlığı
İşten atılmama garantisi
Kanunlar çalışanları hastalık, kaza, hamilelik
ve annelik durumlarında işten çıkarmaya
karşı korur. Belirtilen durumlardaki işten çıkarmalar geçersizdir.
22
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
Buna karşılık, başka nedenlerle kasıtlı olarak işten çıkarma durumunda çalışan kişi
tekrar işyerine dönemez, ancak hukuki yola
başvurarak tazminat elde edebilir.
[13] Kanton Thurgau Sosyal Sigortalar
Kurumu (Ausgleichskasse) (AKTG)
Vergiler
İsviçre’de özel kişiler gelir ve servet vergisi
öderler. Bu vergilerle Konfederasyon, kantonlar ve belediyeler tarafından yerine getirilen kamu hizmetleri finanse edilir.
Kantona gelişinizden kısa bir süre sonra,
ödeyeceğiniz geçici vergi miktarını belirlemek amacıyla Kanton Vergi Dairesi size bir
soru formu gönderecektir.
İşyerinde anlaşmazlıklar
İşverenle veya iş arkadaşlarıyla anlaşmazlıklar durumunda Thurgau Sendikalar Birliğine
danışabilirsiniz.
[19] Thurgau Sendikalar Birliği (TGGB)
Bilhassa işyerindeki bazı davranışlar yasalarca yasaklanmıştır. Özellikle, psikolojik ve
cinsel taciz, aynı şekilde diğer kişileri hedef
alan onur kırıcı söz ve davranışlar bu kapsamdadır.
İşyerinde cinsel taciz bilgileri:
www.sexuellebelaestigung.ch
> Informationen für Arbeitnehmer/innen
(çalışanlar için bilgiler)
[20] Kadın-Erkek Eşitlik bürosu (EBG)
Yabancı uyrukluysanız ve yerleşim iznine
(C-Bewilligung) sahip değilseniz, gelir vergileri doğrudan aylığınızdan kesilir.
Yerleşim iznine sahipseniz ocak ayında vergi
beyanı formu elinize geçecektir. Vergi beyanını ücretsiz olan Fisc adlı bilgisayar programıyla doldurabilirsiniz. Zorlandığınız durumlarda vergi dairesine ve bir muhasebeciye
başvurabilirsiniz.
[18] Kanton vergi dairesi (KSTV)
Fisc bilgisayar programı:
www.steuerverwaltung.tg.ch
> Fisc Steuererklärung
(Fisc vergi beyannamesi)
Ayrımcılık yasağı
İsviçre Anayasasında: «Hiç kimse kökeni,
ırkı, cinsiyeti, yaşı, dili, dinî, felsefi ve siyasi
inançları nedeniyle ayırımcılığa tabi tutulamaz» diye geçer. Bu gerekçelerden dolayı
farklı, ötekileştirici muamele gördüğünüzü
düşünüyorsanız, aşağıdaki kuruluşlardan birine başvurmanızı öneririz:
[21] Irkçılığa karşı Ulusal Komisyon (EKR)
[20] Kadın-Erkek Eşitlik bürosu (EBG)
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
Kaçak çalışma
Arada birde olsa, temizlik, ev ve bahçe işleri
yaparak yada çocuk bakarak biraz para kazanılıyorsa, bu kişi ücretli işçi sayılır. Dolayısıyle, durumunu sosyal güvenlik kurumlarına
bildirmek ve vergisini ödemek zorundadır.
Aksi takdirde, yasadışı yani kaçak çalışma
söz konusudur.
Kaçak çalışan bir kişi, malûliyet veya işsizlik
durumunda herhangi bir hakka sahip değildir ve emeklilik yaşı geldiğinde ise kendisine
aylık bağlanmayacaktır. Bu durumun sonuçları, özellikle işyerinde meydana gelen bir
kaza durumunda, dramatik olabilir.
Anlaşmazlıklar durumunda kaçak işçi çalıştırdığını inkar edebilmek için, işverenlerin bilinçli olarak maaş bordrosu vermedikleri maalesef görülüyor. Böylesi bir durumda işçi
çalıştığını ispatlayamadığından işsizlik maaşı
alamayacaktır.
[22] Kanton Thurgau iş piyasası denetimi
Kaçak çalışmayı önleme bilgileri:
www.keine-schwarzarbeit.ch
23
Özetle Kanton Thurgau
Yüzeyi:
Nüfusu:
Resmi dili:
Başkenti:
ilçe:
belediye:
991 km2
251’000
Almanca
Frauenfeld
5
80
Kanton Thurgau’un internet siteleri
www.thurgau.ch
www.thurgau-switzerland.tg.ch
www.thurgau-tourismus.ch
Diessenhofen
Berlingen
Schlatt
BasadingenSchlattingen
Steckborn
Wagenhausen
Salenstein
Raperswilen
Eschenz
Hüttwilen
Homburg
Mammern
Herdern
Müllheim
Pfyn
Neunforn
UesslingenBuch
Wigoltingen
Mä
Warth-Weiningen
FelbenWellhausen
Frauenfeld
Hüttlingen
AmlikonBissegg
Thundorf
Gachnang
Affeltrangen
Stettfurt
Matzingen
Lommis
TobelTägerschen
Braun
Bettwiesen
Aadorf
Wängi
Münchwilen
Eschlikon
Sirnach
BichelseeBalterswil
Fischingen
Rickenbach
Wilen
Gottlieben
n
Ermatingen
Tägerwilen
Kreuzlingen
Bottighofen
Wäldi
Bodensee
Münsterlingen
Lengwil
Kemmental
Altnau
Güttingen
Langrickenbach
Kesswil
ärstetten
Birwinken
Berg
Dozwil Uttwil
Sommeri
Weinfelden
Hefenhofen
Bürglen
Sulgen
Romanshorn
Salmsach
Erlen
Amriswil
Bussnang
Egnach
Schönholzerswilen
KradolfSchönenberg
Hohentannen
ZihlschlachtSitterdorf
Arbon
Roggwil
nau
Wuppenau
Bischofszell
Hauptwil-Gotthaus
Horn
28
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
Acil numaralar (tüm İsviçre)
Polis
İtfaiye (Yangın, Su, Gaz)
Ambulans
Uzatılan el (dargebotene Hand) (Psikolojik sıkıntılarda)
Toksikolojik bilgiler merkezi (Zehirlenme)
Çocuk ve gençler için acil çağrı
Acil durumda
… Sakin olun.
‡ 7HKOLNH\LWHųKLVHGLQ
‡ .HQGLQL]LJYHQHDOÖQ
‡ .XUWDUPDHNLSOHULQHKDEHUYHULQ
‡ <DUGÖPHGLQ
117
118
144
143
145
147
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
29
10. Sağlık
Sağlık, korunması gereken değerli bir hazinedir.
Hastalık sigortası ve kaza sigortası
Yabancı bir ülkeden geliyorsanız, üç ay içinde bu sigortaları yaptırmanız gerekir. Eğer
başka bir kantondan geliyorsanız, sigorta
belgenizi 30 gün içinde bulunduğunuz belediyeye sunma zorunluluğunuz vardır.
Kaza sigortası hakkında bilgiler:
www.bag.admin.ch
> Themen > Unfall- und Militärversicherung
> Unfallversicherung
(konular>kaza ve askerlik sigortası
>kaza sigortası)
Zorunlu hastalık sigortası, hastalık, doğum
YHND]DGXUXPXQGDWHGDYƤPDVUDÁDUÖQÖNDUşılar. Ancak, çalışıyorsanız işveren tarafından kazalara karşı sigortalısınızdır. Kazaya
karşı iki kez sigortalı olup olmadığınızı kontrol ediniz.
Sigorta sözleşlemesini imzalamadan önce
birkaç sigortadan teklif alıp karşılaştırın.
Zorunlu temel hastalık sigortası, tıbbi tedavileri, belirli ilaçları (listede yer alanları) ve oturulan kantona bağlı hastanelerindeki ortak
odalarda verilen yatılı tedavileri karşılar. Bu
zorunlu sigortadan ayrı olarak, her isteyen
kişi, örneğin hastanede özel bölümde yatmak için, daha fazla ödeme yapan ek sigortalar yaptırabilir.
Ortalama yaşam süresi
Ekonomik durumu iyi olmayan sigortalılara,
eşlere ve ailelere, devlet prim indirimi yardımı
yapıyor.
Hastalık sigortası hakkında bilgiler:
www.bag.admin.ch
> Themen > Krankenversicherung
(konular > hastalık sigortası)
www.gesundheitsamt.tg.ch
!9HUVƤFKHUXQJVSÁƤFKWXQGƤQGƤYƤGXHOOH
Prämienverbilligung
(sigorta zorunluluğu ve kişisel prim indirimi)
İsviçre geneli hastalık sigortası fiyat karşılaştırması:
www.comparis.ch
İsviçre’deki ortalama yaşam süresi dünyada
ilk sıradadır. Ortalama olarak Erkekler 80,2
yıl, Kadınlar ise 84,6 yıl yaşarlar.
Sağlık teşviki ve önleme
Perspektive Thurgau adlı kuruluş sağlık teşviki ve önleme konularında faaliyet yürütmektedir. Çalışma alanları Ana-Baba danışmanlığı, Eş, Aile ve Gençlerin danışmanlığının
yanısıra Bağımlılık danışmanlığınıda içerir.
Cinsel Sağlık ve cinsellikle bulaşan hastalıklarla ilgili yada Aids’le bağlantılı sorularınız
için Perspektive Thurgau’a başvurabilirsiniz.
Perspektive Thurgau aynı zamanda «Kadınlar masası» (FemmesTische) adında kadınlar
tarafından kadınlar için uyarlanmış ve içeriği
sağlık ve eğitim olan, farklı yerlerde sohbet
toplantıları ayarlamaktadır. Burda farklı kültürlerden kadınlar birbirleriyle tanışma imkanı buluyorlar. Katılımcılar aynı zamanda bura-
30
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
daki kültür, dil kursları, kreşler, eğitim sistemi
ve danışmanlıklar hakkında bilgi ediniyorlar.
[23] Perspektive Thurgau
www.femmestische.ch
> Bestehende Standorte > TG
(mevcut yerler >TG)
Farklı sağlık konuları hakkında bilgiler (farklı
dillerde):
www.migesplus.ch
Size sıkıntı veren zor bir durum varsa ve buna
benzer sorunları yaşayan birileriyle konuşmak istiyorsanız, kendi kendine yardım eden
(Selbsthilfegruppe) gruba katılabilirsiniz.
Selbsthilfe (kendi kendine yardım)Thurgau
sizleri varolan gruplar hakkında bilgilendireceklerdir.
[24] Kendi kendine yardım (Selbsthilfe)
Thurgau
Sağlıkla ilgili başka faydalı adresler:
www.sozialnetz.tg.ch
> Gesundheit/Krankheit (sağlık/hastalık)
Doktorlar
En kısa zamanda bir aile doktoru bulmanız
özellikle tavsiye olunur. Sağlık sorunu olduğunda ona başvurabilirsiniz. Doktorunuz size
tavsiyelerde bulunacak, tedavi edecek ve
gerekirse sizi bir uzmana gönderecektir.
Pratisyen doktorların adreslerini telefon rehberinden, Internetten veya yakınlarınıza sorarak bulabilirsiniz.
Thurgau Doktorlar listesi:
www.aerzte-tg.ch > Ärzteverzeichnis TG
(Thurgau doktorlar listesi)
Tıbbi acil durumlar
Acil bir durumda, aile doktorunuza ulaşmak
mümkün değil ise (lütfen telesekreteri sonuna kadar dinleyin), bulunduğunuz ilçenin ve
bir kanton hastanesinin nöbetçi doktoruna
başvurabilirsiniz. Tehlikeli durumlar için 144
de telefon etmek gerekir.
Nöbetçi hekim
Tüm bölgelere 144 dende ulaşabilinir.
Thurgau Batı bölgesi
052 723 77 77
Thurtal-Untersee bölgesi
144
Kreuzlingen bölgesi
0900 000 199
Amriswil-Obersee bölgesi 0900 000 327
Arbon bölgesi
0900 575 420
Romanshorn bölgesi
0900 575 460
Bischofszell bölgesi
0900 575 422
Rickenbach/Wilen/
Busswil/Wil SG/
Schwarzenbach SG
bölgesi
0900 56 85 56
Thurgau Hastanesi A.Ş
www.stgag.ch
Frauenfeld
Devlet hastanesi
052 723 77 77
Münsterlingen
Devlet hastanesi
071 686 11 11
St. Katharinental Kliniği
052 631 60 60
Thurgau psikiyatri servisi
071 686 41 41
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
31
Diş sağlığı
Diş acil servisi
Çürüme nedeniyle dolgu, diş eti rahatsızlığına bağlı tedavi veya dişlerin düzeltilmesi (diş
düzeltme teli) gibi genel diş tedavileri temel
sigorta kapsamında değildir. Diş sorunları
ortaya çıkmadan önce bir diş sigortası yaptırmak mümkündür.
Her durumda ilk önce diş hekiminize ulaşmaya çalışın. Telesekreterle verilen bilgileri
dikkatle dinleyin. Hekiminize ulaşamıyorsanız, Acil numarası 144’den yakınınızdaki nöbetçi hekimin telefonuna ulaşabilirsiniz.
Yaşlılar
Thurgau’da bulunan diş hekimleri adresleri:
www.zahnaerzte-thurgau.ch
Yaşlıların bakımıyla ilgili bilgileri aşağıda belirtilen kurumlardan edinebilirsiniz.
[25] Thurgau Yaşlılar Bakım Kurumları
Derneği (Spitex Verband)
[26] Pro Senectute (Yaşlılara Yardım
Kurumu) Thurgau
[27] Kızılhaç Thurgau
Yaşlılık hakkında faydalı adresler:
www.sozialnetz.tg.ch > Alter (yaşlılık)
Engelli kişiler
Bedensel ve zihinsel engelli kişiler ile onlarla
ilgilenen kişiler danışma ve destek için Kanton Malûllük Sigortası'na, Pro Infirmis kurumuna veya çocuklar söz konusuysa, Tıbbi
Pedagojik Erken Eğitim Servisi'ne başvurabilirler.
[16] Kanton Thurgau Yaşlılar (AHV) ve
Malûllük (IV) Sigortası Dairesi
[28] Pro Infirmis Thurgau-Schaffhausen
[29] Thurgau Tıbbi Pedagojik Erken Eğitim
Servisi
Engel konusuyla ilgili Thurgau’da bulunan
faydalı adresler:
www.sozialnetz.tg.ch > Behinderung
(engellilik)
32
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
Aile planlaması ve cinsel
bilgilendirme
Aile planlaması, hamilelik ve cinsel yaşamınızla ilgili sorularınız varsa, Benefo-Vakfına
ait Aile Planması, Hamilelik ve Cinsellik Danışma Servisi’ne başvurabilirsiniz.
Burada doğum öncesi muayenelerle ilgili ayrıntılı bilgi alabilirsiniz. Cinsel sağlıkla ilgili
sorularınızda ev doktorunuzun yanısıra Perspektive Thurgau’da hizmetinize açıktır. Belirtilmiş kurumlarla gebelikten korunma, cinsellik, cinsel yönlenme, hamilelik, hamileliğe
son verme, cinsel yolla bulaşan hastalıklar,
cinsel istismar, duygusal yaşam ve ilişkiler
konularında görüşebilirsiniz. Bu konulardaki
görüşmeler ücretsiz ve kesinlikle gizlidir.
[17] Benefo-Vakfı (Stiftung), Aile planlaması, Hamilelik ve Cinsellik Danışmanlığı
[23] Perspektive Thurgau
Bebek ölümleri İsviçre’de çok nadirdir. Hamilelik süresince ücretsiz yapılan ön muayeneler, doğum hazırlık kursları, Emzirme
Danışmanlığı ve Ana-Baba Danışmanlığı hizmetinize sunulan önemli ve ücretsiz hizmetlerdir.
Ana-Baba Danışmanlığı
(Mütter- und Väterberatungen):
www.muetterberatung-tg.ch
Hamilelik, Doğum ve çocuğun ilk yıllarıyla ilgili faydalı adresler:
www.sozialnetz.tg.ch
> Gesundheit/Krankheit > Schwangerschaft/Geburt/Erste Lebensjahre bzw.
> Vorsorgeuntersuchungen
(sağlık/hastalık > hamilelik/doğum/
yaşamın ilk yılları yahut tedbir muayeneleri)
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
33
11. Evlilik ve aile
Aileler ve çocuklar Kanton Thurgau’da devlet ve belediyeler tarafından destek
görüyorlar.
Evlilik ve aileyi yanına alma
İsviçre'de evlenmek isteyen kişi en az 18 yaşında olmalıdır. Yalnızca, evlenme dairelerinde yapılan evlilikler kabul ediliyor. Bağlı olduğunuz ilçe Nüfus Müdürlüğü ya da Ticari
Sicil Kaydı ve Evlenme Dairesi evlilik için yerine getirilmesi gereken koşullar ve sunulacak belgeler hakkında size gerekli bilgileri
verecektir.
[30] Kanton Thurgau Ticari Sicil Kaydı ve
Evlenme Dairesi
Thurgau’da bulunan Evlendirme Daireleri:
www.zivilstandsamt.tg.ch
Müstakbel eşinizi yada aile fertlerinden birisini yanınıza almak istiyorsanız, öncesinden
ikamet ettiğiniz belediyenin nüfus dairesine
başvurmanız gerekmektedir. Başvurunun
onayıyla ilgili karar Göçmen Polis’ine aittir.
Göçmen Polis’inin internet sitesinde sunmanız gereken evrakların ve başvuru formlarının listesi bulunmaktadır.
İki uluslu evlilikler
İsviçre’deki evliliklerin üçte birinden fazlası farklı uluslardan insanlar arasında
gerçekleşmektedir. İsviçre’de yaşamak
isteyen iki uluslu eşler ve iki kültürden
oluşan ailelerle ilgili faydalı bilgileri www.
binational.ch adlı internet sayfasında bulabilirler.
Kayıtlı birliktelikler
(eşcinsel birliktelikler)
Aynı cinsiyetten olan eşlerin, birlikteliklerini
tescil ettirerek resmen onaylatma imkanları
vardır. Yapılması gereken işlemler hakkında
bilgi almak için eşlerden birisinin bağlı olduğu İlçe Evlendirme Dairesine başvurması
gerekir.
Kanton Thurgau Evlendirme Daireleri:
www.zivilstandsamt.tg.ch
[31] HOT Thurgau Eşcinsel organizasyonu
(Homosexuelle Organisation)
[4] Kanton Thurgau Göçmenler Polisi
Zorunlu evlilik
Aile bireylerini yanına almayla ilgili Başvuru
formları ve kontrol listeleri (farklı dillerde):
www.migrationsamt.tg.ch
> Formulare/Merkblätter > Übersetzungen
(formlar/not kağıtları > tercümeler)
İsteği dışında kadın veya erkeği ne ailesi
nede üçüncü şahıslar evlenmeye zorlayamazlar. Zorunlu evlilik kişisel hak ve özgürlüğe çok ağır bir müdahaledir. Zorunlu evlilik
İsviçre ve Thurgau Anayasalarınca koruma
altına alınmış olan temel insan haklarının ihlali demektir.
34
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
[17] Benefo-Vakfı, Şiddete Maruz Kalanlara yardım bürosu Thurgau (Kadın ve erkeklere yardım)
[32] Şiddete maruz kalmış kadınlar için danışmanlık hizmeti
Hamilelik ve doğum
Her doğum ilçe Nüfus Müdürlüğüne bildirilmek zorundadır. Doğum hastanede yapıldıysa,
bilgilendirmeyide hastane yapacaktır. Evde
gerçekleşen doğumda müraacat ebeveynlerin
görevidir. Göçmenler Polisi’ne yapılacak oturma izni başvurusu belediyenin Nüfus Dairesi
tarafından otomatikman yapılacaktır.
Doğumundan itibaren, çocuk üç ay süreyle
otomatik olarak hastalığa karşı sigortalıdır.
Bu süre içinde anne-baba çocuk için ve
onun adına hastalık sigortası yaptırmak zorundadır.
[17] Benefo-Vakfı (Stiftung), Aile planlaması,
Hamilelik ve Cinsellik Danışmanlık hizmeti:
Doğum izni ve ücreti
Çalışan annelerin doğumdan sonra en az 14
hafta ücretli doğum izni hakkı vardır. Bu süreçte kendilerine aylık ücretlerinin %80’i
ödenir. Bu haktan faydalanabilmek için doğum öncesinde 9 ay süresince Sosyal Sigortalar Primlerini yatırmış ve en az 5 ay çalışmış olmaları gerekir. Avrupa Birliği
ülkelerinde ödenmiş primler dikkate alınır.
Kanton Thurgau Sosyal Sigortalar Kurumu
sizlere ayrıntılı bilgi verecektir.
[13] Kanton Thurgau Sosyal Sigortalar Kurumu (Ausgleichskasse) (AKTG)
Annelik ödenekleri hakkında bilgiler:
www.bsv.admin.ch
> Themen > Erwerbsersatzordnung/
Mutterschaft > Grundlagen > Anspruch auf
Mutterschaftsgeld
(konular > geçim güvencesi düzenlemesi/
annelik > ilkeler > annelik maaşı hakkı)
Çocuk parası
Sağlık ve Eğitim konulu Kadınlar fikir alış verişi buluşmaları:
www.femmestische.ch
> Bestehende Standorte > TG
(mevcut yerleri > Thurgau)
Ebeveyn, Eğitim ve Aile yükümlülüklerini geliştirici imkanlar:
www.tageo.ch > Elternbildung
(ana-baba eğitimleri)
Ana-Baba Danışmanlığı:
www.muetterberatung-tg.ch
Doğumla ilgili faydalı adresler:
www.sozialnetz.tg.ch
> Familie/Alleinerziehende
(aile/yalnız yetiştirenler)
Thurgau’da ikamet eden çocuklarınız varsa,
çocuk parası almaya hak sahibisiniz. 16 yaşını doldurana kadar çocuk başına aylık 200
Frank ödenecektir. Daha sonrasında mesleği bitirinceye yada okuyorsa en geç 25 yaşına kadar aylık 250 Frank eğitim yardımı verilecektir. Genelde işveren aylık ücretle
birlikte çocuk parasınıda öder. Ön koşullar
uygunsa bazı durumlarda çalışmayan ebeveynler de çocuk parası alabilirler. Konu hakkında Kanton Thurgau Sosyal Sigortalar Kurumundan bilgi alabilirsiniz.
[13] Kanton Thurgau Sosyal Sigortalar
Kurumu (Ausgleichskasse) (AKTG)
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
35
Çocuk ve Gençlerin hakları
Aile içi şiddet
Yetişkinlerde olduğu gibi, çocuklar ve gençlerinde, genç kız ve erkeklerin, temel hakları
vardır. Onların bilhassa kötü muamele, şiddet, cinsel taciz ve işte sömürülmeye karşı
korunması gibi eğitim görme ve uygun yaşam standardı (barınma, giyim, beslenme)
düzeyine sahip olma hakları vardır. Anne-babaların çocukları ve gençleri dövmeleri yasak olduğu gibi, çocukların ve gençlerin de
başkalarını dövmeleri yasaktır. Onların bedensel sağlamlığa ve bedensel yaralamalara
karşı korunma hakları vardır. Kadınların cinsel organlarının (örf ve adet gereği) kesilmesi (sünnet edilmesi) yasaktır ve aile içinde
veya yabancı bir ülkede gerçekleşse bile kanunen sıkı takip edilmektedir.
Hala süren veya boşanılmış evliliklerde ve
eşler arası olduğu gibi aile içi ilişkilerde, fiziksel (dayak), psikolojik (tehdit), cinsel (zorlama, tecavüz) veya maddi (parasız bırakma)
zorlamalar ve sözelde olsa tehditler dile getirildiğinde ve uygulandığında aile içi şiddetten bahsedilir. Bu tür davranışlar, şiddet gören kişi şikâyetçi olmasa bile, hukuken takip
edilebilinir ve şiddete başvuran kişi ağır şekilde cezalandırılır.
[17] Benefo-Vakfı, Thurgau Şiddete Maruz
Kalanlara yardım bürosu
[32] Thurgau için Danışmanlık hizmeti
Gençler için bilgi ve danışma web sitesi:
www.tschau.ch (almanca)
www.ciao.ch (fransızca)
Eş ve aile sorunları
Çocuklarıyla veya eşiyle sorun yaşayan kişiler Eş ve Aile Danışmanlığı Hizmetinden yardım alabilirler. Ayrı yaşama yada boşanma
durumunda, çocukların bakımını üstlenmeyen ebeveyn çocuklar ve muhtemelen eşi
için aylık nafaka ödemek zorundadır.
Bölgenizdeki Eş ve Aile Danışmanlığı Hizmeti:
www.paarberatungen-tg.ch
Nafaka yardımı konulu bilgiler:
www.fuersorgeamt.tg.ch
> Sozialhilfe > Alimentenhilfe
(sosyal yardım > nafaka yardımı)
Şiddet gören her kişi, Şiddete Marûz Kalanlara (Şiddet Kurbanlarına) Yardım Yasası
(Opferhilfegesetz) gereğince ücretsiz olarak
danışma merkezine başvurarak danışma ve
yardım hizmeti alabilir. Kuruluş çalışanları
gizlilik ilkesine uymaya garanti verirler.
[17] Benefo-Vakfı (Stiftung), Thurgau Şiddete Maruz Kalanlara yardım bürosu
[32] Thurgau Şiddet gören Kadınlar Danışmanlığı Hizmeti
[33] Aile içi Şiddet Hizmeti, Thurgau Kanton Polisi
Polis (Telefonu) acil durumlar ve yerinde yardımlar için: 117
Şiddete meğilli veya şiddet uygulayan kişiler
ƤoƤQ ©8\XųPD]OÖN ŲƤGGHWª .RQÁƤNW*HZDOW
adlı danışmanlık hizmeti bulunmaktadır. Kuruluş çalışanları gizlilik ilkesine uymayı garanti ederler.
>@ 8\XųPD]OÖNŲƤGGHW .RQÁƤNW*HZDOW
– Erkek, Kadın ve Gençler için Şiddet Danışmanlığı
Şiddet uygulayan kişilerin sürekli ulaşabildiği (24 saat) danışma hattı (Telefonu):
0800 149 149
36
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
12. Eğitim ve zorunlu okul çağı
Thurgau yetkili makamları meslek eğitiminin kaliteli olmasına
büyük önem verirler.
İsviçre eğitim sistemi kanton’dan kanton’a
farklılık göstermektedir. Kanton Thurgau’da
okullar çocuklar 4’cü yaşını doldurduktan itibaren 16 yaşına kadar zorunlu ve ücretsizdir.
Okul ve ek eğitim Eğitim ve Kültür Bakanlığının (DEK) görev dahilindedir.
www.dek.tg.ch
www.thurgau.ch > Bildung (eğitim)
uyulmasına ve eğitmenlerle işbirliği yapmaya
dikkat etmeleri gerekmektedir. Okul tarafından veli toplantılarına ve bireysel toplantılara
katılmak mecbûridir. Toplantılarda çocuğunuzun okulda kaydettiği gelişmeler ve okuldaki günlük yaşam hakkında bilgiler alabilirsiniz. Okul ve ebeveynler arasındaki iyi
iletişim çocukların okul başarısında önemli
bir yer almaktadır.
Eğitim imkanları
Öğrenmede başarı
«Thurgau’da eğitim imkanları» (Bildungsmöglichkeiten im Kanton Thurgau) adlı broşür eğitimin başından sonuna (üçüncü basamağa) kadar zorunlu eğitim ve meslek
eğitimi sırasındaki imkanlar hakkında önemli
bilgiler içermektedir. Ayrıca ilave eğitim sunan okulların ve danışmanlık hizmetlerinin
adresleri bulunmaktadır.
Çocuğunuzun okul yaşantısıyla ilgilenin
ve katılın! Bu çocuğunuzun öğrenmekte
ve meslek yaşamına geçişde başarılı olmasında en büyük etkenlerden biridir.
Çocuk bakımı ve okulu
tamamlayıcı bakım
«Kanton Thurgau’da eğitim imkanları» (Bildungsmöglichkeiten im Kanton Thurgau)
broşürü bedava (farklı dillerde) ısmarlanabilinir telefonla: 052 724 30 56 ve Online-Shop:
https://secure.lehrmittel-shop.tg.ch yada:
www.av.tg.ch > Themen/Dokumente
> Bildungsmöglichkeiten
(konular/evraklar > eğitim imkanları)
Çalışan anne babalar genelde gün boyu (öğlenleri ve okul sonrası) ve tatillerde çocuklara bakacak birilerine ihtiyaç duyarlar. İkamet
ettiğiniz belediye bölgenizdeki çocuk bakımı
ve okulu tamamlayıcı bakım hakkında varolan imkanları size bildirecektir. Gerekli bilgileri doğu İsviçre Aile Platformu ve Thurgau
Günlük Aileler internet sitesinde bulabilirsiniz.
Ebeveynlerin sorumluluğu
Çocuklarının eğitim ve öğretimi birincil olarak ebeveynlerin görevidir. Çocukları okula
hazırlamak, ders planına ve okul kurallarına
www.familienplattform-ostschweiz.ch
!%HWUHXXQJVDQJHERWHEDNÖPWHNOƤÁHUƤ
www.tagesfamilen-thurgau.ch
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
Anaokulu (4 yaşından itibaren)
Ana okulunda çocuklara oyunla karışık önbilgiler verilmektedir ve böylelikle, okulda
okuma, yazma ve hesap yapmayı öğrenmenin önkoşulu sağlanır. Aynı anda kişisel ve
sosyal becerileri geliştirilir. Anaokulu dönemi
çocuğunuzun ilişki kurmayı ve yerel dilde
kendini ifade etmeyi öğrendiği önemli bir
süreçtir.
Anaokulu 2 sene sürmektedir. Çocuklar
farklı gelişme kaydettiklerinde anaokuluna
başlama vaktini bir sene öne alma veya bir
sene geciktirme imkanı vardır. Şayet çocuğunuz için belirtilen seçenekleri düşünüyorsanız uygun bir çözüm için zamanında okul
müdürlüğüne başvurunuz.
İlkokul (6 yaşından itibaren)
İlkokul 6 yıl sürmektedir. İlkokul eğitimin temel taşını oluşturmaktadır. Ders içeriği Dil
bilgisi, Matematik, İnsan ve Çevre, Müzik, Tasarım ve Spor’dan oluşmaktadır. Aynı zamanda çocuklara kişilik gelişmelerinde eşlik
edilir, güçlendirilir ve geliştirilir.
Yönelme düzeyi – Ortaokul I
(12 yaşından itibaren)
Ortaokul 3 yıl sürmektedir. Ortaokul seviyesinde, gençlerin meslek ve yükseköğrenim
gelişiminde sağlam bir temel kurabilmeleri
için, ilkokul’da öğrenilenler derinleştirilir ve
geliştirilir. Ders farklı başarı seviyelerine
37
göre sunulur. Görülen dersler matematik, diller, fen bilimleri (tarih, coğrafya, tabiat bilgisi,
fizik, kimya), müzik, tasarlama, spor, ev yönetimi ve meslek bilimi’dir.
[35] Kanton Thurgau Zorunlu İlköğrenim
Okulu Dairesi
38
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
Meslek ve yükseköğrenim
danışmanlığı
Meslek ve yükseköğrenim danışmanlığı
gençlere, meslek seçme sürecinde, okuldan
iş hayatına geçişde yada ilave okullara geçişde refakat eder. Meslek ve yükseköğrenim danışmanlığı ortaokul 2ci sınıfda başlar
ve meslek edindirme merkezlerinde seminer,
meslek seçimi verileri (açık görüşmeler) ve
veli toplantıları şeklinde başlar. Arzu üzerine
ek olarak profesyonel destekte alınabilinir.
[36] Kanton Thurgau Mesleki Eğitim ve
Meslek Danışmanlığı Dairesi
Meslek ve Yükseköğrenim Danışmanlığı büroları:
www.abb.tg.ch
> Berufs- und Studienberatung > Angebote für Jungendliche
(meslek ve öğrenim danışmanlığı
> gençler için imkanlar)
Meslek Danışmanlığı için bilgiler (farklı dillerde):
www.berufsberatung.ch > Berufswahl
> Informationen für Fremdsprachige
(meslek seçimi > yabancı dilliler için bilgiler)
Yabancı uyruklu öğrenciler
Ana dilini iyi bilen çocuk ve gençler almanca’yı daha rahat ve çabuk öğrenirler. Çocuğunuzla en iyi hakim olduğunuz dilde konuşun. Böylelikle çocukda farklı diller
öğrenmek için sağlam bir temel oluşur.
Çocuğunuz ayrıca konsolosluğunuz ve dernekleriniz tarafından düzenlen ana dili ve
kültürü (HSK) derslerinede katılabilir. Bu
derste çocuğunuz ana dilinde ustalaşır ve
kendi kültürünü öğrenir. Böylelikle farklı kültürlerde hareket etmesi ve İsviçre’ye uyum
sağlaması desteklenir. Ek bir dile hakim olmak ayrıca ilerde meslek hayatında büyük
avantajlar sağlar.
Kültürler Kütüphanesinde çeşitli dillerde çocuk ve genç kitapları ödünç alabilirsiniz.
[37] Ana Dili ve Kültürü bürosu (HSK)
[10] Kültürler Kütüphanesi
Ara çözümler
Meslek öğrenim yeri bulamayan gençler için
ara çözümler oldukça faydalıdır. Ara çözümler okul ağırlıklı ve pratik beceri edinme olmak üzere farklı imkanlar sunmaktalar.
Çeşitli ara çözümler hakkında bilgiler:
www.abb.tg.ch > Brückenangebote
(ara çözümler)
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
39
13. Meslek öğrenimi ve ilave okullar
Zorunlu ilköğrenim okulu bittikten sonra gençler meslek öğrenimi veya
ortaokul II düzeyindeki okullar arasında seçim yapmaktalar.
Bir işletmede öğrenim
(15 yaşından itibaren)
Öğretim müessesesi
İsviçre’de ikili meslek eğitimi sistemi geçerlidir: Öğrenenler haftada bir veya iki gün meslek okulunda ders almanın yanısıra geri kalan zamanı işletmelerde çalışarak pratik bilgi
sahibi oluyorlar.
Kanton Thurgau’da 160’şın üstünde farklı meslekten 3000’in üzerinde işletme
gençlere meslek edinme imkanı sunuyorlar.
Öğrenenler özel bir iş sözleşmesi gereğince
işe alınır ve işveren tarafından her ay ücretlendirilir. Meslek eğitimi 2 ila 4 yıl arası değişir ve Ulusal Meslek Raporu (eidgenössisches Berufsattest) (EBA) yada Ulusal
Yetenek Diploması (eidgenössischer Fähigkeitsausweis) (EFZ) ile sonuçlanır. Elde edilen belgeler tüm İsviçre’de geçerlidir.
Meslek eğitimi sırasında veya sonrasında
genç meslekliler Meslek Yüksek Okullarına
(türkiyede’ki iki yıllık üniversite) giriş sınavına
girebilirler. Sınavı verme durumunda Meslek
Yüksek Okullarında (Fachhochschule) (FH)
eğitimlerine devam edebilirler.
İsviçre Meslek Öğrenim sistemi taslağı:
www.edk.ch > Bildungssystem CH > Grafik
(İsviçre eğitim sistemi > grafik)
Zorunlu öğrenim süreci bittikten sonra, öğrenciler Meslek, Ticari, Teknik veya düz Lisede öğrenimlerine devam edebilirler. Tercih
edilen okul cinsine göre sonrasında ya direkt
iş hayatına atılabilinir veya Meslek Yüksek
Okullarında yada üniversitelere geçiş yapabilinir.
Öğrenim yeri aramak için bilgiler:
www.berufsberatung.ch
> Berufswahl > Lehrstellensuche
(meslek seçimi > meslek yeri arama)
Ortaokul II düzeyinin okulları
(15 yaşından itibaren)
[38] Orta ve Yüksek Öğrenim bakanlığı
[36] Meslek Öğrenimi ve Meslek
Danışmanlığı Dairesi
40
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
Okul cinsi
Süresi
Diploma
Meslek Lisesi
3–4 yıl
Meslek Lisesi Diploması
Ticaret Lisesi
Teknik Lise
4 yıl
Meslek Diploması
Lise
4 yıl
Üniversiteye giriş karnesi (Lise Diploması)
Çeşitli Liseler, ders içerikleri ve ilave eğitim
imkanları hakkında bilgi edinme:
www.amh.tg.ch > Mittelschulen > Broschüre «Mittelschulen des Kantons Thurgau» (Liseler > Thurgau Kantonu Liseleri)
Yüksek Öğrenim
Meslek veya Meslek Lisesi Diplomasını elde
eden gençler sonrasında Meslek Yüksek
Okullarında veya Pedagoji Yüksek Okullarında belirli dersleri okuyabilirler.
Frauenfeld, Kreuzlingen ve Amriswil’de bulunan Yüksek Öğrenim Danışmanlıkları doğru
seçimde yardımcı olacaklardır.
Thurgau Yüksek Öğrenim Danışmanlıkları:
www.abb.tg.ch
> Berufs- und Studienberatung
(meslek ve öğrenim danışmanlığı)
Tamamlama sınavı hakkında bilgiler:
www.ecus-edu.ch
[38] Orta ve Yüksek Öğrenim bakanlığı
Liseyi bitirdiklerinde İsviçre’de kabul gören
üniversiteye giriş karnesi bulunan gençler
Üniversiteler, İsviçre Teknik Yüksek Okulları,
Pedagoji Yüksek Okulları veya 1 senelik staj
sonrasında Meslek Yüksek Okullarında eğitimlerini tamamlayabilirler. Öğrenciler ilgili
Meslek Yüksek Okulu Danışmanlıklarında
gerekli bilgilere ulaşabilirler. Yabancı ülkeden gelen kişiler, ülkelerinde üniversite okumuş olsalar bile, otomatik olarak bir üniversiteye kabul edilmezler. İhtiyaç durumunda
İsviçre’deki Meslek Yüksek Okullarına gidebilinmesi için Tamamlama sınavı yapılabilir.
Öğrenim ve mesleki eğitim bursları
Belirli ön koşullar varolduğunda meslek eğitimi yada üniversite ve yüksekokul öğrenimi
için burslar yada faizsiz krediler verilebilir.
Konuyla ilgili bilgileri Orta ve Yüksekokul
Dairesi burs bölümünden alabilirsiniz.
[39] Kanton Thurgau burs hizmetleri bürosu
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
Diploma ve yüksekokul başarısının
tanınması
Yabancı ülkelerde elde edilmiş diplomaları
kabul etme Ulusal Meslek Öğrenimi ve Teknoloji bakanlığının görevleri dahilindedir.
Uluslararası diploma kabul etme:
www.bbt.admin.ch
> Anerkennung ausländischer Diplome
(uluslararası diplomaların kabulû)
Yabancı bir ülkede 5 yıldan fazla mesleki
tecrübeniz olabilir. Bu durumda bazı ön koşullarda deneyiminizi denkleştirerek İsviçre’de kabul edilen bir meslek diploması elde
edebilirsiniz. Denkleştirme birimi konuyla ilgili bilgileri severek verecektir.
[40] Kanton Thurgau Denkleştirme birimi
Yetişkin eğitimi ve meslek
içi eğitim
Mesleki bilgilerini geliştirmek veya yeni yetenekler kazanmak için İsviçre'de birçok yetişkin hizmet içi eğitim kurslarına katılırlar.
%X WU HĸƤWƤPOHUƤQ PDVUDÁDUÖ Ƥų\HUƤ WDUDIÖQdan karşılanır. Meslek hayatı boyunca sürekli eğitim alarak kendini yenileyen bir kişi tatmin edici bir iş bulma konusunda daha
şanslıdır. Çalıştığınız işyerinden ve Thurgau
Meslek Yüksekokullarından gerekli bilgileri
alabilirsiniz.
Thurgau’da meslek içi eğitim:
www.abb.tg.ch > Berufsfachschulen
(meslek liseleri)
İsviçre’de meslek içi eğitim:
www.weiterbildung.ch
www.ausbildung-weiterbildung.ch
41
42
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
14. Çevreyi koruma
Thurgau halkı doğal güzelliklerin bakımına, ortak kullanım alanlarına özen
gösterilmesine ve çevre korumasına büyük önem verir.
Doğal güzelliklerin bakımı
Önemli bir gıda üreticisi olarak Thurgau İsviçre’deki besin güvencesinin sağlanmasına
önemli katkıda bulunmaktadır. Ziraat alanı
tarımla uğraşan yaklaşık 8’000 işçi ve çevresinde bulunan işletmelerle Thurgau ulusal
ekonomisinin önemli bir bölümünü oluşturuyor. Aynı zamanda çeşitlilik ve ekolojik olarak
değerli topraklara katkıda bulunuyor. Tarım
işçiliğine saygı göstermek gerekir. Örneğin
ekilmiş tarlalardan yürümek, ağaçlara zarar
vermek, hayvanları ürkütmek ve çöpünü doğada bırakmak yasaktır.
Kamusal alanlara özen
gösterilmesi
Her belediye’de kamusal alanlarda ve diğer
insanlara karşı nasıl davranılacağı konusunda halkı bilgilendiren yönetmelikler mevcuttur. Bu yönetmeliklerde, örneğin, atıkların
çöp kutularına atılmasını, gereksiz yere gürültü yapmanın yasak olduğunu ve evcil hayvanların başkalarını rahatsız etmemesi için
ne gibi önlemler alınması gerektiğini belirtirler. Yönetmeliğin bir kopyasını belediyeden
isteyebilirsiniz.
Çöplerin yeniden kazanılması
Elma suyu Hindistanı
(Mostindien)
Halk dilinde Thurgau’a (Mostindien)
«elma suyu Hindistanı»da denir. Sebebiyse bir yandan İsviçre’nin doğusunda
bulunması ve şekil olarak Hindistan’ı andırması, diğer taraftan orta çağın sonlarından buyana yaygın olan meyve yetiştirilmesi. Özellikle elma ve armut burada
harika gelişmekte. Bu sebepten Kanton
elma suyu, meyve suyu veya elma şarab’ı
«Suure Moscht» gibi bir çok meyve ürünüyle tanınmıştır.
Kanton Thurgau’da çöpler titizlikle birbirinden ayrılır. Tüm belediye’lerin çöp toplama
yerleri mevcuttur ve çöpler burada yapılarına
göre, cam, kâğıt ve karton, metal, pil, yağ, organik maddeler, beyaz eşya ve zehirli maddeler ayrılır. Belediyeler çok dilde çöp atma
takvimleri dağıtarak hangi çöpün nereye verileceği ve ne zaman hangi çöplerin toplanacağı (örneğin kağıt yada karton) konusunda
halkı bilgilendirir.
Toplanan çöplerin yarısına yakını geri dönüştürülür. Geri kalanı çevreye zarar vermeyecek şekilde yakılarak yok edilir. Konuyla ilgili
olarak oluşturulmuş tesisler hakkında belediyeden bilgi alabilirsiniz.
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
Çöp toplama, İsviçre’ye has
bir özellik
İsviçre’de cam atıklarının % 95’i, aluminyumun % 90’ı ve kağıtların % 80’i yeniden kazanılmak üzere toplanır.
Yeniden kazanılamayan çöpler
Yeniden kazanılması mümkün olmayan çöpler toplanır ve büyük çöp yakma tesislerinde
yakılır. Belediye’nin çöp toplama takviminde
yada internet sayfasında yeniden kazanılamayan çöplerin toplama günleri hakkında
bilgi alabilirsiniz. Oralarda ayrıca yerel çöp
torbalarını veya çöp pullarını nereden temin
edebileceğinizi ve çöpünüzü ne zaman dışarıya bırakabileceğizi öğrenebilirsiniz. Kanton
Thurgau’da çöp torbası veya pulu üzerinden
çöp yok etmek ücretlendirilmiştir.
Kamusal alanlara çöp atmak veya depolamak kesinlikle yasaktır. Aynı şekilde çöpü
evde sobada yada dışarda yakmakda yasaktır. Sıvı veya katı atıkları tuvalete atmakda
aynı şekilde kesinlikle yasaktır.
[41] Çevre bakanlığı
43
44
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
15. Sosyal yaşam ve dernekler
Eğlenceler ve boş zaman meşguliyetleri önemlidir. Bu yöndeki etkinlikler,
dinlenmeye, öğrenmeye, vücut formunu korumaya ve yeni kişilerle tanışmaya
yardımcı olurlar.
Kültür
Spor
Kanton Thurgau merkez dışında oluşan çok
çeşitli kültür yaşantısıyla kendini gösteriyor.
Atalarımızdan devraldığımız zengin kültürün
izleri: çok sayıda kaleler, şatolar, harabeler,
manastırlar ve kiliselerin yanısıra birde eski
zanaat ve endüstri mallarıdır. Thurgau’daki
tarihi müzelerde her türden tarihin izlerine
rastlamak mümkündür.
Thurgau’da 900’ ün üzerinde spor kulübü
vardır. Çocuk, genç, yetişkin veya yaşlılara
hitaben geniş spor aktiviteleri yelpazesi bulunmaktadır. Daha fazla bilgiye bölgenizin
turizm bürosundan, belediyenizin nüfus dairesinden yada aşağıda belirtilen adreslerden
ulaşabilirsiniz.
[43] Kanton Thurgau Spor bakanlığı
Thurgau’da yeni çağ sanatta gelişmektedir,
örneğin Kreuzlingen, Arbon, Frauenfeld
yada Kartause Ittingen’ de bulunan sanat
galerileri ve müzelerinde.
Thurgau’ un müzik yaşantısıda oldukça canlı.
Kreuzlingen’de bulunan Dreispitz ve Bodensee-Arena, Amriswil’de Pentorama yada
Fischingen manastırı klasik müzikten müzikal’e çeşitli konserler sunuyorlar. Jaz dostlarını ise Frauenfeld’de gerçekleşen uluslararası Jaz buluşması cezbediyor. Aynı alanda İsviçre’nin alman kantonlarının en büyük
açık hava müzikfestivalide yapılıyor.
Tiyatro severlerse Weinfelden’de bulunan tiyatroya yada çok sayıda küçük tiyatrolara ve
açık hava tiyatrosuna gidebilirler.
[42] Kanton Thurgau Kültür bakanlığı
Kanton Thurgau Kültür gösterileri:
www.tgkulturagenda.ch
www.thurgau-tourismus.ch
> Kulturland Thurgau (kültür ülkesi Thurgau)
Thurgau’da bulunan spor federasyolarının
adresleri:
www.vts-tg.ch/verband.asp
Popüler spor etkinlikleri
«slowUp Euregio Bodensee» (Bodensee
bölgesinde arabasız 1 gün): Her yıl ağustos sonunda 1 gün boyunca yalnız veya
ailenizle araç trafiğine kapalı yollarda
bisikletle veya inline patenleriyle yukarı
Bodensee bölgesinde gezmenin zevkini
çıkarabilirsiniz.
Daha fazla bilgi için:
www.slowup-bodenseeschweiz.ch.
«Frauenfelder Stadtlauf» (Frauenfeld şehir koşusu): 1979 dan beri her yıl Frauenfeld şehir koşusu düzenlenmektedir.
Ağustos’un son cumartesi günü yaklaşık
1’500 kişi (çocuklar ve yetişkinler) yarışıyorlar.
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
Yürümek, bisiklet sürmek, kay kay
sürmek
Yürüyüş İsviçre’de en çok sevilen spor dalıdır. Yürüyüşle genç yaşlı herkes rahatlıyorlar
ve ülkenin çeşitli bölgelerini tanıyorlar. Kanton Thurgau’da sırf yürüyenlere ait olan
1'000 kilometre uzunluğunda işaretlenmiş
yürüyüş yolu bulunmaktadır.
Ayrıca güvenli bir şekilde çevredeki güzellikleri , örneğin Bodensee gölü kıyısı boyunca
bulunan bisiklet yolu, görmeniz için Thurgau
toplam 900 kilometre bisiklet yoluyla sizlere
adeta davetiye çıkarıyor. Aynı şekilde kay
kay sürmek içinde Thurgau’da en iyi imkanlar mevcuttur. Thurgau turizm bürosunda
farklı seçenekler hakkında bilgi alabilirsiniz.
Yürümek, bisiklet ve kay kay sürmek hakkında bilgiler için:
www.thurgauer-wanderwege.ch
www.thurgau-tourismus.ch > Aktivland
[44] Thurgau turizm bürosu
45
UNESCO Dünya Kültür Mirası:
sütun yapılar
Arbon, Eschenz, Hüttwilen ve Gachnang’da bulunan sütunlardan yapılan yerleşim bölgeleri Dünya Kültürüne aittirler.
Seeufer- ve Feuchtboden yerleşim bölgeleri neolitik çağ (5500–2200 m.Ö.) ve
maden devrinden (2200–800 m.Ö.) kalmadırlar. Bu bulguların bir çoğuna yürüyüşle veya bisikletle ulaşılabilinir. Tarihi
gezintiler hakkındaki bilgileri www.archaeologie.tg.ch sayfasında bulabilirsiniz.
Dernekler
Derneklerde gönüllü olarak toplum yaşamına renk katmak isteyen kişiler aktif olarak:
‡ RUWDNƤOJƤOHUƤNRUXPDN6SRUNOWUERų]Dman etkinlikleri gibi
‡ WDOHSOHUƤQƤGƤOHJHWƤUPHN(EHYH\QOHUJ|omenler, yaşlılar gibi
‡ VRV\DO YH HNRQRPƤN DODQGD J|UHY VWOHQmek: Sendikalar, Meslek Kuruluşları, ilgi
grubu gibi farklı konularda çalışmalar yürütürler.
Dernek yaşantısı
İsviçre halkının %50’si derneklerde aktif
çalışmaktadır.
46
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
İsviçre dernek ve birliklerin ülkesi. Tüm ülkede onbinlerce, Thurgau’da bir kaç yüz tane
bulunmaktadır. Dernekler Kanton’un günlük
yaşantısında merkezi önem taşımaktadır. Örneğin spor birlikleri, kültür dernekleri ve göçmen birlikleri bulunmakta ve çeşitli alanlarda
etkinlikler sunmaktadırlar. Bir derneğe üyelik yerel yaşama uyum ve yerli halkla ilişki
kurmakta çok faydalıdır. Dernek kapıları tüm
ilgililere açıktır.
Daha fazla bilgiye belediyenizin nüfus müdürlüğü, sekreterliği, trafik derneği ve web
sitesinden ulaşabilirsiniz.
[45] Benevol Thurgau, Gönüllüler merkezi
Thurgau spor birlikleri derneği:
www.vts-tg.ch/verband.asp
Thurgau Genç Birlikleri ve Organizasyonları
çalışma grubu:
www.tarjv.ch
Kültür dernekleri:
www.thurgaukultur.ch > Kulturadressen
(kültür adresleri)
Din
İsviçre ve Kanton Thurgau Anayasaları inanç
ve vicdan özgürlüğünü garanti eder. İnancını
ve hangi dini uygulayacağına ancak kişi kendisi karar verir. Hiç kimse bu yönlü zorlamada bulunamaz. Böylelikle din özgürlüğü herkesin kişisel ve hür kanaatınca uyguladığı
bireysel bir haktır.
İsviçre ve kanton resmi makamları kilise ve
diğer dini toplulukların toplumdaki önemli rolünün farkındadır. Katolizm ve Protestanlıktan sonra İslam kanton’da varolan en büyük
üçüncü dini topluluktur. Bunların yanısıra
başka mezhep gruplarıda bulunmaktadır.
Bütün bu topluluklar resmi makamların arzusu, dinler arası dialoğu korumak ve mezhepler arası barışı sağlamak konusunda, hemfikirdirler.
Kanton Thurgau Katolik Kilisesi:
www.kath-tg-ch
Kanton Thurgau Protestan Kilisesi:
www.evang-tg.ch
Doğu İsviçre İslam Cemaatleri Örgütü (DIGO):
www.digo.ch
İsviçre İsrailli Cemaatler Birliği:
www.swissjews.ch
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
47
16. Siyasi yaşama katılım
İsviçre demokrasisi kişinin kendini ifade etmesi ve kamusal yaşama katılması
için çok sayıda olanak sağlamaktadır.
Doğrudan demokrasi
İsviçre demokrasisi dünyanın en katılımcı
demokrasisidir. Kamu hakları da denilen siyasi haklar çok genişletilmiştir: oy kullanma
hakkı, seçme hakkı, inisiyatif hakkı ve referandum hakkı. Böylelikle halk Anayasanın
değiştirilmesini önerebilir (inisiyatif hakkı)
veya Parlemento tarafından hazırlanmış bir
yasayı reddedebilir (referandum hakkı). İsviçre'de «Souverän» (egemen) denince halk
anlaşılır.
Siyasi haklar devletin üç kademesinde kullanılır: Konfederasyon, kantonlar ve belediyeler. İsviçre halkı yılda birçok kez oy kullanma-
ya çağrılır. Kantonlar ve belediyeler,
oylamaları genel olarak Federasyon ile aynı
zamanda düzenlerler. İsviçre hükümeti olan
Federal Bakanlar Kurulu (Bundesrat) parlemento tarafından seçilir. Halk tarafından seçilen parlemento iki meclisten oluşur: Ulusal
Meclis (Nationalrat) ve Kantonlar Meclisi
(Ständerat).
Siyasi kurumlar
Seçilen kurumlar sıkça «Meclis» olarak anılırlar. Görevleri fikir yürütmek, görüşme yapmak ve halkın kabul veya reddebileceği önerilerde bulunmaktır.
Parlamento düzeyi
Hükümet düzeyi
Thurgau belediyeleri
Belediye Toplantısı
Belediye Meclisi
Kanton Thurgau
Kanton Meclisi
Hükümet Konsey
İsviçre Konfederasyonu
Ulusal Meclis ve Kantonlar
Meclisi
Federal Konsey
48
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
Üç siyasi düzey
Thurgau halkı yılda yaklaşık 4 defa kamu
meseleleri konusunda her üç düzeyde oy
kullanmaya çağrılır:
‡ %HOHGƤ\HG]H\Ƥ
(örnek: Tiyatro salonu yapımı)
‡ .DQWRQG]H\Ƥ
(örnek: yeni devlet arşivi veya yeni kanton
yolu yapımı )
‡ 8OXVDOG]H\Ƥ
(örnek: Malûli Emeklilik yasasının değiştirilmesi)
Her 4 yılda bir belediye, kanton ve ulusal düzeyde Parlamento ve Hükümet temsilcileri
(milletvekilleri) ve bölge mahkemeleri hakimleri seçilir.
Yabancı uyruklu kişilerin siyasi
hakları
İsviçre’lilere mahsus siyasi hakları kullanmak
istiyorsanız, vatandaşlığa başvurmanız gerekmektedir. İsviçre vatandaşı değilseniz
Thurgau kanton’u ve belediyelerinde seçme
ve seçilme hakkına sahip değilsiniz. Ancak
katolik kiliseler istisna oluşturmaktadır; orda
yabancı uyruklu kişiler oy kullanma hakkı
için müracaatta bulunabilirler. Okul birimlerinde danışman oy kullanmak için başvurabilirsiniz.
Siyasi katılımın başka şekilleri
Siyasi haklardan ayrı olarak, kamu yaşamına
katılma ve toplumsal yaşamın geleceği üzerinde etkili olma konusunda başka birçok
olanak mevcuttur. Bir kişi, örneğin, bir mahalle geliştirme derneğinde, yerel bir toplulukta, mesleki bir kuruluşta, bir spor kulübünde, bir danışma komisyonunda veya
siyasi bir partide yer alabilir.
İsviçre vatandaşları gibi, yabancı uyruklu kişilerinde, büyük yada küçük, dilekçe verme
hakları vardır. Bu hak, her bireye, yetkili makamlara istek, öneri, eleştiri ve şikâyetlerini
iletme olanağı sağlar. Böylesi bir girişim devlet kurumları tarafından alınan kararlar üzerinde etkili olabilir.
[46] Kanton Thurgau’da buluna en önemli
siyasi partiler
Siyasetle ilgilenen gençler için
www.jugendforum-tg.ch
Vatandaşlık
Kanton’da yılda yaklaşık 800 kişi vatandaşlık hakkını elde ediyor ve böylece siyasi katılım imkanlarından tamamen faydalanabiliyorlar: belediye, kanton ve ulusal düzeyde
seçme ve seçilme hakkı. İsviçre vatandaşı
olan Thurgau halkının % 7’si yurt dışı doğumludur (2010).
İsviçre vatandaşlığına geçme kişisel seçim
ve isteme bağlıdır. Koşulu yerel, kanton ve
ulusal koşullara iyi uyum sağlanmasıdır belediyeniz vatandaşlık şartları hakkında severek bilgi vereceklerdir.
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
49
17. Faydalı adresler
[1] Fachstelle Integration des Kantons Thurgau,
Migrationsamt
Kanton Thurgau Uyum bürosu,
Migrationsamt
Schlossmühlestrasse 7, 8510 Frauenfeld
Tel. 052 724 15 55, Fax 052 724 15 56
www.migrationsamt.tg.ch
> Fachstelle Integration
[2] Regionale Fachstelle für Integration (FFI)
Frauenfeld
Frauenfeld bölgesel Uyum bürosu
Zürcherstrasse 86, 8500 Frauenfeld
Tel. 052 724 70 30, Fax 052 724 70 31
[email protected]
www.infomig.ch
[3] Regionale Fachstelle Integration Kreuzlingen
Kreuzlingen bölge Uyum bürosu
Marktstrasse 4, 8280 Kreuzlingen
Tel. 071 677 62 34, Fax 071 677 61 40
[email protected]
www.kreuzlingen.ch
www.migration-kreuzlingen.ch
[4] Migrationsamt des Kantons Thurgau
Kanton Thurgau Göçmen Dairesi
Schlossmühlestrasse 7, 8510 Frauenfeld
Tel. 052 724 15 55 , Fax 052 724 15 56
[email protected]
www.migrationsamt.tg.ch
[5] Thurgauer Zeitung
Thurgau Gazetesi
Promenadenstrasse 16,
8501 Frauenfeld
Tel. 052 723 57 57, Fax 052 723 57 07
[email protected]
www.thurgauerzeitung.ch
[6] Regionalradios
Bölgesel radyolar
Radio Top
Walzmühlestrasse 51b, Postfach 582,
8501 Frauenfeld
Telefon: 052 244 88 00, Fax: 052 244
88 45 , E-Mail:
Website: www.radiotop.ch
Frekans: FM 90.0 / 97.5 / 99.5 / 100.02
DRS 1 Regionaljournal, SRG Ostschweiz
İsviçre radyosu DRS nin bölge
haberleri
Rorschacher Strasse 150,
9006 St.Gallen
Telefon: 071 243 22 14, Fax 071 243 22
00, E-Mail: [email protected]
Frekans: FM 94.4/96.0/96.3/96.7/101.5
Yayın akışı/saatleri: Saat 06.32, 07.32,
08.08, 11.30, 12.03, 16.30, 17.30
[7] Regionalfernsehen:
Bölgesel televizyonlar
Tele Top
Walzmühlestrasse 51b, 8501 Frauenfeld
Tel. 052 725 07 25, Fax 052 725 07 26
[email protected], www.teletop.ch
[8] Klubschule Migros
Migros Kulüp Okulu
Bahnhofplatz, Passage, 8500 Frauenfeld
Tel. 052 728 05 05, Fax 052 728 05 09
[email protected], www.klubschule.ch
[9] verdi. Interkulturelles Übersetzen in der
Ostschweiz
verdi. Doğu İsviçre kültürlerarası
çevirmenlik bürosu
ARGE Integration Ostschweiz
Multergasse 11, Postfach 133,
9001 St. Gallen
Tel. 0848 28 33 90, Fax 071 228 33 98
[email protected]
www.integration-sg.ch
50
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
[10] Bibliothek der Kulturen
Kültürler Kütüphanesi
Haus Sapone
Zürcherstrasse 86, 8500 Frauenfeld
Tel. 052 724 70 30
[email protected]
www.bibliothekderkulturen.ch
[11] Mieterinnen- und Mieterverband Ostschweiz
Doğu İsviçre Kiracıları Koruma
Derneği
Webergasse 21, 9000 St. Gallen
Telefon: 0900 900 800 (ücretli)
E-posta yoluyla danişma sunulmaz
www.mieterverband.ch/os_top.0.html
[12] Strassenverkehrsamt des Kantons Thurgau
Kanton Thurgau Trafik Tescil Bürosu
Moosweg 7a, Postfach, 8501 Frauenfeld
Tel. 052 724 32 11, Fax 052 724 32 58
[email protected], www.stva.tg.ch
[13] Ausgleichskasse des Kantons Thurgau (AKTG)
Kanton Thurgau Sosyal Sigortalar
Kurumu
Amt für AHV und IV des Kantons Thurgau
St. Gallerstrasse 13, 8501 Frauenfeld
Tel. 052 724 71 71, Fax 052 724 72 72
[email protected], www.aktg.ch
[14] Amt für Wirtschaft und Arbeit (AWA) des
Kantons Thurgau
Kanton Thurgau İş ve İşçi bulma
dairesi
Promenadenstrasse 8, 8510 Frauenfeld
Tel. 052 724 23 82, Fax 052 724 27 09
[email protected], www.awa.tg.ch
[15] Fürsorgeamt des Kantons Thurgau
Kanton Thurgau Sosyal Yardım
Kurumu
St. Gallerstrasse 1, 8510 Frauenfeld
Tel. 052 724 24 99, Fax 052 724 25 86
www.fuersorgeamt.tg.ch
[16] Caritas Thurgau
Felsenstrasse 11, Postfach,
8570 Weinfelden
Tel. 071 626 80 00, Fax 071 626 80 35
[email protected]
www.caritas-thurgau.ch
[17] Benefo-Stiftung
Benefo-Vakfı
Zürcherstrasse 149, 8500 Frauenfeld
Tel. 052 723 48 20, Fax 052 723 48 29
[email protected], www.benefo.ch
[18] Kantonale Steuerverwaltung (KSTV)
Kanton Vergi Dairesi
Schlossmühlestrasse 15,
8510 Frauenfeld
Tel. 052 724 14 14, Fax 052 724 14 00
[email protected]
www.steuerverwaltung.tg.ch
[19] Thurgauer Gewerkschaftsbund (TGGB)
Thurgau Sendikalar Birliği
Gaswerkstrasse 9, 8500 Frauenfeld
Tel. 052 720 50 15
[email protected], www.tggb.ch
[20] Eidgenössisches Büro für die Gleichstellung
von Frau und Mann (EGB)
Ulusal Kadın-Erkek Eşitlik Bürosu
Schwarztorstrasse 51, 3003 Bern
Tel. 031 322 68 43, Fax 031 322 92 81
[email protected], www.ebg.admin.ch
[21] Eidgenössische Kommission gegen Rassismus
Irkçılığı karşı ulusal komisyon
Inselgasse 1, 3003 Bern
Tel. 031 324 12 93, Fax 031 322 44 37
[email protected]
www.ekr.admin.ch
[22] Arbeitsmarktaufsicht des Kantons Thurgau
Kanton Thurgau iş piyasası
denetimi
Bahnhofplatz 65, 8510 Frauenfeld
Tel. 052 724 28 80, Fax 052 724 28 86
[email protected]
www.awa.tg.ch > Arbeitsinspektorat
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
[23] Perspektive Thurgau
Schützenstrasse 15, Postfach 297,
8570 Weinfelden
Tel. 071 626 02 02, Fax 071 626 02 01
[email protected]
www.perspektive-tg.ch
51
[30] Amt für Handelsregister und Zivilstandswesen
des Kantons Thurgau
Kanton Thurgau Ticari Sicil Kaydı ve
Evlenme Dairesi
Bahnhofplatz 65, 8510 Frauenfeld
Tel. 058 345 70 70, Fax 058 345 70 71
[email protected], www.hz.tg.ch
[24] Selbsthilfe Thurgau
Thurgau kendine yardım grubu
Freiestrasse 4, Postfach,
8570 Weinfelden
Tel. 071 620 10 00
[email protected]
www.selbsthilfe-tg.ch
[31] HOT Homosexuelle Organisation Thurgau
HOT Thurgau Eşcinsel Organizasyonu
Postfach 355, 8501 Frauenfeld
Tel. 079 398 83 93
(akşamleri saat 21.00’a kadar)
[email protected], www.hot-tg.ch
[25] Spitex Verband Thurgau
Thurgau Yaşlılara Ev hizmetleri
Kuruluşu
Freiestrasse 6, Postfach,
8570 Weinfelden
Tel. 071 622 81 31, Fax 071 622 81 34
[email protected], www.spitextg.ch
[32] Beratungsstelle für gewaltbetroffene Frauen TG
Şiddete maruz kalmış kadınlar için
danışmanlık hizmeti
Rheinstrasse 8, Postfach 1002,
8500 Frauenfeld
Tel. 052 720 39 90
[email protected]
www.frauenberatung-tg.ch
[26] Pro Senectute Thurgau
Thurgau Yaşlılara Yardım Kuruluşu
Zentrumspassage, Rathausstrasse 17,
Postfach 292, 8570 Weinfelden
Tel. 071 626 10 80, Fax 071 626 10 81
[email protected]
www.tg.pro-senectute.ch
[33] Fachstelle Häusliche Gewalt Kapo Thurgau
Aile içi Şiddet Hizmeti
St. Gallerstrasse 17, 8501 Frauenfeld
Tel. 052 728 29 05
[email protected]
www.kapo.tg.ch > Häusliche Gewalt
[27] Schweizerisches Rotes Kreuz Kanton Thurgau
Kanton Thurgau Kızılhaç’ı
Rainweg 3, 8570 Weinfelden
Tel. 071 626 50 80, Fax 071 626 50 81
[email protected]
www.srk-thurgau.ch
[28] Pro Infirmis Thurgau-Schaffhausen
Engelli kişilere yardım kuruluşu
Marktstrasse 8, Postfach,
8501 Frauenfeld
Tel. 052 723 25 35, Fax 052 723 25 40
[email protected]
www.proinfirmis.ch
[29] Heilpädagogische Früherziehung Thurgau
Tıbbi Pedagojik Erken Eğitim Servisi
Thundorferstrasse 3, 8500 Frauenfeld
Tel. 052 722 20 17, Fax 052 722 35 37
www.hfe-tg.ch
[34] .RQÁLNW*HZDOW²*HZDOWEHUDWXQJIU0lQQHU
Frauen und Jugendliche
Uyuşmazlık.Şiddet–Erkek, Kadın ve
Gençler için Şiddet Danışmanlığı
Beratungsstandorte in Weinfelden,
Winterthur und St. Gallen
Tel. 078 778 77 80
NRQWDNW#NRQÁLNWJHZDOWFK
ZZZNRQÁLNWJHZDOWFK
[35] Amt für Volksschule des Kantons Thurgau
Kanton Thurgau Zorunlu
İlköğrenim Okulu Dairesi
Spannerstrasse 31, 8510 Frauenfeld
Tel. 052 724 26 54, Fax 052 724 29 64
www.av.tg.ch
52
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
[36] Amt für Berufsbildung und Berufsberatung
des Kantons Thurgau
Kanton Thurgau Mesleki Eğitim ve
Meslek Danışmanlığı Dairesi
St. Gallerstrasse 11, 8510 Frauenfeld
Tel. 052 724 13 70, Fax 052 724 13 73
[email protected], www.abb.tg.ch
[37] Kontaktstelle Heimatliche Sprache und Kultur
(HSK) des Kantons Thurgau
Kanton Thurgau Ana Dili ve Kültürü
bürosu
Amt für Volksschule
Grabenstrasse 11, 8500 Frauenfeld
Tel. 052 724 27 72
www.av.tg.ch
> Schulentwicklung > HSK-Unterricht
[38] Amt für Mittel- und Hochschulen des Kantons
Thurgau
Kanton Thurgau Orta ve Yüksek
Öğrenim bakanlığı
Grabenstrasse 11, 8510 Frauenfeld
Tel. 052 724 22 26, Fax 052 724 22 48
[email protected], www.amh.tg.ch
[39] Stipendienstelle des Kantons Thurgau
Kanton Thurgau burs hizmetleri
bürosu
Amt für Mittel- und Hochschulen
Grabenstrasse 11, 8510 Frauenfeld
Tel. 052 724 22 77, Fax 052 724 22 97
[email protected]
www.amh.tg.ch > Stipendienstelle
[40] Eingangsportal Validierung des Kantons
Thurgau
Kanton Thurgau Denkleştirme
birimi
Amt für Berufsbildung und Berufsberatung
St. Gallerstrasse 11, 8510 Frauenfeld
Tel. 052 724 13 87, Fax 052 724 13 89
[email protected]
www.abb.tg.ch > Lehraufsicht
> Qualifikationsverfahren > Validierung
[41] Amt für Umwelt des Kantons Thurgau
Kanton Thurgau Çevre bakanlığı
Bahnhofstrasse 55, 8510 Frauenfeld
Tel. 052 724 24 73, Fax 052 724 28 48
[email protected], www.umwelt.tg.ch
[42] Kulturamt Thurgau
Kanton Thurgau Kültür bakanlığı
Grabenstrasse 11, 8510 Frauenfeld
Tel. 052 724 22 46, Fax 052 724 21 81
[email protected], www.kulturamt.tg.ch
[43] Sportamt Thurgau
Kanton Thurgau Spor bakanlığı
Zürcherstrasse 177, 8500 Frauenfeld
Tel. 052 724 25 21, Fax 052 724 22 59
[email protected], www.sportamt.tg.ch
[44] Thurgau Tourismus
Thurgau turizm bürosu
Egelmoosstrasse 1, Postfach 1123,
8580 Amriswil
Tel. 071 414 11 44, Fax 071 414 11 45
[email protected]
www.thurgau-tourismus.ch
[45] Benevol Thurgau
Thurgau Gönüllüler Merkezi
Freiwilligenzentrum
Freiestrasse 4, 8570 Weinfelden
Tel. 071 622 30 30, Fax 071 622 30 69
[email protected]
www.freiwilligenzentrum.ch
Kanton Thurgau’a Hoşgeldiniz!
[46] Kanton Thurgau’da bulunan en
önemli siyasi partiler:
Christlichdemokratische Volkspartei
(CVP)
www.cvp-thurgau.ch
Sozialdemokratische Partei (SP)
www.spthurgau.ch
Freisinnig-Demokratische Partei (FDP)
www.fdp-tg.ch
Schweizerische Volkspartei (SVP)
www.svp-thurgau.ch
Bürgerliche Demokratische Partei
Schweiz (BDP)
www.bdp-tg.info
Die Grünen
www.gruene-tg.ch
Grünliberale Partei (GLP)
www.tg.grunliberale.ch
Eidgenössisch-Demokratische Union
(EDU)
www.edu-udf.ch
Evangelische Volkspartei (EVP)
www.evp-thurgau.ch
www.sozialnetz.tg.ch
Sosyal paylaşım ağı «Sozialnezt.tg» kanton Thurau’da bulunan sosyal içerikli konularla ilgili bilgi sunmaktadır.
53
Acil numaralar (tüm İsviçre)
Polis
İtfaiye (Yangın, Su, Gaz)
Ambulans
Yardım eli (Psikolojik acil durum)
Toksikolojik bilgiler merkezi (Zehirlenmeler)
Çocuk/Gençler için telefonla yardım
Acil durumda
‡ 6DNLQROXQ
‡ 7HKOLNH\LEHOLUOH\LQ
‡ .HQGLJYHQOLĸLQL]LVDĸOD\ÖQ
‡ <DUGÖPHNLSOHULQHKDEHUYHULQ
‡ <DUGÖPHGLQ
01.065
117
118
144
143
145
147

Benzer belgeler