Meme Kanseri Sizin Eczaneniz Hangisi Hastal›klardan Korunma ve
Transkript
Meme Kanseri Sizin Eczaneniz Hangisi Hastal›klardan Korunma ve
PHARMETIC Y›l: 2 • Say›: 6 Pharmetic Giriflimci Eczac›lar Derne¤i’nin ücretsiz yay›n›d›r, sat›lmaz. Meme Kanseri Medikal Onkolog Dr. Sezer Sa¤lam Sizin Eczaneniz Hangisi Ecz. Nesrin Gültekin Hastal›klardan Korunma ve Afl›lar Dr. Ümit fien Bir Sevdad›r Trabzon Ecz. Mehmet Ongan Baflkandan Pakistan'da meydana gelen sel felaketinin ard›ndan Pharmetic Giriflimci Eczac›lar Derne¤i olarak, yaralar›n sar›lmas›nda katk›m›z olmas› amac›yla dernek üyeleri ile beraber toplam›fl oldu¤umuz yard›m›, Pakistan Baflkonsolosu Say›n Yousuf Junaid'in de kat›l›m›yla Marmara Afet Yönetim Merkezi'nde gerçekleflen bir tören ile Türk K›z›lay›'na teslim ettik. En temel ihtiyaç olan temiz içme suyu hayati önem tafl›d›¤› için öncelikle temiz içme suyunun gönderilmesini sa¤lad›k. Sonras›nda ise yard›mlar›m›z bölgenin ihtiyaçlar› do¤rultusunda devam edecektir. Yard›m t›r›n›n Pakistan'a gönderilmesi konusunda Baflkonsolos Say›n Yousuf Junaid derne¤imize flu aç›klamay› yapt›: “Yaflanm›fl olan sel felaketinde maalesef ki 21 milyondan fazla insan evsiz kalm›flt›r. 1.3 milyon ev ve yaflam alan› tamam›yla hasar görmüfl ve hatta tamam›yla yok olmufltur. 100.000'den fazla hayvan telef olmufltur. Son verilere göre 1.600 kifli hayat›n› kaybetmifltir. En kötüsü ise 3,5 milyon çocuk ishal tehlikesi ile yüz yüzedir. Sel, temiz içme suyu kaynaklar›n› kirletmifl ve temiz suyun aktar›m›n› yapabilecek boru hatlar›na bir daha kullan›lamayacak flekilde hasar vermifltir. Bu durum ishal ve benzeri önemli hastal›klar› tetiklemektedir. %20'si sular alt›nda kalan ülkenin yaralar›n› sarmas›n›n en iyi ihtimalle 3 seneyi alaca¤›n› aktaran Say›n Baflkonsolos Yousuf Junaid, sular›n çekilmesi ve çöken temiz su borular›n›n yenilenmesinin uzun bir sürece tabii oldu¤unu ve bu süre içinde gelen her yard›m›n son derece de¤er tafl›d›¤›n› ifade etti. Pakistan'a ulaflt›r›lan sular yard›m bölgelerine göre kimi zaman helikopter, kimi zaman botlar, kimi zaman da karayolu ile ihtiyac› olan selzedelere ulaflt›r›lmaktad›r. Temiz suyun bulunamamas› en çok ishal ve benzeri hastal›klara yol açt›¤›ndan ve bundan en çok çocuklar›n etkilenmesi sebebiyle, Pakistan su yard›m›na büyük öncelik vermifltir. Bir di¤er projemiz ise Elca Kozmetik ve Meme Vakf› ile ortaklafla yürüttü¤ümüz Meme Kanseri Erken Teflhis ve Bilinçlendirme kampanyas›d›r. Bu kampanya çerçevesinde Ekim ay› boyunca Pharmetic eczanelerinden alaca¤›n›z Darphin Intral Soothing Cream isimli ürünün tüm geliri Türkiye Meme Vakf›'na aktar›lacakt›r. Yine Ekim ay› boyunca Pharmetic eczanelerinde meme kanseri konusunda bilinçlendirme çal›flmalar› da yap›lacakt›r. Sa¤l›k sektöründe hasta ve hasta yak›nlar› ile en yak›n temas› kurabilen biz eczac›lar projede kan› önderleri olarak yer alaca¤›z. Ekim ay› boyunca pek çok Pharmetic eczanesinin vitrininin meme kanseri bilinçlendirme kampanyas›na ayr›ld›¤›n› göreceksiniz. Pharmetic eczanesine girdi¤inizde çal›flanlar›n yakas›nda pembe kurdeleyi fark edeceksiniz. Hat›rlat›c› kitap ayraçlar›ndan ya da ayr›nt›l› bilgi almak için eczac›n›zdan meme kanseri ile ilgili detayl› dosyadan alabileceksiniz. Kampanyan›n bir parças› olmak için yap›labilecek en güzel fley ise; tüm kar› maddi durumu yetersiz olan kad›nlar›n mamografi çektirmeleri için Meva Vakf›'na ba¤›fllanacak olan Darphin Intral Soothing Cream'i sat›n almak ve içten d›fla yans›yan güzelli¤in ve sa¤l›¤›n tad›n› ç›kartmak olacakt›r. De¤erli Pharmetic Sa¤l›k okuyucular›m›z, Biz eczac›lar iyi ve kötü günde hep yan› bafl›n›zday›z ve sizinleyiz... Ecz. Neylan Z›rhl›o¤lu Türko¤lu Pharmetic Giriflimci Eczac›lar Derne¤i Yönetim Kurulu Baflkan› www.pharmetic.org Ekim ay› boyunca pek çok Pharmetic eczanesinin vitrininin meme kanseri bilinçlendirme kampanyas›na ayr›ld›¤›n› göreceksiniz. Pharmetic eczanesine girdi¤inizde çal›flanlar›n yakas›nda pembe kurdeleyi fark edeceksiniz. Hat›rlat›c› kitap ayraçlar›ndan ya da ayr›nt›l› bilgi almak için eczac›n›zdan meme kanseri ile ilgili detayl› dosyadan alabileceksiniz. PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 1 Merhabalar, ‹çindekiler Üyelerimizden Sizin Eczaneniz Hangisi? 4 Ecz. Nesrin Gültekin Do¤ru ‹laç Kullan›m› ‹laç Kullan›m›nda Dikkat Edilmesi Gereken Noktalardan Baz›lar›... 6 PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 2 Ecz. Adile Özda¤ Saç Dökülmesi Sonbahar Yapraklar› Gibi Dökülüyor mu Saçlar›n›z? 8 Ecz. Emine Akgün Hastal›klar ve Afl›lar Hastal›klardan Korunma ve Afl›lar 16 Ecz. Dr. Ümit fien Kad›n Sa¤l›¤› Meme Kanseri 20 Dr. Sezer Sa¤lam Meme Kanseri Meme Kanserinin Erken Teflhisi 24 Estetik ve Sa¤l›k Meme Küçültme Ameliyatlar›nda Ulafl›lmak ‹stenenler 30 Rad. Dr. Zeynep K›rkal› Albayrak Rad. Dr. Hülya Kapran Önay Dr. Serdar Eren Cilt Sa¤l›¤› Cilt Lekeleri 34 Ecz. fiebnem Binici Ba¤›fl›kl›k Sistemi Ba¤›fl›kl›k Sistemini Güçlendirme Zaman› 38 Uzm. Ecz. Levent Gökgünneç Vücudumuzun Sesi Vitaminlerle Sa¤l›kl› Bir Sonbahar 42 Ecz. Umut Eren G›dalar ve Beslenme G›dalar ve Beslenme Al›flkanl›klar› Çocuklar›n Ruhsal ve Fiziksel Sa¤l›¤›nda Anahtar Rol Oynuyor 48 Psikoloji Okullar Aç›l›rken 54 Necip Cem K›nac› MD Fatma Torun Reid PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 3 58 Omega-3 Omega-3 ürünleri ve Kaliteleri 62 Gezi Bir Sevdad›r Trabzon Ecz. Mehmet Ongan 65 Üyelerimizden Eczac›l›k, Bir Yaflam Biçimi Ecz. Aytaç Akkor 66 Nöralterapi Nöralterapi, Etkileri, Hastal›klar› ve Deri Hastal›klar›ndaki Yeri Dr. Gaye Ü. Sar›kan 70 Plastik Cerrahi Hangi Yaflta Hangi Estetik? Op. Dr. Nuri Soysal 72 Soru Cevap Ça¤›n Hastal›¤› Diyabet Ecz. Ayfer Lalo¤lu 74 Uzman Görüflü Tafl Devri Diyeti Prof. Dr. Ahmet Ayd›n 76 Ekonomi Merkez Bankalar› Bile Henüz Durumdan Emin De¤iller! 78 Rahim A¤z› Kanseri Konvansiyonel Pap Smear ile S›v› Bazl› Sitolojilerin Karfl›laflt›r›lmas› Haim Çun, Onur Mutlu Röp: Aylin Özkan Dr. Gürcan Vural Yönetim Kurulu Ecz. Neylan Z›rhl›o¤lu Ecz. Arma¤an Ener Ecz. Mücahit Birik Ecz. Fulya Urganc›o¤lu Ecz. Canay Özgiray Ecz. Gaye Garip Ecz. Mehmet Ongan : Baflkan : Baflkan Yrd. : Baflkan Yrd. : Genel Sekreter : Sayman : Üye : Üye Pharmetic Sa¤l›k Dergisi, Pharmetic Giriflimci Eczac›lar Derne¤i taraf›ndan tüketiciyi bilgilendirmek amaçl› sadece Pharmetic Eczaneleri’nden ücretsiz da¤›t›lmaktad›r. Sahibi: Pharmetic Giriflimci Eczac›lar Derne¤i ad›na Ecz. Neylan Z›rhl›o¤lu Türko¤lu • Sorumlu Müdür/Editör: Ecz. Mehmet Ongan • Genel Yay›n Yönetmeni: Ecz. Arma¤an Ener • Reklam Koordinatörü: Ecz. Fulya Urganc›o¤lu • Yay›n Dan›flman›: Devrim Yaman • Hukuk Dan›flman›: Gönül Apayd›n • Yay›n Kurulu: Ecz. Neylan Z›rhl›o¤lu Türko¤lu, Ecz. Arma¤an Ener, Ecz. Asal Uçkunkaya, Ecz. Aylin Özkan, Ecz. Ayflen Ünlütürk, Ecz. Fulya Urganc›o¤lu, Ecz. Mehmet Ongan, Ecz. Umut Eren • Yönetim Adresi: Pharmetic Giriflimci Eczac›lar Derne¤i Sö¤ütlüçeflme Cad. Küçük Çarfl› Pasaj› No:9 K:3 Kad›köy/‹STANBUL T: 0(216) 450 1271 • www.pharmetic.org • [email protected] • Yay›nlayan: Maestro Reklamc›l›k Ltd. fiti. Akyol Sokak No: 24 Cihangir, Beyo¤lu 34493 ‹stanbul T: 0(212) 243 7510 [email protected] • Bask›/Cilt: Müka Matbaac›l›k Ltd. fiti. ‹kitelli Organize Sanayi Bölgesi Eskop Sanayi Sitesi C7 Blok No:410 Baflakflehir-‹kitelli/‹stanbul T: 0(212) 549 6824 • Tiraj: 35.000 • Yay›n Türü: Yayg›n, Süreli Yay›n • Bask› Tarihi: Ekim 2010 • Say› : 6 / Eczac›l›k Günü Özel Say›s› Pharmetic Sa¤l›k Dergisi’nde yay›nlanan yaz›lar izin almadan yay›nlanamaz, kopyalanamaz. Yay›nlanan reklamlar›n sorumlulu¤u reklamverene aittir. Üyelerimizden PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 4 Sizin Eczaneniz Hangisi? Ecz. Nesrin Gültekin Pharmetic Giriflimci Eczac›lar Derne¤i Üyesi Eczac› kendi meslek örgütünün yan› s›ra, onun gibi düflünen, kendini ve mesle¤ini gelifltirmeye çal›flan eczac›lar›n kurdu¤u bir derne¤e de üyeydi. Derne¤in hedeflerinden birinin ülkedeki tüm eczaneleri ça¤›n gerektirdi¤i yüksek hizmet kalitesine ulaflt›rmak oldu¤unu ö¤rendi¤inde, eczac›l›k sektöründe de büyük bir de¤iflimin yafland›¤›n› fark etti. Adam uluslararas› bir flirkette üst düzey yöneticilik yap›yordu. Yo¤un rekabet ortam›nda firmas›n›n ifl hacmini ve karl›l›¤›n› art›rmak için dünyadaki yönelimleri s›k› bir flekilde takip ediyor, bunlardan uygun bulduklar›n› firmas›nda uygulamak için yo¤un çaba sarf ediyordu. Son bir sene içerisinde iflinde ciddi geliflmeler olmufl, y›ld›z› flirket içerisinde parlamaya bafllam›flt›. Ancak her fley iyi giderken, bu yo¤un çal›flma s›ras›nda bir süredir kendini çok yorgun ve halsiz hissediyordu. Gün içerisinde enerjisini birden kaybetti¤ini fark edip, bunun ifl performans›na etkisini hissetmeye bafllay›nca, nedenini ve çözümünü çok geçmeden bulmas› gerekti¤ini düflündü. “Bunun için doktora gidilmez, en iyisi bir eczac›ya sormak” diye geçirdi akl›ndan. En son çocukken eczaneye gitti¤ini hat›rl›yordu. Çok uzun süredir yolu bir eczaneye düflmemiflti. O gün ö¤le tatilinde ifl yerinin biraz ilerisindeki eczaneye gitmeye karar verdi. Eczane biraz köhneydi. Ama olsun, mutlaka bir fleyler tavsiye edebilirdi ona eczac›. Ö¤len oldu¤unda art›k kendini iyice bitkin hissetmeye bafllam›flt›. ‹fl yerinden ç›kt› ve eczaneye kadar a¤›r ad›mlarla yürüdü. Kap›dan girdi¤inde burnuna keskin bir yemek kokusu geldi, biraz midesi buland› ama yine de içeri girdi. Birkaç dakika birinin kendisiyle temas kurmas›n› bekledi ama zaten görünürde iki kifli vard›. Birisi bilgisayarda bir fleyle u¤rafl›yordu, di¤eriyse telefonla konufluyordu. ‹kisi ile de göz göze gelememiflti. Üzerlerindeki k›yafetlerden belli olmasa da bankonun arkas›nda durduklar› için ikisinin de eczane çal›flan› oldu¤unu tahmin etmiflti. Acaba hangisi eczac›yd›? ‹kisinde de herhangi bir kimlik kart› yoktu. Nihayet telefonla konuflan, konuflmas›n› bitirip kendisine, “buyurun” dedi. “Kendimi bir süredir çok yorgun ve bitkin hissediyorum” dedi adam. “Ne yapmal›y›m?” “Ben o konular› bilmem de bir soray›m” dedi k›z. “Ahmet Abi, beyefendi kendisini yorgun hissediyormufl, ne yaps›n?” “Abi, senin bir multivitamin kullanman laz›m.” “Ama ben iyi besleniyorum, multivitamin gerekli mi bana?” “Yorgun hissediyorsunuz ya, bu mutlaka iyi gelir.” “fiey, pardon eczac› siz misiniz?” “Yok, ben eczac› de¤ilim, eczac› flu an yok burada.” “Öyle mi? O zaman ben daha sonra u¤rar›m.” “Ne yapacaks›n ki eczac›y›, o da bunu verecek sana.” Kalfan›n yüzündeki s›r›tmadan hiç hofllanmam›flt› adam. Bir an önce oradan ç›kmak istedi. fiirkettekiler reçetelerindeki ilaçlar› hep bu eczaneden al›rlard›. Hayret etti flirketin burayla çal›flmas›na. Yaflad›¤›m›z dünyada her fley h›zlan›rken, tüm sektörlerde kifliye özel çözümler h›zla hayata girerken, sadece ürün de¤il hizmet kalitesinin de rekabette art›k önemli bir rol oynad›¤› bir ticari hayatta, Üyelerimizden PHARMETIC SA⁄LIK • 5 nas›l olurdu da bir eczane böyle köhne kal›plarla, böyle kötü yönetilirdi? “Mutlaka daha profesyonel eczaneler, sektörde fark yaratanlar vard›r” diye düflündü. Asl›nda tüm eczanelerde uyulmas› gereken kalite standartlar› olmal›yd›, meslek örgütleri de bu standartlar›n süreklili¤ini sa¤layacak uygulamalar› gündemde tutmal›yd›. Tüm sektörlerde kalite standartlar› ve hatta bu standartlara uygunlu¤un belgelendirilmesi o ifli yapmak için ön koflulken, her sektörde küçük büyük tüm iflletmeler kendilerini de¤iflime yönlendirirken, e¤itime, geliflmeye ve rekabete bu kadar önem verilirken bu köhne zihniyetle nereye var›labilirdi? “‹nsanlar bir seçim yapmal›” diye düflündü. Art›k en yak›n eczane de¤il, en iyi hizmet veren eczane seçilmeliydi. Bu sa¤l›k hizmeti alan kiflinin kendi sa¤l›¤› için de önem vermesi gereken bir fleydi. Kendi kendine karar verdi, iyi bir eczane bulana kadar araflt›racakt›. Sonra da flirkete talimat verip bundan sonra ilaçlar› bulaca¤› o eczaneden ald›racakt›. ‹nsanlar restoranlar›, giyim ma¤azalar›n›, kafeleri, hatta manavlar› bile seçerlerken, eczanelerini de seçmeliydiler elbet. Ertesi gün ö¤le tatilinde biraz daha ilerideki daha büyük eczaneye gitti. Eczane d›flar›dan ferah ve temiz görünüyordu. Çok güzel ›fl›kland›r›lm›flt›, insana huzur veriyordu. Kap›dan girdi¤inde temizlik hissi daha da artm›flt›. Sonradan bunun özel bir koku ile sa¤lanm›fl oldu¤unu fark etti. ‹lk dikkatini çeken tüm personelin beyaz önlüklü oldu¤uydu. “Bunlara özellikle dikkat etti¤im için mi acaba bana güven verdi?” diye düflündü. O bunlar› düflünürken güler yüzlü bir bey kendisine yaklaflt›. “Hofl geldiniz, size nas›l yard›mc› olabilirim?” Kendisi de istemsiz gülümsedi. “Kendimi bu aralar çok yorgun ve bitkin hissediyorum.” dedi. Karfl›s›ndaki: “Kronik bir rahats›zl›¤›n›z ya da devaml› kulland›¤›n›z bir ilaç var m›?” diye sordu. “Yok” dedi adam. “Peki, nas›l besleniyorsunuz?” “Gayet düzenli.” “Bol su içmeye özen gösteriyor musunuz bu s›cak havalarda?” “fiey, asl›nda pek su içemiyorum. Yo¤un ifl temposunda unutuyorum su içmeyi.” “Sigara kullan›yor musunuz?” “Maalesef, kendime çok k›z›yorum ama bir türlü b›rakam›yorum.” “Peki, öncelikle eczac›m›za dan›flarak size bir antioksidan önerebiliriz efendim. Mutlaka içti¤iniz su miktar›n› da art›rmal›s›n›z. Ayr›ca sigaray› b›rakman›z için dan›flmanl›k yapmak isteriz, e¤er izin verirseniz.” Adam kendindeki rahatlamay› hissetmiflti. Arad›¤› tam da buydu. Ancak bu kadar farkl› nas›l olabilirdi iki eczane? Bu eczac›lar okulda ayn› e¤itimi alm›yorlar m›yd›? Nas›l oluyordu da birisi tam bir sa¤l›k dan›flma merkeziyken, di¤eri insanda hiçbir fley sormadan kaç›p gitme iste¤i uyand›r›yordu? Merak›n› yenemeyerek eczac›yla tan›flmak istedi¤ini söyledi. Üç dakika sonra az flekerli Türk kahvesi eflli¤inde tatl› bir sohbete dalm›fllard›. Kendi düflüncelerini aktard› ve eczac›y› dinlemeye koyuldu. Eczac›n›n kendi sektöründeki geliflmelere son derece duyarl› oldu¤unu ve mesle¤ini gelifltirmek için tüm e¤itimleri takip etti¤ini ö¤renince flafl›rm›fl ve içten içe onu takdir etmiflti. Eczac› kendi meslek örgütünün yan› s›ra, onun gibi düflünen, kendini ve mesle¤ini gelifltirmeye çal›flan eczac›lar›n kurdu¤u bir derne¤e de üyeydi. Derne¤in hedeflerinden birinin ülkedeki tüm eczaneleri ça¤›n gerektirdi¤i yüksek hizmet kalitesine ulaflt›rmak oldu¤unu ö¤rendi¤inde, eczac›l›k sektöründe de büyük bir de¤iflimin yafland›¤›n› fark etti. Eczac›, ald›¤› e¤itimlerde ö¤rendiklerini uygulad›¤›nda gerçekten iflinin geliflmekte oldu¤unu fark etmiflti. F›rsat buldukça yurt d›fl›na ç›k›p oradaki eczac›l›k uygulamalar›n› da takip etmifl, bu sayede baz› fikirleri eczanesine uyarlayabilmiflti. Ayr›ca kiflisel geliflim ve güncel ifl yönetimi kitaplar›n› da takip etmekteydi. Eczac›yla konufltukça, ne kadar farkl› gibi görünen iflleri olsa da baflar›l› olman›n anahtar›n›n ayn› yollardan geçti¤ini anlam›flt›. Firmas›nda çal›flanlara yönelik e¤itimlerde bu konuflmalardan edindi¤i izlenimlerini kullanmaya karar verdi. Adam eczaneden ayr›l›rken, yüzüne tatl› bir gülümseme yay›ld› ve “galiba yafllan›yorum, art›k benim de bir eczanem ve eczac›m var” diye düflündü. PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 6 Do¤ru ‹laç Kullan›m› ‹laç Kullan›m›nda Dikkat Edilmesi Gereken Noktalardan Baz›lar›... Ecz. Adile Özda¤ Pharmetic Giriflimci Eczac›lar Derne¤i Üyesi Gözünüze damlatmak üzere açt›¤›n›z fliflenin ucunu, gözde dâhil olmak üzere, hiçbir yere temas ettirmeyin. Böylece gözünüzde herhangi bir enfeksiyon geliflimini önleyebilirsiniz. Kulland›ktan sonra a¤z›n› iyice kapat›n. Burun Damlalar› Burun damlan›z› kullan›rken; • Burnunuzu yavaflça boflalt›n. • Ellerinizi sabunlu suyla y›kay›n. • Damlal›¤›n›z›n temiz oldu¤undan emin olduktan sonra ilac› içinize çekin. • Bafl›n›z› yavaflça arkaya yaslay›n. • Önerilen say›daki damlay› burnunuza uygulay›n. • Bu pozisyonda birkaç dakika daha bekleyin. • Tekrar elinizi y›kay›n. • Damlay› sadece önerilen dozda kullan›n. Göz Damlalar› Gözünüze damlatmak üzere açt›¤›n›z fliflenin ucunu, gözde dâhil olmak üzere, hiçbir yere temas ettirmeyin. Böylece gözünüzde herhangi bir enfeksiyon geliflimini önleyebilirsiniz. Kulland›ktan sonra a¤z›n› iyice kapat›n. • Öncelikle ellerinizi sabunlu su ile iyice y›kay›p, kurulay›n. • Bafl›n›z› arkaya do¤ru e¤in. • ‹flaret parma¤›n›z ile alt göz kapa¤›n›z› hafifçe çekin. Bunu yapman›zdaki amaç damlay› uygulamak için bir boflluk oluflturmakt›r. • ‹flaret parma¤›n›zla çekerek oluflturdu¤unuz bu yuvan›n içine ilac›n›zdan, damlal›¤›n ucunu de¤dirmeden damlat›n ve gözünüzü yavaflça kapat›n. Gözünüzü en az 1-2 dakika k›rpmamaya gayret edin. • ‹lac› gözünüze damlat›p gözünüzü kapad›ktan hemen sonra gözünüzün burnunuza yak›n olan iç köflesine orta parma¤›n›zla bast›r›n ve yukar›da söylenen 1-2 dakikay› bu flekilde geçirin. Bu uygulamayla ilac›n vücuda emilmesi engellenmifl ve sadece gözde etki etmesi sa¤lanm›fl olur. • Tüm bu ifllemleri tamamlad›ktan sonra ellerinizi sabunla y›kay›n. Göz Merhemleri ‹lac›n›zdan en iyi flekilde yararlanmak için afla¤›daki s›ray› izleyin. • Bafllamadan önce ellerinizi y›kay›n. • Ne yapt›¤›n›z› görebilmek için bir aynan›n karfl›s›na oturun. • Merhem tüpünün kapa¤›n› aç›n. • Bafl›n›z› geriye do¤ru at›n ve yukar› do¤ru bak›n. Alt göz kapa¤›n›z› yavaflça afla¤›ya çekin. • Tüpü gözünüzün üstünden tutun, ama gözünüze ve göz kapa¤›n›za temas ettirmeyin. • Yaklafl›k 1 cm uzunlu¤undaki merhemi alt göz kapa¤›n›z›n içine sürün. Gözünüzü kapay›n ve birkaç kez k›rp›n. Böylece merhemin gözünüzün içine iyice yay›lmas›n› sa¤lam›fl olursunuz. • Gözünüzde ve kirpi¤inizde kalan fazla merhemi temiz bir bezle silin. • Gözünüzü açt›¤›n›zda bulan›k görebilirsiniz. Gözünüzü k›rpt›¤›n›zda bulan›kl›k geçebilir ama gözünüzü kesinlikle ovmay›n. • Tüpün kapa¤›n› kapat›n ‹nhaler Kullan›m› En etkin kullan›m için afla¤›daki yöntemi izleyebilirsiniz. • Önce inhaleri çalkalay›n. • Bo¤az›n›z›n nemlenmesi için bir bardak su için. • ‹nhalerin a¤›zl›k k›sm›n› iki parma¤›n›zla Do¤ru ‹laç Kullan›m› tutarak a¤z›n›za yerlefltirin. • Bafl›n›z› hafifçe arkaya do¤ru yaslay›n. • Yavaflça derin nefes al›n. • ‹nhalere bast›rarak nefesinizi 10 saniye kadar tutun ve yavaflça b›rak›n. • ‹kinci inhalasyon için en az 1 dakika bekleyin ve ayn› ifllemleri tekrarlay›n. • ‹nhalasyondan sonra a¤›z kurulu¤u olmamas› için a¤z›n›z› suyla çalkalay›n. ‹laç Kullan›m›nda Dikkat Edilmesi Gereken Alt›n Noktalar… ‹laç kullan›m›nda dikkat edece¤imiz birkaç temel nokta, hem ilac›n etkinli¤ini tam olarak göstermesini sa¤lar, hem de tedavinizi do¤ru bir flekilde amac›na ulaflt›r›r. • Antibiyotik kullan›m› oldukça önemli bir tedavi olup, önerilen süre boyunca antibiyotik kullan›m›na devam edilmeli, önerilen saat aral›klar› sabit olmal›d›r. PHARMETIC SA⁄LIK • 7 • Göz damlalar› gibi yüksek derecede steril olmas› gereken ilaçlar, ambalajlar› aç›ld›ktan sonra en fazla 3 hafta içinde tüketilmelidir. • So¤uk zincir gibi özel tafl›ma yöntemi ile tafl›nan ilaçlar›n, so¤uk zincir kurallar›na göre tafl›nd›¤›ndan emin olunmal›d›r. • Mantar tedavisinde kullan›lan ilaçlar, genel olarak sindirim kanal›nda bir tak›m rahats›zl›klara sebep olabilir. Bu nedenle bu tür ilaçlar› kullan›rken bol su ile al›nmas›na dikkat etmek gereklidir. • Çocuk ya da yetiflkin fluruplar›n› a¤z› aç›ld›ktan sonra serin ve kuru bir yerde saklamak, 4 haftadan sonra da yenisi ile de¤ifltirmek gerekebilir. • Steroid içeren inhalerlerin kullan›m› s›ras›nda kiflilerin a¤›z içinde oluflan aftleri engellemek için kullan›m sonras›nda a¤›zlar›n› su ile çalkalamalar› gerekmektedir. • Metranidazol ve varfarin içeren ilaçlar kesinlikle alkolle birlikte al›nmamal›d›r. • Uzun süreli ya da genifl spektrumlu antibiyotik kullan›m› s›ras›nda, vücut floras›n›n dengesini sa¤lamak ad›na probiyotik takviyesi ihmal edilmemelidir. • Statin grubu kolesterol düflürücü ilaç ya da beta blokör grubu anti hipertansif ilaç kullanan kiflilerin damar güçlendirici ve enerji mekanizmas›n› aktive edici CoQ-10 takviyesi almas› gereklidir. • Tansiyon problemi olan hastalar›n, dekonjestan olarak kullan›lan ilaçlar› dikkatli kullanmas› gerekir. • Gözde glokom problemi olan hastalar›n kortikosteroid içeren damlalar› doktor kontrolü d›fl›nda kesinlikle kullanmamalar› gereklidir. PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 8 Saç Dökülmesi Sonbahar Yapraklar› Gibi Dökülüyor mu Saçlar›n›z? Ecz. Emine Akgün Pharmetic Giriflimci Eczac›lar Derne¤i Üyesi Saç dökülmesinin ne kadar süre ile devam edece¤i sebebine ba¤l›d›r. Örne¤in; strese ba¤l› saç dökülmesinde süre genelde 1-5 ay kadard›r ve daha sonraki aylarda saç tekrar ç›kar. ‹laç yan etkisine ba¤l› olarak meydana gelen saç dökülmesinde, ilaç kesildikten sonra saçlar normal haline dönmeye bafllar. Hepimiz için saçlar›m›z çok önemlidir. Gür, sa¤l›kl› saçlar kendimizi iyi hissettirir. Bu yüzden saçlar›m›z dökülmeye bafllad›¤›nda hemen endifleleniriz. Saçl› deride 100-150 bin saç teli bulunur. Günde 50-100 adet saç teli kayb› normaldir. Bu rakam fazlalaflt›¤›nda mutlaka doktorunuza ve eczac›n›za dan›flman›z› öneririm. Saç dökülmesini önlemek için öncelikle hangi tip dökülme oldu¤unu teflhis etmek gereklidir. Dökülme tiplerini gözden geçirecek olursak: Vücudun genel strese maruz kalmas› (ameliyat, ciddi bir enfeksiyon) veya ani hormon de¤iflikli¤i sonucu 2-3 ay sonra meydana gelen dökülme, özellikle bayanlarda do¤um sonras› yaflan›r. Baz› ilaçlar yan etki olarak saç dökülmesine neden olabilir. Özellikle kanser tedavisinde kullan›lan ilaçlar, lityum, beta blokörler, warfarin, heparin, amfetaminler, levodopa. Hastal›k belirtisi olarak da dökülme görülür. Lupus eritomotozus, sifiliz, tiroid hastal›¤› (hipotiroidi veya hipertiroidi), sarkoidoz, kanser. Beslenme bozuklu¤una ba¤l› olarak da dökülme yaflanabilir. Özellikle bilinçsizce yap›lan zay›flama diyetlerinde veya çok a¤›r adet kanamas› geçiren bayanlarda… Saç için protein, demir, çinko, biot›n gereklidir. Vücutta yeterli miktar›n alt›nda ise d›flar›dan al›nan besin destekleriyle mutlaka takviye etmek gerekir. Özellikle saç dökülmesi için formule edilmifl özel ürünleri kullanarak sorununuzu çözebilirsiniz. Saçl› derideki mantar da dökülme sebebidir. Bu enfeksiyon, saç›n tam deriden ç›kt›¤› noktada k›r›lmas›na neden olur. Önce mantar tedavisi görerek as›l sorunu ortadan kald›rmak gerekir. Saçlar› çekifltirmek, afl›r› s›ca¤a maruz b›rakmak, fön ve saç maflas› ile afl›r› k›v›rmak, saça kuvvetli kimyasal maddeler sürmek (saç boyalar›, spreyler gibi). Bu noktada eczanelerde sat›lan deterjan katk› maddeleri içermeyen dermatolojik flampuanlar› kullanmak, saç›n›z› boyat›yorsan›z yine eczaneden alaca¤›n›z bitkisel boyalar› tercih etmek do¤ru olacakt›r. Erkek tipi saç dökülmesi tipik bir flekilde meydana gelebilir (ön taraftaki saç çizgisinin geri çekilmesi ve/veya tepedeki saçlarda incelme/azalma). Bu en yayg›n saç dökülmesi tipidir ve erkeklerde herhangi bir yaflta bafllayabilir, hatta ergenlik ça¤lar›nda bile bafllayabilir. Bu durum genelde 3 etkenin ortak sonucu olarak meydana gelebilir; ailevi saç dökülmesi flekli, erkek hormonlar›n›n varl›¤› ve ilerleyen yafl. Tamamen benzer bir flekilde, birçok kad›nda da kad›n tipi saç dökülmesi meydana gelmektedir. Kad›n tipi saç dökülmesinde; ön tarafta seyrekleflme, tepede veya tepenin çevresinde taç fleklinde seyrekleflme meydana gelebilir. Ama erkek tipi al›n aç›lmas› meydana gelmez. PHARMETIC SA⁄LIK • 10 Saç Dökülmesi (krem, solüsyon olarak veya enjekte edilerek). Saçs›z bölge çok küçükse etraftaki saçlar taraf›ndan bu bölge zaman içerisinde kapat›lacakt›r. Doktorunuz, saç dökülmenizin hangi tipte oldu¤unu saptarken yapaca¤› fizik muayeneye ilave olarak, kulland›¤›n›z ilaçlar›, geçirdi¤iniz hastal›klar›, ailenizdeki bireylerde saç dökülmesi olup olmad›¤›n›, beslenme ve saç bak›m al›flkanl›klar›n›z› araflt›racakt›r. Mantardan flüphelenilen durumlarda laboratuvar muayenesi için saç›n›zdan örnek al›nabilir. Baflka bir hastal›¤a ba¤l› oldu¤u düflünülüyorsa, kan tahlili gerekli olabilir. Saç dökülmesinin ne kadar süre ile devam edece¤i sebebine ba¤l›d›r. Örne¤in; strese ba¤l› saç dökülmesinde süre genelde 1-5 ay kadard›r ve daha sonraki aylarda saç tekrar ç›kar. ‹laç yan etkisine ba¤l› olarak meydana gelen saç dökülmesinde, ilaç kesildikten sonra saçlar normal haline dönmeye bafllar. Mantar enfeksiyonuna ba¤l› alopeside ise en az 6-12 hafta süre ile tedavi uygulanmal›d›r. Kad›n tipi saç dökülmesinde durum 3-4 ayda düzelirken, erkek tipi dökülmelerde hormonal etkenlerden dolay› daha uzun süreli tedavi gerekir. Topikal uygulanan solüsyonlar, saç yap›s›na uygun flampuan seçimi, saçl› deride afl›r› ya¤lanma, kepeklenme, seboreik dermatit gibi sorunlar da varsa bu rahats›zl›¤› ortadan kald›racak ürünler tedaviye eklenmelidir. Oral al›nacak besin destekleri de g›dalarla yeterince alamad›¤›m›z vitamin ve minarellerin eksikli¤ini ortadan kald›racakt›r. Kimi zaman 2-5 cm çap›nda, saçl› deride saçs›z alanlar›n meydana geldi¤i görülür. Bu “Alopesi Areata”d›r. Baz› hastalarda bu küçük daireler daha büyük olabilir ve tüm kafada, hatta tüm vücuttaki k›ll› bölgelerde saç dökülmesi geliflebilir. Bu hastal›k bazen kortikosteroidli ilaçlarla tedavi edilebilir Dökülme tipi ne olursa olsun, öncelikle doktorunuza ve eczac›n›za dan›flman›z›, ard›ndan da verilen tedaviyi eksiksiz uygulaman›z› öneriyorum. Tedaviye bafllar bafllamaz mucizeler beklemeyin. Saçlar›n›z nas›l bir günde dökülmediyse, tedavi de bir süre sonra cevap verecektir. Genelde tedavi süresi dökülme tipine ba¤l› olarak de¤iflse de en az 3 ayl›k tedavi gerektirir. Asla tedavinizi yar›da b›rakmay›n. Yeni Ç›kan Ürünler PHARMET‹C G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMET‹C SA⁄LIK • 14 Bella B Bee Relieved Perineal Healing Spray Peri Anal Bölge Rahatlat›c› Bak›m Spreyi Temiz Bir Bafllang›ç için Clean Start by Dermalogica: Genç Ciltlere Özel Bak›m Dermalogica uzmanlar›, gençlerin hayat boyu sa¤l›kl› bir cilt bak›m al›flkanl›¤› edinmesi için Clean Start’› gelifltirdi. 13-24 yafl aras› gençler için komple bir cilt bak›m sistemi olan Clean Start, genç ciltlerin en yayg›n sorunlar›n› kontrol alt›na alan, cildi temizleyen, düzenleyen ve nemlendiren özel formüllü sekiz üründen olufluyor. Pedivit Omega Eczacıbaflı ‹laç tarafından satıfla sunulan Pedivit Omega, içeri¤indeki Omega 3 ya¤ asitleri ve vitaminlerle çocuklarımızın geliflimini destekliyor. Pedivit Omega, yüksek oranda Omega 3 düzeyi (5 ml’de 735 mg EPA ve 485 mg DHA), vitaminlerle güçlendirilmifl içeri¤i (A, D ve E vitaminleri), uluslararası standartlarda saflı¤ı, be¤enilen tat ve aroması ile eczane raflarındaki yerini aldı. Aroma Perfection Serisiyle Karma ve Ya¤l› Ciltlere Komple Bak›m Lotion Purifiante Perfectrice de Peau - Ar›nd›r›c› Temizleme Losyonu. Karma ve ya¤l› ciltlerin günlük temizli¤ini tamamlayan, ar›nd›r›c› ve yat›flt›r›c› temizleme losyonu. Nazik temizleme sa¤layan biberiye suyu, gözenek s›k›laflt›r›c› süsen çiçe¤i özü, sebum üretimini azaltmaya yarayan çinko, gözeneklerin derinlemesine ar›nd›r›lmas›n› sa¤layan salisilik asit ve ya¤ seviyesini dengeleyen Enantia Chloranta bitkisi ile %97 oran›nda do¤al içeri¤e sahiptir. Sabah/akflam pamuk yard›m›yla Aroma Perfection Gel Nettoyant Purifiant’tan sonra kullan›m için idealdir. 200ml Perakende Satıfl Fiyatı: 44.50 TL Hamilelik döneminde ve do¤um sonras›nda vajinal bölgede oluflan irritasyon, ac›, kuruluk, kafl›nt› ve fliflli¤in yat›flt›r›lmas›na yard›mc› olur. Do¤um s›ras›nda yap›lan epizyotomi adl› müdahalenin tedavisine ve postpartum dönemde yaflanabilen hemoroidin ac›s›n›n dindirilmesine destek olur. ‹çeri¤indeki; Witch Hazel (Cad›f›nd›¤›), bölgedeki problemin yat›flt›r›lmas›na destek olurken, zeytinya¤›, salatal›k özleri ve bal cildin yumuflak ve nemli kalmas›n› sa¤lar. Organik içeriklere sahip olup; petrol, lanolin ve paraben içermez. Perakende Satıfl Fiyatı: 49 TL Canl›, Parlak ve Gözal›c› Bukleler Frizz-Ease Curl Reviver Corrective Styling Mousse John Frieda’n›n en yeni ürünü Frizz-Ease Curl Reviver Corrective Styling Mousse Bukle Belirginlefltiren fiekillendirici Saç Köpü¤ü’nün salon profesyonelli¤inde yarat›lm›fl özel formülü bukle ve dalgalar› belirginlefltirmeye yard›mc› olur. Alkol içermeyen özel formülü ile saçta yap›flkanl›k ve sertlik hissi b›rakmadan verilen flekli muhafaza etmeyi destekler. Elektriklemeyi (kabarmay›) önlemeye ve saça yo¤un bir parlakl›k sa¤lamaya yard›mc› olur. Is›ya karfl› koruma özelli¤i ve UV filtresi bulunmaktad›r. Perakende Satıfl Fiyatı: 24 TL Bella B Mama Soak - Refreshing Sitz Bath Powder Rahatlat›c› Banyo Tozu Hamilelik döneminde oluflan; vajinal kramplar›n rahatlat›lmas›na, peri anal bölgede oluflan ac›, kuruluk, yanma ve kafl›nt› hislerinin yat›flt›r›lmas›na, hemoroid a¤r›lar›n›n yat›flt›r›lmas›na yard›mc› olur. Do¤um sonras› ise; do¤um s›ras›nda yap›lan epizyotomi adl› müdahalenin tedavisine, hem temizleyici hem de iyilefltirici içerikleriyle destek olur. Postpartum döneminde yaflanabilen hemoroidin ac›s›n›n dindirilmesine, vajinal bölgenin toparlanmas›na, peri anal bölgedeki ac›, kuruluk, yanma ve kafl›nt› hislerinin yat›flt›r›lmas›na yard›mc› olur. Organik içeriklere sahip olup; petrol, lanolin ve paraben içermez. Perakende Satıfl Fiyatı: 68.50 TL Beyazlat›c› Difl Macununda Bir American Klasi¤i Olan Arm&Hammer Art›k Eczanelerde! Diflleri afl›nd›rmadan 3 tona kadar sa¤lad›¤› etkili beyazl›kla Amerika’n›n 155 y›ld›r klasikleflen markalar›ndan biri haline gelen ve en çok satanlar› aras›nda yer alan Arm&Hammer geçti¤imiz haftalarda Türkiye pazar›na girifl yaparak, eczanelerdeki yerini ald›. Birçok difl macunu içeri¤indeki “aktif kimyasallar” ile difllerinizi temizlerken difl minesine zarar verebilir. Arm&Hammer kaliteli bir difl macununda olmas› gereken tüm özellikleri tafl›rken ayn› zamanda da 3 tona kadar beyazl›k sa¤layarak fark yarat›yor. Perakende Satıfl Fiyatı: 12 TL Masque Thermo-Actif Desincrustant Ar›nd›r›c› Termoaktif Maske Karma ve ya¤l› ciltler için yenileyici özel bak›m maskesi. Derinlemesine eksfoliasyon sa¤layan termoaktif pudralar, jojoba ve ceviz kabu¤u partikülleri, ya¤ seviyesini dengeleyen Enantia Chloranta, sebum üretimini azaltmaya yarayan çinko, ciltteki ya¤ fazlas›n› emen pirinç ve kaolin pudralar› ile %80 oran›nda do¤al içeri¤e sahiptir. Is›t›c› etkisi ve eksfoliasyon özelli¤iyle derinlemesine ar›nd›rma sa¤lar. Haftada 1-2 kez nemli yüze, göz çevresine temas ettirmeden uygulay›n, 2-3 dk beklettikten sonra masaj yap›p so¤uk suyla durulay›n. 40ml Perakende Satıfl Fiyatı: 57.50 TL Imedeen Denizden Gelen Güzellik Anti aging cilt bak›m tableti Imedeen, 30, 40 ve 50’ler olmak üzere, 3 farkl› yafl grubuna özel üründen olufluyor. ‹çeri¤indeki, cildin koruyucu do¤al yap›s›nda bulunan elementler ile ayn› ifllevi gören proteinler ve polisakaritlerden oluflan Marine Complex™, cildi içeriden besleyerek, yafllanma etkilerine karfl› cildin yenilenmesine, canlanmas›na katk›da bulunuyor. Fiyat› 105-170 TL aras›nda de¤ifliyor. Perakende Satıfl Fiyatı: 105-170 TL PHARMET‹C G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMET‹C SA⁄LIK • 15 Herpclair HERPCLAIR uçu¤un semptomatik tedavisine yard›mc› olan do¤al içerikli bir jeldir. HERPCLAIR içeri¤indeki do¤al maddelerle anti viral özelliklere sahiptir. Uçuk lezyonunun her aflamas›nda güvenle kullan›l›r. HERPCLAIR korumaya, yat›flt›rmaya ve iyilefltirmeye yard›mc›d›r. Perakende Satıfl Fiyatı: 15 TL Bionike Defence Rosys Intensive Drops Cilt K›zar›kl›klar›n› Ani Yat›flt›r›c› Serum Gribe Karfl› Ba¤›fl›kl›k Sisteminizi Güçlendirin! aCerola 1000 aCerola, % 100 do¤al C vitamini içerir. Do¤al C vitamini, sentetik C vitaminine göre 2 kat daha h›zl› ve fazla emilir. Ayr›ca kalsiyum, demir, magnezyum, fosfor, A vitamini, B6 vitamini içermektedir. Grip ve üst solunum yollar› enfeksiyonlar› gibi k›fl enfeksiyonlar›n› önlemede, yorgunlu¤u gidermede etkilidir. Sabahlar› 1 çi¤neme tableti al›nmal›d›r. Perakende Satıfl Fiyatı: 33.50 TL Natural Colors’tan Yepyeni Bir ‹lk: Organik ‹çerikli Yüz Makyaj Temizleme Mendili Sertifikal› %100 organik pamuk ve organik jojoba ya¤› içeren makyaj temizleme mendili ile art›k makyaj›n›z› ç›karmak çok daha k›sa süreli ve kolay. Hassas temizleyici içerikleri sayesinde ciltteki makyaj› nazikçe temizler, cildi nemlendirir ve genç kalmas›na yard›mc› olur. Göz alt› morluklar› ve torbalar›n›n oluflmas›n› önler. Cilt benzersiz yumuflakl›k ve gençlik ile yenilenir. ‹çeri¤indeki Vitamin A , Vitamin E ve Jojoba ya¤› yafllanma karfl›t› etkiye sahiptir ve cildin gençli¤ini sürdürmesine yard›mc› olur. Natural Colors Makyaj Temizleme Mendillerini 2 Kutu Natural Colors Saç Boyas› Alan Tüketicilerine Hediye Ediyor. Bu F›rsat› Kaç›rmay›n! Perakende Satıfl Fiyatı: 9 TL Innéov Densite Enerjine ‹zin Ver NestléG›da Araflt›rmalar› & L’Oréal Dermatoloji Araflt›rmalar› INNEOV DENSITE Saç dökülmesine karfl› hacim kazand›r›c› tablet. Yafllanma, stres, yorgunluk, beslenme yetersizli¤i, hormonal ve metabolik rahats›zl›klar gibi sebeplerle oluflan saç dökülmesinin ve hacim kayb›n›n önlenmesine yard›mc› olur. Taurin, çinko, üzüm çekirde¤i ekstresi, yeflil çay ekstresi 60 Adet tablet içeren blister paketli kutu Perakende Satıfl Fiyatı: 74.90 TL ‹çimizdeki enerjiyi kullanmadan d›flar›dan ald›¤›m›z uyaranlar ile (katk›l› vitaminler, stimulanlar, vb) günlük hayat›n üstesinden gelmemiz mümkün olmayabilir. Stimol 1 gr efervesan toz içeren safle (sitrülin malat) ile öncelikle kendi enerjimizin kullan›lmas› çok daha sa¤l›kl› ve uzun etkili sonuç verecektir. Stimol öncelikle dinlenmekle geçmeyen yorgunluklarda kullan›lmaktad›r. Tekrarlayan fiziksel aktivitelerde, enfeksiyonda, cerrahi müdahale sonras›nda ve yo¤un hayat temposunda ortaya ç›kan kas güçsüzlü¤ünde toksik at›klar› vücuttan uzaklaflt›rmada ve enerji eksikli¤ini gidermekte kullan›l›r. S›nav dönemlerinde ö¤rencilerde de güvenle kullan›labilir. Avrupa’da yayg›n olarak kullan›lan Stimol, profesyonel sporcular›n da diyet programlar›na dahil ettikleri bir üründür. Kilo yapmayan ve uykuyu bozmayan Stimol, Dünya Anti-doping Ajans› taraf›ndan onayl› ve Sa¤l›k Bakanl›¤› izinlidir. Günde 3 kez , 1’er safle bir bardak suda eritilerek al›n›r. 18 flase Perakende Satıfl Fiyatı: 18.50 TL Restoring Night Serum Normal, normalden kuruya e¤ilimli, kuru ve çok nemsiz ciltler için gece bak›m serumu. Gece boyunca cildi derinlemesine nemlendirir, cildin do¤al elastin yap›s›n› güçlendirir ve do¤al nem bariyerini onar›r. Sadece 2 hafta sonunda gözle görülür sonuçlar elde edilir. %30 oran›nda çizgilerin görünümünü azalt›r. Cilt yap›s›n› sa¤lamlaflt›r›r. Sadece gece, temiz cilde, göz çevresi hariç, 4 damla serum alt ürün olarak uygulan›r. Perakende Satıfl Fiyatı: 275 TL Rosacea e¤ilimli kuperozlu ciltlerin tipik özelliklerinden olan ciltteki bölgesel veya yayg›n k›zar›kl›klar› ani olarak yat›flt›ran ve oluflumunu önlemeye yard›mc› konsantre bir üründür. ‹çerdi¤i peptidler, deniz polisakkaritleri ve troxerutinden oluflan aktif içerik kompleksi sayesinde k›lcal damarlar›n bütünlü¤ünü korur ve k›r›lganl›¤›n› azalt›r. ‹yice yap›lan bir temizlik iflleminden sonra sabah ve/veya akflam yüz, boyun ve dekolte bölgelerine uygulan›r. Perakende Satıfl Fiyatı: 75 TL Ya¤l› Cilt Problemlerine Üç Etkili Bak›m Tek Dokunuflla Üç Performans Yeni Normaderm Tri-Activ Cildin parlamas›na sebep olan nedenlerle bafla ç›kan Normaderm’in ilk cilt bak›m ürünü Tri-Activ’de, sebum karfl›t› olan Silika Partikülleri ve deodorantlar›n vazgeçilmez bilefleni olan ve suda kendi a¤›rl›¤›n›n 3,5 kat›n› emebilen Perlite, ilk defa bir yüz bak›m ürününe entegre edildi. Ultra h›zl› global etkinlik 7 Günde** daha sa¤l›kl› bir cilt görünümü. Yeni fiyat› ile 39,9*** Tl Hipo-alerjenik - Komedojenik de¤ildir, paraben içermez. **129 kad›n›n kiflisel de¤erlendirmesi. ***Tavsiye edilen tüketici sat›fl fiyat›d›r. Pasta Del Capitano Ox-Active Beyazlat›c› Difl Macunu Do¤ru kullan›mda uzun süren koruma... ‹çeri¤indeki Eureco H.C. aktif oksijen içeren yeni ve özel bir molekül sayesinde diflleri sadece beyazlatmakla kalmaz, ayn› zamanda temizlenmesine yard›mc› olur. 4 hafta OX ACTIVE kullan›m›ndan sonra gözle görülebilir difl beyazl›¤›na yard›mc› olmaktad›r. 75ml Perakende Satıfl Fiyatı: 12 TL Hastal›klar ve Afl›lar PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 16 Hastal›klardan Korunma ve Afl›lar Dr. Ümit fien Çocuk Sa¤l›¤› ve Hastal›klar› Afl›lama, insanda hastal›¤a yol açan mikroplar›n hastal›k yapma güçlerinin yok edilerek veya azalt›larak vücuda verilmesidir. Ba¤›fl›kl›k sistemi afl›y› tan›r ve o mikroba karfl› antikor üretir. Afl›n›n koruyucu etkisinin oluflumu, belirli yafllarda ve uygun aral›klarla yap›lmas›na ba¤l›d›r. Çevremizde sa¤l›¤›m›z› tehdit eden hastal›klara yol açan pek çok mikroorganizma, ancak mikroskopla görülebilen canl›lar bulunmaktad›r. Bu hastal›klardan baz›lar› geçirildi¤i takdirde, ölüm, zeka gerili¤i, sakatl›k gibi telafisi mümkün olmayan sonuçlara yol açmaktad›r. Vücudumuz bu mikroplar› önceden tan›d›¤› takdirde, bunlar› etkisiz hale getiren ve antikor ad› verilen savunma maddelerini üretir. Mikropla ilk karfl›laflmada ba¤›fl›kl›k sistemimizin mikrobu tan›mamas› ve yeterli antikor üretememesi nedeni ile hastal›k geçirilir. Hastal›k bir kere geçirildikten sonra, o hastal›¤a karfl› ömür boyu direnç geliflir. Ancak baz› hastal›klar›n sonuçlar›n›n ciddi ve geriye dönüflümsüz olmas› nedeni ile bu hastal›klardan korunabilmek için afl›lar üretilmifltir. Afl›lama, insanda hastal›¤a yol açan mikroplar›n hastal›k yapma güçlerinin yok edilerek veya azalt›larak vücuda verilmesidir. Ba¤›fl›kl›k sistemi afl›y› tan›r ve o mikroba karfl› antikor üretir. Afl›n›n koruyucu etkisinin oluflumu, belirli yafllarda ve uygun aral›klarla yap›lmas›na ba¤l›d›r. Afl›lar, a¤›z yolu veya i¤ne ile enjeksiyon fleklinde uygulan›r. Koruyuculuk süresi boyunca afl› ile hastal›¤›n oluflumu önlenmifl olur. Bu sürenin uzamas› için tekrar dozlar›, rapel dozlar› yap›lmal›d›r. Afl›lar›n baz› yan etkileri bulunmas›na karfl›n, son y›llarda teknolojide gerçekleflen ilerlemelerle bu yan etkiler çok azalm›flt›r. Ayr›ca, afl›lar›n yararlar› risklerinden her zaman daha fazla olmufltur. Bu yan etkiler atefllenme, afl› yerinde a¤r› ve k›zar›kl›k fleklinde olup, k›sa sürelidirler ve ço¤u kez tedavi gerektirmezler. Difteri Çok bulafl›c› bir bo¤az enfeksiyonudur. Bo¤az, deri, kalp ve merkezi sinir sistemi, hastal›k s›ras›nda tutulum gösterir. Genellikle 5 yafl›ndan büyük çocuklar, gençler ve eriflkinlerde görülür. Bo¤az a¤r›s›, hafif derecede atefl, boyun lenf bezlerinde fliflme erken dönemde görülen belirtilerdir. Geç dönemde ise hava yolunda t›kanma, solunum güçlükleri, terleme, kan bas›nc›nda düflme, nab›z al›namamas›, deride so¤uma görülür. Hastal›k etkeni bir bakteridir; vücuda bo¤az veya bazen deri yolu ile girer. Kuluçka dönemi 5-9 gündür. Bakteri çeflitli toksinler üretir, bu zehirler çocu¤un kalbine, merkezi sinir sistemine ve di¤er organlar›na yay›l›r. Kötü beslenme koflullar›, toplumda salg›nlar›n olmas›, kalabal›k yaflam koflullar› ve afl›lar›n eksik olmas› risk faktörlerini oluflturur. Beslenme ve yaflam koflullar›n›n iyilefltirilmesi ve en önemlisi difteri afl›s› ile bu hastal›ktan korunulabilir. Bo¤maca Bronfllar›n ve akci¤erlerin ciddi, bulafl›c› bir hastal›¤›d›r. Tüm dünyada yayg›n afl›lama ile hastal›¤›n s›kl›¤› azalm›flt›r. Çocuklarda daha s›k görülür. Erken dönemde burun ak›nt›s›, kuru öksürük ve hafif atefl görülür. Öksürük daha PHARMETIC SA⁄LIK • 18 sonra balgaml› hale gelebilir. Daha geç dönemde, dakikalarca süren ciddi öksürük nöbetleri geliflir, öksürme nöbetleri s›ras›nda oksijensizli¤e ba¤l› olarak morarma görülebilir. Bu eforlu öksürük ataklar› sonunda, çocuk zorlu bir flekilde nefes al›r. ‹shal, kusma ve atefl görülebilir. Etken bir bakteridir. Hastal›k do¤rudan temas veya havadaki damlac›klar›n solunmas› ile bulafl›r. Kuluçka süresi 5-7 gündür. Afl›lanmam›fl kifliler risk alt›ndad›r. K›fl sonu ve ilkbahar bafl›nda salg›nlar yapar. Kalabal›k ve hijyenik olmayan yaflama koflullar› risklidir. ‹ki ayl›kken bafllan›lan afl›lama ile korunma sa¤lan›r. Tetanoz Tetanoz, ciddi kas spazmlar›na neden olan bir yara enfeksiyonudur. ‹nsandan insana bulaflmaz. Yaralanm›fl doku ve baflta çene, boyun, s›rt ve kar›n kaslar› olmak üzere tüm vücut kaslar› tutulum gösterir. Kas a¤r›s›, huzursuzluk, ciddi kas›lmalar, yutma güçlükleri, atefl ve solunuma yard›mc› kaslar›n› kullanamama görülebilir. Do¤um sonras› göbek kordonunun mikropla temas etmesi, b›çak, jilet vb. ile kesilmesi sonras› hastal›k yenido¤an bebeklerde de görülebilir. Yenido¤an tetanozu olarak bilinen bu durum ço¤u kez ölümle sonuçlan›r. Yenido¤an tetanozundan korunmak için anne adaylar› da gebeliklerinin 3. ay›ndan itibaren tetanoz afl›s› olmal›d›rlar. Difteri, Bo¤maca, Tetanoz Afl›s› (Karma Afl›) Bu hastal›klar nadir görülmekle beraber, her 3 hastal›¤›n da sonuçlar›n›n çok ciddi olmas› nedeni ile korunmada en ucuz ve etkili yol afl›lamad›r. Yenido¤an bir bebek yaflam›n›n 2. ay›ndan itibaren 1-2 ay ara ile 3 kere afl›lanmal›, ard›ndan 18. ayda bir rapel (Hat›rlatma) dozu yap›lmal›d›r. ‹lkokula bafllarken bo¤maca afl›s› ç›kar›larak, yaln›zca difteri-tetanoz afl›lar› uygulanmal›d›r. Afl›, 2 yafl›na kadar olan çocuklarda uylu¤un ön d›fl k›sm›na adale içi uygulanmal›d›r. Klasik bo¤maca afl›s›, ölü bo¤maca mikrobunun tüm Hastal›klar ve Afl›lar hücresinin afl› haz›rlanmas›nda kullan›lmas› ile elde edilir. Bu afl›lara “tam hücre bo¤maca afl›s›” ad› verilir. Bu afl›lar›n beyin ve sinir sistemi rahats›zl›¤› olan çocuklarda istenmeyen yan etkilere yol açmas› nedeni ile son y›llarda, bo¤maca mikrobunun yaln›zca hastal›¤a neden olan parçalar›n›n kullan›ld›¤› “asellüler (Hücresiz) bo¤maca afl›s›” gelifltirilmifltir. Çocuk Felci (Poliomyelit) Hastal›¤›n etkeni ayn› ad› tafl›yan bir virüstür. Mikroplu d›flk› ile kontamine su ve besinlerin al›nmas›, kalabal›k ortamlarda havaya yay›lan mikroplar›n solunmas› yoluyla bulafl›r. Hiçbir belirtisi olmaks›z›n geçirilece¤i gibi, baz› çocuklarda hafif atefl, bafl a¤r›s›, kas a¤r›lar›, kusma ve bulant› gözlenir. Baz› çocuklarda ise kal›c› felçler meydana gelir. Kaslar sert ve kas›lm›fl durumda de¤il, tersine gevflektir, buna yumuflak felç ad› verilir. Ancak bu felç durumuna his kayb› efllik etmez. Çocuk felcine karfl› günümüzde iki de¤iflik afl› kullan›lmaktad›r, inaktif çocuk felci afl›s› ve oral çocuk felci afl›s›. ‹naktif çocuk felci afl›s›, ad›ndan da anlafl›laca¤› gibi ölü bir afl›d›r ve kas içine enjeksiyon fleklinde uygulan›r. Son y›llarda etkin ve güvenli olarak kullan›lmaktad›r. Oral, a¤›z yolu ile uygulanan afl›ya göre daha pahal›d›r. Bireysel korunmada ve özellikle ba¤›fl›kl›k sistemi bask›lanm›fl çocuklarda veya afl›lanacak çocukla ayn› evde yaflayanlar›n ba¤›fl›kl›k sistemi bozulmufl olsa dahi uygulanabilirli¤i önemli bir özelli¤idir. Buna karfl›n kitlesel ba¤›fl›klama için uygun de¤ildir. Oral çocuk felci afl›s›, canl› bir afl›d›r ve a¤za damlat›larak uygulan›r. Ba¤›rsaklarda salg›sal ba¤›fl›kl›k sistemini uyard›¤› ve d›flk› yolu ile at›larak ayn› ortamda bulunan afl›lanmam›fl kiflileri de ba¤›fl›klad›¤› için kitlesel ba¤›fl›klamaya daha uygundur. ‹kinci, üçüncü, dördüncü aylarda (‹kinci, dördüncü ve alt›nc› aylarda da olabilir), 18. ayda ve 4-6 yafl aras›nda olmak üzere, toplam 5 kez yap›l›r. Afl›ya ba¤l› felç riski çok nadirdir, neredeyse 9 milyonda bir. Çocuk felci dünyadan bu afl› sayesinde temizlenmifltir. Ülkemizin de içinde yer ald›¤› yüksek riskli bölgelerde, her y›l tekrarlanan oral çocuk felci afl› kampanyalar› ile bu hastal›k tamamen yok edilmeye çal›fl›lmaktad›r. Kanserli, ba¤›fl›kl›k sistemi hasta ve bask›lanm›fl olan veya evde beraber yaflad›¤› kiflilerden birinin ba¤›fl›kl›k sistemi ile ilgili yetersizli¤i olan çocuklarda bu afl› uygulanmaz, inaktif çocuk felci afl›s› yap›l›r. Özellikle yüksek riskli bölgelerde, oral çocuk felci afl›s› mutlaka yap›lmal›d›r. Baz› uzmanlar son y›llarda iki afl›n›n ard›fl›k olarak, ilk iki dozu inaktif çocuk felci afl›s› ve sonraki iki veya üç dozu oral çocuk felci afl›s› fleklinde yap›lmas›n› önermektedirler. Hemofilus ‹nfluenza Tip B (Hib) H. ‹nfluenza, özellikle 5 yafl›ndan küçük çocuklarda s›k görülen enfeksiyonlara, örne¤in; orta kulak iltihab›, üst solunum yolu enfeksiyonu, zatürree, kas ve eklem iltihaplanmas›na, ayr›ca ölümcül olabilen hastal›klara yol açan bir bakteridir. Afl›lama öncesi dönemde, 5 yafl alt›ndaki çocuklarda görülen bakteriyel menenjitlerin en s›k etkeni H. ‹nfluenza Tip B bakterileriydi. 1990 sonras›nda gelifltirilen ve 2 aydan itibaren uygulanabilen konjuge afl›lar›n yan etkileri oldukça azd›r. Az say›da çocukta, atefl, enjeksiyon yerinde k›zar›kl›k ve a¤lama nöbetleri görülebilir. ‹lk 6 ayda 3 kere ve 1 y›l içerisinde tekrar dozu yap›lmas› önerilmektedir. Baz› Hib afl›lar› ilk 2 doz sonras› 1 rapel doz, yani toplam 3 doz fleklinde de yap›labilmektedir. Özellikle yuva, krefl ve anaokuluna giden çocuklara ve evde okula giden kardefli olan çocuklara bu afl› mutlaka yap›lmal›d›r. Befl yafl›ndan büyük çocuklar›n bu bakteriye karfl› ba¤›fl›kl›k gelifltirmeleri nedeni ile afl›lanmalar›na gerek yoktur. Bu afl› tek bafl›na yap›labildi¤i gibi, son y›llarda difteri, bo¤maca ve tetanoz afl›s› ile beraber dörtlü afl› veya bunlara inaktif çocuk felci afl›s›n›n da eklenmesi ile beflli afl› fleklinde uygulanmaktad›r. Günümüzde hepatit B afl›s› ile kombine edilmifl flekilleri de bulunmaktad›r. Kad›n Sa¤l›¤› PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 20 Meme Kanseri Dr. Sezer Sa¤lam Medikal Onkolog Tansan Onkoloji Merkezi Memede a¤r›s›z kitle, meme cildinin tutulumuna ba¤l› renk de¤iflikli¤i, özellikle ciltte sararma, tedavi edilemeyen ak›nt›, meme ucunun kal›c› olarak simetrisitesinin bozulmas› en s›k görülen etmenler aras›ndad›r. Meme kanseri günümüzde sekiz kad›ndan birini ilgilendiren önemli bir hastal›kt›r. Bu oran 1930’lu y›llarda 30’da 1 iken, ömrün yaklafl›k iki kat›na ç›kmas› bu sorunu h›zla üst basamaklara ç›karm›flt›r. En yayg›n belirtisi, di¤er ço¤u kanserde oldu¤u gibi, öncelikle a¤r›s›z kitle ile kendini belli etmesidir. Meme kanseri e¤itiminin az olmas› ve sa¤l›k birimlerine ulafl›m›n efl olmamas› yüzünden, ne yaz›k ki teflhis edilen ço¤u meme kanseri ileri evrelerde karfl›m›za gelmektedir. Belirtiler Memede a¤r›s›z kitle, meme cildinin tutulumuna ba¤l› renk de¤iflikli¤i, özellikle ciltte sararma, tedavi edilemeyen ak›nt›, meme ucunun kal›c› olarak simetrisitesinin bozulmas› en s›k görülen etmenler aras›ndad›r. Erken Tan› Tedavi sonuçlar› erken tan›larda her zaman çok iyi yüzdelerdedir. Bu nedenle 40 yafl›na kadar elle muayene ayda bir banyoda yap›lmal›d›r. Bu flekilde kifli kendi memesini daha iyi tan›yacakt›r. Daha sonra mamografi ile y›ll›k takip önerilir. Ailede 50 yafl alt›nda meme kanseri varsa takip 30 yafl›nda ultrason ile gerekirse memenin manyetik rezonans görüntüsü (MR) çekilerek yap›l›r. Risk Faktörleri 12 yafl öncesi adet görmek, ailede 1. ve 2. derece yak›nlar›nda meme kanseri olmas› ve ayr›ca 50 yafl alt› meme kanseri olmas›, özellikle puberte döneminde sigara içilmesi, do¤um yafl›n›n gecikmesi, alkol tüketimi, obez olmak, do¤um kontrol haplar› kullanmak önde gelen risk faktörleridir. Hastal›¤›n Evreleri Hastalar›m›z›n en çok sordu¤u sorulardan birisi hastal›¤›n›n evresidir. Genelde tüm kanser çeflitlerinde ayn› s›n›flama kullan›l›r; Evre I ve II olanlara erken evre, Evre III ve IV olanlara ise ileri evre denir. Adjuvan Tedavi Nedir? Evre I, II, III kanseri olan hastalar meme cerrahisi sonras› kalan mikroskobik hastal›k için kemoterapi almak zorundad›rlar. Bu nedenle al›nan tedaviye adjuvan tedavi denir. Bu tedaviye hastan›n patoloji raporuna göre sadece a¤›zdan tablet dedi¤imiz ilaçlarla devam edilir. Sentinal Lenf Nodu Biyopsisi Meme cerrahisi s›ras›nda koltuk alt› lenf bezlerinin örneklenmesi zorunludur. Bu nedenle meme cerrahisi s›ras›nda tümörün çevresine boya veya radyoaktif madde verilerek koltuk alt›nda (aksilla) akt›¤› ilk lenf bezi bulunur ve ç›kar›l›r. E¤er bu negatif ise koltuk alt›n›n genifl cerrahisini yapmaya gerek kalmaz. Koltuk alt›nda pozitif ise koltuk alt› lenf bezleri ç›kar›l›r ve hasta böylece do¤ru evrelenmifl olur. Tedavi karar› da buna göre verilir. Meme Kanserinin Evreleri Evre 0: “in-situ” olarak da adland›r›lan dokulara s›çramam›fl kanserlerdir. PHARMETIC SA⁄LIK • 22 Kad›n Sa¤l›¤› Evre 0 kanserler olufltuklar› yerlere göre ikiye ayr›l›rlar. E¤er süt bezlerinde (lobul) oluflmufllarsa “lobular carcinoma in situ” ya da k›saca LCIS, e¤er süt kanallar›nda oluflmufllarsa “ductal carcinoma in situ” ya da k›saca DCIS olarak adland›r›l›rlar. Ço¤u hasta ameliyat sonras› 5 y›l tamoksifen adl› koruyucu ilaç tedavisi al›r. kemoterapi veya hormonoterapiler eklenir. Veya mastektomi (kanserin bulundu¤u gö¤sün al›nmas› operasyonu) ve koltuk alt› lenf bezlerinin ç›kar›lmas› önerilir. Evre I: Orijinal tümör 2 cm ya da daha küçüktür ve kanser lenf bezlerine s›çramam›flt›r. Evre I meme kanseri tedavisi için genellikle izlenen iki yöntem vard›r. Meme koruyucu tedavi lumpektomi (kanserli kitlenin etraf›ndaki bir parça sa¤l›kl› gö¤üs dokusu ile birlikte al›nmas›) ve koltuk alt› lenf bezlerinin al›nmas›n› takip eden radyasyon tedavisi yap›l›r. Gerekiyorsa Evre IIB: Orijinal tümör 2 ila 5 cm aras›ndad›r ve koltuk alt› lenf bezlerine s›çram›flt›r, ya da orijinal tümör 5 santimetreden büyüktür ve koltuk alt› lenf bezlerine s›çramam›flt›r. Evre IIA: Orijinal tümör 2 ila 5 cm aras›ndad›r ve lenf bezlerine s›çramam›flt›r. Evre II için genelde uygulanan tedavi flekli Evre I ile ayn›d›r (lumpektomi ve koltuk alt› lenf bezlerinin ç›kar›lmas› ya da mastektomi), ancak tümör büyükse ya da lenf bezlerine s›çram›flsa kemoterapi, hormonoterapi ve radyasyon tedavisinin tamamlay›c› olarak önerilmesi daha yayg›nd›r. Evre III: Tümör koltuk alt› lenf bezlerine geçmifltir. E¤er tümör çok büyükse “neoadjuvan” dedi¤imiz kitleyi küçültücü ve daha küçük operasyon ihtiyac›n› do¤uracak kemoterapi yap›l›r. Evre IV: Kanser gö¤üs d›fl›na, vücudun di¤er bölümlerine (kemikler, akci¤er, karaci¤er ya da beyin gibi) s›çram›flt›r. Evre IV meme kanserinin tedavisinde temel amaç yaflam süresini ve kalitesini artt›rmak, hastan›n flikâyetlerini gidermektir. Tedavi genelde kemoterapi ve hormon tedavisi gibi tüm vücudu etkileyen sistematik tedaviler ile devam eder. Meme Kanseri PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 24 Meme Kanserinin Erken Teflhisi Rad. Dr. Zeynep K›rkal› Albayrak Rad. Dr. Hülya Kapran Önay Neoson Görüntüleme Merkezi Niflantafl› Özellikle yo¤unlu¤u yüksek memelerde mammografi kesin sonuç vermeyebilir. fiüpheli alanlar›n daha iyi yorumlanmas› için ultrason ile incelemeyi tamamlamak gerekir. Yüksek kontrastl› görüntü ile ultrason doku ay›r›m›n› keskinlefltirir. Meme kanseri erken teflhisinde günümüzde halen alt›n standart mammografidir. Bu muayene s›ras›nda al›nan doz iki rad (radiation absorbed dose) dolay›ndad›r. Amaç olabildi¤ince düflük radyasyon ile mümkün olan en mükemmel sonucu elde edebilmektir. Yirmi y›l öncesinde mammografi ile elli kat daha fazla doz al›n›rken günümüzde digital mammografi ile al›nan radyasyon uzun süreli etkiye neden olmayacak düzeye inmifltir. Mammografi ifllemi s›ras›nda memenin iki boyutlu radyolojik görüntüsü al›n›rken optimal sonuç için meme komprese edilir. Bu ifllem bazen a¤r›l› olabilir. Memeyi lidokain jel ile hissizlefltirebilir, randevunuzu son adetinizin bafllamas›ndan 1 hafta sonraya alabilir, randevu öncesinde 2 haftal›k bir süre için kafein tüketiminizi minimale indirebilir veya ‘‘konfor yast›¤›’’ denilen elastik bir tabaka kullanarak ifllem s›ras›nda hissedebilece¤iniz a¤r›y› önleyebilirsiniz. Özellikle yo¤unlu¤u yüksek memelerde mammografi kesin sonuç vermeyebilir. fiüpheli alanlar›n daha iyi yorumlanmas› için ultrason ile incelemeyi tamamlamak gerekir. Yüksek kontrastl› görüntü ile ultrason doku ay›r›m›n› keskinlefltirir. S›v› ile dolu kistleri solid kitlelerden ay›r›r. Kistlerin iç yap›s›n› ayd›nlat›r. Solid kitlelerin iyihuylu - kötühuylu ay›r›m›n›n yap›lmas›nda yard›mc› olur. Kitlenin damarlanmas›n› ortaya koyan renkli Doppler - duplex yöntemi tan›n›n kesinleflmesini perçinler.Yine ultrasonda çok yeni bir geliflme olan elastografi yöntemi ile kitlenin kompresibilitesi çevre meme dokusu ile karfl›laflt›r›larak kanser tan›s›n›n biopsi öncesi kesinlefltirilmesinde ilave bir ad›m at›lm›fl olur. Bu a¤r›l› veya zor bir ifllem de¤ildir. Ultrasonografi s›ras›nda bulunan flüpheli lezyona odaklanarak bu bölgeye ultrason probu ile hafif bir bas› uygulan›r. Normal doku bas› ile hafif flekil de¤ifltirir. Fleksibl olmayan sert, kanseröz kitleler bu bas›dan etkilenmez ve elastisite göstermez. Bu yeni teknik günümüzde meme ve tiroid incelemelerinde uygulama alan› bulmaktad›r. Prostat gibi di¤er baz› organlarda araflt›rma aflamas›ndad›r. Tam alan digital mammografide duyarl›l›k ve özgüllü¤ü artt›rmak için aray›fllar son y›llarda baflar› vaadetmektedir. Bunlardan en etkileyici olan›, farkl› enerji düzeylerinde elde edilen mammografik görüntülerin kombine edilerek tümörün varl›¤›n›n, boyutunun ve lokalizasyonunun daha kesin olarak belirlendi¤i spektral mammografi metodudur. ‹ntravenöz az miktarda kontrast maddenin meme içinde yay›l›m›, kötühuylu lezyonlarda oluflan neoangiogenesis (yeni damarlanma) nedeniyle bu bölgelerde birikimi mammografi ile tespit edilir. Bu aç›dan meme MR (manyetik rezonans) ile benzerli¤i vard›r. Ancak inceleme süresi PHARMETIC SA⁄LIK • 26 daha k›sad›r (yaklafl›k 10 dakika ve alt›) ve daha pratiktir. Uygulamay› yapan teknik personel, görüntüleri yorumlayan radyolog, inceleme odas› ve günü birdir. Teflhis edilen her 100 kanseri 113’e, her 100 iyihuylu lezyonu 106’ya, normal olarak eve gönderilen veya takibe b›rak›lan 100 kad›n› 119’a ç›karma potansiyeline sahiptir. Meme Kanseri c)Eller havada Parmak ucunu kald›rmadan, memenin tamam›n› en d›fl halkadan bafllay›p daireler çizerek taray›n. d)Öne e¤ilerek Koltuk Alt› Bölgesi Parmakla bast›rarak yukar›dan afla¤›ya taray›n. Sadece tümörün varl›¤› de¤il yayg›nl›¤› da önemli prognostik faktörlerden biridir. Operasyonun s›n›rlar›n›, fleklini ve süresini belirler. Bu yeni yöntem tümör yayg›nl›¤›n›n belirlenmesinde de MR seviyesindedir. Meme Bafl›n› S›k›n Ayakta Dufl Alt›nda Muayene Geliflmifl radyolojik yöntemlerin yan›s›ra kendikendine meme muayenesi (breast self examination) de erken teflhis için gerekli olan bir tarama metodudur. Özetle, erken teflhis ve teflhis ile tedavi aras›nda geçen sürenin olabildi¤ince k›sa tutulmas› yaflam kalite ve süresini artt›rmaktad›r. Gittikçe daha erken yaflta ve daha çok say›da kad›n› etkileyen meme kanserine karfl› daha effektif ve kifliye özel tan› yöntemleri ile silahlanmam›z gerekmektedir. ‹yi Ayd›nlat›lm›fl Bir Odada Meme Yap›n›z› Ayna Karfl›s›nda ‹nceleyin Dufl veya banyoda sabunlu eller ›slak cilt üzerinde daha rahat kayar. Ayakta iken elinizi ensenizin alt›na al›p parmaklar›n›z gergin olarak memenizin üzerinde gezdirin. Böylece meme üst-d›fl k›sm›ndaki yo¤unluklar› daha kolay fark edebilirsiniz. Meme kanserinin yaklafl›k yar›s› bu alanda görülür. Yatarak Muayene Meme bafl›ndan gelen ak›nt›n›n rengi, gelifl s›kl›¤› ve yo¤unlu¤unda olabilecek herhangi bir de¤ifliklik önemlidir. S›rt Üstü Yatarak Sa¤ omuz alt›na küçük bir yast›k yerlefltirin. Sa¤ elinizi Memede flifllik, çekinti, renk de¤iflikli¤i, flekil bozuklu¤u var m›? Bu de¤erlendirmeyi 4 ayr› pozisyonda yap›n. bafl›n›z›n alt›na koyun. a)Eller yanda Parmak Uçlar›yla b)Eller kalçada iken s›k›ca afla¤› do¤ru bast›rarak Meme bafl›n›, bafl ve iflaret parmaklar› aras›nda hafifçe s›k›n. Ak›nt› varsa vakit geçirmeden doktorunuza haber verin. Genelde s›kma ile meme bafl›nda ak›nt› olmaz. Ancak baz› normal memelerde de zaman zaman veya sürekli ak›nt› olabilmektedir. Vücut losyonu veya pudra, parmaklar›n cilt üzerinde kolayca kaymas›n› sa¤lar. Daha sonra sol el parmak uçlar›yla memenizi hafifçe bast›r›n. Ayn› ifllemleri karfl› meme için de yap›n. Her ay yap›lan bu muayene ile memenizin içindeki yo¤unluklar› tan›yacak ve geliflebilecek en küçük de¤iflikli¤i daha kolay fark edebileceksiniz. Unutmay›n ki, memede ele gelen ço¤u yo¤unluk kanser de¤ildir. En küçük bir de¤ifliklik fark etti¤inizde lütfen öncelikle doktorunuzla temas kurun. Kampanyal› Ürünler PHARMET‹C G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMET‹C SA⁄LIK • 28 Dermalogica’dan Temizleyiciniz Hediye! Dermalogica yazdan ç›k›p cildimizi k›fl›n zorlu flartlar›na haz›rlad›¤›m›z flu günlerde tüketicilerine çok özel bir f›rsat sunuyor. Ekim ve Kas›m aylar›nda biri mediBac clearing™ system serisinden olmak üzere toplam üç Dermalogica ürünü alan herkese, tüketicinin cilt tipine uygun olarak seçebilece¤i herhangi bir Dermalogica temizleyicisi hediye ediliyor! Clean Start Serisi Cilt bak›m›na nereden bafllamal›s›n? Genç ciltlere özel bak›m serisi Clean Start, cilt bak›m›na nereden bafllayaca¤›n› bilemeyenlere çok özel bir f›rsat sunuyor. Temizleyici, tonik, peeling/maske, nemlendirici ve gece bak›m kreminden oluflan bir ayl›k bak›m kiti Clean Start Kit 31 Aral›k tarihine kadar lansman özel fiyat› 88 TL ile sat›flta olacak. Perakende Satıfl Fiyatı: 88 TL Réve De Miel Serisiyle Cildinize Bal›n Mucizevi Etkisini Yaflat›n Sally Hansen’la Tek Ödemede 3 Ürün Sahibi Olun Do¤al içerikli ürünleriyle her yafla, her cilt tipine ve ihtiyac›na yönelik ürünler sunan NUXE, Rêve de Miel Bal Rüyas› serisiyle, bal›n hücre geliflimini destekleyen, yat›flt›r›c› ve onar›c› özelliklerini aya¤›n›za getiriyor. 36 aydan itibaren çocuklarda da güvenle kullan›labilen Rêve de Miel® bak›m serisi, yaz sonras› kurumufl, y›pranm›fl ciltlere ultra konfor sa¤l›yor. Üstelik Rêve de Miel Serisi’nden alaca¤›n›z 3 adet ürüne aynal› makyaj çantas› hediye! Sally Hansen’dan müthifl kampanya! 3 al 1 öde! 1 adet kafl, b›y›k ve bikini bölgesine özel Hair Remover Wax Strip Kit- B›y›k, Kafl ve Bikini Bölgesine Özel A¤da Bantlar›ndan al›nd›¤›n›zda, yan›nda difllerin beyazl›¤›n› ortaya ç›karan Sally Hansen Smile Brightening Lip Treatment - Difllerin Beyazl›¤›n› Ortaya Ç›karan Parlat›c› Ruj ve Invisible Lip Liner-Rujun Da¤›lmas›n› Engelleyen Renksiz Dudak Kalemi hediye! Perakende Satıfl Fiyatı: 26 TL Sadece 7 Günde Daha Ayd›nl›k ve Daha Genç Bir Cilt! Saç Dökülmesine Karfl› ‹nan›lmaz Fiyatl› Bak›m Seti! Enerji fiampuan› + Dercos Aminexil SP94™ Saç Dökülmesine Karfl› Yo¤un Bak›m Seti 1 Haftal›k Tan›flma Paketiniz 73,0* TL Yerine Sadece 49,9*TL *Tavsiye edilen tüketici sat›fl fiyat›d›r. Kampanyaya kat›lan yetkili Vichy eczanelerinde geçerlidir ve stoklarla s›n›rl›d›r. Vichy yetkili eczaneleri kampanya flartlar›n› uygulay›p uygulamamakta tamamen serbesttir. Sa¤l›kla güzelli¤i buluflturan Dr. Howard Murad’›n kendi ad›n› tafl›yan markas› Murad, yaz sonras› komple bir bak›m için sezonu muhteflem bir kampanya ile açt›. Ciltteki leke ve ton farkl›l›klar›na karfl› gelifltirilen ve etkisi klinik çal›flmalarla kan›tlanm›fl Active Radiance Serum ya da Daily Renewal Complex ald›¤›n›zda günefl hasar›n› gideren ve cildin ayd›nl›¤›n› ortaya ç›karan Sun Undone Kit An›nda Hediye! Kit ‹çerisinde; Essential C Cleanser - 45 ml Active Radiance Serum - 10 ml Essential C Day Moisture SPF 30 - 21 ml Essential C Eye Cream SPF 15 - 4 ml Nuxe Anti Aging Serileriyle Her Yaflta Genç! NUXE’te her yafl grubu için ayr› bitkisel içerikli, çok özel anti-aging ürünleri bulunuyor. ‹lk k›r›fl›kl›k belirtileri için Nirvanesque, yerleflik k›r›fl›kl›k çizgileri için Merveillance, derin k›r›fl›kl›klar ve s›k›l›¤›n› kaybetmifl ciltler için Aroma Vaillance ve hormonal yafllanma karfl›t› yo¤unlaflt›r›c› etkisiyle Nuxuriance serileri ile NUXE her yafla özel anti-aging bak›m› sunuyor. Üstelik Ekim ay› boyunca NUXE anti-aging serilerinden 3 ürün alana güzellik kiti hediye! PHARMET‹C G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMET‹C SA⁄LIK • 29 Ya¤l› Cilt Problemlerine Üç Etkili Bak›m Tek Dokunuflla Üç Performans Yeni Normaderm Tri-Activ Cildin parlamas›na sebep olan nedenlerle bafla ç›kan Normaderm’in ilk cilt bak›m ürünü Tri-Activ’de, sebum karfl›t› olan Silika Partikülleri ve deodorantlar›n vazgeçilmez bilefleni olan ve suda kendi a¤›rl›¤›n›n 3,5 kat›n› emebilen Perlite, ilk defa bir yüz bak›m ürününe entegre edildi. Ultra h›zl› global etkinlik 7 Günde** daha sa¤l›kl› bir cilt görünümü. Yeni fiyat› ile 39,9*** Tl Hipo-alerjenik - Komedojenik de¤ildir, paraben içermez. **129 kad›n›n kiflisel de¤erlendirmesi. ***Tavsiye edilen tüketici sat›fl fiyat›d›r. 3 Al 2 Öde ile DDF’ten Size Özel Kampanya Amerika’n›n 1 numaral› dermokozmetik markas› DDF ürünlerine ; 15 Ocak 2011 tarihine kadar 3 al 2 öde kampayas› ile sahip olun. Hem bütçenize hem de cildinize katk›da bulunun. Sebium Karma ve Ya¤l› Ciltler Serisi Herhangi bir Sébium ürünü alan tüketiciye tamamlay›c› bak›m ürünü %50 indirimli! Sébium serisi ürünlerinden herhangi birini sat›n alan tüketicilere tamamlay›c› bak›m ürünleri olan Sébium Serum, Sébium Mask ya da Sébium Pore Refiner %50 indirimli. Klorane Shampooing traitant fortifiant a la quinine et aux vitamines B saç dökülmelerine karfl› bak›m flampuan›. Klorane Laboratuavarlar› bitkilerin gücünü kullanarak saç dökülmesi ile savafl›yor. Kinin ekstreli flampuan art›k 400ml’lik büyük avantajl› ambalaj›nda eczanelerde sat›fla sunulmaktad›r. Saç dökülmelerinde kullan›l›r. Saç derisinde mikrosirkülasyonu yeniden aktive ederek, saç›n büyümesini teflvik eder. Saçta güçlendirici etki (%91) Tek uygulama yeterlidir. Saç dökülmesi önleyici ürünlerle birlikte kombine edilebilir. Tamamlay›c› bak›m: Kinin Ekstreli Tamamlay›c› Bak›m Kremi 400ml Perakende Satıfl Fiyatı: 29.50 TL Vichy’den Essentielles Essentielles bak›m serisinin etkinlikleri ve toleranslar› cihazl› test, dermatolojik test ve kad›nlar taraf›ndan yap›lan kiflisel de¤erlendirmelerle kan›tlanm›flt›r. Essentielles Bak›m Serisi Tavsiye Edilen Tüketici Sat›fl Fiyatlar›: Essentielles Emulsion ET 50 ML: Normal/Karma Ciltler ‹çin Nemlendirici Yüz Emülsiyonu + Essentielles Lait Corps 200 ML: Kuru Ciltler ‹çin Nemlendirici Vücut Kremi 39.5 TL YER‹NE SADECE 23 TL* *1 Eylül- 31 Ekim tarihleri aras›nda Vichy Essentielles serisinden yap›lacak Essentielles 50 ml Yüz Emülsiyonu al›m›nda tavsiye edilen tüketici sat›fl fiyat› 16 TL olan orijinal boy 200 ml’lik Vücut Sütü hediye. Kampanya sadece kampanyaya kat›lan yetkili eczanelerde geçerlidir ve stoklarla s›n›rl›d›r. Avéne Cleanance Gel Babé Saç Dökülmesini Önleyici Set Effaclar Gel Kampanyas› Ya¤l› ve sivilceli ciltler için dermatologlar›n en fazla reçeteledi¤i serisi EFFACLAR. fiimdi bak›m ürünü al›m›n›zda cilt temizleme ürününüz EFFACLAR GEL %50 ‹ND‹R‹ML‹! Kampanyam›z Eylül 2010 - Ocak 2010 tarihlerinde yaln›zca kampanyaya kat›lan yetkili eczanelerde geçerli olup stoklarla s›n›rl›d›r. Saçlardaki oksijenlenmeyi aktif hale getirir. Saçlardaki afl›r› ya¤lanma, pullanma ve dökülme problemlerini giderici etki gösterir. Saç foliküllerini güçlendirir, yeniler, nemlendirir, korur ve yap›land›r›r. Yo¤un dökülme tedavilerine destek olmak için en az 3 ay kullan›m› önerilir. Paketin içerisinde yer alan Saç Dökülmesini Önleyici fiampuan ve Ekstra Yumuflak fiampuan›n dönüflümlü kullan›lmas› tavsiye edilir. Eylül ve Ekim ay› boyunca Saç Dökülmesini Önleyici fiampuan (250 ml) + Saç Dökülmesini Önleyici Losyon (125 ml) + Ekstra Yumuflak fiampuandan oluflan paket al›nd›¤›nda 153,50 TL yerine Perakende Satıfl Fiyatı: 130.50 TL Avène Cleanance Gel’in sabun içermeyen, yumuflak formülü ile cildinizde derinlemesine bir temizlik sa¤layacaks›n›z. Cleanance gel sabun içermez ve anti bakteriyel özelliktedir. Ard›ndan Avène Clenance Emulsion’un hafif emülsiyon yap›s› cildinizin ihtiyaçlar›n› karfl›layarak, gözeneklerinizi s›k›laflt›r›r ve sebum salg›s›n›n düzene girmesine yard›mc› olur. Bu ürünlerin yan›nda 45 TL de¤erindeki siyah noktalar için özel bak›m kremi Cleanance K kofrenin hediyesidir. Nemlendirici ve bak›m kremi olan Avène Cleanance K, ya¤l› ve akneli ciltlerdeki siyah noktalar, leke ve pürüzlerin giderilmesine yard›mc› oluyor. Cildi nazikçe ar›nd›ran ve pürüzlerin kademeli olarak iyileflmesini sa¤layan krem formundaki ürünün, sabah ve/veya akflam temizlenmifl cilde uygulanmas› öneriliyor. Perakende Satıfl Fiyatı: 89 TL PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 30 Estetik ve Sa¤l›k Meme Küçültme Ameliyatlar›nda Ulafl›lmak ‹stenenler Dr. Serdar Eren Plastik Cerrah Benim ö¤rendi¤im ve plastik cerrahide uygulamaya çal›flt›¤›m prensip, form ne kadar güzel ve çekici olursa, yara izine dikkat de o kadar da az olur prensibi meme küçültme ve germe ameliyatlar›nda da geçerlidir. Yara izi derken; çok güzel meme formu verme kabiliyeti olan cerrah›n, ayn› marifeti yara izi oluflumunda da gösterece¤ini belirtmek gerekir. Mükemmel olarak gösterilebilecek güzel memeler, genel popülâsyona bak›ld›¤›nda gerçekten çok düflük bir orandad›r. Medyada bolca sergilenen istisna gö¤üsler, halka örnek olarak sunulmaktad›r. Bununla birlikte sadece görünümünden de¤il, fonksiyonel olarak yükledi¤i yan etkilerinden dolay› da günümüz kad›nlar› sark›k veya çok iri gö¤üslerinden kurtulman›n yollar›n› aramaktad›r. Çok iri gö¤üslere sahip kad›nlar, boyun ve s›rt a¤r›lar›, kamburlaflma, deri irritasyonlar› ve sütyenin yol açt›¤› derin doku eziklikleri gibi t›bbi problemler yaflamaktad›rlar. Spor s›ras›nda yaratt›¤› zorluklar da flikayetlerin bafl›nda gelmektedir. Ama en büyük sorun, memelerin büyüklü¤ünden çok sark›kl›¤›d›r. E¤er gerçekten sadece büyüklük ortostatik flikayetlere, durufl bozukluklar›na yol açsayd›, gö¤üslerini silikon protezleri ile normalden de fazla büyüten kad›nlar›n ayn› flikayetleri olmas› gerekirdi. Memesi büyük ama diri ve dik olan bir kad›n›n duruflu ve yürüyüflü, memesi sark›k olandan çok farkl›d›r. Kad›n›n vücut dilinden (duruflundan, hareket ediflinden), memelerinin formunu ve onun kad›na verdi¤i psikolojik dengeyi anlamak mümkündür. Hassas kad›nlar kendilerini memenin görünümü ile iyi hissetmedikleri ve bu durumu be¤enmedikleri için saklama ihtiyac› duyduklar›ndan, gö¤üslerini içeri çeker veya omuzlar›n› önde tutarlar. Bu da zaten var olan s›rt ve omuz a¤r›lar›n› körükler. Meme küçültme ameliyatlar›nda ulafl›lmak istenen ana hedef; meme hacminin azalt›lmas›n›n yan›nda, memeye iyi bir form verilirken, yara izini minimale indirgeyip iki memenin simetrik olmas›na dikkat edilmesidir. Tüm bunlarla birlikte, özellikle meme ucu olmak üzere, memenin bütünündeki hissin ve emzirebilme yetene¤inin korunmas›na dikkat edilmelidir. Prensip olarak her yafltaki sa¤l›kl› kad›na uygulanabilmektedir. Ancak bu ameliyat için ideal kifliler, ameliyat sonras› bir daha hamile kalmay› düflünmeyen kad›nlard›r. Çünkü hamilelik ve emzirme sonucunda ameliyat sonras› elde edilmifl meme formu bozulabilir. T›p literatüründe kullan›lm›fl veya kullan›lmakta olan en az 30 ameliyat tekni¤i ve bunlar›n en az 3-4 misli say›da da plastik cerrahlar›n yapt›¤› küçük de¤iflikliklerden oluflan modifikasyonlar vard›r. Seneler geçtikçe artan bu teknikleri, ortaya ç›kan neticeleri ile karfl›laflt›racak olursak, her yeni ç›kan tekni¤in, ameliyat neticelerine çok da büyük de¤ifliklikler getirmedi¤ini görmekteyiz. Y›llard›r plastik cerrahlar en az yara izi b›rak›p, en iyi formu sa¤layan yeni teknikler gelifltirmek için çal›flmaktad›rlar. En az miktarda yara izi ile en güzel meme formunu sa¤laman›n, büyük ve çok sarkm›fl memelerde mümkün olamayaca¤› aflikârd›r. Bence yara izi miktar›n›n azl›¤›ndan veya çoklu¤undan ziyade, izin rahats›z edici görünümü olup olmad›¤› önemlidir. Meme küçültme ameliyat›nda önemli olan, hasta taraf›ndan neyin öncelikli PHARMETIC SA⁄LIK • 32 Estetik ve Sa¤l›k memeden uzak durduklar› belirlendi. Bunlar›n %20'sinin de daha sonraki zamanlarda, yara izlerinin görünümü yüzünden, dokunma arzular›n› engelledi¤i ortaya ç›kt›. Y›llar içinde tüm vücutta olan de¤ifliklikler gibi, memede de ba¤ dokusunun kalitesine ba¤l› olarak er ya da geç sarkmalar görülmektedir. Hamilelik, emzirme ve yüksek miktarda kilo kayb› bu durumu h›zland›ran faktörlerdendir. Meme dikme veya meme germe ameliyat›nda uygulanan teknik; afla¤› yukar› meme küçültme ameliyat›yla ayn›d›r. Tek fark, meme küçültme ameliyat›nda ç›kart›lan meme dokusunun projeksiyonu sa¤lamas› için muhafaza edilmesidir. Önemli olan memenin kazand›¤› formu y›llar boyunca koruyabilmesi için meme ve ba¤ dokular›n›n arzu edilen pozisyonda, do¤ru ve iyi bir flekilde adapte edilmifl olmas›d›r. olmas› gerekti¤i üzerinde anlaflma sa¤lamakt›r. Benim ö¤rendi¤im ve plastik cerrahide uygulamaya çal›flt›¤›m, “form ne kadar güzel ve çekici olursa, yara izine dikkat de o kadar az olur” prensibi, meme küçültme ve germe ameliyatlar›nda da geçerlidir. Yara izi derken; çok güzel meme formu verme kabiliyeti olan cerrah›n, ayn› marifeti yara izi oluflumunda da gösterece¤ini belirtmek gerekir. Meme, plastik cerrahide de¤iflik problemlerden dolay› en çok cerrahi ifllem gören organd›r. Memenin kad›n›n diflili¤ini sembolize etti¤ini unutmamak gerekir. Meme ameliyatlar› yaparken bizim bazen cerrah olarak unuttu¤umuz fley, yapt›¤›m›z ameliyat›n neticelerine kad›n›n partnerinin ne gibi bir reaksiyon gösterece¤idir. Mesela çocuklarda estetik bozukluklar›, kepçe kulak, düflük göz kapa¤› gibi do¤umsal bozukluklar› düzeltirken nas›l neticeyi çocu¤un ebeveynlerinin de be¤enmesinin önemli oldu¤unu göz önüne al›yorsak, meme ameliyatlar›ndan önce hastan›n partnerinin de meme formunun ve yara izlerinin nas›l olabilece¤ini bilmesi, ameliyat neticesini be¤enmesi aç›s›ndan önemlidir. Biz cerrah olarak yara izini devaml› görme al›flkanl›¤›m›zdan dolay›, belki rahats›z edici bulmay›z. Ama cerrah olmayan bir kifli için yara izi itici olabilir ve bazen hastan›n partneri memeye dokunmaya çekinebilir. Bunun psikolojik aç›dan etkisi Aachen Üniversitesi'nde meme ameliyat› geçiren hastalar›n eflleri üzerinde araflt›r›ld›. Ameliyat sonras› meme normal fleklini alana kadar geçen 3-6 ay kadar sürede, hasta efllerinin, seksüalitelerini yaflarken Asimetrik Meme Deformasyonu: Kad›nlar›n %90'›ndan fazlas›nda az veya çok flekilde meme asimetrisi söz konusudur. Daha do¤ru bir ifadeyle dile getirmek gerekirse, do¤ada gerçek simetri yoktur. Tabii ki asimetrik memelerin ço¤unlu¤u çok zor farkedilebilir olanlard›r. Ama bunun yan›nda bir meme dokusunun tamamen eksik oldu¤u veya onunla birlikte gö¤üs kaslar›n›n da eksik oldu¤u defomiteler de mevcuttur. Az veya çok belirgin olan meme asimetrisi kad›nlar için baflta psikolojik olmak üzere sosyal ve seksüel aç›dan büyük bir problem kayna¤›d›r. Bu durumlarda operatif yaklafl›mla soruna çözüm bulunabilir. Meme asimetrisini gidermeye yönelik eflitleme ameliyatlar›nda karfl›lafl›lan ve uygulanan de¤iflik durumlar vard›r. Bir taraf az geliflmifl di¤er taraf normal ise az geliflmifl meme, implant yard›m›yla büyütülmelidir. Bir taraf fazla geliflmifl, di¤er taraf normal ise fazla geliflmifl meme di¤er tarafa uyacak flekilde küçültülmelidir. Bir taraf az geliflmiflken di¤er taraf fazla geliflmifl ise az geliflen taraf implantat yard›m›yla büyütülürken, fazla geliflen taraf da ona uygun olacak flekilde küçültülmelidir. Cilt Sa¤l›¤› PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 34 Cilt Lekeleri Ecz. fiebnem Binici Pharmetic Giriflimci Eczac›lar Derne¤i Üyesi Darbe nedeniyle oluflan (Örne¤in; düflüp berelenme) hasarlar, do¤um lekeleri, hamilelik ve yafll›l›k lekeleri hiperpigmentasyon sonucudur. Bu lekelerin büyüklü¤ü ve renklerindeki de¤ifliklikler de oluflabilecek deri kanserine karfl› kontrol alt›nda tutulmal›d›r. Cilt lekeleri derinin pigmentasyon bozuklu¤udur. Vücudun az ya da çok melanin üretmesi sonucu oluflur. Bu lekeler kendini homojen olmayan aç›k ve koyu renkler olarak gösterir. Derinin tonu dikkat çekecek flekilde koyulur veya aç›l›r. Günefl ›fl›¤›, genetik faktörler, hormonal de¤ifliklikler, baz› hormon preparatlar› ve ilaç kullan›m›na ba¤l› ba¤›fl›kl›k sistemi reaksiyonlar› leke oluflumunun en önemli sebeplerindendir. Lekeler 4 grupta s›n›fland›r›l›r: • Yafll›l›k • Hamilelik • Günefl • Benler Bunlar›n hepsi eflit olmayan pigment da¤›l›m›ndan kaynaklan›r. ‹ki çeflit pigmente olay› vard›r. Fazlas› hiperpigmentasyon, az› hipopigmentasyon fleklinde kendini gösterir. Hipopigmentasyon Vücudun az melanin üretmesinden derideki pigmentasyon oran› düfler. Aç›k renkli lekelerin olmas›na sebep olur. Bazen de vücudun herhangi bir yerinin su toplamas›, yan›k ve o bölgedeki pigmentin azalmas›yla da lekeler oluflabilir. En önemli hypopigmentasyon hastal›klar› afla¤›da tan›mlanm›flt›r. 1- Albenizm (Epidemiology) 20.000’de bir kiflide rastlan›r. Bütün ›rktaki insanlar› etkilememekle beraber, daha çok aç›k renkli deriye sahip, ço¤u zaman sar›fl›n, aç›k renkli gözlü insanlarda rastlan›r. Albenizm’i olan kiflilerde koyu pigment melaninin olmamas› sonucunda deriye beyaz ve solgun renk hakim olur. Deriyi, güneflin UV radyasyonundan koruyan koyu renk pigmentinin azl›¤› ya da olmamas›, Albenizm’i olan kiflilerin günefl ›fl›¤›ndan çok çabuk etkilenmesine sebep olur. Bazen k›zarma derecesinde yanma ile sonuçlan›r. Bu kiflilerin d›flar› ç›karken mutlaka yüksek koruma faktörlü günefl ürünleri kullanmalar› gerekir. 2- Vitiligo Bu da bir çeflit hipopigmentasyon hastal›¤›d›r. Derideki pigment üreten hücrelerin (melenosit) ölmesi veya fonksiyonelli¤ini kaybetmesi sonucunda oluflur. Derideki pigmentin azalmas› yama görünümünde beyaz lekelerin oluflmas›na neden olur ve bu lekeler günefle çok hassast›r. Koyu renk deri sahibi kiflilerde daha belirgindir. Toplumun %2’sini etkiler. Kesin bir tedavisi olmamakla birlikte baz› önlemlerle hafifletilmeye çal›fl›labilir. Güneflten korunmal›d›r. ‹leri safhalar›nda UV ›fl›¤› tedavisi uygulanabilir. Bunun için doktora baflvurulmal›d›r. Hiperpigmentasyon Vücudun fazla melanin üretmesi sonucu koyu lekelerin oluflmas›d›r. Melanin epidermisin (cildin en üst tabakas›) alt›nda (dermis) bulunan melanosit taraf›ndan üretilir. Melanin bir çeflit pigment s›n›f› olup göz, saç ve deri rengini oluflturur. PHARMETIC SA⁄LIK • 36 Vücut yap›land›kça melanosit da¤›l›m› giderek azal›r ve düzgün da¤›l›m› zorlafl›r. UV ›fl›¤› melanosit aktivitesini uyar›r ve yo¤unlu¤un az oldu¤u hücrelerde hiperpigmentasyon oluflur. Afl›r› günefllenmenin yan›nda ilaç kullan›m›na ba¤l› olarak ba¤›fl›kl›k sisteminin etkilenmesi nedeniyle de hiperpigmentasyon oluflumu gözlenmektedir. Darbe nedeniyle oluflan (Örne¤in; düflüp berelenme) hasarlar, do¤um lekeleri, hamilelik ve yafll›l›k lekeleri hiperpigmentasyon sonucudur. Bu lekelerin büyüklü¤ü ve renklerindeki de¤ifliklikler de oluflabilecek deri kanserine karfl› kontrol alt›nda tutulmal›d›r. Hiperpigmentasyon daha çok Akdeniz ve Afrika ülkelerinde, derinin günefle fazla ekspoze oldu¤u bölgelerdeki kiflilerde oluflur. Hiperpigmentasyon çeflitli durumlara ve hastal›klara yol açar. 1- Malezma (Chloasma Faciei) Gebelik Maskesi Gebe ve hormonal tedavi (HRT) gören kad›nlarda koyu renkli lekeler olarak görülür. Malezma östrojenin ve progesteronun (Yumurtal›klarda Cilt Sa¤l›¤› bulunan ve gebeli¤e tesiri olan bir hormon) meladosini uyarmas› ve vücudun günefl ›fl›¤›na her ç›k›fl›nda daha fazla melanin üretmesi sonucunda oluflur. Ayr›ca (MSH) melanosit uyar›c› hormon, strese ba¤l› da ço¤alabilir. Malezma genelde do¤umdan 6-7 ay sonra ve hormonal tedavinin b›rak›lmas› sonucunda kaybolur. Çeflitli tedavi yöntemleri vard›r. Hamile bayanlarda uygulanmamal›d›r. • Aaela ic anit %20 tedavisi • Alpha hidroksi anit tedavisi • Glikolik asitle kimyasal peeling tedavisi • Lazer tedavisi UVA, UVB ve görünür ›fl›nlar›n pigment ço¤alt›c› uyar›c› etkileri olduklar› için elden geldi¤i kadar günefle ç›kmamak ya da 50 faktör günefl koruyucu kullanmak gerekmektedir. 2- Do¤um Lekesi Do¤umdan bir kaç hafta sonra beliren lekelerdir. Her on bebekten birinde görülür. Hiçbir sa¤l›k tehdit unsuru tafl›maz. Bu çeflit lekelerin sebebi belli olmamakla beraber erken do¤an bebeklerde daha çok görülür. 3- Yafll›l›k ve Günefl Lekeleri Genelde yüzde, ellerde zamanla ve günefl ›fl›nlar›na maruz kalma sonucunda ortaya ç›kan kahverengi lekelerdir. Vücut yaflland›kça melanosit da¤›l›m› giderek azal›r ve muntazaml›¤› vücut taraf›ndan daha az kontrol edilir. Derinin UV ›fl›nlar›na karfl› do¤al koruma mekanizmas›n› detolere eder ve bunun sonucunda lekeler belirginleflir. Yafll›l›k lekelerinin önlenmesi gençlikten itibaren kiflinin kendini, özellikle derisini, korumas›yla mümkün olur. Gençlik y›llar›ndan itibaren güneflten kendini korumak çok önemlidir. Elbette güneflin vücudumuza faydalar› da vard›r. Ancak May›s ve Ekim aylar› aras›nda ve güneflin daha dik aç› ile geldi¤i 11.00 16.00 saatleri aras›ndaki günefl ›fl›n›na dikkat etmemiz gerekmektedir. Çünkü günefl ›fl›¤›n›n dik ve yo¤un bir diffüzyonu ile DOPA’ya ve DOPA’n›n melanine, melaninin ise melanosite çevrilmesinde aktif rolü olan Trozin enziminin afl›r› salg›lanmas›na neden oldu¤u bilinir. Trozin enzimi renk üreten hücrelere ciddi bir negatif etki sa¤lamaktad›r. Cilt Lekeleriniz ‹çin Ürünler Pierre Fabre Dermo Kozmetik’in en önemli markalar›ndan Ducray, günefl ›fl›nlar›na maruz kalma sonucunda yüzde meydana gelen kahverengi ve gri lekeler için etkili olan Melascreen Depigmentant’› sunuyor. Ciltteki yo¤un lekeler için gelifltirilen Melascreen Depigmentant, bu lekelerin rengini açarak son derece etkili bir iyilefltirme sa¤l›yor. Leke üzerine lokal biçimde uygulanarak ayd›nlat›c› etki sa¤layan Melascreen Depigmentant bak›m kremi, daha çok melanin (cilde rengini veren temel pigment) parçalanmas›na ve eliminasyonuna yard›mc› oluyor. Parfüm içermeyen ve hipoalerjenik olan ürünün, temizlenmifl cilt üzerindeki yo¤un kahverengi lekelere lokal olarak uygulanmas› öneriliyor. Perakende Satıfl Fiyatı: 79 TL Nvey Eco Kapat›c› Nvey Eco Kapat›c›, göz etraf›ndaki koyu renkli halkalar›, lekeleri ve di¤er kusurlar› kapat›r. Yalanc›safran ya¤›, Jojoba ya¤›, do¤al antioksidanlar ve organik Hint ya¤›ndan oluflan hafif bir bileflime sahip olan Nvey ECO Kapat›c›, cildin eflit ve pürüzsüz biçimde kapat›lmas›n› sa¤lar. Organiktir ve cilt hassasiyetine duyarl›d›r. Aplikatör ya da sünger yard›m›yla cildinize hafifçe ve yavaflça uygulayabilirsiniz. Perakende Satıfl Fiyatı: 62.50 TL Protect and Correct SPF 15 Leke tedavisinde kullan›lan, normal, kuruya e¤ilimli, kuru ciltler için günefl koruma faktörlü, nemlendirici krem. Her tür cilt lekelerinin rengini açmaya yard›mc› olur. Güçlü antioksidanlar içerir. Cildi nemlendirirken iyilefltirici ve yat›flt›r›c› özelli¤e sahiptir. Temiz cilde, göz çevresi hariç sabahlar› uygulan›r. Gün içerisinde istenilen s›kl›kta kullan›labilir. Perakende Satıfl Fiyatı: 175 TL White Objective H20 Bionike Dermovital A.S. Tinted Cream Lekeli Ciltler için Anti-Aging Koruyucu Gündüz Kremi (Ten Rengi) Leke sorunu yaflayan ciltler için ayd›nlat›c›, temizleyici ve makyaj ç›kar›c› misel solüsyon. ‹çerdi¤i W.O.® kompleksi sayesinde ciltte lekelenmeye sebep olan mekanizmalar›n giderilmesine destek olur. Yüz ve göz makyaj›n› temizlerken, temizlemenin leke sorunlu ciltlerde sebep oldu¤u tahrifli önler. Yüksek cilt tolerans›na sahiptir. Bir pamuk parças› yard›m›yla sabah-akflam olmak üzere yüz ve boyun bölgesine uygulanabilir. 200ml Perakende Satıfl Fiyatı: 37.75 TL Clear White Brightening and Soothing Serum Yüksek konsantrede ayd›nlat›c› serum, içeri¤indeki C vitamini, dut, elma, scutellaria ve kontaran özü, asetil glikosomin kahverengi lekelerin ve ton farkl›l›klar›n›n görünümünde azalma sa¤larken cildi yumuflat›r, yat›flt›r›r, cilde daha parlak ve ›fl›lt›l› bir görünüm kazand›r›r. Perakende Satıfl Fiyatı: 218 TL Bi-White Advanced Fark edilir derecede daha aç›k bir ten rengi ve daha az kahve rengi leke. BioÖzümlenmifl Seramid çok güçlü ve do¤al bir melanin inhibitörüdür ve cilt hücrelerindeki pigmentasyon yo¤unlu¤unu azalt›r. Hücre zar›na benzer dokusu sayesinde cildinizle yüksek uyumluluk ve kullan›m rahatl›¤› sa¤lar. Pürüzsüzleflen cilt dokusu ile içerinden d›fla yans›yan par›lt› Lip Hidroksi Asit cilt yüzeyinde birikmifl melanin yüklü ölü hücreleri soyarak cilt yüzeyini pürüzsüzlefltirir. Bu mikro soyma ifllemi cilde zarar vermez. Yüksek etkinlik - yüksek tolerans boyutta inci tanecikli formülü ile cilt görünümüne yenilenmifl bir parlakl›k getirir. Gün geçtikçe cilt renk tonu aç›l›r ve cilt dokusu gözle görülür oranda pürüzsüzleflir. Zarif bir cilt dokusu ortaya ç›kar. Perakende Satıfl Fiyatı: 81,90 TL Dermovital A.S. özellikle homojen olmayan cilt rengini harmonize etmeye yard›mc› ve güneflin zararl› etkilerine karfl› cildi koruyucu olan gündüz kremidir. Cilde daha fazla ›fl›lt›, tazelik ve nemlilik sa¤lar. ‹çindeki alfa ve beta hidroksi asitlerin kombinasyonu sayesinde hücre yenilenmesini h›zland›r›r, yüzeysel k›r›fl›kl›klar› azaltarak cilde sa¤l›kl› ve genç bir görünüm kazand›r›r. Jojoba ya¤›n›n besleyici ve yumuflat›c› özellikleri sayesinde cildin hidro lipidik yap›s›n› onarmaya yard›mc› olur. ‹yi bir makyaj taban›d›r. Her sabah iyice temizlenmifl cilde, kremin emilmesini artt›racak nazik bir masajla uygulan›r. 50ml Perakende Satıfl Fiyatı: 57.50 TL Tri-Active Cleanse Temizleyen, ayd›nlatan ve ar›nd›ran üç etkili konsantre temizleyici. ‹çerdi¤i Laktik Asit ile cildi matlaflm›fl hücrelerden ar›nd›r›r ve cilt yüzeyinin ayd›nl›k görünmesini sa¤lar. 150ml Perakende Satıfl Fiyatı: 130.50 TL Active Radiance Serum Cilt Lekelerine Karfl› Ayd›nlat›c› Bak›m Serumu Gebelik s›ras›nda de¤iflen hormonlar›n›z nedeniyle cildinizde de birçok de¤ifliklik olur. Bunlardan biri de gebelik maskesi denen ciltte oluflan kahverengi lekelerdir. Murad’›n ciltte oluflan leke ve ton farkl›l›klar›n› azaltmay› hedef alan ürünü Activa Radiance Serum- cilt, leke ve ton farkl›l›klar›na karfl› ayd›nlat›c› bak›m serumu; • Klinik çal›flmalarla kan›tlanan etkisi ile 1 hafta içerisinde cildi ayd›nlatmaya ve yenilemeye, • AHA’ lar ve Myrtle Extract ile yeni hücre oluflumunu h›zland›rmaya ve hücrelerin güçlenmesine, cvildin elastikiyetini ve ayd›nl›¤›n› art›rarak daha genç bir cilt görünümü sa¤lamaya yard›mc› oluyor. Perakende Satıfl Fiyatı: 295 TL PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 37 Ducray’den Günefl Sonras› Cilt Lekelerine Özel Ürün: Melascreen Depigmentant Ba¤›fl›kl›k Sistemi PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 38 Ba¤›fl›kl›k Sistemini Güçlendirme Zaman› Uzm. Ecz. Levent Gökgünneç fiüphesiz ki iyi ve güçlü bir ba¤›fl›kl›k sisteminin ön flart› sa¤l›kl› ve güçlü bir duygu durumu. Kiflinin moral motivasyonu, stres seviyeleri ve duygusal gerilimler ba¤›fl›kl›k sistemi üzerine direkt etki ediyor. Bu konuyla ilgili çal›flmalar çok da yeni say›lmaz. Örne¤in, 70’lerde ve 80’lerde yap›lan çal›flmalarda düzenli meditasyon yapan kiflilerde t-lenfosit seviyelerinin daha yüksek oldu¤u ve ba¤›fl›kl›k sisteminin daha iyi çal›flt›¤› bulunmufltu. Son dönemde özellikle bilinçli stres yönetimi üzerine yap›lan araflt›rmalar da bu bulgular› destekliyor. ‹nsan yaflam›nda her fley döngüsel ilerliyor. Zaten bilindi¤i gibi, üzerinde yaflad›¤›m›z gezegenin kendisi de güneflin çevresinde sürekli dönüyor! Asl›nda bu döngüleri net izleyen bir insan bunu mesle¤ine de adapte edip, ne zaman ne yapmas› gerekti¤ini net flekilde anlayabilir. Nitekim eczac›l›k aç›s›ndan bakt›¤›m›zda her mevsimde belli bir konunun ön plana ç›kt›¤›n› görüyoruz. ‹flte bir kez daha yaz bitti, havalar so¤umaya bafllad› ve ba¤›fl›kl›k sistemiyle ilgilenmenin zaman› geldi! Bizimki gibi özellikle popüler medya kaynakl› bilgi kirlili¤inin yüksek oldu¤u bir toplumda biz eczac›lara önemli rol düflüyor. ‹nsanlara neyin-nas›l-ne kadar kullan›laca¤› ile ilgili bilgileri bizim vermemiz gerekiyor. fiimdi son araflt›rmalar ›fl›¤›nda ba¤›fl›kl›k sistemiyle ilgili söyleyebileceklerimizi bir gözden geçirelim: Vitamin C: Ba¤›fl›kl›k veya grip/so¤uk alg›nl›¤› dendi¤inde herkesin akl›na ilk gelen takviye C vitamini. Üzerinde en çok çal›flma yap›lan besin maddelerinden birisi olan C vitamininin akyuvar üretimini artt›rd›¤›, interferon seviyelerini yükseltti¤i ve virüslerin hücre çeperinden giriflini engelledi¤i biliniyor. Ayr›ca kolesterol seviyelerini dengelemeye yard›mc› olarak kardiyovasküler sa¤l›¤a da destek oldu¤u biliniyor. Son çal›flmalar ba¤›fl›kl›k sistemini güçlendirmek için günlük 200 mg C vitamininin yeterli oldu¤unu gösteriyor. C vitamini ile ilgili en önemli faktörlerden birisi vücutta do¤al kofaktörleri olan bioflavonoidlerle birlikte daha etkili olmas›. Bu nedenle Acerola gibi do¤al kaynakl› veya Ester C formu daha iyi seçimler. Echinacea: Art›k en çok tan›nan bitkilerden birisi haline dönüflen Echinacea da ba¤›fl›kl›k sistemini oluflturan hücrelerin üretimini ve fonksiyonlar›n› artt›rabiliyor. Do¤al öldürücü hücrelerin, makrofajlar›n ve T-lenfositlerin aktivitesini artt›rd›¤› bilinen Echinacea son araflt›rmalara göre potansiyel antiviral aktivite gösteriyor (Phytoter Res, Haz. 2010), sporcularda so¤uk alg›nl›¤›n›n önlenmesi ve tedavisinde etkili (Holist Nurs Pract. Mart-Nis. 2010), nezlenin en önemli nedenlerinden olan rhinovirüsün solunum yolu epitelini koruyor ve inflamasyon oluflmas›n› önlüyor (Phytother Res. Haz. 2010), trypanasomatid parazitlerinin geliflimini önleyip bu parazitlerin yol açt›¤› inflamasyonu azalt›yor (Pharm Biol. Eylül 2010). Echinacea’n›n önceki baz› çal›flmalarda so¤uk alg›nl›¤› ve üst solunum yolu enfeksiyonlar›na karfl› çok da etkili olmad›¤›na dair ç›kan sonuçlar genel olarak kullan›lan preparatlar›n kalitesine ba¤lan›yor. Çünkü Echinacea’n›n sadece tek bir etken maddesi bulunmad›¤›, fitoterapide s›k s›k karfl›laflt›¤›m›z gibi içindeki etken maddelerin sinerjik etki gösterdi¤i art›k biliniyor. Asl›nda bafll› bafl›na bu bilgi bile eczac› olarak bizlerin kaliteli ve güvenilir ürünleri seçip kullan›c›lara sunmam›z gerekti¤inin bir göstergesi. Garlic (Sar›msak): Akdeniz mutfa¤›nda da önemli bir yer tutan sar›msaktan PHARMETIC SA⁄LIK • 40 Ba¤›fl›kl›k Sistemi özellikleriyle de serbest radikal hasarlar›na karfl› koruma sa¤l›yorlar. Genel olarak sebze ve meyvelere renklerini veren maddeler olarak bilinen flavonoidleri bol almak için günde 5-6 porsiyon sebze-meyve yenmesi tavsiye ediliyor. elde edilen ya¤ veya toz formunda preparatlar da eczanelerde bulunabilecek ürünler aras›nda. Genelde insanlar› kokusuyla rahats›z eden ve bu nedenle tüketimi s›n›rl› olan sar›msak, asl›nda içerdi¤i sülfür bileflikleri sayesinde önemli bir ba¤›fl›kl›k deste¤i. Sar›msak preparatlar›n›n da do¤al öldürücü hücreler ile akyuvarlar›n fonksiyonlar›n› artt›rd›¤› ve antikor üretimini h›zland›rd›¤› biliniyor. Ayn› zamanda iyi bir antioksidan olan sar›msak kardiyovasküler sisteme de farkl› mekanizmalarla destek olan önemli bir “kalp koruyucusu”. Omega-3 Ya¤ Asitleri: Yine son y›llarda ad›n› çok duydu¤umuz Omega-3 ya¤ asitleri de özellikle çocuklarda makrofaj aktivitesini artt›rarak ba¤›fl›kl›k sistemine destek oluyor. Bugüne dek kardiyovasküler sistem deste¤i, lipid seviyelerinin regülasyonu ve beyin sa¤l›¤› için ön plana ç›kan Omega-3 ya¤ asitleri üzerine son y›llarda yap›lan baz› çal›flmalar, EPA ve DHA’n›n gen ekspresyonlar›n› düzenleyerek antiinflamatuar mekanizmalar› harekete geçirdi¤ini ve organizman›n genel immun yan›t›n› güçlendirdi¤ini gösteriyor. Burada en önemli faktörlerden birisi Omega-3 ya¤ asitlerinin bunun için düzenli kullan›lmas› gerekti¤i. Bu da eczanelerimizde bize baz› takviyelerle ilgili en çok sorulan bir soruya kolayca yan›t veremeyece¤imizi gösteriyor; “Bunu ne kadar kullanmal›y›m?”. Söz konusu olan, örne¤in bir antibiyotik olsa, “3 gün - 5 gün” gibi net yan›t vermek mümkünken, Omega-3 ya¤ asitlerini çok daha uzun süre kullanmak etkilerinin ortaya ç›kmas›n› sa¤l›yor. Örne¤in Hollanda’da 2009’da yay›nlanan bir çal›flmada 6 ayl›k kullan›m sonras› yukar›da bahsedilen gen ekspresyonlar›n›n gözlendi¤i belirtiliyor. Bioflavonoidler: Son y›llarda en çok ilgi çeken do¤al ürün grubu bioflavonoidler; antioksidan, damar koruyucu ve toksinlerden ar›nd›r›c› etkileriyle biliniyorlar. Bioflavonoidler hücre membranlar›n› stabilize edip, yabanc› maddelerin ve toksinlerin hücre içine giriflini engelliyor. Antioksidan Vitamin D: Ba¤›fl›kl›k üzerine pozitif etkileriyle dikkati çeken yeni ve flafl›rt›c› bir besin maddesi de D vitamini. Bugüne dek kemik sa¤l›¤› üzerindeki rolüyle tan›d›¤›m›z D vitamini üzerine son y›llarda yap›lan araflt›rmalar, D vitamini seviyeleri az olan insanlar›n özellikle üst solunum yolu hastal›klar›na daha çok yakaland›¤›n› ortaya koyuyor. Ayr›ca D vitamininin makrofajlar›n üretti¤i antimikrobiyal bir peptid olan katelisid üretimini artt›rd›¤› bulundu (Am J of Resp and Crit Care Med, 2007). Ba¤›fl›kl›k için günlük ihtiyaç duyulan D vitamini dozu üzerine tart›flmalar halen devam ediyor. Baz› uzmanlar günlük 400 IU dozun yeterli olaca¤›n› düflünürken baz› araflt›rmac›lar bu dozun düflük oldu¤unu, özellikle anti-viral etkinlik için 1000 IU’nun üzerine ç›kmak gerekti¤ini belirtiyorlar. Bunlar›n yan›nda Astragalus, Probiyotikler, Royal Jelly (Ar› sütü), Çinko, Selenyum ve Beta-karoten baflta olmak üzere karotenoidler sa¤l›kl› ve güçlü bir ba¤›fl›kl›k sistemi için kullan›lan takviyelerin bafl›nda geliyor. fiüphesiz ki iyi ve güçlü bir ba¤›fl›kl›k sisteminin ön flart› sa¤l›kl› ve güçlü bir duygu durumu. Kiflinin moral motivasyonu, stres seviyeleri ve duygusal gerilimler ba¤›fl›kl›k sistemi üzerine direkt etki ediyor. Bu konuyla ilgili çal›flmalar çok da yeni say›lmaz. Örne¤in, 70’lerde ve 80’lerde yap›lan çal›flmalarda düzenli meditasyon yapan kiflilerde t-lenfosit seviyelerinin daha yüksek oldu¤u ve ba¤›fl›kl›k sisteminin daha iyi çal›flt›¤› bulunmufltu. Son dönemde özellikle bilinçli stres yönetimi üzerine yap›lan araflt›rmalar da bu bulgular› destekliyor. Sonuçta iyi ve sa¤l›kl› bir duygu durumu, pozitif yaklafl›m, sa¤l›kl› yaflam al›flkanl›klar› ve uygun t›bbi bitki takviyelerinin kullan›m› ba¤›fl›kl›k sistemini k›fl boyunca yüksek tutmam›z› sa¤layacak en önemli faktörler gibi görünüyor. Vücudumuzun Sesi PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 42 Vitaminlerle Sa¤l›kl› Bir Sonbahar Ecz. Umut Eren Pharmetic Giriflimci Eczac›lar Derne¤i Üyesi Yetiflkin bir bireyde günlük vitamin ve mineral ihtiyaçlar› cinsiyete göre fakl›l›klar gösterebilmektedir. Özellikle hormonal ve fizyolojik fonksiyonlar bak›m›ndan pek çok farkl›l›klara sahip olan kad›n ve erke¤in bu yöndeki ihtiyaçlar› da farkl›l›k göstermektedir. Temel besin ö¤elerinde ihtiyaçlar› benzer olmakla beraber, kronik rahats›zl›klara karfl› e¤ilimler cinsiyete göre de¤iflebilmektedir. Yaz mevsiminin son buldu¤u, sonbahara girdi¤imiz flu günlerde yaflam tarz›m›z da haliyle de¤iflmekte. Aç›k havada zaman geçirme olas›l›¤›m›z azal›rken, kapal› ve kalabal›k mekânlarda daha çok bulunmaya bafll›yoruz. Böylece bulafl›c› hastal›klara yakalanma riskimiz de bu aylarda artmaya bafll›yor. Sa¤l›¤›m›z›n devam›n› sa¤lamak, ba¤›fl›kl›k sistemimizi güçlendirmek aç›s›ndan multivitamin ve mineral preparatlar›n›n öneminden bahsetmek istiyorum. Yap›lan araflt›rmalar, halk›n büyük bir k›sm›n›n sa¤l›¤›n korunmas› ve hastal›klar›n önlenmesi için gereken önemli vitaminleri ve mineralleri günlük beslenme rejimleriyle alamad›klar›n› gösteriyor. Günümüzde özellikle büyük flehirlerde ya da k›rsal alandan uzakta yaflayan kifliler içinde, çok az say›da insan her gün tüketilmesi gereken 5-6 porsiyon meyve sebze tüketimini gerçeklefltirebiliyor. Ancak bu durumda da vitamin mineral ve anti-oksidanlar aç›s›ndan zengin, taze ve do¤al sebze, meyve, süt, et gibi ürünlere ulaflamad›klar›ndan vitamin ve mineral eksiklikleri subklinik seviyelerde görülebiliyor. Neden Multivitaminler? Ülkemizde do¤al ve organik tar›m çok yayg›n olmad›¤›ndan giderek tüm besinlerimiz ilaçlanm›fl ya da olgunlaflma süreçleri yapay yollarla h›zland›r›lm›fl flekilde elimize ulaflt›¤›ndan vitamin, mineral ve anti-oksidan madde oranlar› tahmin edilenin ve gerekenin çok alt›nda kalabiliyor. Bunun yan›nda, özellikle mevsiminin d›fl›nda tüketti¤imiz g›dalarla vücudumuza alm›fl oldu¤umuz zehirli tar›m ilac› art›klar› ve hormonlar da cabas›. Oysa özellikle geliflmifl baz› bat› ülkelerinde organik kimya ve biyoteknoloji alan›ndaki h›zl› geliflmeler ve bu ülkelerin organik tar›ma yapm›fl olduklar› yat›r›mlar sayesinde, bugün vitamin ve mineral preparatlarda kullan›lan hammaddelerin kalitesi oldukça artm›flt›r. Böylece sa¤l›¤›m›z› korumam›z aç›s›ndan kullanmam›z gereken multivitamin ve mineral preparatlar›n da kalitesi ve dolay›s›yla güvenilirli¤i artm›flt›r. Vitaminler ve Mineraller Neden Birlikte Al›nmal›? Kulland›¤›m›z her ilaç gibi vitamin ve minerallerin de biyoyararl›l›¤›, yani al›nan ürünün içerisindeki moleküllerin vücut taraf›ndan etkin olarak kullan›labilmesi, dikkat edilmesi gereken en önemli kriterlerden birisidir. Baz› vitamin ve mineraller de bir arada al›nd›klar›nda tek bafl›na, ayr› ayr› al›nd›klar› zaman gösterebilecekleri etkiden daha fazla etkili olurlar. Örne¤in, selenyum, E vitaminiyle birlikte al›nd›¤›nda, krom, C vitaminiyle birlikte al›nd›¤›nda, iyot, A vitaminiyle birlikte al›nd›¤›nda vücuttaki etkinlikleri, yani biyoyararl›l›klar› artmaktad›r. Yine, çinko, C ve A vitaminiyle beraber al›nd›¤›nda; demir, C vitaminiyle beraber al›nd›¤›nda; B12 vitamini tek bafl›na al›nmas›ndansa di¤er B grubu vitaminleriyle beraber al›nd›¤›nda etkinlikleri daha yüksek olmaktad›r. Bu nedenle baz› özel PHARMETIC SA⁄LIK • 44 Vücudumuzun Sesi durumlar haricinde, vitaminler e¤er sa¤l›k halinin devam›n› sa¤lamak amac›yla bir takviye olarak kullan›lacaksa, bir multi-vitamin ve mineral kompleksi ayr› ayr› kullan›lmas›ndan daha do¤ru bir seçim olacakt›r. ihtiyaçlarsa sadece erkeklere özeldir. Bugün, multivitamin ve mineral preparatlar›n›n içine ilave edilen bitkisel özler ve antioksidan maddeler, cinsiyete göre bu anlamda farkl›l›k göstermektedir. Multivitaminler Kilo Ald›r›r m›? Özellikle diyet yapmak isteyen ya da zaten yapmakta olan veya multivitamin kullanma ihtiyac› içinde olup da kilo almaktan korkan birçok insan›n akl›n› kurcalayan bir sorudur. Vitaminlerin kilo ald›rmas› yanl›fl bir inan›flt›r. Multivitamin preparatlar›, içinde özellikle B grubu vitaminleri yo¤un olarak bulunan ürünler ifltah açabilme riski tafl›rlar. Ancak hiçbir multivitamin kilo ald›rmaz. Çocuklar için Multivitaminler Çocuklar için gerekli vitaminlerin bafl›nda D vitamini gelmektedir. 1 yafl›na kadar devam edilmesi gereken D vitamini takviyesinin yan› s›ra, 1 yafl›ndan sonra çocuklar hala anne sütü almaya devam ediyor bile olsa, art›k anne sütünün besinsel de¤eri azalmaya bafllam›fl, as›l besin kayna¤› g›dalar olmaya bafllam›flt›r. Ülkemiz her ne kadar D vitamini aç›s›ndan bol günefl gören, flansl› ülkelerden biri olsa da günümüz yaflam koflullar› içinde çok az çocuk yaz k›fl bundan faydalanabilmekte; pek ço¤u kapal› binalarda, parklara bahçelere belirli saatlerde ç›karak oyun oynayabilmektedir. Hem zihinsel hem bedensel geliflimlerinin en h›zl› oldu¤u bu dönemde, ihtiyaçlar› olan vitamin ve mineral deste¤inin sa¤lanmas› çok önemlidir. Bazen yap›lan diyete ba¤l› olarak asl›nda artan bir ihtiyaçt›r ve tam tersi kullan›lmamas› durumunda vücut enerjisinde azalma, vücut direncinin düflmesi ve bazen de buna ba¤l› olarak mevsimsel salg›n hastal›klara yakalanma durumu ortaya ç›kar. Bu da uzun vadede diyeti ya da sa¤l›kl› beslenmeyi bozan bir unsur olacakt›r. Çünkü multivitaminlerin aksine, vücuttaki vitamin eksikli¤ine ba¤l› olarak, vücudun vermifl oldu¤u tepkisel cevaplardan bir tanesi de ifltah art›fl›d›r. Dolay›s›yla vitaminlerle beraber artabilen bir ifltah art›fl›, metabolizma h›z› da artm›fl olaca¤›ndan, kilo ald›rma gibi bir sorun ortaya ç›kartmamaktad›r. Neden Kad›nlar ve Erkekler için Ayr› Multivitaminler Var? Yetiflkin bir bireyde günlük vitamin ve mineral ihtiyaçlar› cinsiyete göre fakl›l›klar gösterebilmektedir. Özellikle hormonal ve fizyolojik fonksiyonlar bak›m›ndan pek çok farkl›l›klara sahip olan kad›n ve erke¤in bu yöndeki ihtiyaçlar› da farkl›l›k göstermektedir. Temel besin ö¤elerinde ihtiyaçlar› benzer olmakla beraber, kronik rahats›zl›klara karfl› e¤ilimler cinsiyete göre de¤iflebilmektedir. Örne¤in kad›nlarda menstürel periyotlara ba¤l› olarak demir ve demir emilimini destekleyen vitamin ve minerallerin eksikli¤ine, dolafl›m problemleri ve idrar yolu enfeksiyonlar›na erkeklerden daha çok rastlanmaktad›r. Bununla beraber prostat sa¤l›¤›n› korumaya yönelik Günlük besin kaynaklar›yla bunu tam olarak sa¤layabilmek pek mümkün olmad›¤›ndan, özellikle çocuklarda multivitamin ve mineral takviyesi çok önemlidir. Ancak atlanmamas› gereken en önemli unsurlardan biri de; vitamin ve mineral takviyesinin yaln›zca beslenmeye bir destek unsuru olarak kabul edilmesi, çocu¤un beslenme al›flkanl›klar›n›n gelecekteki sa¤l›k yap›s›n›n flekillenmesi bak›m›ndan çok önemli oldu¤u ve mümkün oldu¤u kadar çeflitlendirilmesi gerekti¤idir. Gebelikte Multivitamin Kullan›m› Gebelik vücudun, hormonlar›n, her zamankinden farkl› çal›flt›¤› bir dönemdir. Bu durumda annenin ve bebe¤in ihtiyac›n› do¤ru flekilde karfl›layabilmek için de bu farkl› ihtiyaçlara cevap verebilecek özel bir multivitamin takviyesine ihtiyaç vard›r. Ya¤da çözünen baz› vitamin ve mineraller vücutta birikme yapabildi¤i için baz› vitamin ve mineral düzeyleri gebelik vitaminlerinde di¤er multivitamin ve mineral takviyelerinden daha düflük tutulmakta, bunun yan› s›ra karbonhidrat, protein ve ya¤lar›n enerjiye dönüflmesinde etkili olan B grubu vitaminleri ve özellikle bebekte oluflabilecek baz› defektleri önlemeye yönelik yine bir B grubu vitamini olan Folik Asit miktar› farkl› dozlarda bulunmaktad›r. Ayr›ca, krom, bak›r, molibden, iyot, demir, mangan, çinko gibi baz› mineraller; çeflitli enzim sistemlerinde esansiyel kofaktör olarak hareket etti¤inden, yani enzim sistemlerinin do¤ru çal›flabilmesi ve vücudumuz üretmedi¤i için d›flar›dan takviye edilmesi gerekti¤inden; gebelik diyetinin temel tafllar› gibi de de¤erlendirilebilece¤inden, hamilelere özel multivitamin mineral takviyelerinin içinde bulunmaktad›rlar. Ayr›ca unutulmamal›d›r ki; gebelik sonras› anne için en meflakkatli dönemlerden birisi de, laktasyon, yani bebe¤i emzirme dönemidir. Bu dönem boyunca da gebelikte kullan›lm›fl olan multivitamin ve mineral takviyelerine devam etmek hem bebek hem de anne için büyük fayda sa¤layacakt›r. Zira bu dönemde anne uykusuz, yorgun, ço¤u zaman do¤ru dürüst beslenemez durumdayken, buna karfl›l›k bebe¤in tek besin kayna¤› anne sütü ve ba¤›fl›kl›k sisteminin gelecekteki durumu da büyük ölçüde buna ba¤l›yken, annenin multivitamin ve mineral ihtiyac›n›n karfl›lanmas› büyük önem tafl›maktad›r. Vitamin ve Mineraller Vücudumuzda Ne Yaparlar? Genel bir bak›fl aç›s›yla vitamin ve mineraller vücudumuzun iflleyiflinde olmazsa olmaz unsurlardand›r. Özetle: • Genel vücut sa¤l›¤›m›z›n korunmas›nda ve sa¤l›kl› halinin devam›nda, • Vücut direncimizin artt›r›lmas›nda, • Ba¤›fl›kl›k sistemimizin dengede olmas›nda ve güçlenmesinde, • Çeflitli kronik hastal›klar›n önlenmesinde, • Vücut enerjimizi artt›rmada, • Günlük besin ihtiyaçlar›m›z› tamamlamada, • Ve vücut fonksiyonlar›m›z›n iflleyiflinde, vitamin ve mineraller büyük rol oynamaktad›rlar. Siz de en do¤ru seçim için bu konuda eczac›n›za gidin ve mutlaka kendisine dan›fl›n. Sa¤l›kl› günler dilerim. Anne Bebek Ürünleri PHARMET‹C G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMET‹C SA⁄LIK • 46 Body Firming Cream S›k›laflt›rmaya Yard›mc› Vücut Nemlendiricisi Hamile kad›nlar›n %90’›n›n ortak sorunu çatlaklar… Derinin gerilmesinden dolay› meydana gelen çatlaklar, ço¤unlukla hamilelerin kar›n, gö¤üs, bacak ve kalça bölgelerinde görülür. Çatlaklar›n yok edilmesi mümkün olmad›¤›ndan önemli olan çatlaklar›n oluflumuna f›rsat vermemektir. Dünyaca ünlü dermatolog Dr.Murad’›n gelifltirdi¤i tüm vücudunuz için kullanabilece¤iniz yo¤un nemlendirici krem, patentli formülündeki; C vitamini özellikle hamilelikte kar›n bölgenizdeki kollajen sentezini destekleyerek cildin elastikiyetini art›r›r ve Shea Butter ile de cilde yo¤un nem sa¤layarak çatlaklar›n oluflumunu engellemeye yard›mc› olur. Sadece 10 dakikada cilt s›k›l›¤›n› ve elastikiyetini %20 art›rarak, cilde maksimum nem sa¤lamaya yard›mc› oldu¤u klinik çal›flmalarla ispatlanm›flt›r. Hamileli¤in ilk aylar›ndan itibaren düzenli olarak kullan›lmal›d›r. Perakende Satıfl Fiyatı: 120 TL Bionike Triderm Cleansing Milk Yüz ve Vücut Temizleme Sütü 200ml Bella B Tummy Honey Cream Stretch Mark Fading Hamilelik döneminde ve sonras›nda oluflan çatlaklar›n azalmas›na ve sezaryen skarlar›n›n minimize edilmesine yard›mc› olur. Organik bileflenlere sahip olup; petrol, lanolin ve paraben içermez. ‹çeri¤indeki darutosid; kollajen yap›y› destekleyerek hücrelerin yenilenmesine ve ba¤ dokuyu güçlendirmeye destek olur. Cildi nemli tutar ve emülsiyon formu sayesinde, cildin destekleyici liflerinin yeniden flekillendirilmesini destekler. Hassas cilt yap›s›na ve koku hassasiyetine sahip hamileler için uygundur. Hipoallerjeniktir. Perakende sat›fl fiyat›: 77.50 TL Vichy’den Etkinli¤i Jinekologlar Taraf›ndan Test Edilmifl Hamilelere Özel Çatlak Kremi Önleyici-Düzeltici Var olan çatlak izlerinin görünümünü azaltmaya yard›mc› olur. Görünme riskini yok eder. Cildi s›k›laflt›r›r. Hergün kullan›n. Söz konusu izlerin oluflumuna müsait bölgelere sürün: kar›n, gö¤üsler, uyluk bölgesi kalçalar. Tamamen emilene kadar masaj yap›n. Koruyucu etkisi için: hamilelikte 4. aydan itibaren kullan›n. Varolan çizgiler için: 3 ay boyunca devaml› olarak kullan›n. ‹yi sonuç için, düzenli kullan›m (günde bir ya da iki kez) gerekir. Sadece Vichy yetkili eczanelerinde sat›lmaktad›r. 200ml Perakende Satıfl Fiyatı: 74.90 TL Bella B Tummy Honey Cream Stretch Mark Fading Hamilelik döneminde ve sonras›nda oluflan çatlaklar›n azalmas›na ve sezaryen skarlar›n›n minimize edilmesine yard›mc› olur. Organik bileflenlere sahip olup; petrol, lanolin ve paraben içermez. ‹çeri¤indeki darutosid; kollajen yap›y› destekleyerek hücrelerin yenilenmesine ve ba¤ dokuyu güçlendirmeye destek olur. Cildi nemli tutar ve emülsiyon formu sayesinde, cildin destekleyici liflerinin yeniden flekillendirilmesini destekler. Hassas cilt yap›s›na ve koku hassasiyetine sahip hamileler için uygundur. Hipoallerjeniktir. Perakende Satıfl Fiyatı: 77.50 TL Babé Pediatrik ‹ntim Jel Hofl kokusu ile beraber bebek ve çocuklarda kullan›ma uygun formüle edilmifltir. pH’s›, genital bölgeye adapte edilmifltir, olas› enfeksiyonlar› önlemeye yard›mc› olur ve bak›m sa¤lar. Parabenve boya içermeyen formülü sayesinde mükemmel bir üründür. Perakende Satıfl Fiyatı: 35.50 TL Bebek bezi kullan›lan bebeklerin alt temizli¤inde veya cildi çok hassas ve narin olan bebek ve çocuklar›n tüm beden temizli¤inde kullan›lmak üzere gelifltirilmifl temizleyici, yumuflat›c› ve nemlendirici bir süttür. Sürfaktan madde (cilt afl›nd›r›c› ve kurutucu) içermez. Cildin koruyucu bariyer tabakas›n› zedelemeden nazikçe temizler ve so¤uk hava ile hava kirlili¤i gibi d›fl etkenler taraf›ndan oluflturulabilecek cilt rahats›zl›klar›na karfl› yumuflat›c› bir tabaka oluflturarak koruma sa¤lar. Bu özellikleri sayesinde annelerin ev d›fl›nda da rahatl›kla yanlar›nda tafl›yabilece¤i ve ihtiyaç halinde kullanabilece¤i bir üründür. Do¤rudan veya bir miktar pamuk yard›m›yla uygulan›r. Özel formülü sayesinde durulama gerektirmez. Uygulama sonras›nda arzu edilirse ›l›k suya bat›r›lm›fl bir bez veya bir miktar pamuk yard›m›yla temizlenebilir. Perakende Satıfl Fiyatı: 39.50 TL Bionike Triderm Zinc Oxide Mousse Piflik ve K›zar›kl›k Giderici %10 Çinko Oksit Köpük 100ml Yüksek oranda (%10) çinko oksit içeri¤i sayesinde piflik yat›flt›r›c› ve k›zar›kl›k giderici etkisi olan köpük formunda bir üründür. Hassas ve narin cilde sahip bebeklerde alt bezi kullan›m›na ba¤l› olarak oluflan piflik ve k›zar›kl›klar›n giderilmesinde etkilidir. Hafif, el yard›m›yla, masaj gerektirmeden cilt yüzeyinde h›zl›ca yay›labilen bir üründür. Sprey uygulama flekli ile steril oldu¤u için ayn› türdeki di¤er ürünlere göre daha iyi performans gösterir. Kutu çalkaland›ktan sonra kapa¤› afla¤› gelecek flekilde ters çevirilir ve s›k›larak elde edilen ürün belirtiler geçinceye kadar etkilenmifl olan bölgeye günde iki kez ya da önerildi¤i kadar kullan›labilir. Perakende Satıfl Fiyatı: 47.50TL PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 48 G›dalar ve Beslenme G›dalar ve Beslenme Al›flkanl›klar› Çocuklar›n Ruhsal ve Fiziksel Sa¤l›¤›nda Anahtar Rol Oynuyor Necip Cem K›nac› MD Defeat Autism Now! Physician, Autism Research Institute - USA Consultant Physician, Autism Treatment Trust - United Kingdom Consultant Physician, Kad›köy Florence Nightingale Hospital - Turkey Yiyeceklerde kullan›lan yapay tatland›r›c›lar›n ço¤u sentetik kimyasallardan oluflmaktad›r. Tatlar› ve kokular› do¤allar›yla ayn› oldu¤undan, eklendikleri ürünlerde fark edilemedikleri gibi do¤al haline özdefl de de¤illerdir. Tüm dünya pazarlar›nda sat›lan haz›r meyve sular› veya gazl› içeceklerde yüksek oranda fleker kullan›lmaktad›r. Besin de¤eri olmad›¤› halde haddinden fazla enerji yüklemesi yap›lmaktad›r. Her ailenin geneti¤i çocu¤una yans›r. Bu nedenle anne ve/veya baba e¤er mutasyona u¤ram›fl genlere sahipse, benzer bir durumun çocukta görülme ihtimali de vard›r. Örne¤in otizme neden olabilecek 300’ün üzerinde gen saptanm›flt›r. sat›n al›nmas› kolay olan haz›r yiyeceklerle çocuklar›m›z›n sa¤l›¤›n› kendi ellerimizle bozmaktay›z. Bu çeflit beslenme ile vücudumuzun ve beynimizin yaflamsal fonksiyonlar›n› sa¤layan önemli g›dalar› ya eksik miktarlarda ya da hiç alamamaktay›z. Elbette ki bunlar›n ancak bir k›sm›na bu çocuklarda ve ailelerinde rastlamaktay›z. Burada en dikkati çeken sonuç ise çocuklarda saptanan baz› genetik mutasyonlar›n ailede olmay›p sadece çocukta görülmüfl olmas›d›r, yani edinseldir. Bu sonuca var›lmas›na neden olan etken ise çok aç›kt›r ki çevresel faktörlerdir ve çocuklar söz konusu oldu¤unda bu faktörlerin bafl›nda yanl›fl beslenme gelmektedir. Araflt›rmalar koruyucu maddeler içeren yiyeceklerin agresyon, hiperaktivite ve davran›fl problemlerine neden olabilece¤ini göstermektedir. Avrupa Birli¤i 15 Temmuz 2010 tarihinden itibaren azoboyalar, çözücüler, endokrin bozucular ve a¤›r metaller içeren g›dalar›n etiketlerinde bu maddelerin varl›¤›n›n bildirilmesini zorunlu k›lm›flt›r. Ayr›ca g›da boyas› olarak kullan›lan e-102, e-104, e-110, e-122, e-124 ve e-129 numaral› boyalar›n otizm, dikkat eksikli¤i ve hiperaktiviteye yol açt›¤›n› kan›tlayan bilimsel yay›nlar nedeniyle, bu g›da boyalar›n› içeren ürünlerin etiketlerinde bu durumu belirten ibarelerin yaz›lmas›n› da zorunlu hale getirmifltir. Genellikle di¤erine göre daha ucuz olan ürünlerde, bu ürüne jelatin gibi k›vam› ayarlayan, g›da boyalar› gibi rengini ayarlayan ve glikoz, suni tatland›r›c› gibi tad›n› veren çeflitli kimyasallar kat›lmaktad›r. Pek çok çocu¤un günlük beslenmesinde yüksek miktarlarda fleker, rafine niflasta, kolal› içecekler, suni ya¤lar, g›da boyalar›, çeflitli katk› maddeleri ve koruyucu kimyasallar bulunmaktad›r. Bu beslenme tarz› çok yüksek enerji içermektedir ve ayn› zamanda temel besinlerden de eksik bir beslenme düzeni demektir. Ülkemizde “›v›r z›v›r” olarak bilinen, yabanc› otoritelerce de “junk food” olarak nitelendirilen bu ürünlerin (çeflitli beslenme uzmanlar›n›n yapt›¤› bilimsel araflt›rmalarda) hiç bir besleyici de¤er tafl›mad›¤› belirtilmektedir. Bu ürünler çocuklar›m›z›n ö¤renme yetilerinde, ruh hallerinde ve davran›fllar›nda dalgalanmalara neden olmaktad›r. Zay›f beslenme düzeni zay›f sa¤l›k demektir. Ço¤u zaman haz›rlanmas› ve Ya¤ oran› düflük diye bildi¤imiz pek çok yo¤urtta da genellikle koyulaflt›r›c› olarak bilinen m›s›r niflastas›, suni tatland›r›c› veya benzeri ürünler kullan›lmakta ve bu nedenle besin de¤erleri düflük olmaktad›r. Do¤al bir probiyotik olan yo¤urtun raf ömrünü uzatabilmek ad›na içerisine eklenen koruyucular da sindirim ve ba¤›fl›kl›k PHARMETIC SA⁄LIK • 50 G›dalar ve Beslenme Yiyeceklerde kullan›lan yapay tatland›r›c›lar›n ço¤u sentetik kimyasallardan oluflmaktad›r. Tatlar› ve kokular› do¤allar›yla ayn› oldu¤undan, eklendikleri ürünlerde fark edilemedikleri gibi do¤al haline özdefl de de¤illerdir. Tüm dünya pazarlar›nda sat›lan haz›r meyve sular› veya gazl› içeceklerde yüksek oranda fleker kullan›lmaktad›r. Besin de¤eri olmad›¤› halde haddinden fazla enerji yüklemesi yap›lmaktad›r. Örne¤in 330 ml olarak sunulan bir kolada 25 gr fleker bulunmaktad›r. fieker içermiyor diye sat›lanlarda ise suni tatland›r›c›lar vard›r. Bunlar›n da özellikle çocuklar için farkl› riskler tafl›d›¤› kan›tlanm›flt›r. Düzenli kullan›lmalar› halinde vücudun mineral düzeylerinde önemli ölçüde azalmalara yol açabilmektedir. Hat›rlay›n›z; rafine fleker birkaç yüzy›l öncesine kadar insan hayat›nda yoktu. Henüz keflfedilmemiflti. Yani 5.000 y›ldan uzun bir süreçte insan yaflam› için gerekli de¤ildi. Öyleyse bu kötü al›flkanl›¤› hayat›m›zdan ç›karmam›z durumunda hiçbir eksiklik söz konusu olmayacakt›r. sistemimiz için çok önemli olan bu probiyotik özelli¤ini yok etmektedir. Haz›r yemeklerde sa¤l›k için son derece zararl› oldu¤u pek çok araflt›rma ile kan›tlanm›fl hidrojenize ya¤lar, koruyucular, deri ve kemik tozlar› ve benzeri hileli malzemeler ucuz olsun diye kullan›lmaktad›r. Fastfood ürün satan yerlerde de ço¤unlukla yüksek ›s›da s›k›flt›r›larak üretilen bitkisel ya¤lar kullan›lmakta ve bunlarla yap›lan piflirme iflleminde de yüksek ›s›da zararl› ya¤ asitleri ortaya ç›kmaktad›r. Süpermarketlerde genellikle daha çok insan sat›n al›yor diye daha büyük üretilmifl meyveler veya sebzeler sat›lmaktad›r. Ço¤u zaman bunun anlam› “daha zay›f vitamin ve mineral” ve bunun yan› s›ra asl›nda “hiç bulunmamas› gereken hormon” içeri¤i demektir. Son dönemlerde bunlara bir de geneti¤i de¤ifltirilmifl organizmalar (GDO) eklenmifltir. Çocuklar›m›z fleker ve niflastal› yiyecek ba¤›ml›s› olabilirler. Pek çok rafine niflastal› ve flekerli ürün çocu¤umuzun beyin, sindirim ve ba¤›fl›kl›k sistemine hasar verebilir. Sonuç olarak da ruh hali, enerji dalgalanmalar›, ö¤renme güçlü¤ü, davran›fl problemleri gibi sorunlara davetiye ç›kar›labilmektedir. Bunun yan› s›ra ba¤›rsakta kötü bakterileri besleyerek floran›n bozulmas›na yol açmaktad›r. Bu durumda ba¤›rsa¤›n geçirgenli¤i bozulmakta ve vücut için gerekli vitamin ve minerallerin al›m›nda sorunlar yaflanmaktad›r. Böylece hem vücudun biyokimyas› bozulmakta hem de ba¤›fl›kl›k sistemi zay›flamaktad›r. Günümüz çocuklar› s›zma zeytinya¤› gibi do¤al bir ya¤ de¤il de kötü ya¤lar olarak bilinen hidrojenize bitkisel ya¤lar ile yap›lan yemekleri yemekte veya rafine edilmifl, pek çok ifllem görmüfl haz›r kek, pasta, bisküvi vb. ürünleri tüketmektedir. Oysa beynin geliflmesi ve fonksiyonlar›n› yerine getirebilmesi için Omega-3 (epa-deha), Omega-6 gibi temel ya¤lar (esansiyel ya¤lar) gerekmektedir. Bunlar vücut taraf›ndan üretilemedi¤i için besin yolu ile almam›z zorunludur. Esansiyel ya¤lar için en iyi kaynak deniz ürünleridir. Bununla birlikte özellikle son 20 y›ld›r denizlerdeki artan kirlilik bu kaynaklar› do¤rudan kullanmam›z› engellemektedir. Bunun yerine a¤›r metallerden ar›nd›r›lm›fl bal›k ya¤lar› tercih edilmelidir. Son çal›flmalar göstermifltir ki ba¤›fl›kl›k sistemi, kalp ve beyin sa¤l›¤› için çocuklar›m›za verdi¤imiz Omega-3 onlar›n h›zl› okuma, heceleme, dikkat, haf›za gibi sorunlar›na yard›mc› olmaktad›r. Ayr›ca kendine ve çevresine zarar veren davran›fllar›nda da belirgin düzelmeler sa¤lamaktad›r. G›dalar ve beslenme al›flkanl›klar› çocuklar›n ço¤unun ruhsal ve fiziksel sa¤l›¤›nda anahtar rol oynar. Bunun için onlar›n ruh ve beden sa¤l›¤›n› korumak ad›na, onlara yedirdi¤imiz tüm ürünler konusunda daha dikkatli ve bilgili olmal›y›z. Bu arada g›dalar kadar onlar›n saklama koflullar›, içinde bulunduklar› flifle ve ambalajlar da önemlidir. Olabildi¤ince do¤al ürünlerin tüketilmesine çaba gösterilmeli, mümkün oldu¤unca da raf ömrü uzat›lm›fl, içerisinde boya, antibiyotik, hormon, k›vam artt›r›c›, koruyucu gibi katk› maddeleri bulunan ürünlerden uzak durmal›y›z. Bunu gelecek nesillerimiz için yapmal›y›z. Çok yak›n bir gelecekte ülkemizde de hastal›klar›n de¤il hastalar›n tedavi edilmesini hedefleyen bireysel tedaviler ön plana ç›kacak ve bu tedaviler biçimlendirilirken öncelik verilen konu g›dalar›n genlerimiz üzerindeki etkileri (nutri-genomics) olacakt›r. Bu yaklafl›m sayesinde mutasyona u¤ram›fl genler by-pass edilebilmektedir. Böylece genetik mutasyona ba¤l› pek çok hastal›¤›n k›smen veya tamamen sa¤›l›m› söz konusu olabilecektir. Psikoloji PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 54 Okullar Aç›l›rken Fatma Torun Reid Uzman Psikolog Çocu¤un okula haz›r olup olmamas› kadar acaba anneler çocuklar›n› b›rakmaya ne kadar haz›rlar? Annenin çocu¤a her konuda afl›r› tembihte bulunmas›, sa¤l›¤›na, yemesine içmesine afl›r› duyarl› olmas›, titiz ve endifleli koruyuculu¤u; çocu¤un çevresine ve kendine olan güvenini sarsar, büyümesini örseler. Konuflmalar›mda her f›rsatta dile getirdi¤im bir inanc›m vard›r. “Üç meslek var ki mümkün olsa da o gruptaki herkes bir tür terapiden geçmifl olsa” derim. “Bu üç meslekten birincisi, tahmin etti¤iniz gibi, psikologlar, psikiyatristler ve ruh sa¤l›¤› ile u¤raflan di¤er kifliler, çünkü bu meslekte iyi hizmet verebilmek için kendi içsel sorunlar›yla yüzleflmifl olmak ve bunlar› dan›flan›na tafl›mamak öncelik tafl›r. ‹kinci meslektekiler ö¤retmenler… ‹ster ilkö¤retim olsun, ister lise, ister üniversite, ö¤retmenin ö¤rencisi üzerindeki etkisi dersi sevdirmekten öte kiflili¤inin oluflumunda, özgüvenin gelifliminde, gelece¤ini seçmekte anne-babadan sonra gelen en önemli kifli olmas›. Üçüncü meslek ise anne-babal›k. Evet, keflke anne-babalar da çocuk sahibi olmadan önce kendi iç dünyalar›n›, kendi geçmifllerinden getirdikleri önyarg›lar›, bitmemifl ifllerini, giderilmemifl ihtiyaçlar›n› t›pk› kar›fl›k çamafl›rlar› tafl›yan bir valiz gibi, düzene sokmadan çocuklar›na devretmeseler. Bu inanc›m›n, birinci meslek d›fl›nda, uygulamaya geçirilmesinin oldukça ütopik oldu¤unu biliyorum ama yine de okullar aç›l›rken ö¤retmen ve anne babalar›n bir kez daha “kutsal” mesleklerinin neleri içerdi¤ini düflünmelerini isterim. Okul konusunda müthifl bir kitle histerisi içindeyiz. Daha anaokulunda bafllayan, çocu¤umuzun hangi ilkö¤retim kurumuna kay›t olaca¤›ndan, hangi ö¤retmenin çocu¤umuzu bir sonraki okula en iyi flekilde yetifltirece¤inden, üniversite girifl s›nav›na kadar uzanan bir koflturma, telafl ve kayg› yuma¤› içindeyiz. Pek çok evde bebek gibi beslenen çocuklar›m›z›n, birinci s›n›fta birdenbire masa bafl›nda k›rk dakika oturmas›, belli bir zamana kadar okumay›, temel aritmeti¤i ve yaz›y› sökmesi beklenen küçük insanlar olmalar› gerekiyor. Sadece biliflsel geliflim olarak de¤il, psikososyal geliflim olarak da çocu¤un birinci s›n›fa ne kadar haz›r oldu¤u ilk y›llardaki okula uyum ve baflar›s›n› etkiliyor. “Her çocuk kendi h›z›nda büyür” diyoruz. Bu nedenle de ilkö¤retimde ö¤retmenlerin sevecen ve sab›rl› olmalar›, anne babalar›n da çocuk ve ö¤retmen üzerinde bask› yaratmamalar› çok önemli. Çocu¤un okula haz›r olup olmamas› kadar, acaba anneler çocuklar›n› b›rakmaya ne kadar haz›rlar? Annenin çocu¤a her konuda afl›r› tembihte bulunmas›, sa¤l›¤›na, yemesine, içmesine afl›r› duyarl› olmas›, titiz ve endifleli koruyuculu¤u; çocu¤un çevresine ve kendine olan güvenini sarsar, büyümesini örseler. Yine, çocu¤un anneyi evde bir küçük kardeflle arkada b›rakmas›, aile içi geçimsizlikten kaynaklanan, evde o yokken neler olabilece¤i endiflesi çocukta aile kökenli s›k›nt›lar›; ö¤retmenin ba¤›ran, k›zan biri olmas› ve kalabal›k s›n›flar da okul kökenli PHARMETIC SA⁄LIK • 56 Psikoloji Bu nedenle çocu¤un not baflar›s›n›n d›fl›nda sevgi ve kabul görmesi, evde ve okulda notlardan çok ö¤renme gayretine ve u¤rafl›na verilen de¤er, soru sormas›n› destekleme, ö¤rencinin hem çal›flma al›flkanl›¤›n› gelifltirmesine hem ö¤renme merak›na yat›r›m olacakt›r. “Tek istedi¤imiz dersini çal›flmas›.” Aileler bunu ders çal›flma al›flkanl›¤› geliflmemifl olan çocuklar› için yak›nmalar›nda söylerler. Oysa sorumluluk alma bir tek ders çal›flma ile oluflmaz. Özellikle erkek çocuklardan evin içinde hiç bir sorumluluk beklememe, her fleyi önüne haz›r koyma, ilerleyen y›llarda bile okul ödevlerini bitirmesinde gere¤inden fazla yard›mc› olma çocu¤un sadece derslerine karfl› de¤il genel anlamda kiflili¤inin edilgen kalmas›na neden olur. “‹stese yapar!” Hem ö¤retmenler hem anne babalar taraf›ndan iyi niyetle s›kça kullan›lan bu söz, t›pk› bir yerden ç›kmak isteyene ç›k›fl kap›s›n› göstermeye benzer. Anne baba ve ö¤retmen bunu söylerken “Senin yeterince akl›n iflliyor (yani zeki birisin) ama çal›flmak istemiyorsun, onun için baflar›s›zs›n” demek ister. Çocuk bunu bilinçd›fl› flöyle kullan›r: “Baflar›s›z olmak beni korkutuyor. Baflaramazsam herkes ne düflünür! En iyisi çal›flmay›p o riski hiç almamak...” Ö¤retmen ve anne babalar›n ortak u¤rafl›, insana yat›r›m. Ortak amaç ise mutlu, huzurlu, kendi ayaklar› üzerinde durabilen, sorumluluk duygusu geliflmifl, üretken, paylafl›mc›, topluma ve kendine faydal› insanlar yetifltirmek. Bu sadece kitap bilgisiyle olmuyor. endifleyi yarat›r. Bunun sonucu olarak da çocuk okula gidifllerde isteksizlik, hatta direnifl gösterebilir. Bu tür kayg›larda kar›n a¤r›lar›, bazen bafl a¤r›lar› s›k rastlanan flikayetler aras›nda olup, çocu¤a bask› yapmadan duygular›n› paylaflmas›na f›rsat yaratmak ve ona ihtiyac› olan deste¤i sa¤lamak faydal› olur. Tabii ki bu arada babalara da aile içi sorumluluklar› paylaflmakta önemli ifller düflüyor. En temel ihtiyac›m›z kabul, sevgi ve birey olarak fark edilmek. Çocuk ve gencin birey olarak kabul, sevgi ve fark edilmesi sadece not baflar›s›na endeksli olursa s›navlarda da bir o kadar performans endiflesi yaflar. “Ya baflaramazsam, ya daha önceki baflar› ç›tas›n› tutturamazsam” endiflesi ö¤rencinin, özellikle yaz›l›larda baflar›s›z olmas›na yol açar. Ö¤retmenin kiflili¤i ve ö¤rencisine yaklafl›m›, t›pk› anne baban›n kiflili¤i ve çocu¤una yaklafl›m› gibi önemli. Kiflili¤in temeli ailede at›l›r ama okulda da geliflir. Ö¤retmenin ö¤renciye yaklafl›m› sayg› ve sevgiyi içeriyorsa, ö¤rencisini tan›mak için ona zaman ay›rabiliyor, onun yapabilme ve düflünebilme kapasitesine inan›yor, tutarl›, adil davranabiliyorsa, davran›fllar› ve di¤er insanlara, hayata karfl› ald›¤› olumlu tav›r ile ö¤rencilerine örnek olabiliyorsa, ö¤retmen ö¤rencisini sadece bir üst s›n›fa de¤il gerçek yaflama haz›rlam›fl oluyor. Omega-3 PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 58 Omega-3 Ürünleri ve Kaliteleri Günümüzde kulland›¤›m›z ürünlerle ilgili kesin bilgilere ulaflabilmenin yollar› var. Bunlardan biri de güvenilir ve tarafs›z bir kuruluflta bu ürünlerin analizlerinin yap›lmas›. Kulland›¤›n›z ve önerdi¤iniz bir Omega3 ürününün ne kadar temiz oldu¤unu, içerisinde vücuda zararl› at›k maddelerin, tar›m ilaçlar›n›n, a¤›r metal ve c›van›n olup olmad›¤›n› merak etmiyor musunuz? Diyelim ki ambalaj›n üzerinde ürünün saf ve temiz oldu¤u belirtilmifl, bunun ne kadar›n›n do¤ru oldu¤una nas›l ikna olabiliyoruz? Bu merak, üründe bulunan bal›k ya¤›n›n içerisindeki Omega-3 miktar›, yani ürünün konsantrasyonu için de duyulmal›. Ne yaz›k ki, yap›lan testler sonucunda pek çok ürünün ambalaj›nda yazan›n çok alt›nda de¤erler içerdi¤i görülüyor. Oysaki içimiz rahat bir flekilde bu ürünleri kullanmak en do¤al hakk›m›z. Günümüzde kulland›¤›m›z ürünlerle ilgili kesin bilgilere ulaflabilmenin yollar› var. Bunlardan biri de güvenilir ve tarafs›z bir kuruluflta bu ürünlerin analizlerinin yap›lmas›. Guelph Research Park Üniversitesi’ne ba¤l› olarak, Omega-3 ürünlerinin analizi üzerine çal›flmalar yapan, merkezi Kanada’da bulunun ve IFOS (International Fish Oil Standards) Program›’n› oluflturan Nutrasource Diagnostics Inc. bu kurulufllardan biri. Nutrasource Diagnostics Inc., sertifikal› ve güvenilir olan akredite laboratuvarlar›nda Omega-3 ve tüm bal›k ürünlerini, içerdikleri PCB (poliklorinebifeniller), c›va, a¤›r metal ve oksidasyon seviyelerini Beslenme Konseyi’nin Omega-3 ürünleri monograf›na ve insan tüketimi için güvenlik standartlar›na uygunlu¤u aç›s›ndan analiz etmektedir. Dioksin ve furan seviyeleri, Dünya Sa¤l›k Örgütü’nün standartlar›na uygunlu¤u aç›s›ndan analiz edilirken; ürünün Omega-3 konsantrasyonunun da ambalaj üzerinde bulunan etikette belirtilen oranla ayn› olup olmad›¤› araflt›r›lmaktad›r. PCB, dioksin ve furan seviyeleri, gaz kromatografisi kütle spektrometrisi ile trilyon bafl›na parça tan›m limitlerine göre analiz edilmektedir. C›va ise, so¤uk buhar atomik emilim spektroskopisi ile milyar bafl›na parça tan›m limitlerine göre test edilmektedir. Omega-3 içeri¤i de geliflmifl gaz kromatografisi kullan›larak analiz edilmifltir. Her ne kadar her kategori için standart tan›m limitleri devlet taraf›ndan belirlenmifl olsa da; IFOS Program›, ürünleri pek çok kategoride mümkün olan en geliflmifl analiz teknolojisi baz al›narak tan›mlanan limitlerin çok daha alt›ndaki seviyeden test eder. Bu flekilde IFOS Program›, Omega-3 ürünlerinin etiketlerinde yaz›lan oranlar ile içeri¤inde bulunan oranlar›n ayn› olmas›n› denetleyerek, bu alanda öncülük etmektedir. IFOS Program›’na Göre Ürün Kategorileri: IFOS Program›, Omega-3 ürünlerini kategorilere ay›rarak analiz etmektedir; Ultra Rafine Ürünler Kategorisi: 1 gram PHARMETIC SA⁄LIK • 60 bal›k ya¤›nda, EPA ve DHA konsantrasyonu %60’tan fazla olan Omega-3 ürünlerdir. Do¤al Seviyedeki Ürünler Kategorisi: EPA ve DHA konsantrasyonlar› orta seviyede (%18 EPA - %12 DHA gibi) olan ürünlerdir. Kombine Ürünler Kategorisi: Omega3’ün yan›s›ra içerisinde spesifik sa¤l›k alanlar›nda önemli olabilen (göz sa¤l›¤› için kullan›lan lutein gibi) farkl› aktif içeriklerin de bulundu¤u ürünlerdir. Çocuk Ürünleri Kategorisi: Çocuklara uygun olarak pazara sunulan ve Ulusal Sa¤l›k Enstitüsü’ne göre bal›k ya¤›n›n bir gram›nda belli minimum DHA seviyeleri içermesi gereken ürünlerdir. Fonksiyonel Yiyecek Ürünleri Kategorisi: ‹çerisinde EPA ve DHA bulunan yiyecek ve içecek ürünleridir. Omega-3 IFOS Program› De¤erlendirme Kriterleri: Her Omega-3 ürünü, kendi kategorisinin kriterlerine göre de¤erlendirilmektedir ve onayland›¤› her kriter için bir y›ld›z almaktad›r. Her kategori için geçerli olan baz› kriterler de bulunmaktad›r. Konseyi’nin belli kriterlerine göre analiz edilmesidir. Bu kategoride: • Asit de¤eri, • Peroksit de¤eri, • P-Anisidin de¤eri, • Total oksidasyon de¤eri ölçülmektedir. De¤erlendirme Kriterleri: • Konsantrasyon, ürün kategorisine göre de¤iflkenlik gösterir. Ultra Rafine Ürünler Kategorisi’nde ürün konsantrasyonunun %60’tan yüksek olmas›, Çocuk Ürünleri Kategorisi’nde ve di¤er kategorilerde, ürün etiketinde yer alan EPA-DHA oranlar›n›n ürün içerisinde gerçekten yer al›p almad›¤›d›r. Bu kategoride: • 33 adet esansiyel ya¤ asidi miktar analizi • Toplam ya¤ asidi miktar› • Doymufl, tekli doymufl ve çoklu doymufl ya¤ asitleri miktar› Hammadde Ürünleri Kategorisi: GOED (Global Organization for EPA and DHA) monograf›na uygun olarak EPA ve DHA içeri¤ine sahip Omega-3 hammadde ürünleridir. • PCB (poliklorinebifeniller) ve dioksin seviyesi: Ürünlerin kimyasal at›klar yönünden ne kadar saf ve güvenilir oldu¤unun analiz edildi¤i kriterdir. Evcil Hayvan Ürünleri Kategorisi: Evcil hayvan yiyecekleri ve besin destek ürünleri. • 10 farkl› PCB yönünden incelenmifltir. • Oksidasyon seviyesi: Omega-3 ürünlerinin dayan›kl›l›¤›n›n Beslenme • A¤›r metal ve c›va seviyesi: Bir Omega-3 ürününde bulunan a¤›r metal ve c›va seviyesi analiz edilerek, kabul edilen limitleri geçip geçmedi¤i sorgulan›r. • Arsenik, • Kadmiyum, • Kurflun, • C›va de¤erleri ölçülmektedir. • Son y›ld›z ise, ürün di¤er 4 kriterden onay ald›¤›nda verilir. Tüm Omega-3 ürünlerinin bu kriterleri geçerek IFOS belgesi almas›, kullan›c›lar›n hem Omega-3 ürünlerinden daha fazla fayda sa¤layabilmesine hem de bu ürünlerin güvenilirli¤inin artmas›na yard›mc› olacakt›r. Bu flekilde, içerisinde “ne oldu¤unu” bildi¤imiz bir Omega-3 ürününü önermifl veya kullanm›fl olaca¤›z. Gezi PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 62 Bir Sevdad›r Trabzon Ecz. Mehmet Ongan Pharmetic Giriflimci Eczac›lar Derne¤i ‹letiflim Koordinatörü Trabzon afl›¤› sevgili dostum Atilla Alp Bölükbafl›’na baflka yerde göremeyece¤iniz foto¤raflar› ve katk›lar› için sonsuz teflekkürler. Karadeniz’in h›rç›n do¤as›n›n zengin yans›mas›d›r Trabzon. Hem tarihin sundu¤u eflsiz de¤erlerle zengindir, hem de sosyal ve kültürel yaflam›n çeflitlili¤iyle. Trabzon deyince Zinoslar›n kanat ç›rp›fllar›na paralel ak›p giden zaman›n kanat ç›rp›fllar›n› duyars›n›z sadece... Bir soluk nefestir sadece yaflam... O kadar çok güzellik bar›nd›r›r ki doyamazs›n›z... Ve yüre¤inizin bir köflesinde bir kara sevda gibi saplan›r kal›r Trabzon. Bu topraklara yolunuz düfltü¤ünde yüre¤inizin de yol çekti¤ini anlars›n›z... Trabzon yaklafl›k 4500 y›ll›k tarihi ile Anadolu’nun en eski ticaret ve liman flehirlerinden biridir. Karadeniz bölgesinin bu gizemli kenti, co¤rafi ve stratejik konumu nedeniyle tarih boyunca her dönem dikkatleri üzerine toplam›flt›r. Kente gelen çok say›da bat›l› gezginin seyahatnamelerine konu olan Trabzon kenti, baz›lar›nca “Do¤unun masal flehri” olarak adland›r›lm›flt›r. Kanturali Bey destan›yla ünlü Dede Korkut O¤uznameleri’ne girmifl, ad›na oratoryolar bestelenmifltir. Milleti’ne bütün mal varl›¤›n› burada ba¤›fllam›flt›r. Kafkaslardan gelen Türk kavimlerince kurulan Trabzon; Gaflkalar, Kimmerler, ‹skitler, Miletler, Persler, Romalılar, Bizanslılar ve Komnenoslar’ın egemenli¤inden sonra 26 Ekim 1461 tarihinde Fatih Sultan Mehmet tarafından Osmanlı topraklarına katılmıfltır. Yavuz Sultan Selim vali olarak 15 yıl Trabzon’da görev yapmıfl olup annesi Gülbahar hatun’un mezarı da Trabzon’dadır. Batılılar tarafından "Muhteflem" adı takılan Kanuni Sultan Süleyman da Trabzon’da do¤mufltur. Genifl tarih, kültür ve do¤a güzelli¤ine sahip olan Trabzon, her y›l yerli ve yabanc› turistlerle dolup taflmaktad›r. Maçka Alt›ndere Vadisi’nde yer alan Sümela Manast›r› bölgenin en önemli merkezlerinden biridir. Yüzy›llard›r ziyaretçileri büyüleyen manast›rda Bizans ve Roma izlerine rastlamak mümkündür. 1916’da Rus iflgaline u¤ram›fl, bölgenin Müslüman Türk halk› bat› Anadolu’ya do¤ru ç›kt›¤› muhacirlik y›llar›nda büyük ac›lar yaflam›flt›r. Kurdu¤u Müdafa-i Hukuk Cemiyeti ile Milli Mücadele’ye, Erzurum Kongresi ile ba¤›ms›zl›¤a giden yolda en önde mücadele veren kentlerden biri olmufltur. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk flehri üç kez ziyaret etmifl, milli tarih anlay›fl› ve Türkçe ibadet konular›nda devrim hamlelerine iliflkin buyruklar› burada vermifl ve Türk Yeflilin her tonunu sunan Trabzon, do¤a harikas› Uzungöl ve manzara zengini yaylalar› ile bölgenin en önemli do¤a turizm merkezlerinden biri olmufltur. Trabzon, Çin’den Avrupa’ya uzanan, tarihi öneme sahip ‹pek Yolu’nun en önemli noktalar›ndan biridir. 13. yüzy›lda dünyaca ünlü kâflif Marco Polo Trabzon’u ziyaret etmifltir. Bugün Trabzon do¤uya aç›lan en önemli flehirlerden biridir. Trabzon, 1988’de Sarp s›n›r kap›s›n›n aç›l›fl›ndan beri yükselen bir y›ld›z olmufltur. Gülbaharhatun Camii, ‹skenderpafla Camii, Ayasofya Müzesi ve Atatürk Köflkü flehrin önemli sembolleridir... May›s’ta bafllayan ve A¤ustos ay›na kadar süren flenlikler, yüzlerce y›ld›r devam eden bir gelenektir. Bu festivaller insanlar› bir araya getiren bir halk kaynaflmas› görevi görürler. Trabzon zanaat ve zanaatç›lar› ile bilinen bir flehirdir. Bak›r› elleri ile flekillendiren Gezi zanaatç›lar› dünyaca ünlüdür. Trabzon has›r bilezikleri ile de dünyaca tan›n›r. Trabzon keflan›, Kanuni zaman›ndan beri gelen orijinal dokusuyla bölgenin en önemli el sanatlar›ndan biridir. F›nd›k, çay ve tütün bölgenin önemli ürünlerindendir. Bu ürünlerin yak›n zamana kadar bölgeye yüksek oranda ekonomik katk›da bulundu¤u aflikârd›r. Bölgede kurulan ilk üniversite olan KTÜ, 40.000’i aflk›n ö¤rencisi ve 2.000 akademik personeli ile 1955’ten beri çok baflar›l› bir e¤itim kurumu olarak görevini sürdürmektedir. Çeflit çeflit halk oyunlar› olan Anadolu’da, bölgeye has olan ve kemans› bir yap›ya sahip olan kemençe ve eflli¤inde oynanan horon ayr›cal›kl› bir yere sahiptir. Horon, sert ve ritmik hareketleriyle Trabzonlunun karakterini yans›tmakla beraber, kente halk oyunlar› yar›flmalar›nda dünyada birçok ödül kazand›rm›flt›r. Trabzonlular sanat› do¤as›nda yaflarlar, derinlerde hissederler. Bazen bir foto¤raf olurlar, bazen bir resim. Duygular akar yol olur, renklere dönüflür. Trabzon kenti ulusal ve uluslararas› üne sahip sanatç›lar yetifltirmifltir. Bedri Rahmi Eyübo¤lu bütün dizelerinde Trabzon sevdas›n› ifller nak›fl nak›fl, resmeder PHARMETIC SA⁄LIK • 63 fliire döner... F›rçalar›ndaki renk zenginlikleri ile ülkedeki plastik sanatç›lar›m›z›n çok önemli bir bölümünü oluflturur Trabzonlu ressamlar›m›z. ‹lklerin kenti Trabzon, 1869’da Anadolu’da ilk vilayet gazetesini ç›kar›r. 1910’da ilk t›p dergisi yay›nlan›r. ‹lk futbol kitab› 1922’de Süleyman R›z Ku¤u taraf›ndan yaz›larak “Asoseyflin Futbol” ad›yla Frans›zca yay›nlan›r. Ksenephon ilk spor e¤lencelerinden bahsetti¤inde tarihler M.Ö. 400’leri göstermektedir. Anadolu’nun ilk flampiyonu da Trabzonspor’dur. Alt› defa Türkiye flampiyonu olan Trabzonspor, milyonlarca taraftar›n kalbindedir. Trabzon futbolun befli¤i olarak an›l›r. Spora yatk›n bu kentin insanlar› yar›fl› severler... Baflar›l› olmak için özel bir gayret içinde olmazlar, zaten bütün yaflamlar›n› baflar›ya adam›fllard›r. söylenir: “Elumden olmasun senun ecelun, kim demifl ki olmaz senun reçelun.” Karadeniz’in h›rç›n do¤as›n›n zengin yans›mas›d›r Trabzon. Hem tarihin sundu¤u eflsiz de¤erlerle zengindir, hem de sosyal ve kültürel yaflam›n çeflitlili¤iyle. Trabzon deyince Zinoslar›n kanat ç›rp›fllar›na paralel ak›p giden zaman›n kanat ç›rp›fllar›n› duyars›n›z sadece... Bir soluk nefestir sadece yaflam... O kadar çok güzellik bar›nd›r›r ki doyamazs›n›z... Ve yüre¤inizin bir köflesinde bir kara sevda gibi saplan›r kal›r Trabzon. Bu topraklara yolunuz düfltü¤ünde yüre¤inizin de yol çekti¤ini anlars›n›z... Trabzon’un eteklerindeki deniz bir çocuk gibi saft›r, rengârenk kay›klar›n dans› gündo¤umundan günbat›m›na a¤ atar, yüzler gülümser. Mavi denizin yeflille dans›na efllik edersiniz... Faroz Liman›’nda bir çay içmenin keyfine, Yoroz Liman›’nda hamsi motorlar›n›n “vira” sesleri ile karfl›l›k verirsiniz... “Rastgele” diyerek denize aç›lan kay›klar›n rengârenk seferinde mezgitlerin, istavritlerin, lüferlerin, hamsilerin tatl› ç›rp›n›fllar› lezzet sofralar›n›n vazgeçilmezlerine dönüflür... Hamsi Trabzon için bir destan, destanlar Trabzon için bir mekând›r... Yerel yemekler dama¤›n›zda özgün bir tat b›rak›r. Hamsi bölgenin menüsünün olmazsa olmaz parças›d›r. Akla gelmeyecek her türlü yeme¤e malzeme olmufltur. O nedenle hamsi için flöyle Yeflilin her tona büründü¤ü da¤lar›nda çiçeklerin kokusu kadar çeflitlili¤i de ayr› bir heyecan verir. Her mevsimin kendine has rengi vard›r; Sar› çiçeklerin ard›ndan beyaz çiçeklerin görsel güzelli¤ini vargitlerin çeflitlili¤i tamamlar. Komar ve zifin çiçeklerinin görsel çekicili¤ine PHARMETIC SA⁄LIK • 64 kokular›ndaki esrarengiz ba¤›fl›kl›k eklenir. Yayla göçü gelene¤inin yüzy›llard›r de¤iflmeyen adresidir fialpazar›... Otantik giysileriyle süslenen fialpazarl›lar her y›l›n Haziran ay›nda yaylalara yürürler birlikte... ‹nekler süslenir, koyunlar erken yol al›r... Sak›z a¤açlar›n›n kokusuna ineklerin ç›ng›rak sesleri kar›fl›nca ve hele bir de kemençe sesi ile bütünleflince kendinizi kurgulanm›fl güzellikler içinde bulursunuz. Yaz gelir yaylalarda flenlikler bafllar... Ac›su ile bafllayan flenlikler Kad›rga, Sisda¤›, H›d›rnebi, Honefter ve bunun gibi onlarca dernek ve flenlik ile devam Gezi eder. Obalar›ndan horonlar eflli¤inde ç›kan kafileler birbirlerini karfl›lar ve flenlik alan›nda ço¤al›rlar... Trabzon’un yüzy›llara damgas›n› vuran flenlikleridir bunlar... Selam Trabzonuma! Dört köfle kalesine Kargalakl› yal›s›na Maranzul incirine Dutuna, karayemifline Yokufluna, inifline, selam! Kentin sokaklar›nda gezerken tarihin seyrini anlatan evler, hanlar, konaklar, camiler, kiliseler, surlar efllik eder size... Hepsinin kendine has öyküleri vard›r, öyküleri tarih kokar teker teker... Za¤nos ve Tabakhane köprüleriyle tarihe de köprülük yapan Trabzon kentinin zengin tarihi birikimi, kültürel ve sosyal birikimin de habercisidir ayn› zamanda. Selam Trabzonuma! Dizi dizi küleklerine Evleklerine, mereklerine Anderin kaybanas›na Enüklerine selam! ‹flte Trabzon budur k›saca ve Mahmut Golo¤lu’nun fliiri ile selam Trabzonuma... Selam Trabzonuma! Dolamaç dolamaç yollar›na Tel tel kuyma¤›na Hamsili kayganas›na Lazuttan bazlamas›na Kumuluna, kanzilisine Zanusuna, zinosuna, ziziline selam! Selam Trabzonuma! Trabzon’un ufla¤una Kaytan›na, kufla¤›na Zipkas›na, mintan›na, kukulas›na Çülkisine, çapulas›na Horon›na, kemençesine, yay›na Fundu¤una, m›s›r›na, çay›na selam! Selam Trabzonuma! Gönülde yaflat›p göremedi¤im Yoluna bak›p gidemedi¤im Hali nicedir bilemedi¤im Dam›na, tarabas›na A¤as›na, marabas›na Kara kafll›s›na, gözü yafll›s›na Erine, yi¤itine, kocam›fl›na Sakali tel tel, saç› yeni bitmifline Yedisinden yetmifline Yürek dolusu selam! Yazan: Mahmut Golo¤lu Üyelerimizden 1954 y›l›nda eczac›l›k fakültesini kazand›¤›mda kimse flafl›rmam›flt›. Babam her ne kadar ‹stanbullu ise de uzun y›llard›r Bursa’n›n Mudanya ilçesindeki tek eczac›yd›. Gözlerini eczanede açan, hayat›n›n büyük bölümü eczanede geçmifl biri için farkl› bir bölüm düflünülemezdi. Önce Çaml›ca K›z Lisesi, sonra Beyaz›t’taki difl hekimli¤i ile ayn› binada bulunan eczac›l›k fakültesi, beni ‹stanbul’a ba¤lam›flt›. Çok güzel, unutulmaz günler geçirdim eczac›l›k fakültesinde. Çok iyi dostluklar edindim. Tabi, eczac›n›n halinden en iyi eczac› anlar, düflüncesiyle eflimi de fakültede buldum. 1959 y›l›nda mezun oldum, 1960’ta evlendim. Evlilik, çocuklar derken sadece eflimin Büyükada’da ve daha sonra Balat’ta açt›¤› eczanelere destek oldum. Aktif çal›flmad›m. 1964’te, o zamana kadar görmedi¤im Yeflilyurt semtini görüp afl›k oluncaya kadar aktif çal›flmay› da düflünmedim. kiflilerdir. Siz de onlarla beraber yafllan›r, onlarla beraber yaflam› kucaklars›n›z. Zamanla aran›zda bir güven, bir sevgi ba¤› oluflur. En ufak sorunlar›n› size dan›fl›rlar, sizinle paylafl›rlar. Sonra... Sonra bina y›k›ld›, kirada olman›n kötü kaderi, eczaneyi kapatmak zorunda kald›k. Ama ne Yeflilyurt semti bizi b›rakt›, ne de biz onlar›. Yeni bir yerde, hem daha da güzelini açt›k Aytaç Eczanesi’nin. Yer de¤iflikli¤i olurken defalarca düflündüm çal›flmaya tekrar dönüp dönmemeyi. O s›ralarda mucizevî bir fley oldu. Vichy firmas›n›n yo¤un u¤rafl›s› beni o s›ralarda kurulmakta olan Pharmetic Giriflimci Eczac›lar Derne¤i’ne yönlendirdi. Bu grubun sayesinde yeni fleyler ö¤renmek, eczac›l›k fuarlar›n› gezmek, çeflitli kurslara kat›lmak, asl›nda eczac›l›¤›n benim damarlar›mda dolaflt›¤›n›, hiç bir zaman aktif eczac›l›¤› b›rakamayaca¤›m› gösterdi. 1964’te Aytaç Eczanesi’ni büyük umutlarla, heyecanla, keyifle açt›k. Art›k kendi ad›m› tafl›yan bir eczane ve sorumlulu¤um vard›. O zamanlar çok sayg›n bir meslekti eczac›l›k ve “eczac›y›m” sözü her kap›y› aç›yordu. Ticari kayg›lar da yoktu. Ne internet vard›, ne pazarl›k, ne de eczaneler aras›nda can yakan kap›flmalar. Eczac›l›k hayat›m›n en mutlu, en güzel günleri son y›llar›md›r. Pharmetic grubun içinde olanlar›n beni bir ablalar› olarak benimsemeleri, onlarla kurdu¤um güzel dostluklar beni ne kadar mutlu ediyor, bilemezsiniz. Eczane eczac›l›¤›nda 46 seneyi doldurdum, 42. y›l›mda gruptaki arkadafllar›n yapt›¤› kutlaman›n bende yaratt›¤› keyfi ve heyecan› hala içimde hissediyorum. Dile kolay, tam otuz dokuz sene ayn› binada hizmet verdim. ‹lk müflterilerimin çocuklar› oldu, sonra onlar da çocuk sahibi oldu. Semt eczac›l›¤›n›n güzel taraf›d›r, müflterileriniz hep ayn› Umar›m 50. y›l› da çok sevdi¤im Pharmetic grubundaki sevgili arkadafllar›mla beraber kutlar›m. Tüm güzel günler deontolojiden ayr›lmayan eczac›lar›n olsun... Ecz. Aytaç Akkor Pharmetic Giriflimci Eczac›lar Derne¤i Üyesi Eczac›l›k hayat›m›n en mutlu, en güzel günleri son y›llar›md›r. Pharmetic grubun içinde olanlar›n beni bir ablalar› olarak benimsemeleri, onlarla kurdu¤um güzel dostluklar beni ne kadar mutlu ediyor, bilemezsiniz. Eczane eczac›l›¤›nda 46 seneyi doldurdum, 42. y›l›mda gruptaki arkadafllar›n yapt›¤› kutlaman›n bende yaratt›¤› keyfi ve heyecan› hala içimde hissediyorum. PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 65 Eczac›l›k, Bir Yaflam Biçimi PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 66 Nöralterapi Nöralterapi, Etkileri, Hastal›klar› ve Deri Hastal›klar›ndaki Yeri Dr. Gaye Ü. Sar›kan Dermatolog Bedenin karfl›laflt›¤› uyar›lar ve bilgi de¤ifliklikleri nörovejetatif sistemde yer almakta ve afl›r› uyar› enerjinin üretimini ve da¤›l›m›n› engelleyerek bozmakta ve vegetatif sinir sisteminde düzensizlikler oluflturmaktad›r. Modern t›bb›n aç›klayamad›¤› ve hastan›n kendi psikolojisi ile ilgili oldu¤u söylenen, hastal›klar ortaya ç›kmadan önce oluflan bu de¤iflikliklerin temelinde, hastan›n bozulan vegetatif sinir sistemindeki düzensizlik yatar. E¤er okulda biyoloji dersindeyken bir hücreyi, koskocaman evrenmiflçesine hayal ettiysek bu konuyla ilgili alg›lar›m›z kolaylaflacakt›r. Ifl›k mikroskobundan bakt›¤›m›zda hücreleri fark ederiz. Elektron mikroskobuna geçince detaylar›yla yaklafl›k 1.000 kez büyütülmüfl görmek, daha da merak uyand›r›c› bir duygudur. Bilim adamlar› sayesinde bugün bilmekteyiz ki her insan 50 trilyon tek hücreden oluflmaktad›r. Elbette bir hücrenin anlafl›lmas› ile insan vücudundaki hücreler toplulu¤u daha iyi anlafl›lacakt›r. Hücre iflleyiflleri aras›ndaki denge ise sa¤l›kl› olman›n delilidir. Yine bugün bilmekteyiz ki tek tek hücreler çevresel fark›ndal›klar› taraf›ndan yönetilmektedirler. Geliflmifl sinir sistemimizin beyinlerimiz taraf›ndan yönetildi¤ini düflünürsek ne denli karmafl›k yap›lar içinde olundu¤u ortaya ç›kacakt›r. Ancak bütün bunlar› regüle etmeye ve bedendeki olumsuz birikimleri temel maddeden (ekstraselüler matriks) uzaklaflt›rmaya çal›flan sa¤l›kl› otonom (vegetatif) sistemimiz varsa bizler sa¤l›kl› bireyleriz demektir. Nöralterapi nedir? sorusuna yan›t› bir cümleyle s›n›rlamak zordur. Bir tedavi yöntemi olarak lokal anesteziklerden yararlanarak vücudun bozulmufl olan fonksiyonlar›n› düzenlemek amac›yla, otonom (vegetatif/ kendi kendine çal›flan) sinir sisteminin uyar›lmas› esas›na dayanmaktad›r. Nöralterapi asl›nda tan› ve tedavi amac›yla kullan›labilmektedir. Esas olarak dengeleyerek düzenleme daha çok kronik hastal›klarla ilgili bir disiplin olarak düflünülebilir; çünkü burada temel madde hasarland›¤›ndan hastal›klar›n tedavi sürecini bafllat›p, yönlendirmek dengeleme ile mümkündür. T›pla do¤rudan ilgili olmayanlar›n dahi bilece¤i gerçek; esas amac›n hastal›klar› iyilefltirmek oldu¤udur. Ancak hastal›klar› iyilefltirmek daima ilaçlar ile olamamaktad›r. Hastalar›n sadece fiziksel ve kimyasal bedeni de¤il, ruhsal ve enerji durumu da bozulmufl oldu¤undan, bunlar›n da düzeltilip onar›lmas› gereklidir. ‹flte bu anlamda nöralterapi, akupunktur ve tüm di¤er tamamlay›c› t›p tedavileri yard›mc› olmakta; tedavi yan›t›n› h›zland›rarak, insan bedeninin bir bütün oldu¤u do¤rusunu desteklemektedir. Nöralterapi, hastal›klar› otonom sinir sisteminin çal›flmas›n› dengeleyerek iyilefltirmektedir. ‹flte bu aç›dan tamamlay›c› ve regülasyon t›bb› ile modern t›p aras›ndaki geçifl üzerinde son derece önemli bir t›bbi disiplindir. Tarihçesi 19. yüzy›la dek uzanmakla birlikte, 2. Dünya Savafl› sonras›nda Almanya’da ilk kez Dr. Huneke’lerle bafllad›¤› bilinmektedir. Nöralterapinin kurucusu Ferdinand Huneke’ye göre vegatatif sinir sisteminin çal›flmas›n› bozan alanlar olabilir. Bu alanlar, vegatatif sinir sisteminin çal›fl-mas›n› bozarak bedende hastal›klar›n ortaya ç›kmas›na sebep olmaktad›r. Bugün ise Almanya baflta olmak üzere PHARMETIC SA⁄LIK • 68 birçok Avrupa ülkesinde ve tüm dünyada üniversiter ortamlarda bilimselli¤i kan›tlanm›fl durumdad›r. Ülkemizde 2004 y›l›nda Prof. Dr. Hüseyin Nazl›kul taraf›ndan Bilimsel Nöralterapi ve Regülasyon Derne¤i kurulmufl olup, Almanya’daki IGNH’nin (Huneke’ye göre Nöralterapi Derne¤i’nin) kabul etti¤i standart bir e¤itim program› ile hekimlere e¤itimler verilmektedir. Dernek bünyesinde e¤itimlerin yan› s›ra kongre ve sempozyumlar da düzenlenmektedir. Nöral terapinin bafll›ca ilgilendi¤i sistemin vegetatif/otonom sinir sistemi oldu¤undan söz etmifltik. Bu sistem organizmadaki yaflamsal ifllevlerin bütününü kontrol eden 500.000 km uzunlukta sinir a¤›n› oluflturur. Solunumu, dolafl›m sistemini, vücut ›s›s›n›, sindirim salg› bezlerini, metabolizmay›, hormonal ifllevleri ayarlad›¤› gibi, uyku halinde de kalp ve dolafl›m sistemini kontrol eder ve yaflam› otomatik biçimde düzenler. Bedenin karfl›laflt›¤› uyar›lar ve bilgi de¤ifliklikleri nörovejetatif sistemde yer almakta ve afl›r› uyar› enerjinin üretimini ve da¤›l›m›n› engelleyerek bozmakta ve vegetatif sinir sisteminde düzensizlikler oluflturmaktad›r. Modern t›bb›n aç›klayamad›¤› ve hastan›n kendi psikolojisi ile ilgili oldu¤u söylenen, hastal›klar ortaya ç›kmadan önce oluflan bu de¤iflikliklerin temelinde, hastan›n bozulan vegetatif sinir sistemindeki düzensizlik yatar. Geçirilmifl ameliyatlar, hastal›klar, kullan›lan ilaçlar, ba¤›rsak floras›ndaki bozulmalar, baz› difl tedavileri, dolgular, trafik kazalar›, k›r›klar, yan›klar, yaflad›¤›m›z ev, içti¤imiz su, kulland›¤›m›z cep telefonu, giysilerin niteli¤i, do¤um, kürtaj, özellikle sezaryen ile yap›lm›fl do¤umlar, süreklilik arz eden semptomlar, sürekli irritasyonlar gibi olaylar, vücudun zay›f oldu¤u yerlerde hastal›k bulgular› ortaya ç›kar›r. Bu bozucu sahalar s›kl›kla kafa bölgesinde, özellikle de difl, bademcikler ve paranasal sinüslerdedir. Bozucu alanlara uygulanan nöral terapi, bozucu alan etkisini ortadan kald›rarak bozulmufl olan vegatatif sinir sisteminin çal›flmas›n› düzenler. Sonuçta hastal›klara ait belirtiler ve a¤r›lar ortadan kalkar. Prof. Dr. Ricker’e göre tüm bilinen uyaranlar (mekanik, termal, elektromanyetik, Nöralterapi kimyasallar: nörotransmitterler, hormonlar, toksinler, mikroorganizmalar) sinir hücrelerinin frekans ve dalga boylar›nda de¤ifliklik yaparlar. Vücudumuzu zararl› maddelerden (toksinlerden) ar›nd›ran organlar (böbrekler, akci¤erler, karaci¤er, deri) afl›r› yük alt›nda kald›klar›nda temel sistem olan hücre içinde toksik at›klar birikir. Nöralterapi sayesinde bedende biriken tüm toksinleri h›zl› bir flekilde uzaklaflt›rmak mümkündür. Dolay›s›yla nöralterapinin uygulanmad›¤› bir detoks program› düflünülemez. Normalde hücrenin potansiyeli 40-90 milivolt kadard›r ve bu potansiyel hücreye gelen uyar› ile düfler (depolarizasyon). Sonraki ad›mda gerekli enerji oksijen metabolizmas›ndan sa¤lanarak hücre yeniden flarj olur (repolarizasyon). ‹flte herhangi bir süreç nedeniyle kimyasal, fiziksel veya travmatik etki sonucu hücre yeniden repolarize olmay› baflaramaz ve bu nedenle zay›flam›fl veya hastalanm›fl hücre fonksiyonlar›n› sürdüremezse uyumsuzluk gösterir. Sürekli depolarize olmufl hücrenin membran potansiyeli 0 mili volta kadar düfler, bu durumda nöralterapide kullan›lan lokal anestezik içerdi¤i yaklafl›k 290 milivolt gücü ile hücreyi hiperpolarize eder. Enjeksiyonlar tekrarland›¤›nda, hücre normal potansiyeli olan 40-90 milivolt depolayana kadar, hücrede bir miktar potansiyel b›rak›r. Hücre zar› potansiyelini repolarize etmesi, böylece stabilizasyonu sa¤lamas›, yaln›zca otonom sinir sistemindeki düzensizli¤i ortadan kald›rmakla kalmaz, ayn› zamanda sinirsel, hücresel ve hormonal etkinli¤i de düzeltir. Nöralterapi ile tedavi edilebilen hastal›klar: 1. Fibromiyalji 2. Boyun ve bel f›t›¤› 3. Detoks 4. Sporcu yaralanmalar› 5. Eklem ve ekstremite flifllikleri 6. Migren ve gerilim tipi bafl a¤r›s› 7. Artroz (boyun ve diz, koksa kireçlenmeleri) 8. Boyun, omuz, s›rt, bel ve bacak a¤r›lar› 9. Tenisçi dirse¤i, osteoartrit ve burkulmalar 10. Trigeminal nevralji, yüz felci ve di¤er felçler 11. Sinir s›k›flmalar›na ba¤l› a¤r›lar ve kas güçsüzlükleri 12. Do¤um veya cerrahi müdahale sonras› ortaya ç›kan rahats›zl›klar 13. Tinnitus (kulak ç›nlamas›) ve Vertigo (bafl dönmesi) 14. Kronik tonsillit, akut ve kronik sinüzit, farenjit 15. Bronflit, alerjik ve bronflial ast›m, alerjik rinit 16. Primer ve sekonder alerji ve g›da alerjileri 17. Kronik kab›zl›k, ishal, afl›r› gaz durumu ve ülser 18. Psoriyazis, ekzema, zona zoster, alerjik kökenli ürtiker ve aftlar 19. Selülit, varis ve di¤er dolafl›m bozukluklar› 20. Keloid ve ameliyat-yara izleri (skar) tedavisi 21. Organik fonksiyon bozukluklar› 22. Adet düzensizlikleri ve a¤r›l› adet görme 23. Menopoz flikayetleri ve erken menopoz 24. Hiperemezis 25. Tiroid rahats›zl›klar› 26. Renal kolik, nörojenik mesane 27. Empotans (iktidars›zl›k) 28. Dikkat ve konsantrasyon bozukluklar› 29. Panik atak ve korku tedavisi 30. Uyku bozukluklar› 31. Obezite (fliflmanl›k) 32. Kronik yorgunluk 33. Sigara b›rakma Dermatolojik tedaviler t›bb›n di¤er branfllar›ndaki tedavi prensipleriyle ço¤u kez benzerlik gösterir. Ancak topikal uygulamalar di¤er uygulamalardan farkl›l›k gösterir. Bunun yan›nda; sistemik (enteralparenteral), fiziksel (koterizasyon, kriyoterapi, lazer, PUVA...), cerrahi (eksizyon, rekonstrüksiyon...), kozmetik (peeling, botulinum toksini...) gibi tedavi yöntemleri bafll›ca tedavi yöntemleridir. Deri hastal›klar› içinde en çok nörotransmitterlerin ve sitokinlerin ifle kar›flt›¤› inflamatuar durumlarda ve dolafl›m›n bozuk oldu¤u selülit ve trofik kondisyonlarda, nöralterapi regülasyon düzenleyici olarak uyguland›¤›nda tedavi yan›t› kifliden kifliye de¤iflmekle fayda sa¤lamaktad›r. Kaynakça: 1. Nazl›kul H. Prof. Dr. Nöralterapi. 2010, Nobel T›p Kitapevleri: 1-30. 2. Sar›kan Ü. G. Ders Notlar› 3. ‹nternet Plastik Cerrahi PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 70 Hangi Yaflta Hangi Estetik? Op. Dr. Nuri Soysal International Hospital Estetik, Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Bölüm Sorumlusu Gençler üniversiteyi bitirip 20’li yafllar›na geldiklerinde, ekonomik özgürlüklerine de yavafl yavafl kavuflmufl oluyorlar. Bu durumda vücutlar›nda rahats›zl›k duyduklar› yanlar›ndan estetik yapt›rarak kurtuluyorlar. Daha çok burun, meme ameliyatlar›, vücut flekillendirme ameliyatlar› devreye giriyor, yüzdeki aknelerle ilgili izler tedavi ediliyor. Estetik operasyonlar sadece güzelleflmek için de¤il, t›bbi gereklilikler nedeniyle de yap›l›yor. Özellikle çocuklarda uygulanan estetik operasyonlarda t›bbi gereklilikler ön planda oluyor. Kepçe kulakl› bir çocuk, okulda ve sokakta arkadafllar› taraf›ndan alaya al›n›yor, özgüveni sars›l›yor, okul baflar›s› bile etkileniyor. Kulak esteti¤i befl yafl›ndan itibaren yap›labiliyor. Çünkü bu yafltaki çocuklar kulak geliflimlerinin çok büyük k›sm›n› tamamlam›fl oluyor. Kepçe kulaktan dolay› çocu¤un arkadafllar› taraf›ndan alaya al›narak, psikolojik travmaya maruz b›rak›lmas›ndansa, okula bafllamadan bu ameliyat› olmas›, çocu¤un ruh sa¤l›¤›na olumlu etki yap›yor. Bunun d›fl›nda do¤ufltan gelen dudak yar›klar› gibi anomaliler, alt› parmakl› olmak ve belli bölgelerdeki yan›klar estetik operasyon yap›lmas›n› gerekli k›l›yor. Bu sorunlar›n tedavisinin küçük yafllardan itibaren yap›lmas›, çocuklar›n gelecekteki yaflamlar›n› da olumlu etkiliyor. Yan›klar, dudak yar›klar›, yüz ve vücuttaki yan›klar› rekonstrüksiyon ya da estetik diye ay›rmam›z mümkün de¤ildir. Çünkü önce çocu¤un dudak ve dama¤›ndaki yar›¤› düzeltip, ard›ndan izleri gidermek amac›yla estetik yapar›z. 16-18 Yafl Aras› Estetik Çocukluk ça¤›ndan ç›k›lmas›yla birlikte, gençlik döneminde akneler en çok rahats›z olunan sorunlar›n bafl›nda geliyor. Dermatologlar›n de¤erlendirme- leri ve ilaç tedavileriyle birlikte, estetik amaçl› ifllemler uygulanabilir. Gençlerin en çok tercih ettikleri estetik ifllemler aras›nda burun esteti¤i, meme küçüklü¤ü ve liposuction ifllemleri geliyor. Tüm bu ifllemleri gence 18 yafl›nda yap›yoruz. E¤er tedavi ile düzelmeyece¤ine inan›yorsak, birtak›m rahats›zl›klar› genç yaflta ameliyat edebiliyoruz. 20 yafl›n alt›nda ileri derecede meme büyümesi ameliyatlar›n› 18 yafl›nda yap›yoruz. Çünkü bir genç k›z›n, be¤enmedi¤i memelerinden kurtulmas› için 30 yafl›na gelmesini beklemeye gerek yok. 20 yafl›n alt›nda da ameliyat olabilir. ‹stedi¤i k›yafetleri giyemeyecek, sürekli görüntüsünden rahats›z bir flekilde dolaflmak durumunda kalacak, belki arkadafllar› alay edecek. Tam özgüvenin olufltu¤u bir ça¤da bu güveni yitirmifl olacak. Ancak burada gencin böyle bir operasyona haz›r olup olmad›¤›n› bilmek önemli. Bu ameliyata ruhsal anlamda haz›r olup olmad›¤›n›n araflt›r›lmas›, tart›fl›lmas› gerekiyor. Bu durumda psikiyatri uzmanlar›ndan yard›m al›nmas›n› isteyebiliyoruz. 18 yafl›ndan önce gençlere ameliyat yap›yorsak, anne ve babalar›n›n yaz›l› izni gerekiyor. 20-30’lu Yafllarda Estetik Gençler üniversiteyi bitirip 20’li yafllar›na geldiklerinde, ekonomik özgürlüklerine de yavafl yavafl kavuflmufl oluyorlar. Bu durumda vücutlar›nda rahats›zl›k duyduklar› yanlar›ndan, estetik yapt›rarak kurtuluyorlar. Daha çok burun, meme Plastik Cerrahi ameliyatlar›, vücut flekillendirme ameliyatlar› devreye giriyor ya da yüzdeki aknelerle ilgili izler tedavi ediliyor. 30’lu yafllardan itibaren ise do¤umla birlikte gelen problemler olufluyor. Memelerin büyümesi, sarkmas›, kar›nda deformasyon oluflmas›, vücudun de¤iflik bölgelerinde ya¤ birikmesi gibi sorunlar ortaya ç›k›yor. Dura¤an yaflam ve kilo almak da bu sorunlar› art›r›yor. 30-40’l› Yafllarda Estetik 30-40’l› yafllarda vücut do¤urganl›¤›n sonlar›na geliyor, kad›nlar bu yafllarda bir çocuk do¤urmufl oluyor, yenisini düflünmüyor. Ama do¤umla birlikte belli sorunlar da ortaya ç›k›yor. Yüzün problemli bölgelerinin ameliyatlar›, göz kapa¤› ameliyatlar›, botoks ve dolgu enjeksiyonlar›, minimal giriflimler dedi¤imiz ameliyat›n daha az kullan›ld›¤›, PHARMETIC SA⁄LIK • 71 daha küçük çapl› müdahaleler ile bu yafllarda estetik aray›fllar oluyor. 40-50 Yafl Esteti¤i 40 yafl›ndan sonra kar›n germe ameliyatlar›, do¤urganl›¤›n bitmesiyle meme toparlama ameliyatlar› ön plana ç›kar. Botoks ve dolgu enjeksiyonlar›, ya¤ enjeksiyonlar› revaçtad›r. Daha çok yüze yönelik ifllemler artar. 50 yafl ve üstünde oluflmufl sorunlara ait vücut ameliyatlar›, yüzün daha a¤›rl›kta oldu¤u agresif yüz germe ameliyatlar› ve göz kapa¤› ameliyatlar› devreye girer. fiakak germe ameliyatlar› da gündeme gelebilir. Kad›nlara uygulanan estetik ifllemlerin d›fl›nda, erkek esteti¤ine yönelik ameliyatlar da yap›yoruz. Genç yafltaki erkekler daha çok burun ameliyatlar›n› tercih ederler. Ayr›ca son y›llarda s›kça gördü¤ümüz, genç erkekleri yaz›n denize girmekten utand›ran meme büyümesi sorunlar›na karfl›, 17-18 yafl›ndan itibaren jinekomasti ameliyatlar›n› yap›yoruz. Burunda erkeklerin en çok flikâyetçi olduklar› konu, burunlar›n›n kemerli, düflük, büyük, kal›n olmas› ve nefes alamamakt›r. Türkiye burun aç›s›ndan çok flansl› bir ülke de¤il. Yafl ilerledikçe oluflan problemlere karfl› yüz ve göz ameliyatlar› devreye giriyor. 30’lu yafllarda özellikle saç dökülmelerinden rahats›z olurlar. Saç ektirmek isterler. Bunun d›fl›nda 3040’l› yafllar hareketsiz bir dönemse, bölgesel ya¤lar›n azalt›lmas› için liposuction ifllemini hastalar istiyor. Göz kapa¤› ameliyatlar›n› erkekler daha çok tercih eder, yüz germe yapt›rmazlar. Erkekler 50’den sonra estetikten medet ummazlar, sa¤l›klar›n› korumaya ve kaliteli bir ömür sürmeye çal›fl›rlar. Soru Cevap PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 72 Ça¤›n Hastal›¤› Diyabet Ecz. Ayfer Lalo¤lu Pharmetic Giriflimci Eczac›lar Derne¤i Üyesi Bizler sa¤l›k dan›flman›y›z. Eczaneye gelen her diyabet teflhisi konmufl hasta morali bozuk olarak gelir. “Ben diyabet oldum, sevdi¤im fleyleri yiyemeyece¤im” diye yak›n›r. Biz de onlara morallerini yüksek tutmalar›n›, doktorun verdi¤i ilaçlar› zaman›nda almalar›n›, ilaçlar›n› asla kesmemeyi ve doktora dan›flmadan de¤ifltirmemelerini öneririz. Özellikle poliklinikler ve acil servislerdeki yo¤unluk ve zaman darl›¤› nedeniyle, hekimlerimizle yeterince konuflma, soru sorma flans› bulamayan hastalar›m›z›n diyabet hakk›ndaki sorunlar›dan eczanemizde en çok karfl›laflt›klar›m›z› sizlerle paylaflmak istiyorum. Diyabet, ça¤›m›z›n hastal›¤›d›r. Dünyada 140 milyonun üzerinde, Türkiye’ de 7 milyon civar›nda diyabet hastas› oldu¤u biliniyor. Diyabet nedir? Halk dilinde kandaki flekerin yükselmesine denir. Kronik bir hastal›kt›r. Kanda bulunan flekerin hücrelere girmesini pankreas bezinden salg›lanan insülin hormonu sa¤lar. ‹nsülinin yoklu¤unda veya yetersizli¤inde fleker hücreye giremez ve kanda fleker yükselir. Açl›k kan flekeri sabah 100’ün üzerindeyse flüpheli, 126’dan yüksekse kifli fleker hastas›d›r. Diyabet metabolik sendrom hastal›¤› olup; protein, ya¤ ve karbonhidrat metabolizmas›n›n bozulmas›d›r. Kaç tip diyabet vard›r? Tip1, Tip2 diyabet diye bilinir. Pre-diyabet (gizli fleker) diye bilinen, diyabet öncesi bir evresi vard›r. Bir de hamilelikte geliflen diyabet vard›r. Bu tür kad›nlarda Tip2 diyabet daha çok görülür. Tedavi flekilleri nas›ld›r? Tip1 diyabet genellikle çocuklarda ve genç eriflkinlerde görülür. Tedavisi insülin enjeksiyonudur. Tip2 diyabet eriflkinlerde (50 ve 75 yafl aras›nda) görülür. A¤›zdan antidiyabetik ilaçlarla tedavi edilir. Gliclazide, metformin hcl, sitagliptin msd, akarboz, repaglinide, pioklitazon, rosiglitazon maleat, nateglinid grubu ilaçlar, doktor reçetesi ile, doktorun uygun gördü¤ü dozda kullan›l›r. Diyabet genetik midir? Tip1 diyabet, ailesinde diyabet olanlarda görülür. Tip2 diyabet de ailesinde diyabet olanlarda daha çok görülür. Yaln›z Tip2 diyabet metabolik sendromu olan kiflilerde göbek çevresinde ya¤ birikmesi neticesinde oluflur. Genellikle fliflman tiplerde beslenme bozuklu¤una ba¤l› olarak geliflir. Reaktif hipoglisemi nedir? Kan flekeri düflüklü¤ünde ortaya ç›kar. Yemek yedikten sonra insülinin kan flekerini düflürmesidir. Diyabetin belirtileri nelerdir? A¤›z kurulu¤u, çok su içme, s›k idrara ç›kma, çok s›k yemek yenildi¤i halde zay›flama, halsizlik, yorgunluk, tatl›ya e¤ilim, sinirlilik, ciltte kuruma, görmede bulan›kl›k, ayaklarda uyuflma gibidir. Diyabet nas›l teflhis edilir? Kan ve idrar tahlilleri ile anlafl›l›r. Normalde idrarda fleker ç›kmamas› gerekir. Kanda açl›k, tokluk kan flekerine bak›l›r. Kifliye 3-4 saatlik fleker yüklemesi yap›l›r. 75 gr glikoz ile e¤er flekeri 3-4 saatte 80’in alt›na düflerse hipoglisemi teflhisi konulur. fiekerin 120’nin üzerine ç›kmas› diyabet belirtisidir (hiperglisemi). Ayr›ca kanda Hbalc testi yap›l›r. 5,8’in üzerinde olursa Soru Cevap PHARMETIC SA⁄LIK • 73 diyabet düflünülür. Hasta endokrinoloji metobolizma doktoru taraf›ndan muayene edilir. Göz ve nörolojik muayene tetkikleri yap›l›r. Diyabet ve obezite (fliflmanl›k) aras›nda bir iliflki var m›d›r? Evet. Tip2 diyabet genellikle kilolu kiflilerde daha fazla görülür. Göbek çevresi genifllemifltir. Kolesterol, trigliseridler yüksektir. Damar yap›s› bozulmufl olabilir. Hiper tansiyon geliflebilir. Diyabet kontrol alt›na al›namazsa göz sinirlerinde harabiyet ve böbreklerde hasar yapabilir. Diyabet hastalar› kan flekerini ölçebilir mi? Çok rahatl›kla ölçer. Parmak ucundan bir damla kanla anlafl›l›r. fieker ölçüm cihaz›yla bu ölçümü yapabilir. Çeflitli saatlerde parmaktan ölçerek bir profil yapabilir ve bunu doktoruna gösterir. Diyabet hastalar› nas›l beslenmelidir? S›k› s›k ama azar azar yemelidir. En az alt› ö¤ün beslenmelidir. 3 ana ö¤ün 3 ara ö¤ün fleklinde olmal›d›r. Ana ö¤ünlerde ya¤s›z et, salata, sebze, yo¤urt, çorba fleklinde; ara ö¤ünlerde meyve, süt, bisküvi, etlerden beyaz et (bal›k, tavuk), haftada 1-2 gün ya¤s›z k›rm›z› et ›zgara hafllama fleklinde yenebilir. Hamur tatl›lar›ndan kaç›n›lmal›, sütlü tatl›lar tercih edilmelidir (tatland›r›c› ile yap›lm›fl). Kuruyemifller, alkollü içkiler, kolal› içecekler ve sigaradan uzak durmal›d›rlar. fieker, flekerli g›dalar, tatl›, bal, reçel, pekmez yenmemlidir. Çay, kahve fazla olmamak kayd›yla tatland›r›c›larla içilmelidir. Kuru bakliyat etle de¤iflim yap›larak kullan›lmal›d›r. Tah›llar ölçülü yenmelidir. Konserve kullan›lmamal›d›r. Bulgur yerine pirinç, beyaz ekmek yerine kepekli ekme¤i tercih etmelidirler. Diyet uzmanlar›yla birlikte dengeli beslenme program› yapmal›d›rlar. Diyabet hastalar› nelere dikkat etmelidir? Her diyabet hastas›n›n bir diyabet doktoru olmal›d›r. Doktorunun önerdi¤i ilaçlar› zaman›nda ve önerdi¤i dozda almal›d›rlar. Stresten uzak durmal›d›rlar. Egzersiz (a¤›r olmamak kofluluyla) yapmal›d›rlar. Gün içinde yürüyüfl yapmalar› ve yüzmeleri çok faydal›d›r. Hipoglsemisi olan hastalar yanlar›nda fleker, kurukay›s›, kepekli bisküvi bulundurmal›d›r. Diyabet hastalar›nda ayak bak›m› çok önemlidir. Evde pamuklu çorap giymeleri tavsiye edilir. Çünkü fleker hastalar› enfeksiyona çok aç›kt›r. Yaralar› çok geç iyileflir. Cilt bak›m›na çok dikkat etmelidirler. Cilt kurulu¤una karfl› nemlendirici kremler kullanmal›d›rlar. Kilolar›na dikkat edip, yeterli ve dengeli beslenmelidirler. Diyabet hastalar› antidiyabetik ilaçlar d›fl›nda ne gibi ilaçlar alabilirler? Diyabet hastalar›, özellikle Tip2 diyabetli hastalar, kolesterol ve trigliseridleri yüksek hastalard›r. Doktoru antidiyabetik ilaçlar›n yan›nda statin grubu kolesterol ilaçlar› trigliserid ilaçlar› ve hipertansiyon ilaçlar›n› da birlikte kulland›rabilir. Chrom›um p›col›nate alternatif olarak kan flekerinin dengesini düzenler. Fazla kilo halsizli¤ine iyi gelir. Omega 3 kolestrolü düflürür. Tabii ki doktoruna sorarak alabilir. Bir eczac› olarak eczanenize gelen diyabetli hastalar›n›za ne önerirsiniz? Bizler sa¤l›k dan›flman›y›z. Eczaneye gelen her diyabet teflhisi konmufl hasta morali bozuk olarak gelir. “Ben diyabet oldum, sevdi¤im fleyleri yiyemeyece¤im” diye yak›n›r. Biz de onlara morallerini yüksek tutmalar›n›, doktorun verdi¤i ilaçlar› zaman›nda almalar›n›, ilaçlar›n› asla kesmemeyi ve doktora dan›flmadan de¤ifltirmemelerini öneririz. fieker ölçüm cihaz›n› kullanmay› bilmiyorsa ö¤retiriz. ‹nsülin alan hastalar›m›za i¤nesini zaman›nda ve doktorunun yazd›¤› dozda yapmalar›n› anlat›r›z. Kilolar›na dikkat etmelerini, egzersizlerini zaman›nda yapmalar›n› söyleriz. Unutmayal›m ki diyabet ölümcül bir hastal›k de¤ildir. Tedavisi olan bir hastal›kt›r. Sa¤l›kl› ve uzun ömürlü yaflamak için bir f›rsatt›r. Sadece diyabetli kifliler de¤il, her insan›n kendisine bakmas› ve dengeli beslenmesi gerekmektedir. Yaflam›n kaliteli olmas› için mutlu yaflamlar dile¤iyle… Uzman Görüflü PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 74 Tafl Devri Diyeti Prof. Dr. Ahmet Aydın Özellikle ‹kinci Dünya Savafl›’ndan sonra geliflmifl ülkelerde bir yandan insanlar›n al›m gücü artarken, di¤er taraftan g›da maddesi fiyatlar› düfltü. Bunun sonucunda rafine fleker ve m›s›r flurubu gibi tatland›r›c›lar meflrubat, bisküvi, pasta, kek ve di¤er haz›r g›dalarla çok miktarda tüketilmeye baflland›. Bizden 3-4 nesil öncesinde bile insanlar daha sa¤lamd›. Birkaç nesil içinde genetik yap› de¤iflmeyece¤ine göre, ne oldu da bu hastal›klar bu kadar artt›? Eski günler bir taraftan güzel ama, bir taraftan da hayat çok güç. ‹nsano¤lunun hayat› eskiden çok daha zormufl, flimdi bedensel aç›dan daha rahat, ama ruhsal aç›dan öyle de¤il. Besin ihtiyaçlar›m›z milyonlarca y›ll›k bir evrim sonucu flekillenmifl. Bilindi¤i gibi vücudumuzun bütün fonksiyonlar› 30 bine yak›n gen taraf›ndan denetleniyor. Bugünkü genlerimizin %99.99’u 40 bin y›l önceki atalar›m›z›n (homo sapiens) genleri gibi çal›flmakta. Yani genlerimiz eski, 40 bin y›l önceki gibi, ama onlar› etkileyen çevresel faktörler yeni ve çok de¤iflti. Yontma Tafl Devri 5-10 bin y›l önce bitti. O zamandan bu zamana kadar genlerimizde çok az de¤ifliklik olmas›na ra¤men, çevresel flartlar ve özellikle de yiyeceklerimiz çok büyük oranda de¤iflti. Özellikle son 50-100 y›l içinde do¤al olmayan, ifllenmifl ve katk› konulmufl g›dalar afl›r› flekilde kullan›lmaya baflland›. Buna ba¤l› olarak taze sebze meyve ve tencere yemeklerinin tüketiminde de belirgin bir azalma oldu. E¤er genlerimizin bafl edemeyece¤i do¤al olmayan yiyeceklerle beslenirsek hücrelerimiz y›pran›yor ve normal ifllevlerini göremiyorlar. Sonuçta genler ve yiyecekler aras›ndaki bu evrimsel uyumsuzluk hali fliflmanl›k, diyabet, kroner kalp yetmezli¤i, hipertansiyon, felç, depresyon, hiperaktivite, otizm, reflü, ülser, ast›m, romatizma, kronik yorgunluk sendromu, kanser ve osteoporoz gibi son y›llarda müthifl art›fl gösteren çok say›da kronikdejeneratif hastal›¤a neden oluyor. Bunun aksine e¤er genlerimizi iyi besler, onlar›n al›flk›n oldu¤u g›dalar› verirsek, yani atalar›m›za benzer flekilde yersek, genlerimiz görevlerini iyi yap›yorlar. Sonuçta yaflam süremiz ve kalitesi art›yor, hastal›klardan korunuyoruz. 2.2 milyon y›l önce ilk gerçek insan et a¤›rl›kl› olarak beslenmekteydi ve bunun yan›nda taze sebze-meyve kabuklu yemifller yemekteydi. 10 bin y›l önce Mezopotamya’da tar›m devrimi ile Yontma Tafl Devri bitti, et ve sebze-meyve a¤›rl›kl› diyet büyük öçüde terk edildi. Göçebeli¤i bitirip yerleflik hayata geçifli sa¤layan tar›m devriminin insan nüfusunun artmas›na ve medeniyetlerin ilerlemesine büyük katk›s› oldu. Yeterli besin bulamamaya ba¤l› açl›ktan ölümler azald›. Fakat bu dönemde yap›lan tah›l a¤›rl›kl› beslenme insanlar›n boylar›n› ve yaflam sürelerini belirgin bir flekilde k›saltt›. Çocuk ölümleri, enfeksiyon hastal›klar› ve çeflitli kronik hastal›klarda art›fllar oldu. Tabii en büyük darbe 19. yüzy›lda gerçekleflen Sanayi Devrimi’nden sonra oldu. Diyetlere büyük ölçüde rafine g›dalar (beyaz un ve rafine fleker) girmeye bafllad›. Bu devirde de yiyeceklere ulafl›m daha kolay ve ucuz olmas›na karfl›n, özellikle artan enfeksiyon hastal›klar› nedeni ile yaflam süresinde belirgin bir uzama sa¤lanamad›. Uzman Görüflü Son yüzy›lda diyetimizde meydana gelen en önemli de¤ifliklikleri flöyle özetleyebiliriz: • Rafine fleker ve beyaz un tüketiminin artmas›, • Taze sebze-meyve (vitamin-mineral) ve probiyotiklerden zengin g›dalar›n tüketiminin azalmas›, • Omega-3 tüketiminin azalmas›, Omega-6 tüketiminin afl›r› artmas›, • Katk› maddeleri, toksinler, çevre kirlili¤i, • Yeterli günefl ›fl›¤› al›nmamas› (D vitamini), • Yeterli hareket etmeme. Siz afl›r› fleker tüketimini son y›llarda müthifl art›fl gösteren birçok kronik hastal›¤›n ana nedeni olarak görüyorsunuz. Eskiden fazla fleker tüketilmez miydi? fieker pancar›ndan fleker üretilmesine iki yüzy›l önceki “Endüstri Devrimi” ile baflland›. Sonuçta ya¤ ve fleker tüketimi ç›lg›ncas›na artt›. Mesela ‹ngiltere’de 1750’lerde 2.5/3 kg/y›l olan kifli bafl› fleker tüketimi, 1850’lerde 11 kg/y›l, 1950’lerde 54 kg/y›l, günümüzde ise 75 kg/y›l’a yükseldi. Özellikle ‹kinci Dünya Savafl›’ndan sonra geliflmifl ülkelerde bir yandan insanlar›n al›m gücü artarken, di¤er taraftan g›da maddesi fiyatlar› düfltü. Bunun sonucunda rafine fleker ve m›s›r flurubu gibi tatland›r›c›lar meflrubat, bisküvi, pasta, kek ve di¤er haz›r g›dalarla çok miktarda tüketilmeye baflland›. Osmanl› döneminde Türkiye’de çay flekeri tüketimi son derece azd›. Cumhuriyet’in ilk y›llar›nda fleker fabrikalar›n›n aç›lmas› o kadar önemli bir olayd› ki, co¤rafya kitaplar›na bile geçti. 50’li-60’l› y›llarda bile fleker o kadar k›ymetliydi ki misafirli¤e gidildi¤inde hediye olarak 1-2 kg toz fleker götürülürdü. Günümüzde ise tam bir unluflekerli g›da yeme ç›lg›nl›¤› yaflan›yor. Uzun zamand›r ketçap, toz kahve kremas›, bisküvi, kola, gazoz, flekerleme, meyve suyu, haz›r çorba, çikolata, gofret, puding, haz›r kek vb. yiyeceklerin etiketinde içinde m›s›r flurubu oldu¤u yaz›yor. Peki, g›da sanayicileri niye bildi¤imiz çay flekeri yerine m›s›r flurubunu tercih ediyorlar? PHARMETIC SA⁄LIK • 75 Ucuz da ondan... M›s›rdan yüksek früktoz içerikli m›s›r flurubu yap›m›na 1970’lerde baflland›. 1980’lerde y›lda 3 milyon ton olan üretim, günümüzde 2030 milyon tonun üzerini ç›kt›. Peki, hem tatl›, hem daha ucuz; m›s›r flurubu sizi niye bu kadar rahats›z ediyor? Çay flekeri olan sakaroz (sükroz) bir molekül glikoz ve bir molekül früktozdan olufluyor, yani glikoz/früktoz oran› %50/%50. M›s›r flurubunda ise bu oran %80/%20 ile frükoz lehine. Früktoz, glikoza göre daha güçlü bir tatland›r›c›. Bu nedenle daha az kalori ile ayn› miktarda tatland›r›c› etki sa¤lanarak kaloriden tasarruf edilebilece¤i düflünülmüfl. Hatta bir dönem uzmanlar taraf›ndan diyabet ve fliflmanl›k tedavisinde kullan›lm›fl. Eskisi kadar olmasa bile hala kullan›l›yor. ‹nce ba¤›rsaktan emilerek karaci¤ere gelen früktoz, metabolize edilmek için insüline gerek duymuyor. Sanki bu bir avantajm›fl gibi görünüyor. Fakat de¤iflik metabolik süreçler için çok az früktoz kullan›labiliyor. Geri kalan tüm früktoz ise trigliseritlere (kan ya¤lar›) dönüflüyor. Früktoz tüm flekerler aras›nda en h›zl› ya¤a dönüflendir. Fazla früktoz tüketiminin hayvan modellerinde diyabet, hipertrigliseridemi, kroner kalp hastal›¤›, karaci¤er ya¤lanmas› ve hipertansiyona yol açt›¤› gösterilmifltir. Tafl Devri diyetine göre un ve flekerden uzak durun diyorsunuz. Beyaz un bize anlafl›l›r geliyor, ama kepe¤in içindeki köy unu, bulgur gibi yiyeceklerde mi k›s›tlanmal›? Bu¤day çok besleyici ve vücudumuz için çok gereklidir diye bildik biz bu güne kadar. Son 100 y›l içinde tah›llar›n rafine edilmesi, beyaz un ve rafine flekerlerin (çay flekeri, früktoz, m›s›r flurubu) diyete kat›lmas› kanser, enfarktüs, kemik erimesi gibi onlarca kronik hastal›¤› salg›n ölçüsünde artt›rd›. Ayr›ca insan vücudu, sindirim sistemi bir kanarya gibi tah›l tüketmeye elveriflli bir yap›da de¤il. Çünkü kanaryalar milyonlarca y›ld›r tah›l tüketiyorlar ve genetik yap›lar› buna göre evrimleflmifl. Hâlbuki evrimde 10 bin y›l nerdeyse hiçbifley ifade etmez. Bu k›sa süre içinde 30 bin genin ancak birkaç tanesi yeni duruma adapte olabilir. ‹nsan DNA’s›n›n binde bir oran›nda de¤iflebilmesi için 100 bin y›l kadar bir süre geçmesi gerekti¤ini söyleyen bilim adamlar›na göre, bugünün insanlar›n›n, 50 bin y›l önceki insandan fizyolojik olarak pek bir fark› yok. Hücresel boyutta en uygun sindirilen enerjiye dönüfltürülebilen besinler, insanl›k evriminde en uzun süre tüketilen besinlerdir. Bu arada süt, tah›l ve baklagillerin evrimsel aç›dan yeni g›dalar oldu¤unu, son 10 bin y›ld›r tüketildi¤ini unutmamak gerek. Benimde dahil oldu¤um bir grup bilim adam›, rafine tah›l (beyaz un) ve flekerin insan sa¤l›¤›n›n en büyük düflman› oldu¤unu öne sürmekte. Tabii bunun çeflitli nedenleri var. Rafinasyon ifllemleri s›ras›nda bu¤day›n lif, vitaminler ve mineraller aç›s›ndan en zengin olan tohum özü ve kepe¤i ayr›flt›r›lmakta; sadece endosperm (niflastal› k›s›m) kullan›lmakta. Tohum özü (rüfleym) vitamin ve mineraller bak›m›ndan bu¤day›n en zengin k›sm›. Yap›s›nda E ve B vitaminleri, protein ve lifler bulunmakta. Bu¤day kepe¤i ise bu¤day›n koruyucu d›fl kalkan›. Lif, vitamin ve mineraller (özellikle demir çinko) aç›s›ndan oldukça zengin. Endosperm bu¤day›n a¤›rl›kça %80’ini oluflturur. Protein ve karbonhidratlar›n büyük bir k›sm› bu bölümde. Lif, vitamin ve mineral miktar› çok düflük, pratikte yok kabul edilebilir. Bilindi¤i gibi lifler, ba¤›rsak hareketlerimizi düzenleyen çok önemli besin ö¤eleri. Ço¤unlukla beyaz ekmek, ultra-rafine un ve tatl› çöreklerle beslenen kiflilerde vitamin ve mineral eksikli¤inin, baz› ba¤›rsak hastal›klar›n›n daha fazla görülmesinin sebebi budur. Tah›llara yap›lan ifllemlerden bir di¤eri ö¤ütme. Rafinasyon ifllemleri sonunda elde edilen endosperm ya da niflasta, büyük çelik de¤irmenler yard›m› ile 3-4 kez ö¤ütülerek beyaz un haline getiriliyor. Bu ifllem sonucunda parçac›klar küçüldü¤ünden emilme h›z› da art›yor. Yani beyaz un rafine fleker gibi h›zl› emiliyor… Söyleflinin devam› bir sonraki say›da PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 76 Ekonomi Merkez Bankalar› Bile Henüz Durumdan Emin De¤iller! Halim Çun Gedik Portföy Yönetimi A.fi. Genel Müdürü Onur Mutlu Gedik Yat›r›m Ortakl›¤› A.fi. Genel Müdürü Röportaj: Ecz. Aylin Özkan ‹hracatç› aç›s›ndan kurun, belli bir seviyenin alt›na düflmesinin s›k›nt› yaratt›¤› bir gerçektir. Ancak rekabetçi olmak ad›na, kurun yapay önlemlerle belirli seviyede tutulmas›ndan ziyade, farkl› konseptlerle ve katma de¤eri yüksek ürünlerle yeni bir yap›ya geçilmesi gerekmektedir. Gedik Portföy Yönetimi A.fi. Genel Müdürü Halim Çun ve Gedik Yat›r›m Ortakl›¤› A.fi. Genel Müdürü Onur Mutlu ile y›lsonu ekonomi verilerini mercek alt›na ald›k… Dünyadaki son ekonomik durum nedir? Dünyay› bir bütün olarak ele almaktan ziyade, geliflmifl ve de geliflmekte olan ülkeler fleklinde ayr›flt›rmak daha anlaml› olacakt›r. Geliflmekte olan ülkelere bakt›¤›m›zda toparlanman›n devam etti¤ini söyleyebiliriz. Ancak geliflmifl ülkelerde finans sektörü kaynakl› s›k›nt›lar devam etmektedir. Bu nedenle toparlanman›n geliflmifl ekonomilerde daha uzun zaman alaca¤› gözlenmektedir. Son günlerde s›kça konuflulan ve de Profesör Roubini’nin de alt›n› çizdi¤i 2. bir dip olas›l›¤›n› nas›l de¤erlendiriyorsunuz? Her ne kadar 2. dip gündemde olsa da geçti¤imiz y›l yaflad›¤›m›z fliddette bir gerileme beklenmemektedir. Söz konusu olas› durum ancak “resesyona girme” yani ekonomi aktivitede azalma ve küçülme fleklinde gerçekleflebilir. Ayr›ca bu durumun küresel düzeyde gerçekleflmekten ziyade, ülke baz›nda yaflanaca¤›ndan, hatta baz› ülkelerin (‹spanya gibi) bu durumda oldu¤undan bahsedebiliriz. Bildi¤iniz gibi ABD’de önlem paketi sayesinde 1,5 trilyon dolar gibi bir tutar ile piyasalara destek sa¤lanm›flt›r. Ama istenilen sonuçlar (iflsizlik oran›n düflmesi, ev sat›fllar›n›n eski düzeyine dönmesi, büyüme vb…) bugün itibar›yla al›namam›flt›r. Dolay›s›yla, henüz yorum yapmak için erkendir. Ancak BRIC olarak adland›rd›¤›m›z, Çin, Rusya, Brezilya ve Hindistan’da oluflabilecek olas› kriz durumunda dünya dengeleri sars›labilir ve akabinde finans kanallar› t›kanabilir. Bu durum olas› 2. dip senaryolar›n› tetikleyebilir. Di¤er taraftan emtia fiyatlar› ve petrol piyasalar› aç›s›ndan en büyük habercidir. Olas› anormal düflüfller 2. dip göstergesidir. Bizce, realiteyi görebilmemiz için Ekim ay›na odaklanmam›z gerekmektedir. AB ve Amerika’dan gelecek 3. çeyrek verileri (özellikle büyüme) tabloyu netlefltirecektir. Ancak flunu söyleyebiliriz ki tedbir alacak olan etkin merkez bankalar› bile henüz durumdan emin de¤iller! Ülkemizin güncel durumu nedir? Ülkemizdeki ekonomik göstergeler büyüme (ihracata ba¤l› olarak) ve finansman (ucuz ve uzun vadeli) olmak üzere 2 ana temelde incelenebilir. Son veriler ›fl›¤›nda ihracatta %20 oran›nda art›fl öngörülmektedir. Avrupa bölgesindeki s›k›nt›lar Türkiye’nin en büyük ihraç pazar› olmas› aç›s›ndan önemlidir. Almanya’da yaflanan iyileflme Türk ihracatç›s› aç›s›ndan umut verici olmufltur. Di¤er taraftan finans sektörünün (bankalar›n) krizden yara almadan ç›km›fl olmas›, bankalar›n yurt d›fl›ndan sendikasyon, seküritizasyon gibi kanallarla borçlanabilmesine imkân Ekonomi vermektedir. Bu sebeple finansman kanal›nda da s›k›nt› bulunmamaktad›r. Avrupa’dan gelebilecek finansal kötü dalgalar olsa bile, ülkemiz için s›k›nt› öngörülmemektedir. Hatta 2011’de de büyüme gözlenecektir. Ülkemiz için olas› k›r›lma noktalar› nelerdir? Öncelikli olarak belirleyici olaca¤›n› tahmin etti¤imiz önemli noktalar; referandum ve seçimler; kamu maliyesindeki potansiyel bozulma ve de cari dengedeki bozulmad›r. Piyasalar referandum neticesinde oluflacak tabloyu sat›n alm›fl durumdad›r. E¤er beklenti dahilinde ki senaryo gerçekleflirse, bundan sonraki beklenti tek parti iktidar›n›n gelecek seçimlerdeki durumu olacakt›r. Seçim öncesi kamu maliyesinin nas›l etkilenece¤i ve olas› bozulman›n boyutu di¤er bir önemli husustur. Di¤er taraftan bizdeki büyüme ithalata sebep verdi¤inden, dolayl› olarak cari a盤a neden olmaktad›r. ‹leride yurt d›fl›nda gerçekleflebilecek likidite krizlerinin bizi de etkileyecek olmas› sebebiyle, son dönemde d›flar›daki hareketlere daha duyarl› hale gelmifl durumday›z. Merkez Bankas›’n›n kur ayarlamas›na geçmesi sizce do¤ru olur mu? Merkez Bankas›’n›n böyle bir politikas› oldu¤unu düflünmüyoruz. Gelinen tabloda Merkez Bankas›’n›n faizlerdeki PHARMETIC SA⁄LIK • 77 ayarlamalarla önlem ald›¤›, kuru ise serbest piyasa flartlar›na göre b›rakt›¤› noktas›nda piyasada fikir oluflmufltur. Ayr›ca, olas› dalgalanmalara karfl› Merkez Bankas› al›m ve sat›m pencereleri oluflturarak sert dalgalanmalara karfl› tedbir almaktad›r. Bu noktada Merkez Bankas›’ndan kur ayarlamas›na geçmesini beklemenin bilgi eksikli¤inden ve dar bak›fl aç›s›ndan kaynakland›¤›na inanmaktay›z. Özellefltirme konusunda 2010 beklentileriniz nelerdir? Bildi¤iniz üzere, bu y›l›n en önemli özellefltirmeleri enerji sektöründe yaflanm›flt›r. Elektrik ve do¤algaz da¤›t›m ihaleleri piyasalara hareket getirmifltir. Di¤er taraftan kamu bankalar›n›n özellefltirme takvimi 2011 y›l›na sarkm›flt›r. Önümüzdeki y›l›n seçim dönemine denk geldi¤ini düflündü¤ümüzde bir parça yavafllama olas›d›r. ‹hracatç› aç›s›ndan kurun, belli bir seviyenin alt›na düflmesinin s›k›nt› yaratt›¤› bir gerçektir. Ancak rekabetçi olmak ad›na, kurun yapay önlemlerle belirli seviyede tutulmas›ndan ziyade, farkl› konseptlerle ve katma de¤eri yüksek ürünlerle yeni bir yap›ya geçilmesi gerekmektedir. Sermaye piyasalar›n›n y›lsonu beklenti getirileri nelerdir? Gedik Yat›r›m Menkul De¤erler olarak borsa için 65 bin hedef endeksi öngörmekteyiz. Bono faizlerinde mevcut durum olan 8-8,5 band›n›n korunmas›n› beklemekteyiz. Döviz baz›nda bak›ld›¤›nda kur sepetinin de 1,75 seviyesinde kalmas› olas›d›r. Cari a盤›n s›cak para ile finansa edilmesi ne kadar sa¤l›kl› ve bu konuda ne yap›labilir? Cari aç›k ülkemizin yumuflak karn› olarak kalmaya devam etmektedir. Bu durumda a盤› finanse etmek için yurt d›fl›ndan finansman sa¤lanmas› kaç›n›lmazd›r. Yat›r›mlar kal›c› ve istihdam sa¤lay›c› yeni yat›r›mlardan ziyade, portföy yat›r›mlar› olarak gelmeye devam edecektir. Bu noktada para geldi¤i müddetçe s›k›nt› öngörülmemektedir. Ancak son dönemde yabanc› uzmanlar da bu konuya dikkat çekmektedir. Bireysel yat›r›mc›lar için k›sa ve orta vadeli portföy da¤›l›m› nas›l olmal›d›r? Bireysel yat›r›mc› için portföy da¤›l›m›; %30 hisse senedi, %40 ayl›k mevduat, %30 alt›n (alt›n fonu) olarak yap›labilir. Hisse senedi olarak öne ç›kan sektörleri, cam ve inflaat sektörü, g›da sektörü, hava yollar›, gübre, gayrimenkul yat›r›m ortakl›klar› (›skonto oran› yüksek olan) fleklinde s›ralayabiliriz. Ancak anl›k olarak piyasa takibi yapamayan yat›r›mc›lara tavsiyemiz, yat›r›m uzmanlar› taraf›ndan yönetilen A ve B tipi yat›r›m fonlar›na yat›r›m yapmalar›d›r. PHARMETIC G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMETIC SA⁄LIK • 78 Rahim A¤z› Kanseri Konvansiyonel Pap Smear ile S›v› Bazl› Sitolojilerin Karfl›laflt›r›lmas› Dr. Gürcan Vural Klinik Sitoloji ve Patoloji Uzman› Sitonet Sito-Patoloji Merkezi ThinPrep üzerinde en çok çal›flma yap›lm›fl ve yay›nlanm›fl olan yöntemdir. 1996 y›l›nda FDA onay› alm›fl ve yine bu onaylar FDA ilgili daire direktörü Dr. Steven Gutman taraf›ndan Acta Cytology dergisinde flu net ifadeler ile bildirilmifltir (4): “ThinPrep (TP) sisteminin servikovaginal (rahim a¤z›) prekanseröz (kanser öncesi) lezyonlar›n yakalanmas›nda konvansiyonel Pap Smear'den daha efektif oldu¤u ispatlanm›flt›r.” Servikal (rahim a¤z›) kanser tarama test yöntemleri flu üç bafll›kta toplanabilir: 1- Klasik/konvansiyonel Papanicolaou Test: Pap Smear olarak bilinir. Al›nan örne¤in bir lam üzerine jinekolog taraf›ndan yay›larak haz›rlanan tarama testi. 2- S›v› bazl› sitoloji bafll›¤› alt›nda toplanabilecek, birço¤u henüz FDA onay› almam›fl, klasik tarama yöntemine karfl› üstünlü¤ü kan›tlanmam›fl, laboratuvarda manüel yöntemlerle haz›rlanan Santrifüj tabanl› yöntemler. 3- FDA onayl›, klasik yönteme göre dört kez daha tan›sal duyarl› oldu¤u gösterilmifl, Filtrasyon tekni¤ini tam otomatik cihazlarla standardize eden ThinPrep yöntemi. olarak bildirilmiflse de birçok çal›flmada yanl›fl negatiflik (kanser/prekanser hücre oldu¤u halde bulunamamas›) oran› %6-15 olarak bildirilmifl, kimi örneklerde %50'lere kadar yükselebildi¤i saptanm›flt›r. (1, 2, 3) Yanl›fl negatiflik nedenleri 4 ana bafll›kta toplanabilir: • Örnekleme hatalar› • Kan, mukus ve inflamasyonun (iltihab›n) taramay› engellemesi • Tarama kusurlar› • De¤erlendirme hatalar› Likid bazl› sitolojik test olan ThinPrep iflte bu noktada ilk iki yanl›fl negatiflik gerekçesini ortadan kald›ran ve 1990'l› y›llar›n bafl›ndan itibaren araflt›r›lmaya ve kullan›lmaya bafllanm›fl tekniktir. ThinPrep asl›nda bir markad›r (ayn› Selpak gibi), ancak yine örnektekiler gibi çok benimsenme ve ilk olma nedeniyle yöntem ad› gibi kullan›lmaktad›r. Bunun en belirgin sak›ncas›, hasta ve hekim taraf›ndan asl›nda baflka ve daha az duyarl› bir teknikle yap›lm›fl testin ThinPrep zannedilmesidir. ThinPrep üzerinde en çok çal›flma yap›lm›fl ve yay›nlanm›fl olan yöntemdir. 1996 y›l›nda FDA onay› alm›fl ve yine bu onaylar FDA ilgili daire direktörü Dr. Steven Gutman taraf›ndan Acta Cytology dergisinde flu net ifadeler ile bildirilmifltir (4): “ThinPrep (TP) sisteminin servikovaginal (rahim a¤z›) prekanseröz (kanser öncesi) lezyonlar›n yakalanmas›nda konvansiyonel Pap Smear'den daha efektif oldu¤u ispatlanm›flt›r.” Papanicolaou (Pap) Smear son 50 y›lda servikal kanserlerin ve kanser öncesi de¤iflikliklerin tan›nmas›nda kullan›lan ve bu alanda yeni bir dönemi bafllatan yöntemdir. Her ne kadar konvansiyonel Pap Smear (KP) sensitivitesi (duyarl›l›¤›) %80, spesifitesi (özgünlü¤ü) %99 ThinPrep Bir f›rça yard›m›yla al›nan servikal örnek gluteraldehid ile bir matriks oluflturularak hücrelerin as›l› kalmas›n› sa¤layan s›v› hücre koruyucu içerisine aktar›l›r, burada hücreler üst üste çökmezler ve T 2000 otomatik Rahim A¤z› Kanseri processor hücreleri 8 mikron geniflli¤inde boflluklar› olan bir filtreden emer. Her bir bofllu¤u kapatan hücre o alan için emifli durdurdu¤undan hücreler üst üste binmezler. Ard›ndan filtre kalsiyum ile kapl› adheran (yap›flkan) lamlara dokundurularak tek katl› ince tabakal› bir örnek elde edilir. ThinPrep: 1- ASCUS ve yüksek olgularda Pap Smear'den daha yüksek yakalama oran›, 2- LGSIL ve yüksek olgularda belirgin üstün sensitivite (duyarl›l›k), eflit spesifisite (özgünlük), 3- HGSIL ve yüksek olgularda kesin üstün sensitivite ve hafif yüksek spesifisite göstermektedir. Yine 1996'da FDA onay› içeri¤inde: 1- ASCUS tan›lar›n› azaltt›¤›, 2- LGSIL ve HGSIL oran›n› artt›rd›¤›, 3- Yetersiz materyal s›kl›¤›n› azaltt›¤›, PHARMETIC SA⁄LIK • 79 4- Sitopatologlar›n taramas›n› kolaylaflt›rd›¤›, 5- HPV tarama testlerine olanak sa¤lad›¤› bildirilmifltir. Sitonet Sito-Patoloji Merkezi'nde LBC ThinPrep Eylül 2000'den itibaren denenmeye bafllam›fl ve Aral›k 2000'de sistem kurularak rutin çal›flmalara geçilmifltir. ‹ki y›l boyunca artan iflletme giderleri göz ard› edilerek rutin çal›flmalar split-sample olarak uygulanm›flt›r. Günümüze kadar 150.000 üzerinde ThinPrep olgusu de¤erlendirilmifltir. Rutin taramalarda ince tek katl› sitolojik örnek taramay› ola¤anüstü kolaylaflt›rmakta ve diagnostik duyarl›l›¤› artt›rmaktad›r. Kan, mukus ve abart›l› inflamatuar infiltrasyonlar uygulama s›ras›nda bertaraf edilerek yetersiz ya da kan, mukus ve inflamasyon nedeniyle s›n›rlanm›fl örnek çok azalmaktad›r. Yine ThinPrep örneklerinde, gereken olgularda hastaya ait rezidü materyalde HPV tarama ve tiplendirme çal›flmalar› yap›labilmifltir. Laboratuvar›m›zda 2001 y›l›nda kurdu¤umuz moleküler patoloji departman›nda alt›n standart olan PCR tekni¤i ile HPV-DNA tarama ve tiplendirilmesi yap›lmaktad›r. Bu süre içerisinde 3.500 civar›nda HPV tiplemesi en s›k rastlanan 6, 11, 16, 18, 31, 33, 52, 58 tiplerini ayr› ayr› saptamak üzere yap›lm›flt›r. Kaynaklar: 1- Koss LG. The Papanicolaou Test for Cervical Cancer Detection. A Triumph and A Tragedy. JAMA 1989; 261: 737-743. 2- DeMay RM. Common Problems in Papanicolaou Smear ‹nterpretation. Arch Pathol Lab Med. 1997; 121: 229-238. 3- Dehner LP. Cervicovaginal Cytology, False Negative Results and Standart of Practice. Am J Clin Pathol 1993; 99: 45-47. 4- Gutman S. FDA Clarifies Labeling of Liquid-Based Systems. Letters to the Editors. Acta Cytology 1996. El Ayak Bak›m› PHARMET‹C G‹R‹fi‹MC‹ ECZACILAR DERNE⁄‹ PHARMET‹C SA⁄LIK • 80 Lipidiose Mains Çatlaklara Karfl› Yo¤un El Bak›m Kremi Pro-Fibryl™ içeren çatlaklara karflı yo¤un el bakım kremi ellerinizi uzun süre yatıfltırır ve besler. Lipidiose Mains el kreminin içeri¤indeki Pro-fibryl™, cildi onarıcı özelli¤i ile Acexamic asidin ve yenileyici özelli¤i ile A vitaminin benzersiz bileflimidir. Lipidiose Mains ellerde uzun süreli onarım sa¤lar. Kırmızılıklar ve gerilmelere yatıflır, çatlaklar kapanır. Eller rahatlar ve yo¤un bir flekilde beslenir. Dermetolojik kontroller altında test edilmifl, ya¤sız, sihay noktaya sebep olmayan hipo-alerjeniktir. Tüm Vichy ürünleri gibi yatıfltırıcı ve güçlendirici özelli¤i olan Vichy Termal Suyu içerir. Perakende Satıfl Fiyatı: 24.50 TL Kuru ve zarar görmüfl eller için orijinal formülasyon. Cildi besler, korur, yat›flt›r›r ve yeniden yap›land›r›r. Ellerinizde oluflmufl çatlaklar› h›zl› bir flekilde onar›r. Sudan etkilenmez. Yumuflak ve ipeksi bir dokunufl sa¤lar. Perakende sat›fl fiyat›: 21.50 TL Pedi Perfect Pedikür Kiti El ve ayak bak›m›nda dünya devi Sally Hansen’›n pratik pedikür kiti; Pedi-Perfect ile ayaklar›n›zdaki sertleflmifl ve kurumufl deriden h›zla kurtulabilir ve bak›ml› ayaklara sahip olabilirsiniz. Kitin içerisindeki; • Mikro Dokulu Topuk Pürüzsüzlefltirici Törpü ile sertleflmifl ve nas›rlaflm›fl deriden h›zla kurtulabilirsiniz! • Uzun Süre Dayan›kl› Seramik Ayak ve Topuk Törpüsü ile ayaklar›n›z› pürüzsüzlefltirebilirsiniz! • Ölü Deriyi Haznesinde Toplayan Güvenli Tutufl Kab› ile kolayca haznesini boflaltabilirsiniz! • T›rnak Makas› ve Pedikür Kolaylaflt›r›c› Parmak Aras› Sünger ile pedikürünüzü kolayl›kla tamamlayabilirsiniz! Perakende Satıfl Fiyatı: 44 TL ‹çeri¤indeki; A, E ve C vitaminleri ile ellerinizi beslerken, Shea Ya¤› ile pürüzsüz ve yumuflak ellere kavuflman›za yard›mc› oluyor. Özel formülü ile 18 saat boyunca ellerinizi “görünmez bir eldiven”gibi sararak gün boyunca korumay› destekliyor. Perakende Satıfl Fiyatı: 26.50 TL Atoderm Hand Cream Kuru ve y›pranm›fl eller için, shea ya¤›, gliserin ve laminarya içeren, onar›c› ve besleyici krem. El bölgesine nazikçe masaj yaparak uygulay›n. 50ml Perakende Satıfl Fiyatı: 14.79 TL S.O.S T›rnak Yeme Önleyici T›rnak Yeme Problemine Do¤al Çözüm! T›rnak yeme al›flkanl›¤›, yetiflkinlerin ve özellikle de çocuklar›n günlük hayattaki en büyük problemlerinden biri. Bir çok kad›n›n hem güzel görünümlü hem de sa¤l›kl› t›rnaklara sahip olmas›n› engelliyor. Üstelik bir çok enfeksiyona da ortam haz›rl›yor. T›rnaklar› güçlendirmede, korumada ve hücre yenilenmesinde yard›mc›d›r. ‹çeri¤indeki ac› tat sayesinde, t›rnak yeme al›flkanl›¤›n› durdurmay› amaçlayan bu jel, t›rnaklar›n yap›s›n› güçlendirerek tekrar büyümelerini sa¤lar. Klinik çal›flmalarda, 2 haftada t›rnak yüzeyi düzgün, pürüzsüz görünür, t›rna¤›n yap›s› güçlenir. Kendinden var olan f›rças› sayesinde kullan›m› kolay ve basittir. Oje sürer gibi ihtiyac›n›z olan her yerde! 10ml Perakende Satıfl Fiyatı: 27 TL 18 Hour Protective Hand Creme 18 Saat Etkili El Bak›m Kremi Avene Termal Su Bazl› Cold Creme El Bak›m Kremi Babé El Kremi SPF10 OHT Peptide 3 El Kremi Oligopeptit ve Tetrapeptit içeren tek el kremidir. Düzenli günlük kullan›m ile, ellerin daha genç bir görünüm kazanmas›n› ve güzelli¤inin korumas›n› hedefler. Nem dengesini korumaya destek olur. D›fl etkenlerin olumsuz etkilerine karfl› korumay› amaçlar. Ya¤l› his b›rakmaz. OHT Peptide 3 el kremi sadece yetkili eczanelerde. Perakende sat›fl fiyat›: 49 TL Dermologica MULTIVITAMIN HAND & NAIL TREATMENT El Kremi C ve E vitaminleri ile beraber yüksek oranlarda Yosun Özü, Panthenol ve Allantoin’e, Sodyum PCA ve Sodyum Hyaluronate eklendi. Bu içerikler formülün daha yo¤un nem vermesini, kuzey rüzgarlar› eserken ya da yaz günefli parlarken bile ellerin sa¤l›kl› ve yumuflak kalmalar›n› sa¤lar. Piyasadaki bir çok el kreminin aksine MultiVitamin Hand & Nail Treatment suni koku ve renklendiriciler içermez, bu da ellerin hassas ve ince derisinin tahrifl olmas›n› önler. 75 ml Perakende Satıfl Fiyatı: 80 TL Kuru, hassas ve y›pranm›fl elleri yumuflat›r ve korur. Cildi derinlemesine nemlendirir ve derinin zarar görmüfl tabakas›n› canland›r›r. Ellere yumuflak, sa¤l›kl› ve ipeksi görünüm kazand›r›r. Bütün y›l boyunca elleri güneflin zararl› ›fl›nlar›ndan korur. Cildin yüzeyinde ince tabaka oluflturarak s›k s›k y›kamalardan ve d›fl etkenlerden korur. Ciltte lekelerin oluflumunu engeller. Kontakt dermatit, atopik egzamalar, di¤er dermatitlerin ve ciltteki çatlaklar›n tedavisinde tamamlay›c›d›r. Ekim ay› boyunca Babé Depigmentasyon Krem SPF 20 alan herkese 21 TL de¤erindeki el kremi hediye. Perakende Satıfl Fiyatı: 21 TL DDF Pedi Cream Topuk ve dirseklerdeki çatlaklar› giderir. Yumuflat›c› ve nemlendiricidir. Cildin pürüzsüz bir görünüme kavuflmas›n› sa¤lar. Serinletici ve ferahlat›c› etkidedir. 113.4gr Perakende Satıfl Fiyatı: 80 TL