büyük tango devrimcisi astor piazzolla

1950-54 yılları
arasında tango
anlayışından farklı
bir konsepte bir
dizi eser besteler.
Yine bir beste
yarışmasında
kazandığı bir
ödül olan,Nadia
Boulanger ile
Paris’te çalışması için verilen burs nedeniyle Paris’e gider.
Nadia Boulanger ile yaptığı müzik çalışmaları onda
yeni ufuklar açar, hocası onu ikna eder, müzik olarak
tangoda ve bandoneonda karar kılar.Fransa’da, Paris
Opera Orkestrası eşliğinde Adios Nonino’nun atası olan
Nonino’nun da içinde olduğu 14 beste üretir ve kaydeder.
Bandoneonu bir ayağını sandalyeye koyarak ayakta
çalmaya başlar. (herkes oturarak çalarmış)
Arjantin’e dönüşünde; iki bandoneon, iki keman, çift
bas, çello, piyano ve elektronik gitar klasik tangodan
ayrılan yenilikçi eser ve yorumlar üreteceği bir gurup
ve yaylılardan oluşan bir orkestra kurar. Bu orkestranın
solisti ve dansçıları yoktur. Müziğinin devrimci yapısı,
düzenlemeleri, besteleri, orkestrası, klasik tangocuların
nefret odağı haline gelir. Bu onu yıldırmaz, ama işin
içine medyada girince orkestralarını dağıtıp New York’a
aranjör olarak çalışmaya gider. 1958-1960 yılarında hiç
mutlu değildir, jazz tango deneyimi hüsranla sonuçlanır.
Tekrar Arjantin’e döner ve tangoda duyguları en iyi ifade
eden bir düzenleme olduğunu düşündüğü beşlisini
kurar. (bandoneon, keman, bas, piyano ve elektronik
gitar) 1963’te Paul Klecky şefliğinde “Tres Tangos
Sinfonicos”un galasını gerçekleştirir ve 1965’te en önemli
iki plağını çıkarır: 1965 Mayısında beşli ile verdiği bir
konser sırasında çaldığı eserlerden oluşan Piazzolla at
the Philarmonic Hall Newyork, diğeri ise Jorge Luis
Borges ile olan arkadaşlığının ürünü olan tarihi önem
taşıyan “El Tango”. Borges“ Tres Tangos Sinfonicos”un
prömiyerininde prodüktörlüğünü yapar.
1968’de Maria de Buenos Operasını birlikte bestelediği şair
Horacio Ferrer ile kapsamlı bir çalışmaya başlar. Karısında
ayrılıp ünlü şarkıcı Amelita Baltar ile flört etmeye başlar,
bu yeni ilham perisi, tango şarkılarını getirir. 70’li yıllar
Piazzola’nın yıldızının tüm dünya üzerinde, en yukarıdan
parladığı yıllardır. 1971’e gelindiğinde “Concierto para
quinteto” ile gönülleri fetheder. 1972 daha da başarılıdır;
Conjunto 9’u kurar. Tango
ruhunun da ötesine gitmek
gibi bir arzusu vardır.
“Buenos Aires
Şehrinin Çağdaş
Müziği”nde
bu sınırları
zorlar.
Tristezas de
un Doble A,
bandoneonu ile bütünleşmenin ilhamı ile aynı
yönde zorlamalar sonucu ortaya çıkar. 1975 senesine
gelindiğinde “Balada para mimuerte” ve “Libertango”
üretilmiştir. Ustası Troilo’nun ölümü ile 1975 te çok sarsılır
ve “Suite Troileana”da bu üzüntüyü notalarla ifade eder.
1979 yenilikçilik ve yaratıcılık açısından zirveye taşındığı
yıldır. Gerry Mulligan, Garry Burton gibi sanatçıları
yanına alır. Farklı köklere sahip sanatçılar ile sanatını
ve yeteneğini bütünleştirir. Beşlisi ile New York Central
Park’ta unutulmaz bir resital sunar. Piazollabu zaman
diliminde Avrupa, Latin
Amerika, Japonya ve
Kuzey Amerika ‘da çok
sayıda unutulmaz
konserler verdi.
1984’te şarkıcı
Milva ile Bouffes
du Nord’da ve
Viyana’da
sahneye
çıktı. 1986’da
jeneriklerini bestelediği
“El Exilio De Gardel” filmiyle Sezar ödülüne
layık görüldü. 1982 yılında çello ve piyano için bestelediği
“Le Grand Tango” prömiyerini 1990 yılında New Orleans
‘ta yaptı. Piazzolla, 1989’un sonlarına doğru grubunu
dağıttı ve 1990 Ağustos ayında kalp krizi geçirene kadar
Paris’te solo ve yaylı sazlarla devam etti. Yaklaşık 2 yıl
bu önemli kalp krizinden kaynaklanan problemlere
katlandıktan sonra 4 Temmuz 1992’de Buenos Aires’te
hayata veda etti.
Astor Piazzolla yaşamının sonlandığı 1992 kadar
tangonun en büyük üstadı olarak tanındı ve yaşadı.
Yüzlerce kayıt, konser, albüm, plağı dünya müzik tarihinin
bu büyük Arjantin temsilcisi tarafından unutulmazları
olarak yer almıştır. Bu gün yaratığı müzik “Tango Nuevo”
adıyla anılmakta ve pek çok müzisyeni kapsamaktadır.
Tango tarihine baktığımızda ondan daha devrimci ve
daha yaratıcı bir müzik adamını bulmamız mümkün değil.
Tangoya adanmış bir yaşam bu gün bizim yaşamımızı
da renklendirmekte ve karşımızda nefis figürlerle dönen
bir çifti hayal edebilmek için müziğin sesini biraz açıp
gözlerimizi kapatmamız yeterli olmaktadır. Hadi tango
dinleyelim ama Piazzolla’dan….. Kim dans etmek ister….
Hekimce Bakış
99