Sistem mühendisliği

Transkript

Sistem mühendisliği
SĠSTEM MÜHENDĠSLĠĞĠ
TANIMLAR
ÖMER ERTEKĠN, PSCONSULTECH
Şubat 2012, Ders 1, Sürüm1
ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH
1
GÜNDEM
 MÜHENDĠS
 SĠSTEM
 SĠSTEM MÜHENDĠSLĠĞĠ
 BĠLGĠ ALANLARI
Şubat 2012, Ders 1, Sürüm1
ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH
2
SĠSTEM MÜHENDĠSLĠĞĠ UYGULAMALARI
 Dünyada ilk Sistem Mühendisliği yaklaĢımının ortaya
konması 1940 yılında olmuĢtur (Bell Labs, MIT, RAND
Corp.).
 ABD, Sistem Mühendisliği yöntemlerini Ġkinci Dünya
Savasında birçok sistemin geliĢtirilmesinde yaygın olarak
kullanmıĢtır.
 Ġlk SM dersleri MIT „de 1950 yılında verilmeye baĢlamıĢtır.
 Günümüzde ABD ve Avrupa ülkelerinde SM uygulamaları
standart hale gelmiĢtir.
 Bu ülkelerde öğrenciler SM eğitimini lisans ya da yüksek
lisans eğitimi olarak alabilmektedirler.
Şubat 2012, Ders 1, Sürüm1
ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH
3
SĠSTEM MÜHENDĠSLĠĞĠ UYGULAMALARI
•http://www.fhwa.dot.gov/cadiv/segb/files/se
gbversion3.pdf
•http://www.leidraadse.nl/
Şubat 2012, Ders 1, Sürüm1
ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH
4
SĠSTEM MÜHENDĠSLĠĞĠ UYGULAMALARI
•http://energy.gov/sites/prod/files/cioprod/documents/SEM3_1231.pdf
Şubat 2012, Ders 1, Sürüm1
ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH
5
MÜHENDĠS
Mühendis, belli amaçlara yönelik olarak, kısıtlamalarıyla birlikte ortaya
konan bir soruna, teknik çözüm bulan kiĢidir. Amaçlar ve kısıtlamalar,
teknik, toplumsal veya iĢ dünyasıyla ilgili olabilir. .
Etimoloji
Latin
Greek
ingeniatorem
Yaratıcı, yetenekleri olan kiĢi,
Ġcat etme, yaratıcı olma özelliğine sahip kiĢi
ingenium “deha/ dahi”
Sözlük:
“hendese” yani geometri, aritmetik yapan anlamındadır.
(Kaynak : Türk Dil Kurumu Sözlüğü)
Şubat 2012, Ders 1, Sürüm1
ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH
6
SĠSTEM
“System means a grouping of parts that operate together for a common purpose.” (Business Systems
Engineering Watson, 1994).
A system is an assemblage or combination of elements or parts forming a complex or unitary whole, such as
a river system or a transportation system; any assemblage or set of correlated members, such as a system of
currency; an ordered and comprehensive assemblage of facts, principles, or doctrines in a particular field of
knowledge or thought, such as a system of philosophy; a coordinated body of methods or a complex scheme
or plan of procedure, such as a system of organization and management; any regular or special method of
plan or procedure, such as a system of marking, numbering, or measuring (Blanchard & Fabrychy, 1998).
Etimoloji
Late Latin: systemat-, systema (1619)
Greek:
systEmat-, systEma,
synistanai kökeninden syn- ve histanai kelimelerinin birleĢiminden
oluĢmaktadır.
syn- “birlikte (together) "
histanai “ayakta kalmayı, dayanmayı sağlamak, (cause to stand)"
(Kaynak : www.etymonline.com)
Sözlük
Dizge. Düzen. Bir sonuç elde etmeye yarayan yöntemler düzeni
(Kaynak : Türk Dil Kurumu Sözlüğü)
Şubat 2012, Ders 1, Sürüm1
ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH
7
BĠLĠMSEL YAKLAġIM VE MÜHENDĠSLĠK
Temel bilimler, fiziksel evrenin davranıĢını yöneten temel ilke ve süreçlerin
keĢfi ve yorumlanmasıyla ilgilenir.
Uygulamalı bilimler, sözü edilen ilke ve süreçlerin nitelendirilmesiyle,
bunların teknik sorunların çözümüne yönelik uygulamalarıyla ilgilenir.
Geleneksel mühendislik eğitimi, önceden belirlenen iĢlevleri yerine
getirecek araçların tasarımı, üretimi ve değerlendirilmesi amacına yönelik
temel ilke ve süreçlerin uygulamalarıyla ilgilenir.
Sistem mühendisliği, temel ve uygulamalı bilimler uygulamalarından Ģu
Ģekilde ayrılır: Temel ilke ve süreçlerle doğrudan ilgilenmez, bunları sadece
olası bir çözüm alanı için sınırlamalar Ģeklinde değerlendirir.
Şubat 2012, Ders 1, Sürüm1
ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH
8
SĠSTEM MÜHENDĠSLĠĞĠ
Sistem mühendisliği, pek çok mühendislik bilim dalının ortaya koyduğu
ürünlerin bir araya gelmesiyle oluĢan sistemlerle igilenerek, diğer
mühendislik bilim dallarından ayrılır.
Sistem mühendisliği, dikkatlerin parçaların meydana getirdiği bütünün
tasarımı ve uygulamalarına toplandığı bir mühendislik dalıdır. Sorunla ilgili
her türlü değiĢkeni, toplumsal ve teknik yanlarını da gözeterek, bütünsel bir
yaklaĢımla ele alır.
Sistem mühendisliği, disiplinlerarası, istek sahiplerinin ihtiyaçlarını
karĢılamaya yönelik, sistem devir ömrünü dikkate alan, bütünsel, bu sayede
etkinliği optimize edilmiĢ ortak bir çalıĢmanın ürünüdür.
Şubat 2012, Ders 1, Sürüm1
ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH
9
SĠSTEM MÜHENDĠSLĠĞĠ
System engineering is distinguished by its practical philosophy that
advocates holism in cognition and in decision making; it is grounded on the
arts, natural and behavioral sciences, and engineering and is supported by a
complement of modeling methodologies, optimization and simulation
techniques, data management procedures, and decision making approaches.
Yacov Y. Haimes
University of Virginia
May 5, 2005
Global approach to the development of methodologies and tools to conceive,
analyze, model and optimize processes, organizations or strategies.
Pierre Borne
École Centrale de Lille
May 6, 2005
Şubat 2012, Ders 1, Sürüm1
ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH
10
SĠSTEM MÜHENDĠSLĠĞĠ
Standart
Sistem Tanımı
EIA 632
Her birinin ayrı iĢlevleri yerine getirdiği nihaî ürünlerin bir
araya getirilmesiyle elde edilen yapı.
IEEE 1220
Birbiriyle ilgili insan kaynağı, ürün (donanım, yazılım) ve
süreçlerin (tesis, ekipman, malzeme, iĢlemler) oluĢturduğu,
iĢletme ihtiyaçlarını karĢılamaya yönelik, kullanım ömür
devri boyunca sürdürülebilir set.
ISO 15288
Bir ya da birden fazla iĢlevi yerine getirebilecek, kendi
aralarında etkileĢen unsurların bütünü. Sistem, bir ürün veya
bir hizmet Ģeklinde olabilir.
INCOSE Sis. Müh.
Kılavuzu
Belirli bir hedefi (ör. hava taĢımacılığı) gerçekleĢtirmeye
yönelik alt sistem, bölüm ve unsurların tümleĢik hâli.
Şubat 2012, Ders 1, Sürüm1
ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH
11
SĠSTEM MÜHENDĠSLĠĞĠ
Systems engineering is a professional endeavor that leads to the
engineering of a system of humans, organizations and technologies
 through knowledge management efforts associated with
 bringing the perspectives of all stakeholders to the associated issue to bear,
 such as to enable the appropriate definition of the system to be engineered
such as to achieve needed capabilities and fulfill requirements;
 development of the system through appropriate architecture,
design, and integration efforts; and
ultimate deployment of the system in an operational environment
and
associated maintenance and reengineering of it throughout a
lifetime of trustworthy service to these stakeholders.
Andrew P. Sage
George Mason University
Şubat 2012, Ders 1, Sürüm1
ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH
•12
12
NELERLE ĠLGĠLENĠR
YETENEKLER
ĠHTĠYAÇLAR
ĠġLEVLER
BĠLEġENLER
•SĠSTEM
Şubat 2012, Ders 1, Sürüm1
ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH
•13
13
ANAHTAR KAVRAMLAR
– Sistem çözümü hem ana ürünü, hem de yardımcı
ürünleri içerir
– Sistem yapıtaĢları bir araya getirilerek oluĢturulur.
– Sistemler katman katman oluĢturulur
– Birbirleri ile bağlantılı ve eksiksiz süreçler ile
desteklenmelidir.
– Her seviyede ihtiyaçlar, en uygun çözümün
seçilebilmesine yönelik olarak, tüm paydaĢlar
göz önünde bulundurularak değerlendirilmelidir.
Şubat 2012, Ders 1, Sürüm1
ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH
•14
14
SĠSTEM MÜHENDĠSLĠĞĠ
•PROJE YÖNETĠMĠ
•BĠLEġEN
MÜHENDĠSLĠĞĠ
•SĠSTEM
•ALAN UZMANLIĞI
•MÜHENDĠSLĠĞĠ
•(Tarafik Yönetimi,
•Hava Savunma,
•Otouyol Ücret Top. vs)
Şubat 2012, Ders 1, Sürüm1
ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH
•15
15
SĠSTEM MÜHENDĠSLĠĞĠ (ISO 15288)
Şubat 2012, Ders 1, Sürüm1
ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH
16
BĠLGĠ BĠRĠKĠMĠ
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Sistem Mühendisliği Süreci
Sistem Tasarımı
Sistem Çözümlemesi
Tedarik Sürecinde Sistem Mühendisliği
Gereksinim Mühendisliği
Sistem Mühendisliğinde KarmaĢıklık ve KargaĢa
Sistem Çözümlemesine Dayalı ĠĢletme Çözümlemesi
Sistem Simülasyonu ve Modellemesi
Güvenilirlik, Sürdürülebilirlik, ElveriĢlilik, Desteklenebilirlik, Uzun
Ömürlülük, Lojistik vb.
Ġnsan Etkeni
Sistem Emniyeti
Sistem Yazılım Mühendisliği
Sistem Entegrasyonu
Sistem Üretilebilirliği
Sistem Kalite Güvencesi
Test ve Değerlendirme
Sistem Maliyet Tahmini
Şubat 2012, Ders 1, Sürüm1
ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH
17
BĠLGĠ BĠRĠKĠMĠ
•
•
•
•
•
•
Risk Değerlendirmesi ve Yönetimi
Teknoloji Değerlendirmesi
Sistem Proje Önderliği
Sistem Mühendisliği Eğitbilimi
Kontrol Sistemleri
Sistem Mühendisliğinin Uygulama Örnekleri:
–
Harp Sistemleri
–
Ġnsansız Araç Sistemleri
–
Kara Sistemleri
–
Hava Sistemleri
–
Deniz Sistemleri
–
Uzay Sistemleri
–
ġebeke Sistemleri
–
Dağıtımlı Sistemler
–
Yatırım Sistemleri
–
C4ISR Sistemleri (Command, Control, Communication, Computer, Information,
Surveillance, and Reconnaissance Systems)
–
Eğitim Sistemleri
–
Önemli Altyapı Sistemleri
–
Askeri Sistemler
–
Kamusal, Devlete Ait Sistemler
Şubat 2012, Ders 1, Sürüm1
ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH
18

Benzer belgeler

Sistem mühendisliği

Sistem mühendisliği Mühendis, belli amaçlara yönelik olarak, kısıtlamalarıyla birlikte ortaya konan bir soruna, teknik çözüm bulan kişidir. Amaçlar ve kısıtlamalar, teknik, toplumsal veya iş dünyasıyla ilgili olabilir...

Detaylı