Kadın Girişimciliği ve Kooperatifler

Transkript

Editör
Yrd. Doç. Dr. Muharrem ÖZTEL
Arş. Gör. Hüseyin BURGAZOĞLU
Uluslararası II. Trakya Bölgesi
Kalkınma - Girişimcilik Sempozyumu
Bildiri Kitabı I
Kırklareli Üniversitesi Yayınları:
2
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yayınları:
1
Yayın Koordinatörü
Yrd. Doç. Dr. Baki Çakır
Editör
Yrd. Doç. Dr. Muharrem Öztel
Arş. Gör. Hüseyin Burgazoğlu
Kapak Tasarımı
Yrd. Doç . Dr. Mehmet Han Ergüven
Abdurrahim Yüce
İç Düzen
Abdurrahim Yüce
Baskı Sayısı
1. Basım
Baskı Adedi
2000
ISBN
---------------------Baskı Tarihi
Nisan 2011
Baskı Yeri
Erkam Matbaası
Organize Sanayi Bölgesi
Turgut Özal Cad.No: 117/2 A-D
İkitelli / İstanbul
Yayıncı adresi:
Kırklareli Üniversitesi Rektörlüğü
Kültür Merkezi A Blok / KIRKLARELİ
Tel: 0 288 212 96 70 (10 Hat)
Fax: 0 288 212 96 79
Web: www.kirklareli.edu.tr
© KIRKLARELİ ÜNİVERSİTESİ
Bu kitabın bütün yayın hakları Kırklareli
Üniversitesi´ne aittir.
İÇİNDEKİLER
Takdim ............................................................................................................................. VII
Önsöz ................................................................................................................................
IX
Açılış Programı / Openning Program .................................................................
1
GİRİŞİMCİLİK ÖRNEKLERİ
EXAMPLES OF ENTREPRENEURSHIP
The Relationship between Government Investments and Firm
Agglomerations at TR21 Sub-Region: Panel Causality Analysis
Research Assistant Ibrahim AL, Associate Professor Mustafa Kemal DEGER,
Research Assistant Murat Can GENC ...............................................................................
Role of Entrepreneurship of Private Sector: An Overview to Sugar
Industry
Samet KAVOĞLU ...............................................................................................................
Geleneksel Gıdalarda Pazarlama ve Girişimcilik: “Tekirdağ Peynir
Helvası Örneği”
Marketing and Entrepreneurship in Traditional Foods: ‘‘Tekirdag
Cheese Halva as an Example’’
Öğr. Gör. Tuna ŞENER , Öğr. Gör. Cem KOLUKIRIK, H. Selçuk ETİ ................................
29
39
47
GİRİŞİMCİLİK - KADIN GİRİŞİMCİLİĞİ
ENTREPRENEURSHIP - WOMEN ENTREPRENEURSHIP
Sosyal Girişimcilik
Social Entrepreneurship
Yrd. Doç. Dr. Tülay GÜZEL ................................................................................................
Women Entrepreneurship and Cooperatives
Yrd. Doç. Dr. Gülen ÖZDEMİR, Arş. Gör. Dr. Emine YILMAZ .........................................
59
71
XI
Uluslararası II. Trakya Bölgesi Kalkınma - Girişimcilik Sempozyumu
Kadın Girişimcilerin Ekonomik Sürece Katılımları ve Örgütlenme
Yaklaşımları
Women Enterprises’ Participation to Economic Process and Organization
Approaches
Dr. Emine YILMAZ, Yrd. Doç. Dr. Gülen ÖZDEMİR, Yrd. Doç. Dr. Yasemin ORAMAN,
Dr. Sema KONYALI ............................................................................................................
81
ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI
ALTERNATIVE ENERGY SOURCES
Enerji Verimliliği Kapsamında Yapılarda Doğal Aydınlatma
Yöntemleri: Kırklareli Örneği
Natural Illumination Methods as Part of Efficient Use of Energy:
Kirklareli as an Example
Öğr. Gör. Sertaç GÖRGÜLÜ, Yrd. Doç. Dr. Süreyya KOCABEY,
Yrd. Doç. Dr. İzzet YÜKSEK, Yrd. Doç. Dr. Bahtiyar DURSUN ........................................
97
Trakya Bölgesinin Biyogaz Potansiyeli ve Mevcut Potansiyelin Bölge
Ekonomisine Katkısı Üzerine Bir İnceleme
A Review for the Biogas and Contribution of Present Potential to the
Economy of the Region
Arş. Gör. Cem DOĞRU ....................................................................................................... 113
Organik Atıklardan Biyogaz Üretimi
Production of Biogas from Organic Waste
Prof. Dr. Aydın GÜREL, Arş. Gör. Zeynep ŞENEL ............................................................. 123
GİRİŞİMCİLİK - EĞİTİM İLİŞKİSİ
ENTREPRENEURSHIP - EDUCATION
Innovative Entrepreneurship in Selected Countries: The Case of
Turkey, Bulgaria and Romania
Öğr. Gör. Dr. A.Orçun SAKARYA ...................................................................................... 137
Farklı Eğitim Düzeyindeki Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik
Konusunda Görüş Farklılığının Araştırılması
Research on Diversity of Views of University Students in Different
Levels of Education about Entrepreneurship
Prof. Dr. Cengiz YILMAZ, Yrd. Doç. Dr. Tuncer ÖZDİL, Arş. Gör. Didem TEZSÜRÜCÜ,
Öğr. Gör. Yasin KARADENİZ ................................................................................................. 157
Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimleri: Yalova Ve
Kadir Has Üniversitelerinde Yapılan Karşılaştırmalı Bir Araştırma
Inclination to Entrepreneurship of Vocational High School Students:
A Comparative Research by Yalova and Kadir Has Universities
Yrd. Doç. Dr. Orhan KOÇAK, Yrd. Doç. Dr. Ersin KAVİ ................................................... 175
KIRSAL KALKINMA
RURAL DEVELOPMENT
KÖYDES Project as a Instrument of Rural Development and Its Effect
on the Infrastructure of Villages of Kırklareli
Dr. Gökhan ZENGİN .......................................................................................................... 193
XII
İçindekiler
Şikago Kenti Örneğinde Ekonomik Coğrafyanın Yeniden Keşfi ve
Trakya Bölgesi İçin Çıkartılabilecek Dersler
Reassessment of Chicago Economic Geography and Lessons for Thrace
Mehmet Lütfi ARSLAN ...................................................................................................... 211
Trakya Bölgesindeki Tarımsal Üreticilerin Ek Gelir Olanakları: Tarım Turizmi
Additional Income Opportunities for the Agricultural Producers in
Thrace: Agricultural Tourism
Dr. Harun HURMA, Doç. Dr. Ahmet KUBAŞ, Öğr. Gör. Çağdaş İNAN............................ 219
TURİZM - MARKALAŞMA
TOURISM - BRANDING
Destinasyon Markalaşması: Vize’nin Turizm Destinasyonu Olarak
Pazarlanması ve Markalaşması
Destination Branding: Marketing and Branding of Vize as a Touristic
Destination
Yrd. Doç. Dr. Kamil MALKOÇLU, Yrd. Doç. Dr. Nihat Kamil ANIL, Öğr. Gör. Ebru BİLGEN 231
City-Branding and It’s Effect on the Local Development: Can Kırklareli
Become A City Brand?
Arş. Gör. İskender GÜMÜŞ, Arş. Gör. Gökhan ÖVENÇ .................................................. 247
Şehir Markası Yaratma Süreci ve Marka Şehir Çerçevesinde Kırklareli
İlinin Değerlendirilmesi
Contributions of City-branding to Socio-economic Development
Yrd. Doç. Dr. Gülnur ETİ İÇLİ, Arş. Gör. Beste Burcu VURAL ................................................... 259
TURİZM VE BÖLGESEL KALKINMA
TOURISM AND REGIONAL DEVELOPMENT
Bölgesel Kalkınmada Turizmin Etkisi: Bozcaada-Gökçeada Arz Kesimi
Üzerine Araştırma
The Role of Tourism in Regional Development: A Research on Tourism
Supply of Bozcaada and Gökçeada
Öğr. Gör. Murat AKSU, Öğr. Gör. Bahadır SEZER, Öğr. Gör. Ali ÇAKIR .......................... 281
Çiftlik Turizminin Sosyoekonomik Kalkınmaya Etkileri: Trakya
Bölgesi İçin Oluşturulabilecek Stratejiler
Effects of Farm-based Tourism on Socio-Economic Development:
Possible Strategies for Thrace Region
Yrd. Doç. Dr. Kaplan UĞURLU .......................................................................................... 295
Bölgesel Kalkınma Farklılıklarının Giderilmesinde Turizm Sektörünün
Rolü ve Önemi
The Role and Importance of Tourism Industry about Removing
Regional Development Differences
Yrd. Doç. Dr. Nur ERSUN, Yrd. Doç. Dr. Kahraman ARSLAN .......................................... 317
XIII
YENİLENEBİLİR ENERJİ VE KALKINMA
RENEWABLE ENERGY AND DEVELOPMENT
Kırklareli İlinde Yenilenebilir Enerji Kaynakları Kullanımının Bölgesel
Kalkınmaya Olan Etkilerinin İncelenmesi
A Research on Effects of Using Renewable Energy Resources on Regional
Development in Kirklareli
Yrd. Doç. Dr. Bahtiyar DURSUN, Öğr. Gör. Tarkan PERAN ............................................. 335
Kırsal Turizmde Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Kullanılması:
Poyralı Köyü’nde Uygulanabilirliği
Use of Renewable Energy Sources in Rural Tourism: Practicability in
Village of Poyrali
Öğr. Gör. Ali ÇAKIR, Öğr. Gör. Gülay ÇAKIR, Sibel DURSUN,
Yrd. Doç. Dr. Bahtiyar DURSUN ........................................................................................ 347
1990-2010 Dönemi Organik Tarım Uygulamaları, Trakya Bölgesi’nin
Görünümü ve Gelecek Perspektifi
Organic Agricultural Applications Between 1990-2010, The Current
Outlook of Thrace and its Future Perspective
Yrd. Doç. Dr. Mustafa CANBAZ, Arş. Gör. Can Ahmet GENERAL, Arş. Gör. Ülfet İŞÇİ .. 357
Tarımsal Atıkların Değerlendirilmesinin, Yenilenebilir Enerji
Kaynakları Ve Sürdürülebilir Kalkınma Açısından Değerlendirilmesi,
Tekirdağ İli Uygulaması
Evaluation of Using Agricultural Waste as Renewable Energy Resources
and Sustainable Development: An Application in Tekirdag
Prof. Dr. Necdet ÖZÇAKAR, Hasan BAKIN ...................................................................... 375
BÖLGESEL VERİMLİLİK
REGIONAL PRODUCTIVENESS
Kriz Ortamında Kırklareli İlinde Bulunan Firmaların Verimlilik Analizi
Efficiency Analysis of Firms in Kirklareli in Economic Crisis
Öğr. Gör. Fatma BUTUŞ, Öğr. Gör. Ayşe ANIL, Öğr. Gör. Tülay TOP ............................... 405
ISO 9001 Kalite Yönetim Sisteminin KOBİ’lerin Performanslarına
Etkisi: Kırklareli İlinde Bir Uygulama
Effects of ISO9001 Quality Management Systems on SMEs: An
Application in Thrace
Arş. Gör. Öznur AYDINER, Öğr. Gör. Yasin ÇAKIREL, Öğr. Gör. Ali GÖRENER ............. 413
Otel İşletmelerindeki İşgörenlerin İş Tatmini: Kocaeli ve Yalova Örneği
Work Satisfaction of Employees in Hotels: Kocaeli and Yalova as examples
Prof. Dr. Derman KÜÇÜKALTAN, Arş. Gör. Duygu TALİH, Öğr. Gör. Şeniz ÖZHAN ........ 433
EMEK - İSTİHDAM İLİŞKİSİ
LABOR - EMPLOYMENT RELATIONSHIP
Sosyal İçerme Açısından Eski Hükümlülerin Girişimciliğe Yönlendirilmesi
ve Denetimli Serbestlik Faaliyetleri
Orientation of Old Prisoners to Entrepreneurship in the Perspective
of Social Inclusion and Applications of Supervised Liberty
Yrd. Doç. Dr. Ersin KAVİ, Öğr. Serdar Altun ........................................................................... 449
XIV
İçindekiler
Labor Market in Health Sector in Republic of Bulgaria,
Ass. Prof. N. Atanasov, PhD, Ass. R. Stoianova ................................................................. 463
Edirne Sanayi Sitesinde Çalışan İş Görenlerin Mobbinge Uğrama
Düzeylerinin Belirlenmesine Yönelik Yapılan Bir Araştırma
A Research Conducted to Determine Level of Mobbing on Employees in
Edirne Industrial Estate
Doç. Dr. Agah Sinan ÜNSAR .............................................................................................. 473
FİNANSAL GELİŞMELER VE TİCARET
FINANCIAL DEVELOPMENT AND TRADING
Trakya Bölgesinin Kalkınmasında Bölgesel Planlama Yaklaşımı İhtiyacı ve
Planlama Modeli Önerisi
The Need for a Regional Planning Perspective on Development of Thrace
and Planning Model Suggestion
Yrd. Doç. Dr. Nur ERSUN, Yrd. Doç. Dr. Kahraman ARSLAN ............................................... 487
Türkiye’de Kalkınma Ajansları: Trakya Kalkınma Ajansı Örneği
Turkish Development Agencies: Thracian Development Agency as an
Example; Thracian Development Agency
Yrd. Doç. Dr. Nihat Kamil ANIL, Yrd. Doç. Dr. Kamil MALKOÇLU,
Öğr. Gör. Ömer Sinan PEHLİVAN ....................................................................................... 507
BÖLGESEL KALKINMANIN TARİHSEL BOYUTU
HISTORICAL PERSPECTIVE OF REGIONAL DEVELOPMENT
Osmanlı Döneminde Balkan Kökenli İşgücünün ve İşletmecilerin
Ereğli Madenlerinin Gelişmesine Katkıları
The Contributions of Balkan Labor Force and Businessmen to the
Development of Eregli Mineral Resources in Ottoman Empire
Yrd. Doç. Dr. Hamdi GENÇ ............................................................................................... 525
Customs Registers In The Second Half Of The Nineteenth Century On
Ottoman Danubian Ports: Rules Of The Game In Ottoman Trade
Arş. Gör. Gökçen COŞKUN ALBAYRAK .......................................................................... 535
TARIMSAL VERİMLİLİK
AGRICULTURAL EFFICIENCY
Effects of Dietary VITASIL® on the Growth Performance of Carp
(Cyprinus caprio) Cultivated in a Recirculation System
Assist. Prof. Alexander ATANASOV, Assist. Prof. Zhivko ZHELEV,
Assoc. Prof. Veselin IVANOV, Galin NIKOLOV ................................................................ 551
Protein Levels in the Feed of Carp (Cyprinus caprio) on Cultivated in
Recirculation System
Prof. Yordan STAYKOV, Assist. Prof. Zhivko ZHELEV, Assoc. Prof. Veselin VIDEV,
Assist. Prof. Alexander ATANASOV ............................................................................... 555
Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modelinin Bölgesel Kalkınma
Açısından Değerlendirilmesi
Regional Development-based Evaluation of Production and Support
Model for Agricultural Production Areas
Yrd. Doç. Dr. Gökhan UNAKITAN, Dr. Harun HURMA, Dr. Celal DEMİRKOL .............. 559
XV
KIRSAL KALKINMA VE REKABET
RURAL DEVELOPMENT AND COMPETITION
Contribution of Thrace Region to Competitive Sectors of Turkey
Assist. Prof. Adem BALTACI, Res. Assist. Huseyin BURGAZOGLU,
Res. Assist. Selver KILIC ................................................................................................... 573
Kendi İşini Kurma ve Girişimcilik Ruhu Ticaret Meslek Liselerinde
Girişimcilik Ruhu Üzerine Bir Alan Araştırması
Setting One’s Own Business and Spirit of Entrepreneurship
Yrd. Doç. Dr. Selami ÖZCAN, Yrd. Doç. Dr. H. Yunus TAŞ ............................................. 585
Kırsal Kalkınma Açısından İletişim ve Girişimcilik İlişkisi
Communication-Entrepreneurship Relationship in terms of Rural
Development
Arş. Gör. Zeynep ŞENEL, Prof. Dr. Aydın GÜREL ............................................................. 599
BÖLGESEL KALKINMA VE FİNANS
REGIONAL DEVELOPMENT AND FINANCE
Türkiye’de Finans Piyasasının Gelişim Seyrinde Katılım Bankacılığının Yeri
The Role of Participation Banking in the Development of Turkish
Financial Market
Yrd. Doç. Dr. Ferhat SAYIM, Arş. Gör. Özlem ÖZMEN ..................................................... 611
2008 Küresel Finansal Krizinin Türkiye ve Trakya Bölgesi Üzerine
Etkileri: Mukayeseli Bir Analiz
The Impacts Of Global Financial Crisis On Turkey and Thrace: A
Comparative Analysis
Yrd. Doç. Dr. Ayfer GEDİKLİ .............................................................................................. 635
Trakya Bölgesi’nde Tarım Sektörünün Finansmanında Kullanılan Banka
Kredilerinin Gelişimi: 2000–2010 Dönemi Karşılaştırmalı Bir Analiz
Development Process of the Bank Loans for the Agricultural Sector in
Thrace: A Comparative Analysis Covering 2000-2010
Yrd. Doç. Dr. Mustafa CANBAZ, Arş. Gör. Mevlüt CAMGÖZ ......................................... 665
BİLGİ - İLETİŞİM VE DIŞ TİCARETİN GELİŞİMİ
INFORMATION - COMMUNICATION AND
DEVELOPMENT OF FOREIGN TRADE
Şehirlerin Markalaşması ve Şehir Markası Oluşturmada Sembol
Yapılar: Çanakkale Örneği
City-branding and The Role of Symbolic Structures in City-branding
Process: Canakkale as an Example; (The Dardanelles)
Doç. Dr. Mehmet MARANGOZ, Prof. Dr. Günal ÖNCE, Arş. Gör. Hale ÇELİKKAN ....... 681
In the Thrace Region Use of Information and Communications Equation,
in the “Integrated Management Information Systems” for the
Information Production Process Development and Entrepreneurship
Dr. Filiz GÜLTEKİN KÖSE ................................................................................................. 701
XVI
İçindekiler
EĞİTİM, BÜTÇE VE PLANLAMA
EDUCATION, BUDGET AND PLANNING
E-commerce Security
Instructor Serdar CANBAZ ............................................................................................... 715
Implementation of ICT in education – case study in Trakia University
Associate Prof. Lina YORDANOVA, Chief Assist. Prof. Gabriela KIRYAKOVA,
Senior Assist. Prof. Nadezhda ANGELOVA ...................................................................... 735
Merkezi Yönetim Bütçesi İle İlişkileri Açısından Trakya Bölgesinin
İncelenmesi
An Analysis On Thrace Based On Its Relations With Central
Administration Budget
Prof. Dr. Naci B. MUTER, Yrd. Doç. Dr. Selçuk İPEK ................................................................ 757
Bölgesel Kalkınma ve Girişimci Üniversite İlişkisi: Anadolu
Üniversitesi Örneği
Relationship between Regional Development and Entrepreneur
University: Anatolia University as an Example
Öğr. Gör. Sevgi SEZER ......................................................................................................... 771
KIRSAL KALKINMA VE TARIM
RURAL DEVELOPMENT AND AGRICULTURE
Cumhuriyetin İlk Yıllarında (1923–1930) Kırklareli’nde TarımHayvancılık, Ticaret ve Sanayinin Gelişimi
Development of Agriculture, Stockbreeding, Trade and Industry in
Kirklareli in the first years of Republic (1923-1930)
Yrd. Doç. Dr. V. Türkan DOĞRUÖZ ............................................................................................. 795
Üretici Örgütlerinin Kırsal Kalkınma Yönünden Değerlendirilmesi:
Kayalıköy ve Kırklareli Barajları Sulama Kooperatifleri Örneği
Development-based Evaluation of Agricultural Production Organizations:
Example; Irrigation Associations for Kayalıköy and Kirklareli Dams
Dr. Erol ÖZKAN, Dr. Harun HURMA, Uzm. Başak AYDIN, Yrd. Doç. Dr. Erkan AKTAŞ,
Yrd. Doç. Dr. Gülen ÖZDEMİR, Doç. Dr. Ömer AZABAĞAOĞLU .................................... 811
Biyolojik Çeşitliliğin Korunmasının Önemi ve Hayvancılık Sektöründe
Sunduğu Ekonomik Fırsatlar
Importance of Protecting Biological Diversity and Its Economic
Opportunities for the Stockbreeding Sector
Hasan BAKIN, Yrd. Doç. Dr. Eser Kemal GÜRCAN ........................................................... 825
DOĞA VE SOSYOEKONOMİK DEĞERLER
NATURE AND SOCIOECONOMIC VALUES
Korunan Alanların Sosyo-Ekonomik Değeri Ve Yöre Halkının Yararlanma
Olanakları: İğneada Longoz Ormanları Milli Parkı Örneği
Socio-economic Value of Protected Areas and Opportunities for Local
Population to Benefit From These Areas: Example; Longoz Forest in
Igneada
Dr. Harun HURMA, Yrd. Doç. Dr. Murat ÖZYAVUZ, Dr. Murat CANKURT ................... 847
XVII
Sürdürülebilir Kalkınmada Biyosfer Rezervlerinin Önemi: İğneada
Longoz Ormanları Örneği
Importance of Biosphere Reservoirs on Sustainable Development:
Example of Igneada Longoz Forest
Yrd. Doç. Dr. Murat ÖZYAVUZ .............................................................................................. 859
Yıldız Dağları Kırsal Mimari Mirasının Turizm Amaçlı Kullanımı
Use of Yıldız Mountain Rural Architecture as a Touristic Area
Yrd. Doç. Dr. İzzet YÜKSEK ............................................................................................... 875
TARİHSEL SÜREÇTE SOSYOEKONOMİK YAPI
HISTORICAL PROCESS OF SOCIOECONOMIC STRUCTURE
20.yy Başlarında Rumeli Vilayetleri’nin Mali Gücü (1325–1329/1909–1912)
Financial Capabilities of Rumelian Provinces in Early 20th century
(1325 - 1329 / 1909 – 1912)
Yrd. Doç. Dr. Muharrem ÖZTEL ........................................................................................ 885
Kapanış Oturumu / Closing Session ............................................................. 901
İndeks ................................................................................................................... 927
Sempozyumdan Görüntüler ............................................................................. 931
XVIII
Yrd. Doç. Dr. Gülen ÖZDEMİR1
Arş. Gör. Dr. Emine YILMAZ2
Özet
Günümüzde yoksulluğun giderek artması, uluslararası kuruluşların ülkemizde
de giderek etkinleşmesi insanları yeni arayışlara sürüklemiştir. Ülkemiz açısından
kadın girişimciliği gelişime açık olup, kadın kooperatifleri bu alanda oldukça
yenilikçi bir yaklaşım olarak karşımıza çıkmaktadır.
Bu çalışmada amaçlanan kadın kooperatiflerinin girişimcilik açısından
kadınlara sağlayabilecekleri kazanımları ve bu yolla ülke kalkınması açısından
yapılabilecekleri ele almaktır.
Örgütlülük özellikle girişimcilik açısından bu aşamada giderek önem kazanmıştır.
Bu nedenlerle ülkemizde yeni gelişmeye başlayan kadın kooperatifleri girişimi
1990’lı yıllardan sonra dikkat çekicidir. Kadın ülkemizde her açıdan bakıldığında
özellikle eğitim, istihdama katılım vb. oldukça geri plandadır. Kadın kooperatifleri
hem girişimcilik hem de emeğin değerlendirilmesi yönünden itici güç olacak ve ülke
kalkınmasına katkıda bulunacaktır.
Bu çalışmada ülkemizde kadın girişimciliği açısından kadın kooperatifleri ele
alınarak, bizzat uygulamadan örneklerle incelenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Girişimcilik, Kadın, Kooperatif, Kalkınma, İstihdam
Women Entrepreneurship and Cooperatives
Abstract
In our today’s world, increasing poverty and efficiency of the international
foundations on our country has let the people new pursuits. Women entrepreneurship
is open to development for our country and women cooperatives appear to us as a
quite innovative movement in this area.
What is aimed in this study is to dicuss the gains that women cooperatives can
provide for women in terms of entrepreneurship and through this way what they
can do for the country’s progress.
1. Namık Kemal Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi Bölümü
2. Namık Kemal Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi Bölümü
71
In this period, being an organization has gained importance from the viewpoint
of entrepreneurship. For these reasons, the newly developed women cooperatives
enterprises are very striking especially after 1990’s. In our country, women
have been in the secondary position nearly every aspect especially education,
employment and etc. Women cooperatives will be a drawing force and contribute
to the development of the country in terms of both entrepreneurship and the
evaluation of the effort.
In this study, women cooperatives have been handled and been examined with
examples without practice from the viewpoint of women entrepreneurship.
Key Words: Entrepreneurship, Women, Cooperative, Development, Employment
1.Giriş
Kadınlar, girişimcilik açısından şimdiye kadar değerlendirilmemiş bir
potansiyelin açığa çıkarılmasında itici güçtürler. Kadın girişimciliği özellikle
istihdam yaratma açısından önemli bir alandır.
Kadın girişimciliği konusunda yapılan tanımlamalar incelendiğinde; Kadın
girişimci evinde veya ev dışı bir mekanda, kendi adına kurduğu bir veya birden fazla
işyeri bulunan, bu işyerinde tek basına veya istihdam ettiği kişilerle birlikte çalışan,
herhangi bir mal veya hizmetin üretimi, dağıtımı ve pazarlamasını yapan veya
yaptıran, işle ilgili konularda, ilgili kişilerle kendi adına iletişimi gerçekleştiren,
işinden elde ettiği kazanç üzerinde söz sahibi olan kimsedir3-4.
Dünya genelinde 1980’li yıllardan itibaren kadın girişimciliği farklı disiplinlerin
ilgi alanı haline gelmiştir.5 Gelişmiş ülkelerde kadın girişimcilere yönelik çalışmalar
görece daha yoğun olmasına karşın, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde
kadın girişimciliği üzerine yapılan çalışmalar oldukça sınırlıdır.6Ancak özellikle
son yıllarda kadın girişimciliği alanında yapılan çalışmalar ülkemizde de artış
göstermiştir. 7, 8,9,10,11,12,13
3. Nazan Yelkikalan “Başarılı Girişimcilikte Cinsiyetin Rolü: Kadın ve Girişimciler”, Girişimcilik ve
Kalkınma Dergisi, Journal of Entrepreneurship and Development, Cilt 1, Sayı.1, Vol.1, No.1, Haziran,
2006, http://girisim.comu.edu.tr/dergiall/eskisyilr/1in1/yelkikalan.pdf., Erişim: 01.04.2009. s.45-54.
4. www.iibf.ogu.edu.tr
5. Nalan Yetim, “Sosyal Sermaye Olarak Kadın Girişimciler: Mersin Örneği,”http://155.223.1.158/
edergi/,2008.
6. Shelia Allen ve Carole Truman, “Women in Business:Perspectives on Women Entrepereneurs”,
London, Routledge, 1993.
7. Nilgün Çelebi,”Turizm Sektöründeki Küçük İşyeri ve Örgütlerinde Kadın Girişimcile”r T.C.Başbakanlık
Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü, Ankara, 1997.
8. C. Çelik, M. Özdevecioğlu, “Kadın Girişimcilerin Demografik Özellikleri ve Karşılaştıkları sorunlara
İlişkin Nevşehir İlinde Bir Araştırma,” 1. Orta Anadolu Kongresi (Nevşehir), 2001,s. 487-498.
10. E.Örücü, R.Kılıç, T.Klıç,“Cam Tavan Sendromu ve Kadınların Üst Düzey Yönetici Pozisyonuna
Yükselmelerindeki Engeller: Balıkesir İli Örneği,” Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Yönetim ve Ekonomi
Dergisi, 14 /2, 2007, s. 117-135.
11. M.Gürol, A.Merşap ve A., “Geçmişte ve Günümüz Yaşamında Ücretsiz ve Ücretli İşgücü Olarak Kadın”
Bilig, 4, 2007, s. 95-109.
12. Nalan Yetim, “Sosyal Sermaye Olarak Kadın Girişimciler: Mersin Örneği,”http://155.223.1.158/
edergi/,2008.
13. A .Soysal, “ Türkiye’de kadın girişimciler: engeller ve fırsatlar Bağlamında bir değerlendirme”, AÜ SBF
Dergisi, 65/1 Kilis 7 Aralık Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 2010.
72
Girişimcilik - Kadın Girişimciliği / Entrepreneurship - Women Entrepreneurship
Esasında, girişimcinin cinsiyetinin olmadığı genel kabul gören bir kanıdır.14
Ancak eğitimli kadın sayısının artışı, iş dünyasında kadınların daha aktif ve kendi
işletmelerini kurarak girişimci sıfatını almalarına olanak sağlamıştır.
Özellikle son yıllarda, kadınları girişimci olmaya iten nedenler arasında
hükümetler tarafından kadınların yerel ekonomiyi kalkındırmada önemli bir aktör
olarak görülmesi politikası da sayılabilir.15 Bu aşamada kadın kooperatifleri de
özellikle yerel ekonominin kalkınması açısından önemli unsur olarak karşımıza
çıkmaktadır.
Dünya da kadınlar kooperatif girişimleri ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarını
karşılamak, gelir getirici fırsatlar yaratmak, ihtiyaç duydukları ürün ve hizmetleri
elde etmek amaçlarıyla cazip seçenek olarak görmektedirler.
Kooperatifler demokratik olarak sahip olunan ve yönetilen ve kendi kendine
yardım, kendine karşı sorumluluk, eşitlik, hakkaniyet ve dayanışma değerlerinin
yönlendirdiği girişimlerdir. Kişileri faaliyetlerinin merkezine yerleştirir ve
ortakların demokratik karar verme vasıtasıyla ekonomik, sosyal ve kültürel
amaçlarına nasıl ulaşacaklarını belirlemelerini mümkün kılar.16
Bu nedenlerle, bu çalışmada kadın kooperatiflerinin girişimcilik açısından
kadınlara sağlayabilecekleri kazanımların ve bu yolla ülke kalkınması açısından
yapılabileceklerin ele alınması amaçlanmıştır.
2.Kadın Kooperatifleri
Günümüzde yoksulluğun giderek artması kadınlarında, yoksulluktan en çok
etkilenenler içerisinde yer alması, örgütlülüğü ön plana çıkarmıştır. Özellikle kadın
emeğinin değerlendirilmesi aşamasında uluslar arası güçlere karşılık örgütlülük
önemlidir. Kadın kooperatifleri de yoksullukla mücadelede göz ardı edilemeyecek
ölçüde önemli kooperatiflerdir.
Dünyada yoksulluğa çözüm olması, istihdamı arttırması açısından kooperatifler
önemli ekonomik kalkınma araçlarıdır. Özellikle yoksulluktan işsizlikten en çok
etkilenen dezavantajlı grup kadınlar, kadın kooperatifleri ile bu durumu aşmaya
çalışmaktadır. Dünyada Hindistan, Yugoslavya, İran, Nijerya, Tayland gibi
ülkelerde FAO ve ILO gibi kuruluşların çeşitli projeleri ile Kadın Kooperatifleri
birlikte çalışmalar yapmaktadır.17 Burkina Faso, Hindistan, Japonya, Honduras
ABD’den kadınlar benzer kooperatif deneyimlerini paylaşmaktadırlar. Hindistan’da
başarılı bir kadın girişimci ve kooperatif ortağı olan Bayan Kumari kooperatif ile
ilgili deneyimini aktarırken özetle “Beni güçlü bir kadın yaptığı ve hayallerimin
gerçekleşmesini sağlama imkânı tanıdığı için kadınlar kooperatif bankasına
teşekkür etmek istiyorum” demiştir.18
15. A .Soysal, “ Türkiye’de kadın girişimciler: engeller ve fırsatlar Bağlamında bir değerlendirme”, AÜ SBF
Dergisi, 65/1 Kilis 7 Aralık Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 2010.
16. www.turkiyemillikoop.org.tr
17. FAO, Promoting rural women’s cooperative businesses in Tahilland” A training kit, RAP Publication
2004/1, FAO and UN Regional Office for Asia and Pacific, Bankok.2003.
18. www.turkiyemillikoop.org.tr
73
Ülkemizde yeni gelişmeye başlayan kadın kooperatifleri girişimi özellikle 1990’lı
yıllardan sonra dikkat çekicidir. Kadın ülkemizde her açıdan bakıldığında özellikle
eğitim, istihdama katılım vb oldukça geri plandadır. Günümüz Türkiye’sinde
kadınlar ülke nüfusunun yaklaşık yarısını oluşturmaktadır. Kadınların %74,8’i
kentlerde, %25,2’si kırsal alanlarda yaşamaktadır. Kadınlarımızın %80,4’ü
okur-yazar, okuryazar olmayanların oranı %19,6 ve sadece %3,9’u yüksek okul
mezunudur. Kadınlar arasında son verilerin ışığında işsizlik oranı %14,3 oranında
seyretmektedir. Kadınların %77,0’si ücretsiz aile işçisi konumunda olup, kentlerde
%85,5’inin, kırsal kesimde ise %77,5’inin hiçbir geliri yoktur. Tarımda çalışan
kadının %32,97’si, tarım dışında çalışan kadının ise %10,44’ü yoksuldur.19,20,21
Bu veriler kısaca ülkemizde kadının dezavantajlı konumunu ortaya koymakta ve
ekonomik kalkınmada kadının yer alması gereğini vurgulamaktadır. Bu nedenle
özellikle ekonomik yönden güçsüz kişilerin oluşturduğu kadın kooperatifleri önem
kazanmaktadır.
Ülkemizde Kadın Kooperatifleri öncelikle deprem bölgesi Kocaeli, İzmit
başta olmak üzere İstanbul’da da örgütlenmeye başlamıştır. Daha sonra Doğu
ve Güneydoğu bölgeleri ve tüm Türkiye’de örgütlenmişlerdir.22 Bu durum
kadının ülkemizin her bölgesinde yoksullukla karşı karşıya kaldığını ve en çok
etkilenen grup olduğunu göstermektedir. Özellikle büyük ekonomik krizler
yaşadığımız 2000’li yıllardan sonra bu kooperatifler ortaya çıkmıştır. Tablo 1’de
görüldüğü üzere bugün ülkenin her tarafına yayılmış olarak toplam 93 kadın
kooperatifinden bahsedilmektedir. Sayıları gün geçtikçe artmaktadır. Yapılan bir
çalışmada 2005 yılında kadın kooperatifleri sayıları 36 iken günümüzde nerdeyse
üç katına çıkmıştır.23 Kadın kooperatifleri genelde İşletme kooperatifi biçiminde
kurulmaktadır. Ev eksenli çalışanlar ise Küçük Sanat Kooperatifi biçiminde
örgütlenmeyi tercih etmektedirler. Bunun yanında konut, yayıncılık, üretim ve
pazarlama, yardımlaşma kooperatifleri de kurulmuştur. Kadınlar bu kooperatiflerde
çeşitli el ürünlerinin değerlendirilmesinden, ev yemekleri ve yöresel yemekler
yapımı, kuaförlük hizmetleri, kadın ve çocuk merkezleri kurulmasının yanında
sosyal ve sanatsal açıdan desteklere kadar birçok faaliyette bulunmaktadırlar.
Tablo 1. Türkiye’de Kadın Kooperatifleri
Kooperatif
Kadın Kooperatifi Türü
Sayısı
İşletme Kooperatifleri
74
Küçük Sanat Kooperatifleri
Tarımsal Kalkınma
Kooperatifleri*
6
7
Bulunduğu Bölgeler
Adana, Adıyaman, Ağrı, Ankara, Aydın,
Balıkesir, Bursa, Çanakkale, Diyarbakır,
Düzce, Erzincan, Gaziantep, İstanbul,
İzmir, Kayseri, Kocaeli, , Mardin,
Nevşehir, Osmaniye, Sakarya, Sivas,
Tekirdağ, Van,
Ankara, Balıkesir, İstanbul, İzmir
Erzurum, Eskişehir, İzmir, Kırşehir, Kilis,
Çorum, Konya/Karaman
19. www.tuik.gov.tr
20. www.ksgm.gov.tr
21. www.iskur.gov.tr
22. G.Özdemir, “Günümüz Kooperatiflerinde Dönüşümün Örneği: Kadın Kooperatifleri”, Türk
Kooperatifçilik Kurumu tarafından 9-10 Ekim 2008 tarihinde düzenlenen XIX. Milletlerarası Türk
Kooperatifçilik Kongresinde sunulu bildiri, 2008.
23. G.Özdemir, “Cooperative- Shareholder Relations in Agricultural Cooperatives in Turkey”, Journal of
Asian Economics, Volume 16, Issue 2, April 2005, Pages 315-325
74
Üretim ve Pazarlama Kooperatifi
Yardımlaşma Kooperatifi
Konut Yapı Kooperatifi
Yayıncılık Kooperatifi
TOPLAM
3
1
1
1
93
Çanakkale,Samsun, Sinop
Sakarya/Adapazarı
Kocaeli
İstanbul
Kaynak: T.C.Sanayi ve Ticaret Bakanlığı verilerinden yararlanılarak hazırlanmıştır.
*Tarımsal kalkınma kooperatiflerinin ne kadarının sadece kadınlar tarafından kurulduğu
konusunda kesin bir veri olmamakla birlikte çeşitli kaynaklardan taranarak elde edilmiştir.
Tarımsal alanda ise Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Fonlarından yararlanmak
amacıyla özellikle hayvancılık alanında Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri
kurulmuştur. Kadın kooperatifleri birçok faktörün etkisi altındadırlar. Açıkçası
kadın kooperatiflerinin başarısı birçok faktöre bağlıdır, yani çok bilinmeyenli
denklem çözümü gibidir.
Bu kooperatifler, ortağı olan kadınların tutumundan, devletin bakış açısına,
hatta ortak olmayan kadınların kooperatife olan ilgisine kadar birçok faktörün
etkisi altındadır. Özellikle burada Devletin kooperatiflere karşı tutumu ve Devleti
temsile yetkili olan bürokrasinin bu örgütlere bakışı çok önemlidir.
Kadın Kooperatifleri üretim ve işletmeyi de içerdiği için sürekliliği sağlamakta,
kadınlar bu kooperatiflerde çalışma, üretme ve para kazanma olanağı bulmaktadırlar.
Bu aşamada özellikle kadın girişimciliğini arttırmaktadır. Başka bir işte çalışma
olanağı olmayan kadınlar için ideal bir ortam oluşturmaktadır. Hem çalışıp hem
de sosyal faaliyet sürdürme imkânı sunduğu için de kadınlar açısından önemli
olmaktadır.
Günümüzde kadın kooperatiflerine ulusal ve uluslar arası çok çeşitli kurumlar
olumlu ya da olumsuz anlamda destek olabilmektedir. Bu kooperatiflerin yönetici ve
ortaklarının oldukça etkileşime açık olması da kooperatifleri olumlu ya da olumsuz
etkilere maruz bırakmaktadır. Burada Kadın Emeği Değerlendirme Vakfının
kooperatiflere kuruluş aşamasında, kadın ve çocuk merkezlerinin kuruluşunda ve
kadınlara liderlik eğitimi vermesinden bahsedilebilir. Özellikle deprem bölgesinde
kurulan kooperatiflerin birçoğu KEDV’in bu desteklerinden yararlanmıştır.
Ayrıca Doğu ve Güneydoğu’da kurulan birçok kadın kooperatifi AB fonlarından
projelendirilmiştir. Çeşitli illerde Valilik Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Fonları
ve İŞ KUR’da kooperatiflerin çeşitli projelerini desteklemiştir. Bu destekler kaynak
yaratması ve istihdam sağlaması açısından oldukça önemlidir.
Aynı şekilde kadın girişimciliğini destekleme ve geliştirme kapsamında;
Başbakanlık, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü (KSGM), Devlet Planlama Teşkilatı
(DPT), Bankalar (Vakıfbank, Ziraat Bankası, Halk Bankası), Türkiye İş Kurumu
(İŞKUR), KOSGEB İş Geliştirme Merkezleri, Sosyal Riski Azaltma Projesi (SRAP),
(Çok Amaçlı Toplum Merkezleri (ÇATOM), Girişimci Destekleme Merkezleri
(GİDEM), Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı (KEDV), Kadın Girişimciler Derneği
(KAGİDER), Kadın Dayanışma Vakfı (KADAV), Kadın Merkezi (KA-MER), Türkiye
Kalkınma Vakfı (TKV), Türk Grameen Mikrokredi Projesi, Türkiye İsrafı Önleme
75
Vakfı (TİSVA) gibi oluşum ve projeler sıralanabilir.24 Bu kuruluşların çoğu kadın
kooperatiflerinin de gelişiminde destek olan kuruluşlardır.
Kadın kooperatifleri finansal, örgütsel, psikolojik açılardan çeşitli darboğazlar
yaşamaktadır. Bunlar; kadınların çoğunluğunun ilk kez böyle bir örgütlenmenin
içinde olması, kooperatifin ekonomik yönden güçsüz kişilerden oluşması, ürünlerini
pazarlama açısından deneyimsiz ve piyasa koşullarını bilmemekten kaynaklanan
çeşitli olumsuzluklardır. Bunların yanında öz kaynakların ve finansman
olanaklarının yetersizliği, kadınların kooperatif bilincinin yetersizliği, devletin
kooperatifleri yeterince desteklememesi, kooperatiflerin genel sorunlarının
yansıması, kamu yöneticilerinin olumsuz bakışı, örgütlenme motivasyonunun
sağlanamaması, popülist politikalar, bencil, bireysel davranışlar diğer olumsuzluklar
olarak sıralanabilir.
Bunların yanında, kadınların örgütlenmeye yatkınlığı, kadın dinamizmi,
demokrasinin ekonomik alanda uygulanmasında kooperatiflerin önemli bir araç
olması, ekonomik koşulların kadınları örgütlenmeye itmesi, tabandan gelen bir
talep olması, , sosyal çalışmalara yatkınlık gibi kadın kooperatiflerinin gelişimi
açısından olumlu yönleri de burada belirtmekte yarar vardır.
Kadınların ekonomik ve sosyal hayatta gerçek yerini alabilmesi açısından bu
kooperatifler önemli araçlardır ve kadınlar için yeni bir alandır. Özellikle yoksullukla
mücadelede işbirliği yaparak oluşturdukları bu kurumlar onları toplum içinde yeni
bir konuma oturtmaktadır.
3.KadınKooperatiflerininKadınGirişimciliğiAçısındanDeğerlendirilmesi
Kadınlar için kooperatifler girişimcilik açısından çekici gelmektedir. Kadınlar
kooperatifler kanalıyla sermayelerini birleştirmekte, gelir yaratıcı faaliyetlerde
bulunabilmekte ve işlerini esnek bir biçimde organize edebilmektedirler. Bu
kooperatiflerde, kadınlar özgüvenlerini kazanmakta, mesleki sorumluluk
üstlenmekte ve çalışmalarının karşılığında gelir elde etmektedirler.
Ortaklar ve çalışanlar olarak kadınlar karşılıklı saygı ve fırsat eşitliği yaratmaya
çabalayan kooperatif girişimleri keşfetmektedirler.25
Girişimcilik konusundaki çeşitli kaynaklar incelendiğinde, başarılı girişimcilikte
genel anlamda risk alma eğiliminin ve risk almaya yatkınlığın olması; iyi iletişim
kurma yeteneğine sahip olma ve yenilik yapma, yeniliği pazarlama becerisinin
temel faktörler olarak değerlendirildiği görülmektedir.26,27 Kadınlar kooperatifler
kanalıyla tüm bu temel faktörleri değerlendirebilmektedirler. Kadınlar girişimcilikte
deneyim eksikliği nedeniyle daha fazla risk üstlenmek zorunda kalmaktadırlar.
Ayrıca kadın girişimciliği demografik çevre ve aile yapısı, okur-yazarlık ve eğitim,
sosyo-ekonomik çevre gibi faktörlerin etkisindedirler. Ayrıca kadın girişimciler,
24. G.Toksöz, “İşgücü Piyasasının Toplumsal Cinsiyet Perspektifinden Analizi ve Bölgeler Arası
Dengesizlikler,” Çalışma ve Toplum, 4, 2007.
25. ICA “Equal rights, equal opportunities: Progress for all” Dünya Kadınlar günü için International Cooperative Alliance (ICA) Gender Equality Committee tarafından yayınlanan mesaj. http:www.ica.coop,
2010.
26. www.emu.edu.tr
27. Yelkikalan, “Başarılı Girişimcilikte Cinsiyetin Rolü: Kadın ve Girişimciler”,. s.45-54.
76
hem ev hem de iş dünyasındaki işlerini dengelemekte, bankalardan kredi bulmakta,
müşteriler tarafından doğru algılanmakta zorlanmaktadırlar.
Türkiye’de işverenler içerisinde kendi işini kuran ve girişimcilik faaliyetleri
içerisinde olan kadınların oranı %13 olarak belirlenmiştir.28 Bu oran batı dünyasında
toplam girişimciliğin yaklaşık %30’unu temsil etmektedir.29 Ülkemiz açısından bu
oran oldukça düşük olup kooperatifler kadınlara bu açıdan itici güç olacaktır.
Ülkemizde son yıllarda kadın girişimciliğini geliştirmek açısından bazı çalışmalar
gerçekleştirilmiştir. Gelir Vergisi Kanunu’nda yapılan değişiklikle, ev içi üretimden
elde edilen gelirlerde vergiden muafiyet getirilmiştir. 2007-2013 dönemini
kapsayan Dokuzuncu Kalkınma Planı’nda kadın girişimciliğinin desteklenmesi
amacıyla birtakım tedbirler alınmıştır. Kadın girişimciliğinin desteklenmesi
amacıyla bankalar kredi programlarını daha etkin hale getirmişlerdir. Türkiye Halk
Bankası “Girişimci Destek Paketi”ni devreye sokmuştur. Türkiye Odalar ve Borsalar
Birliği (TOBB), Kadın Girişimciler Kurulunu kurmuştur. Yukarıda da ismi geçen
kamu kuruluşları, meslek örgütleri ve sivil toplum kuruluşları tarafından kadın
girişimciliğini arttırmaya yönelik uygulamaya aktarılan ve yürütülen projeler de
bu kapsamda ifade edilebilir. Diğer taraftan KOSGEB, Tarım Bakanlığı, Çalışma
Bakanlığı, İŞKUR gibi kurumlar da kadın girişimciliği konusunda yoğun faaliyetlerde
bulunmaktadırlar. Özellikle yerel yönetimler, sivil toplum örgütleri, Halk Eğitim
Merkezleri girişimcilik eğitimleri vermektedirler.30 Ancak burada özellikle
kooperatiflerin devreye sokulması açısından yeterli destek sağlanamamıştır. Kadın
kooperatifleri kendiliğinden tabandan gelen bir örgütlenme modeliyle gelişme
göstermiştir. Tabi burada KEDV gibi, birkaç kuruluşun desteğini ulusal anlamda
bir destek olarak görmek mümkün değildir
Ülkemizde kadın girişimciliği ve kadın kooperatiflerinin gelişme seyrini
incelediğimizde birbirine paralel olarak 1990’lı yıllardan sonra gelişme gösterdikleri
görülmektedir. Bu da kadınların iş hayatı içerisinde arayış halinde olduklarını ve
planlı bir desteğe ihtiyaçları olduğunu göstermektedir.
4.Sonuç
Kadınların iş hayatında başarılı olabilmeleri için, kendi kişisel çabalarının
yanında hükümetlerin ve sivil toplum örgütlerinin de buna yönelik çaba göstermesi
gerekmektedir. Bu şekilde ülkenin ekonomik ve sosyal gelişmesine katkı sağlanabilir
ve sürdürülebilir kalkınma gerçekleştirilebilir.
Kooperatifler kadınların ekonomik alanda var olma ihtiyaçlarına cevap
verebilmeleri nedeniyle önemli rol üstlenmektedirler. Kooperatifler, kadın ortaklar
ve çalışanlarına uygun iş fırsatları, kredi kolaylıkları, yaşam standartlarını geliştirme
olanakları sağlayan etkin örgütsel ortamlardır. Ayrıca kadınlar kooperatifler
içerisinde özgüven kazanmakta, ekonomik, kültürel ve sosyal durumlarını
iyileştirmektedirler.
28. Örücü,Cam Tavan Sendromu ve Kadınlar, s. 117-135.
29. M.Minniti and P.Arenius, “Women In Entrepreneurship,” The Entrepreneurial Advantage Of Nations:
First Annual Global Entrepreneurship Symposium (United Nations Headquarters), 2003.
30. Soysal, “ Türkiye’de kadın girişimciler,2010.
77
Kadınların güçlendirilmesi, kendine verdikleri değer, seçenek sahibi olma, fırsat
ve kaynaklara ulaşma, ev içi ve dışında hayatlarını kontrol etme, ulusal ve uluslar
arası alanda daha adil bir sosyal ve ekonomik düzenin oluşmasına katkı sağlamak
gibi belirleyici özelliklerle gerçekleştirilebilir. İşte kooperatifler tüm bunlara hitap
etmekte ve gerçekten dünyanın her yerinde kadınlar için güçlenme fırsatları
yaratmaktadır.
Tüm bu sonuçlardan hareketle Kadın Kooperatifleri ülkemiz ekonomisi ve
kadın girişimciliği açısından önemli bir fırsattır. Gelişme seyrine baktığımızda
diğer birçok kooperatiften farklı olarak tabandan gelen bir hareket olması, ulusal
ve uluslar arası birçok kuruluşun desteği, gerçek demokratik yapıda ilerlemesi,
yoksulluğa çözüm olması ve istihdama katkıları açısından değerlendirilmelidir. Bu
şekilde ülke dinamikleri ortaya çıkarılmış ve daha önce fırsat verilmemiş bir grup
harekete geçirilmiş olur. Böylece kooperatifler yerel güçleri ortaya çıkararak ulusal
hatta uluslar arası alanda kadın girişimciliği açısından başarı sağlayabilirler.
Kaynaklar
1.YELKİKALAN, Nazan,(2006) “Başarılı Girişimcilikte Cinsiyetin Rolü: Kadın
ve Girişimciler”, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, Journal of Entrepreneurship
and Development, Cilt 1, Sayı.1, Vol.1, No.1, Haziran, 2006, http://girisim.comu.
edu.tr/dergiall/eskisyilr/1in1/yelkikalan.pdf., Erişim: 01.04.2009. ss.45-54.
2. www.iibf.ogu.edu.tr
3. YETİM, Nalan (2008), “Sosyal Sermaye Olarak Kadın Girişimciler: Mersin
Örneği,”http://155.223.1.158/edergi/
4. ALLEN, Shelia ve TRUMAN, Carole (1993): Women in Business:Perspectives
on Women Entrepereneurs, London, Routledge.
5.ÇELEBİ, Nilgün (1997): Turizm Sektöründeki Küçük İşyeri ve Örgütlerinde
Kadın Girişimciler T.C.Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel
Müdürlüğü:Ankara.
6.ÇELİK, C./ÖZDEVECİOĞLU, M. (2001), “Kadın Girişimcilerin Demografik
Özellikleri ve Karşılaştıkları sorunlara İlişkin Nevşehir İlinde Bir Araştırma,” 1.
Orta Anadolu Kongresi (Nevşehir): 487-498.
7.ÖRÜCÜ, E./ KILIÇ R./ KILIÇ T. (2007), “Cam Tavan Sendromu ve Kadınların
Üst Düzey Yönetici Pozisyonuna Yükselmelerindeki Engeller: Balıkesir İli Örneği,”
Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 14 /2: 117-135.
8.GÜROL, M./ MARŞAP Ali ve A., (2007), “Geçmişte ve Günümüz Yaşamında
Ücretsiz ve Ücretli İşgücü Olarak Kadın,” Bilig, 4: 95-109.
9.SOYSAL, A (2010). Türkiye’de kadın girişimciler: engeller ve fırsatlar
Bağlamında bir değerlendirme, AÜ SBF Dergisi, 65/1 Kilis 7 Aralık Üniversitesi
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
10.www.turkiyemillikoop.org.tr
78
11.FAO(2003) . Smita Premchander and V.Prameela in collaboration vith Wim
Polman “Promoting rural women’s cooperative businesses in Tahilland” A training
kit, RAP Publication 2004/1, FAO and UN Regional Office for Asia and Pacific,
Bankok.
12.www.tuik.gov.tr
13.www.ksgm.gov.tr
14.www.iskur.gov.tr
15.ÖZDEMİR, G., (2008). Günümüz Kooperatiflerinde Dönüşümün Örneği:
Kadın Kooperatifleri, Türk Kooperatifçilik Kurumu tarafından 9-10 Ekim 2008
tarihinde düzenlenen XIX. Milletlerarası Türk Kooperatifçilik Kongresinde sunulu
bildiri.
16.ÖZDEMİR, G., (2005). Cooperative- Shareholder Relations in Agricultural
Cooperatives in Turkey, Journal of Asian Economics, Volume 16, Issue 2, April
2005, Pages 315-325
17.TOKSÖZ, Gülay (2007), “İşgücü Piyasasının Toplumsal Cinsiyet
Perspektifinden Analizi ve Bölgeler Arası Dengesizlikler,” Çalışma ve Toplum, 4.
18.ICA (2010) “Equal rights, equal opportunities: Progress for all” Dünya
Kadınlar günü için International Co-operative Alliance (ICA) Gender Equality
Committee tarafından yayınlanan mesaj. http:www.ica.coop
19.www.emu.edu.tr
20.MINNITI M./ ARENIUS P., (2003), “Women In Entrepreneurship,” The
Entrepreneurial Advantage Of Nations: First Annual Global Entrepreneurship
Symposium (United Nations Headquarters).
79

Kadın Girişimciliği ve Kooperatifler

Transkript

Benzer belgeler

SANAYİ VE TEKNOLOJİ TEZLERİ YARIŞMASI

Meltem Kurtsan _Interview with women entrepreneur

Irina Bokova`nın Uluslararası Kadınlar Günü Mesajı

El Kitabı En Vogue – Genç kadın öğrencilere çekici bir adım olarak

Prof.Dr. Funda SİVRİKAYA ŞERİFOĞLU` nun açılış konuşması

Güvenlik Akademisi Programı

Benim en büyük hobim kadın dayanışmasıdır

How to deal with a crying patient? A study from a primary care