4 yıl önce Türkiye Kalkinma Yardimlari Raporu 2013

Transkript

4 yıl önce Türkiye Kalkinma Yardimlari Raporu 2013
ISBN 978-975-19-6259-1
T.C. BAŞBAKANLIK
TÜRK İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON AJANSI BAŞKANLIĞI
ATATÜRK BULVARI NO: 15 ULUS/ANKARA
TEL: 0 312 508 10 00
TÜRK İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON AJANSI BAŞKANLIĞI
RAPORU HAZIRLAYANLAR
Füsun Gür,
Nurdan Çakır, Şevki Mert Barış,
Alper Eren, Ali Fuat Cebeci,
Ayşe Dilsizoğlu, Bilge Sungur,
Haluk Yıldız, Zeynep Ercan,
Muhammed Ömer Ersoy
İLETİŞİM
TİKA
TASARIM
Finar Kurumsal
BASKI
Bilnet Baskı Çözümleri
FOTOĞRAFLAR
TİKA Basın ve Tanıtım Birimi
AA Arşivi
ISBN
978-975-19-6259-1
TÜRK İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON AJANSI BAŞKANLIĞI
STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRESİ BAŞKANLIĞI
RAPORLAMA VE KOORDİNASYON BİRİMİ
GIRIŞ
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
SUNUŞ
Prof. Dr. Numan KURTULMUŞ
Başbakan Yardımcısı
Ülkemiz, uluslararası krizlerde
dikkatleri kriz bölgelerine çekerek
barış dilinin hâkim kılınması için
çaba harcamakta, Somali, Myanmar,
Orta Afrika Cumhuriyeti gibi politik
istikrarsızlıkların insanlık krizi
boyutuna vardığı ülkelerde somut
katkılar sunmakta, çaresiz hayatlara
doğrudan temas etmektedir.
2
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
GIRIŞ
GIRIŞ
SUNUŞ
Türkiye, kalkınma yardımlarını
%29,7 oranında arttırarak 3,3
milyar dolara yükseltmiştir.
Her türlü etnik, kültürel, dini ve siyasi farklılıkları dışarıda bırakarak nerede bir mazlum,
nerede bir ihtiyaç sahibi varsa ona yardım elini uzatma gayreti içinde olan Türkiye, tüm
ülkelerle ilişkiler geliştirmeye azami çaba sarf etmiştir. Bu çerçevede 2002 yılında 85 milyon
dolar olarak gerçekleşen resmi kalkınma yardımları her geçen yıl artarak 2013 yılında 3,3
milyar dolara ulaşmış ve ülkemiz hem bölgesel hem de küresel kamuoyundaki saygınlığını
pekiştirmiştir.
Türkiye’nin kendine özgü tarihi ve vakıf medeniyetinin oluşturduğu kadim geleneğinden
kaynağını alan yardım felsefesi, ülkemizin bu alandaki faaliyetlerinin farklılaşmasını ve
çalışmaların nitelikli olmasını sağlamaktadır. Bu şuur ışığında ülkemiz kamu kurum ve
kuruluşları, sivil toplum kuruluşlarımızın gittikleri ülkelerde hiçbir karşılık beklemeden hayata
geçirdikleri özverili ve başarılı çalışmalar ve özel sektör temsilcilerimizin yatırımları tüm
dünyanın dikkatini çekmekte ve şüphesiz ki tüm aktörlere yeni sorumluluklar yüklemektedir.
Bugün gelinen noktada, hayata geçirdiğimiz kalkınma işbirliği projeleri örnek olarak
görülmektedir. Geleneksel kuzey-güney, yardım alan-yardım veren yaklaşımı geçerliliğini hızla
yitirirken Türkiye olarak hedefimiz imkânlarımız ölçüsünde en akılcı ve etkin yaklaşımlarla
küresel sorunların çözümüne katkıda bulunmaya devam etmektir.
Türkiye, Afganistan’dan Yemen’e,
Haiti’den Filipinler’e kadar 120
ülkeye yardım elini uzatmıştır.
Coğrafyaları ve sektörleri birbirinden bağımsız düşünmenin imkansızlaştığı, karşılıklı
bağımlılığın arttığı bir çağda, Türkiye, bir taraftan uluslararası platformlarda kalkınma işbirliği
modellerini ve prensiplerini rehber alırken diğer taraftan adil yaklaşımı ve karşılıklı dayanışma
ruhu ile projelerine yön vermekte, ekonomik, sosyal ve çevre alanlarındaki küresel hedeflere
ulaşılması adına üzerine düşen tüm görevleri yerine getirmektedir.
Ülkemiz, uluslararası krizlerde dikkatleri kriz bölgelerine çekerek barış dilinin hâkim kılınması
için çaba harcamakta, Somali, Myanmar, Orta Afrika Cumhuriyeti gibi politik istikrarsızlıkların
insanlık krizi boyutuna vardığı ülkelerde somut katkılar sunmakta, çaresiz hayatlara doğrudan
temas etmektedir.
Diğer taraftan, 2011 yılının Nisan ayında Suriye Arap Cumhuriyeti’nde başlayan olayların
ardından ülkemize gelmeye başlayan Suriyeliler için “Açık kapı politikası” uygulayan ülkemiz
bu yaklaşımını 2013 yılında da sürdürmüş ve kamplarda barınan Suriyeli sayısı 210 bine
ulaşmıştır. Gerek kamplarda gerekse de kamp dışında hayatlarını sürdürmeye çalışan
Suriyelilere yardım etmek insanlık adına kaçınılmaz olmuş, ülkemiz tüm kaynaklarıyla tarihsel
duruşuna uygun hareket etmiştir.
En Az Gelişmiş Ülkelere yönelik
200 milyon ABD dolarlık yardım
taahhüdümüzü aşmanın gururunu
yaşıyoruz.
Bununla birlikte, Birleşmiş Milletler tarafından belirlenen en az gelişmiş ülkelere yönelik
çalışmalarını da sürdüren Türkiye, 2011 yılında ülkemizin ev sahipliğinde düzenlenen “4. En
Az Gelişmiş Ülkeler Konferansı’nda Başbakanımız tarafından söz verilen her yıl 200 milyon
dolar tutarındaki taahhüdünü 2013 yılında da aşmanın gururunu yaşamıştır.
OECD Kalkınma Yardımları Komitesine üye ülkelerin resmi kalkınma yardımları 2013 yılında
%6,1 oranında artarak 134,8 milyar dolar olarak gerçekleşmiş ve tüm zamanların en yüksek
rakamına ulaşılmıştır. Buna karşılık Türkiye ise yardımlarını %29,7 oranında arttırarak 3,3
milyar dolara çıkartmıştır. Bu çerçevede ülkemiz son yıllarda olduğu gibi yine resmi kalkınma
yardımlarını en çok arttıran ülkelerden birisi olmuştur.
Türkiye 2013 yılında Afganistan’dan Yemen’e, Haiti’den Filipinler’e kadar 120 ülkeye
yardım elini uzatmıştır. Bu aşamada TİKA, dış politikamızın uygulayıcı yumuşak gücü olması
bakımından önemli roller üstlenmeye devam etmiştir.
Kalkınma işbirliği sürecinin sorunsuz bir şekilde yürütülmesi adına tüm kamu kurum ve
kuruluşlarımız arasında koordinasyon görevi üstlenen TİKA; buna ek olarak yurt dışındaki
Program Koordinasyon Ofisleri aracılığı ile projeleri doğrudan izlemekte ve doğacak tüm
ihtiyaçlara vakit kaybetmeden mevcut tüm imkânlarla cevap vermektedir.
Bu kapsamda Türkiye’nin kalkınma yardımları projelerini gerçekleştiren başta TİKA olmak
üzere, yaptıkları azimli ve fedakâr çalışmaları nedeniyle tüm ilgili kurum ve kuruluşlarımızı ve
bu çalışmaları bir araya getirerek Türkiye Kalkınma Yardımları Raporunu hazırlayan güzide
kurumumuz TİKA’yı tebrik ediyorum. Prof. Dr. Numan KURTULMUŞ
Başbakan Yardımcısı
3
SUNUŞ
Son on iki yılda Türkiye’nin bölgesel güç kapasitesini ve küresel etkinliğini artırma adına
gösterdiği gayret belki de en fazla kalkınma işbirliği alanında tezahür etmiştir. Bu anlamda
kalkınma yardımları artık, ülkemizin uluslararası arenadaki duruşunun doğal bir parçası haline
gelmiştir. Ülkemizin kuvvetli yumuşak gücü, faaliyetlerinde şeffaf olması ve söyleyeceklerini
açıkça dile getirmesi, dış politikada algılanma biçimini değiştirmiştir.
GIRIŞ
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
ÖNSÖZ
Dr. Serdar ÇAM
Başkan
Son yıllarda kendi ekonomisindeki
gelişmelere paralel olarak uluslararası
işbirliği faaliyetlerini de geliştirme
çabası içinde olan Türkiye ülkelerin
gelişmişlik düzeyine bakmaksızın
dünyanın her köşesinde ekonomik,
ticari, teknik, sosyal, kültürel ve
eğitim işbirliği çalışmalarını hayata
geçirmiştir.
4
2013 yılında Türkiye’nin
resmi ve özel akımlarını kapsayan
toplam kalkınma yardımları
4 milyar 347 milyon dolar olarak
gerçekleşmiştir.
Kalkınma işbirliği alanında ülkemiz her geçen yıl gerçekleştirdiği etkin ve verimli projelerle
sahip olduğu prestijli konumunu pekiştirmektedir. Dünya kaynaklarından insanlığın âdil
bir şekilde yararlanacağı bir ekonomik yaklaşımın yerleşmesi ve Hoca Ahmet Yesevi’nin
öğütlediği “Nerde görsen bir gönlü kırık, merhem ol sen” anlayışıyla hareket eden Türkiye,
2013 yılında da kamu kurum ve kuruluşları, sivil toplum kuruluşları ve özel sektörüyle
uluslararası kamuoyunca da takdir edilen projelere imza atmıştır.
ÖNSÖZ
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
GIRIŞ
GIRIŞ
ÖNSÖZ
Son yıllarda kendi ekonomisindeki gelişmelere paralel olarak uluslararası işbirliği faaliyetlerini
de geliştirme çabası içinde olan Türkiye ülkelerin gelişmişlik düzeyine bakmaksızın dünyanın
her köşesinde ekonomik, ticari, teknik, sosyal, kültürel ve eğitim işbirliği çalışmalarını hayata
geçirmiştir. Bu amaçla Balkanlar, Kafkaslar ve Orta Asya ile yıllara uzanan ve kökleşen
mevcut işbirliklerimiz yeni faaliyetler ile güçlendirilmiştir. Orta Doğu ve Afrika’da ülkemiz
her türlü sorun karşısında ihtiyaç sahiplerine yardım eli uzatmıştır. Bu bölgelerin tümünde
insanların hem acil ihtiyaçlarının karşılanmasına hem de yerleşmiş sorunlarının çözümüne
yönelik geliştirilen projeler ile Türkiye kalkınma işbirliği süreçlerinin yürütülmesinde önemli
tecrübeler kazanmıştır.
2011’de ülkelerinde ortaya çıkan iç karışıklıklar nedeniyle ülkemize sığınan Suriyeliler için
Türkiye, başta AFAD olmak üzere ilgili kamu kurum ve kuruluşlarımız ve STK’larımızca
yardım seferberliği başlatmış ve Suriyeli misafirlerimizin yaşanan süreçten olabildiğince az
etkilenmesi için başlatılan özverili çalışmalara devam edilmiştir.
Coğrafi dağılım açısından
2013 yılında kalkınma işbirliği
projelerinin %55,9’u Orta Doğu’da
hayata geçirilmiştir.
2013 yılında dünyada yaşanan doğal afetlere ve çeşitli krizlere kayıtsız kalmayan Türkiye,
özellikle Somali’de milyonlarca insanı doğrudan etkileyen ve BM tarafından “insanlık krizi”
olarak nitelenen açlığa, Filipinler’de meydana gelen Haiyan tayfununun yarattığı yıkımlara,
Myanmar’da yaşanan çatışma ortamına ve Filistin’deki zulümlere kayıtsız kalmamış, mevcut
imkânlarını bu bölgelerdeki insanlar için kullanmıştır.
2013 yılında Türkiye’nin resmi ve özel akımlarını kapsayan toplam kalkınma yardımları 4 milyar
347 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Anılan yardımların 3 milyar 307 milyon doları resmi
kurumlarımızca yapılırken 820 milyon doları Türk özel sektörünce doğrudan yatırım şeklinde
gerçekleşmiştir. STK’larımızın yapmış olduğu yardımlar ise 280,23 milyon doları bulmuştur.
Bu bağlamda BM tarafından belirlenen RKY/GSMH oranına ilişkin %0,7 hedefine bir parça
daha yaklaşılmıştır. 2010 yılında %0,13, 2011 yılında %0,17, 2012 yılında ise rekor bir artışla
%0,32 olarak gerçekleşen oran 2013 yılında da artış çizgisini koruyarak %0,42’ye ulaşmıştır.
Coğrafi dağılım açısından 2013 yılında kalkınma işbirliği projelerinin %55,9’u Orta Doğu’da,
%24,7’si Afrika’da, %15,3’ü Güney ve Orta Asya’da, %3,1’i ise Balkanlar ve Doğu Avrupa’da
hayata geçirilmiştir. Ülkemizin yardımlarından en çok yararlanan 10 ülke ise sırasıyla Suriye,
Mısır, Kırgızistan, Somali, Afganistan, Filistin, Pakistan, Kazakistan, Tunus ve Azerbaycan
olmuştur.
2013 yılında OECD Kalkınma İşbirliği Komitesi’nce (DAC) yayınlanan öncül veriler ışığında
Türkiye ABD, Avrupa Birliği Kurumları ve İngiltere’nin ardından en fazla insani yardım sağlayan
4. donör olurken İnsani Yardım/GSMH’de yakalanan %0,21 oranı ile ülkemiz dünyada birinci
sırada yer almıştır.
STK’larımızın yapmış olduğu
yardımlar 280,23 milyon dolar
olmuştur.
Bu kapsamda, oldukça geniş bir coğrafyada ve muhtelif sektörlerde ortaya çıkan ülkemizin
kalkınma işbirliği projelerinde önemli roller üstlenen başta TİKA olmak üzere, tüm kamu
kurum ve kuruluşlarımızın çalışanlarına, vakıf medeniyetimizin günümüzdeki temsilcisi STK
mensuplarımıza, kalkınma işbirliğine destek sağlayan özel kuruluşlarımıza ve 2004 yılından
beri ülkemiz kalkınma yardımlarının sürecin tüm aktörleri ile koordinasyon içinde bir veri
yönetim sistemiyle toplanarak raporlanmasını sağlayan TİKA Strateji Geliştirme Dairesi
Başkanlığı’na şükranlarımı sunuyorum.
Dr. Serdar ÇAM
Başkan
5
İÇİNDEKİLER
Avrupa Birliği üyesi ve aday
ülkeler arasında 6. büyük
ekonomi, dünyada ise 16. büyük
ekonomi konumundaki Türkiye
artarak büyüyen bu ekonomik
gücünü gelişmekte olan ülkelerle
paylaşmaya devam etmektedir.
Yönetici Özeti: Türkiye
Kalkınma Yardımları 2013
08
01
02
Türkiye, kadim tarihi ve
kültüründen kaynaklanan
paylaşma geleneğinden
hareketle hiçbir ayrım
yapmaksızın dünyanın her
yerinde işbirliği projeleri
geliştirmiştir.
Türkiye tarafından 2013
yılında yapılan iki taraflı Resmi
Kalkınma Yardımları, 2012
yılında yapılan yardımlara
göre %30’luk bir artış
göstererek 3.156 milyon dolara
yükselmiştir.
1. 2013 Yılı Kalkınma
Yardımları
16
1.A. Türkiye’nin 2013 Yılı
Toplam Kalkınma Yardımları
17
1.B. 2013 Yılı Toplam Resmi
Kalkınma Yardımlarının Yıllar
Bazında Karşılaştırılması
19
1.C. 2013 Yılı Resmi Kalkınma
Yardımlarının Ana Akımları
20
1.D. 2013 Yılı İki Taraflı
Resmi Kalkınma Yardımlarının
Kategorilere Göre Dağılımı
22
1.D.1. Tavizli Kredi/Borç
23
1.D.2. Bütçe Desteği
25
1.D.3. Proje Program
Yardımları, Teknik İşbirliği ve
Öğrenci Yardımları
25
1.D.4. Acil ve İnsani Yardımlar
57
1.D.5. Sığınmacılar
68
1.D.6. Yönetim Giderleri
70
1.D.7. Uluslararası Kuruluşlara
Yapılan Katkılar (Çok Taraflı
Yardımlar)
71
1.D.8. Diğer Resmi Akımlar
73
1.E. Özel Akımlar
74
1.E.1. Doğrudan Yatırımlar
74
1.E.2. Sivil Toplum
Kuruluşlarının Kalkınma
Yardımları
76
2. Resmi Kalkınma
Yardımlarının Bölgesel ve
Ülkesel Dağılımı
88
2.A. Bölgesel Dağılım
89
2.B. Ülkesel Dağılım
90
2.C. En Az Gelişmiş Ülkelere
Yapılan Yardımlar
127
03
TİKA’nın 2013 yılında program
koordinasyon ofisi (PKO) sayısını
36’ya, yardım götürdüğü ülke
sayısını ise 120’ye ulaştırmıştır.
3. Resmi Kalkınma
Yardımı Yapan Kurum
ve Kuruluşların 2013 Yılı
Çalışmaları
130
04
Donör ülkelerin reel kalkınma
yardımı toplamda artış
göstermiş olsa da OECD, yapılan
kalkınma yardımının En Az
Gelişmiş Ülkelere dağılımında
azalma eğilimi olduğuna dikkat
çekmiştir.
Suriyeli vatandaşların
barınma, beslenme gibi temel
ihtiyaçlarının karşılanması
kapsamında yapılan yardımlar
sınır ötesine ulaştırılmıştır.
4. Donör Ülkelerin 2013
Yılında Gerçekleştirdiği
Kalkınma Yardımları
142
Ekler
152
152
4.A. Genel Değerlendirme
143
Ek-1: OECD-Dac Resmi
Kalkınma Yardımı Alan
Ülkeler Listesi (2013)
4.B. Donör Performansı
144
153
4.C. İnsani Kalkınma
Yardımlarının
Değerlendirilmesi
147
Ek-2: Türkiye’nin İki Taraflı
Resmi Kalkınma Yardımlarının
Ülkelere Dağılımı
(2013; milyon ABD Doları)
4.D. İnsani Yardımda Alıcı
/ Yararlanıcı Ülkelerin
Değerlendirilmesi
147
Ek-3: TİKA Program
Koordinasyon Ofisleri
İletişim Bilgileri
154
Grafik ve Tablo Listesi
158
Kısaltmalar
159
GENEL GÖRÜNÜM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
TÜRKİYE KALKINMA
YARDIMLARI
2013
4,3
Türkiye’nin resmi ve özel
akımlarının toplamı 2013
yılında 4 milyar 347 milyon
dolar olarak gerçekleşmiştir.
8
6.
Türkiye, Avrupa Birliği üyesi ve
aday ülkeler arasında 6. büyük
ekonomi, dünyada ise 16. büyük
ekonomi konumundadır.
3,3
Resmi Kalkınma Yardımlarının
3.156,67 milyon dolarlık kısmı
iki taraflı yardımlar, 151 milyon
doları ise çok taraflı katkı olarak
gerçekleşmiştir.
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
GENEL GÖRÜNÜM
GENEL GÖRÜNÜM
YÖNETİCİ ÖZETİ
Türkiye’nin Gayrisafi Milli Hasılası
(GSMH) 786 milyar dolardan 789
milyar dolara yükseldi.
Makroekonomik göstergeler açısından bir önceki yılla karşılaştırıldığında, 2013
yılında yakaladığı %4’lük büyüme oranı ile Türkiye’nin Gayrisafi Milli Hasılası (GSMH)
786 milyar dolardan1 789 milyar dolara, kişi başına düşen gelir ise 10.505 dolardan
10.782 dolara yükselmiştir.
2013 sonu itibarıyla Türk ekonomisi, satın alma gücü paritesine göre Gayrisafi
Yurtiçi Hasıla (GSYİH) sıralamasında, Avrupa Birliği üyesi ve aday ülkeler arasında
6. büyük ekonomi, dünyada ise 16. büyük ekonomi konumundadır.
Türkiye artarak büyüyen bu ekonomik gücünü gelişmekte olan ülkelerle
paylaşmaya devam etmektedir. Resmi Kalkınma Yardımının Gayrisafi Milli Hasılaya
bölünmesiyle (RKY/GSMH) hesaplanan Binyıl Hedefi gerçekleşme düzeyi 10 yıl
önce binde 1 iken, 2013 yılında bu rakam binde 4,2 olarak hesaplanmıştır.
4 milyar 347 milyon ABD doları
toplam yardım..
Türkiye’nin resmi ve özel akımlarının toplamı 2013 yılında 4 milyar 347 milyon
dolar olarak gerçekleşmiştir.
2013 yılında 3 milyar 307 milyon dolar Resmi Kalkınma Yardımı yapılmıştır.
Özel akımların tutarı 1,1 milyar doları geçmiş olup, bu rakam Türk özel sektörü
tarafından hayata geçirilen 820 milyon dolarlık yatırım ile STK’ların 280,23 milyon
dolar tutarındaki yardımların toplamıdır.
RESMİ KALKINMA YARDIMLARI
Resmi Kalkınma Yardımlarının 3.156,67 milyon dolarlık kısmı iki taraflı yardımlar,
151 milyon doları ise çok taraflı katkı olarak gerçekleşmiştir. İki taraflı katkıların
2.596,12 milyon doları hibe; 560,55 milyon doları ise tavizli kredi yardımı şeklinde
olmuştur.
601
2005
2007
2008
2009
2010
1.273
967
2006
707
2004
780
2003
602
2002
712
76
339
2.533
3.307
TÜRKİYE RESMİ KALKINMA YARDIMLARI
(MİLYON ABD DOLARI)
85
3,2 milyar ABD doları tutarında iki
taraflı resmi yardım...
2011
2012
2013
Bu raporda aksi belirtilmedikçe, “dolar” tabirinden Amerika Birleşik Devletleri Doları (ABD Doları)
anlaşılmalıdır.
1
9
YÖNETİCİ ÖZETİ
Türkiye ekonomisi, son on yılda gösterdiği üstün performans ve yakalanan yüksek
büyüme rakamlarını çevre ülkelerde yaşanan tüm ekonomik ve siyasi krizlere
rağmen 2013 yılında da sürdürmüştür.
GENEL GÖRÜNÜM
YÖNETİCİ ÖZETİ
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
İki Taraflı Resmi Kalkınma
Yardımlarında %30’luk artış...
Suriyeli misafirlere yapılan
yardımlarla Orta Doğu bölgesi en
çok yardım alan bölge oldu.
RESMİ KALKINMA YARDIMLARININ BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIMI
Türkiye tarafından 2013 yılında yapılan iki taraflı Resmi Kalkınma Yardımları, 2012
yılında yapılan yardımlara göre %30’luk artış göstermiştir. Suriyeli Misafirlere
yapılan yardımlar nedeniyle Orta Doğu Bölgesi 1.766,54 milyon dolar ile
yardımlardan en çok yararlanan bölge olmuştur.
2012 yılında 3 katlık resmi kalkınma yardımı artışıyla ikinci sıraya yükselen
Afrika Bölgesi, 2013’te gerçekleşen 782 milyon dolarlık yardım rakamıyla yerini
korumuştur. Güney ve Orta Asya Bölgesine yapılan yardımlarda ise %8’lik artış
gerçekleşmiş ve 484 milyon dolara ulaşılmıştır. Her ne kadar Güney ve Orta Asya
Bölgesine yapılan yardımlarda Afrika Bölgesine oranla daha fazla bir artış görülmüş
olsa da Asya Bölgesi 2013’te yine 3. sırada yer almıştır.
Balkanlar ve Doğu Avrupa ülkelerine yapılan yardımlarda önceki yıla oranla
%12’lik artış görülmüştür. Diğer bölgelere baktığımızda ise, Uzak Doğu ülkelerine
yapılan yardımlarda %70, Amerika ülkelerine yapılan yardımlarda ise %64’lük artış
yaşanmıştır.
10
Amerika ülkelerine yapılan
yardımlarda %64’lük artış...
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
GENEL GÖRÜNÜM
GENEL GÖRÜNÜM
YÖNETİCİ ÖZETİ
UZAK DOĞU
18
BALKANLAR &
DOĞU AVRUPA
98
ORTA DOĞU
1.767
AMERİKA
4
TOPLAM
3.157
GÜNEY VE ORTA ASYA
484
GÜNEY ASYA BÖLGESEL
2,39
AFRİKA
783
DİĞER
1
2013: TÜRKİYE’NİN YARDIMLARINDAN EN ÇOK YARARLANAN ÜLKELER
(MİLYON ABD DOLARI)
27,74
22,28
15,76
15,26
14,60
13,32
13,28
IRAK
BOSNA-HERSEK
TÜRKMENISTAN
KOSOVA
MYNMAR (BURMA)
KARADAĞ
İRAN
286,31
337,27
2012
11,13
28,68
AZERBAYCAN
2011
GÜRCISTAN
36,19
TUNUS
2010
279,81
2009
156,55
108,20
2008
1.339,84
39,30
KAZAKISTAN
69,48
FILISTIN
49,98
89,73
AFGANISTAN
PAKISTAN
115,74
SOMALI
KIRGIZISTAN
TÜRKİYE’DEN EN AZ GELİŞMİŞ ÜLKELERE YAPILAN YARDIMLAR
(MİLYON ABD DOLARI)
171,70
En az gelişmiş ülkelere 2008
yılından bu yana yapılan yardımlar
1,3 milyar ABD dolarını aştı.
MISIR
SURIYE
131,55
538,83
1.638.500
1,6 milyar ABD doları ile en çok
yardım Suriye’ye...
YÖNETİCİ ÖZETİ
TÜRKİYE’NİN İKİ TARAFLI RESMİ KALKINMA YARDIMLARININ
BÖLGESEL DAĞILIMI (MİLYON ABD DOLARI)
2013
TOPLAM
11
GENEL GÖRÜNÜM
YÖNETİCİ ÖZETİ
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
RESMİ KALKINMA YARDIMLARININ KATEGORİLERE DAĞILIMI
Bütçe Desteği
Ülkemiz tarafından 2013 yılında Somali’ye 15 milyon dolar, Kırgızistan’a ise 2,23
milyon dolar tutarında mali destek sağlanmıştır.
TANITIM > 0,81
SIĞINMACILAR > 87,3
YÖNETİM GİDERLERİ > 89,02
TEKNİK YARDIMLAR > 225,30
TAVİZLİ KREDİ > 560,55
ACİL YARDIMLAR > 1.629,18
PROGRAM YARDIMLARI > 318,71
BÜTÇE DESTEĞİ > 17,23
ÖĞRENCİ YARDIMLARI > 222,76
Somali’ye 15 milyon ABD doları
bütçe desteği...
RESMİ KALKINMA YARDIMLARININ KATEGORİLERE DAĞILIMI
(MİLYON ABD DOLARI)
ULUSAL STK’LARA DESTEK > 5,63
2013 yılında 1,6 milyar ABD doları
acil yardım...
Mısır ve Kırgızistan’a toplam
560 milyon ABD doları tavizli
kredi...
Tavizli Kredi
Hazine Müsteşarlığı ile Mısır Maliye Bakanlığı arasında Eylül 2012 tarihinde
imzalanan protokol çerçevesinde ülkemiz tarafından Mısır’a 1 milyar dolar tavizli
kredi sağlanması kararlaştırılmıştır. Kredinin ilk dilimi olan 500 milyon dolar 2012
yılının son aylarında, ikinci dilimi ise 2013 yılının başlarında Mısır’a ulaştırılmıştır.
Kırgızistan’a 60,55 milyon doları tutarında tavizli kredi sağlanmıştır.
Sonuç olarak Mısır’a ve Kırgızistan’a açılan tavizli kredilerin toplamı 2013 yılında
560,55 milyon dolardır.
12
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
GENEL GÖRÜNÜM
GENEL GÖRÜNÜM
YÖNETİCİ ÖZETİ
Türkiye, en çok acil yardım
yapan 4. donör, 3. ülke...
2008
2009
2010
2011
1.629,18
1.040,03
264,35
49,75
2007
152,51
31,08
2006
46,12
2005
115,67
TÜRKİYE’NİN ACİL VE İNSANİ YARDIMLARI (MİLYON ABD DOLARI)
178,89
Ülkemizin 2013 yılında yaptığı
Resmi Kalkınma Yardımlarının
%49’u insani yardım...
2012
2013
Suriye’de başlayan karışıklıkların ardından 2011 yılının Nisan ayından itibaren
ülkemize gelmeye başlayan Suriyeliler için Türkiye açık kapı politikası uygulamaya
devam etmektedir.
Ülkemizde kurulan kamplarda 2 yılı aşkın süredir Suriyeli Misafirlerin tüm
ihtiyaçları hassasiyetle karşılanmaktadır. Bu sürecin etkisi ile ülkemiz 2012 yılında
gerçekleştirdiği 1.040 milyon dolarlık yardımla en çok acil yardım yapan 4. donör
(ABD, AB ve İngiltere’nin ardından) olmuştur. 2013 yılında da Suriyeli Misafirlere
yönelik yardımların tutarı 1.571 milyon dolar olarak hesaplanmıştır.
14.507 öğrenciye burs...
Yurtiçi Öğrenci Yardımları
Türkiye, 20 yılı aşkın süredir yükseköğretim görmek isteyen uluslararası öğrencilere
burs imkanı sağlamaktadır. Bu çerçevede, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar
Başkanlığınca 2012 yılında 4.715 öğrenciye burs verilirken, 2013 yılında bu
rakamın 3 kat üzerine çıkılarak 14.507 öğrenciye yükselmiştir. Ayrıca Türkiye
Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından uygulanan Yabancı
Uyruklular İçin Doktora Burs Programı ve En Az Gelişmiş Ülkeler Lisansüstü Burs
Programından toplam 162 öğrenci yararlanmıştır.
Proje program, teknik işbirliği ve
ulusal STK’lara destek kapsamında
549,64 milyon dolar yardım
yapılmıştır.
Proje Program Yardımları, Teknik İşbirliği, Ulusal STK’lara Destek
Büyük bir çoğunluğu Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA)
tarafından yürütülen proje program / teknik işbirliği ve ulusal STK’lara destek
çalışmalarına 2013 yılında 549 milyon doların üzerinde kaynak aktarılmıştır. Söz
konusu çalışmalar kamu kurum ve kuruluşlarımız işbirliğinde gerçekleştirilmiştir.
Sektörlerine de ayrıştırılabilen bu çalışmalarda sosyal altyapılar sektörüne %91
oranında pay aktarıldığı hesaplanmıştır (tavizli kredilerin sektörleri ayrı tutularak).
Sığınmacılar
2013 yılında çeşitli ülkelerden toplam 71.353 kişi Türkiye’ye giriş yapmıştır. Dünya
Bankası’nın belirlemiş olduğu kalkınma yardımı alabilen ülkeler arasından Türkiye’ye
giriş yapan kişi sayısı ise 70.431’dir. Bu sığınmacıların 16.415’i yasadışı olarak
Türkiye’ye giriş yapan Suriyelilerdir. 2013 yılında ülkemize gelen sığınmacılar için
87,3 milyon dolar harcama gerçekleştirilmiştir.
13
YÖNETİCİ ÖZETİ
Acil ve İnsani Yardım
Ülkemizin 2013 yılında yaptığı Resmi Kalkınma Yardımlarının %49’u insani yardım
olarak raporlanmıştır. Tutar olarak 1.629,18 milyon dolara ulaşan insani yardımların
GSMH’ye oranı ise bir önceki yılla karşılaştırıldığında 0,13’ten 0,21’e yükselmiş; bu
oranla Türkiye, insani yardım yapan ülkeler arasında 1. sırada, yapılan yardım tutarı
bakımından ise, ülkemiz ABD ve İngiltere’nin ardından 3. sırada yer almıştır. Kişi
başına düşen insani yardım miktarı ise 22 dolar olmuştur.
GENEL GÖRÜNÜM
YÖNETİCİ ÖZETİ
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Ülkemizin yönetim giderleri
89,2 milyon dolar...
Yönetim Giderleri
Yönetim giderleri, kalkınma yardımları çalışmalarına katılan tüm kurum ve
kuruluşların, merkez ya da taşra teşkilatları ile yurt dışı birimlerinin, söz konusu
faaliyeti gerçekleştirmek için yüklendiği personel, idari ve lojistik masrafları
içermektedir. 2013 yılında ülkemizin yönetim giderleri 89,2 milyon dolar olarak
hesaplanmıştır. Söz konusu yönetim giderleri Resmi Kalkınma Yardımlarının
yalnızca %3’ü kadardır.
En çok katkı 70,17 milyon dolarla
Dünya Bankası Grubu’na...
Uluslararası Kuruluşlara Yapılan Katkılar (Çok Taraflı Yardımlar)
2013 yılında Türkiye’nin uluslararası kuruluşlara yaptığı katkılar 151 milyon dolar
olarak gerçekleşmiştir. 2012 yılında 110,80 milyon dolar olan söz konusu yardım
2013 yılında %36 oranında artmıştır. Ülkemiz tarafından en çok katkı 70,17
milyon dolarla Dünya Bankası Grubu’na yapılırken 31,18 milyon dolarla ikinci sırayı
Birleşmiş Milletler Örgütü ve icracı kuruluşları almıştır.
Diğer Resmi Akımlar
Diğer resmi akımlar (DRA), resmi sektör tarafından yapılan ancak esasen
kalkınmaya yönelik olmamaları veya yeterince tavizli olmamaları nedeniyle RKY
olma koşullarını karşılamayan işlemler olarak tanımlanır. Türkiye 2013 yılında 2,58
milyon dolar kredi kullandırmış olup, daha önceki yıllarda vermiş olduğu kredilerin
geri ödemesi olarak 15,64 milyon dolar tutarında anapara ve faiz almıştır.
Doğrudan Yatırımlar
Türkiye’nin sermaye ihracı önceki yıllardaki gibi Güney ve Orta Asya Bölgesinde
yoğunlaşmakla beraber, Türk sermayesi Afrika’dan Latin Amerika’ya, Avrupa’dan
Uzak Doğu’ya dünyanın dört bir yanına yayılmaktadır. 2013 yılında Azerbaycan 449
milyon dolar, Hindistan 80 milyon dolar ve Mısır 38 milyon dolar ile Türkiye’nin en
çok yatırım yaptığı ülkelerdir.
STK’lar tarafından gerçekleştirilen
kalkınma yardımları toplamı
280,23 milyon dolardır.
Türk Sivil Toplum Kuruluşlarının Yardımları
2013 yılında STK’lar tarafından gerçekleştirilen kalkınma yardımları toplamı
280,23 milyon dolardır. Bir önceki yıla oranla STK yardımlarında %85’lik bir artış
hesaplanmıştır. Söz konusu rakamın 93,95 milyon dolarını Suriye’ye yapılan
yardımlar teşkil etmektedir. Türk kamu kurum ve kuruluşlarından STK’lara aktarılan
kaynak 47,7 milyon dolardır.
14
8,83
8,40
7,33
5,07
5,02
4,74
4,43
4,12
3,79
3,63
FILISTIN
KIRGIZISTAN
ÇAD
MALI
BANGLADEŞ
PAKISTAN
BURKINA FASO
AZERBAYCAN
KAZAKISTAN
MISIR
NIJER
SOMALI
SURIYE
10,84
36,10
93,95
TÜRK STK’LARININ EN ÇOK YARDIM ETTİĞİ ÜLKELER (MİLYON ABD DOLARI)
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
GENEL GÖRÜNÜM
GENEL GÖRÜNÜM
YÖNETİCİ ÖZETİ
DONÖR ÜLKELERİN 2013 KALKINMA YARDIMLARI VE TÜRKİYE’NİN YERİ
OECD ülkelerinin 2013 yılında net Resmi Kalkınma Yardımı toplamı 134,8 milyar
dolar olarak kaydedilmiştir. Bu da yardımların reel olarak %6,1 oranında arttığını ve
şu ana kadarki kaydedilen en yüksek seviye olduğunu göstermektedir.
Hacimce en büyük yardımı yapan donörler ABD, İngiltere, Almanya, Japonya ve
Fransa’dır. Birleşmiş Milletler’in belirlediği RKY/GSMH hedefi olan %0,7’yi Norveç,
İsveç, Lüksemburg ve Danimarka geçen yıllarda da olduğu gibi aşmıştır. Bu dört
ülkenin yanı sıra İngiltere 2013 yılında RKY’sini %27,8 oranında artırmış ve ilk defa
BM’nin belirlediği %0,7’lik uluslararası hedefe ulaşmıştır.
4.851,05
3.307,67
3.252,64
3.197,86
2.928,46
2.281,29
2.198,64
1.743,64
1.435,36
1.171,61
821,96
484,05
474,31
461,33
430,68
305,02
212,32
85,38
60,23
35,23
AVUSTRALYA
TÜRKIYE
İTALYA
İSVIÇRE
DANIMARKA
BELÇİKA
İSPANYA
KORE
FINLANDIYA
AVUSTURYA
İRLANDA
PORTEKIZ
POLONYA
YENI ZELANDA
LÜKSEMBURG
YUNANISTAN
ÇEK CUMHURIYETI
SLOVAKYA
SLOVENYA
İZLANDA
5.435,28
HOLLANDA
4.911,14
5.581,36
NORVEÇ
KANADA
5.831,20
11.376,00
FRANSA
İSVEÇ
11.786,11
JAPONYA
14.059,45
ALMANYA
BIRLEŞIK KRALLIK
ABD
17.881,48
31.545,25
OECD-DAC ÜYESİ ÜLKELER VE TÜRKİYE’NİN RESMİ KALKINMA YARDIMLARI (MİLYON ABD DOLARI)
0,30
0,09
SLOVAKYA
DAC TOPLAM
0,10
0,13
YUNANISTAN
POLONYA
0,13
SLOVENYA
0,11
0,13
KORE
ÇEK CUMHURIYETI
0,16
İTALYA
0,23
PORTEKIZ
0,16
0,23
JAPONYA
İSPANYA
0,26
İZLANDA
0,19
0,26
YENI ZELANDA
A.B.D.
0,27
0,38
ALMANYA
KANADA
0,41
FRANSA
0,28
0,42
TÜRKIYE
AVUSTURYA
0,45
İRLANDA
0,34
0,45
BELÇIKA
AVUSTRALYA
0,47
İSVIÇRE
0,55
0,67
HOLLANDA
FINLANDIYA
0,72
BIRLEŞIK KRALLIK
0,85
1,00
LÜKSEMBURG
DANIMARKA
1,02
İSVEÇ
NORVEÇ
1,07
OECD-DAC ÜYESİ ÜLKELER VE TÜRKİYE’NİN NET RKY/GSMH ORANLARI (%) (BM HEDEFİ: %0,7)
15
YÖNETİCİ ÖZETİ
OECD ülkelerinin net Resmi
Kalkınma Yardımı toplamı
134,8 milyar dolar...
FAALİYETLER
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
2013 YILI
KALKINMA
YARDIMLARI
4,4
Türkiye’nin 2013 yılı Toplam
Kalkınma Yardımları (TKY)
4 milyar 347 milyon dolar
olarak gerçekleşmiştir.
16
%26,5
2013 yılında TKY bir önceki
yıla oranla %26,5’lik bir artış
göstermiştir.
%30
2013 yılında resmi %30 oranında
yükseliş gerçekleşmiştir.
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Türkiye ekonomisi, son on yılda gösterdiği üstün performans ve yakalanan yüksek
büyüme rakamlarını çevre ülkelerde yaşanan tüm ekonomik ve siyasi krizlere
rağmen 2013 yılında da sürdürmüştür. Makroekonomik göstergeler açısından bir
önceki yılla karşılaştırıldığında, 2013 yılında yakaladığı %4’lük büyüme oranı ile
Türkiye’nin Gayrisafi Milli Hasılası (GSMH) 786 milyar dolardan2 789 milyar dolara,
kişi başına düşen gelir ise 10.505 dolardan 10.782 dolara yükselmiştir.
2012-2017 döneminde yıllık
ortalama %5,2 büyüme oranı
beklenmektedir.
Küresel ölçekte “yükselen ekonomi” olarak nitelenen Türk ekonomisi, 2013
sonu itibarıyla satın alma gücü paritesine göre Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYİH)
sıralamasında, Avrupa Birliği üyesi ve aday ülkeler arasında 6. büyük ekonomi,
dünyada ise 16. büyük ekonomi konumundadır. Türkiye’nin son on yıl içerisinde
gösterdiği ekonomik kalkınma uluslararası kamuoyunca da ilgiyle izlenmekte olup,
OECD tahminlerine göre, 2012-2017 döneminde yıllık ortalama %5,2 büyüme
oranıyla OECD üyeleri arasında en hızlı büyüyen ekonomi olması beklenmektedir.
Türkiye, kadim tarihi ve kültüründen kaynaklanan paylaşma geleneğinden hareketle
hiçbir ayrım yapmaksızın dünyanın her yerinde işbirliği projeleri geliştirmiş,
ekonomisindeki dinamik ve hızlı büyüme ile orantılı olarak kalkınma yardımlarını da
her geçen yıl artırmıştır.
Türkiye’nin yardım rakamları OECD Kalkınma Yardımları Komitesi’nin (DAC)
belirlediği uluslararası standartlara göre derlenmektedir. Bu bağlamda, raporda
yer alan terim ve kavramlar, kategoriler, sektörler uluslararası toplumun ortaklaşa
belirlediği standartlardır. Ülkemiz 2003 yılından itibaren raporlarını bu temeller
üzerine kurgulamaktadır.
Türkiye’nin 2013 yılı Toplam Kalkınma Yardımları (TKY) 4 milyar 347 milyon
dolar olarak gerçekleşmiştir. TKY’yi oluşturan kalemler arasında iki ana başlık
bulunmaktadır: Resmi Akımlar ve Özel Akımlar.
Bu raporda aksi belirtilmedikçe, “dolar” tabirinden Amerika Birleşik Devletleri Doları (ABD Doları)
anlaşılmalıdır.
2
1
0,9
PORTEKIZ
İTALYA
1,3
1,2
JAPONYA
1,7
DANIMARKA
1,7
ALMANYA
1,7
YUNANISTAN
1,7
SLOVENYA
1,8
BELÇIKA
HOLLANDA
1,9
1,8
İNGILTERE
AVUSTURYA
2,1
2,2
FRANSA
2,1
2,2
MACARISTAN
İSVIÇRE
2,3
FINLANDIYA
2,3
KANADA
2,4
2,3
OECD
İZLANDA
İSPANYA
2,5
YENI ZELANDA
ÇEK CUMHURIYETI
2,6
2,5
İSVEÇ
2,7
ADB
İRLANDA
2,8
İSRAIL
2,6
2,8
LÜKSEMBURG
3,3
3,1
SLOVAKYA
POLONYA
3,4
3,3
3,5
MEKSIKA
ESTONYA
3,6
NORVEÇ
GÜNEY KORE
3,6
ŞILI
AVUSTRALYA
5,2
TÜRKIYE
4,8
GRAFİK 1: OECD ÜLKELERİ YILLIK ORTALAMA REEL BÜYÜME TAHMİNLERİ (2012-2017; %)
17
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
1.A. TÜRKİYE’NİN 2013 YILI TOPLAM KALKINMA YARDIMLARI
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
2013 yılında 3.307,67 milyon dolar
Resmi Kalkınma Yardımı...
Resmi Akımlar, kamu kurum ve kuruluşlarımızca gelişmekte olan ülkelere yapılan
Resmi Kalkınma Yardımları (RKY) ve yine kamu kurum ve kuruluşlarımız tarafından
sağlanan ancak gelişmekte olan ülkelerdeki ekonomik kalkınmanın teşviki ve refah
seviyesinin artırılmasını hedeflemekle birlikte yeterli hibe miktarını içermeyen diğer
resmi akımları (DRA) içermektedir. Bu kapsamda, 2013 yılında 3.307,67 milyon
dolar Resmi Kalkınma Yardımı yapılmıştır. DRA miktarı ise -13,06 milyon dolar
olarak gerçekleşmiştir.
Özel Akımlar başlığı altında ise, gelişmekte olan ülkelere yönelik sermaye ihracı
olarak değerlendirilen doğrudan yatırımlar ve sivil toplum kuruluşlarımız tarafından
gerçekleştirilen yardımlar yer almaktadır. Doğrudan yatırımlar, bulundukları
ülkelerde ekonomik kalkınmayı teşvik etme potansiyelleri nedeniyle toplam
kalkınma yardımları içerisinde yer almaktadır. Bu çerçevede, Türk özel sektörü
tarafından hayata geçirilen 820 milyon dolarlık yatırım, toplam kalkınma yardımları
içerisinde raporlanmıştır.
STK’lar tarafından 280,23 milyon
dolar yardım...
İnsani yardım faaliyetlerine büyük bir özveri ile imza atan Türk Sivil Toplum
Kuruluşları 2013 yılında da son derece aktif şekilde çalışmalarına devam etmiştir.
Bu çerçevede STK’lar tarafından 280,23 milyon dolar yardım yapılmıştır. Bu
rakamın 232,53 milyon dolarlık kısmı STK’ların kendi kaynakları ile yapmış olduğu
yardım olarak hesaplanmıştır. 47,7 milyon dolarlık kısmını ise kamu kurum ve
kuruluşlarımızdan STK’lara aktarılan destek oluşturmaktadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarımızdan
STK’lara 47,7 milyon dolar
destek...
18
RKY
DRA
232,53
TOPLAM
820
-13,36
3.307,67
4.347,14
GRAFİK 2: TÜRKİYE’NİN TOPLAM KALKINMA YARDIMLARI
(2013; MİLYON ABD DOLARI)
DY
STKY
1.B. 2013 YILI TOPLAM RESMİ KALKINMA YARDIMLARININ
YILLAR BAZINDA KARŞILAŞTIRILMASI
2005 yılında 1.051,94 milyon dolar toplam kalkınma yardımı gerçekleştiren Türkiye
2013 yılında 4 milyar 347,14 milyon dolarlık yardım yaparak 9 yıl içinde 4 kattan
daha fazla yardım yapmayı başarmıştır.
Diğer yandan Eximbank tarafından sağlanan krediler 2010 yılına kadar TKY içinde
negatif bir etkiye sahipken geçtiğimiz 3 yıl içinde kullandırılan kredilerin ödenen
faizlerden daha yüksek olması nedeniyle hesaplamaları pozitif yönde etkilemiştir.
2012 yılında 56,53 milyon dolara yükselen diğer resmi yardımlar 2013 yılında
yeniden düşüş göstererek -13,06 milyon dolar olmuştur.
GRAFİK 3: TÜRKİYE’NİN TOPLAM KALKINMA YARDIMLARI
(2011-2013; MİLYON ABD DOLARI)
TOPL. KALK. YRD.
4.347,14
1.273,01
232,53
111,65
2012
2011
2013
820
STK YRDL.
199
735
-13,06
56,53
2013
11
2011
2012
2013
2011
2012
2013
2011
Türk özel sektörü tarafından
820 milyon dolar doğrudan
yatırım...
2012
DRA
2013
879,9
DY
2011
2.363,14
2.533,3
3.307,67
3.436,48
RKY
2012
Türk sivil toplum kuruluşları
tarafından yapılan 232,53 milyon
dolar yardım...
Türk özel sektörünün yapmış olduğu doğrudan yatırımlar ise 735 milyon dolardan
820 milyon dolara yükselerek %12’lik bir artış göstermiştir.
2013 yılında TKY, bir önceki yıla oranla %26,5’lik bir artış göstermiştir. Resmi
akımlardaki yükseliş ise %30 olmuştur.
Türk sivil toplum kuruluşları tarafından yapılan yardımlar (STKY) ise 111,65 milyon
dolardan 232,53 milyon dolara ulaşmıştır. STK’lar tarafından ulaşılan en yüksek
miktar olan bu rakam bir önceki yılla karşılaştırıldığında %108’lik bir artışı ifade
etmektedir.
19
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
4.347,14 milyon ABD doları toplam
kalkınma yardımı...
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
1.C. 2013 YILI RESMİ KALKINMA YARDIMLARININ ANA AKIMLARI
Resmi Kalkınma Yardımı 3.307
milyar dolar…
Kalkınma yardımlarının en önemli bileşeni olan Resmi Kalkınma Yardımları:
• Doğrudan doğruya kamu sektörü tarafından,
• Ulusal veya uluslararası STK’lar üzerinden,
• Kamu-özel sektör ortaklığı çerçevesinde,
• Uluslararası örgütlere katkı sağlanması aracılığıyla gelişmekte olan ülkelere
ulaştırılmaktadır.
Diğer yandan bu yardım kanallarının ilk üçü iki taraflı, sonuncusu ise çok taraflı
yardımlar sınıfında ele alınmaktadır.
Kalkınma yardımları çalışmalarında çok taraflı faaliyetler uluslararası kuruluşlar
tarafından hayata geçirilmektedir. Üye ülkelerin katılımları ile oluşturdukları
bütçeler, geliştirdikleri program ve projeler ve/veya kredi borç işlemleri uluslararası
kuruluşlarca doğrudan uygulanmaktadır. Donör ülkelerin uluslararası kuruluşlara
yaptıkları katkı ve aidat ödemeleri de bu kapsamda ele alınmaktadır.
İki taraflı yardımlar
3.156,67 milyon dolar…
Öte yandan uluslararası kuruluşların listesi OECD Kalkınma Yardımları Komitesi
(DAC) üyesi ülkelerce belirlenmiştir; dolayısıyla, listede yer almayan bir uluslararası
kuruluşa yapılan aidat veya katkı, kalkınma hedefine hizmet etmediği için kalkınma
yardımları başlığı altında sınıflandırılmamaktadır.
2013 yılında toplam 3.307 milyar dolar olarak gerçekleşen RKY’nin 3.156,67
milyon dolarlık kısmı iki taraflı yardımlar, 151 milyon doları ise çok taraflı katkı
olarak gerçekleşmiştir. İki taraflı katkıların 2.596,12 milyon doları hibe; 560,55
milyon doları ise tavizli kredi yardımı şeklinde olmuştur.
3.156,67
3.307,67
GRAFİK 4: TÜRKİYE RESMİ KALKINMA YARDIMLARININ ANA DAĞILIMI
(2013; MİLYON ABD DOLARI)
151
Çok taraflı katkı 151 milyon dolar
olarak gerçekleşmiştir.
RESMİ KALKINMA. YRD.
20
İKİ TARAFLI. YRD.
ÇOK TARAFLI YRD.
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TABLO 1: TÜRKİYE’NİN TOPLAM KALKINMA YARDIMLARININ KARŞILAŞTIRILMASI (2012-2013)
2013
(milyon ABD Doları;
Reel Değişim
2012 fiyatlarıyla) (%; 2012 fiyatlarıyla)
2013
(milyon ABD Doları;
cari fiyatlarla)
2012
(milyon ABD Doları;
cari fiyatlarla)
Toplam Kalkınma Yardımları
4.347,14
3.436,48
4.299,18
25,10
1. Resmi Akımlar
3.294,54
2.589,30
3.258,80
25,86
1.1. Resmi Kalkınma
Yardımları
3.307,67
2.533,30
3.271,72
29,15
1.1.1. İki Taraflı RKY
3.156,60
2.422,50
3.122,36
28,89
1.1.2. Çok Taraflı RKY
151,00
110,80
149,36
34,80
1.2. Diğer Resmi Akımlar
-13,06
56,53
-12,92
-122,86
1.052,53
846,65
1041,11
22,97
2.1. Özel Sektör Akımlar
820,00
735,00
811,10
10,35
2.2. STK Akımları
232,53
111,65
230,01
106,01
2007
2008
2009
2010
1.273
967
2006
707
2005
780
2004
602
2003
712
2002
601
339
2.533
3.307,67
GRAFİK 5: TÜRKİYE RESMİ KALKINMA YARDIMLARI
(2002-2013; MİLYON ABD DOLARI)
76
Son 10 yılda 11.821 milyar dolar
RKY...
85
2. Özel Akımlar
2011
2012
2013
21
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Döviz kurundaki değişimler ile enflasyon oranı dikkate alınarak 2012 fiyatları
bazında yapılan hesaplamalar ışığında, Türkiye’nin Resmi Kalkınma Yardımları
2013 yılında bir önceki yıla göre %29,15 oranında artmıştır. 2012 yılında 2 milyar
dolar eşiğinin ilk kez aşılmasının ardından 2013 yılında da ilk kez 3 milyar dolar
eşiği aşılmıştır. Yıllar bazında Resmi Kalkınma Yardımları Grafik 5’te yer almaktadır.
Diğer yandan OECD-DAC üyelerince belirlenen yardım alan ülkeler listesi EK-1’de;
Türkiye tarafından hangi ülkeye ne kadar yardım yapıldığı EK-2’de bulunmaktadır.
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
2013 yılında 1.629 milyon dolar
acil yardım gerçekleştirildi.
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
1.D. 2013 YILI İKİ TARAFLI RESMİ KALKINMA YARDIMLARININ
KATEGORİLERE GÖRE DAĞILIMI
Her yıl düzenli olarak OECD-DAC tarafından gerçekleştirilen istatistik
toplantılarında tüm ülkelerin istatistiklerini aynı zeminde derleyebilmeleri için
çalışmalar yapılmaktadır. Bu bağlamda yeni kategoriler oluşturulmakta, verilerin
daha sağlıklı tasnif edilmesi için ortak doğrular bulunmaya çalışılmaktadır.
OECD-DAC tarafından getirilen yeniliklere ilaveten ülkemizin de yardımları
çeşitlenmekte ve daha önceki yıllarda raporlanmayan yeni bütçe kalemleri
de girilmektedir. Ülkemiz ilk defa 2012 yılında tavizli kredi ve bütçe desteği
kategorisinde yardım yapmış ve bu yardımlarını 2013 yılında da sürdürmüştür.
2013 yılında yapılan Resmi Kalkınma Yardımlarının ana kategorileri ve alt
kategorilerine dağılımı sırasıyla Grafik 6’da ve Tablo 2’de yer almaktadır.
GRAFİK 6: TÜRKİYE’NİN İKİ TARAFLI RESMİ KALKINMA YARDIMLARININ
KATEGORİLERE DAĞILIMI (2013; MİLYON ABD DOLARI)
Teknik yardım tutarı 225 milyon
dolara ulaştı.
22
0,81
87,3
KALKINMA
YRD. TANITIMI
SIĞINMACILAR
89,2
222,76
ÖĞRENCI
YARDIMLARI
YÖNETIM
GIDERLERI
225,30
TEKNIK
YARDIMLAR
TAVIZLI
KREDI
ACIL
YARDIMLAR
5,63
ULUSAL
STK’LARA
DESTEK
PROGRAM
YARDIMCILARI
17,23
BÜTÇE
DESTEĞI
318,71
560,55
1.629,18
Sığınmacılar için 87 milyon dolar
destek sağlandı.
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Yurtiçi Öğrenci Yardımları 222,76
milyon dolar olarak gerçekleşti.
TABLO 2: TÜRKİYE RESMİ KALKINMA YARDIMLARININ KATEGORİLERİ
(2013; MİLYON ABD DOLARI)
Yardım Tutarı
(milyon ABD Doları)
1. Resmi Kalkınma Yardımları
3.307,67
1.1. İki Taraflı Resmi Kalkınma Yardımları
3.156,67
Doğrudan Bütçe Desteği
17,23
Sivil Toplum Kuruluşlarına, Kamu-Özel Sektör
İşbirliğine ve Araştırma Enstitülerine Destek
Proje Tipi Girişimler
-Acil ve İnsani Yardımlar
-Tavizli Krediler
-Proje Program Yardımları
5,63
2.508,44
Teknik İşbirliği
225,30
Yurtiçi Öğrenci Yardımları
222,76
Yönetim Giderleri
89,20
Kalkınma Yardımlarının Tanıtımı Çalışmaları
Sığınmacılar
1.2. Çok Taraflı Resmi Kalkınma Yardımları
Doğrudan bütçe desteği
17,23 milyon dolar olarak
gerçekleşti.
0,81
87,30
151,00
1.D.1. TAVİZLİ KREDİ / BORÇ
Bir yardımın, Resmi Kalkınma Yardımı sayılabilmesi için 3 şartın yerine getirilmesi
gereklidir;
(a) Yardımın kamu sektörü tarafından sağlanması,
(b) Yardımın ekonomik kalkınma ve refahın teşvik edilmesine yönelik olması,
(c) Yardımın finansal açıdan imtiyazlı şartlar içermesi (ayrıcalıklı şartlarla en az %25
bağış unsuruna sahip olması).
Finansal açıdan imtiyazlı şartlar içeren krediye “Tavizli kredi / borç” denilmektedir.
Başka bir anlatımla piyasa şartlarına göre daha iyi şartlarda alıcıya verilen borcu
ifade etmektedir. Kredinin tavizli sayılabilmesi için faizinin piyasaya göre daha
düşük olması, vadesinin uzun olması veya her ikisinin de sağlanması şartları
aranmaktadır.
Ülkemiz 2012 yılında ilk defa bu tanımlara uyan bir kategoride Resmi Kalkınma
Yardımı gerçekleştirmiştir.
Ülkemiz ve Mısır arasındaki tarihsel ve kültürel bağlar ile uzun süredir var olan
dostane ilişkiler çerçevesinde, ülkemizi temsilen Hazine Müsteşarlığı ile Mısır
Maliye Bakanlığı arasında Eylül 2012 tarihinde bir protokol imzalanmıştır.
Mısır’a 1 milyar dolar
tavizli kredi…
Söz konusu protokol çerçevesinde ülkemiz tarafından Mısır’a 1 milyar dolar
limitli bir kredi sağlanması kararlaştırılmıştır. Verilen kredi ile Mısır’ın ekonomik
büyümesinin ve kalkındırılmasının hızlandırılması hedeflenmiştir. Mısır’ın krediyi,
kamu kurumlarınca gerçekleştirilecek kamu sektörü altyapı projelerinin finansmanı
amacıyla kullanılması öngörülmüştür.
23
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Kategori
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Kırgızistan’a 100 milyon dolar
tutarında kredi…
Verilen kredinin taviz oranı %28,95 olarak hesaplanmış olup, OECD-DAC
tarafından “en az %25 bağış unsuru içermesi” koşulu da sağlanmıştır.
Kredinin ilk dilimi olan 500 milyon dolar 2012 yılının son aylarında Mısır’a
ulaştırılmış, ikinci dilimi ise 2013 yılında sevk edilmiştir.
Kredi Anlaşması, Türk yasalarına uygun olarak yürütülecek ve yorumlanacaktır.
Bu anlaşma ile ilgili olarak ortaya çıkabilecek herhangi bir anlaşmazlık Uluslararası
Ticaret Odası (ICC) kurallarına göre çözülecektir.
Öte yandan, ülkemiz tarafından Kırgızistan’a 100 milyon dolar tutarında kredi
sağlanmasına ilişkin Anlaşma 28.06.2012 tarihinde imzalanmıştır. Anlaşma
kapsamında krediden yapılacak olan kullanımların hızlandırılmasına ilişkin Tadil
Anlaşması ise 16.10.2012 tarihinde imzalamıştır.
Anılan Tadil Anlaşması gereğince kredi tutarı olan 38.548.000 dolar ve 22.000.000
dolar olmak üzere sırasıyla 11.05.2013 ve 22.10.2013 tarihlerinde Kırgızistan’ın
Federal Reserve Bank of New York nezdindeki hesabına aktarılmıştır.
Kırgızistan’a verilen kredinin
taviz oranı %34,69 olarak
hesaplanmıştır.
Bahse konu kredinin taviz oranı %34,69 olarak hesaplanmış olup, OECD’nin %25’lik
hibe unsuru koşulunu sağlamaktadır. Kredinin Kırgız kamu kurumları tarafından
yürütülecek tarım, eğitim, sağlık, ulaştırma vb. sektörlerdeki kamu projelerinin
finansmanı için kullanılması öngörülmüştür.
Sonuç olarak Mısır’a ve Kırgızistan’a açılan tavizli kredilerin toplamı 2013 yılında
560,55 milyon dolardır.
24
2013 yılında Somali’ye 15 milyon
ABD doları bütçe desteği...
1.D.2. BÜTÇE DESTEĞİ
Ülkemiz tarafından 2013 yılında Somali’ye 15 milyon dolar, Kırgızistan’a 2,23
milyon dolar tutarında destek sağlanmıştır.
Somali Cumhurbaşkanı’nın talebi doğrultusunda, Somali Federal Hükümeti’nin
acil bütçe ihtiyaçlarına katkıda bulunmak üzere Haziran-Aralık 2013 döneminde
sağlanan bütçe desteği, ülkenin kamu finansmanında değerlendirilecektir.
Somali’de bankacılık hizmetlerinin mevcut olmaması nedeniyle, nakit bütçe desteği
ancak kurye aracılığıyla Mogadişu’ya ulaştırılmıştır.
Öte yandan Kırgızistan’a Hibe Anlaşması kapsamında sağlanan destek Şangay
İşbirliği Örgütü Zirvesi hazırlıkları için kullanılmıştır.
Kırgızistan’a 2,23 milyon dolar
tutarında bütçe desteği…
1.D.3. PROJE PROGRAM YARDIMLARI, TEKNİK İŞBİRLİĞİ VE ÖĞRENCİ
YARDIMLARI
Teknik İşbirliği (Tİ) ortaklık kurulan ülkelerdeki kalkınmayı hızlandırıcı düşüncelerin,
teknolojinin, bilgi ve becerilerin transferi yoluyla kişilerin, organizasyonların
ve kurumsal yapıların yeterliliklerini ve etkinliklerini güçlendirmek olarak
tanımlanabilir. Teknik İşbirliği bilgi ve beceri transferinin yanı sıra transfer edilen
bilgi ve becerinin yaygınlaştırılarak kullanılmasına yönelik koşulların iyileştirilmesini
de içermektedir. Teknik İşbirliği, işbirliği yapılan kurumların, kendi koşullarını yine
kendi çabalarıyla iyileştirmelerine destek olmaktır. Genel olarak uzun veya kısa
dönemli personel, eğitim, danışmanlık, araştırma veya malzeme sağlanması yoluyla
yürütülür.
Teknik işbirliği kurumsal yapıların
yeterliliklerini ve etkinliklerini
güçlendirmektedir.
“Ağır” (hard) teknik işbirliği mühendislik / süpervizyon veya teknik fizibilite
çalışmalarının bir parçası olarak kabul edilirken, “hafif” (soft) Tİ faaliyetleri ise
eğitim ve yönetsel tavsiye desteğinden oluşmaktadır.
Teknik işbirliği çalışmaları;
• Kalkınmakta olan ülkelerden öğrencilere örgün eğitim çerçevesinde verilen burs
destekleri,
• Kurumsal kapasite geliştirmeye, meslek edindirmeye vs. yönelik her türlü kurs,
• Kurslar kapsamında gerçekleştirilen ekipman, malzeme yardımları,
• Eğitmen / öğretmen görevlendirme,
• Kapasite geliştirmeye yönelik kitap, dergi vs. basımı,
• Seminer, sempozyum gibi fikri üretime sahne olan etkinlikler,
• Ödüllü yarışmalar (Kompozisyon Yarışması, Matematik Olimpiyatları gibi), ve
• Kapasite artırımına yönelik diğer benzeri faaliyetleri kapsar.
Proje / Program Yardımı: Yatırım projeleri ve program yardımları olarak ikiye
ayrılmaktadır:
Uzun veya kısa dönemli personel
eğitim, danışmanlık ve araştırma
destekleri teknik işbirliği
çalışmaları kapsamındadır.
Yatırım projeleri, alıcı ülkenin fiziksel sermayesini artırmaya yönelik faaliyetleri ve
bu faaliyetler çerçevesinde gerçekleştirilen teknik işbirliği çalışmalarını kapsar.
Program yardımları ise, bütçe ve ödemeler dengesi desteklerini, demirbaş ve emtia
finansmanını ve sektörel yardımları kapsamaktadır.
25
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Proje Program Yardımları (PPY), Teknik İşbirliği (Tİ) ve Öğrenci Yardımı kategorileri
sektörler bazında raporlanabilmekte olup, 2013 yılında bu kategorilerde
gerçekleştirilen çalışmalar aşağıda yer almaktadır.
Proje program yardımları ve
teknik işbirliği yardımları
sektörler altında raporlanır.
GRAFİK 7: PROJE PROGRAM YARDIMI, TEKNİK İŞBİRLİĞİ VE ÖĞRENCİ
YARDIMLARININ SEKTÖRLERE DAĞILIMI (2013; MİLYON ABD DOLARI)
1500
1000
500
Sosyal Altyapılar ve Hizmetler
sektörü Binyıl Kalkınma
Hedeflerine doğrudan katkı
sağlayan sektör konumundadır.
ÇOKLU
Ç. S. GLŞ.
ÜRETIM
S. GLŞ.
EKONOMIK
A.Y.GLŞ
SOSYAL
A.Y.GLŞ.
TEKNIK
İŞB.+PPY+
ÖĞR.YRD.+
TAVİZLİ
KREDİ
0
SOSYAL ALTYAPI VE HİZMETLER SEKTÖRÜ
Ülkemiz tarafından gerçekleştirilen proje ve faaliyetler kapsamında kullanılan
kaynakların %53’lük kısmı, eğitim, idari ve sivil altyapıların güçlendirilmesi, sağlık,
su ve sanitasyon gibi alt sektörleri de kapsayan Sosyal Altyapılar ve Hizmetler
sektöründe değerlendirilmiştir. Sosyal Altyapılar ve Hizmetler sektörünün aynı
zamanda Binyıl Hedeflerine doğrudan katkı sağlayan sektör olması, kalkınma
yardımı yapan diğer donör ülkelerde olduğu gibi bu sektörün ön plana çıkmasını
beraberinde getirmektedir.
26
8,33
0,4
SU VE
SANITAS
NÜF. ÜREM.
SAĞL.
63,38
106,46
DIĞER
SOS. A.Y.
İDARI/SIVIL
ALT. Y.
118,86
SAĞLIK
EĞITIM
TOPLAM
405,15
702,58
GRAFİK 8: SOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ PROJELERİNİN
ALT SEKTÖRLERE DAĞILIMI (2013; MİLYON ABD DOLARI)
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
“İlim ve teknikle ilgili teşebbüslerin faaliyet merkezi okuldur. Bu sebeple lazımdır...
Okul adını hep beraber hürmetle, saygıyla analım.”
Mustafa Kemal Atatürk
Bireyin toplumsal açıdan iyi bir
vatandaş olmasında ikinci bir
adım: Örgün eğitim…
Fertlerin iyi insan olmasında ilk eğitim kaynağı aile olmakla beraber, toplumsal
açıdan iyi bir vatandaş olmasında da örgün eğitim ikinci bir adım olmaktadır. Bu
bağlamda eğitim sektörü Türkiye’nin kalkınma yardımları arasında da öncelik
oluşturmaktadır. Ülkemizin kalkınma yardımlarının sektörel dağılım oranlarına
baktığımızda, eğitim sektöründe yapılan yardımlar; resmi kalkınma yardımları
arasında %20’lerde seyrederken, sosyal altyapı ve hizmetler ana sektörü arasında
%50’lik bir paya sahiptir.
Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin; kırsalına ve şehir merkezlerine ulaşımın
zor olduğu dağlık bölgelerine okullar kazandırmak, yeni ve modern eğitim
tesislerinin inşası, eski okul binalarının tadilatı, modern donanım ve eğitim
materyalleri sağlanması, öğretmen, idari personel ve eğiticilerin eğitilmesi gibi
projeler Türkiye tarafından yapılan yardımların başında gelmektedir.
2013 yılında 37 okul inşa edildi.
Bu çerçevede 2013 yılında; 37 okul inşa edilmiş; 60 eğitim kurumunun ve 42
sınıfın donanımı sağlanarak modernize edilmiş; 63 bilgisayar laboratuvarı kurulmuş;
43 adet derslik ve tesisin onarımı yapılmıştır. Tüm bunların yanı sıra 43 ayrı eğitim
merkezine eğitim materyali sağlanarak modernizasyonu gerçekleştirilmiştir.
Balkanlar ve Doğu Avrupa Bölgesinde 2013 yılında gerçekleştirilen
projelerden örnekler:
Ülke
İnşaat
Makedonya
Kırçova Mirko
Mileski Lisesi ek
bina yapımı
İştip Belediyesi
Şaşavarlı Köyü
yeni okul binası
yapımı
60 eğitim kurumu ve 42 sınıfın
modernizasyonu…
Tadilat
Prof. Dr. Ahmet Zaim
Yurdu
Malzeme Temini
Aziz Kiril ve Metodi
Üniversitesi Filoloji
Fakültesi teknik
donanım desteği
Tetova Üniversitesine
teknik donanım
desteği
Bosna-Hersek
Karagözbey
Medresesi yeni
bina yapımı
Gornji Vakuf Voljice
İlköğretim Okulu
Zenica Üniversitesi
Kütüphanesine kitap
desteği
Kosova
Prizren Üniversitesi
Reçane Meto
Bayraktari Okulu
ek bina yapımı
Priştine Üniversitesi
Şarkiyat Bölümü
Kütüphanesi tefrişatı
Ukrayna
Sırbistan
Krestyanovka Okulu ve Belogorsk Anaokulları
Kolokolçik Anaokulu
donatımı
Preşevo
Medresesi’nin
yapım ve çevre
düzenlenmesi
Vuk Karaciç Okulu
Novi Pazar “Mladost”
Anaokulu
Novi Pazar İlköğretim
Okulu
Yoşanitsa Okulu
27
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
EĞİTİM
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
43 ayrı eğitim merkezine eğitim
materyali sağlandı.
Güney ve Orta Asya ile Kafkaslar Bölgesinde 2013 yılında gerçekleştirilen
projelerden örnekler:
Ülke
İnşaat
Tadilat
Malzeme Temini
Kırgızistan
KırgızistanTürkiye Manas
Üniversitesi
çocuk yuvası
Kuseyin Karasaev
Bişkek Sosyal Bilimler
Üniversitesi tadilatı
Bokonbaev Köyü 81
No.lu Meslek Okulu
Bakü Türk Anadolu
Lisesi
Bakü Türk Dünyası
Araştırmaları Vakfı
Atatürk Lisesi
Şamalgam İlahiyat
Meslek Yüksek Okulu
Kırgızistan
Oş Devlet
Üniversitesi
lojman ve spor
salonu inşaatı
43 adet derslik ve tesisin onarımı
yapılmıştır.
Azerbaycan
Kazakistan
Almatı Yabancı
Diller ve
Meslek Kariyer
Üniversitesi’nin
yurt binası B
blok inşaatı
Almatı Talgar Lisesi
Afganistan
Vardak ili
Behsud-1
ilçesi 12 sınıflık
Dahani Garm Ab
okul binası ve
müştemilatı
Sarıpul ili 16 Sınıflık Kız Cevizcan ili Şıbırgan
ilçesi Hatice Cevizcani
Lisesi
Kız Lisesi
Kabil’de Bulunan 16
Belh Üniversitesi
Sınıflık Blok 13 Okulu
Ziraat Fakültesi
Cevizcan ili Kazancı
bilgisayar laboratuvarı
Baba Okulu
Belh ili Mezar-ı Şerif
Bektaş Ortaokulu
Belh ilinde
bulunan Falah
Eğitim Merkezi
Yurdu çevre
düzenlemesi
2013 yılında 63 bilgisayar
laboratuvarı kuruldu.
28
Türkiye Diyanet Vakfı
Oş İlahiyat Fakültesi
Pakistan
Muzaffergah 1
Adet Erkek Okulu
ve Yurt Binası
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
El-Halil Türk İlköğretim Okulu
inşaatı…
Orta Doğu ve Afrika Bölgesinde 2013 yılında gerçekleştirilen projelerden
örnekler:
İnşaat
Tadilat
Filistin
Batı Şeria
El-Halil Türk
İlköğretim Okulu Şeyh Said Erkek Lisesi
Nablus Türk Kız
İlköğretim Okulu
Kudüs Nizamiye
Lisesi’ne bilgisayar
laboratuvarı
kurulması
Dakar İslam Enstitüsü
konferans salonu
Ucad MedikoSosyal Merkezi
bakım projesi
Tivaoune Anaokulu
Kenya
Pwani
Üniversitesinde
dil laboratuvarı
kurulması
Najah Mesleki Eğitim
Merkezi
Alliance High School
teknik malzeme
desteği
Togo, Gana,
Tunus
Togo-Deo
Gratias El
Zanaatları
Eğitim
Merkezine
atölye inşası
Gana-Kasoa’daki
Eğitim Kompleksinin
çevre düzenlemesi
Tunus-Chebika
Tozeur Kadınlar
Derneği hurma işleme
ve tekstil atölyesi
Burkina Faso,
Cezayir, Benin
Burkina Faso
Çıraklık Eğitim
Merkezi
Cezayir 2 Üniversitesi
Türkoloji Bölümü
Beninli Çömlekçilerin
Eğitimine ekipman
temini
Senegal
Togo-Deo Gratias El Zanaatları
Eğitim Merkezine atölye inşası...
Malzeme Temini
Thies Marangoz Eğitim
Atölyesi
Amerika, Okyanusya ve Uzak Doğu Bölgelerinde gerçekleştirilen
projelerden örnekler:
Kamboçya Eğitim Bakanlığı’na
40 adet bilgisayar hibesi…
Ülke
İnşaat
Tadilat
Malzeme Temini
Arjantin,
Küba,
Kamboçya
Arjantin Türkiye
Cumhuriyeti
Okullarına
malzeme
desteği
Kamboçya Eğitim
Küba Havana
Üniversitesi Türk Tarihi Bakanlığına 40 adet
bilgisayar hibesi
ve Kültürü Kürsüsü
kurulması
Moğolistan
Moğolistan Hovd Moğolistan Savunma
Üniversitesi tefrişatı
Öğrenci Yurdu
tefrişatı
Tuvalu,
Meksika,
Filipinler
Filipinler / Mindanao
Tuvalu Matufoua Meksika Türkiye
Cumhuriyeti Okullarına Müslüman Özerk
Ortaokuluna
Bölgesi okullarına 80
kamyonet hibesi malzeme desteği
adet bilgisayar hibesi
Moğolistan Bayan
Ölgi 9. Kreş ekipman
temini
29
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Ülke
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
20 yılı aşkın süredir
yükseköğrenim görmek
isteyen uluslararası öğrencilere
sunulan burs imkanı…
Yurtdışı Türkler ve Akraba
Topluluklar Başkanlığınca
14.507 öğrenciye burs…
YURTİÇİ ÖĞRENCİ YARDIMLARI
Türkiye, 20 yılı aşkın süredir ülkemizde yüksek öğrenime katılmak isteyen
uluslararası öğrencilere burs imkanı sağlamaktadır. Yabancı uyruklu öğrencilerin
Türkiye’de eğitimleri Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı ile
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Başkanlığınca
desteklenmektedir. 1992 yılından beri Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde, Büyük
Öğrenci Projesi adı altında binlerce öğrenciye hizmet veren proje, Yurtdışı Türkler
ve Akraba Topluluklar Başkanlığı bünyesinde Türkiye Bursları ismiyle hizmet
vermeye devam etmektedir. Adı geçen kurum tarafından ön lisans, lisans, yüksek
lisans ve doktora programları için başvuru tarihleri ve koşulları İnternet üzerinden
duyurulmaktadır. Türkiye’de eğitim almak için yapılan başvurular her geçen yıl daha
da artış göstermektedir. 2012 yılında 45.000 olan başvuru sayısı, 2013 yılında
31 bini ön lisans-lisans programı, 24 bini ise yüksek lisans-doktora programına
olmak üzere toplamda 55.000’e ulaşmıştır. 70 ülkenin burs sistemi incelenerek
markalaştırma çalışması yapılan burslara yönelik başvurular, başarıyı esas alan bir
sistemle değerlendirilmektedir. Bu çerçevede;
TÜBİTAK tarafından 162 öğrenciye
lisansüstü eğitim desteği…
• Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığınca 2012 yılında 4.715
öğrenciye burs verilirken, 2013 yılında bu rakam 3 kat artırılarak 14.507
öğrenciye burs verilmiştir. Kurum tarafından 119 ülkeden gelen lisans öğrencileri
için burs sağlanmıştır.
• TÜBİTAK Başkanlığı tarafından Yabancı Uyruklular İçin Doktora Burs Programı
uygulanmaktadır. Programın amacı; Doğa Bilimleri, Mühendislik ve Teknolojik
Bilimler, Sağlık Bilimleri, Tarımsal Bilimler, Sosyal Bilimler ve Beşeri Bilimler
alanlarında Türkiye’de tezli yüksek lisans ve/veya doktora yapan veya yapmak
üzere burs programına başvuran yetenekli ve üstün başarılı yabancı ülke
vatandaşı öğrencilere mali destek sağlayarak bilimsel etkileşimin gelişmesine
katkıda bulunmak, uluslararası araştırma zincirini geliştirmektir. Burs programına
yılda iki kez başvuru kabul edilmektedir. 2013 yılında TÜBİTAK aracılığıyla,
gelişmekte olan ülkelerden 148 öğrenci Türkiye’de eğitim almıştır. Gelişmiş
ülkelerden ise 29 öğrenci burs kapsamında desteklenmiştir.
• TÜBİTAK Başkanlığı tarafından desteklenen diğer bir burs programı da En Az
Gelişmiş Ülkeler Lisansüstü Burs Programıdır. Söz konusu program çerçevesinde
Etyopya’dan 4, Tanzanya’dan 2, Bangladeş, Mozambik, Nijerya, Somali,
Afganistan, Sudan, Burundi ve Gambiya’dan birer öğrenci olmak üzere toplam 10
ülkeden 14 öğrenci Türkiye’de eğitim görmüştür.
30
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Tıbbi donanım destekleri,
ameliyatlar, sağlık taramaları
ve sarf malzeme destekleri…
SAĞLIK
Türkiye, daha yaşanılabilir bir dünya için, sağlık alanındaki bilgi ve tecrübesini
gelişmekte olan ülkelerle sınır tanımadan paylaşmaktadır. Diğer gelişmiş ülkeler için
de önemli bir model oluşturan bu çabalar, kalkınma işbirliği sürecine de örnek teşkil
etmektedir. Bu doğrultuda 2013 yılında tamamen hibe bazlı olarak hastane inşa
ve onarımları, poliklinik yapım ve onarımları, tıbbi donanım destekleri, ameliyatlar,
sağlık taramaları ve sarf malzeme destekleri sağlanmış, uzman doktor eğitimlerine
destek verilerek kapasite inşası gerçekleştirilmiştir. Öte yandan bu süreçte ülkemiz
STK’ları da kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği yapmakta ve böylelikle bu alanda
önemli bir rol üstlenmektedirler.
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Kazakistan Akmola’daki
sağlık merkezlerine 15 adet
EKG cihazı temini…
Azerbaycan
• Anesteziyoloji ve Reanimasyon Uzmanları Derneği tarafından Nisan 2013
tarihinde Bakü’de düzenlenen “Transplantasyon Anestezisinde Güncel
Gelişmeler” Konferansına destek sağlanmıştır.
• Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı’ndan 32 kişilik doktor ve sağlık
personeline Nisan, Haziran, Eylül ve Kasım aylarında Ankara’da staj programı
düzenlenmiştir.
Kazakistan
• Akmola iline bağlı Ereymentau ilçesinde yer alan sağlık merkezlerine 15 adet
Elektrokardiyografi (EKG) cihazı temin edilmiştir.
• 3-16 Mart 2013 ve 24 Mart-6 Nisan 2013 tarihlerinde onar kişilik iki grup
doktora fizyoloji branşında, 9-22 Haziran 2013 tarihlerinde ise 5 doktora
Nöropatoloji branşında eğitim verilmiştir.
Özbekistan
• 10 göğüs cerrahı, 16 Aralık 2012–16 Şubat 2013 tarihlerinde 2 ay süre ile
Ankara Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesinde staj yapmışlardır.
170 yataklı Priyepolye Devlet
Hastanesi’ne laparoskopi cihazı
sağlandı.
Karadağ
• Nikşiç Devlet Hastanesine, röntgen ve kadın hastalıkları bölümlerinde kullanılmak
üzere 2 adet ultrason cihazı temin edilmiştir.
• Ülkenin güneyinde hizmet veren Ostros Sağlık Ocağının onarımı ve donanımına
yönelik destek sağlanmıştır.
• Çetinye Devlet Hastanesine jeneratör temin edilmiştir.
Arnavutluk
• Başkent Tiran’ın Paskuçan ilçesinde yer alan Paskuçan Polikliniğinde
nöroelektrofizyoloji odası kurulmuş, gerekli tıbbi cihazlar temin edilmiştir.
Sırbistan
• Sancak bölgesinde bulunan ve 60.000 kişiye hizmet veren 170 yataklı Priyepolye
Devlet Hastanesine laparoskopi cihazı sağlanmıştır.
• Voyvodina bölgesinde bulunan ve 150.000 kişiye hizmet veren 400 yataklı
Subotitsa Hastanesine obstrüktif uyku apnesi tanı sistemi ve küçük laboratuvar
cihazları temin edilmiştir
• Varvarin şehrinde bulunan ve 20.000 kişiye hizmet veren Varvarin Sağlık
Merkezinin tıbbi tefrişatı sağlanmıştır.
31
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
2013 yılında gerçekleştirilen sağlık projelerinden örnekler aşağıda yer almaktadır:
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
5. Üroonkoloji Kış Kongresine
destek…
Makedonya
• 30 Ocak-3 Şubat 2013 tarihlerinde düzenlenen 5. Üroonkoloji Kış Kongresine
destek verilmiştir.
Afganistan
• Başkent Kabil’e 60 km mesafede 555.600 nüfuslu Vardak ilinin merkezi
Meydan-ı Şehir’de İl Hastanesi için BHC Klinik binası inşaatı ve tefrişatı
gerçekleştirilmiştir.
4,5 dönümlük arazi üzerine
kurulan Türk Dostluk Hastanesi
taşıdığı özellikler itibariyle,
bölgede aynı donanım ve
kapasiteye sahip tek hastanedir.
Pakistan
• Muzaffergah’da 72 yataklı Türk Dostluk Hastanesi inşası ve tefrişatı
gerçekleştirilmiştir. Türk Dostluk Hastane binasının yapımına ait altyapı ve çevre
düzenlemesi işlerine 2012 yılı Haziran ayında yapılan yer tesliminin ardından
başlanmıştır. Hastane, Muzaffergah şehri Basira ilçesine bağlı çevreyolunun
Muzaffergah ayrımında bulunmaktadır. 4 katlı bloktan oluşan 72 yataklı
hastanede elektronik girişli 2 adet ameliyathane ile 1 adet morg ve çamaşırhane
bulunmaktadır. Bahçesi ile birlikte 4,5 dönümlük arazi üzerine kurulan hastane,
taşıdığı özellikler itibariyle, bölgede aynı donanım ve kapasiteye sahip tek
hastanedir. 2013 yılı Haziran ayında tamamlanan hastane binasının tıbbi ekipman
ve donanımı da Türkiye tarafından sağlanmaktadır.
Filistin
• 10 bloktan oluşan 150 yataklı Gazze Türk-Filistin Dostluk Hastanesinin inşa
ve tefrişatı gerçekleştirilmiştir. Batı Şeria’nın 40.000 nüfuslu Tubas şehrinde
2012 yılında inşaatı tamamlanan ve şehrin ilk hastanesi olan 30 yataklı “Tubas
Türk Dostluk Hastanesi” için mobilya ve ofis ekipmanı tefrişatı 2013 yılında
gerçekleştirilerek Filistin Sağlık Bakanlığı yetkililerine teslim edilmiştir. Hastane
şehirde ve civar ilçelerde her yıl yaklaşık 170.000 hastaya hizmet verebilecek
kapasiteye sahiptir.
Lübnan
• Ain Wazein Hastanesine tıbbi donanım desteği verilmiş, hibe edilen cihazların
kullanımı için 3 teknik personele ülkemizde eğitim verilmiştir.
Tunus Sağlık Bakanlığı’na tam
donanımlı 4 adet hasta nakil
ambülansı temini…
Tunus
• Sağlık Bakanlığı’na tam donanımlı 4 adet hasta nakil ambülansı temin edilmiştir.
Sudan
• Sudan’da Türkiye tarafından inşa edilen Nyala Hastanesinin işletimi 5 yıl süreyle
ülkemizce üstlenilmiştir.
32
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Mogadişu’da inşa edilen 200
yataklı hastane Doğu Afrika’nın en
modern hastanesi konumundadır.
Somali
• Mogadişu’da yaptırılan 200 yataklı Recep Tayyip Erdoğan Hastanesi’nin inşaatı
büyük ölçüde tamamlanmış olup 2013 yılında ise hastane tefrişatı için 600
kalem mal tedarik edilmiştir. 2014 yılında hizmete açılması planlanan hastanede
tek kişilik 17 oda, 4 kişilik 34 oda, 3 kişilik ve 5 kişilik ise birer oda bulunmaktadır.
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Kapasite ve teknoloji açısından Doğu Afrika’nın en modern hastanesi konumuna
yükselecek hastanenin bünyesinde poliklinik, yataklı servis, acil servis,
görüntüleme ve merkezi laboratuvar üniteleri, yoğun bakımları, doğumhane
ve ameliyathane birimleri ve hastaneye hizmet verecek “mutfak, çamaşırhane,
sterilizasyon, morg ve teknik merkezler” gibi servis birimleri bulunmaktadır. 5
yıl boyunca ortak işletilecek olan hastanede doktor ve sağlık personeli giderleri
Türkiye tarafından karşılanacaktır.
• Yeryüzü Doktorları Derneği tarafından Mogadişu’da pratisyen hekimlerin temel
tıp becerilerinin geliştirilmesi ve merkez ve çevre kamplarda yaşayanlara sağlık
hizmetlerinin ulaştırılması kapsamında çalışmalar yürütülmektedir. Söz konusu
çalışmalar kamu tarafımdan sağlanan tıbbi malzemelerle güçlendirilmiştir.
Gine
• Anadolu Tıbbiyeliler Derneği (ANATIPDER) tarafından 19-30 Aralık 2012
tarihlerinde gerçekleştirilen sağlık eğitim programına destek sağlanmıştır.
33
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Pikine Ana-Çocuk Sağlığı
Merkezi’nin fiziksel koşullarının
güçlendirilmesi…
Senegal
• 2010 yılında, Dakar Cheikh Anta Diop Üniversitesi (UCAD) kampüsünde bir
Mediko-Sosyal Merkezi inşası gerçekleştirilmiştir. Söz konusu merkezin sağlıklı
işletilebilmesi için gerekli tadilatlar 2013 yılında yapılmıştır. Üniversite, 60
bine yakın öğrenci potansiyeli ile Batı Afrika’nın önemli üniversitelerinden biri
durumundadır. Ayrıca, Dakar’da inşa ve tefriş edilen Pikine Ana-Çocuk Sağlığı
Merkezi’nin fiziksel koşullarının güçlendirilmesi için bakım çalışması yapılmıştır.
Laos, Vientiane’deki Mittaphab
Hastanesi’nin kardiyoloji
bölümüne tıbbi ekipman hibesi…
Laos
• Başkent Vientiane’deki Mittaphab Hastanesinin kardiyoloji bölümüne,
görüntüleme ve tanı cihazlarından oluşan tıbbi ekipman hibe edilerek, hastanenin
modernizasyonuna katkı sağlanmıştır.
Madagaskar
• Mahajanga Üniversitesi’nde Dişçilik Fakültesi kurulması amacıyla implant alanında
çeşitli teknik ekipman ve malzeme hibe edilerek bölümün oluşmasına katkı
sağlanmıştır. Proje kapsamında kapasite artırımına yönelik eğitim programları
düzenlenecektir.
Diğer Ülkeler
• Moritanya, Nijer, Mali, Burkina Faso, Gine-Bissau, Sierra Leone, Kenya Sağlık
Bakanlıklarına ambulanslar hibe edilerek, sağlık sisteminin modernizasyonuna
destek sağlanmıştır.
Uluslararası sağlık kongrelerine
destekler…
34
Uluslararası Toplantılar
• Avrasya Tıp Günleri Sempozyumu: 29 Mayıs-01 Haziran 2013 tarihlerinde
ülkemizde düzenlenen ve 15 ülkeden 70 kişinin katıldığı “Avrasya Tıp Günleri
Sempozyumu”na destek sağlanmıştır.
• Birinci Sağlık Mezunları Kurultayı: 13-17 Haziran 2013 tarihlerinde İstanbul’da
gerçekleştirilen 1. Uluslararası Sağlık Mezunları Kurultayına Afrika, Orta Asya ve
Kafkasya’dan katılan 73 kişi için destek sağlanmıştır.
• Birinci Uluslararası Üroanatomi Kongresi: Uluslararası Genç Ürologlar Derneği,
Türk Anatomi ve Klinik Anatomi Derneği, Avrupa Klinik Anatomi Derneği, Ege
ve Hacettepe Üniversitesi işbirliğinde 14-16 Haziran 2013 tarihlerinde İzmir’de
düzenlenen “Uluslararası Üroanatomi Kongresi”ne destek sağlanmıştır.
• Dünya Sağlık ve 3. Yaş Turizmi Kongresi: 19-23 Nisan 2013 tarihlerinde
İzmir’de gerçekleştirilen “Dünya Sağlık ve 3. Yaş Turizmi Kongresine destek
sağlanmıştır.
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
SU VE SANİTASYON
Artan nüfusa bağlı olarak su tüketimi çok hızlı bir şekilde artarken dünyada
çevre kirliliği ve sanayileşmeden dolayı temiz su kaynakları hızla azalmaktadır.
Uluslararası gündemin de üst sıralarında yer alan su konusunun dünya kamuoyunun
ilgisini giderek artan biçimde çekmesinin başlıca nedenleri arasında nüfus artışı,
hızlı şehirleşme ve sanayileşmenin yol açtığı su ihtiyacı ve iklim değişikliği yer
almaktadır. Su sıkıntısının gelecek 20 yıl içerisinde Orta Doğu dahil bazı bölgelerde
su krizine dönüşmesi ihtimali söz konusudur. Bu nedenle, ikamesi mümkün
olmayan bu doğal kaynağın 21. yüzyılın stratejik öneme sahip kaynaklarından biri
olacağı genel kabul görmektedir.
Senegal’de 10 su kuyusu açma
işleri devam etmektedir.
Yeryüzünün büyük bir bölümü sularla kaplı olmasına rağmen, sadece %2,5’i tatlı
sudur. Bu suların da üçte ikisi buzul ya da daimi kâr örtüsü halindedir. Göller,
nehirler, akiferler ve barajlarda tutulan tatlı su miktarı 8.000 km3 civarındadır.
Dünyada bir yılda kullanılan tatlı suların toplamı ise 3.800 km3 civarındadır.
Bu suların yaklaşık %70’i tarımsal, %20’si endüstriyel ve %10’u ise evsel olarak
kullanılmaktadır. Öte yandan, dünyadaki içilebilir su kaynakları eşit dağılıma sahip
değildir. Dolayısıyla su sorunu bölgeye göre farklılık göstermektedir. Güvenli içme
suyu temin edilen alanların kirlilik gibi dış etkenlerden çabuk etkileniyor olması,
su kaynaklarının korunması konusunu özellikle suyun kıt olduğu bölgelerde
hayati bir konu haline getirmektedir. Birleşmiş Milletler Zirvesince kabul edilen
Binyıl Kalkınma Hedefleri kapsamında da ele alınan temiz içme suyuna erişimin
yaygınlaştırılması konusunda ülkemiz büyük çalışmalar yapmaktadır. 2013 yılında
su ve sanitasyon konusunda gerçekleştirilen bazı projeler ise şu şekildedir:
Batı Afrika Temiz İçme Suyuna Ulaşım Programı
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) ve Devlet Su İşleri (DSİ)
Genel Müdürlüğü işbirliği ile yürütülen “Batı Afrika Temiz İçme Suyuna Ulaşım
Programı” kapsamında öncelikle Afrika’nın batısında yer alan, Burkina Faso, Mali,
Nijer, Senegal, Gine-Bissau, Gine, Gambiya, Gana, Benin ve Togo’da su kuyuları
açılması hedeflenmiştir. Buna göre 2013 yılı itibarıyla;
Nijer’de 43 adet su kuyusu açıldı.
• Mali’de 36 su kuyusu açılmış,
• Nijer’de 43 adet su kuyusu açılmış, 28 adet su pompası temin edilmiş,
• Senegal’de 10 su kuyusu açma işleri devam etmektedir.
Sudan: 2010 yılında başlatılan çalışmalar sonucunda 6 eyalette toplam 28 adet su
kuyusu açılmıştır. Açılan kuyulardan yaklaşık 300.000 kişi faydalanmaktadır.
Gürcistan’da açılan toplam 18
kuyudan yaklaşık 30.000 kişi
faydalanmaktadır.
Gürcistan: Temiz içme suyuna erişimin zor olduğu bazı köylerde başlatılan
çalışmalar sonucunda 8 adet su kuyusu açılmış; 2012 ve 2013 yılı sonu itibarıyla
açılan toplam 18 kuyudan yaklaşık 30.000 kişi faydalanmaktadır.
35
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Mali’de 36 su kuyusu açma
çalışmaları…
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Lübnan su şebekesinin abone
bağlantıları yapılmıştır.
Somali: 5 adet su kuyusu açılmıştır.
Etyopya: Shinille bölgesine 2 adet su sarnıcı alınmıştır.
Filistin: Gazze Cebaliye Belediyesi için daha önce yapımı tamamlanan su deposuna
ilave olarak 80-90 metre derinliğinde ve günde 1400 m3’lük su sağlayacak bir su
kuyusu inşa edilmiştir.
Lübnan: Aydamun beldesine, 1 adet su kuyusu açılması ile Al Birre beldesi ve Al
Kuaşra beldesine abone bağlantılarının yapılması, asfalt kaplamalarının yapılması,
elektrik jeneratörü yerleştirilmesi, otomasyon sisteminin kurulması, abonelik
işlemlerinin tamamlanarak abonelere temiz içilebilir su sağlanması, sistemin
işletilmesi ile ilgili eğitimin verilmesi sağlanmıştır.
Kamerun, Ngaoundal şehrine
10 adet su kuyusu…
Kırgızistan: Çüy ili Alamüdün ilçesine bağlı Karacıgaç köyünde daha önce açılmış
olan bir kuyuda su bulunmuş ancak hizmet vermesi için gerekli malzemeler
tedarik edilemediği için atıl durumda kalmıştır. Kuyu için gerekli 4 kalemden oluşan
malzemeler alınarak monte edilmiştir. Ayrıca, İssi-Köl bölgesi Ak-Suv ilçesine bağlı 3
köyden oluşan 3.170 nüfuslu Tepke köyünün yaklaşık elli yıldır bakım görmemiş olan
içme suyu sistemi yenilenmiştir.
Karadağ: Ülkenin kuzeyinde dağlık bölgedeki Haliloviçi ve Pluntse köylerine su
depoları yapılmıştır. Plav şehrinin toplam uzunluğu 7,5 km olan su isale hattının proje
çizimleri yapılmıştır. Belediyenin tüm hatları yenilemek için hazırladığı su projesine
göre yaklaşık 2 kilometrelik yeni su isale hattı yapılarak mevcut sistem iyileştirilmiştir.
Bosna-Hersek, Nemila beldesinde
su şebekesi yapımına yönelik
ekipman temini...
Bosna-Hersek: Nemila beldesinde su şebekesi yapımına yönelik gerekli malzeme ve
ekipman temin edilmiştir.
Kamerun: Adamaoua bölgesinde 35.000 nüfuslu Ngaoundal şehrine 10 adet su
kuyusu açılması için çalışmalara başlanmış, 7 adet kuyunun yapımı tamamlanmış olup
diğer 3’ünün 2014 yılında tamamlanması öngörülmektedir.
Afganistan: Cevizcan ilinde 2.000 nüfuslu Mısırabad köyünde 250 m3 hacminde
betonarme bir su deposu inşa edilmiştir. Ayrıca, Tahar ili Talokan ilçesine bağlı Ali Şir
Nevai köyünde 1 adet su kuyusu açılarak, 1 adet 4 metre yüksekliğinde ayaklı 6000
litre kapasiteli su deposu ile gerekli diğer malzemeler temin edilmiştir.
Moğolistan: Ulanbator Büyükşehir Belediyesinin ilçe belediyeleri olan
Songinohairhan, Suhbaatar, Bayanzurh, Baganuur, Bagahangai ve Nalayh Belediyeleri
sınırlarındaki suya erişimde sıkıntı yaşayan yerlerde 4 adet su kuyusu açılmış ve 2
adet de su deposu inşa edilmiştir.
DSİ tarafından 25 uzmana eğitim…
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi’nce (İSKİ) 21-26 Nisan
2013 tarihlerinde Filistin Gazze Belediyesi Su İdaresi’nde görevli 4 teknik personel
için “Su ve Atık Su” konulu eğitim verilmiştir.
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce;
• 27 Nisan-3 Mayıs 2013 tarihleri arasında Pakistanlı 6 uzmana,
• 26 Ekim-2 Kasım 2013 tarihleri arasında Nijerli 2 uzmana,
• 19-31 Mayıs 2013 tarihleri arasında Burkina Fasolu 5 uzmana,
• 30 Haziran-7 Temmuz 2013 tarihleri arasında Faslı 4 uzmana,
• 17-22 Kasım 2013 tarihleri arasında Kosovalı 8 uzmana ülkemizde eğitim
verilmiştir.
İlki 29 Eylül-3 Ekim 2013 tarihleri arasında Mardin’de gerçekleştirilen Dünya Sulama
Forumu’na Çad Sulama ve Drenaj Derneği temsilcilerinin katılımı desteklenmiştir.
36
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Uluslararası Genç Diplomatlar
Eğitim Programı’na 9 ülkeden 78
diplomat katılmıştır.
OECD Ankara Çok Taraflı Vergi
Merkezi’nde 2013 yılında 27
ülkeden 175 katılımcıya eğitim…
• Dışişleri Bakanlığı Diplomasi Akademisi tarafından düzenlenen Uluslararası
Genç Diplomatlar Eğitim Programı, davet edilen genç diplomatlara diplomasi
mesleğinin gerektirdiği yetenek ve becerilerin geliştirilmesine katkıda bulunmak
ve Türk dış politikasının çeşitli veçheleri ile güncel uluslararası sorunlara ilişkin
bilgilendirme yapmak amacıyla her yıl gerçekleştirilen bir eğitim programıdır.
2013 yılında Dışişleri Bakanlığı ve TİKA Başkanlığı işbirliğinde gerçekleştirilen
Uluslararası Genç Diplomatlar Eğitim Programı’na Sırbistan 7, Kosova 5, Libya 9,
Yemen 10, Güney Sudan 9, Çin 10, Zambiya 8, Moldova 10, Mali 10 olmak üzere
toplam 9 ülkeden 78 kursiyerin katılımı sağlanmıştır.
OECD Ankara Çok Taraflı Vergi Merkezi, OECD ile Dışişleri Bakanlığı’nın ortaklaşa
düzenlediği bir protokol çerçevesinde TİKA ve Maliye Bakanlığı’nın ev sahipliğinde
kurulmuştur. Çok taraflı vergi programları ise ülkemiz ile OECD arasında
imzalanan “Mutabakat Muhtırası” ile yürütülmektedir. Bu muhtıra her beş yılda bir
yenilenmektedir. OECD Çok Taraflı Vergi Merkezlerinin harcamaları, OECD üyesi
ülkelerce sağlanan gönüllü nakdi ve ayni katkılardan oluşturulan bir bütçeden ve
Gelir İdaresi Başkanlığının ayni yardımları ile karşılanmaktadır. 1993 yılından beri
faaliyette bulunan OECD Ankara Çok Taraflı Vergi Merkezi’nde bugüne kadar
başta Türk Cumhuriyetleri olmak üzere 53 değişik ülkeden 4.550 üst düzey vergi
memuru seminerlere katılmıştır. 2013 yılında ise 27 ülkeden 175 katılımcıya eğitim
verilmiştir.
37
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
İDARİ VE SİVİL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
Devlet yönetiminde temsil, katılım ve denetim, etkin bir sivil toplum, hukukun
üstünlüğü, yerinden yönetim, yönetimde açıklık ve hesap verme sorumluluğu,
rekabet ve piyasa ekonomisi ile uyumlu alternatif hizmet sunum yöntemleri ve
nihayet yeni temel teknolojilerdeki gelişmelere uyumun mevcut olduğu bir siyasal
ve ekonomik düzen, gelişmekte olan ülkelerin en çok ihtiyaç duyduğu alanlardır.
Türkiye bu ülkelerin, bahse konu alanlarda başarılı olabilmelerini sağlamak amacıyla
öncelikle insan kaynaklarının yetiştirilmesine büyük önem vermiştir. Uzun yıllardır
süren programlar, tecrübesini, gelişmekte olan ülkenin insanıyla yürekten paylaşan
Türk kamu personeli tarafından başarıyla yürütülmektedir.
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
2013 yılında 7 ülkeden 163
hukukçunun eğitimi…
Emniyet Teşkilatı Mensuplarına
yönelik verilen hizmet içi ve
uygulamalı eğitimlerden 2013
yılında 560 kişi yararlanmıştır.
Yüksek lisans öğrencilerine
Polis Akademisi’nden burs…
38
• Adli, idari ve askeri yargı hakim, savcı, avukat ile adalet hizmetlerine yardımcı
personelin meslek öncesi ve meslek içi eğitimi ve gelişmesi için uzmanlık
programları düzenleyen ülkemiz, 2013 yılında 7 ülkeden 163 hukukçunun
eğitilmesini sağlamıştır. Moğol savcılar T.C. Anayasa Mahkemesi, T.C. Yargıtay
Cumhuriyet Başsavcılığı, Ankara ve İstanbul Adliyelerini ziyaret ederek, olay
yeri inceleme, delillerin toplanması, incelenmesi, korunması ve nakledilmesine
ilişkin uygulamalar hakkında bilgi edinmişlerdir. Bir başka örnek ise, Afgan hakim
ve savcıların oluşturduğu otuzar kişilik iki ayrı heyete “Terörizm ve Organize
Suçlarla Mücadele” konusunda verilen eğitimlerdir.
• Ülkemiz tarafından emniyet teşkilatı mensuplarına yönelik olarak; suçla
mücadelede ortak bilinç geliştirme ve polis teşkilatlarının terminolojilerinde birlik
sağlanması amacıyla hizmet içi ve uygulamalı eğitimler verilmektedir. Polislik
uygulamalarındaki uluslararası standartların yaygınlaştırılması, bölgesel güvenlik
sorunlarına koordineli ve eşgüdüm halinde mücadele anlayışının geliştirilmesi
amaçlanmaktadır. Bu kapsamda 2013 yılında gerçekleştirilen çalışmalar aşağıda
yer almaktadır:
- Arnavutluk polis teşkilatına yönelik olarak “Liderlik Yöneticilik Kursu”
düzenlenmiş, 18 katılımcı eğitim almıştır.
- Bosna-Hersek polis teşkilatına yönelik olarak ülkemizde ve Bosna-Hersek’te
düzenlenen 2 kursta toplam 39 katılımcı eğitim almıştır.
- Filistin polis teşkilatına yönelik olarak ülkemizde ve Filistin’de düzenlenen 3
kursta toplam 48 katılımcı eğitim almıştır.
- Karadağ polis teşkilatına yönelik olarak ülkemizde ve Karadağ’da düzenlenen 4
kursta toplam 65 katılımcı eğitim almıştır.
- Kazakistan polis teşkilatına yönelik olarak ülkemizde ve Kazakistan’da
düzenlenen 3 kursta toplam 55 katılımcı eğitim almıştır.
- Kırgızistan polis teşkilatına yönelik olarak ülkemizde ve Kırgızistan’da düzenlenen
5 kursta toplam 58 katılımcı eğitim almıştır.
- Libya polis teşkilatına yönelik olarak ülkemizde ve Libya’da düzenlenen 3 kursta
toplam 28 katılımcı eğitim almıştır.
- Makedonya polis teşkilatına yönelik olarak “İleri ve Güvenli Sürüş Teknikleri
Kursu” düzenlenmiş 16 katılımcı eğitim almıştır.
- Maldivler polis teşkilatına yönelik olarak ülkemizde ve Maldivler’de düzenlenen 3
kursta toplam 34 katılımcı eğitim almıştır.
- Moğolistan polis teşkilatına yönelik olarak “Stratejik Yönetim ve Planlama Kursu”
düzenlenmiş 20 katılımcı eğitim almıştır.
- Tunus polis teşkilatına yönelik olarak ülkemizde ve Tunus’ta düzenlenen
13 kursta toplam 217 katılımcı eğitim almıştır.
- Türkmenistan polis teşkilatına yönelik olarak “Çevik Kuvvet Temel Eğitimi Kursu”
ve Uyuşturucu ile mücadele kapsamında 2 kursta toplam 67 katılımcı eğitim
almıştır.
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
- Kosova’dan gelen 40 katılımcıya Türkiye’de çeşitli konularda eğitim verilmiştir.
- Tacikistan’da düzenlenen 2 kursta toplam 57 katılımcı eğitim almıştır.
- Tanzanya’da ve ülkemizde düzenlenen 2 kursta toplam 35 katılımcı eğitim
almıştır.
- “Polis Liderliği Semineri Kursu”na Haiti’den 8 katılımcı iştirak etmiştir.
- “İç Güvenlik İstihbaratı Eğiticilerin Eğitimi Kursu”na Fildişi Sahili’nden 11 katılımcı
iştirak etmiştir.
Gine Emniyeti’ne 700 kalem
güvenlik malzemesi…
Balkanlardan 107 kamu
yöneticisine liderlik eğitimi…
• Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından, Gine Emniyet Genel Müdürlüğü’ne 700
adet çeşitli güvenlik malzemesi hibe edilmiştir. Gine Polis Teşkilatına iki hafta
süre ile eğitim verilmiştir.
• TÜBİTAK-TÜSSİDE (Türkiye Sanayi Sevk ve İdare Enstitüsü)-TİKA Liderlik Okulu,
Orta Asya, Balkan ve Orta Doğu ülkelerinde kamuda çalışan orta ve üst düzey
yöneticilere, Türkiye’de liderlik alanında var olan tecrübe ve bilgi aktarımını
hedeflemektedir. 2013 yılında gerçekleşen eğitim programına Kosova’dan 72
katılımcı ve Bosna-Hersek’ten 35 katılımcı iştirak etmiştir.
• Azerbaycan’da yerel yönetimler personeli için Bakü’de Türkiye Orta Doğu Amme
İdaresi Enstitüsü (TODAİE) tarafından bir eğitim programı düzenlenmiştir.
Kurumun 20 öğretim görevlisinin görev aldığı eğitime 30 Azeri yerel yönetici
katılmıştır.
• Afganistan’ın Sarıpul ilinde görev yapan 1 vali yardımcısı, 6 kaymakam ve 6
il müdürü olmak üzere, toplam 13 personele “Kamu Yönetimi ve Güvenliği
Eğitimi” verilmiştir.
Ülkemiz insan kaynaklarının yetiştirilmesine verdiği önemle beraber zor durumda
kalan merkezi ve yerel idarelere ve ekipman yardımında da bulunmaktadır. 2013
yılı projelerinden örnekler aşağıda yer almaktadır:
Tunus İçişleri Bakanlığı’na 312
araç hibesi…
Somali’ye 4 adet devriye botu
hibesi…
• Tunus’ta yaşanan Devrim olaylarında çok sayıda idari ve sivil bina ve araç hasar
görmüş ve kullanılamaz hale gelmiştir. Belediyecilik hizmetleri ekipman ve vasıta
yetersizliği nedeniyle yapılamamaktadır. Özellikle cadde ve sokakların temizliği
ile çöp toplama ve taşıma hizmetlerinde yaşanan ivedi sorunlar dikkate alınarak
Tunus belediyelerinin talepleri çerçevesinde, 32 adet çöp kamyonu, 30 adet yol
süpürme aracı, 30 adet damperli kamyon, 50 adet kazıcı-yükleyici iş makinesi
temin edilerek Tunuslu yetkililere teslim edilmiştir.
• Tunus Emniyet Teşkilatının Modernizasyonu Projesi kapsamında 100 adet
motosiklet, 30 adet polis otosu ve 40 adet 4x2 pikap olmak üzere toplam 170
adet araç Tunus İçişleri Bakanlığı’na hibe edilmiştir.
• Moldova Dışişleri ve Avrupa Entegrasyon Bakanlığı’nın talebi ile Protokol Toplantı
Salonu’nun mobilya, sunum, ses sistemi ve simultane çeviri odaları ile bunları
tamamlayan elektronik kısımlarının yenilenmesi sağlanmıştır.
• Somali’ye 4 adet devriye botu hibe edilmiştir.
• İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) üyesi 30 farklı ülkenin rekabet kurumlarından 50’den
fazla temsilcinin katıldığı Rekabet Hukuku ve Politikası Çalıştayı Türkiye Rekabet
Kurumu tarafından düzenlenmiştir. Çalıştayda “İİT Üyesi Ülkelerde Yoksulluğun
Azaltılması / Ekonomik Kalkınma ve Rekabet Politikasının Rolü, Kartellerle
Mücadele Hükümlerinin Uygulanması” gibi konular ele alınmıştır.
39
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
• TİKA Başkanlığı ile Emniyet Genel Müdürlüğü Polis Akademisi Başkanlığı
işbirliğinde yürütülen “Uluslararası Lisansüstü Eğitim Projesi” kapsamında, Polis
Akademisi Başkanlığında yüksek lisans yapan öğrencilere 2013 yılında da burs
verilmiştir. Söz konusu program kapsamında verilen eğitimler ise aşağıdaki
gibidir:
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Kamerun Yaunde Principal
Hastanesi’nde çok amaçlı salonun
tefrişatı...
• Türkiye Adalet Akademisi Başkanlığı ile Uluslararası Hukuk ve Adalet Vakfı
(UHAV) işbirliğinde, İstanbul’da düzenlenen ve liberal demokrasilerde
terörle mücadele, siyasi ve sosyal bağlamda terör, anayasa ve insan hakları
ile özgürlüklerin korunmasında uluslararası işbirliğinin ele alındığı “Terörle
Mücadelede Özgürlük ve Güvenlik Dengesi” konulu uluslararası sempozyuma 20
katılımcı iştirak etmiştir.
• Doğu Kazakistan ili Semey Bölgesel Engelliler Derneği’ne bir adet servis aracı
alınmıştır.
• Kazakistan Almatı’da bulunan Fazıl Gazi Toplum Derneği’nin ek hizmet binasının
10 kalemden oluşan mobilya, malzeme ve ekipman ihtiyacı karşılanmıştır.
• Bosna-Hersek’te “Osmjeh Jetima” (Yetim Gülümsemesi) Derneği’ne 220
çocuğun yararına sunulmak üzere, kışlık bot ve mont temin edilmiştir.
• Kırgızistan Ahıska Türkleri Derneği’ne katkıda bulunmak amacıyla tadilat işleri
yapılmış, ofis ekipmanının yenilenmesi sağlanmıştır.
• Etyopya’da Türkiye Mezunları Kalkınma ve Yardımlaşma Derneği’nin ofis tefrişatı
gerçekleştirilmiştir.
• Makedonya’da Türk Sivil Toplum Teşkilatları Birliği’nin yeni hizmet binasına
donanım desteği verilmiştir.
• Kamerun’da Yaunde Principal Hapishanesi’nde oluşturulacak olan çok amaçlı
salonun tefrişatı gerçekleştirilmiştir.
Doğu Kazakistan ili Semey
Bölgesel Engelliler Derneği’ne bir
adet servis aracı alınmıştır.
Afganistan’da 566 kişiye
mesleki eğitim…
MESLEK EDİNDİRME
Ülkemiz tarafından, kadınların toplumsal hayata katılımının sağlanması ve gençlerin
faydalı işlere yönlendirilmesi amacıyla meslek edindirme kursları düzenlenmekte,
gerekli araç gereç temin edilmektedir.
Bangladeş, Kazakistan,
Kosova ve Moğolistan’da
614 kişiye dil eğitimi…
40
• Afganistan’da düzenlenen, bilgisayar, dikiş, nakış, halıcılık, tenekecilik kurslarında
566 kişi eğitim almıştır. Kurslara malzeme desteği sağlanmıştır.
• Bangladeş, Kazakistan, Kosova ve Moğolistan’da dil kursları düzenlenerek 614
kişinin eğitilmesi sağlanmıştır.
• Afrika Yükseköğretime Destek ve Tanıtım Merkezi işbirliği ile Senegal’in
güneyindeki Kolda bölgesinde açılan Kolda Mesleki Eğitim Merkezi’nde, dörder
aylık dönemler boyunca kırkar öğrenciye bilgisayar sistemleri, bilgisayar bakım ve
onarımı, muhasebe ve tavuk yetiştiriciliği alanlarında eğitim verilmektedir.
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Makedonya’da faaliyet gösteren
Konya Büyükşehir Belediyesi
Meslek Edindirme Kurslarından
200 kursiyer faydalandı.
• Sırbistan’da kadınların halı dokuma işlerinde kullanmaları için araç gereç temin
edilmiştir.
• Makedonya’da faaliyet gösteren Konya Büyükşehir Belediyesi Meslek Edindirme
Kursları (KOMEK) kapsamında 200 kadına ebru sanatı, takı tasarımı, kurdele
nakış ve ahşap boyama alanlarında eğitim verilmesi kararlaştırılmıştır. Mayıs
2013-Mayıs 2014 tarihlerinde sürecek söz konusu kurslara, ilk etapta yaşları 20
ila 30 arasında değişen 100 kişi katılmıştır. 25 kişilik gruplar halinde 100 kişinin
3 ay boyunca kurslara katılımı sağlanmış, 2 kurs dönemini kapsayacak malzeme
hibe edilmiştir.
Arnavutluk’un tek kadın sığınma
evinin iyileştirilmesi…
Kazakistan Perzent Yetimhanesi
tefrişatı…
DİĞER SOSYAL ALTYAPILAR VE HİZMETLER
Çok sayıda yetimhane, huzurevi, kadın sığınmaevi ve engelli merkezi için gerekli
tadilatlar yapılarak, sunulan barınma hizmetinin kalitesi artırılmış, ekipman ve
malzeme yardımında bulunulmuştur. Aynı zamanda bakım ve sağlık hizmetlerine
yönelik çalışmalar yapılmıştır. Bu kapsamda yapılan çalışmalardan örnekler aşağıda
yer almaktadır.
• Afganistan Kabil’de bulunan Hadaf Kültür Vakfı tarafından inşa edilen 100 kişi
kapasiteli yetimhane binasının mobilya tefrişatı,
• Arnavutluk’ta faaliyet gösteren Geleceğin Alternatifi Vakfı (ALSAR) Yetim Eğitim
Merkezine donanım desteği sağlanması,
• Arnavutluk Tiran Yaşlılar Bakımevinde kaliteli bakım ve sağlık hizmeti
sunulmasının sağlanması,
• Arnavutluk’un tek kadın sığınmaevine bahçe düzenlenmesi, hobi bahçeleri, spor
alanları ve çocuk parkı kurulması,
• Arnavutluk’ta bulunan Vlora Engelli Çocuklar Geliştirme Merkezine
muayenehane, çamaşırhane ve çocuk parkı kurulması,
• Bosna-Hersek Zadidovici Engelliler Derneği binasının etrafının tel örgüyle
çevrilmesi ve bahçeye oyun parkı yapılması,
• Bosna-Hersek Ampute Engelli Basketbol Kulübünün ihtiyacı olan 5 adet
tekerlekli sandalyenin temini,
• Bosna-Hersek Saraybosna Çocuk Islah Merkezi bünyesinde bir çamaşırhane
kurulması,
• Gürcistan AISI Engelli Merkezi binasının tadilatı, onarımı ve bakımı, merkezin
bahçesinde engelli çocukların sebze üretimi yaparak rehabilite olmalarına destek
amaçlı bir uygulama serası kurulması, aynı zamanda gerekli tefrişat ve ekipmanın
sağlanması,
• Karadağ Sirena Engelliler Merkezinin onarımı ve donanımı,
41
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Karadağ Berane Engelliler
Merkezi’nin donanımı…
• Karadağ Berane Engelliler Merkezinin donanımının sağlanması ve eğitim, fizik
tedavi, sosyalleşme olanakları için danışmanlık hizmeti,
• Kazakistan Perzent Yetimhanesi tefrişatının yapılması,
• Kosova Prizren Nena Teresa İşitme ve konuşma Engelliler Okuluna kulak-burunboğaz taraması ile gereken tedavilerin yapılması ve okula bağışlanan cihazların
kullanımına yönelik eğitim verilmesi,
• Kosova Handikos Engelliler Derneğine medikal malzeme temin edilmesi,
• Kosova Prizren Körler Derneğinin bakım, onarım ve mefruşatının yenilenmesi,
• Nijer Evrensel İslam Kültür Vakfı tarafından kurulan yetimhanenin eğitim,
yemekhane ve yatakhane bölümlerinin iyileştirilmesi amacıyla çeşitli
malzemelerin temini,
• Moldova’da yaşayan 400 kimsesiz çocuğa hediye edilmek üzere 400 takım
kıyafetin temini,
• Özbekistan Görme Engelliler Merkezine, çağdaş bilişim cihazları ile donatılmış
bilgisayar sınıfının kurulması,
• Pakistan 3. Yetim Dayanışma Günleri Projesi kapsamında Pakistanlı öğrencilere
kırtasiye desteği verilmesi,
• Somali’de bulunan yetimhanelere malzeme desteği sağlanması,
• Tacikistan’ın Duşanbe şehrinde bulunan “İmkoniyat Engelliler Birliği” binasının
tadilat ve restorasyonu,
• Tacikistan Çorbog Çocuk-Ergen Milli Devlet Müessesi ve Yatılı Meslek Lisesi
öğrencileri için 60 adet engelli sandalyesinin temini.
2013 yılında 6,7 milyon dolar Barışı
Destekleme çalışmalarına katkı…
BARIŞI YAPILANDIRMA
Soğuk Savaş sonrası dönemde terörizm ve kitle imha silahlarının yayılması gibi
risk ve tehditlerin yanı sıra, ülkesel ve bölgesel kriz ve çatışmalar ön plana çıkmış;
bu kapsamda barışı destekleme harekatlarında artış olmuştur. Genelkurmay
Başkanlığımız da Barışı Destekleme faaliyetleri kapsamında uluslararası kuruluşlarla
işbirliğinde çeşitli programlar yürütmektedir.
Türkiye 2013 yılında başta Afganistan olmak üzere Somali, Bosna-Hersek,
Kosova ve Lübnan’ın da dahil olduğu 30’dan fazla ülkede çalışmalar yürütmüştür.
2013 yılında 6,7 milyon dolar tutarında Barışı Destekleme çalışmalarına katkıda
bulunmuştur. Barışı Destekleme faaliyetlerini BİOEM Faaliyetleri, Mobil Eğitim Timi
Faaliyetleri ve TSK Askeri Eğitim ve İşbirliği Faaliyetleri olarak 3 alt kategori halinde
inceleyebiliriz.
2013 yılında 30 ülkeden 608
katılımcıya BİOEM’de eğitim...
BİOEM Faaliyetleri
Brüksel’de yapılan 1994 NATO Zirvesinde alınan kararlar ışığında, Türkiye’de bir
“Barış İçin Ortaklık Eğitim Merkezi (BİOEM)” kurulmasına karar verilmiş ve 1997
yılında Portekiz’deki Avrupa Atlantik Ortaklık Konseyi toplantısında kuruluşu ilan
edilmiştir. 1998 yılında uluslararası bir törenle açılmıştır. BİOEM, NATO tarafından
tanınan ilk Barış İçin Ortaklık Eğitim Merkezi olarak 1998 yılından bu yana kurslar,
mobil eğitim, seminerler vb. eğitim faaliyetleri icra etmek suretiyle NATO ve
NATO Ortaklık Girişimlerine (Barış İçin Ortaklık, Akdeniz Diyaloğu, İstanbul İşbirliği
Girişimi ve Küresel Ortaklar) katkı sağlamaktadır.
• Genelkurmay Başkanlığı BİOEM’de 2013 yılında toplamda 30 ülkeden 608
katılımcı 21 farklı eğitim programından yararlanmıştır. Bu eğitim programları
Ankara’da BİOEM Komutanlığı, Marmaris’te Deniz Güvenliği Mükemmeliyet
Merkezi Komutanlığı, İzmir’de İstihkam Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı,
İzmir Hava Savunma Komutanlığı’nda gerçekleşmiş olup, 270 danışman görev
almıştır.
42
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Adı
Tarihi
Kurs Merkezi Katılan Ülkeler
Sınır
Güvenliği
ve Kontrol
Kursu
9-13 Aralık 2013 BİOEM
Komutanlığı /
ANKARA
Afetlerde
İnsani
Yardım
Harekatı
Kursu
01-05 Nisan
2013
İstihkam
Okulu ve
Eğitim
Merkezi
Komutanlığı
Narlıdere /
İzmir
Katılımcılar
Eğitim Timi
8 NATO, 7 BİO,
16 Diğer Ülkeler
31
İçişleri Bakanlığı, Gümrük ve
Ticaret Bakanlığı, Kara Kuvvetleri
Komutanlığı, Jandarma Genel
Komutanlığı, Birleşmiş Milletler Nüfus
Fonu, Birleşmiş Milletler Mülteciler
Yüksek Komiserliği, Avrupa Birliği
Sınır Yardım Departmanı, Emniyet
Genel Müdürlüğü, Terörle Mücadele
Mükemmeliyet Merkezi Komutanlığı,
Barış İçin Ortaklık Eğitim Merkezi
Komutanlığı yetkilileri olmak üzere 10
kişiden oluşmuştur.
5 NATO, 8 BİO
ve 11 Diğer
Ülkeler
24
Kara Kuvvetleri Komutanlığı,
Jandarma Genel Komutanlığı, Afet ve
Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, İzmir
Afetlerde Sağlık Hizmetleri Müdürlüğü,
İstanbul Teknik Üniversitesi, BosnaHersek Barışı Destekleme Harekatı
Eğitim Merkezi ve Arama Kurtarma
Derneği (AKUT) yetkilileri olmak üzere
9 kişiden oluşmuştur.
Afetlerde İnsani Yardım Harekatı
Kursu’na 24 katılımcı…
Mobil Tim Eğitim Faaliyetleri
Mobil Tim Eğitimleri; Türkiye’nin dünyanın çeşitli bölgelerinde Barışı Destekleme ve
Koruma Harekatlarında yer alarak edindiği tecrübeleri, diğer ülkeler ile paylaşmak
amacıyla TSK BİOEM Komutanlığı tarafından icra edilmektedir. Mobil Eğitim
Timleriyle 2002 yılından bu yana 19 ülkede 2.335 personel eğitilmiştir. 27-31
Ocak 2013 tarihlerinde Kosova’da 32 personele “Barışı Destekleme Harekatı
Oryantasyon Kursu” konusunda yerinde eğitim verilmiştir.
2002 yılından bu yana 19 ülkede
2.335 personel eğitimi…
TSK BİOEM Komutanlığınca teşkil edilen Mobil Eğitim Timi tarafından; 28 Ocak1 Şubat 2013 tarihlerinde Kosova’da 27 personele “Karargah Subayı Lojistik
Oryantasyon Eğitimi” verilmiştir.
Misafir Askerler
Dost ve Müttefik ülkelerle imzalanan anlaşmalar kapsamında bahse konu ülkelere
mensup Misafir Askeri Personele ülkemizde çeşitli kurslar verilmektedir. Bugüne
kadar 52 dost ve müttefik ülkeye mensup 27.277 Misafir Askeri Personele eğitim /
kurs verilmiştir. 2014-2015 döneminde 29 ülkeden 2.284 Misafir Askeri Personele
eğitim / kurs verilmesi planlanmıştır. Ayrıca, mobil eğitim timleri vasıtasıyla yerinde
eğitim, öğretim yapılmakta ve çeşitli kurslar verilmektedir.
52 dost ve müttefik ülkeye
mensup 27.277 Misafir Askeri
Personele eğitim…
Askeri eğitim işbirliği faaliyetleri kapsamında, Afganistan Komuta Kurmay
Koleji, Afganistan Milli Savunma Üniversitesi, Afganistan Kara Harp Okulu, Kabil
Askeri Lisesi ve Afganistan Yabancı Diller Okulu’na danışman / eğitici desteği
sağlanmaktadır. Kabil Gazi Askeri Eğitim Merkezi, TSK tarafından görevlendirilen
danışman / eğitici personelle 2 Şubat 2010 tarihinde açılmıştır. Bugüne kadar
Afganistan’da 16.179 personele eğitim verilmiştir.
43
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
• 2013 yılında gerçekleştirilen eğitim programlarından örnekler;
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
500 kişilik gruplar halinde 3.000
Libyalı personele 14 hafta süreyle
iç güvenlik eğitimi…
Somali Silahlı Kuvvetlerine mensup 110 misafir askeri personele Lisan Kursu ve
Subay Temel Askerlik Anlayışı Kazandırma Eğitimi verilmektedir.
2013-2014 eğitim öğretim yılında 500 kişilik gruplar halinde 3.000 Libyalı
personele 14 hafta süreyle, Isparta’da İç Güvenlik Eğitimi verilmesi planlanmış, bu
kapsamda 299 Libyalı personele eğitim verilmeye başlanmıştır.
Atatürk’ün Dünya Barışına Katkısı
Atatürk, 1937 yılında Ankara’yı ziyaret eden Romanya Dışişleri Bakanı ile yaptığı
görüşmede dünya siyasetine değinmiş ve düşüncelerini şöyle ifade etmiştir:
Türkiye barışı destekleme
görevlerine, uluslararası
yükümlülükleri, imkân ve
kabiliyetleri çerçevesinde iştirak
etmektedir.
“İnsanlığın hepsini bir vücut ve her milleti bunun bir organı saymak icap eder;
bir vücudun parmağının ucundaki acıdan, diğer bütün organlar etkilenir;
dünyanın herhangi bir yerinde bir rahatsızlık var ise bundan bana ne?
dememeliyiz; böyle bir rahatsızlık varsa tıpkı kendi aramızda olmuş gibi onunla
meşgul olmalıyız.”
Ulu Önder Atatürk’ün sözleri doğrultusunda Türkiye, barışı destekleme
görevlerine uluslararası yükümlülükleri, imkan ve kabiliyetleri çerçevesinde
iştirak etmektedir.
Puli Sokhta-Darulaman Sarayı yol
yapım çalışması...
EKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
Altyapı hizmetleri bir ülke veya bölgede çeşitli ekonomik faaliyetlerin
gerçekleştirilebilmesi için gerekli ve öncelikli olarak üretilmesi gereken
hizmetlerdendir. Bu hizmetler doğrudan toplam üretimi artırıcı bir nitelik
taşımasa da kalkınmanın lokomotifidir. Ekonomik altyapılar 5 alt sektör altında
toplanmaktadır:
ULAŞTIRMA VE DEPOLAMA
Günlük yaşantımızın vazgeçilmez bir parçası olarak görülen ulaştırma sistemi;
ekonomik ve sosyal girdileriyle toplumu sürekli etkileyen bir yapıya sahiptir.
Ulaştırma hizmetlerinin kaliteli olması, ekonomik faaliyetlerin kolaylaşmasını ve
maliyetlerin düşmesini sağlamaktadır. Ülkemiz tarafından gelişmekte olan ülkelerin
ulaştırma altyapılarını geliştirmek üzere bilgi ve tecrübe aktarım programları
gerçekleştirildiği gibi acil olan durumlarda yol ve köprü inşası gibi maliyetli projeler
de hibe bazlı olarak yapılabilmektedir. 2013 yılında yürütülen projelerden örnekler
aşağıda yer almaktadır.
44
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Afganistan Semengan’da 10 köyü
şehir merkezine bağlayan ve
selden yıkılan yegane köprünün
yeniden inşası…
Afganistan Deryahan Köprüsü İnşası
Aşırı yağışlar sonucu oluşan sel nedeniyle yıkılan Semengan ilinin Aybek ilçesinde
bulunan Deryahan Köprüsü ülkemiz tarafından yeniden inşa edilmektedir.
Köprü, 10 köyü şehir merkezine bağlayan yegane köprü olması sebebiyle yöre
halkının ulaşımı açısından büyük önem arz etmektedir. 35 metre uzunluğunda
ve 11 metre genişliğindeki köprüde 2 şerit yol, her iki kenarda 1,5 metrelik yaya
yolları ve korkulukları bulunmaktadır. Proje kapsamında, mevcut su yatağının
düzenlenmesi amacıyla toplam 80 metre uzunluğunda ve 3 metre yüksekliğinde
taş duvar inşa edilecek, 6 adet güneş enerjisi ile çalışan yol aydınlatma direkleri ile
aydınlatılacaktır.
Kabil’in şehir içi yollarının
asfaltlanması-4,5 km…
Afganistan Puli Sokhta-Darulaman Sarayı Yol Yapım Çalışması
Afganistan’ın yeniden imarı kapsamında, ülkenin ulaştırma altyapısının geliştirilmesi
projelerinden biri olan başkent Kabil şehir içi yollarının asfaltlama çalışmaları
doğrultusunda Puli Sokhta-Darulaman Sarayı yol yapımına ilişkin çalışmalara 2012
yılında başlanmıştır. Yaklaşık 4,5 kilometre uzunluğunda ve 60 metre genişliğinde
gidiş dört ve geliş dört şeritli olmak üzere toplam sekiz şeritli olması tasarlanmıştır.
LED aydınlatma sistemli, yaya yollarına sahip orta refüjlü olarak projelendirilen
yolun tamamlanması için çalışmalar devam etmektedir.
Mogadişu şehir içi yollarının
asfaltlanması-23 km…
Somali Mogadişu Dostluk Yolu Yapımı
Somali’nin başkenti Mogadişu’da şehir içi yollarının yapılmasına, 2012 yılı Ekim
ayında başlanılmıştır. Yaklaşık 23 kilometre uzunluğunda, çift yönlü, 20-30 metre
arasında genişliği değişen asfalt yol yapılmaktadır. Yol yapım çalışmaları 736 adet
aydınlatma direği ile sosyal tesislerin yapımını (yemekhane, yatakhane, idari bina,
laboratuvar, depo vb.) kapsamaktadır. Başkent Mogadişu’nun ana arterlerinden
biri olan ve Cumhurbaşkanlığı Sarayı, havalimanı, Kızılay Kampı gibi bölgelere
ulaşımı sağlayan yolun yapılmasıyla, başkentte geniş kaldırımlı yaşam alanları
oluşturulmuştur. Trafik ışıkları araç trafiğini düzene sokmuş, yol boyunca yeni
dükkanların açılması ise ekonomiyi görece canlandırmıştır.
• Güney Sudan’ın Juba Havalimanında çalışan 20 uzmana eğitim verilmiştir.
Ayrıca Juba Havalimanına CVOR ve DME adı verilen seyrüsefer cihazları temini
edilmiştir.
• Makedonya Dolneni Belediyesi Debreşte köyüne yaya yürüyüş yolu yapılmıştır.
• Moğolistan’da Ankara Caddesi çevre düzenlemesi yapılmıştır.
• Pakistanlı 14 uzmana ülkemizde transit taşımacılık üzerine eğitim sağlanmıştır.
• Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü ile Genelkurmay Başkanlığı arasında
imzalanan Müşterek Çalışma Yönergesi ve NATO yükümlülükleri gereğince, 2002
yılından bu yana Uluslararası Güvenlik ve Yardım Kuvveti (ISAF) bünyesinde
Afganistan Havaalanı Meteoroloji Ofisi, personel ile desteklenmektedir. Bu
kapsamda ofis çalışmalarının yürütülmesi için 6 personel 1.080 gün süreyle
Afganistan’da görevlendirilmiştir.
• Bosna-Hersek’te tarihi Sokullu Mehmet Paşa (Drina) Köprüsü’nün restorasyon
çalışmaları yürütülmektedir. UNESCO tarafından dünya mirası listesine
dahil edilen Köprü’nün restorasyon çalışmalarına, Vişegrad Belediyesinden
gelen talep üzerine, 2013 yılında başlanarak %50’si tamamlanmış ve devam
eden çalışmaların 2014 yılı yaz aylarında tamamlanması hedeflenmektedir.
Restorasyon çalışmaları bölgesel ve uluslararası kamuoyu, mimarlık çevreleri ve
medya organlarınca yakından takip edilmektedir.
45
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Bosna-Hersek’te tarihi Sokullu
Mehmet Paşa (Drina) Köprüsü’nün
restorasyon çalışmaları…
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Moldova Gagavuz Radyo
Televizyon Kurumunun
modernizasyonu…
İLETİŞİM ALTYAPILARININ GELİŞTİRİLMESİ
Türkiye, gelişmekte olan ülkelerin iletişim güçlendirilmesinde aktif rol
oynamaktadır. İletişim sektöründe haber ajanslarına yapılan ekipman destekleri,
medya mensuplarının eğitimleri haber stüdyosu kurulması, stüdyo dekor
yenilenmesi, verici temin edilmesi, verici montajı gibi konularda yardım çalışmaları
yürütülmekte ve ülkelerin kapasite inşalarına katkı sağlamaktadır.
Türkiye tarafından 2013 yılında hayata geçirilen projelerden örnekler aşağıda yer
almaktadır.
TRT Yayınlarının Azerbaycan’da
yayınlanması…
Mogadişu Üniversitesi’nde radyo
kurulumu…
TİKA, Enerji ve Tabii Kaynaklar
Bakanlığı ve JICA işbirliğinde 17
yöneticiye enerji alanında eğitim…
Güney Sudan’dan 46 mühendise
petrolün boru hatlarıyla taşınması
eğitimi…
46
• Moldova Gagavuz Radyo TV Kurumunun Modernizasyonu
• Tanzanya Yayın Kurumu (Tanzania Broadcasting Corporation; TBC) için teknik
ekipman hibesi ve montajı işi
• TRT Yayınlarının Azerbaycan’da Yayınlanması
• Tunus’ta radyo kurulması ve FM radyo istasyonunda çalışacak 10 kişiye Anadolu
Üniversitesi’nde teorik ve uygulamalı olarak eğitim verilmesi
• Uganda’da 2 radyo istasyonuna teknik destek
• Güney Amerika’da yaşayan “EL TURCO” topluluklarını anlatan belgesel
hazırlanması
• Somali’de Mogadişu Üniversitesi’ne radyo kurulması,
• Karadağ Radyo TV Kurumuna teknik ekipman desteği,
• Bilgi Teknolojileri Düzenlemeleri konusunda 18 ülkeden 35 uzmana İstanbul’da
4 gün süren bir eğitim programı,
• Kenya’da African Media Initiative’e sağlanan teknik ekipman desteği,
• Uluslararası Spektrum Düzenlemeleri Eğitim Semineri, Bilgi Teknolojileri ve
İletişim Kurumu (BTK) İstanbul Bölge Müdürlüğü’nde gerçekleştirilmiştir.
Programa, Bahamalar, Kamboçya, Burkina Faso, Komor Adaları’nı da kapsayan
geniş bir coğrafyadan 20 farklı ülkenin BTK muadili düzenleyici kurumlarından
35 uzman ve yönetici katılmıştır. Eğitimde BTK uzmanlarının yanı sıra radyo ve
televizyon frekans planlaması ile ilgili olarak Radyo ve Televizyon Üst Kurulu,
uydu sistemleri ile ilgili olarak TÜRKSAT ve EUTELSAT yetkilileri, amatör telsiz
sistemleri ile ilgili olarak, elektromanyetik radyasyon ve maruz kalma limitleri
konusunda eğitimler verilmiştir.
ENERJİ ÜRETİMİ VE ARZI
Enerji, modern insanın gündelik yaşamını sürdürebilmesi için temel
gereksinimlerdendir. Türkiye gelişmekte olan ülkelerin enerji ihtiyaçlarının
giderilmesi amacıyla kapasite inşasına önem vermektedir. Bu çerçevede 2013
yılında gerçekleştirilen projeler aşağıda yer almaktadır:
• TİKA, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Japon Uluslararası İşbirliği Ajansı (JICA)
üçlü işbirliği ile başta Türk Cumhuriyetleri, Asya, Orta Doğu ve Balkan ülkelerine
yönelik olarak enerji verimliliği etüt bilgi ve teknikleri konusunda “Sanayide Enerji
Verimliliği ve Yönetimi” eğitim programları düzenlenmektedir. 2013 yılında 11
gün süren eğitim programına Arnavutluk, Azerbaycan, Bosna-Hersek, Gürcistan,
İran, Kazakistan, Kırgızistan, Moldova, Özbekistan, Pakistan, Ukrayna, Tacikistan
ve Türkmenistan’dan olmak üzere 17 yönetici katılmıştır.
• Senegal Dakar’da gerçekleştirilen Afrika Güneş Enerjisi Çalıştayına katılan 16
Afrika ülkesi temsilcisi desteklenmiştir.
• Güney Sudan Petrol ve Madencilik Bakanlığında görevli 46 mühendis ham
petrolün boru hatları yoluyla taşınması konusunda iki haftalık eğitim almıştır.
• Filistin’in Gazze bölgesinde yaşanmakta olan enerji sıkıntısının giderilmesine
katkıda bulunmak ve bölgede bulunan hastane ve sağlık kuruluşlarının elektrik
gereksinimini karşılamak üzere TİKA ve Birleşmiş Milletler işbirliği ile acil
akaryakıt yardımı yapılmıştır.
• TİKA ve Küba Dış Ticaret Bakanlığı arasında imzalanan İşbirliği Protokolü
çerçevesinde “Güneş Enerjisi Laboratuvarları Kapasite Artırımı Programı”
başlatılmıştır. Programın ilk aşaması olarak Küba’dan gelen altı kişilik heyet
Ege Üniversitesi Güneş Enerjisi Enstitüsü’nde güneş ısıl sistemler konusunda
eğitimlerini tamamlamıştır.
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
2013 yılında bankacılık
sektöründe eğitim alan uzmanların
sayısı 157…
BANKACILIK VE FİNANS
Ülkemiz bankacılık sektöründeki bilgi birikimini kapasite artırma programlarıyla
aktarmaya devam etmektedir. Bu çerçevede;
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Kırgızistan Milli Bankası Programı
• Azerbaycan Kamu Borç ve Risk Yönetiminin Güçlendirilmesi,
• Mozambik Emtia Borsasına Destek Programı
bankacılık sektöründe gerçekleşen projelerdir. 2013 yılında bankacılık sektöründe
eğitim alan uzmanların sayısı 157’dir.
İŞ VE DİĞER SEKTÖRLER
Ülkemizin 2013 yılında iş ve diğer sektör alanında gerçekleştirmiş olduğu
projelerden örnekler aşağıdaki tabloda yer verilmiştir.
Program Adı
Faaliyetten Yararlanan Ülkeler
Asya, Bölgesel
İslam Ülkeleri Arası Yatırım ve İhracat Kredi
Sigortası Kurumu (ICIEC) Sermaye ve Katkı
Payı Ödemesi
Temizlik Malzemeleri Üretim Atölyesi Projesi
Tunus
Tabuna Ekmeği Fırını Kurulması Projesi
Tunus
Kamerun Heyetine Yap-İşlet-Devret Modeli
Eğitimi
Kamerun
İslam İşbirliği Teşkilatı Ekonomik ve Ticari
İşbirliği Daimi Komitesi (İSEDAK) Ticari Sicil
Kurumları Çalıştayı
Azerbaycan, Bangladeş, Burkina
Faso, Filistin, Gambiya, Lübnan,
Nijer, Sudan, Tacikistan, Uganda
Kırgızistan-Türkiye Sanayiciler ve İşadamları
Derneği (KITİAD) Türk Malları Fuarına Destek
Kırgızistan
İLETİŞİM
ULAŞTIRMA
VE DEPOLAMA
0,31
İŞ VE
DİĞER
1,22
TOPLAM
2,39
1,18
40,18
45,28
GRAFİK 9: EKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ YARDIMLARININ
ALT SEKTÖRLERE DAĞILIMI (2013; MİLYON ABD DOLARI)
ENERJİ
BANKACILIK
VE FİNANS
47
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
• Tunus Maliye Bakanlığı’ndan 13 uzmanın bir hafta süreyle eğitimi,
• Etyopya Kalkınma Bankası personelinin eğitimi,
• Kazakistan Milli Bankası Eğitim Programı,
• Azerbaycan Merkez Bankası Eğitim Programı,
• Kırgızistan Milli Bankası Eğitim Programı,
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Asya-Pasifik Bölgesinde 578
milyon insan açlık ile mücadele
ediyor.
ÜRETİM SEKTÖRLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ
Afrika, 239 milyon insan ile açlığın
en yaygın olduğu coğrafya...
Tarım ve Hayvancılık
Yeryüzünde yetersiz beslenme ve açlık yüzünden her yıl milyonlarca insan
hayatını kaybetmektedir. Yine aynı sebepten milyonlarca insan ortalama bir hayat
sürmekten uzaktadır. BM Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) yayınladığı raporda
da belirtildiği üzere, 2011-2013 arasında 842 milyon insan bir başka ifade ile
dünyada her 8 kişiden biri günlük hayatlarını sürdürmelerini sağlayacak beslenme
şartlarından uzaktır. Öte yandan yetersiz beslenme, çocuk ölümlerinin %45’ine
sebep olmaktadır. Asya-Pasifik Bölgesinde 578 milyon insan açlık ile mücadele
ederken, her beş kişiden birinin aktif ve sağlıklı bir yaşam sürebilmek için yeterli
gıdaya erişim imkanı bulunmadığı Afrika, 239 milyon insan ile açlığın en yaygın
olduğu coğrafyadır.
Dünyada aşırı yoksulluk çeken
toplam nüfus 5.451 milyon…
TABLO 3: DÜNYADA AŞIRI YOKSULLUK (2013)
Toplam Nüfus
(milyon)
Günde 1 dolar
ile yaşayan nüfus
(milyon)
1.884
316
550
45
1.476
596
763
388
4.673
1.345
Avrupa ve Orta Asya
473
17
Orta Doğu ve Kuzey Afrika
305
11
5.451
1.372
Bölge
Doğu Asya ve Pasifik
Latin Amerika ve Karayipler
Güney Asya
Sahraaltı Afrika
Gelişmekte Olan Ülkeler
Toplam
Kaynak: http://iresearch.worldbank.org/PovcalNet/index.htm?1
48
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Azerbaycan’ın kuzey bölgelerinde
100 aileye arıcılık malzemeleri
hibesi…
Dünya Gıda Programı (WFP) ve gelişmiş ülkeler, Binyıl Kalkınma Hedefleri
kapsamında 2015’e kadar toplam nüfus içindeki açlık çeken insanların oranının
yarı yarıya azaltılmasını hedeflemişlerdir. Söz konusu hedeflere her yıl biraz daha
ulaşılırken 2015 yılı için öngörülen değerlerin tutturulabilmesi mevcut şartlar
ışığında mümkün görünmemektedir. Aslında dünya üzerinde herkes için yeterli
gıda bulunduğu kabul edilmektedir. Bu durumda söz konusu hedeflere ulaşılması
hayal değildir.
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Kazak çiftçilere Antalya ve
Isparta’da elma üreticiliği eğitimi…
Bu kapsamda tarımsal faaliyetlerin açlıkla mücadelede önemli bir yeri olduğu
açıktır. Öte yandan bir ülkenin kalkınması için gerekli sanayileşme sürecinde de
tarım önemli bir boşluğu doldurmaktadır. Türkiye tüm bu ve buna benzer sorunları
yakın tarihinde yaşayarak öğrenmiş olup tecrübelerini tüm gelişmekte olan
ülkelerle paylaşmaya devam etmektedir. Bu bağlamda 2013 yılında yapılan tarımsal
destek programları ve projelerden bazıları şu şekildedir:
• Azerbaycan’ın kuzey bölgelerinde 2012 yılında hayata geçirilen Arıcılığın
Geliştirilmesi Programı, bu yıl ülkenin güney bölgelerine de yayılmış ve 100 aileye
bal arısı kolonileri, kovan ile gerekli diğer arıcılık malzemeleri hibe edilmiştir.
• Azerbaycan’ın Ağcabedi ve Beylagan bölgelerinde belirlenmiş alanlarda özel
pilot tarım işletmelerinin oluşturulması ve ileri teknoloji ile sıralı ekim sistemi
uygulanarak ekmeklik ve makarnalık yüksek verimli buğday yetiştirilmesi
için kurulacak olan işletmelere danışmanlık desteği sağlanmıştır. Ayrıca pilot
işletmelerde görevli personele Şanlıurfa’nın Ceylanpınar ilçesinde 1 hafta süre
ile eğitim verilmiştir. Yine Ağcabedi bölgesinde tarımsal sulama amaçlı 3 adet su
kuyusu açılmıştır.
• Özbekistan’da Kavakçılığın Geliştirilmesi Programı kapsamında ülkemizden
danışmanlar görevlendirilmiştir.
• Kazak çiftçi ve uzmanlara yönelik olarak Türkiye’deki modern meyvecilik ve
pamuk işletmeciliği tekniklerinin tanıtılması amacıyla Antalya ve Isparta’da elma
üreticiliği ve bağlı teknolojileri ile ilgili modern tesislerde eğitim verilmiş, diğer bir
gruba ise pamukçuluk alanında Adana ve Şanlıurfa’da eğitim verilmiştir.
49
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Gelişmekte olan ülkelerde tarım arazilerinin verimli olarak kullanılamaması, üretilen
besin maddeleri ve tarımsal ürünlerin pazara ulaştırılmasında karşılaşılan sorunlar,
sağlıklı ve teknik depolama konusundaki yetersizlikler, su kıtlığı, değişen iklim
şartları, sera etkisi ve küresel ısınma gibi sorunlar da açlıkla mücadele de önemli bir
yere sahiptir.
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Türkmen atlarının korunması
ve ırklarının saflaştırılması ile
5 Türkmen jokeye İstanbul’da
eğitim…
• Dünya genelinde Ahalteke adıyla meşhur Türkmen atlarının korunması ve
ırklarının saflaştırılması amacıyla başlatılan projede 5 Türkmen jokeye İstanbul’da,
kenter ve tempo çalışması, sprint çalışması, start makine çalışması yaptırılmış:
mekanik at eğitimleri, binicilik teknikleri, gibi konularda eğitim verilmiştir.
• 2012 yılında başlatılan Moğolistan Hayvancılık Milli Programı kapsamında
“Hayvanların Tescili” ve “Helal Yolla Hayvan Kesimi” konularında 12 uzmana
eğitim verilmiştir
• Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi ev sahipliğinde, Bişkek’te düzenlenen Orta
Asya Modern Tarım Teknikleri ve Bitki Besleme Kongresi’ne destek sağlanmıştır
• “Gürcistan Acara Özerk Cumhuriyeti’nde Kafkas Arı Irkını Koruma ve Arıcılığı
Geliştirme Projesi” kapsamında danışmanlar görevlendirilmiş ve mevcut kışlatma
durumu incelenerek 20 aileye eğitim verilmiştir.
• TİKA, JICA ve Lalahan Araştırma Enstitüsü işbirliği ile ülkemizin hayvancılık
alanındaki tecrübesinin Orta Asya ve Orta Doğu ülkelerine aktarılması amacıyla
hedef ülkelerin hayvancılık alanındaki uzmanlarına yönelik Ankara’da “Süt
Sağıcılığı, Koyun ve Keçi Yetiştiriciliği Teknik Eğitimi” düzenlemiştir.
• Afganistan’ın yeniden imarı kapsamında, Cevizcan ve Sarıpul illerinde tarım
sektöründe görev yapan 45 teknik personele eğitim verilmiştir. Ayrıca Konya
Büyükşehir Belediyesi ile Afganistan’ın Belh ili arasında imzalanan “Kardeşlik
Sözleşmesi” kapsamında, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na bağlı Tarımsal
Afganistan’da tarım sektöründe
görev yapan 45 teknik personele
eğitim…
Myanmar Tarım ve Sulama
Bakanlığı’na verilen 4 traktör ve
15 tarım makinesi hibesi…
Peru’da 450 kadın mandıra
çiftçisine teknik destek…
Bolivya’da ise 625 kinoa çiftçisine
verimliliği artıracak tarımsal
ekipman desteği...
50
Araştırmalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) ile birlikte 20 Afgan ziraat mühendisine
eğitim verilmiştir.
• Afganistan’ın Vardak ilinde günlük 6 ton kapasiteli “Süt Toplama ve
Soğutma Merkezi” binası inşa edilmiştir. Böylelikle ilçede üretilen sütlerin
değerlendirilerek, üreticilerin en önemli geçim kaynağı olan hayvancılık
sektöründen elde ettikleri gelirin artırılması hedeflenmiştir.
• Afganistan’ın Kabil iline bağlı Karabağ ilçesinde Üzüm Yetiştiriciliğinin
Geliştirilmesi Projesi yürütülmektedir.
• Pakistan’ın Faysalabad Tarım Üniversitesi ile 2012 yılında başlanan ve 5 yıl
devam etmesi öngörülen “Keçi Yetiştiriciliği Yoluyla Yoksulluğun Azaltılması ve
Kırsal Bölgedeki Kadının Güçlendirilmesi” projesi kapsamında 30 öğrenci Konya
Veterinerlik Fakültesinde eğitim almıştır.
• Myanmar Tarım ve Sulama Bakanlığı’na verilen 4 traktör ve 15 tarım makinesi
hibesiyle bir tarım ülkesi olan Myanmar’da kırsal kalkınmaya destek verilmesinin
yanı sıra tarımda makineleşmenin yaygınlaştırılmasına katkı sağlanmıştır.
• Samoa’nın önemli doğal kaynaklarından olan ekmekağacı meyvelerinin işlenmesi
ve pazarlanmasının geliştirilmesine yönelik destek sağlanmıştır.
• SID adlı STK aracılığıyla Latin Amerika ülkelerinden Guatemala’daki 5.000 işçiye
kahve hasat ve dağıtımı için tarımsal ekipman ve kamyonet desteği; Peru’daki
450 kadın mandıra çiftçisine, saman, yulaf ve benzeri yemleri öğüten yem
değirmeni, veteriner kiti ve teknik destek; Bolivya’da ise 625 kinoa çiftçisine
verimliliği artıracak tarımsal ekipman desteği verilmiştir.
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Sudan’da Afrika’nın ilk ve tek suni
tohumlama merkezinin tefrişatı…
• Sudan’da Afrika’nın ilk ve tek suni tohumlama merkezi olan Sudan-Türk Suni
Tohumlama ve Gen Kaynakları Merkezi’nin tefrişatı gerçekleştirilmiştir. Proje ile
üreticilerin kaliteli et ve süt elde etmelerine imkan sağlanarak tarımsal sanayinin
gelişmesi desteklenecektir.
Somali Tarım Okulu Projesi’yle
190 öğrenciye eğitim…
• Kenya’nın batı kırsalında yaşayan fakir halkın yaşam koşullarının iyileştirilmesine
katkı sağlanması amacıyla 500 aileye birer adet kümes ile tavuk dağıtılmış; Kisii,
Nyamira ve Narok şehirlerinde ise 3 adet ultra modern kümes kurulmuştur. Proje
kapsamında kümes ve tavuk verilen aileler 3 haftalık tavuk yetiştiriciliği alanında
eğitim programına tabii tutulmuştur.
• Somali’de TİKA, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ve İnsani Yardım Vakfı
işbirliği ile faaliyete geçen Somali Tarım Okulu Projesi bünyesinde 190 öğrenci
eğitilmiştir.
• Filistin Gazze Şeridi Hayvan Besiciliği Programı kapsamında 200 aileye hane
başına 4’ü dişi 1’i erkek beşer koyun olmak üzere toplam 1000 koyun ve 2 aylık
yemleri sağlanmıştır Ayrıca, Tarım Bakanlığı’na 10 adet tam donanımlı traktör ve
3 adet 4x4 araç temin edilmiştir.
• Mozambik’te tarım ürünleri pazarlarında düzenin, verimliliğin ve şeffaflığın
sağlanması ve pazarların bütünleştirilmesi ve çiftçilerin pazara erişiminin
geliştirilmesi amacıyla Mozambik Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından
kurulması planlanan “Emtia Ticaret Borsası / Pazarı” projesine 4 adet araç ile
çeşitli büro mobilyası, bilgisayar ve bilgi işlem ekipmanı hibe edilmiştir.
• Benin ile işbirliği kapsamında yürütülen pamuk yetiştiriciliği Programı ile Beninli
uzmanlara teorik ve uygulamalı eğitim verilmiş, ardından pamuk üretiminde
kullanılmak üzere, 4 adet traktör ve tarım ekipmanı sağlanmıştır.
• Nijerya’nın Sokoto ve Kebbi bölgelerinde yapım aşamasındaki entegre sulama
programının denetimi amacıyla ülkemizden 4 danışman görevlendirilmiştir.
• Kamerun’da arıcılık eğitimi vermek üzere 3 danışman görevlendirilmiştir.
• Gambiya’da Hayvancılığı Geliştirme ve Meslek Edindirme Projesi kapsamında
donanım desteği, değirmen, koyun ve keçi yardımı yapılmıştır.
• Iraklı ziraat mühendislerine tarla bitkileri, seracılık, tavukçuluk, nematod ve
domuz sorunu konularında eksikliklerin giderilmesine yönelik Ankara ve
Antalya’da eğitim verilmiştir.
• Bosna-Hersek’te, “Srebrenica Bölgesine Geri Dönen Ailelerin Ekonomik Açıdan
Güçlendirilmesi Projesi” kapsamında 287 aileye çeşitli tohumların bulunduğu
287 paket dağıtılmıştır.
• Bosna-Hersek’te Saraybosna Üniversitesi Tarım-Gıda Fakültesi bünyesinde Bal
Analiz Laboratuvarı kurulmuştur.
Filistin’de 200 aileye 1.000 adet
koyun dağıtımı…
51
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Kenya’nın batı kırsalında yaşayan
500 aileye kümes ve tavuk hibesi...
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Sırbistan’da Tarım Kooperatifi’ne
3 traktör ve 7 meyve kurutma
makinesi…
• Sırbistan Hükümeti tarafından başlatılan Tarımsal ve Kırsal Alanlarda
Sürdürülebilir Kalkınma Desteği Amaçlı Program kapsamında, Sırbistan’ın
güneyindeki en az gelişmiş 5 belediyeye yirmişer adet sera dağıtılmıştır. Ayrıca,
Tutin’in Sebeçevo köyünde faaliyet gösteren Tarım Kooperatif Birliği için iki adet
seranın sulama, ısıtma ve su serpme sistemi inşa edilmiştir. Diğer bir kooperatife
ise 3 adet traktör ve 7 adet meyve kurutma makinesi sağlanmıştır.
• Novi Pazar Belediyesi’ne bağlı Pojega Tarım Birliği’ne 30 tonluk bir soğuk
hava deposu ile 500 kg kapasiteli tünel tipi bir sebze-meyve kurutma tesisi
kurulmuştur. Ayrıca bölgede hayvancılığın geliştirilmesine katkı sağlanması
amacıyla 4 adet saman makinesi, Pirot Belediyesine 20 süt sağım ve 3 süt
soğutma makinesi, Arilye Belediyesi sınırları içinde bulunan 20 çiftliğe (yaklaşık
100 çiftçiye) ahududu kökleri Sırbistan’a yönelik yapılan yardımlar arasındadır.
• Makedonya’da Pirinç Kalitesini ve Üretimini Geliştirme Projesi kapsamında
Makedon uzmanlara ve projeden yararlanması planlanan 32 kişilik bir gruba
Türkiye’de hasat ve ekim çalışmaları konularında eğitim verilmiştir. Ayrıca 20
aileye ekimlik çeşitli pirinç türleri sağlanmıştır. Bu kapsamda geniş çaplı en uygun
çeşit pirinç üretimine başlanacaktır.
ORMANCILIK
• Birleşmiş Milletler Ormancılık Forumu 10. Oturumu 8-19 Nisan 2013
tarihlerinde “Ormanlar ve Ekonomik Kalkınma” ana temasıyla İstanbul’da
gerçekleştirilmiştir. Anılan foruma hazırlık amacıyla 21-22 Ocak 2013
tarihlerinde süreyle “Bölgemiz ve Ötesi Ormancılık Toplantısı” yapılmıştır.
• Orman ve Su işleri Bakanlığı tarafından Azerbaycan, Türkmenistan, Kırgızistan
ve Kazakistan’a yönelik “coğrafi bilgi sistemi ve uzaktan algılama teknikleri
kullanarak ekosistem tabanlı fonksiyonel orman amenajman planı yapımında
kapasite geliştirme” programı yürütülmektedir.
• TİKA, Orman ve Su İşleri Bakanlığı ve FAO / Türkiye Ortaklık Programı
kapsamında “Orta Asya ve Kafkaslarda Dağlık Havzaların Sürdürülebilir Yönetimi
İçin Kapasite Geliştirme Projesi” yürütülmektedir. Bu kapsamda Kırgızistan’da
uygulanacak olan havza rehabilitasyon çalışmasının hangi bölgede olacağı ve
saha seçimi için yer belirlenmesi amacıyla Kırgızistan’a bir çalışma ziyareti
gerçekleştirilmiştir.
52
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Kabil’in Pağman tepesinde
1.000 adet fidan dikimi…
• Kırgızistan Kavakçılık Projesi kapsamında İzmit Kavak ve Hızlı Gelişen Orman
Ağaçları Araştırma Enstitüsü’nde 8 Kırgız uzmana eğitim verilmiştir.
• Özbekistan’da ormancılık altyapısının geliştirilmesine teknik destek verilmesi
amacıyla, Özbekistan’dan 9 uzman için İzmit Kavak ve Hızlı Gelişen Orman
Ağaçları Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nde 19-26 Mayıs 2013 tarihlerinde
eğitim programı düzenlenmiştir.
• Afganistan’da, Türkiye ile ilişkilerin kurulmasının 92. yıl dönümü dolayısıyla TürkAfgan Dostluk Günü çerçevesinde Kabil’in Pağman tepesinde bin adet fidan
dikilmiştir.
• Orta Doğu ve Afrika’dan 24 ülkeden (Cezayir, Benin, Burkina Faso, Burundi, Orta
Afrika Cumhuriyeti, Fildişi Sahili, Mısır, Eritre, Etyopya, Gabon, Gambiya, İran,
Kenya, Lübnan, Lesoto, Mali, Fas, Mozambik, Pakistan, Senegal, Sudan, Togo,
Tunus, Yemen) 44 uzmana “Arazi Rehabilitasyonu / Çölleşme İle Mücadele ve
Ormancılık Konulu Bölgesel İşbirliği Projesi” kapsamında eğitim verilmiştir.
• “Meteoroloji, Toz Taşınımı, Çölleşme ve Erozyonla Mücadele” konusunda
gerçekleştirilen uluslararası çalıştayın üçüncüsü, Çölleşme ve Erozyonla
Mücadele, Meteoroloji ve Orman Genel Müdürlükleri tarafından İstanbul’da
düzenlenmiştir. Çalıştaya 15 ülkeden 32 uzman katılmıştır.
• Arnavutluk’ta “Orman Zararlıları ile Biyolojik Mücadele Laboratuvarı”
kurulmuştur. Ülkenin orman zararlıları ile biyolojik mücadelede bölgesel merkez
haline getirilmesi hedeflenmektedir.
• Arnavutluk Elbasan şehri yakınlarındaki Cerrik bölgesinde 30 hektarlık eski bir
fidanlık arazide, yılda 50 binin üzerinde fidan üretimi yapılması için çalışmalar
yürütülmektedir.
Gambiya’da en yoksul 37 köye
yardım…
BALIKÇILIK
• Tunus Hayırseverler Derneği ile işbirliği içerisinde, Tunus’un iç bölgelerinde yer
alan Gabes şehrinde belgeli balıkçılık yapan ailelere 12 adet motorlu balıkçı
teknesi sağlanmıştır. Projeyle, balıkçılık yapan 53 ailenin sürekli bir gelir düzeyine
erişmesi ve 30 bin nüfuslu Ganuş beldesine ekonomik hareketlilik getirilmesi
hedeflenmektedir.
• Özbekistan’da balıkçılık üretiminin durumunu analiz etmek, proje alanını ve yerel
imkanları yerinde tespit etmek üzere 2 danışman görevlendirilmiştir.
• Afrika’nın en büyük kıyı şeridine sahip olan Somali’de balıkçılık ve deniz
ticaretinin geliştirilmesi amacıyla başlatılan proje kapsamında Somaliland’de iki
danışman görevlendirilmiştir.
• Gambiya’da ilk etapta Sutukung, Bambali, Sankuja ve Sutusinjang köylerine
Türk Hava Yolları’nın da desteğiyle 7 balıkçı teknesi ve ekipmanı hibe edilmiştir.
Tutulan balıkların %40’ı köylülere ücretsiz verilecek, geri kalanı satılacak, satış
gelirinin bir kısmıyla yeni tekneler alınırken bir kısmıyla da ülkenin en yoksul 37
köyünün ihtiyaçları giderilecektir.
53
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Meteoroloji, Toz Taşınımı,
Çölleşme ve Erozyonla Mücadele
Çalıştayına 15 ülkeden 32 uzman
katılımı …
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Endüstriyel otomasyon
teknolojileri alanında 2013 yılında
12 uzmanın ülkemizde eğitimi…
Endonezyalı 34 uzmana KOBİ’lerin
geliştirilmesi alanında eğitim...
“Geleceğin Ahileri-Girişimcilik
Eğitim Projesi” kapsamında
Kenyalı 11 kişiye Türkiye’de
eğitim…
54
SANAYİ
• Endonezya’nın küçük ve orta ölçekli işletmelerini geliştirmek ve desteklemek
amacıyla Türkiye’de düzenlenen 2 ayrı eğitim programına 34 Endonezyalı uzman
ve girişimci katılmıştır.
• Bangladeş Yurtdışında Çalışan Vatandaşlar Bakanlığı’na bağlı Tekstil Eğitim
Merkezinin ihtiyacı olan malzemeler temin edilmiştir.
• Nitelikli işgücü yetiştirmek için kurulan eğitim merkezinin yurtdışında
çalışan Bengal vatandaşlarıyla ilgili çalışmaları yürütmek üzere Yurt Dışında
Çalışan Vatandaşlar Bakanlığı bünyesinde kurulmuş olup, merkez ülkemizce
desteklenmektedir. Ayrıca Bangladeş’in önemli bir liman ve ticaret kenti olan
Şitagong’da, gemi kaynakçılığı ve sınai dikiş bölümlerini bünyesinde bulunduran
ABC Türkiye-Bangladeş Teknik Okulunun malzeme ve makine ihtiyaçları
karşılanarak, okul eğitime hazır hale getirilmiştir.
• Ostim Ahi Evran Mesleki Eğitimi Geliştirme, Girişimci Yetiştirme ve Toplumsal
Kalkınmayı Destekleme Derneği (OMEG) tarafından gerçekleştirilen “Geleceğin
Ahileri-Girişimcilik Eğitim Projesi” kapsamında Kenyalı 11 kişiye Türkiye’de
eğitim verilmiştir.
• Endüstriyel otomasyon teknolojileri alanında ülkemizde yapılan çalışmalar model
alınarak, Orta Asya ve Orta Doğudaki diğer ülkelerde de yaygınlaştırılması, bu
ülkelerde sektörün ihtiyacına göre programı hazırlanması öğretmen eğitim
sistemi kurulması desteklenmektedir. Bu kapsamda 2013 yılında 12 uzmanın
ülkemizde eğitilmesi sağlanmıştır.
• Atatürk Üniversitesi Rektörlüğü’nün ev sahipliğinde 24-28 Haziran 2013
tarihlerinde Erzurum’da “IX. Nanobilim ve Nanoteknoloji Konferansı”
gerçekleştirilmiş, gelişmekte olan ülkelerin temsilcilerinin söz konusu Konferansa
katılmaları sağlanmıştır.
• TİKA, UNESCO, ISESCO (İslami Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu) ve CIFRES
(Uluslararası Güneş Enerjisi Eğitim ve Araştırma Merkezi) işbirliği ile
organize edilen Afrika Güneş Enerjisi Çalıştayı Senegal’in başkenti Dakar’da
gerçekleştirilmiştir.
• UNIDO Uluslararası Çalıştay ve Eğitim programları TÜBİTAK MAM Gıda
Enstitüsü’nde 2002 yılından beri düzenlenmektedir. Bugüne dek 9 program
düzenlenmiştir. Programa Afrika, Asya, Orta Doğu ve Balkan ülkelerinden
temsilciler katılmıştır.
• UNISWORK programları T.C. Bilim Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, TİKA, UNIDO
desteğiyle TÜBİTAK MAM Gıda Enstitüsü’nde Gebze’de düzenlenmektedir.
Temiz Oda Yenilenebilir Enerji Çalıştayı kapsamında Arnavutluk, Azerbaycan,
Mısır, Etyopya, Gürcistan, Ürdün, Kazakistan, Kenya, Kırgızistan, Libya,
Makedonya, Pakistan, Sudan, Türkmenistan, Ukrayna, Özbekistan ve Yemen’den
30 katılımcıya eğitim verilmiştir.
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Azerbaycan’dan 16 kişilik gruba
Bursa ve Afyon’daki turizm
işletmelerinde uygulama eğitimi…
100 Özbek personele Kültür
ve Turizm Bakanlığımız
uzmanlarınca eğitim verildi.
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
KOSGEB tarafından düzenlenen
bilgilendirme programlarına 81
kişi katıldı.
• UNIDO Akreditasyon Eğitimi Programı kapsamında ise Etyopya, Endonezya, Irak,
Myanmar, Namibya, Sierra Leone, Sri Lanka, Uganda, Sudan ve Zambiya’dan 10
katılımcıya eğitim verilmiştir.
• TÜBİTAK Ulusal Metroloji Enstitüsü tarafından tasarlanıp üretilmiş olan Zaman
Dağıtım Sistemi Cihazı, Kırgızistan Ekonomi ve Tekel Önleyici Politikalar
Bakanlığı’na bağlı Standardizasyon ve Metroloji Merkezi’nde kullanılmak üzere
hibe edilmiştir.
• TÜBİTAK tarafından Kosova Ticaret ve Sanayi Bakanlığı Metroloji Birimi’nde
görevli 7 teknik personele 10 gün süreyle metroloji eğitimi verilmiştir.
• G8, MENA ile EAGÜ ülkelerine yönelik olarak, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri
Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) tarafından düzenlenen
“KOSGEB İyi Uygulamalar Çalıştayı” 9-11 Nisan 2013 tarihlerinde Ankara’da
gerçekleştirilmiştir.
• Azerbaycan Girişimciliğin ve Pazar Ekonomisinin Gelişmesine Yardım Fonu
tarafından yürütülmekte olan “Küçük Girişimcilere Destek Projesi” kapsamında
dört kişilik Azerbaycan heyetine bilgilendirme programı düzenlenmiştir.
• “Türk-Belarus Ortak Sanayi-Teknoloji İşbirliği Çalışma Grubu” 1. Dönem
Toplantısı 09-13 Eylül 2013 tarihlerinde Minsk’te gerçekleştirilmiştir.
• KOSGEB tarafından Endonezya, Etyopya, Filistin, Karadağ, Kosova, Makedonya,
Mısır ve Nijerya heyetlerine bilgilendirme programları düzenlenmiştir. Söz
konusu etkinliklerde toplam 81 kişiye eğitim verilmiştir.
TURİZM
• Azerbaycan’dan 11 seyahat acente temsilcisi ile 5 basın mensubundan oluşan
16 kişilik gruba Bursa ve Afyon’daki turizm işletmelerinde uygulama eğitimi
düzenlenmiştir.
• Özbekistan’ın çeşitli illerinin turizm konularından sorumlu vali yardımcıları ve
diğer yetkililerinden oluşan 15 kişiye İstanbul, Eskişehir, Bursa ve İzmir’de turizm
uygulamaları eğitimi verilmiştir.
• En az üç yıldızlı otellerde servis hizmetlerinde çalışan 100 Özbek personele
Kültür ve Turizm Bakanlığımız uzmanları tarafından 4 farklı branşta 10 gün süre
ile Taşkent’te eğitim verilmiştir.
• Türkmenistan Turizm Devlet Komitesi’ne bağlı Turizm Meslek Lisesine bir
lingafon odası kurulmuştur.
• 1.500.000 kişiyi ağırlayan Tiran Uluslararası Havalimanı’nda modern iletişim
cihazlarıyla ziyaretçilere Arnavutluk hakkında tanıtım, bilgilendirme, yönlendirme
hizmeti sağlayan bir tanıtım ofisi kurulmuştur.
• Zambiyalı 10 turizm eğitmenine Antalya’daki 5 yıldızlı otellerde staj imkanı
sağlanmıştır.
• Etyopya Tigray Kültür Ajansından 10 uzman ülkemizde turizm eğitim programına
katılmıştır.
55
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
GRAFİK 10: ÜRETİM SEKTÖRLERİ YARDIMLARININ ALT SEKTÖRLERE
DAĞILIMI (2013; MİLYON ABD DOLARI)
TOPLAM
Kırgızistan’a 6 milyon dolar
tutarında hibe aktarımı…
Çernobil Nükleer Reaktörü
Lahidinin yenilenmesi amacıyla
1 milyon avro bağış…
56
SANAYİ/
MADENCİLİK/
İNŞAAT
0,66
1,55
12,49
14,7
Mısır’a iki yılda toplam 1 milyar
dolarlık kredi…
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
TARIM/
ORMANCILIK/
HAYVANCILIK
TİCARET/
TURİZM
ÇOKLU ÇAKIŞAN SEKTÖRLER
• Kırgızistan’a 6 milyon dolar hibe aktarımı gerçekleşmiştir. Söz konusu hibenin
Şangay İşbirliği Örgütü Zirvesi hazırlıkları ve Kırgızistan’ın Türk Dili Konuşan
Ülkeler Konseyi çalışmalarında değerlendirilmesi öngörülmektedir.
• Bişkek Belediyesi tarafından tahsis edilen arsa üzerinde günlük yaklaşık
80 bin adet ekmek üretim kapasiteli bir Halk Ekmek Fabrikası kurulacaktır.
Proje kapsamında ilk aşamada ekmek fabrikasında kullanılacak makine ve
ekipman satın alınmış olup, inşaatın 2014 yılı Eylül ayına kadar tamamlanması
öngörülmektedir. Fabrika 3.200 m2’lik kullanım alanına sahip olup 2 kattan
oluşmaktadır.
GENEL ÇEVRE KORUMA
• Çernobil Nükleer Reaktörü Lahdinin Yenilenmesi: Çernobil felaketinin 25.
yıldönümü nedeniyle 19 Nisan 2011 tarihinde Kiev’de “Nükleer Enerjinin
Güvenilir ve Yenilikçi Kullanımı Zirvesi” düzenlenmiş, anılan Zirvede ülkemiz
tarafından Çernobil Nükleer Reaktörünün etrafındaki lahdin yenilenmesine katkı
amacıyla 1 milyon avro bağış taahhüdünde bulunulmuştur. Bu kapsamda, Avrupa
İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) eşgüdümünde yönetilecek olan Bağış Fonu’na
Ülkemizce 1 milyon avro hibe edilmiştir.
• Kurak ve Yarı Kurak Alanlarda Ağaçlandırma ve Rehabilitasyon Rehberi Senegal
Çalıştayına Destek Verilmesi: Kurak Bölgelerde Küresel Değişimlere Dayanıklı
Arazilerin Kurulması Rehberinin hazırlanması amacı ile En Az Gelişmiş Ülkeler
(EAGÜ’ler) ve diğer Afrika ülkelerinden 80 katılımcı eşliğinde 24 Şubat-01 Mart
2013 tarihlerinde Senegal’de düzenlenmiş olan çalıştay organizasyonuna destek
verilmiştir.
1.D.4. ACİL VE İNSANİ YARDIMLAR
Kalkınma yardımlarının önemli kategorilerinden olan insani yardım; hayat
kurtarmak, acıları dindirmek ve acil durum sırasında ve sonrasında insan onurunun
korunması amacıyla yapılmaktadır. Tarafsızlık, yansızlık ve bağımsızlık ilkelerine
uygun olarak yapılır; doğası gereği kısa sürelidir ve acil durum sırasında ya da
hemen sonrasında sağlanır. Bunlar, barınak, su, ilaç vs. gibi yardım malzemesi ve
hizmetler, acil gıda yardımları (kısa süreli gıda dağıtılması ve tamamlayıcı beslenme
programları vs.); eşgüdüm sağlama, koruma ve destek hizmetlerini (lojistik, iletişim
vs.) içerir.
Ülkemizin 2013 yılında yaptığı
Resmi Kalkınma Yardımlarının
%49’u insani yardım…
İnsani yardım, yeniden yapılandırma ve eski haline döndürme ile afetlere
hazırlık yapılması ve önlenmesi (afet riskinin azaltılmasına yönelik faaliyetler,
erken uyarı sistemleri) çalışmalarını da kapsamaktadır. OECD-DAC kriterlerine
göre insani yardım oldukça açık noktalara sahiptir. Bu kriterler, afete hazırlık
faaliyetleri ve sellerin ya da çatışmaların önlenmesi gibi uzun dönemli çalışmaları
kapsamamaktadır. Ya da yukarıda belirtildiği gibi mevcut altyapının onarılmasını
kapsarken altyapı düzeyinin geliştirilmesi gibi daha uzun dönemli faaliyetleri
içermemektedir.
Söz konusu kriterler bağlamında hastalıkları önlemek için yapılan yardımlar ile
olağanüstü şartlarda mültecilere yönelik yapılan yardımlar da insani yardımlar
başlığı altında değerlendirilmektedir. Ülkemiz özellikle aktif deprem kuşakları
üzerinde olması dolayısıyla söz konusu doğal afetlere oldukça duyarlı bir
ülkedir. 1999 yılında Marmara Bölgesinde yaşanan depremde yaklaşık 20.000
vatandaşımız hayatını kaybederken 1 milyonun üzerinde insan afetten doğrudan
etkilenmiştir. Bunun yanında, çevresinde bulunan siyasal kriz bölgelerinde meydana
gelen olumsuzluklara da yakından tanık olmak durumundadır.
Öte yandan 2013 yılı dünyada insani yardımların boyutu açısından oldukça önemli
bir yıl olmuştur. Tüm dünyada 22 milyar dolarlık bir yardımın gerçekleştirildiği
süreçte milyonlarca insan Orta Afrika Cumhuriyeti, Filipinler ve Suriye’deki
birbirinden farklı üç krizden ciddi bir şekilde etkilenmiştir. Yine Güney Sudan ve
Yemen’de yerinden edilmiş insanların sayısı 33,3 milyona ulaşmıştır. Afganistan,
Somali, Sudan, Etyopya ve Filistin son beş yıldır olduğu gibi en çok insani yardım
alan ülkeler arasında yer almıştır.
2013 yılında insani yardım
rakamının GSMH’ye oranında
Türkiye 1. sırada...
Ülkemizin 2013 yılında yaptığı Resmi Kalkınma Yardımlarının %49’u insani
yardım olarak raporlanmıştır. Miktar olarak 1.629,18 milyon dolara ulaşan insani
yardımların GSMH’ye oranı ise bir önceki yılla karşılaştırıldığında 0,13’ten 0,21’e
yükselmiş; bu oranla Türkiye, insani yardım yapan ülkeler arasında 1. sırada yer
almıştır. Yapılan yardım tutarı bakımından ise, ülkemiz ABD ve İngiltere’nin ardından
3. sırada gelmektedir. Kişi başına düşen insani yardım miktarı ise 22 dolar olmuştur.
Türkiye’nin 2013 yılında yaptığı insani yardımlar, Suriye’de yaşanan çatışma
ortamından kaçarak ülkemize gelen Suriyeli Misafirlere yönelik yardımlar ile
savaşlar, çatışmalar ve doğal afetler nedeniyle yapılan acil yardımlar başlıkları
altında iki bölümde incelenecektir.
57
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
2013 yılında tüm dünyada 22
milyar dolarlık acil ve insani
yardım…
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
GRAFİK 11: TÜRKİYE’NİN ACİL VE İNSANİ YARDIMLARI
(2005-2013; MİLYON ABD DOLARI)
49,75
2008
2009
264,35
152,51
31,08
2007
2010
2011
2012
2013
GRAFİK 12: EN ÇOK ACİL YARDIM ALAN ÜLKELER
(2013; MİLYON ABD DOLARI)
58
4,44
2,57
2,52
2,14
NIJER
MORITANYA
SENEGAL
YEMEN
BURMA
SOMALI
Somali’ye 27,19 milyon dolar
yardım…
SURIYE
13,43
27,19
1.571,28
2013 yılında en çok insani
yardım Suriyelilere yapılmıştır.
2006
46,12
2005
115,67
178,89
1.040,03
Son 9 yılda toplam 3,5 milyar
dolarlık acil ve insani yardım…
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
1.629,18
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
2013 yılında Hatay’da 14.999
Suriyeli Misafir…
Suriyeli Misafirlere Yönelik Yardımlar
Barınma merkezlerinde toplam
210.358 Suriyeli Misafir…
Bugüne kadar barınma
merkezlerine gelen Suriyeli misafir
sayısı 432.769...
TABLO 4: SURİYELİ MİSAFİRLERİN BULUNDUKLARI İLLER /
KAMPLAR VE MİSAFİR SAYILARI (2013 YILI)
İl
Kamp
Misafir Sayısı (kişi)
Hatay
Altınözü 1-2, Yayladağı 1-2
Çadırkentleri ile Apaydın
Konteynerkenti
14.999
Gaziantep
İslahiye, Karkamış, Nizip
1 Çadırkentleri ile Nizip 2
Konteynerkenti
33.819
Kilis
Öncüpınar ve Elbeyli Beşiriye
Konteynerkentleri
37.372
Şanlıurfa
Ceylanpınar, Akçakale, Viranşehir ve
Harran Konteynerkenti
67.977
Kahramanmaraş
15.052
Osmaniye
9.098
Adıyaman
9.851
Adana
11.816
Mardin
3.169
Malatya
7.205
Toplam
210.358
TABLO 5: SURİYE’DEN GELEN-SURİYE’YE DÖNEN MİSAFİR SAYISI (2013 YILI)
Barınma merkezlerindeki Suriyeli Misafir sayısı
210.358
Bugüne kadar barınma merkezlerine gelen Suriyeli Misafir sayısı
432.769
Bugüne kadar barınma merkezlerinden ülkesine dönüş yapan
Suriyeli Misafir sayısı
222.411
Nisan 2011’den itibaren Suriye’de başlayan iç karışıklıklar nedeniyle, nüfus
hareketlerine yönelik olarak bugüne kadar barınma merkezlerimize gelen 430
binden fazla Suriye vatandaşı için, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı
(AFAD) tarafından 10 ilimizde kurulan kamplarda iki buçuk yılı aşkın süredir,
her türlü insani yardım ihtiyacı karşılanmaktadır. Mayıs 2011’den itibaren, Hatay
ili Yayladağı, Altınözü ve Reyhanlı ilçelerine gelen ve “geçici kabulleri” yapılan
Suriye vatandaşları, ilk etapta buralarda kurulan çadırkentlere yerleştirilmiştir. 31
Aralık 2013 itibarıyla Hatay ili Altınözü ve Yayladağı ilçelerinde ikişer çadırkent,
Reyhanlı’da 1 geçici kabul merkezi, Şanlıurfa ili Ceylanpınar, Akçakale ve
Viranşehir’de birer, Gaziantep ili İslahiye ve Karkamış ve Nizip ilçelerinde birer,
Kahramanmaraş Merkez’de 1, Osmaniye Cevdetiye’de 1, Adıyaman’da 1, Mardin
Midyat’ta 1 ve Adana Sarıçam’da 1 çadırkent ile Kilis’te 2, Hatay Apaydın, Şanlıurfa
Harran, Malatya Beydağı ve Gaziantep Nizip’te birer konteynerkent olmak üzere
toplam 15 çadırkent, 1 geçici kabul merkezi ve 6 konteynerkent kurulmuştur.
59
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
2013 yılında Suriyeli Misafirlere
1.571 milyon dolar yardım…
Lübnan ve Ürdün’de bulunan kamplar Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek
Komiserliği (BMMYK) tarafından yönetilirken, ülkemizdeki kurulan kamplarda
2 yılı aşkın bir süredir söz konusu Suriyeli Misafirlerin tüm ihtiyaçları Türkiye
tarafından hassasiyetle karşılanmaktadır. Bu sürecin etkisi ile ülkemiz 2012
yılında gerçekleştirdiği 1.040 milyon dolarlık yardımla en çok acil yardım yapan 4.
donör ülke (ABD, AB ve İngiltere’nin ardından) olmuştur. 2013 yılında da Suriyeli
Misafirlere yönelik yardımların tutarı, operasyonda yer alan başta AFAD olmak
üzere Sağlık Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı ile işbirliğinde yapılan istatistik çalışmaları
sonrasında 1.571 milyon dolar olarak hesaplanmıştır.
İlgili kamu kurum ve kuruluşları ile Türk STK’ları tarafından çadırkentlerde ve
konteynerkentlerde barınma, yiyecek, sağlık, güvenlik, sosyal aktivite, eğitim,
ibadet, tercümanlık, haberleşme, bankacılık ve diğer hizmetler sunulmaktadır.
Buna ek olarak ticaret, polis ve sağlık merkezi, çocuk oyun alanları, televizyon
izleme merkezleri, market, eğitim merkezleri, su deposu, arıtma merkezi, trafo ve
jeneratör gibi donatılar da yer almaktadır.
Suriyeli misafirlere yönelik
AFAD’dan 550 milyon dolar
yardım…
Öte yandan, çok fazla sayıda Suriyeli Misafirin giriş ve çıkış yapması, Türkiye’nin
değişik illerinde ve değişik kamplarında konaklatılmaları ve tüm çalışmaların acil
olması nedeniyle yapılan harcamaların hesaplarını sağlıklı biçimde tutabilmek
için AFAD ve TİKA işbirliğinde bir çalışma grubu oluşturulmuştur. Maddi kaynak
transferlerini gerçekleştiren AFAD’ın yardımları 550.019.063 dolar olarak
hesaplanmıştır. Konteyner alımları, gayrimenkul kiralama gibi barınma giderleri,
gıda, temizlik, giyim kuşam gibi malzeme alımları, müdahale ve sivil savunma
giderleri, taşıt kiralama, haberleşme, araştırma etüt gibi hizmet alımları söz konusu
yardımın harcama kalemlerini oluşturmaktadır. Yapılan harcamalar Valilikler ve İl
Afet Müdürlüklerinden ay bazında toplanarak bütünleştirilmiştir.
Suriyeli misafirler için yürütülen
eğitim hizmetleri kapsamında
45.696 çocuk ve gence eğitim…
Diğer yandan Sağlık Bakanlığı yardımları dışında diğer kamu kurum ve
kuruluşlarının yaptığı yardımlar ayrıca değerlendirmeye tabi tutulmuştur. 2.500’den
fazla insanın kamplarda değişik sürelerle alanda görevlendirilmesi, Suriyeli
Misafirlere yapılan eğitim yardımları, çadırlar için arazi kiralama gibi çok çeşitli
kalemlerde yapılan yardımların tutarı 549.188.354 dolar olarak hesaplanmıştır.
Suriyeli Misafirler için yürütülen eğitim hizmetleri kapsamında 693 derslikte 5.909
çocuğa anaokulu, 21.399 çocuğa ilköğretim, 18.388’i ortaöğretim düzeyinde
olmak üzere toplam 45.696 çocuk ve gence eğitim verilmiştir. Buna ek olarak
2.857 kişiye 139 adet kursla mesleki eğitim verilmiştir. Suriyeli Misafirler için
eğitim ve sağlık hizmetleri önemli bir boyuta sahiptir. Suriyeli Misafirler gerek
devlet okullarında gerekse belediyeler tarafından oluşturulan okullarda eğitimlerine
devam etmişlerdir. Okulların yanı sıra kuaförlük, okuma-yazma, bilgisayar, biçki ve
dikiş-nakış, el sanatları gibi kurslarda da eğitim verilmiş olup bu okul ve kursların
2013 yılı maliyeti 115 milyon dolar olmuştur.
AFAD tarafından gerçekleştirilen bir saha araştırmasına göre kamplardaki eğitim
hizmetlerinden memnuniyet oranı yaklaşık %70’tir. Memnun olmayanların oranı ise
%10’dur.
Suriyeli misafirlerin sağlık
hizmetlerinin maliyeti 426,4
milyon dolar…
60
Verilen sağlık hizmetlerine bakıldığında ise 2013 yılında 1.475.423 muayene,
26.280 ameliyat, 30.806 yatılı tedavi, 6.200 doğum, 28.737 diş muayene hizmeti
gerçekleştirildiği görülmektedir. Sadece sağlık hizmetlerinin Türkiye’ye maliyeti
426,4 milyon dolardır.
Suriyeli Misafirlerin bulunduğu iller ve çadırkentler hakkındaki bilgiler aşağıda yer
almaktadır;
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
13.000 kişi kapasiteli Adana
Sarıçam Çadırkentinde 2.162 çadır
bulunmaktadır.
Adana Sarıçam Çadırkenti (Açılış tarihi: Şubat 2013)
• 437 dönüm arazi üzerine kurulmuştur.
• 13.000 kişi kapasiteli olan çadırkentte 2.162 çadır bulunmaktadır.
• 1 adet çadır hastanesinde 10 doktor, 21 sağlık personeli ve 1 adet ambulans
bulunmaktadır.
• İçme suyu şehir şebekesinden karşılanmakta olup, kanalizasyon vb. altyapı
çalışmaları tamamlanmıştır.
• Kampta 2 kuaför, 2 market, 30 TV, 16 mescit, yaklaşık 11 dönümlük spor alanı,
anons sistemi, yaklaşık 500 m2’lik oyun alanları ve 30 adet dinlenme salonu
bulunmaktadır.
Adıyaman Çadırkentinde 2.974
Suriyeli çocuk eğitim almaktadır.
Adıyaman Çadırkenti (Açılış tarihi: Eylül 2012)
• 435 dönüm arazi üzerine 10.000 kişi kapasiteli olarak kurulmuştur.
• Altyapı çalışmaları tamamlanmıştır.
• 1 adet sağlık merkezinde 7 doktor, 33 sağlık personeli ve 1 ambulans ile sağlık
hizmetleri yürütülmektedir.
• 32 derslikte 390’ı okul öncesi olmak üzere toplamda 2.974 Suriyeli çocuk ve
gence eğitim verilmektedir.
• Çadırkentin güvenliği 10 polis, 72 jandarma ve 120 özel güvenlik elemanıyla
sağlanmaktadır.
• Toplamda 14 mescit, 2 dönümü aşkın oyun parkı, 14 dinlenme salonu, 25
televizyon, 40 adet bilgisayar ve 7 kuaför Suriyeli Misafirlere hizmet vermektedir.
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Barınma merkezlerinde ve kuaför,
çamaşırhane, bulaşıkhane, market
v.b. hizmetler mevcuttur.
Gaziantep Barınma Merkezleri
İslahiye Çadırkenti (Açılış tarihi: Mart 2012)
Karkamış Çadırkenti (Açılış tarihi: Ağustos 2012)
Nizip-1 Çadırkenti (Açılış tarihi: Ekim 2012)
Nizip-2 Konteynerkenti (Açılış tarihi: Şubat 2013)
• İslahiye Çadırkenti, ilçe merkezine 6 km uzaklıkta 290 dönüm,
• Karkamış Çadırkenti 220 dönüm
• Nizip-1 Çadırkenti 330 dönüm
• Nizip-2 Konteynerkenti 145 dönüm arazi üzerine kurulmuştur.
• Barınma merkezlerinde tercümanlık, kuaför, çamaşırhane, bulaşıkhane, tuvaletduş, market, telefon kulübeleri ve İnternet hizmetleri verilmektedir.
61
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Barınma merkezlerindeki
hastanelerde 14 doktor, 43 sağlık
personeli ve 3 ambulans ile 24 saat
sağlık hizmeti…
Nizip Barınma Merkezlerinde 5.722
Suriyeli çocuk ve gence eğitim…
7/24 görev yapan 3 tam donanımlı
ambulans ve çadır hastaneler...
7.100 metre içme suyu şebekesi ile
su temini…
62
• Toplamda 13 polis, 111 jandarma, 283 özel güvenlik elemanı ve 169 güvenlik
kamerası ile 77 derslikte kreş öğrencileri de dahil olmak üzere toplamda 5.722
Suriyeli çocuk ve gence eğitim verilmektedir.
• Sahra hastanelerinde 14 doktor, 43 sağlık personeli ve 3 ambulans ile 24 saat
sağlık hizmeti verilmektedir.
• Toplam 36 adet televizyon, 126 adet bilgisayar, 12 kuaför, 6 market, 6 adet
dinlenme salonu, 4.300 m2 spor alanı, 2.100 m2 oyun parkı bulunmaktadır.
Hatay Barınma Merkezleri
Altınözü-1 Çadırkenti (Açılış tarihi: Haziran 2011)
Altınözü-2 Çadırkenti (Açılış tarihi: Haziran 2011)
Yayladağı-1 Çadırkenti (Açılış tarihi: Mayıs 2011)
Yayladağı-2 Çadırkenti (Açılış tarihi: Temmuz 2011)
Apaydın Konteynerkenti (Açılış tarihi: Ekim 2011)
• Suriye vatandaşları için; Hatay Yayladağı’nda 102, Altınözü’nde 69 ve Apaydın’da
99 ve Reyhanlı’da 25 dönümlük arazide çadırkentler, konteynerkent ve geçici
kabul merkezi oluşturulmuştur.
• Altyapı projeleri kapsamında AFAD tarafından;
- 4.476 metre kanalizasyon şebekesi,
- 7.100 metre içme suyu şebekesi ile su temini,
- Elektrik hattı, ısınma
- Çadırkent içi yolların asfalt ve parke taş kaplaması,
- Görüşme, haberleşme imkanı ve İnternet, ücretsiz telefon kartları ile telefon
kulübeleri,
- Sabit, seyyar banyo ve tuvaletler,
- Televizyon salonları, yemekhane,
- Çocuk parkları, futbol, basketbol, voleybol, spor alanları çalışmaları yapılmıştır.
• Sağlık Hizmetleri
- 5 adet sağlık merkezinde 8 doktor, 12 sağlık personeli görevlendirilmiş,
- 7/24 görev yapan 3 tam donanımlı ambulans ve çadır hastaneler,
- Sağlık taraması ve ilaç temini, ambulans uçak tahsis edilmiştir.
• Diğer Hizmetler
- Çadırkentler arası aile ve akraba nakli,
- Kıyafet yardımı,
- Yangın önleme ve yangın söndürme cihazı,
- Temizlik hizmetleri,
- Ziyaretçiler için bilgilendirme çadırı.
Hatay’da 80 derslikte okul
çağındaki toplam 3.273 öğrenciye
eğitim…
• Eğitim-Öğretim Hizmetleri
- 80 derslikte okul çağındaki toplam 3.273 öğrenciye eğitim verilmektedir.
- Çocuklara yönelik eğitim ve oyun etkinlikleri,
- Kadınlara yönelik biçki-dikiş eğitimleri,
- Türkçe / İngilizce dil kursları düzenlenmektedir.
Kahramanmaraş Çadırkenti (Açılış tarihi: Eylül 2012)
• Yaklaşık 500 dönüm arazi üzerine kurulmuştur.
• Altyapı çalışmaları tamamlanmıştır.
• 1 çadır hastane kompleksi kurulmuş olup, 6 doktor, 20 sağlık personeli ve 2
ambulans ile sağlık hizmetleri yürütülmektedir.
• 32 derslikte 120’si okul öncesi olmak üzere toplam 1.886 Suriyeli öğrenciye
eğitim verilmektedir.
• Çadırkentte güvenlik hizmetleri 46 polis, 90 özel güvenlik elemanı ve 356
güvenlik kamerası ile sağlanmaktadır.
• Çadırkentte 24 mescit, 600 m2 oyun parkı, 32 televizyon, 3 adet market Suriyeli
vatandaşlara hizmet vermektedir.
Kilis Barınma Merkezleri’nde 5.645
konteyner bulunmaktadır.
Kilis’te 5.335 m2 oyun parkı alanı…
Kilis Barınma Merkezleri
Kilis Öncüpınar Konteynerkenti (Açılış tarihi: Mart 2012)
Kilis Elbeyli Beşiriye Konteynerkenti (Açılış tarihi: Haziran 2013)
• Kilis Öncüpınar Konteynerkenti 315 bin m2 alan üzerine kurulan 2.053 adet
konteynerden oluşmaktadır.
• Kilis Elbeyli Beşiriye Konteynerkentinde ise 418 bin m2 alan üzerine kurulan
3.592 konteyner bulunmaktadır.
• Kanalizasyon, içme suyu, elektrik hattı, arıtma sistemi, yol, telefon ve internet
hizmeti verilmesine yönelik çalışmalar yapılmıştır.
• Dere Islahı Projesi, Binaların Bakım ve Onarım Projesi, Emniyet Tedbirleri Projesi
hayata geçirilmiştir. 5.335 m2 oyun park alanı kurulmuştur.
• Banka hizmetleri sunulmaktadır. Erkek-kadın mesleki kurs salonları, kreş, İnternet
salonları, televizyon izleme odaları, çamaşır yıkama ve kurutma odaları hizmete
sunulmuştur.
• Emniyet tedbirleri de düşünülerek 14 gözetleme kulesi ve 168 adet güvenlik
kamerası kurulmuştur. Ayrıca konteynerkentlerde 72 polis, 22 Jandarma ve 260
özel güvenlik görevlisi bulunmaktadır.
• Bölgede önce zemin dolgusu yapılmış, sıkıştırma işleminden sonra konteynerler
kurulmuştur. 125.000 m2 alanın parke taşı kaplaması bitmiştir.
• Sağlık hizmetleri kapsamında iki konteynerkentte sağlık merkezlerinde 4
ambulans, 8 doktor ve 23 sağlık personeli görev yapmaktadır.
• Konteynerkentlerde bulunan 128 derslikte toplam 9.899 Suriyeli çocuk ve
gence eğitim verilmektedir.
63
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Malatya’da 10.000 kişi kapasiteli
barınma merkezinde 2.083 adet
konteyner…
Malatya Beydağı Konteynerkenti (Açılış tarihi: Haziran 2013)
• 433 dönüm arazi üzerine kurulmuştur.
• 10.000 kişi kapasiteli olan barınma merkezinde 2.083 adet konteyner
bulunmaktadır.
• Konteynerkentte sağlık hizmetleri 7 doktor, 20 sağlık personeli ve 1 ambulansla
yürütülmektedir. Kampta prefabrik Toplum Sağlığı Merkezi bulunmaktadır.
• Barınma merkezinin güvenliği 22 polis, 40 jandarma, 130 özel güvenlik personeli
ile sağlanmaktadır.
• Konteyner tuvalet ve duşların kurulduğu kampta 2 adet dinlenme salonu, 4.000
m2’lik spor alanı, 8 TV ve 40 adet bilgisayar bulunmaktadır.
4.000 m2’lik spor alanı, 8 TV ve
40 adet bilgisayar…
6.500 kişi kapasiteli Mardin Midyat
Çadırkenti’nde 1.300 çadır hizmet
veriyor.
Mardin Midyat Çadırkenti (Açılış tarihi: Haziran 2013)
• 336 dönüm arazi üzerine kurulmuştur.
• 6.500 kişi kapasiteli barınma merkezinde 1.300 çadır bulunmaktadır.
• Barınma merkezinde bulunan toplum sağlığı merkezinde 3 doktor, 30 sağlık
personeli ve 2 ambulans görev yapmaktadır.
• İçme suyu sondaj vasıtasıyla sağlanırken, kanalizasyon, duş ve tuvalet
altyapıları tamamlanmış olup, tercümanlık, kuaför, market ve itfaiye hizmetleri
sağlanmaktadır.
• 380 m2 spor alanı, 2 adet İnternet ve 2 adet dinlenme salonu bulunan barınma
merkezinde 4 adet mescit 8 adet kurs merkezi bulunmaktadır.
Osmaniye Cevdetiye
Çadırkenti’nde 1.761 Suriyeli
çocuk ve gence eğitim…
Osmaniye Cevdetiye Çadırkenti (Açılış tarihi: Eylül 2012)
• 250 dönüm arazi üzerine kurulmuştur.
• Altyapı çalışmaları tamamlanmıştır.
• 1 adet prefabrik hastane kurulmuştur. 7 doktor 16 sağlık personeli ve 1
ambulans ile sağlık hizmetleri yürütülmektedir.
• 37 derslikte 157’si okul öncesi olmak üzere toplamda 1.761 Suriyeli çocuk ve
genç eğitim almaktadır.
• Çadırkentin güvenlik hizmetleri 18 polis, 32 jandarma, 100 özel güvenlik elemanı
ve 32 güvenlik kamerası ile yürütülmektedir.
• Çadırkentte 7 mescit, 400 m2 oyun parkı, 2 adet market, 44 bilgisayar ve 54
adet televizyon Suriyeli vatandaşların hizmetine sunulmuştur.
500 dönümlük Ceylanpınar
Çadırkenti ve 680 dönümlük
Akçakale Çadırkenti…
Şanlıurfa Barınma Merkezleri
Ceylanpınar Çadırkenti (Açılış tarihi: Nisan 2012)
Akçakale Çadırkenti (Açılış tarihi: Ağustos 2012)
Harran Konteynerkenti (Açılış tarihi: Ocak 2013)
Viranşehir Çadırkenti (Açılış tarihi: Aralık 2013)
64
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Kahramanmaraş’taki 3 barınma
merkezinde 14.459 Suriyeli
öğrenciye eğitim verildi.
Suriye’den ülkemize yönelik nüfus hareketlerinin yoğunlaşması sebebiyle ihtiyaçlar
doğrultusunda 500 dönümlük Şanlıurfa Ceylanpınar’da Tarım İşletmeleri Genel
Müdürlüğü’ne ait mera alanında Ceylanpınar Çadırkenti ve 680 dönüm arazi
üzerine Akçakale Çadırkenti kurulmuştur.
Bu merkezlerde, Yönetim Merkezi, Kayıt-Kabul Merkezi, Jandarma, Türk Kızılayı,
Sahra Hastanesi, Okul, Hizmet Grupları, Otopark ve Su Tankı alanlarına bölünmüş
olup alt ve üst yapı çalışmaları tamamlanmıştır. 2013 yılı Ocak ayı içerisinde de
2.000 konteyner ve 12.000 kişi kapasiteli Harran Konteynerkenti hizmete girmiştir.
Son olarak ise 7 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Viranşehir Çadırkentine Suriye
vatandaşları kabul edilmeye başlanmıştır.
• Barınma merkezlerinde sağlık hizmetleri kurulan sahra hastaneleri bünyesinde 4
ambulans, 7 doktor ve 25 sağlık personeliyle yürütülmektedir.
• Kampların güvenliği 24 polis, 189 jandarma, 561 özel güvenlik görevlisi ve 103
güvenlik kamerası aracılığı ile sağlanmaktadır.
• 8 adet tam teşekküllü yangın söndürme aracı, 73 itfaiye personeli 304 adet
yangın söndürme cihazı Suriyeli Misafirlere hizmet vermektedir.
• 3 barınma merkezinde bulunan 2’si çadır 1’i prefabrik toplam 3 okulda okul
öncesi ve ilköğretim öğrencileri ile birlikte toplam 14.459 Suriyeli öğrenci 228
derslikte eğitim almaktadırlar. Ayrıca, barınma merkezlerinde Arapça eğitimöğretim ve erkekler için kuaförlük kursu açılmıştır.
• Kurslardaki eğitmen-öğretici ihtiyacı, İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, Müftülük ve
çadırkentte barınan Suriye vatandaşlarından karşılanmaktadır.
• Toplamda 53 mescit Suriyeli Misafirlerin ibadetlerini gerçekleştirmeleri amacıyla
hizmete sunulmuştur. Ayrıca barınma merkezlerinde toplam 14 kuaför, 33
dinlenme salonu, yaklaşık 20 dönüm spor alanı, 3 market, 62 adet televizyon, 6
adet İnternet salonu, 113 bilgisayar ve 1.400 m2 adet oyun parkı bulunmaktadır.
Kilis ve Gaziantep Karkamış’ta
1’er, Hatay’da 4, Şanlıurfa’da 2
olmak üzere 8 adet Yardım Kabul
Merkezi…
Suriye Sıfır Noktasında İnsani Yardım Dağıtımı
Suriye’nin kuzeyinde son dönemde yoğunlaşan şiddet olaylarından dolayı bu
bölgelere insani yardım ulaştırılmasında güçlükler yaşanmaktadır.
Bu doğrultuda, uluslararası hukuka uygun olarak, AFAD’ın koordinasyonunda, sınırın
sıfır noktasında insani yardım dağıtımı yapılmaktadır.
Kilis ve Gaziantep Karkamış’ta 1’er, Hatay’da 4 (Reyhanlı-Bükülmez, ReyhanlıCilvegözü, Yayladağı ve Altınözü), Şanlıurfa’da 2 adet (Ceylanpınar ve Akçakale)
olmak üzere AFAD ve Türk Kızılayı tarafından oluşturulan 8 adet Yardım Kabul
Merkezinde yerel olarak sağlanan yardımlar kabul edilmektedir.
Uluslararası yardımlar ise Gaziantep Havalimanı’nda kurulan merkezce kabul
edilmektedir.
65
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Harran Konteynerkenti’nde
12.000 kişi kapasiteli 2.000 adet
konteyner hizmet veriyor.
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Moritanya’ya 2.000 ton şeker
sevkiyatı…
DİĞER ÜLKELERE YÖNELİK ACİL VE İNSANİ YARDIMLAR
Nijer’e 2.750 ton şeker, 2.922 ton
un sevkiyatı…
Batı Afrika
T.C. Ekonomi Bakanlığı, TİKA, Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri (OAİB) ve
Türk Kızılayı işbirliğinde Batı Afrika İnsani Yardım Operasyonu Programı
yürütülmektedir. Bölgede artan gıda güvensizliği göz önünde bulundurularak;
• Moritanya’ya 2.000 ton şeker,
• Senegal’e 2.000 ton şeker,
• Nijer’e ise 2.750 ton şeker ve 2.922 ton un sevkiyatına karar verilmiştir.
Toplam 9.672 ton un ve şekerden oluşan yardım malzemelerinden,
• 2.922 ton unun tamamı Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri tarafından,
• 6.750 ton şekerin, 6.000 tonu Türk Kızılayı’na, Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun
kararı ile Türkiye Seker Fabrikaları tarafından bedelsiz devir edilen 50.000 ton
şekerden
• 750 tonu Türk Kızılayı tarafından karşılanmıştır.
2013 yılında Somali’ye 115,74
milyon dolarlık yardım yapılmıştır.
Somali
Afrika Boynuzu’nda (Eritre, Cibuti, Etyopya ve Somali’den oluşan bölge) 11,5
milyondan fazla insan yaşamak için gıda yardımına ihtiyaç duymaktadır. Bunlardan
yaklaşık 4 milyon kadarı Somali’de yaşamaktadır. 4 milyon afetzededen 1,8
milyonunun durumu ise insani aciliyet arz etmektedir. 1,46 milyon kişi ülke içinde
yerinden edilmiş durumdadır. Her gün yaklaşık 3.500 insan, ciddi yiyecek sıkıntısı
çeken Kenya ve Etyopya’ya göç etmektedir. 383.000 afetzede Dadaab, Kenya’daki
üç mülteci kampına sığınmışken, yaklaşık 228.000 Somalili Etyopya’daki kamplarda
geçici olarak barınmaktadır. Somali’nin olumsuz etkilere en çok maruz kalan
bölgelerinden olan Aşağı Shabella, Orta ve Aşağı Juba, Bay, Bakool, Benadir, Gedo
ve Hiraan’da 310.000 çocuğa akut yetersiz beslenme tanısı konulmuştur.
Başbakanımız Sayın Erdoğan’ın Somali’ye yaptıkları ziyaretin ardından çalışmalarını
artıran ülkemiz, 2013 yılında da Somali’ye desteklerini sürdürmüş ve toplam
115,74 milyon dolarlık yardım yapmıştır. Acil yardımların tutarı ise 27,19 milyon
dolar olarak gerçekleşmiştir. Birçok kurum ve kuruluşu ile Somali’de faaliyetlerini
sürdüren ülkemiz konserve et, gıda ve giyimden oluşan çok sayıda yardım kolisi,
çöp konteynerleri, büyük miktarlı şeker ve un desteği sağlanmış, beton santrali
ile parke taşı ve bordür üretim tesisi kurmuştur. Toprak Mahsulleri Ofisince de
Somali’ye 10.000 ton un hibesine bulunulmuştur.
66
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
2013 yılında AFAD tarafından
Myanmar’a pirinç desteği…
Myanmar (Burma)
Haziran 2012 başlarında Rakhine eyaletinin (eski adıyla Arakan eyaleti) Maungdaw
yerleşim merkezinde yaşayan Arakanlı Budistler ile Müslümanlar arasında,
çeşitli nedenlerden meydana gelen çatışma ve şiddet olayları neticesinde 120
kişi yaralanmış, 88 kişi ise hayatını kaybetmiştir. 2013 yılında AFAD tarafından
Myanmar’a pirinç desteğinde bulunulmuştur.
Filipin Kızılhaçı ile birlikte 12.000
aileye yardım malzemesi…
Filipinler
96 milyon nüfuslu ülkede Kasım ayında meydana gelen Haiyan tayfununun yarattığı
yıkım 14 milyon kişiyi etkilemiştir. 4 milyon kişinin yerinden olduğu, 6.109 kişinin
hayatını kaybettiği ve yaklaşık 2.000 kişinin kaybolduğu felaket 3 milyar dolar
civarında ekonomik zarara yol açmıştır.
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Filipinler Ormoc kent merkezine
52.750 kg gıda malzemesi
yardımı…
Filipin Kızılhaçı ile birlikte tespit edilen ihtiyaç sahiplerine, Mayorga, La Paz ve
Julita’da toplam 12.000 ailelik yardım malzemesinin doğrudan afetzedelere
dağıtımı gerçekleştirilmiştir. Ayrıca TİKA tarafından sağlanan, 100 adet gıda
kolisi ve 25 kg pirinçten oluşan 2.000 adet gıda rasyonunun oluşturduğu toplam
52.750 kg gıda malzemesinin Ormoc kent merkezinde ihtiyaç sahiplerine dağıtımı
gerçekleştirilmiştir.
Filistin
Gazze’deki ilaç stoklarının yetersiz olması ve mevcut koşulların muhtemel bir insani
krize neden olabileceği ihtimali üzerine ilaç ve tıbbi malzeme sağlanmıştır.
67
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Afetin etkilerinin giderilmesi amacıyla 424 adet çadır, 5.125 adet battaniye ve 550
adet mutfak seti, Kasım 2013’te Filipinler’in başkenti Manila’ya gönderilmiştir.
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
2013 yılında çeşitli ülkelerden
Türkiye’ye giriş yapan kişi sayısı
71.353…
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
1.D.5. SIĞINMACILAR
Göç hareketleri açısından Türkiye’nin “geçiş ülkesi” konumu son yıllarda değişime
uğramış ve ülkemiz aynı zamanda bir “hedef ülke” konumuna gelmiştir. Bu
bağlamda, göç sorunlarının etkin yönetimi açısından, dünyadaki örnekleri
gibi, görev alanına yönelik strateji ve güncel politikaları geliştirip uygulayan,
insan hakları odaklı, nitelikli personel ve sağlam bir altyapıyla donanmış, yetkin
bir kurumsal yapılanmaya ihtiyaç duyulmuştur. Bu sebeplerden dolayı, göç
konusunda daha etkin politikalar belirlenebilmesi ve uygulanabilmesi amacıyla
İçişleri Bakanlığı bünyesinde Göç İdaresi Genel Müdürlüğü kurulmuştur. Genel
Müdürlük, göç alanına ilişkin politika ve stratejileri uygulamak, bu konularla ilgili
kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlamak, yabancıların Türkiye’ye
giriş ve Türkiye’de kalışları, Türkiye’den çıkışları ve sınır dışı edilmeleri, uluslararası
koruma, geçici koruma ve insan ticareti mağdurlarının korunmasıyla ilgili görevler
üstlenecektir. Böylelikle ülkemize gelen sığınmacıların daha sağlıklı bir şekilde kayıt
altına alınması sağlanacaktır.
Kalkınma yardımı alabilen ülkeler
arasından Türkiye’ye giriş yapan
kişi sayısı 70.431…
Kalkınma yardımı kapsamında; kalkınmakta olan ülkelerden gelip, donör ülkede
mülteci ya da sığınmacı statüsüyle ikamet eden kişilerin, ağırlanmalarından doğan
masrafları ile söz konusu kişilerin üçüncü ülkelere gönderilmeleri ile ilgili masraflar
sığınmacılar başlığı altında değerlendirilmektedir.
Bu kapsamda, sığınmacıların işlemlerini yürütmek üzere görevlendirilen ekiplerin
görev maliyetleri, sığınmacı ailelerin çocuklarının ülkemizde eğitim görmeleri,
sığınmacı merkezlerinin giderleri, sığınmacılara yapılan nakit para, sağlık, barınma,
giyim ve yakacak gibi sosyal hayatlarını kolaylaştırıcı yardımlar ve sığınmacıların
ülkelerine ya da üçüncü ülkelere gidişleri için ulaşım giderleri de ülkemizin harcama
kalemlerini oluşturmaktadır.
2013 yılında ülkemize gelen
sığınmacılar için 87,3 milyon ABD
doları harcandı.
68
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
13.513 Afgan sığınmacı ülkemize
gelen 3. büyük sığınmacı grubunu
oluşturuyor.
Kalkınma yardımlarının OECD’ye raporlanma sürecinde sığınmacıların bulundukları
ülkede geçirdikleri yalnız ilk yılları dikkate alınmaktadır. Ancak söz konusu 12 ay
konusunda farklı yaklaşımlar bulunmaktadır. Örneğin Belçika, Fransa, Portekiz
ve İngiltere 12 aylık süreyi sığınmacıların giriş tarihlerinden itibaren başlatırken;
Kanada, Almanya ve ABD’de söz konusu 12 aylık dönem mülteci statüsünün
tanınması ile başlamaktadır. Bu bağlamda tanınma kararını bekleyen iltica arayan
kişiler hesaplama dışı tutulmaktadır. Diğer bir uygulama ise her iki yöntemi
kapsamaktadır. Avusturya, Danimarka, Finlandiya, Yunanistan, Japonya, Hollanda,
Norveç, İspanya, İsveç ve İsviçre de geçerli olan bu uygulamaya göre 12 aylık
dönem iltica için resmi başvurunun yapılması ile başlayıp mülteci statüsü tanınması
hakkındaki son kararın alınmasının ardından gelen dönemi de kapsamaktadır.
Elbette iltica kararı alınmadan ve alındıktan sonra ile başvurunun kabul edilip
edilmemesine göre maliyet hesaplamaları söz konusu ülkeler arasında farklılık
göstermektedir.
2013 yılında çeşitli ülkelerden
toplam 71.353 kişi Türkiye’ye
giriş yapmıştır.
2013 yılında çeşitli ülkelerden toplam 71.353 kişi Türkiye’ye giriş yapmıştır.
Kalkınma yardımı alabilen ülkeler arasından Türkiye’ye giriş yapan kişi sayısı
ise 70.431’dir. Bu sığınmacıların 16.415’i yasadışı olarak Türkiye’ye giriş yapan
Suriyelilerdir. 2013 yılında ülkemize gelen sığınmacılar için 87,3 milyon dolar
harcama gerçekleştirilmiştir.
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
2.186
1.806
1.580
FILISTIN
GÜRCISTAN
ERITRE
1.108
2.252
TÜRKMENISTAN
SOMALI
2.585
BURMA
İRAN
AFGANISTAN
IRAK
5.594
13.513
15.561
16.415
GRAFİK 13: TÜRKİYE’YE GELEN SIĞINMACILARIN ÜLKELERİNE
GÖRE DAĞILIMI (2013; KİŞİ SAYISI)
SURIYE
Suriye’den sonra en çok sığınmacı
Irak’tan…
69
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Türkiye’deki sığınmacılar arasında en büyük grubu Suriyelilerden sonra Iraklılar
oluşturmaktadır. Irak’tan 15.561 kişi ülkemize gelirken 13.513 Afgan sığınmacı
da ülkemize gelen 3. büyük sığınmacı grubunu oluşturmaktadır. Afganların büyük
bölümünü 1980’li yıllarda Sovyet işgalinden kaçarak İran’a sığınan ancak geçen
sürede karşılaştıkları ekonomik ve politik sebeplerle Türkiye’ye kaçan kişiler
oluşturmaktadır. Diğer yandan İran, Somali, Filistin ve son dönemlerde de Myanmar
olmak üzere politik istikrarsızlıkların insan hayatına yönelik önemli tehditler
oluşturduğu ülkelerden gelen insanların sayısında da artışlar görülmektedir.
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
2013 yılında ülkemizin yönetim
giderleri 89,2 milyon dolar…
1.D.6. YÖNETİM GİDERLERİ
Yönetim giderleri Resmi Kalkınma
Yardımlarının sadece %3’ünü teşkil
ediyor.
Yönetim giderleri, kalkınma yardımları çalışmalarına katılan tüm kurum ve
kuruluşların, merkez ya da taşra teşkilatlarının faaliyetlerini gerçekleştirmek için
yüklendiği personel, idari ve lojistik masrafları içermektedir. 2013 yılında ülkemizin
yönetim giderleri 89,2 milyon dolar olarak hesaplanmıştır. Söz konusu yönetim
giderleri Resmi Kalkınma Yardımlarının %3’ü kadardır. Her geçen yıl RKY toplamı
içindeki payı azalan yönetim giderleri aynı zamanda Türkiye’nin kalkınma yardımları
etkinliğindeki artışın da açık bir göstergesidir.
TABLO 6: TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARININ YÖNETİM GİDERLERİ
(2004-2013; MİLYON ABD DOLARI)
Yıllar
Yönetim Giderleri
(milyon ABD Doları)
RKY
(milyon ABD Doları)
2004
35,39
339,15
2005
56,70
601,04
2006
74,33
714,21
2007
51,58
602,24
2008
61,73
780,36
2009
51,68
707,17
2010
63,50
967,42
2011
70,73
1.273,01
2012
90,44
2.533,30
2013
89,20
3.307,67
2004
70
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2,70
3,57
5,56
6,56
7,31
7,91
8,56
10,41
9,43
10,43
GRAFİK 14: YÖNETİM GİDERLERİ/RKY (%)
2013
1.D.7. ULUSLARARASI KURULUŞLARA YAPILAN KATKILAR
(ÇOK TARAFLI YARDIMLAR)
2013 yılında Türkiye’nin uluslararası kuruluşlara yaptığı katkılar 151 milyon dolar
olarak gerçekleşmiştir. 2012 yılında 110,80 milyon dolar olan söz konusu yardım,
2013 yılında %36 oranında artmıştır. Ülkemiz tarafından en çok katkı 70,17
milyon dolarla Dünya Bankası Grubu’na yapılırken 31,18 milyon dolarla ikinci sırayı
Birleşmiş Milletler Örgütü ve icracı kuruluşları almıştır.
GRAFİK 15: ULUSLARARASI KURULUŞLARA YAPILAN ÖDEMELERİN
DAĞILIMI (2013; MİLYON ABD DOLARI)
DIĞER
KURULUŞLAR
AVRUPA
KOMISYONU
BÖLGESEL
KALKINMA
BANKALARI
151
GRAFİK 16: ULUSLARARASI KURULUŞLARA YAPILAN KATKILAR
(1998-2013; MİLYON ABD DOLARI)
46,8
47,29
41,86
44,62
57,29
71,63
68,57
47,31
46,28
45,18
40,21
23,2
56,11
110,8
2013 yılında uluslararası
kuruluşlara 151 milyon
dolar katkı…
DÜNYA
BANKASI
GRUBU
BIRLEŞMIŞ
MILLETLERE
YAPILAN
KATKILAR
0,14
22,04
27,47
31,18
70,17
Birleşmiş Milletlere yapılan
katkılar 31,18 milyon dolarla
ikinci sırada geliyor.
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
2013 yılında uluslararası
kuruluşlara yapılan katkıda bir
önceki yıla oranla %36 artış…
Ülkemizin birçok kamu kurum ve kuruluşu görev konuları çerçevesinde ilgili
uluslararası kuruluşlara aidat ve katkı yapmakla birlikte, Dışişleri Bakanlığı ve Hazine
Müsteşarlığı, 2013 yılında da en fazla çok taraflı katkı sağlayan kurumlar olmaya
devam etmişlerdir.
71
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Uluslararası kuruluşlara yapılan
katkılar arasında en çok pay
Dünya Bankası Grubu’na aktarıldı.
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
TABLO 7: KAMU KURUM VE KURULUŞLARININ KATKI YAPTIĞI ULUSLARARASI KURULUŞLAR
AFET VE ACİL DURUM YÖNETİMİ
BAŞKANLIĞI
BİLGİ TEKNOLOJİLERİ
VE İLETİŞİM KURUMU
ÇANKAYA BELEDİYE BAŞKANLIĞI
DEVLET METEOROLOJİ İŞLERİ
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI
SAĞLIK BAKANLIĞI
GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI
MALİYE BAKANLIĞI
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI
ULAŞTIRMA BAKANLIĞI
YALOVA VALİLİĞİ
TÜRKİYE İŞ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
72
• UNO-Birleşmiş Milletler Örgütü
• UNISDR-Birleşmiş Milletler Afet Riskinin Azaltılması Uluslararası Stratejisi
• ITU-Uluslararası Telekomünikasyon Birliği
• WHO-Dünya Sağlık Örgütü
• WMO-Dünya Meteoroloji Örgütü
• IFRCRCS-Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Cemiyetleri Federasyonu
• UNFPA-Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu
• IAEA-Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı
• UNAIDS-Birleşmiş Milletler HIV/AIDS Programı
• UNIDO-Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Örgütü
• UNOCHA-Birleşmiş Milletler İnsani Yardım İşleri Koordinasyon Ofisi
• UNODC-Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi
• UNRWA-Birleşmiş Milletler Yakın Doğu’daki Filistinli Mülteciler için Yardım ve
Bayındırlık Ajansı
• WFP-Dünya Gıda Programı
• UNO-Birleşmiş Milletler Örgütü
• UNPKO-BM Barışgücü Harekatları
• WHO-Dünya Sağlık Örgütü
• KEİ-Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı
• UNDEF-Birleşmiş Milletler Demokrasi Fonu
• WHO-CVCA-Dünya Sağlık Örgütü-Gönüllü Katkılar Hesabı Merkezi
• OAS-Amerika Devletleri Teşkilatı
• OECD-Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı
• UNFPA-Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu
• UNICEF-Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu
• WHO-Dünya Sağlık Örgütü
• OECD-Dev.Centre-İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı Kalkınma Merkezi
• UNDP-Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı
• OECD-Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı
• FAO-Gıda ve Tarım Örgütü
• CGIAR (IARC)-Uluslararası Tarımsal Araştırmalar Danışma Grubu
• ISTA-Uluslararası Tohum Test Birliği
• EPPO-Avrupa ve Akdeniz Bitki Koruma Teşkilatı
• IFAD-Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu
• CIHEAM-Uluslararası Akdeniz Agronomik Araştırmalar Merkezi
• IBRD-Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası
• IDA-Uluslararası Kalkınma Birliği
• As.DB-Asya Kalkınma Bankası
• BSTDB-Karadeniz Ticaret ve Kalkınma Bankası
• GEF-Küresel Çevre Fonu
• AsDF-Asya Kalkınma Fonu
• OECD-Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı
• UNESCO-Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü
• OECD-Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı
• IUCN-Uluslararası Doğal Kaynakları Koruma Birliği
• CITES-Nesli Tehlikede Olan Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine
İlişkin Sözleşme
• CCD-Çölleşme ile Mücadele Konvansiyonu
• UNEP-Birleşmiş Milletler Çevre Programı
• OECD-Dev.Centre-İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı Kalkınma Merkezi
• ITU-Uluslararası Telekomünikasyon Birliği
• WHO-Dünya Sağlık Örgütü
• OECD-Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Diğer resmi akımlar, resmi sektör tarafından yapılan ancak esasen kalkınmaya
yönelik olmamaları veya yeterince tavizli olmamaları nedeniyle RKY olma
koşullarını karşılamayan işlemler olarak tanımlanır;
i. Gelişmekte olan ülkelere, temsili veya esasen ticari amaçlar doğrultusunda
verilen hibeler.
ii. Niteliği itibarıyla tavizli olmayan veya %25’ten düşük hibe unsuruna sahip olan,
kalkınmayı desteklemeye yönelik resmi iki taraflı işlemler.
iii. Hibe unsurları ne olursa olsun, esas amacı ihracatı kolaylaştırmak olan resmi iki
taraflı işlemler. Bu kategori, tanım itibarıyla, resmi bir ajans veya kurum tarafından
doğrudan gelişmekte olan ülkelere verilen ihracat kredilerini içerir (“resmi
doğrudan ihracat kredileri” finansmanı).
iv. Çok taraflı kalkınma bankaları tarafından piyasa koşullarında ihraç edilen menkul
kıymetlerin, hükümetler ve merkezi para kurumları tarafından net edinimi.
v. Gelişmekte olan ülkelere daha elverişli koşullarda kredi vermeleri için özel
sektöre verilen sübvansiyonlar (hibeler).
vi. Özel yatırımı destekleyen fonlar (gelişmekte olan bir ülkede belirli bir yatırımın
finanse edilmesine yardım etmek için donör ülkedeki bir özel şirkete resmi sektör
tarafından verilen krediler ve hibeler).
vii. RKY olarak uygun sayılmayan, resmi sektörün doğrudan veya portföy yatırımı
(özkaynaklar ve hisseler).
viii. Resmi sektör tarafından tavizsiz koşullarda üstlenilen RKY dışı borçların
yeniden yapılandırılması ve askeri borçların silinmesi.
Türkiye 2013 yılında 2,58 milyon dolar kredi kullandırmış olup, daha önceki yıllarda
vermiş olduğu kredilerin geri ödemesi olarak 15,64 milyon dolar tutarında anapara
ve faiz almıştır. Dolayısıyla diğer resmi akım olarak 13,06 milyon dolar toplam
kalkınma yardımlarına negatif değer olarak yansıtılmıştır. 2012 yılında ise kredi neti
11,7 milyon dolarlık artı değer olarak toplam kalkınma yardımlarına yansımıştı.
-13,06
KREDİ NETİ
2,58
KULLANDIRILAN
YENİ KREDİ
-15,64
GRAFİK 17: DİĞER RESMİ AKIMLAR (2013; MİLYON ABD DOLARI)
GERİ ÖDEMELER
Türk Eximbank’ın 2,58 milyon
dolar tutarındaki kredisi,
Belarus’taki Oktyabrskaya
President Otel renovasyonu için
kullanıldı.
2013 yılında Türk Eximbank tarafından kullandırılan 2,58 milyon dolar tutarındaki
kredi, Belarus’taki beş yıldızlı Oktyabrskaya President Oteli’nin renovasyonu
amacıyla kullandırılmaktadır.
73
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
1.D.8. DİĞER RESMİ AKIMLAR
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
2013’te kalkınma yardımı alıcısı
konumundaki ülkelere 820 milyon
dolar doğrudan yatırım…
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
1.E. ÖZEL AKIMLAR
1.E.1. DOĞRUDAN YATIRIMLAR
2013 yılında kalkınma yardımı alıcısı konumundaki ülkelere Türkiye tarafından
yapılan doğrudan yatırımlar T.C. Merkez Bankası verilerine göre 820 milyon dolar
olarak gerçekleşmiştir.
GRAFİK 18: TÜRKİYE’NİN DOĞRUDAN YATIRIMLARI
(2010-2013; MİLYON ABD DOLARI)
670,31
735
1000
800
820
879,2
Türkiye’nin doğrudan
yatırımlarının %54,8’i
Azerbaycan’a...
600
400
200
0
2010
2012
2013
GRAFİK 19: TÜRKİYE’NİN DOĞRUDAN YATIRIMLARININ ÜLKESEL DAĞILIMI
(2013; MİLYON ABD DOLARI)
74
20
19
UKRAYNA
32
MOLDOVA
FAS
36
PAKİSTAN
21
38
MISIR
ÇİN
38
GÜRCİSTAN
HİNDİSTAN
AZERBAYCAN
80
449
Gürcistan’a 38 milyon dolar
doğrudan yatırım…
2011
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Doğrudan Yatırım
(milyon ABD
Doları)
Ülke
Doğrudan Yatırım
(milyon ABD
Doları)
449
Lübnan
5
Hindistan
80
Sırbistan
4
Mısır
38
Brezilya
4
Gürcistan
38
Kosova
4
Pakistan
36
Bosna-Hersek
3
Moldova
32
Cezayir
3
Çin
21
Etyopya
3
Fas
20
Tunus
2
Ukrayna
19
Libya
2
Irak
17
Özbekistan
2
Karadağ
11
Tayland
2
Arnavutluk
10
Belarus
1
Kazakistan
7
Güney Afrika
1
Makedonya
5
Türkmenistan
1
TOPLAM
820
Ülke
Azerbaycan
Azerbaycan’a yapılan doğrudan
yatırımlarda Türkiye ilk sıradadır.
2013 yılında Türkiye’nin sermaye ihracı önceki yıllardaki gibi Güney ve Orta Asya
Bölgesinde yoğunlaşmakla beraber, Türk sermayesi Afrika’dan Latin Amerika’ya
Avrupa’dan Uzak Doğu’ya dünyanın dört bir yanına yayılmaktadır. Güney ve Orta
Asya’da Azerbaycan 449 milyon dolar, Hindistan 80 milyon dolar ve Afrika’da Mısır
38 milyon dolar ile Türkiye’nin en çok yatırım yaptığı ülkelerdir.
Azerbaycan’da faaliyet gösteren Türk şirketleri, özellikle Bakü’de imza
attıkları projelerle, ülkenin yeni yüzünü oluşturmaktadır. Ülkede 25 bini aşkın
kişiye iş imkanı sunan 700’den fazla Türk şirketinin yatırımları ağırlıklı olarak
telekomünikasyon, bankacılık / sigorta, ulaştırma, gıda ticareti, tekstil, eğitim,
mobilya ve inşaat malzemeleri sektörlerine yönelmiştir. Azerbaycan’a yapılan
doğrudan yatırımlarda Türkiye ilk sıradadır.
Son yıllarda Türk firmalarının ilgisinin arttığı diğer bir ülke de Hindistan’dır. Yatırım
alanlarının başında ise inşaat ve müteahhitlik sektörü gelmektedir. Özellikle
Hindistan’ın altyapı konusunda eksikliği ve bu alanda yeni yatırım imkanlarına
elverişli konumda olması Türk firmalarının bu alana yönelmesini sağlamaktadır.
Mısır’daki Türk fabrikalarında
50 bin Mısırlı işçi ve teknisyen
istihdam edilmektedir.
Türkiye’nin Kuzey Afrika’da önemli bir ticari ortağı olan Mısır’da 260’a yakın Türk
yatırımcısı bulunmaktadır. Mısır’da Türk firmalarının toplam yatırım miktarı 2 milyar
dolar düzeyindedir. Mısır’daki Türk fabrikalarında yaklaşık 50.000 Mısırlı işçi ve
teknisyen istihdam edilmektedir.
75
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TABLO 8: TÜRKİYE’NİN DOĞRUDAN YATIRIMLARININ ÜLKESEL DAĞILIMI
(2013; MİLYON ABD DOLARI)
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
2013 yılında Türk STK’ları
tarafından 280,23 milyon dolarlık
yardım…
1.E.2. SİVİL TOPLUM KURULUŞLARININ KALKINMA YARDIMLARI
Sivil Toplum Kuruluşları; politik, sosyal, kültürel, hukuki ve çevresel amaçlar
doğrultusunda gönüllülük esasına dayalı, resmi kurum ve kuruluşlardan bağımsız
olarak çalışmalar yapmaktadır. Türk STK’ları yardımsever Türk toplumundan
aldığı güçle gerek yurtiçinde, gerekse yurtdışında çok geniş bir yelpazede
faaliyetler gerçekleştirerek iyi örnek teşkil etmektedir. Türkiye’de ortak gayeler
doğrultusunda bir araya gelerek oluşturulan çok sayıdaki vakıf ve dernekler tüm
insanlığın mutluluğunu amaçlamaktadır. Din, dil, ırk ayrımı gözetmeksizin zor
durumda olan tüm insanlara yardım eli uzatmak, yaralarını sarmak, maddi ve
manevi destek sağlamak Türk STK’ların şiarı olmuştur.
Türk STK’ları çıkar amaçlı bir politika gütmek yerine, toplumların yaşam koşullarını
iyileştirerek refah seviyelerini yükseltmeye yönelik çalışmalar yürütmektedir.
Bu doğrultuda eğitim, sağlık ve kültür alanında çok çeşitli proje ve faaliyetlere
imza atan STK’lar insani yardım kapsamında barınma, sağlık yardımı, giyim ve
gıda yardımı gibi desteklerin yanı sıra meydana gelen doğal felaketlerin ardından
afetzedelere maddi ve manevi destek kapsamında çalışmalar yürütmektedir.
Bu bağlamda, 2011 yılından beri Suriye’de süregelen çatışmalar nedeniyle
ülkemize gelen Suriyeli Misafirlere yönelik olarak STK’lar da çok ciddi çalışmalar
gerçekleştirmektedir. Türk halkının duyarlılığı ile gönüllü birçok insan aracılığıyla
yapılan işler, Suriyeli Misafirlerin yaralarını sarmaya yardımcı olmuştur. Bu durumun
bir yansıması olarak 2013 yılında STK tarafından gerçekleştirilen yardım 280,23
milyon dolar şeklinde gerçekleşmiştir. Söz konusu rakamın 93,95 milyon dolarını
Suriye’ye yapılan yardımlar teşkil etmektedir. Bu da tüm STK yardımlarının
%33’üne tekabül etmektedir.
Suriyelilere yönelik yapılan
yardımlar tüm STK kalkınma
yardımlarının %33’ünü
oluşturuyor.
Diğer yandan 280,23 milyon dolarlık yardımın 122,88 milyon dolarlık kısmını proje
program yardımı ve teknik işbirliği; 150,15 milyon dolarlık kısmını acil ve insani
yardımlar; 7,2 milyon dolarlık kısmını ise yönetim gideri oluşturmaktadır. STK’lar
tarafından gerçekleştirilen yardımların büyük kısmı STK’ların kendi özkaynakları
ile gerçekleştirilmekte olup bunun yanı sıra bir kısım STK’lara kamu kurum ve
kuruluşlarından da 47,7 milyon dolarlık bir kaynak aktarılmıştır.
Yıllar bazında STK yardımlarına baktığımızda 2011 ve 2013 yıllarındaki büyük
artışlar göze çarpmaktadır. 2011 yılındaki yardımların %60’lık kısmı Somali’de
yaşanan kıtlık özelinde Afrika’ya aittir. 2013 yılındaki yardımların ise %40’lık kısmı
Suriye özelinde Orta Doğu Bölgesine aittir. 2005 yılından beri STK’lar tarafından
yapılan yardımlarının toplamı 1 milyar doları aşmıştır.
STK yardımlarının bölgesel dağılımına baktığımızda, yukarıda da belirttiğimiz gibi
Suriye’ye yapılan yardımlar Orta Doğu Bölgesini ilk sıraya taşımaktadır. Orta Doğu
Bölgesinde Suriye’den sonra en çok STK yardımı alan ülkeler Filistin ve Lübnan
olmuştur. Somali, Nijer, Çad ve Mali gibi ülkelere yapılan yardımlar da Afrika’yı ikinci
sıraya yerleştirmektedir. Afrika ülkelerinde çalışmalar yapan STK’lar, söz konusu
ülkelere insani yardımın yanı sıra, daha çok sağlık organizasyonları, su kuyusu açma
işleri ve yetimlere yardım gibi sosyal alanlarda projeler hayata geçirmektedirler.
Afrika Bölgesini 47,51 milyon dolarlık yardım rakamıyla Güney ve Orta Asya takip
etmektedir. Burada en çok STK yardımı alan ülkeler ise Kırgızistan, Bangladeş,
Pakistan ve Azerbaycan olmuştur.
76
2008
2009
2010
151,08
105,68
72,32
2007
2011
2012
2013
GRAFİK 21: TÜRKİYE STK YARDIMLARININ BÖLGESEL DAĞILIMI
(2013; MİLYON ABD DOLARI)
3,59
10,66
UZAK
DOĞU
OKYANUSYA
AVRUPA
GÜNEY VE
MERKEZ
ASYA
8,83
8,40
7,33
5,07
5,02
4,74
4,43
4,12
3,79
3,63
FILISTIN
KIRGIZISTAN
ÇAD
MALI
BANGLADEŞ
PAKISTAN
BURKINA FASO
AZERBAYCAN
KAZAKISTAN
MISIR
NIJER
SOMALI
10,84
36,10
93,95
GRAFİK 22: TÜRKİYE STK’LARININ EN ÇOK YARDIM ETTİĞİ ÜLKELER
(2013; MİLYON ABD DOLARI)
SURIYE
Türk STK’larının en fazla yardım
yaptığı ülkeler arasında Suriye,
Somali ve Nijer başta gelmektedir.
AFRIKA
ORTA
DOĞU
10,80
47,51
93,22
113,39
Afrika ülkelerine yönelik 93,22
milyon dolarlık STK yardımı…
2006
109
2005
45,66
56,7
78,25
199,52
280,23
GRAFİK 20: TÜRKİYE’NİN STK YARDIMLARI
(2005-2013; MİLYON ABD DOLARI)
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Orta Doğu Bölgesi’ne 113,39
milyon dolarlık STK yardımı…
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
77
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
En çok yardımı Kızılay-STK
Koordinasyon Grubu ile Türkiye
Diyanet Vakfı yapmıştır.
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
GRAFİK 23: 5 MİLYON DOLARIN ÜZERİNDE AYNI VE
NAKDİ YARDIM YAPAN STK’LAR (2013)
KIZILAY-STK
KOORDİNASYONU
21,00
DİĞER
17,21
CANSUYU DERNEĞİ
3,51
DOST ELİ DERNEĞİ
4,34
TÜRKİYE
DİYANET
VAKFI
12,75
YUNUS EMRE VAKFI
4,42
YERYÜZÜ DOKTORLARI
DERNEĞI
5,75
İHH
11,75
TÜRK
KIZILAYI
12,01
Aşağıdaki tabloda sıralanan en çok yardım yapan STK’lar, 2013 yılında toplam STK
yardımlarının %96,7’sini gerçekleştirmiştir.
Türkiye Diyanet Vakfı’ndan
35,74 milyon ABD doları yardım…
2013 yılında Türk Kızılayı’ndan
33,65 milyon dolar yardım…
78
TABLO 9: EN ÇOK YARDIM YAPAN SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI
(2013; MİLYON ABD DOLARI)
Sivil Toplum Kuruluşu Adı
KIZILAY-STK KOORDİNASYONU
TÜRKİYE DİYANET VAKFI
TÜRKİYE KIZILAY DERNEĞİ
İHH İNSANİ YARDIM VAKFI
YERYÜZÜ DOKTORLARI DERNEĞİ
YUNUS EMRE VAKFI (ENSTİTÜSÜ)
DOST ELİ YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA DERNEĞİ
CANSUYU YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA DERNEĞİ
AZİZ MAHMUT HÜDAYİ VAKFI
BIR İNSAN DÜNYAYA BEDELDİR SAĞLIK VE EĞİTİM KÖYLERİ
GÖNÜLLÜLER DERNEĞİ (BİSEG)
YARDIMELİ ULUSLARARASI İNSANİ YARDIM DERNEĞİ
TÜRK DÜNYASI ARAŞTIRMALARI VAKFI
ADANA DOST ELLER YARDIM DERNEĞİ
ULUSLARARASI MAVI HİLAL VAKFI
BEŞİR SOSYAL YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA DERNEĞİ
SADAKATAŞI DERNEĞİ
RİDA ULUSLARARASI YETİM VE MUHTAÇLARA YARDIM DERNEĞİ
TÜRKMENELİ İŞBİRLİĞİ VE KÜLTÜR VAKFI
Yardım Tutarı
(milyon ABD
Doları)
58,85
35,74
33,65
32,93
16,12
12,38
12,16
9,84
9,53
7,56
7,39
6,37
3,05
2,72
2,32
1,28
1,10
0,64
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Kızılay STK Koordinasyonu
Türk Kızılayı, ülkemizde geçici olarak, uluslararası koruma altında misafir edilen
Suriyeli vatandaşların barınma, beslenme gibi temel ihtiyaçlarını karşılamıştır. Ayrıca
kurulan sosyal faaliyet çadırlarında, Suriyelilere psiko-sosyal destek sağlayarak
sosyal ihtiyaçlarının karşılanması yönünde faaliyetler gerçekleştirmiştir. Sınırdaki
Suriyeli vatandaşlara da yardım ulaştıran Türk Kızılayı sınır ötesine yardım götüren
tüm STK, kamu kurum ve kuruluşlarımızın koordinasyonu vazifesini de üstlenmiştir.
İlgili tüm kurumlar hatta tüzel kişiler ve şirketlerin yaptıkları ayni ve nakdi yardımlar,
Kızılay’ın söz konusu koordinasyonu neticesinde Kızılay tarafından raporlanmıştır.
Buna göre 2013 yılında Suriye için sınır ötesi yapılan yardım rakamı 58,85 milyon
dolara ulaşmıştır.
Türkiye Diyanet Vakfı’ndan
1.458 öğrenciye Türkiye’de
eğitim desteği..
“Kardeş Şehir Projesi”
kapsamında Türkiye il ve ilçeleri
dünya üzerinde 170 ülkenin
şehirleriyle eşleştirildi.
Azerbaycan, Kazakistan,
Kırgızistan ve Somali’deki okullara
bütçe desteği...
Türkiye Diyanet Vakfı
• Türkiye Diyanet Vakfı tarafından yurtdışında açılan okullar; açıldıkları günden
bu yana Türkiye Diyanet Vakfı’ndan bütçe desteği almaktadır. Azerbaycan,
Kazakistan ve Kırgızistan’da birer adet fakülte ile Azerbaycan ve Somali’de
birer adet lise için 2013 yılında da bütçe desteği verilmiştir. Ayrıca söz konusu
okullarda görevlendirilen akademisyen ve öğretmenler vakıf tarafından
desteklenmektedir.
• Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 2007 yılından beri uyguladığı “Kardeş Şehir Projesi”
kapsamında Türkiye il ve ilçeleri dünya üzerinde 170 ülkenin şehirleriyle kardeş
şehir olmuştur. Sadece Afrika’da, 31 ülke Kardeş Şehir Projesinde yer almıştır.
Proje çerçevesinde Türkiye Diyanet Vakfı’nın il ve ilçe şubeleri aracılığıyla
aşağıdaki ülkelere yardım yapılmıştır.
- Arnavutluk, Aruba, Bosna-Hersek, Gana, Madagaskar, Moğolistan, Senegal,
Ukrayna ve Sahraaltı Afrika ülkeleri.
• Yurt dışındaki müşavirlikler, ataşelikleri ve koordinatörlükler tarafından yürütülen
sosyal ve kültürel faaliyetlere bütçe desteği sağlanmıştır.
• Türkiye’deki öğrenim gören öğrenciler desteklenmiştir. 2013 yılında 1.012 lise,
379 lisans, 14 yüksek lisans ve 53 doktora öğrencisi olmak üzere toplam 1.458
öğrenci vakıf aracılığıyla Türkiye’de eğitim almıştır.
• 2013 yılı Vekalet Yoluyla Kurban Kesim Organizasyonu çerçevesinde; Diyanet
İşleri Başkanlığı, Dışişleri Bakanlığı, TİKA, STK’lar ve Türkiye Diyanet Vakfı
işbirliğiyle 56 ülkede toplam 82.548 hisse kurban kestirilmiş ve dağıtımı ilgili
ülkelerde görevlendirilen 132 personelle yapılmıştır.
• Haiti’de bulunan Children of Hope İlkokuluna 2013-2014 eğitim-öğretim yılı
için maddi yardım yapılmıştır. Yine Haiti’de bulunan Read Foundation isimli
kurumun hizmet binalarına solar panel ünitesi kurulması ve binaların güvenliğinin
sağlanması amacıyla etrafının çitle çevrilmesi için yardım yapılmıştır.
• Suriyeli mültecilere kurslar düzenlenmiş, dersleri veren Suriyeli mültecilerden
seçilen eğiticiler desteklenmiştir.
79
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Suriyeli vatandaşların barınma,
beslenme gibi temel ihtiyaçlarının
karşılanması kapsamında yapılan
yardımlar sınır ötesine ulaştırıldı.
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Somali operasyonu kapsamında
ekipman, konserve et, ayni yardım
kolisi, çöp konteynerleri, şeker
ve un desteği sağlanmış, beton
santrali ile parke taşı ve bordür
üretim tesisi kurulmuştur.
Moritanya’da 2.000 ton şeker
Moritanya Kızılayı’na teslim edildi.
İHH tarafından 15 ülkede toplam
739 su kuyusu açıldı.
Yetim Destek Projesi’nden 15 ülke
faydalandı.
80
Kızılay
• Myanmar-Bangladeş İnsani Yardım Operasyonu kapsamında nakdi yardım, 75
ton kırmızı mercimek, 44 ton nohut, 120 ton pirinç, 520 adet gıda kolisi yardımı
yapılmıştır. Ayrıca Bangladeş’te açılacak 36 adet su kuyusu için çalışmalara
başlanmıştır.
• Somali operasyonu kapsamında ekipman, konserve et, ayni yardım kolisi, çöp
konteynerleri, şeker ve un desteği sağlanmış, beton santrali ile parke taşı ve
bordür üretim tesisi kurulmuştur.
• Batı Afrika İnsani Yardım Operasyonu çerçevesinde Nijer’e 2.922 ton un ve
2.750 ton şeker sağlanmıştır.
• Gine-Bissau İstanbul Fahri Konsolosluğu’nun yardım talebi üzerine Gine-Bissau
Kızılhaçı’na 15.000 dolar tutarında yardım yapılması kararlaştırılmıştır. Ayrıca
yerelden satın alınan yaklaşık 15 ton pirinç, Gabu, Canchungo ve Bissora
isimli yerleşim bölgelerinde, kişi başına 3 kg olmak üzere toplam 5.000 kişiye
ulaştırılmıştır.
• Moritanya’da ise ihtiyaç sahiplerine 2.000 ton şeker 23 Haziran 2013 tarihinde
Moritanya Kızılayı’na teslim edilmiştir. Ayrıca, söz konusu yardımın ihtiyaç
sahiplerine ulaştırılması için Moritanya Kızılayı’na nakdi destek sağlanmıştır.
• 14 Temmuz 2013 tarihinde Dakar’ın Pikine ilçesinde 4 dağıtım noktasında,
4.000 ihtiyaç sahibi aileye (20.000 kişi), aile başına 12,5 kilogram olmak üzere
toplam 50 ton şekerin Kızılay tarafından dağıtımı gerçekleştirilmiştir. 20 Temmuz
2013 tarihinde, Dakar’a bağlı Pikine ve Guediawaye ilçelerindeki iki dağıtım
noktasında ise toplam 63 ton şeker dağıtımı gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda
Senegal Kızılhaçı yetkililerince, Senegal’e sevk edilen 2000 ton şekerden oluşan
yardım malzemeleri her aileye 12,5 kilogram şeker ulaştırılacak şekilde 160.000
ihtiyaç sahibi aileye (800.000 kişi) ulaştırılmıştır.
İnsani Yardım Vakfı (İHH)
• Su Kuyuları: Burkina Faso’da 15, Çad’da 152, Kamerun’da 76, Kenya’da 50,
Sierra Leone’de 1, Somali’de 228, Sudan’da 14, Tanzanya’da 6, Nijer’de 2,
Gana’da 5, Bangladeş’te 170, Hindistan’da 4, Kamboçya’da 5, Sri Lanka’da 10,
Tanzanya’da 1 adet olmak üzere toplam 739 su kuyusu açılmıştır.
• Yetim Destek Projesi: Tayland, Filipinler, Filistin, Bangladeş, Pakistan,
Makedonya, Sri Lanka, Somali, Arnavutluk, Kırgızistan, Etyopya, Kosova, BosnaHersek, Gana, Sırbistan olmak üzere 15 ülke yararlanmıştır.
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Bangladeş’teki 20.000 aileye gıda
paketi yardımı…
• Suriyeli Mültecilere Yapılan Yardımlar: Lübnan’daki Suriyeli Mültecilere yapılan
yardımlar; 75.000 kişiye Ramazan kumanyası dağıtımı, 6.281 kişiye acil gıda
yardımı, 110.950 kişiye giysi ve battaniye yardımı yapılmıştır. Ürdün’deki
Suriyeli mültecilere 4.000 adet gıda paketi dağıtımı yapılmıştır. Irak’taki Suriyeli
mültecilere 7.000 adet gıda paketi dağıtılmıştır.
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Orta Afrika Cumhuriyeti’nde
10.000 aileye gıda yardımı,
• Arakanlı Mültecilere Yapılan Yardımlar: Bangladeş’teki Arakanlı mültecilere
yapılan yardımlar; 3.250 paket gıda yardımı, ayrıca 20.000 aileye gıda
paketi yardımı, 15.000 aileye kumanya ve battaniye paketi dağıtılmıştır.
Hindistan’daki Arakanlı mültecilere 5.000 adet gıda paketi dağıtılmıştır.
• Filistinlilere Yapılan Yardımlar: Gazze’de evleri zarar gören yetim ve fakir ailelere
182 adet battaniye, kışlık elbise ve soba temin edilmiş ve 1.335 aileye gıda
yardımı yapılmıştır.
Arakanlı 15.000 aileye kumanya ve
battaniye paketi dağıtıldı.
• Diğer Acil Yardımlar: Mısır’da 3.000 adet gıda paketi, Irak’ta 1.400 aileye gıda
yardımı, Burkina Faso’da 2.000 aileye gıda yardımı, Orta Afrika Cumhuriyeti’nde
10.000 aileye gıda yardımı, Somali’de 416 aileye gıda yardımı, Sudan’da 586
aileye gıda yardımı, Sudan’da 2.000 kişiye battaniye, ilaç vb. gibi acil insani
yardım, Zimbabve’de 1.000 aileye gıda yardımı, Pakistan’da 1.396 aileye gıda
yardımı yapılmıştır.
81
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Hindistan’da Arakanlı mültecilere
5.000 adet gıda paketi yardımı…
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Somali’de 60.586 beslenme
bozukluğu tedavisi
gerçekleşmiştir.
Yeryüzü Doktorları
• Yeryüzü Doktorları Somali Şifa Hastanesi: 62 yatak kapasiteli Yeryüzü
Doktorları Somali Mogadişu Şifa Hastanesi’nde, 2 ameliyathane, 3 masa
kapasiteli doğumhane, Biyokimya, Hematoloji, Mikrobiyoloji Laboratuvarı,
Radyoloji Departmanı, Kadın ve Erkek Dahiliye ve Cerrahi Servisleri, Enfeksiyon,
Çocuk ve Yenidoğan Servisi, Kadın Doğum, Çocuk, Dahiliye, Genel Cerrahi ve Aile
Hekimliği poliklinikleri ile Somali halkına ücretsiz sağlık hizmeti verilmektedir.
Hastanede 13 hekim ve Türkiye’de 3 aylık eğitimden geçen 79 Somalili personel
çalışmakta, ayrıca Türkiye’den sık sık gönderilen gönüllü hekimler görev
yapmaktadır.
• Somali Yaqshid-Nijer Koria Houssa Sağlık ve Beslenme Merkezleri: Yeryüzü
Doktorları, Somali ve Nijer gibi kuraklık, sebebi ile açlık tehlikesi yaşanan
bölgelerde kurduğu beslenme sağlığı merkezlerinde, gıda yetersizliği tespit
edilen çocuklara tıbbi gıdalar dağıtmakta ve periyodik şekilde gelişimlerini
izlemektedir. Açılan 4 farklı merkezde 60.586 beslenme bozukluğu tedavisi
gerçekleştirilmiş olup, 9.800 kişi ağır beslenme bozukluğu programına alınmıştır.
• Gazze Mikrocerrahi Ekipman Projesi: Gazze’de Yeryüzü Doktorları ve TİKA
işbirliği ile mikro cerrahi ameliyatları için mobil ameliyat mikroskobu, göz
ameliyatları için Fako cihazı ve ortopedi ameliyatları için Artroskopi cihazı ve tıbbi
sarf malzemeleri Gazze Şifa Hastanesi ve Gazze Göz Hastanesi’ne hibe edilmiştir.
• Lübnan Kan Bankası: TİKA desteği ile acılan Daru’l-Şifa Hastanesindeki Kan
Bankası ve laboratuvar başta Suriyeli Kan Bankası ve Laboratuvar ile başta
Suriyeli yaralılar olmak üzere tüm ihtiyaç sahiplerine hizmet vermektedir.
Lübnan’da TİKA desteğiyle açılan
Kan Bankası ve Laboratuvar
hizmet vermektedir.
Yeryüzü Doktorları tarafından
yaptırılan Somali Mogadişu
Şifa Hastanesi’nde, 62 yatak, 2
ameliyathane, 3 masa kapasiteli
doğumhane bulunuyor.
82
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Yeryüzü Doktorları Somali
Şifa Hastanesinde 13 hekim ve
Türkiye’de 3 aylık eğitimden geçen
79 Somalili personel çalışmaktadır.
• Kosova İşitme Cihazları: Kosova Prizren’deki Nena Teresa İşitme ve Konuşma
Engelliler Okulunda öğrencilere yönelik yapılan çalışma sonucunda 49 çocuk için
kulaklık üretilmiştir.
• Suriye Afet Acil Yardımları: Suriyeli mültecilerin sığındığı ülkelere ve Suriye’ye
Gönüllü Sağlık Ekipleri ve büyük miktarda ilaç gönderilmiştir. Krizin etkilerinin
Türkiye sınırında da kendini göstermesiyle birlikte Hatay Yayladağı’nda bir Sağlık
İstasyonu, Suriye içinde de bir eczane kurulmuş; bölgeye yine büyük miktarlarda
ilaç gönderilmiştir.
• Filipinler Haiyan Tayfunu Afet Acil Yardımı: Filipinlerde tayfundan etkilenen 45
bin nüfuslu Dagami bölgesinde Yeryüzü Doktorları tarafından TİKA desteği ile 25
Kasım 2013 tarihinde bir Sahra Hastanesi kurulmuştur. Açılan sahra hastanesinin
yanında yer alan Resmi Sağlık Merkezini de onarılmıştır.
• Somali Tıpta Uzmanlık Programları: Türkiye’den TİKA ve İstanbul Medeniyet
Üniversitesi’nin desteğiyle başlayan proje ile Benadir Üniversitesi’nde Genel
Cerrahi ve Acil & Travma Cerrahisi alanlarında 10 doktora uzmanlık eğitimleri
verilmiştir.
• Somali İbn-i Sina Sağlık Meslek Yüksekokulu: Mogadişu’da gerçekleştirilen
İbn-i Sina Sağlık Meslek Yüksekokulu Projesi ile 2013-2014 akademik yılında
Hemşirelik, Ebelik ve Laboratuvar Teknikerliği bölümleri açılmıştır.
• Afrika Kurban Organizasyonu: Yeryüzü Doktorları, TİKA desteği ile 2013 Kurban
Bayramı döneminde Somali, Gana, Sierra Leone, Kenya, Kongo Demokratik
Cumhuriyeti ve Nijer’in 38 şehrinde kesilen kurbanlarla 291 noktada yer alan
yoksul köylere, yetimhanelere, hapishanelere, mülteci kamplarına ve okullara
toplam 11.172 adet kurban hissesi dağıtılmıştır.
• Hatay Yayladağı Sağlık İstasyonu: Hatay Yayladağı ilçesinde Suriyeli Misafirler
için ücretsiz sağlık hizmeti sağlanmaktadır. İçerisinde bir de eczane olan Sağlık
İstasyonunda kamplarda kalamayan yaklaşık 10.000 Suriyeliye sağlık hizmeti
verilmektedir. Sağlık Ocağında; 1 aile hekimi, 1 diş hekimi, 1 genel cerrah, 1
kadın doğum uzmanı, 1 laborant, 2 hemşire, 1 idari personel hizmet vermektedir.
• Yayladağı Kampı Sünnet Organizasyonu: “Suriyeli Mülteci Çocukların Sünneti
Bizden, Kirveliği Sizden” kampanyası kapsamında Yayladağı’nda 69 çocuk,
Osmaniye, Suriye Türkmen Kampı’nda da 126 çocuk sünnet edilmiştir. 500
çocuğa da psikolojik destek sağlanmıştır.
• Nijer Su Kuyusu Projeleri: Yeryüzü Doktorları 2013 yılından beri Afrika’da su
kuyuları açmaktadır. Bu kapsamda, Nijer’de Rougaguin Raba ve Katsinawa
bölgelerinde su kuyuları açmıştır.
• Ramazan Ayı Beslenme Kumanyaları: 2013 Ramazan ayında Yeryüzü
Doktorlarına yapılan fitre bağışları Yayladağı’nda yaşayan 400 Suriyeli aileye
alışveriş çeki şeklinde dağıtılmıştır.
Hatay Yayladağı Sağlık
İstasyonunda 10.000 Suriyeliye
sağlık hizmeti…
83
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Afrika Kurban Organizasyonu
kapsamında toplam 11.172 adet
kurban hissesi dağıtılmıştır.
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
2013 yılı itibarıyla Yunus Emre
Türk Kültür Merkezlerinden 3.862
öğrenci faydalandı.
Yunus Emre Enstitüsü
• 2013 yılı itibarıyla Yunus Emre Türk Kültür Merkezlerinden 3.862 öğrenci dil
eğitimi alınmıştır. Açıldıkları günden bugüne kadar kurslardan 15.000 öğrenci
faydalanmıştır.
• Yunus Emre Enstitüsü’nün yürüttüğü Projeler kapsamında 26 ülkede 32
üniversitede 49 öğretim elemanı görevli olarak çalışmaktadır. Dil Projesi’nden
bugüne kadar 10.000 öğrenci faydalanmıştır.
• 2013 Yaz Okulu Programına 57 ülkeden 300 öğrenci katılmıştır.
• Yunus Emre Enstitüsü 2013 yılı boyunca 426 kültür sanat faaliyeti
gerçekleştirmiştir.
Dost Eli Yardımlaşma ve
Dayanışma Derneği Nijer’de
24 fistül ameliyatı, 1300 sağlık
taraması, 175 katarakt ameliyatı,
100 fıtık ameliyatı gerçekleştirildi.
Dost Eli Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği
Sağlık alanında yapılan projeler:
• Nijer’de 24 fistül ameliyatı, 1300 sağlık taraması, 175 katarakt ameliyatı
(çift göz), 100 fıtık ameliyatı yapılmıştır.
• Çad’da 1,300 çocuk, Makedonya Usturumca’nın köylerinde 70 çocuk sünnet
edilmiştir.
Gıda paketi yardımları:
• Tanzanya’da 1.350 aileye, Makedonya’da 1.000 aileye, Endonezya’nın Kupong
adasında yaşayan 215 aileye gıda dağıtımı yapılmıştır. Ayrıca Endonezya’da
200 yetim çocuğa bir yıllık, Arnavutluk’ta 60 yetim çocuğa 30 günlük ve
Endonezya’nın Kupong adasında 200 yetim çocuğa bir yıllık gıda desteği
verilmiştir.
• Bangladeş’te bulunan Arakanlı mültecilere gıda desteği verilmiştir.
• Suriye’de meydana gelen iç savaş sebebiyle Suriye içinde ve Türkiye’deki Suriyeli
mültecilere 2013 yılı içerisinde 25 tır gıda ve muhalif yardımlar ulaştırılmıştır.
• 2013 yılı Kurban Bayramında Moğolistan’da 100 hisse, Malavi’de 350 hisse,
Arnavutluk’ta 100 hisse kurban kesilmiştir.
84
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
2013 yılı içerisinde Nijer’de 32
adet, Tanzanya Zanzibar’da 6 adet
su kuyusu inşa edilmiştir.
Diğer yardımlar:
• 2013 yılı içerisinde Nijer’de 32 adet, Tanzanya Zanzibar’da 6 adet su kuyusu inşa
edilmiştir.
• Gürcistan Batum’a bağlı Tigeri köyünde geçen yıl inşa edilen kültür merkezinin iç
donanımı yapılmıştır.
Burkina Faso’da 3, Gana’da
4, Gürcistan’da 1, Kamerun’da
4, Mali’de ve Nijerya’da
5’er, Senegal’de 9, Tanzanya’da
9, Uganda’da 10, Sudan’da 10 adet
olmak üzere toplamda 60 adet su
kuyusu açılmıştır.
Aziz Mahmut Hüdayi Vakfı
• Burkina Faso’da 3, Gana’da 4, Gürcistan’da 1, Kamerun’da 4, Mali’de ve Nijerya’da
5 ler, Senegal’de 9, Tanzanya’da 9, Uganda’da 10, Sudan’da 10 adet olmak üzere
toplamda 60 adet su kuyusu açılmıştır.
• Azerbaycan, Burkina Faso, Kamerun, Kazakistan, Kosova, Makedonya, Somali,
Arnavutluk olmak üzere toplamda 8 ülkeye eğitim yardımı yapılmıştır.
• Yetim Projesi kapsamında Mali, Tanzanya ve Uganda’ya yardım yapılmıştır.
• Kurban Projesi kapsamında; Arnavutluk’ta 1.075, Azerbaycan’da 1.900,
Bosna-Hersek’te 70, Gürcistan’da 756, Hindistan’da 350, Kamerun’da 3.250,
Kazakistan’da 1.800, Kenya’da 210, Kırgızistan’da 1.050, Kosova’da 1.075,
Makedonya’da 1.125, Moğolistan’da 1.400, Nijerya’da 98, Senegal’de 3.750,
Tanzanya’da 2.397, Uganda’da 1.461, Burkina Faso’da 8.957, Somali’de 1.600,
Ukrayna’da 280, Etyopya’da 2.423, Fildişi Sahili’nde 700, Gabon’da 35, Gana’da
3.266 adet kurban hissesi dağıtılmıştır.
• Gıda Yardımı kapsamında; Arnavutluk’a 240 paket, Azerbaycan’a paket
gıda yardımı ile Gürcistan’a 10.000, Kamerun’a 20.000, Kosova’ya 15.000,
Tanzanya’ya 15.000, Uganda’ya 10.000, Burkina Faso’ya 66.000, Gana’ya 15.000
dolar değerinde gıda yardımında bulunulmuştur.
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
85
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Cansuyu Derneği tarafından
Filistin’de 15.842 yetime,
Somali’de 195 yetime ve
Pakistan’da 529 yetime yardım…
Cansuyu Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği
• Su kuyuları; Togo’da 1, Mali’de 7, Nijer’de 3, Somali’de 2, Kamerun’da 38, Çad’da
30 adet su kuyusu açılmıştır.
• Gazze ve Kırgızistan’da Yetim Merkezi inşa edilmiştir.
• Filistin’de 15.842 yetime, Somali’de 195 yetime ve Pakistan’da 529 yetime
yardım yapılmıştır.
• Kurban organizasyonlarında; Etyopya’da 200, Kamerun’da 400, Çad’da
400, Kenya’da 500, Mali’de 5.425, Nijer’de 300, Somali’de 100, Togo’da
200, Cibuti’de 100, Burkina Faso’da 400, Ürdün’de 14, Makedonya’da 14,
Bosna-Hersek’te 21, Bangladeş’te 245, Pakistan’da 1.953, Kırgızistan’da 100,
Afganistan’da 105, Filipinler’de 245, Mısır’da 70, Gürcistan’da 385, Lübnan’da
378 adet kurban hissesi dağıtılmıştır.
• Kenya, Somali, Burkina Faso, Mısır, Pakistan, Gürcistan, Nijer, Bangladeş, Lübnan,
Mali ve Filipinler’e gıda paketi yardımı yapılmıştır.
Kenya, Somali, Burkina Faso,
Mısır, Pakistan, Gürcistan, Nijer,
Bangladeş, Lübnan, Mali ve
Filipinler’e gıda paketi yardımı…
BİSEG Derneği tarafından 3 ülkede
toplam 105 adet su kuyusu açıldı.
BİSEG Derneği
Su kuyuları:
• Nijer’de 11, Çad’da 87, Bangladeş’te 7 adet olmak üzere toplamda 105 adet su
kuyusu açılmıştır.
Gıda yardımları:
• Burkina Faso’da 1.000 gıda kolisi ile 700 adet kurban hissesi
• Çad’da 1.460 adet gıda kolisi ile 1.400 adet kurban hissesi
• Nijer’de 10.513 adet gıda kolisi ile 700 adet kurban hissesi
• Sierra Leone’de 591 adet kurban hissesi
• Bangladeş’ te 63 adet kurban hissesi olmak üzere toplamda 12.973 adet gıda
kolisi ve 3.454 adet kurban hissesi dağıtılmıştır.
Nijer’de 3.142 kişiye sağlık
taraması yapıldı.
86
Sağlık Projeleri:
• Nijer’de sağlıklı insani yardım projesi kapsamında; 32 kişiye fistül ameliyatı, 275
kişiye katarakt ameliyatı, 152 kişiye basit cerrahi müdahale, 3.142 kişiye sağlık
taraması yapılmış ve 20.510 adet ameliyat malzemesi, 13.358 adet ilaç yardımı
yapılmıştır. Ayrıca 11 adet hemşire ve 22 doktor görevlendirilmiştir.
• Çad’da sünnet projesi kapsamında; 3.851 çocuk sünnet edilmiş, 3.900 adet
sünnet malzemesi, 100 adet ilaç yardımı yapılmıştır. Ayrıca proje kapsamında 6
hemşire ve 7 doktor görevlendirilmiştir.
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Somali, Sudan ve Pakistan
Yardımeli Derneği’nin Süt Keçisi
Projesi’nden faydalanan ülkeler…
Somali’de 1 adet Kadın Doğum ve
Çocuk Hastanesi açıldı.
2013 YILI KALKINMA YARDIMLARI
Yardımeli Derneği’nce
Suriye’ye 27 adet ambulans ve
1 adet tam donanımlı seyyar çocuk
kliniği verildi.
Yardımeli Uluslararası İnsani Yardım Derneği
• Suriye’de yaşanan iç savaş nedeniyle ülkemize sığınan misafirlere ve sınır ötesi
yardım götüren kuruluşlar kanalıyla Suriye içindeki muhtaç insanlara gıda, giyim
tedavi içerikli tıbbi cihazlar ve malzemeler, eğitim amaçlı kırtasiye malzemelerinin
yanı sıra 27 adet ambulans ve tam donanımlı seyyar çocuk kliniği temin
edilmiştir.
• Kardeş Aile Projesi, dünyanın muhtelif bölgelerinde doğal afet, savaş ve
işgaller sonucu mağdur ve muhtaç duruma düşmüş ailelerin mağduriyetlerinin
giderilmesi amacıyla ilgili ülkelerdeki ofislerimiz ve ortak kurumlar kanalıyla
düzenli nakdi yardım desteği projesidir. “Kardeşlik Sınır Tanımaz” teması ile
hayata geçirilen bu projeden yararlanan ülkeler; Bangladeş, Bosna-Hersek,
Filistin, Lübnan, Moritanya, Pakistan, Somali ve Sudan’dır.
• Süt Keçisi Projesi ile tespit edilen ihtiyaç sahibi ailelere, bakabilecekleri bir keçi,
koyun, inek vb. hediye edilmektedir. Aile, bu hayvana bakıp ilk etapta sütünden
istifade etmektedir. Bakımını yaptığı hayvanları çoğaltmakta, hem ticaretini
yapabilmekte hem de etinden ve derisinden istifade edebilmektedirler. Projenin
uygulandığı ülkeler; Somali, Sudan ve Pakistan’dır.
• Pakistan’da 3, Somali’de 2, Sudan’da 4, Bangladeş’te 1 adet olmak üzere
toplamda 10 adet su kuyusu açılmıştır.
• Somali’de 1 adet Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi açılmıştır.
• Kurban Bayramı Yardım Organizasyonundan Afganistan, Azerbaycan,
Bulgaristan, Kazakistan, Kenya, Kırgızistan, Ukrayna, Kosova, Arnavutluk,
Macaristan, Malavi, Moğolistan, Romanya, Tanzanya, Ürdün olmak üzere
toplamda 15 ülke faydalanmıştır.
• Hem Ramazan ayında hem de Kurban Bayramında gıda yardımı yapılan ülkeler;
Bangladeş, Bosna-Hersek, Etyopya, Filistin, Moritanya, Pakistan, Somali, Sudan
ve Mısır olmuştur.
• Filipinlerde meydana gelen doğal afet sonrası bölge insanlarına yönelik gıda
yardımı yapılmıştır.
87
FAALİYETLER
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
RESMİ KALKINMA
YARDIMLARININ BÖLGESEL
VE ÜLKESEL DAĞILIMI
484,25
Güney ve Orta Asya Bölgesi’ne
yapılan yardımlarda %8’lik bir
artış görülerek 484,25 milyon
dolara ulaşılmıştır.
88
782,83
2012 yılında gerçekleşen iki
taraflı yardımlarda, önceki yıla
oranla neredeyse 3 kat artışla
ikinci sıraya yükselen Afrika
Bölgesi 2013’te gerçekleşen
782,83 milyon dolarlık
yardım rakamıyla aynı yerini
korumuştur.
%30
Türkiye tarafından 2013 yılında
yapılan iki taraflı Resmi Kalkınma
Yardımları, 2012 yılında yapılan
yardımlara göre %30’luk bir artış
göstererek 3.157 milyon dolara
yükselmiştir.
2.A. BÖLGESEL DAĞILIM
Türkiye tarafından 2013 yılında yapılan iki taraflı Resmi Kalkınma Yardımları, 2012
yılında yapılan yardımlara göre %30’luk bir artış göstererek 3.156 milyon dolara
yükselmiştir. 2011’deki rakamlara göre %95’lik, 2012’deki rakamlara göre ise
%30’luk bir artışta Suriyeli Misafirlere yapılan yardımların rolü büyüktür. Bu durum
yardımların bölgesel dağılımında Orta Doğu Bölgesini de 2012 ve 2013 yıllarında
ilk sıraya yerleştirmektedir.
2012 yılında gerçekleşen iki taraflı yardımlarda, önceki yıla oranla neredeyse 3 kat
artışla ikinci sıraya yükselen Afrika Bölgesi 2013’te gerçekleşen 782,83 milyon
dolarlık yardım rakamıyla aynı yerini korumuştur. Güney ve Orta Asya Bölgesine
yapılan yardımlarda ise %8’lik bir artış görülerek 484,25 milyon dolara ulaşılmıştır.
Her ne kadar Güney ve Orta Asya Bölgesi Afrika Bölgesine oranla daha fazla bir
artış görmüş olsa da 2013’te yine 3. sırada yer almıştır.
Uzak Doğu ülkelerine yapılan
yardımlarda %70’lik artış…
Balkanlar ve Doğu Avrupa ülkelerine yapılan yardımlarda önceki yıla oranla %12’lik
bir artış görülmüştür. Diğer bölgelere baktığımızda ise, Uzak Doğu ülkelerine
yapılan yardımlarda %70’lik, Amerika ülkelerine yapılan yardımlarda ise %64’lük
bir artış yaşanmıştır. 2012 yılına oranla en çok yardım alan bölgeler sıralamasında
değişiklik olmamıştır. Türkiye tarafından hangi bölgeye ne kadar yardım yapıldığı
EK-2’de yer almaktadır.
0,54
DİĞER
3,97
AMERİKA
KITASI
18,29
UZAK DOĞU
97,96
BALKANLAR
VE DOĞU
AVRUPA
484,25
GÜNEY VE
MERKEZ ASYA
782,73
AFRİKA
ORTA DOĞU
Amerika ülkelerine yapılan
yardımlarda ise %64’lük artış…
TOPLAM
1.766,54
3.156,67
GRAFİK 24: TÜRKİYE’NİN İKİ TARAFLI RESMİ KALKINMA YARDIMLARININ
BÖLGESEL DAĞILIMI (2013; MİLYON ABD DOLARI)
89
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
Balkanlar ve Doğu Avrupa
ülkelerine yapılan yardımlarda
önceki yıla oranla %12’lik artış…
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
2.B. ÜLKESEL DAĞILIM
Türkiye’nin 2013 yılında gerçekleşen iki taraflı Resmi Kalkınma Yardımlarından
en büyük payı alan ülke 1.638,50 milyon dolar ile Suriye olmuştur. 2011 yılında
Suriye’de baş gösteren iç karışıklıklar nedeniyle ülkemize gelen Suriyeli misafirlere
yönelik yapılan yardımlar, 2012 ve 2013 yıllarında Suriye’yi ilk sıraya taşımıştır.
İkinci sırada ise Mısır yer almaktadır. Ülkemiz tarafından Mısır’a yapılan 538,83
milyon dolarlık yardımın 500 milyon dolarını tavizli kredi oluşturmaktadır. Toplam
1 milyar dolarlık kredinin ilk dilimi de 2012 yılında verildiğinden önceki yılda Mısır
yine ikinci sırada yer almıştı.
3. sırada yer alan Kırgızistan’a Türkiye tarafından 100 milyon dolar tutarında
kredi sağlanmasına ilişkin anlaşma 28 Haziran 2012 tarihinde imzalanmış olup,
kredinin bir kısmı 2012 yılında transfer edilmiştir. Söz konusu kredinin Kırgız kamu
kurumları tarafından yürütülecek tarım, eğitim, sağlık, ulaştırma vb. sektörlerdeki
kamu projelerinin finansmanı için kullanılması öngörülmüştür. 2013 yılında
Kırgızistan’a yapılan 131,55 milyon dolarlık yardımın 60,55 milyon dolarını bahsi
geçen kredi teşkil etmektedir.
Türkiye’nin yardımlarından en çok
Suriye, Mısır, Kırgızistan, Somali
ve Afganistan yararlandı.
Son yıllarda Afrika’da zor şartlar altında yaşayan insanlara yardımlarını artıran
Türkiye, Mısır’dan sonra en çok yardımı Somali’ye yapmıştır. Bunun yanı sıra,
önceki yıllarda olduğu gibi Afganistan’ın yeniden yapılanmasının desteklenmesi
kapsamında yapılan yardımlar devam etmekte olup, 2013 yılında 89,73 milyon
dolarlık yardım yapılmıştır. Orta Doğu Bölgesinde ise Suriye’den sonra en çok
yardımı alan ülke Filistin olmuştur.
90
27,74
22,28
15,76
15,26
14,60
13,32
13,28
11,13
BOSNA-HERSEK
TÜRKMENISTAN
KOSOVA
MYNMAR (BURMA)
KARADAĞ
İRAN
GÜRCISTAN
39,30
KAZAKISTAN
IRAK
49,98
PAKISTAN
28,68
69,48
FILISTIN
AZERBAYCAN
89,73
AFGANISTAN
36,19
115,74
SOMALI
TUNUS
131,55
KIRGIZISTAN
MISIR
SURIYE
538,83
1.638,50
GRAFİK 25: TÜRKİYE’NİN YARDIMLARINDAN EN ÇOK YARARLANAN ÜLKELER (2013; MİLYON ABD DOLARI)
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
GRAFİK 26: EN ÇOK YARDIM ALAN BALKAN ÜLKELERİ
(2013; MİLYON ABD DOLARI)
6,06
SIRBISTAN
6,12
MOLDOVA
MAKEDONYA
ARNAVUTLUK
9,24
13,19
13,32
KARADAĞ
GRAFİK 27: EN ÇOK YARDIM ALAN ASYA ÜLKELERİ
(2013; MİLYON ABD DOLARI)
7,00
ÖZBEKISTAN
2,98
ETYOPYA
7,81
YEMEN
4,03
LIBYA
11,13
GÜRCISTAN
4,65
MORITANYA
13,28
İRAN
5,05
KENYA
14,60
MYNMAR
(BURMA)
5,06
SENEGAL
15,76
6,10
MALI
TÜRKMENISTAN
28,68
6,34
SUDAN
AZERBAYCAN
39,90
KAZAKISTAN
9,62
NIJER
PAKISTAN
36,19
TUNUS
SOMALI
115,74
538,83
GRAFİK 28: EN ÇOK YARDIM ALAN AFRİKA ÜLKELERİ
(2013; MİLYON ABD DOLARI)
MISIR
Somali’ye 115,74 milyon dolar
yardım…
AFGANISTAN
KIRGIZISTAN
49,98
89,73
131,55
Kırgızistan’a 131,55 milyon dolar
yardım…
KOSOVA
BOSNA-HERSEK
15,26
22,28
Bosna Hersek’e 22,28 milyon dolar
yardım…
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
91
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Arnavutluk Paskuçan
Polikliniği’nin tıbbi donanımı…
ÜLKELERDE GERÇEKLEŞTİRİLEN PROJELER VE PROGRAMLAR
Balkanlar ve Güney Doğu Avrupa
Arnavutluk
Epilepsi Hastaları için Nöroelektrofizyoloji Odası Kurulması
Tiran’da bulunan Paskuçan Polikliniği’nde epilepsi hastalarının teşhis ve tedavi
süreçlerinin iyileştirilebilmesi için nöroelektrofizyoloji odası kurulmuş, tüm tıbbi
cihazlar temin edilmiştir.
Sakatlanan sporcular için Fiziksel
Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi
kurulması…
Sporcu Sakatlıkları Fiziksel Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi Kurulması
Sakatlanan sporcular için Fiziksel Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezinin kurulmasına
destek sağlanmıştır.
Arnavutluk Sayıştay Eğitimi
Sayıştay Başkanlığı ve TİKA işbirliğinde Ankara’da gerçekleştirilen Sayıştay
Performans Eğitimine 15 uzman, Mali Denetim Eğitimine 16 uzman, Uygunluk
Denetimi ve Kamu Alımları Alanındaki Uygulamaları Eğitimine 19 uzman katılmıştır.
19 Sayıştay uzmanının eğitimi…
Arnavutluk Yüksek Seçim Kurulunun Teknik Altyapısının Yenilenmesi
Arnavutluk Yüksek Seçim Kurulunun Veri Saklama Biriminin cihazlarının
yenilenmesi sağlanmıştır.
Elbasan Bölgesinde Orman Fidanlığı Kurulması
Elbasan bölgesinde Orman Fidanlığı kurulmasını teminen saha çalışması, vaziyet
planı, altyapı / üst yapı tesislerinin projelerinin çizilmesi ile üretim alanı kullanımları,
keşif, metraj çalışmaları yapılmıştır.
Tiran’da Yaşlılar Bakımevi’nin
donanımı…
Tiran Yaşlılar Bakımevine Destek
Tiran’da tek olan Yaşlılar Bakımevine, yemekhane, çamaşırhane, kütüphane ve
mutfak için gerekli donanım malzemeleri ile doktor odasının tefrişi ve yaşlılar için
sağlık ekipmanı alınmıştır.
Yunus Emre Türk Kültür Merkezi
Tiran ve İşkodra’da Yunus Emre Enstitüsünce kurulmuş olan merkezlerden 2013
yılında toplam 244 kursiyer yararlanmıştır.
92
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Bosna Hersek’te 287 mülteci
aileye 23 çeşit tarla ve bahçe
tohumu dağıtımı…
Bosna-Hersek
Saraybosna Mevlevihanesi’nin
yeniden inşası…
Tarihi Sokullu Mehmet Paşa Köprüsü’nün Restorasyonu
Vişegrad şehrinde bulunan ve Sadrazam Sokullu Mehmet Paşa tarafından Mimar
Sinan’a yaptırılan Köprü’nün restorasyonu gerçekleştirilmektedir. UNESCO
tarafından dünya mirası listesine dahil edilen Köprü’nün restorasyon çalışmalarının
%50’si tamamlanmıştır.
FAALİYETLER
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
Gorajde Kültür Merkezi İnşası
TİKA, Diyanet İşleri Başkanlığı, Keçiören Belediyesi ve Şahinbey Belediyesi
işbirliğinde, Gorajde şehrinde bir kültür ve eğitim merkezi inşa edilmektedir.
1.352 m²’lik kapalı alanda, 31 oda ve büyük bir terasa sahip inşaatın 2014 yılında
bitirilmesi planlanmaktadır.
Tarihi Sokullu Mehmet Paşa
Köprüsü’nün Restorasyonunun
%50’si tamamlandı.
Saraybosna Mevlevihanesi’nin Yeniden İnşası
TİKA ve Konya Selçuklu Belediyesi işbirliğinde Bosna-Hersek’te tarihi Saraybosna
Mevlevihanesi’nin yeniden inşası tamamlanmış ve Mayıs 2013 tarihinde açılmıştır.
Visoko Belediyesi TİKA Sağlık Merkezi İnşaatı
Saraybosna’ya 25 km uzaklıkta yer alan Visoko Belediyesi Moştre beldesinde,
15.000 kişiye hizmet vermek üzere 760 m²’lik bina alanı ile 652 m²’lik kullanım
kapasitesine sahip sağlık merkezi inşa edilmiştir. Sağlık merkezinde 15 çalışma
odası, bir diş hekimliği ünitesi ve eczane bulunmaktadır.
93
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
Doğu Bosna Tarımsal Kalkınma Programı
1992-1995 savaşını, etnik temizlik ve zorunlu göç uygulamalarıyla en ağır
biçimde yaşayan Srebrenitsa merkezli Doğu Bosna bölgesinde, her yıl özellikle
geri dönüş sürecini desteklemek üzere, Türkiye’nin desteğiyle proje ve faaliyetler
gerçekleştirilmektedir. 7 ayrı yerleşim yerinde yaşayan toplam 287 mülteci aileye
23 çeşit tarla ve bahçe tohumu dağıtımı gerçekleştirilmiştir. 3 adet traktör temin
edilerek, ailelere ekim faaliyetleri hakkında eğitim verilmiştir. 7 adet sebze ve
meyve kurutma makinesinin dağıtımı gerçekleştirilmiştir. Her biri 300 kg kapasiteli
ve bölge şartlarına uygun ucuz enerjiyle çalışan kurutma makinelerinin meyve
üreticilerinin gelirini önemli ölçüde artırması planlanmaktadır.
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Karadağ’da 2 km’lik Plav Su İsale
Hattı’nın yapımı…
Karadağ
Bar İslam Kültür Merkezi
Bar İslam Birliği ve Diasporanın kısmi katkılarıyla yapımına 2002 yılında
başlanan, ancak tamamlanamayan Merkezin inşası, 2013 yılında TİKA tarafından
tamamlanmıştır. Bar İslam Kültür Merkezi toplam 4.000 m2 kullanım alanından
oluşmaktadır. Araştırma Merkezi bünyesinde; misafirhane, kütüphane, kreş, taziye
evi ve çeşitli sosyal aktiviteler için alanlar yer almakta olup, Merkez’in tüm ince
işleri elektrik, su kanalizasyon bağlantıları ve çevre düzenlemesi yapılmıştır. Merkez,
Adriyatik kıyısındaki en büyük kültür merkezidir.
Plav Su İsale Hattı Yapım İşi Projesi
Karadağ’ın Plav şehrine su temin eden isale hattının asbestli olması ve kanserojen
madde içermesi sebebiyle halk sağlığı tehdit altına girmiştir. Yaklaşık 2 kilometrelik
yeni su isale hattı yapılarak mevcut sistem iyileştirilmiştir.
Kosova
Prizren Üniversitesi Tadilatı Projesi
Prizren Üniversitesi kampüsü içerisinde yer alan spor salonu ve kafeteryadan
oluşan mevcut yapının amfi-tiyatro ve üniversitenin idari bölümüne dönüştürülmesi
gerçekleştirilmiştir.
TÜBİTAK-TÜSSİDE-TİKA liderlik
Okulu Programına Kosova’dan 72
uzman iştirak etti.
TÜBİTAK-TÜSSİDE-TİKA liderlik Okulu Programı
Orta Asya, Balkan ve Orta Doğu ülkelerinde kamuda çalışan orta ve üst düzey
yöneticilere yönelik olarak düzenlenen eğitim programına Kosova’dan 72 uzman
iştirak etmiştir.
Reçane Meto Bayraktari Okuluna Ek Bina Yapımı
Jupa bölgesinde bulunan Reçane’deki Meto Bayraktari Okuluna toplam 7 dersliği
içeren ek bir bina yapılmıştır.
Kosova Vıçıtırn Gazi Ali Bey Hamamı Restorasyon Projesi
Fatih Sultan Mehmed’in komutanlarından olan Gazi Ali Bey’in, Vıçıtırn Sancakbeyi
olduğu dönemde şehrin merkezinde 1455 tarihinde inşa ettirilen “Gazi Ali Bey
Hamamı” restore edilmiştir.
Sağlık Alanında İşbirliği
Kosova’da tedavisi mümkün olmayan 100 hastanın Türkiye’de tedavi edilmesi
öngörülmüş olup, 2013 yılında 92 hasta tedavi edilmiştir.
94
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Kosova Polis Teşkilatında 41 adet
kursta, 81 danışman ile 527 polise
eğitim verildi.
Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından Kosova Polis Teşkilatına yönelik eğitim
projesi
Kosova Polis Teşkilatı personeline yönelik olarak 41 adet kurs düzenlemiş olup, 81
danışman görevlendirilerek, 527 polis eğitilmiştir.
FAALİYETLER
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
Makedonya
Üsküp Yunus Emre Türk Kültür Merkezi
Yunus Emre Türk Kültür Merkezleri bünyesinde düzenlenen kurs programından
452 öğrenci 3 ay boyunca yararlanmıştır.
Ali Rıza Efendi Anı Evi Restorasyonu Projesi
Atatürk’ün babası Ali Rıza Efendi’nin doğduğu Makedonya Jupa Belediyesi’ne bağlı
Kocacık köyünde yer alan bölgede dönemin ve yörenin mimari özelliklerini yansıtan
bir anı evi inşa edilmiştir.
Makedonya’da Ali Rıza Efendi Anı
Evi restorasyonu…
Kırçova Mirko Mileski Lisesi Ek Bina İnşaatı Projesi
Mirko Mileski Lisesi’ne bağlantılı, 3 kat, 12 sınıf, idari odalar ve tuvaletlerden
müteşekkil ek bir bina inşaatı ve donanımı gerçekleştirilmiştir
MATÜSİTEB tarafından 620
öğrenciye burs…
Makedonya Öğrenci Bursları Projesi
Makedonya Türk Sivil Toplum Teşkilatları Birliği (MATÜSİTEB) işbirliğinde dört
yıldır gerçekleştirilen ve 2012-2013 eğitim öğretim yılında da maddi sıkıntı
sebebiyle eğitimine devam etmekte zorlanan 620 öğrenciye 6 ay boyunca burs
sağlanmıştır.
Aziz Kiril ve Metodiy Üniversitesi Çocuk Hastalıkları Kliniği Projesi
Aziz Kiril ve Metodiy Üniversitesi Çocuk Hastalıkları Kliniği Rekonstrüksiyon ve
Adaptasyon Merkezi’nin onarımı ve donamımı gerçekleştirilmiştir. Tanı cihazı
(Röntgen, MR, BT, vb.) ve hastane için gerekli ofis mobilyaları (masa, sandalye,
dolap vs.) alımı sağlanmıştır.
95
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
Kosova Hakim ve Savcılarına Yönelik Eğitim Programı
Türkiye Adalet Akademisi Başkanlığı tarafından düzenlenen eğitim programları
kapsamında; Kosova Yargı Enstitüsü yöneticileri, hakim adayları, üst düzey yargı
mensupları, hakim ve savcılarından oluşan toplam 76 kişi “Çocuk Adaleti, Organize
Suçlar ve Yolsuzlukla Mücadele” alanlarında eğitim almışlardır.
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
12 eğitim programında 182
Makedonyalı polisin eğitimi…
Polis Eğitimi Projeleri
Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen; Yardımcı İstihbarat Elemanı
Yöneticiliği, İleri ve Güvenli Sürüş Teknikleri, Dini İstismar Eden Terör Örgütleri İle
Mücadele Eğitimi, Teknik ve Elektronik Takip, Yeni Patlayıcı Madde Düzenek Türleri
Kursu, İnternet Soruşturma Teknikleri, Suç İstihbaratı Analizi Eğiticilerinin Eğitimi,
Terör Olayları Sonrası Olay Yeri İnceleme Eğitimi gibi alanlarda toplam 12 eğitim
programında 182 polis eğitilmiştir.
Kıyafet Yardımı Projesi
Mersin Valiliği tarafından düzenlenen kıyafet yardımı kampanyasında, 19.502 adet
giyim eşyası Makedon vatandaşlara bağışlanmıştır.
Moldova
Sağlık Bakanlığı’na 100 Adet Yoğun Bakım Yatağı Hibesi
Kişinev Cumhuriyet Hastanesi Cerrahi Bölümüne 70 adet, Komrat Bölge Hastanesi
Cerrahi Bölümüne 30 adet olmak üzere toplam 100 adet yoğun bakım yatağı hibe
edilmiştir.
Moldova Sağlık Bakanlığına
100 adet yoğun bakım yatağı…
Gagavuz Radyo TV Kurumunun Modernizasyonu
2006 yılında kurulan Radyonun hızla gelişen teknolojiye uyumunu sağlamak
amacıyla ihtiyaç duyulan teknik ekipman sağlanmıştır.
Komrat Atatürk Kütüphanesine
870 adet kitap bağışı…
Komrat Atatürk Kütüphanesinin Desteklenmesi
1998 yılında ülkemiz tarafından kurulan kütüphanenin iç ve dış tadilatı yapılarak
mobilyaları yenilenmiştir. Ayrıca 870 adet kitap bağışı yapılmıştır.
Gagavuz Bakanlık Komitesi ve Halk Meclisi İdare Binasının Tadilatı
Gagavuz Bakanlık Komitesi ve Halk Meclisi İdare binasının temsil yeteneğinin
olmaması ve mekanların etkin olarak kullanılamaması nedeniyle ihtiyaç duyulan
tadilat gerçekleştirilmiştir.
96
Sırbistan Dragişa Mişoviç
Hastanesi’nin yoğun bakım
ünitesi ve ameliyathanesinin
iyileştirilmesi…
Sırbistan
Dragişa Mişoviç Hastanesi’ne Destek
Sırbistan’ın en büyük hastanesi olmasının yanı sıra eğitim ve araştırma hastanesi
olarak da hizmet veren ve Belgrad’da bulunan Dragişa Mişoviç Hastanesi’nin ikinci
kat ameliyathane ve yoğun bakım ünitesinin tadilatı gerçekleştirilmiştir.
Pirot Belediyesi’ne 20 adet Süt Sağım ve 3 adet Süt Soğutma Makinesi Alımı
Pirot Belediyesi’nin büyük kısmı dağlıktır. Bölge insanları için hayvancılık en önemli
geçim kaynağıdır. Süt ve süt ürünleri üretimi bölgenin başlıca geçim kaynağını teşkil
etmekte olup, talep edilen süt sağım makineleri ve süt soğutma makineleri ile
çiftçiler desteklenmiştir.
Pirot Belediyesi’ne 20 adet süt
sağım ve 3 adet süt soğutma
makinesi…
Ahududu Kökleri Temini Projesi
En az gelişmiş 46 belediye içerisinde bulunan Arilye Belediyesi’nin tarımsal üretimi
meyve üretimine dayanmaktadır. Bu kapsamda bölge ahududu üretiminde merkez
konumda olup üretilen ahududunun %90’ı diğer ülkelere ihraç edilmektedir.
Sırbistan’da bulunmayan ve ithal edilen 40.000 adet tulameen tipi ahududu kökü
çiftçiler için temin edilmiştir.
Pojega Soğuk Hava Deposu ve Kurutma Tesisi
Novi Pazar Belediyesi’ne bağlı Pojega ilçesindeki Tarım Birliği’ne 30 tonluk bir
soğuk hava deposu ile 500 kg kapasiteli tünel tipi bir sebze-meyve kurutma tesisi
kurulmuştur.
Sırbistanlı çiftçilere Sırbistan’da
bulunmayan Tulameen tipi
ahududu kökü temini…
Sancak Bölgesine 7 Ambulans Hibesi
Sancak bölgesinde bulunan 6 şehirdeki 7 hastanenin hizmetinde kullanılmak üzere
7 acil yardım ambulansı hibe edilmiştir.
Ukrayna’da Çernobil çocuklarının
tedavi programına destek…
Ukrayna
Çernobil Nükleer Reaktörü Lahdinin Yenilenmesi
Çernobil felaketinin 25. yıldönümü nedeniyle 2011 yılında Kiev’de düzenlenen
“Nükleer Enerjinin Güvenilir ve Yenilikçi Kullanımı Zirvesi”nde ülkemiz tarafından
taahhüt edilen 1 milyon avro tutarındaki bağış Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası
(EBRD) eşgüdümünde yönetilecek olan Bağış Fonu’na aktarılmıştır.
Çernobil Çocukları
Ukrayna’da Çernobil Nükleer Santralinde meydana gelen kazanın ardından 1992
yılında bölgeden aileleriyle birlikte tahliye edilen bir grup kadın tarafından kurulan
“Çernobil Çocukları Yaşam Vakfı”na 2012’den bu yana destek verilmektedir.
Söz konusu yardım kapsamında Çernobil çocuklarının tedavi programına destek
olunmuştur.
97
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Ukrayna Krestyanovka Okulu ve
Kolokolçik Anaokulu tadilatı…
Krestyanovka Okulu ve Kolokolçik Anaokulu Tadilatı
Kırım Özerk Cumhuriyeti Eğitim, Bilim, Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın işbirliğinde
Pervomayskiy ili Krestyanovka Genel Eğitim Okulu ve Kolokolçik Anaokulunun
tadilatı gerçekleştirilmiştir.
Kotelnikovo ve Melniçnoye’de Okulu Tadilatları
Kırım Özerk Cumhuriyeti’nin Krasnogvardeysk şehrinde 121 çocuğun eğitim
gördüğü Kotelnikovo Genel Eğitim Okulunun su ve kanalizasyon tesisatı
yenilenmiştir. 105 öğrencinin eğitim gördüğü Belogorsk ili Melniçnoye köyünde ise
okulun kapı ve pencerelerinin tadilatı yapılmıştır.
AFRİKA
Kuzey Sahra
Mısır
Kamu Yatırım Projeleri (Hazine Müsteşarlığı)
Mısır’a ekonomik kalkınmanın desteklenmesi ve kamu yatırım projelerinin
finansmanı amacıyla ülkemiz tarafından 1 milyar dolar tutarında kredi sağlanmasına
ilişkin anlaşma 30 Eylül 2012 tarihinde imzalanmıştır. 2012 ve 2013 yıllarında
kredi iki eşit dilim olarak Mısır’a verilmiştir.
Libya
Libya Misurata Fizyoterapi Hastanesi İnşası
Libya’da iç savaştan zarar gören Libya vatandaşlarına yönelik bir hastanenin inşası
devam etmektedir. 2.500 m2 alana sahip hastanenin 2014 yılında tamamlanması
öngörülmektedir. Hastaneden günde 250 kişinin yararlanması hedeflenmektedir.
El Beyda Zihinsel Engelli Çocuklar Merkezi İnşası
Libya’nın doğusunda yer alan El-Beyda kentinde 2012 yılında inşasına başlanan
eğitim merkezi; 15 sınıf, müdür, öğretmen ve sekreterya odaları ile terapiye
uygun çocuk yüzme havuzu bölümlerinden oluşmaktadır. 600 engelliye hizmet
verebilecek kapasitedeki merkezin inşaatı devam etmektedir.
Libya’da 600 engelliye hizmet
verebilecek El Beyda Zihinsel
Engelli Çocuklar Merkezi…
Libya Turgut Reis Türbesi Restorasyon Projesi
Libya’da gerçekleştirilmesi planlanan Turgut Reis Türbesi’nin restorasyon işi
kapsamında uygulama projesi hazırlatılmıştır.
98
Tunus’a 12 adet balıkçı teknesi…
Tunus
Tunus Türk Dostluk Derneğinin Desteklenmesi
Tunus Türk Dostluk Derneği tarafından Tunuslu öğrencilere tarih, edebiyat,
kültür ve din ilimleri konularında kurs ve seminerler vermek üzere kurulan yurt ve
derslikler tefriş edilmiş ve donanımı sağlanmıştır.
Tunus’ta Balıkçılık Sektörünün Desteklenmesi
Tunus’un iç bölgelerinde yer alan Gabes şehrinde belgeli balıkçılık yapan ihtiyaç
sahibi ailelere 12 adet balıkçı teknesi hibe edilmiştir.
Tunus radyosu çalışanlarına
eğitim…
Devlet Su İşleri Genel
Müdürlüğü’nün Faslı
4 uzmana eğitimi…
Tunus’ta Radyo Kurulması
Tunus’ta yaşanan yönetim değişikliği sonrası yeni radyo ve TV frekansları verilmeye
başlanmıştır. “Tunus Hayırseverler Derneği” isimli sivil toplum kuruluşu da kurduğu
şirket aracılığı ile frekans başvurusu yapmıştır. Tunus’ta yayın yapacak FM radyo
istasyonunda çalışacak olan 10 uzmana 5 gün süreyle eğitim verilmiştir.
Tunus Acil Müdahale Genel Müdürlüğü’ne Teknik Donanım Desteği
Tunus Acil Müdahale Genel Müdürlüğü’ne 3 takım güvenlik izleme kamera sistemi,
15 adet bilgisayar, 5 adet yazıcı, 4 adet fotokopi makinesi ile 1 adet tarayıcı hibe
edilmiştir.
Fas
Rabat Yunus Emre Türk Kültür Merkezi
Yunus Emre Türk Kültür Merkezleri bünyesinde düzenlenen dil kurslarından birçok
Faslı öğrenci yararlanmıştır.
Suya Erişim Eğitim Programı
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen eğitim programına 4
uzman katılmıştır.
99
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Benin’de pamuk yetiştiriciliği için 4
traktör ve tarım ekipmanı hibesi…
Sahraaltı Afrika (Güney Sahra)
Benin
Beninli Çömlekçilere Ekipman Hibesi
Benin’de çömlekçilik işleri yapan girişimcilerin desteklenmesi amacıyla, çömlek
fırını inşasında kullanılan malzemeler temin edilmiştir.
Pamuk Yetiştiriciliği ve Benin Entomoloji Laboratuvarı Kurulması
Pamuk Yetiştiriciliği Programı ile ülkenin kuzey bölgesinde yer alan Bohicon ve
Parakou Tarımsal Araştırma Enstitüsüne, pamuk üreticilerine dağıtılmak üzere
500’er adet sırt pülverizatörü, el çapası, maske, eldiven ve gözlük hibe edilmiştir. 4
adet traktör ve tarım ekipmanı ise Benin Tarım Hayvancılık ve Balıkçılık Bakanlığı
için sağlanmıştır.
Burkina Faso’da okul, çıraklık
eğitim merkezi ve sağlık ocağı
inşası…
Toprak hazırlama, doğru girdi temini, yetiştirme tekniği, hasat ve tarımsal
mekanizasyon konularında eğitim sağlanmıştır. Entomoloji Laboratuvarı Kurulması
çalışmaları devam etmektedir.
Burkina Faso
Okul, Sağlık Ocağı ve Çıraklık Eğitim Merkezi İnşası
Burkina Faso’da okul, çıraklık eğitim merkezi ve sağlık ocağı inşa edilmiştir.
Tarımsal Sulama Kapasitesinin Geliştirilmesi
İslam Kalkınma Bankası ile TİKA işbirliğinde, Burkina Faso Tarım ve Su İşleri
Bakanlığı’ndan 4 uzman ve yöneticinin baraj yapımı ve yönetimi, tarımsal su
kaynakları kullanımı gibi konularda eğitim alması sağlanmıştır. Küçük ölçekli sulama
göletlerinin planlanması, projelendirilmesi ve katılımcı sulama yönetimi eğitim
programından ise 5 Burkina Fasolu uzman yararlanmıştır.
Burundi’ye gıda yardımı ve
insani yardım…
Burundi
Burundi Kalkınma Ortakları Sektörel Konferansına Katılım
Ekim 2012’de Cenevre’de “Burundi’nin Kalkınma Ortakları” konferansı
düzenlenmiştir. Söz konusu toplantıya Türkiye’den de katılım sağlanmıştır. Anılan
Konferans sırasında yapılan taahhütlerin takibi yapılmaktadır.
Gıda Yardımı
2013 yılında Burundi’ye gıda yardımı ve insani yardımlar gerçekleştirilmiştir.
100
Kamerun’da 35.000 kişinin
faydalandığı 10 adet su kuyusu…
Kamerun
10 Adet Su Kuyusu Açılması
Kamerun Adamaoua bölgesinde bulunan 35.000 nüfuslu Ngaoundal şehrinde 10
adet su kuyusu açılmıştır.
Bilgisayar Sınıfı ve Biçki-Dikiş Atölyesi Tefrişatı
Marwa ve Yaounde şehirlerinde bulunan eğitim kurumlarının bilgisayar sınıfı ve
biçki-dikiş atölyeleri tefriş edilmiştir.
11 Kamerunlu uzmana yap-işletdevret modeli hakkında eğitim…
Kamerunlu Uzmanlara Yap-İşlet-Devret Modeli Eğitim Programı
Türkiye’de kullanılan Yap-İşlet-Devret modeli ile ilgili deneyimlerin aktarıldığı eğitim
programına 11 Kamerunlu uzman katılmıştır.
Eğitim Merkezinin Tefrişatı
Kamerun’da faaliyet gösteren Kamerun Kültür ve Eğitim Vakfına ait Eğitim
Merkezinin tefrişatı yapılmıştır.
Encemine’de Çad Aile ve Sosyal
Faaliyetler Bakanlığına bağlı
11 Sosyal Faaliyet Merkezi’nin
desteklenmesi…
Çad
OMEG Girişimcilik Eğitimi Projesi
TİKA ile OMEG Derneği işbirliğiyle gerçekleştiren proje kapsamında uzmanlara
tarım alanında eğitim sağlanmış, sonrasında Çad’da tarım kooperatiflerinin
oluşumu desteklenmiştir. Söz konusu kooperatiflerin tarımsal kapasitelerinin
artırılması amacıyla birer adet traktör, römork, dört ve on iki diskli pulluk hibe
edilmiştir.
Encemine’deki Sosyal Faaliyet Merkezlerine Malzeme Desteği
Encemine’de Çad Aile ve Sosyal Faaliyetler Bakanlığına bağlı 11 Sosyal Faaliyet
Merkezine malzeme hibe edilmiştir.
Çad’a sığınan yerel topluluklara
1.300 paket gıda yardımı…
Gıda Yardımı
Çad’a sığınan yerel toplulukların ciddi açlık sorunlarıyla karşılaşmaları nedeniyle
pirinç, şeker ve yağdan oluşan 1.300 paket gıda yardımı yapılmıştır.
BİSEG Çad Sağlık Organizasyonu
TİKA ve BİSEG (Bir İnsan Dünyaya Bedeldir Sağlık ve Eğitim Köyleri Gönüllüleri
Derneği) işbirliğinde gerçekleştirilen Çad Sağlık Organizasyonu kapsamında 3000
küçük cerrahi operasyon gerçekleştirilmiş ve bu yolla sağlık personeline uygulama
eğitim verilmiştir.
101
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Kongo’da 3.000 Pigme’ye meslek
edindirme kursu…
Kongo Demokratik Cumhuriyeti
Pigmelere Eğitim ve Üretim Desteği
FEMODER isimli sivil toplum kuruluşu işbirliği ile savaşlardan en çok etkilenen
Pigme nüfusa yönelik olarak gerçekleştirilen, okuma-yazma, briket ve tuğla yapımı
gibi gelir getirici meslek edindirme kurslarından 3.000 Pigmenin faydalanması
sağlanmıştır.
Cibuti Evrensel İslam Kültür
Vakfı’na bilgisayar laboratuvarı…
Cibuti
Türkiye-Cibuti 1. Ortak Sağlık Haftası Programı
Türkiye-Cibuti Ortak Sağlık Haftası kapsamında, 27 Türk doktor, program boyunca
Cibutili hekimlerle ortak muayene ve ameliyatlar gerçekleştirmiş ve Türkiye’de
kullanılan tıbbi uygulamaları kendileri ile paylaşmıştır. Program’da 77 ameliyat, 594
muayene gerçekleştirilmiş, ayrıca yenidoğan canlandırma konusunda 3 ayrı kursta
toplam 67 yardımcı sağlık personeline eğitim verilmiştir.
Bilgisayar Laboratuvarı Kurulması
Cibuti’de faaliyet gösteren Evrensel İslam Kültür Vakfı (UICT) isimli derneğin 50
öğrenci kapasiteli yurduna bilgisayar laboratuvarı kurulmuştur.
Etyopya Robe Ortaokulu’na
bilgisayar laboratuvarı kurulumu…
Etyopya
Su Sağlama Projesi
Shinille bölgesinde Adeyder ve Jedane ile Dube’de birer adet su kuyusu açılmış,
Hullu’da bir adet sarnıç inşa edilmiştir.
Ortaokula Malzeme ve Ekipman Desteği
Etyopya Robe Ortaokulu’na bilgisayar laboratuvarı kurulmuş ve tefriş edilmiştir.
Türkiye-Cibuti 1. Ortak Sağlık
Haftası Programı’nda 77 ameliyat,
594 muayene…
102
Kalkınma Bankacılığı Eğitim Programı
Etyopya’dan Türkiye’ye gelen 10 uzmana kalkınma bankacılığı konusunda eğitim
verilmiştir.
Gabon’da 420 öğrenci kapasiteli
eğitim kompleksi…
Gabon
Gabon’da Eğitim Kompleksi İnşası
TİKA ve Gabon Yüksek İslam Konseyi işbirliği ile inşa edilen Eğitim Kompleksinin
2014 yılında tamamlanması planlanmaktadır. Tek kampüs içerisinde kız ve erkek
ayrı lise binaları, öğrenci yurtları, spor salonları bulunacak olan merkezden 420
öğrenci faydalanacaktır.
Gabon Girişimcilik Eğitimi
Gabon Şirket Geliştirme Merkezi ve Dışişleri Bakanlığı’ndan 11 yetkili Türkiye’deki
ticaret odalarından bilgi almışlardır.
Fildişi Sahili Abidjan Kardiyoloji
Enstitüsü’nün tıbbi cihaz
donanımı…
Fildişi Sahili
Abidjan Kardiyoloji Enstitüsü tıbbi cihaz Donanımı
Abidjan Kardiyoloji Enstitüsü, bölgede kendi alanında büyük bir boşluğu dolduran
bir sağlık kurumudur. Abidjan Kardiyoloji Enstitüsü’nce talep edilen nabız ölçme
aleti, solunum cihazı, nebülizör, elektrikli muayene yatağı, EKG simülatörü gibi
çeşitli tıbbi cihazlar sağlanarak Enstitü’nün donanımı sağlanmıştır.
İç Güvenlik İstihbaratı Eğiticilerin Eğitimi
Fildişi Sahili Polis Teşkilatına yönelik olarak Türkiye’de İç Güvenlik İstihbaratı
Eğiticilerin Eğitimi Kursu düzenlenmiştir.
Gambiya’da 100 aileye 500
küçükbaş hayvan desteği…
Gambiya
Gambiya’da Hayvancılığın Geliştirilmesi
Soma şehrinde yaşayan 100 aileye, toplam 500 küçükbaş hayvan, Birikama
şehrinde yaşayan üreticilere 22 adet tahıl üretme makinesi ve kendilerinin
buz ve meyve suyu üretip satabilmeleri amacıyla 25 kadın üreticiye buzdolabı
temin edilmiştir. Ayrıca 2012 yılında balık teknesi temin edilen üreticilere proje
kapsamında 7 adet balık ağı takımı desteği de verilmiştir.
Hastane Otomasyon Sistemi Projesi
Gambiya’nın başkenti Banjul’da bulunan Viktorya Kraliyet Eğitim Hastanesinin tıbbi
kayıt dairesinin bilgilerinin dijital ortama aktarılması amacıyla hastane otomasyon
yazılım sistemi kurulmuş olup, sağlık hizmetinin etkili ve etkin sunulması için söz
konusu daire personeline yönelik otomasyon sistemi kullanımı eğitimi verilmiştir.
Birikama şehrinde yaşayan
üreticilere 22 adet tahıl üretme
makinesi…
Masa Tenisi Ekipman Temini
Gambiya Masa Tenisi Federasyonu desteklenmiş ve ülkenin 7 ayrı bölgesindeki
okullardaki sportif faaliyetleri desteklemek amacıyla spor malzemeleri hibesi
gerçekleştirilmiştir.
103
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Gana Evrensel İslam Kültür
Vakfı’nın desteklenmesi…
Gana
Türkiye-Gana Eğitim Gönüllüleri Yetimhane Tefrişatı Projesi
Akra’da özellikle yetim ve öksüz çocukların temel ihtiyaçlarını ve eğitimlerini
karşılayarak, onların; kişisel, mesleki ve kültürel gelişimlerine destek olmak üzere
faaliyet gösteren Gana Evrensel İslam Kültür Vakfı adlı sivil toplum kuruluşunun
hizmet kalitesinin artırılması amacıyla ihtiyaç duyulan malzemeler temin edilmiştir.
Gineli doktorlara Hitit Üniversitesi
Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde
eğitim…
Gine
Gineli Doktorların Ülkemizde Eğitimi
Çorum’da bulunan Anadolu Tıbbiyeliler Derneği (ANATIPDER), Sağlık Bakanlığı
ve TİKA işbirliğinde Gineli doktorların Hitit Üniversitesi Eğitim ve Araştırma
Hastanesi’nde bir ay boyunca Üroloji, Plastik Cerrahi, Jinekoloji, Göz ve Genel
Cerrahi alanlarında eğitim alması sağlanmıştır.
Gine-Bissau
Bissau Belediyesi’ne Topografi Malzemeleri Hibesi
Bissau Belediyesi’nin ihtiyaç duyduğu topografi malzemeleri ile 130 adet çeşitli
büro malzemesi hibe edilmiştir.
Najah Mesleki Eğitim Merkezinin
tadilatı...
Kenya
Batı Kenya’da Tavuk Üreticiliği Desteği
Batı Kenya’da ihtiyaç sahibi kişi ve ailelere tavuk ve kümes malzemesi hibe
edilmiştir.
Najah Mesleki Eğitim Merkezinin Tadilatı
Kenya Kıyı Eyaletinde faaliyet gösteren Najah Mesleki Eğitim Merkezinin binasının
tadilatı gerçekleştirilmiştir.
Kenya’ya 5 adet ambulans hibesi…
104
Ijara Bölge Hastanesi’ne Doğumevi İnşası
Kuzeydoğu Kenya eyaletinde bulunan Ijara Bölge Hastanesi bünyesinde bir
doğumevi inşası gerçekleştirilmiştir. Doğumevi için 2 adet, Kenya Sağlık Bakanlığı
için de 3 adet olmak üzere toplam 5 adet ambulans hibe edilmiştir.
Lesoto Krallığı’na acil gıda
yardımı...
Lesoto
Acil Gıda ve Malzeme Yardımı
Kuraklıkla mücadele eden ve En Az Gelişmiş Ülkeler arasında bulunan Lesoto
Krallığı’nda anne-çocuk beslenmesindeki sorunların hafifletilmesi amacıyla acil gıda
yardımı yapılmıştır.
Madagaskar Mahajanga
Üniversitesi Dişçilik Fakültesi’ne
teknik malzeme desteği…
Madagaskar
Dişçilik Fakültesine Malzeme Desteği
Madagaskar Mahajanga Üniversitesi bünyesinde kurulan Dişçilik Fakültesine daha
çok implant işlemleri için gerekli 92 kalem çeşitli teknik ekipman ve malzeme
hibesi yapılmıştır.
Madagaskar Kadın El Sanatları Merkezi Tadilatı
Madagaskar Turizm ve El Sanatları Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren Ulusal El
Sanatları Merkezi (CENAM) binasının tadilatı yapılmıştır.
Malavi’de Anne Sağlığı Girişimi
Programı’nın desteklenmesi…
Malavi
Mali’de toplam 36 adet su
kuyusu…
Mali
Anne Sağlığı Girişimine Tıbbi Malzeme Desteği
Malavi Devlet Başkanı Joyce Banda’nın öncülük ettiği “Anne Sağlığı Girişimi” için
28 kalemden oluşan tıbbi malzeme ve ekipman hibesi gerçekleştirilmiştir.
Batı Afrika Temiz İçme Suyuna Ulaşım Projesi
Mali’de 30 adet su kuyusu açılması işi kapsamında şantiye kurulması ve sondaj
çalışmaları yapılmış, 6 ay içinde Mali’de toplam 36 adet su kuyusu açılmıştır.
Bugüne kadar Mali’de açılan su kuyularından yaklaşık 62.000 kişi faydalanmıştır.
Mali’ye 1.550 adet gıda paketi
dağıtımı…
Mali Kültür Miraslarının Korunması
Ahmed Baba Yüksek Etüdler ve İslami Araştırmalar Enstitüsü ve Kütüphanesi
bünyesinde muhafaza edilen İslam tarihinin önemli kültür hazinelerinden olan
elyazması eserlerin yitirilmemesi ve dünya mirası kültür varlıklarına kazandırılması
doğrultusunda çalışmalar yapılmaktadır.
Afrika Ülkelerine Gıda Desteği
Afrika Ülkelerine Gıda Desteği Programı kapsamında Mali’ye 1.550 adet gıda
paketi dağıtılmıştır.
105
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Moritanya’da pratisyen hekimlere
tıbbi ekipman desteği…
Moritanya
Gülümseyen Çocuklar Moritanya Projesi
Moritanya’da pratisyen hekimlerin temel tıp becerilerinin geliştirilmesi, merkez ve
çevre kamplarda yaşayanlara sağlık hizmetlerinin ulaştırılması kapsamında tıbbi
ekipman desteği sağlanmıştır.
Moritanya Kamu Hizmetleri
ve Yönetimin Modernizasyonu
Bakanlığı’nda 18 uzman ve orta
düzey yöneticiye 1 haftalık
eğitim…
Kamu Hizmetleri ve Yönetimin Modernizasyonu Eğitimi
Moritanya Kamu Hizmetleri ve Yönetimin Modernizasyonu Bakanlığı’nda görevli
18 uzman ve orta düzey yöneticiden oluşan gruba Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığı Eğitim ve Araştırma Merkezi’nde 1 haftalık eğitim verilmiştir.
Gazetecilerin Eğitimi
Moritanya Gazeteciler Sendikası’nın talebi doğrultusunda 15 gazeteciye İstanbul’da
Anadolu Ajansı’nda 15 gün eğitim verilmiştir.
Moritanyalı 15 gazeteciye Anadolu
Ajansı’nda eğitim…
Moritanyalı Sağlık Personelinin Eğitimi
Nuakşot Anne-Çocuk Hastanesinde görevli 10 kişilik sağlık ekibine (Doktor,
Hemşire, Ebe) Ankara Zekai Tahir Burak Hastanesinde kadın sağlığı ve doğum
konularında 1 ay süreyle eğitim sağlanmıştır.
Mozambik
Mozambik Emtia Borsasına Destek
Tarım ürünleri pazarlarında; düzen, verimlilik ve şeffaflığın sağlanması ve pazarların
bütünleştirilmesi amacıyla Mozambik Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından
kurulması planlanan Emtia Ticaret Borsasına 4 adet dört çeker araç ile çeşitli büro
mobilyası, bilgisayar ve bilgi işlem ekipmanı sağlanmıştır.
106
Nijer Devlet Yetimhanesi
ile Mevlana Koleji’nin
desteklenmesi…
Nijer
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
Nijer Devlet Yetimhanesi ve Mevlana Koleji İhtiyaçlarının Temini
Uluslararası Gökkubbe Yardım Derneği ve Nijer’de ortak kuruluşu olan ONG
Assama Vakfı işbirliğinde bölgede yürütülen proje kapsamında, yetimhanede
barınan bebekler için karyola, yatak alımı ve bölgede eğitim faaliyetleri yürüten
Mevlana Koleji için ihtiyaç duyulan bilgisayar alımı gerçekleştirilmiştir.
Sağlık Ekipmanı Temini
Katarakt operasyonlarında kullanılmak üzere 1 adet fako cihazı ve 1 adet göz
ameliyat mikroskobu hibe edilmiştir.
Nijer İstatistik Kurumu
uzmanlarının eğitimi…
Nijer İstatistik Kurumu Uzmanlarına Eğitim
TİKA ile Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) işbirliğinde, Nijer İstatistik Kurumu’nda
görev yapmakta olan 10 uzmana, “genel nüfus sayımı sonrası sayım sonuçlarının
değerlendirilmesi” ve “istatistik mevzuatının geliştirilmesi” konularında, ülkemizde
iki farklı eğitim programı tertiplenmiştir.
Nijer Su Kuyuları Projesi, 7. Etap Çalışması
TİKA, DSİ ve Uluslararası Gökkubbe Yardım Derneği işbirliğinde Nijer’deki 7. Etap
su kuyusu çalışmaları kapsamında solar sistemli su kuyuları kurulmuş, bunun için
gerekli olan 28 adet su pompası alınmıştır.
Senegal Cheikh Anta Diop
Üniversitesi Mediko-Sosyal
Merkezi’nin iyileştirilmesi…
Senegal
Ucad Mediko-Sosyal Merkezinin İyileştirilmesi
Cheikh Anta Diop Üniversitesi kampüsü bünyesinde 2011 yılında TİKA tarafından
inşa edilen Mediko-Sosyal Merkezine bir su deposu inşa edilmiş ayrıca eksik
kalan röntgen odalarının kurşun plaka ile kaplanması ve binanın etrafına fayans
döşenmesi, asfalt yapımı gibi ihtiyaçları karşılanmıştır.
Kolda Mesleki Eğitim Projesi
Senegal’in ekonomik ve sosyal sıkıntıların en yoğun yaşandığı bölgelerinden biri
olan Kolda kırsalında yaşayan ve çatışmalarda sakat kalarak mağdur olan yoksul
gençlere mesleki eğitim imkanı sağlanması amacıyla bilgisayar laboratuvarı
kurulmuştur.
Kolda kırsalında yaşayan gençlere
mesleki eğitim imkanı…
Sağlık Eğitim Programı
Senegal’in başkenti Dakar’da bulunan, ülkenin en önemli hastanelerinden biri olan
Fann Devlet Hastanesi acil servisinin çalışmalarını geliştirmek amacıyla 4 Senegalli
doktor için Ankara’da “Hastane Yönetimi” konulu eğitim programı düzenlenmiştir.
107
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Sierra Leone’de eğitim tesisine
idari merkez yapımı…
Tivaoune Anaokulu Tadilat ve Tefrişatı
Senegal’in Tivaoune şehrinde TİKA tarafından kurulan Tivaoune Anaokulunun
kapasitesinin artırılarak daha fazla sayıda öğrenciye sağlıklı koşullarda eğitim imkanı
sağlanması amacıyla gereken tadilat ve tefrişat işleri yapılmıştır.
Sierra Leone
Sierra Leone Okul, İdari Bina ve Mescit İnşası
Sierra Leone’de faaliyet gösteren “Why Islam in Action Foundation” adlı sivil
toplum kuruluşunun talebine istinaden, Sierra Leone’deki bir eğitim tesisinin
içerisinde inşa edilmesi planlanan 175 m2 büyüklüğünde bir mescit ile 900 m2
büyüklüğünde bir idari merkezin yapılmasına destek verilmiştir.
Sierra Leone Gönüllü Sağlık Ekibi Projesi
TİKA ile Yeryüzü Doktorları Derneği işbirliğinde Sierra Leone’nin başkenti
Freetown ve çevresindeki köylerinde sağlık hizmeti verecek, bağış ilaçlarla halka
tedavi imkanı sunacak uzman doktor ekibi ülkede görevlendirilmiştir.
Sierra Leone’nin başkenti
Freetown ve çevresine uzman
doktor görevlendirilmesi…
Somali Tarım Okulundan 2013
yılında 190 öğrenci mezun oldu.
Somali
Somali Tarım Okulu
TİKA ve İHH işbirliğinde Somali’de tarımsal kapasitenin artırılmasına yönelik kurulan
Somali Tarım Okulu’nda, öğrencilere; toprak işleme, tohumdan fide elde etme,
fide şaşırtma, çapalama, sulama, tohum elde etme, saklama, arıcılık, hayvancılık
gibi konularda 4 hafta süreyle teorik ve pratik eğitim almaktadır. Tarım okulundan
2013 yılsonu itibarıyla 190 öğrenci mezun olmuştur.
Sahil Güvenlik Botu Hibesi
Somali’ye 4 adet sahil güvenlik botu hibe edilmiştir.
Somali’nin öncelikli bölgelerine
600 bilgisayar hibesi…
Eğitim Desteği
Çatı eğitim organizasyonu ile birlikte Somali’nin öncelikli bölgelerine 600 bilgisayar
hibe edilmiştir.
Şifa Hastanesi Eğitim Projesi
Mogadişu’da pratisyen hekimlerin temel tıp becerilerinin geliştirilmesi ile merkez
ve çevre kamplarda yaşayanlara sağlık hizmetlerinin ulaştırılması kapsamında tıbbi
malzeme yardımı yapılmıştır.
Tıpta Uzmanlık Eğitimi
Somalili 5 asistan cerraha, İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve
Araştırma Hastanesi’nde uzmanlık eğitimi verilmiştir.
108
Dr. John Garang Polis Eğitim
Merkezine 31 kullanıcılı bilgisayar
laboratuvarı…
Güney Afrika
Kamu Borç ve Risk Yönetimi
İngiliz Uluslar Topluluğu (Commonwealth) Sekretaryası işbirliğiyle “Borç Yönetimi
Analitik Modeli Pilot Uygulaması” kapsamında Güney Afrika Cumhuriyeti Hazinesi
yetkilileri ile ülkemizin borç ve risk yönetimi alanındaki tecrübeleri paylaşılmıştır.
Güney Sudan
Bilgisayar Laboratuvarı Kurulması
Güney Sudan’ın Başkenti Juba’da bulunan Dr. John Garang Polis Eğitim Merkezine
31 kullanıcılı bilgisayar laboratuvarı kurulmuştur.
Juba Havalimanı’nda çalışan 20
uzmana 1 ay süreyle uygulamalı
eğitim…
Havalimanı Çalışanlarının Eğitimi
Juba Havalimanı’nda çalışan 20 uzman, Devlet Hava Meydanları İşletmesi’nin
Esenboğa tesislerinde 1 ay süreyle uygulamalı eğitime tabi tutulmuştur.
Ham Petrol Taşıma Eğitimi
Güney Sudan Petrol ve Madencilik Bakanlığı’nda görevli 46 mühendis, Boru Hatları
İle Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ) Ceyhan Bölge Müdürlüğü’ndeki eğitim tesislerinde
ham petrolün boru hatları yoluyla taşınması konusundaki iki haftalık eğitim
programına katılmışlardır.
Sudan’da mesleki eğitim
merkezinde 565 eğitimciye
sertifikalı kurs verilmiştir.
Sudan
360 adet çadırın ve 1.250 adet gıda
paketinin dağıtımı…
Sudanlı Selzedelere Çadır ve Gıda Yardımı
Son 20 yılın en yoğun yağışlı sezonunu geçiren Sudan’da ortaya çıkan sel felaketi
sebebiyle yaklaşık 15 bin ev sel felaketinden etkilenmiştir. Acil ihtiyaçlara binaen
360 adet çadırın ve 1.250 adet gıda paketinin, selin en çok etkilediği başkent
Hartum’a bağlı Fakih Ebul Kasım, Soba, Ciref, Kiryab ve Merabial Şerif bölgelerine
dağıtımı yapılmıştır.
Sudan-Türk Mesleki ve Teknik Eğiticilerin Eğitim Merkezi
Resmi açılışı 24 Şubat 2013 tarihinde yapılan, Sudan-Türk Mesleki ve Teknik
Eğiticilerin Eğitim Merkezi, sahip olduğu teknik ve insan gücü altyapısı ile Sudan’ın
en önemli merkezlerinin başında gelmektedir. Söz konusu merkezde toplam 49
akademik ve idari personel çalışmaktadır. Merkez tarafından 2013 yılında 565
kişiye çeşitli alanlarda sertifikalı kurs verilmiştir.
109
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Yaklaşık 750 bin köylüye hizmet
veren Abu Gute Hastanesi’ne tıbbi
destek…
Abu Gute Hastanesine Tıbbi Malzeme ve Cihaz Desteği
El-Cezire Eyaleti’nde Abu Gute Hastanesi, çevresindeki 136 köyde yaşayan,
yaklaşık 750 bin köylüye hizmet vermeye çalışan tek hastane özelliğini
taşımaktadır. Teknik donanım ve malzeme açısından zor şartlarda hizmet veren söz
konusu hastaneye tıbbi malzeme ve cihaz desteği verilmiştir.
Darfurlu 60.000 çiftçiye tohum
desteği…
Darfurlu Çiftçilere Tohum Desteği
2010-2012 yılları arasında Sudan’ın Darfur bölgesinde kasabalarda yaşayan
çiftçilere çeşitli türlerde tohum desteği sağlanmıştır. Projenin çok yararlı ve başarılı
olması sebebi ile 2013’te aynı proje farklı çiftçiler için uygulanmıştır. Çiftçilere; 25
kalemden oluşan 100 ton tohum dağıtılmıştır. Projeden 60 bin aile faydalanmıştır.
Svaziland Krallığı’nda iki
adet su kuyusunun açılımı
gerçekleştirilmiştir.
Svaziland
Su Kuyusu Açılması
Svaziland Krallığı’na iki adet su kuyusu açılması sağlanmıştır.
Tanzanya
Tanzanya Radyo TV Kuruluşuna Teknik Ekipman Yardımı
Tanzanya’nın ulusal televizyon ve radyo yayın kuruluşuna modern ekipman
sağlanmıştır.
Zanzibar Devlet Üniversitesi’nin Desteklenmesi
Zanzibar Üniversitesine kurulacak olan laboratuvar ve kütüphane için talep edilen
teknik ekipman hibe edilmiştir.
Afrika Ülkelerine Gıda Yardımı
TİKA ve İHH ortaklığında Tanzanya Zanzibar adası sakinlerine 1.500 adet gıda
paketi dağıtılmıştır.
Zanzibar Devlet Üniversitesi
Laboratuvarı ve Kütüphanesi’nin
desteklenmesi…
Togo’da el zanaatları alanında
mesleki atölye kurulumu…
Togo
Deo Gratias El Zanaatları Eğitim Merkezi İnşa ve Tefrişatı
Togo’nun başkenti Lomé’de faaliyet gösteren Deo Gratias El Zanaatları Eğitim
Merkezinde, ailelerinin geçimlerini temin etmek ve gençlerin kendi işlerini
kurmalarına yardımcı olmak amacıyla bir atölye inşa edilmektedir.
110
Uganda’da 2 Radyo istasyonuna
teknik destek…
Uganda
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
Uganda’da 2 Radyo İstasyonuna Teknik Destek
Uganda’nın başkenti Kampala’da yayın yapan bir yerel radyonun teknik altyapısı
tamamen yenilenirken, Mbale’deki radyo istasyonuna ise teknik ekipman tedarik
edilmiştir.
Uganda’ya 1.841 adet gıda paketi
yardımı…
Gıda Yardımı
Uganda’ya 1.841 adet gıda paketi yardımı yapılmıştır.
Zambiya
Turizm Eğitmenlerine Eğitim
Zambiyalı 10 turizm eğitmenine Antalya Muratpaşa Turizm ve Otelcilik Meslek
Lisesi tarafından Antalya’daki 5 yıldızlı otellerde 1 ay süreyle staj imkanı
sağlanmıştır.
1.200 kişilik Zambiya Our Lady’s
Hospice Bakımevine tıbbi malzeme
ve ekipman desteği…
Zambiya Our Lady’s Hospice Bakımevine Tıbbi Malzeme Desteği
Our Lady’s Hospice bakımevi Zambiya’nın başkenti Lusaka’da faaliyet
göstermektedir. Ayda yaklaşık 1.200 kişiye hizmet veren bakımevinin ihtiyacı olan
tıbbi malzeme ve ekipman hastaneye hibe edilmiştir.
ORTA DOĞU
Lübnan
Kuzey Lübnan’da Aydamun,
El-Birre ve Kuaşra beldeleri ve
civarında su kuyusu açılması…
Suya Erişim Programı
Kuzey Lübnan’da Aydamun, El-Birre ve Kuaşra beldeleri ve civarında yaşayan
Türkmenlerin su ihtiyaçlarını karşılamak üzere; su kuyusu açılması, abone
bağlantılarının yapılması, asfalt kaplamalarının yapılması, elektrik jeneratörü
yerleştirilmesi, otomasyon sisteminin kurulması, abonelik işlemlerinin
tamamlanarak abonelere temiz içilebilir su sağlanması, sistemin işletilmesi ile ilgili
eğitimlerin verilmesi sağlanmıştır.
111
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Lügnan Daru’l-Şifa Hastanesi
Laboratuvarı’na tıbbi cihaz ve
malzeme temini…
Lübnan Kan Bankası ve Laboratuvar Projesi
Daru’l-Şifa Hastanesi’nde Laboratuvar ve Kan Bankası kurulmuş olup, ihtiyaç
duyulan tıbbi cihaz ve malzeme temin edilmiştir.
Lübnan Ain Wazein Hastanesi’ne PCR Cihazı Hibesi ve Doktorların Eğitimi
Lübnan’da Dürzi Topluluğu Ain Wazein Hastanesi Yönetim Kurulunun talepleri
neticesinde bölgedeki hastalıkların tanısında kullanılmak üzere Polymerase Chain
Reaction (PCR) Laboratuvar cihazı hibe edilmiş, Hacettepe Üniversitesi Tıp
Fakültesi’nde 3 uzmana cihazın kullanımıyla ilgili eğitim sağlanmıştır.
Lübnan’da bulunan Filistin
kamplarına 1.000 ton şeker
hibesi…
Lübnan’a Şeker Yardımı
Lübnan’da bulunan Filistin kamplarındaki gıda ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla
UNRWA’nın ülkemizden gıda yardımı talebi kapsamında; Özelleştirme Yüksek
Kurulu’nun Kızılay’a devretmiş olduğu ve Afyonkarahisar Şeker Fabrikası’nda
bulunan 1.000 ton şeker hibesi gerçekleştirilmiş, ayrıca konu ile ilgili 2 uzman
Lübnan’da görevlendirilmiştir.
Filistin
Gazze Türk-Filistin Dostluk Hastanesi inşaatı
10 bloktan oluşan, 34.000 m2 kapalı alana sahip 150 yataklı Filistin-Türkiye Dostluk
Hastanesi’nin inşasına Mayıs 2011’de başlanmıştır. 2013 yılında inşasına devam
edilen hastanenin tıbbi donanımı, mobilyası ile elektronik ekipmanı da ülkemiz
tarafından sağlanacak olup, Batı Şeria ve Gazze’nin en büyük hastanesi olma
özelliğini taşıyacaktır.
Nablus Türk Kız Okulu
Filistin Ulusal Yönetimi Eğitim Bakanlığı işbirliğinde tüm Filistin şehirlerine bir okul
hedefi kapsamında Nablus Belediyesi bünyesinde Nablus Türk Kız Lisesi 2013
yılında inşa edilmiştir. Üç dönüm arazi üzerinde 2.666 m² kapalı alanda yer alan
okul, 3 katlı ve 450 öğrenci kapasitesine sahiptir. 14 dersliğe sahip okulda fizik,
kimya, biyoloji ve bilgisayar laboratuvarları bulunmaktadır.
10 blok ve 34.000 m2 kapalı alana
sahip 150 yataklı Filistin-Türkiye
Dostluk Hastanesi’nin inşası…
Gazze Tarım Bakanlığı’na 10 adet
tam donanımlı traktör temini…
Gazze Hayvan Besiciliği Projesi
Filistin Gazze Hayvan Besiciliği kapsamında 200 aileye 1000 koyun ve 2 aylık
yemlerinin hibesi sağlanmıştır. Ayrıca, Gazze Tarım Bakanlığı’na 10 adet tam
donanımlı traktör temin edilmiştir.
Gazze Acil Akaryakıt Yardımı
Filistin’in Gazze bölgesinde yaşanmakta olan enerji sıkıntısının giderilmesine
katkıda bulunmak ve bölgede bulunan hastane ve sağlık kuruluşlarının elektrik
gereksinimini karşılamak üzere akaryakıt yardımı yapılmıştır.
112
İran İstatistik Merkezi’nden 4
uzmana TÜİK’te eğitim…
İran
İran İstatistik Programı
Ulusal istatistik ofisleri ile yürütülen ikili işbirliği çalışmaları kapsamında, İran
İstatistik Merkezi’nden 4 uzman TÜİK’te eğitim almıştır.
Yabancı Uyruklular İçin Doktora Burs Programı
Doğa Bilimleri, Mühendislik ve Teknolojik Bilimler, Sağlık Bilimleri, Tarımsal Bilimler,
Sosyal Bilimler ve Beşeri Bilimler alanlarında Türkiye’de tezli yüksek lisans ve/veya
doktora yapan veya yapmak üzere burs programına başvuran yetenekli ve üstün
başarılı 47 öğrenciye mali destek sağlanmıştır.
TÜBİTAK tarafından İranlı 47
öğrenciye burs desteği…
Irak
Kıyafet Yardımı Programı
Kuzey Irak’ta yaşayan halka 20.203 parça giyecek yardımı yapılmıştır.
Iraklı Kanaat Önderleri Kişisel Eğitim ve Tecrübe Paylaşım Programı
Uluslararası Kalkınma ve İşbirliği Derneği (UKİD) işbirliğinde gerçekleştirilen “Iraklı
Kanaat Önderleri Kişisel Eğitim ve Tecrübe Paylaşım Programı” kapsamında 54
uzman 12 gün süreyle eğitim almıştır.
Yemen
Yemenli Hastaların Tedavisi
Yemen’de çatışmalara sahne olan halk ayaklanmalarında yaralanan ve hastalanan
Yemenli hastalar TİKA ve Sağlık Bakanlığı’nın işbirliğiyle Türkiye’ye getirilmiştir. 21
hasta ve 10 refakatçiden oluşan toplam 31 kişi ambulanslarla Ankara’nın 4 ayrı
hastanesinde tedavi altına alınmıştır.
Kuzey Irak’ta yaşayan halka
20.203 parça giyecek yardımı…
Yemen’de Meslek Edindirme Projesi Sertifika Programı
TİKA ve Asitane Kültür Eğitim Sanat ve Dayanışma Derneği işbirliğinde Yemen’de
Meslek Edindirme Projesi Sertifika Programı yürütülmektedir. 15 adet fotoğraf
makinesi, 20 adet dikiş makinesi, eğitim materyalleri hibe edilmiş, 9 danışman
Yemen’de görevlendirilmiştir.
Yemen’de Meslek Edindirme
Kurslarının desteklenmesi…
113
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
102 Azerbaycan’lı sağlık
personeline eğitim…
Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti
Sağlık Bakanlığı Personeline
eğitim…
GÜNEY VE ORTA ASYA
Azerbaycan
Azerbaycan Sağlık Personeline Eğitim
T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından aralarında uzman doktorların da bulunduğu toplam
102 Azerbaycan’lı sağlık personeline eğitim verilmiştir.
Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Personeline Staj Programı
Sekizer kişilik toplam 32 doktor ve sağlık personelinin birer aylık sürelerle Ankara
Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde dört aşamadan oluşan staj programları
gerçekleştirilmiştir.
Elyazması Eserlerin Korunması
Bakü İslam Üniversitesinin kütüphanesinde bulunan 1.928 adet elyazması ile
1.824 adet Arap harfli matbu eserin katalogunun çıkartılması, restore edilmesi,
sayısallaştırılması, koruma tedbirlerinin belirlenmesi ile ilgili olarak çalışmalar
yapılmış, ekipman ve malzeme desteği sağlanmış, 10 uzmana Konya Yazma Eserler
Bölge Müdürlüğü’nde eğitim verilmiştir.
Ağcabedi Bölgesinde Tarımsal Sulama Amaçlı Su Kuyuları Açılması
Yukarı Giyameddinli ve Mirzehagverdili köylerinde tarımsal sulama amaçlı 3 adet
artezyen su kuyusu açılmıştır. Her iki köyde toplam 3.900 kişi yaşamaktadır. Açılan
kuyulardan 60-70 aile arazilerini sulamak üzere istifade edebilecektir.
Faryab Meymene Afgan-Türk
Dostluk İl Hastanesine tıbbi
donanım desteği…
Afganistan
Kabil Atatürk Çocuk Hastanesinin Tadilatı
2012 yılında başlatılan Kabil Atatürk Çocuk Hastanesi’nde iki bloğun genel tadilatı,
ameliyathane, havalandırma ve oksijen sistemleri ile yoğun bakım odalarının bakımı
yapılmıştır.
Faryab Meymene Afgan-Türk Dostluk İl Hastanesi
2005 yılından beri TİKA tarafından işletilen hastaneye 2013 yılında tıbbi donanım
ve malzeme desteği yapılmıştır.
114
Belh Üniversitesi Ziraat
Fakültesi’ne bilgisayar
laboratuvarı kurulumu…
Belh Üniversitesi Ziraat Fakültesi’ne Malzeme Desteği
Belh Üniversitesi Rektörlüğü’nün talebi üzerine Ziraat Fakültesi’ne bilgisayar
laboratuvarı kurulmuştur.
Cevizcan ve Sarıpul İllerinde Bağcılık Eğitimi Verilmesi
Cevizcan ve Sarıpul illerinin tarım dairelerinde görev yapan 20 teknik personel ile
yöre üreticilerinden 25 kişiye bir hafta süreyle bağcılık eğitimi verilmiştir.
Semengan İli Aybek İlçesi Deryahan Köprüsü Yapımı
Semengan ili Aybek ilçesinde bulunan Deryahan Köprüsü, aşırı yağışlar sonucu
oluşan sel nedeniyle yıkılmıştır. Köprünün 10 köyü şehir merkezine bağlayan
yegane köprü olması sebebiyle, yöre halkının ulaşımı açısından önemi büyüktür. 35
metre uzunluğunda ve 11 metre genişliğindeki köprü yeniden inşa edilmiştir.
Cevizcan ve Sarıpul İllerinde 25
kişiye bağcılık eğitimi…
Uluslararası Polis İşbirliği
Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından 2013 yılında 204 Afgan polise Sivas’ta farklı
alanlarda eğitim verilmiştir.
Gürcistan
AISI Rehabilitasyon ve Sosyal Adaptasyon Merkezi Tadilatı ve Mini Sera Yapımı
Projesi
2012 yılında başlanan ve 2013 yılında tadilatı tamamlanan AISI Rehabilitasyon
ve Adaptasyon Merkezi’nde engelli çocukların sebze üretimi çalışmaları için bir
uygulama serası inşa edilmiştir.
Semengan İli Aybek İlçesi
Deryahan Köprüsü’nün yeniden
inşası…
Hulo Kız Öğrenci Yurdu’nun Tadilat ve Tefrişatı
Hulo kasabasında ortaokul ve lisede okuyan ve maddi desteğe muhtaç kız
öğrencilerin eğitim ve öğrenimlerini daha uygun koşullarda sürdürebilmeleri için
gerekli fiziksel mekanların oluşturulması sağlanmış ve donatılmıştır.
Bolnisi Belediyesi Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi Tadilatı
2009 yılında hizmete açılan merkezde, zihinsel engelli çocuklar okul öncesi terapi
ve rehabilitasyon hizmeti almaktadır. Her eğitim yılında 40 öğrencinin faydalandığı
merkeze mobilya, beyaz eşya, eğitim malzemeleri alınmıştır.
Batum Engelli Merkezi’nin hizmete
girmesi ile 150 kişi merkezden
yararlanıyor.
Gürcistan Batum Engelliler Rehabilitasyon Merkezi Tadilatı
Merkezin tadilatı kapsamında binanın elektrik, su ve kanalizasyon tesisatı yeniden
yapılmış, pencere, kapı ve merdivenleri ile döşemeleri ve ısıtma sistemi yenilenmiş
ve 4 katlı asansör yapılmıştır. Batum Engelli Merkezi’nin hizmete girmesi ile 150
kişinin merkezden yararlanması planlanmaktadır.
115
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Gürcistan Sağlık Bakanlığı’ndan 17
sağlık personeline eğitim…
Sağlık Personeline Eğitim
Gürcistan Sağlık Bakanlığı’ndan 17 sağlık personeline kendi branşlarında T.C.
Sağlık Bakanlığı’na bağlı Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde eğitim
verilmiştir.
Burs Yardımları
Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı tarafından 191 Gürcü öğrenciye
burs sağlanmıştır.
191 Gürcü öğrenciye burs…
Kazakistan Sağlık Bakanlığı’nın
50 personeline 4 farklı alanda
eğitim…
Kazakistan
Kazak Sağlık Personeline Eğitim
Kazakistan Sağlık Bakanlığı’nın 20 personeline Fizyoloji alanında, 10 doktoruna
Nöropatoloji alanında, 10 doktoruna Travmatoloji alanında Ankara Atatürk Göğüs
Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde, 10 doktoruna
ise Onkoloji Cerrahisi alanında Ankara Dr. Abdurrahman Yurtaslan Onkoloji Eğitim
ve Araştırma Hastanesi’nde eğitim verilmiştir.
Başsavcılık Enstitüsü Uzmanlarının Eğitimi
“Ekstremizm ve Fundemantalizmle Mücadele” konuları başta olmak üzere, 42
kişiden oluşan gruba Mart ve Mayıs aylarını kapsayan 2 ayrı dönemde eğitim
verilmiştir.
Kazakistan Sağlık Merkezlerine
15 adet EKG cihazı…
Almatı’da 90 öğrenci kapasiteli
Kimsesiz Çocuklar Yatılı Okulu’na
ekipman desteği…
Akmola İli Ereymentau İlçesi Sağlık Merkezlerine EKG Cihazı Verilmesi
Akmola ilinin Ereymentau ilçesinde yer alan sağlık merkezlerinde kullanılmak üzere
15 adet EKG cihazı hibesi gerçekleştirilmiştir.
Perzent Yetimhanesi Tefrişatı
Almatı ili Karasay ilçesinde 2009 yılında kurulan Perzent Çocuk Evi, yetim
çocukların sevgi, huzur ve şefkat atmosferinde her türlü ihtiyaçlarının en iyi şekilde
karşılanmasına ev ortamında hizmet veren ilk ve tek yetimhane olma özelliğini
taşımaktadır. 43 kimsesiz ve yetimin barındığı çocuk evinin tüm donanım ve
tefrişatı yapılmıştır.
8 No.lu Zihinsel Engelli Çocuklar Devlet Yatılı Okuluna Destek
Almatı’da bulunan ve 90 öğrencisi ile 50 personeli bulunan 8 No.lu Kimsesiz
Çocuklar Yatılı Okulu’na malzeme ve ekipman desteğinde bulunulmuştur.
116
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Kazakistan’da 60 teknik eğitmene
eğitim…
Mesleki Teknik Eğitimde Eğiticilerin Eğitimi
Kazakistan’ın nitelikli ara eleman ihtiyacının karşılanması amacıyla beş branşta
60 teknik eğitmen Beşiktaş Yıldızerten Anaokulu, Başakşehir Anaokulu, Bağcılar
Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi, Zeytinburnu Mehmet İhsan Mermerci Otelcilik
ve Turizm Meslek Lisesi, Üsküdar Selimiye Anadolu Tarım Meslek Lisesi’nde eğitim
almışlardır.
Kırgızistan’a 60 milyon dolar
tavizli kredi…
Kırgızistan
FAALİYETLER
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
Manas Üniversitesi’nin Desteklenmesi
Ülkemizin desteğiyle kurulan Manas Üniversitesi’nin akademik ve idari personelinin
giderleri Milli Eğitim Bakanlığımız tarafından karşılanmaktadır. Üniversitede 506
akademik personel, görev yapmaktadır.
Kırgızistan Karacıgaç Köyü İçme Suyu Projesi
Bişkek’e 12 kilometre uzakta bulunan 6 bin nüfuslu Karacıgaç köyüne kesintisiz
temiz içme suyu ulaştıracak içme su deposu ve dağıtım merkezi inşa edilerek
köyde yaşayan 5.000’in üzerindeki kişi ile ve Caş Ümüt Hayır Vakfı tarafından
kurulan 90 öğrencinin barındığı yurdun temiz ve sağlıklı su ihtiyacı karşılanmıştır.
Kırgızistan Onkoloji Merkezlerine
4 mamografi cihazı…
Dijital Mamografi Görüntüleme Sistemi Desteği
Kadınlarda göğüs kanserinin erken teşhis edilmesi amacıyla Bişkek Ulusal Onkoloji
Merkezi ile Oş Onkoloji Merkezi’ne ikişer adet dijital mamografi cihazı temin
edilmiştir.
Uzgen Parkı ve Çeşme İnşası
Bursa Yıldırım Belediyesi ve Türk Dünyası Belediyeler Birliği tarafından
Kırgızistan’ın Uzgen şehrinde, içinde çeşme de bulunan Uzgen Parkı inşa edilmiştir.
Belediyecilik tecrübelerini paylaşmak amacıyla hibe edilmiş olan çocuk oyun parkı
ve spor aletleri alana monte edilerek halka açılmıştır.
Hızlı Yetişen Ağaç Türleri (Kavak ve Söğüt) Yetiştiriciliği Projesi
İzmit Kavak ve Hızlı Gelişen Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nde
düzenlenen eğitim programına Kırgızistan Çevre Koruma ve Ormancılık Devlet
Ajansı’ndan 8 uzman katılmıştır.
117
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
Tavizli Kredi Desteği
Hazine Müsteşarlığımız tarafından 2013 yılında 38.548.000 dolar ve 22.000.000
dolar olmak üzere Kırgızistan’a tavizli kredi sağlanmıştır.
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Demetevler Onkoloji
Hastanesi’nde 13 Özbek doktorun
eğitimi…
Özbekistan
Kemik İliği Nakil Merkezi Kurulması
2008 yılında başlatılan Hematoloji ve Kemik İliği Nakli Alanında İşbirliği Programı
kapsamında, Özbekistan’ın ilk Kemik İliği Nakil Merkezi 2011 yılında Taşkent’te
hizmete açılmıştır. 2013 yılında Demetevler Onkoloji Hastanesi’nde yapılan
eğitimlere 13 Özbek doktorun katılımı sağlanmıştır.
Özbekistan’da Plastik Cerrahi Operasyonları
Interplast Türkiye Derneği, TİKA, Özbekistan Sağlık Bakanlığı ve Özbekistan
Sanatı ve Kültürü Forumu Fonu Kadınlar Konseyi işbirliğinde 2009-2012
yıllarında Özbekistan Karakalpakistan Cumhuriyeti, Semerkant, Cizzak, Buhara,
Kaşkaderya, Sirderya ve Fergana illerinde hastalıklar, kazalar ve doğumdan gelen
kusur ve bozuklukları bulunan hastaların tedavisi amacıyla çeşitli plastik cerrahi
operasyonları gerçekleştirmiştir. 2013 yılında ise Buhara şehrinde doktor ve
sağlık personelinden oluşan 16 kişilik heyet dudak ve damak yarıkları, yanık izleri
ve doğumsal şekil bozuklukları olan 0-24 yaş aralığındaki 210 çocuk ve yetişkin
muayene edilmiş ve 90 çocuğa plastik cerrahi operasyon yapılmıştır.
Özbekistan’da 210 çocuk ve
yetişkin muayene edildi, 90
çocuğa plastik cerrahi operasyonu
gerçekleştirildi.
Özbek Doktorlara Ülkemizde Tıp Eğitimi
Özbekistan’da ana-çocuk sağlığı alanında çalışmakta olan 22 kişiden oluşan çocuk
doktoru, neonatolog (yenidoğan uzmanı), doğum uzmanı ve jinekolog uzmanlara
28 gün süreyle ülkemizde kısa süreli eğitim programı düzenlenmiştir.
Tam Donanımlı Mobil Klinik Hibesi
Nevai ve çevre illerde faaliyet gösterecek bir adet tam donanımlı mobil klinik
hibe edilmiş olup, kırsal bölgelerde yaşayan yaklaşık 11.000 kişiye sağlık taraması
yapılmıştır.
Tam donanımlı mobil klinik ile
11.000 kişiye sağlık taraması
yapıldı.
Özbek Turizm Yetkililerine Ülkemizde Turizm Kapasite Artırma Programı
Özbekistan’ın 15 ilinin turizm konularından sorumlu vali yardımcılarından oluşan
heyete 2012 ve 2013 yıllarında TİKA ve Kültür ve Turizm Bakanlığı işbirliğinde
ülkemizde turizm eğitimi verilmiştir.
Özbek Vali Yardımcılarına turizm
eğitimi…
118
Özbekistan’da Kavakçılığın Geliştirilmesi Programı
Özbekistan’da Kavakçılığın Geliştirilmesi Programı kapsamında 3 danışman
Özbekistan’da görevlendirilirken, ormancılık altyapısının geliştirilmesine teknik
destek verilmesi amacıyla, 9 Özbek uzman için İzmit Kavak ve Hızlı Gelişen Orman
Ağaçları Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nde eğitim programı düzenlenmiştir.
Muzaffergah Şehri’nde 4 katlı
hastane inşası...
Pakistan
Türk Dostluk Hastanesi
Pencab eyaleti Muzaffergah şehrinde hastane binası inşaatına ait altyapı ve çevre
düzenlemesi işi 2012 yılında yapılan yer teslimi ile resmen başlatılmıştır. Yürütülen
çalışmalar ile hastanenin inşaatı tamamlanmış olup tıbbi tefrişatı, donanımı da
gerçekleştirilmiştir.
4 katlı bir bloktan oluşan hastanenin yatak kapasitesi 50’dir. Elektronik girişli 2
adet ameliyathane, 1 adet morg ve 1 çamaşırhanesi ile aynı bölgede başka bir
örneği bulunmamaktadır. Hastane bahçesi ile birlikte 4,5 dönümlük arazi üzerine
kurulmuştur.
72 odalı, 200 öğrenci kapasiteli
Türk Dostluk Yurt Binası inşası…
Pencab eyaletinde 50 kadın
çiftçinin her birine 6 adet (biri
damızlık) keçi dağıtımı…
30 öğrenciye Konya Veterinerlik
Fakültesi’nde veterinerlik
eğitimi…
Türk Dostluk Okulu ve Yurt Binası İnşası
“Pakistan’da Her Eyalette Bir Okul” programı ile Pakistan’ın 4 eyaletinde (Pencab,
Sind, KPK, Belucistan) resmi anlamda temasa geçilerek yapılacak okullar için arazi
tahsis edilmesi istenmiştir. Muzaffergah şehrinde 1 adet okul binası ve 1 adet yurt
binası inşa edilmiş ve tefrişatı tamamlanmıştır. 640 öğrencinin yararlanacağı okul
2 katlı olup, 20 öğrenci kapasiteli 32 adet dersliğe sahiptir. Yurt ise 72 odalı olup
asgari 200 öğrenciyi barındıracak kapasitededir. Okul ve Yurt Binaları Bahçesi ile
birlikte 15,5 dönümlük arazi üzerine kurulmuştur.
Keçi Yetiştiriciliği Yoluyla Yoksulluğun Azaltılması ve Kırsal Bölgedeki Kadının
Güçlendirilmesi
Faysalabad Tarım Üniversitesi ile işbirliğinde, Pencab eyaletinde bulunan
Faysalabad şehri ve etrafındaki kırsal bölgeden 50 kadın çiftçi seçilerek her birine
6 adet (biri damızlık) keçi dağıtılmıştır. 5 yıl süreyle devam etmesi öngörülen
program kapsamında büyüyen yavruların yeni ailelere (lider çiftçilere) teslimi
öngörülmektedir. Her çiftçinin doğan 2 keçi yavrusunu yeni çiftçilere teslim etmesi
yoluyla kendi kendini idame ettirebilen bir tür çiftçi birliği meydana getirilmesi
hedeflenmektedir. Ayrıca program kapsamında 30 öğrenci Konya Veterinerlik
Fakültesi’nde veterinerlik eğitimi almıştır.
119
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Mannar kentinde 100 haneli
“Türkiye-Sri Lanka Dostluk Köyü”
inşası…
Sri Lanka
Türkiye-Sri Lanka Dostluk Köyü İnşası
Sri Lanka’da 2009 yılında yaşanan çatışmaların sona ermesiyle, eski yerlerine
dönmeye başlayan aileler temel barınma sorunları ile karşı karşıya kalmışlardır.
22 bin mültecinin ağaç altlarında ve geçici barınaklarda yaşamasını engellemek
üzere kuzey bölgesindeki Mannar kentinde “Türkiye-Sri Lanka Dostluk Köyü” inşa
edilmesi kararlaştırılmıştır. Bu çerçevede Mesken ve Kaynakları Geliştirme Kuruluşu
(OHRD) işbirliğiyle 100 hanelik konutların inşasına başlanmıştır. Kurulacak dostluk
köyünde ailelerin temiz suya erişim ihtiyaçları da karşılanacaktır. Buna ek olarak,
Mannar’da meslek edindirmeye yönelik faaliyet gösteren Ulusal Gençlik Konseyi’ne
ait eğitim binasında ihtiyaç duyulan bilgisayarlar da ülkemiz tarafından sağlanmıştır.
Tacikistan Kalp Hastalıklı
Çocuklar Sanatoryumuna bir adet
minibüs temini…
Tacikistan
Kalp Hastalıklı Çocuklar Sanatoryumunun Desteklenmesi
Tacikistan Sağlık Bakanlığı, Romatizmalı Kalp Hastalıklı Çocuklar Sanatoryumu,
fizyoterapi bölümlerinde eski ve kullanıma müsait olmayan tıbbi aletlerin yerine,
tedavi gören hasta çocuklara daha kaliteli ve çağdaş tıbbi hizmetlerin sunulabilmesi
için modern tıbbi malzeme ve ekipman desteği verilmiştir. Ayrıca hasta çocukların
nakil işlemlerinin karşılanabilmesi amacıyla bir adet minibüs temin edilmiştir.
Tacikistan Çocuk Onkoloji Merkezi Tefrişatı
Duşanbe şehri Onkoloji Bilim Merkezi bünyesinde metruk halde bulunan binanın
“Çocuk Onkoloji Merkezi” olarak hizmet verecek şekilde tadilatı tamamlanmış,
gerekli tıbbi cihaz, malzeme ve ekipman satın alınarak hibe edilmiştir.
Türkmenistan Ahalteke atlarının
neslinin devamının sağlanması…
Türkmenistan
Ahalteke Atlarının Genetiklerinin Korunması
Türkmenistan, dünyaca meşhur Ahalteke atları için Bakanlığa sahip tek ülkedir.
Türkmen Atları Devlet Birliği, Ahalteke atlarının dünya çapında tanıtılması ve sağlıklı
bir şekilde neslinin devam ettirilebilmesi amacıyla kurulmuş bir bakanlıktır. 2013
yılında ilk etapta 5 jokey ikinci etapta 5 at yetiştiricisi toplam 10 kişi ülkemizde
eğitilmiştir. Moleküler ve Genetik Laboratuvarı’nın sarf malzemeleri olan DNA
testleri satın alınarak teslim edilmiştir. Bu testlerle Türkmenistan’da mevcut
Ahalteke atların nesil tescili yapılacaktır. Ahalteke atlarının uluslararası yarışmalara
katılabilmeleri için gerekli sertifikanın alınabilmesi amacıyla seçilen 4 veteriner için
eğitim programı düzenlenmiştir. Eğitim çerçevesinde, Ahalteke atlarının ülke dışına
çıkarılabilmesine yönelik uluslararası veteriner kuralları ve prosedürleri anlatılmış ve
eğitimlerin 2014 yılında hem Türkiye hem de Türkmenistan’da devam ettirilmesi
kararlaştırılmıştır.
120
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
2013 yılında üç etapta, Antalya’da
49, Avaza’da ise 510 Türkmen
turizm personelin eğitimi…
Türkmenistan’da Turizmin Geliştirilmesi
Hazar Denizi kıyılarındaki Avaza’nın turizm bölgesi haline getirilmesi, bölgedeki
yatırımların giderek yoğunlaşması ve otellerde çalışan personelin mesleki
kapasitelerinin geliştirilmesi amacıyla, ülkemiz tarafından 2000’li yılların başından
itibaren turizm alanındaki eğitim faaliyetlerine devam edilmektedir. 2013 yılında üç
etapta, Antalya’da 49, Avaza’da ise 461 personelin eğitim alması sağlanmıştır.
Myanmar’a 4 adet traktör ve
çeşitli tarım ekipmanı hibesi…
Bangladeş
Bangladeş Eğitim Bakanlığı Teknik Eğitim Altyapısının Geliştirilmesi
Bangladeş Eğitim Bakanlığı bünyesinde bulunan ve eğiticilerin eğitildiği sınıflardan
birine ait gerekli donanımın sağlanmıştır.
Eğitici Eğitim Merkezi Kurulması
Bangladeş Yurtdışında Çalışan Vatandaşlar Bakanlığı’na bağlı Tekstil Eğitim
Merkezi’nde kullanılacak olan malzemeler hibe edilmiştir.
Myanmar
Myanmar Tarım ve Sulama Bakanlığı’na Tarım Ekipmanı Hibesi
İş gücünün yanı sıra gayrisafi milli hasılasının da %65’ini tarım sektörünün
oluşturduğu Myanmar’a 4 adet traktör ve çeşitli tarım ekipmanı hibesi
gerçekleştirilmiştir. Bir tarım ülkesi olan Myanmar’da tarımda makineleşmenin
yaygınlaştırılmasına katkı sağlanmıştır.
121
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
İpekyolu Uluslararası Konferansı
Tarihi önem taşıyan İpek Yolu üzerinde uygulanan diplomasinin kökenleri, etkileri
ve uzun soluklu olasılıklarını tartışma amacıyla “Büyük İpek Yolu Diplomasisi:
Tarihten Geleceğe Uluslararası Konferansı” Türkmenistan Dışişleri Bakanlığı’na
bağlı Uluslararası İlişkiler Enstitüsü işbirliğinde düzenlenmiştir. Konferansa 22
ülkeden 51 yabancı ve 550 Türkmen katılmıştır.
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Ulan Bator’da Moğolistan
Hayvancılık Milli Programı
kapsamında 12 uzmanın eğitimi…
UZAK DOĞU
Moğolistan
Moğolistan’da Hayvancılık Sektörüne Destek
2012 yılında başlatılan Moğolistan Hayvancılık Milli Programı kapsamında
“Hayvanların Tescili” ve Helal Yolla Hayvan Kesimi” Tarım ve Hayvancılık
konularında 12 uzmanın eğitimi sağlanmıştır.
Ulanbator Merkezi İlçe Belediyeleri Su Temini
Ulanbator Büyükşehir Belediyesinin sınırları içerisinde Songinohairhan, Suhbaatar,
Bayanzurh, Baganuur, Bagahangai ve Nalayh Belediyelerinde halkın büyük
çoğunluğu merkezden uzakta ve çadır mahallelerinde yaşamaktadır. Bahse
konu belediyelerde, temiz içme suyu temininde ve hijyenik olmayan koşullar
dolayısıyla suların kullanımında sıkıntılar oluşmaktadır. Anılan belediyeler tarafından
kullanılmak üzere 4 su kuyusu ve 2 su deposu yaptırılmıştır.
Kamboçya
Ulanbator’da 4 su kuyusu açılmış,
2 su deposu inşa edilmiştir.
Kamboçya Eğitim Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü’nün Desteklenmesi
En Az Gelişmiş Ülkelere yönelik yürütülen faaliyetler kapsamında, Kamboçya
Krallığı Eğitim Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü’ne bilgisayar, yazıcı ve
kesintisiz güç kaynağı cihazından oluşan teknik donanım desteği sağlanmıştır.
Kamboçya Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullara ve Emniyet Müdürlüğü’nün
genel merkezi ile 24 şehirdeki ofislerine toplam 80 adet bilgisayar hibesi
gerçekleştirmiştir.
Laos
Mittaphab Hastanesi’ne Tıbbi Ekipman Temini
Başkent Vientiane’deki Mittaphab Hastanesi’nin kardiyoloji bölümüne, görüntüleme
ve tanı cihazlarından oluşan 4 parça tıbbi ekipman hibe edilmiş, 2 uzman 5 gün
süreyle görevlendirilmiştir.
Kamboçya Emniyet Müdürlüğü’ne
80 adet bilgisayar hibesi…
122
25 uzmana rekabet hukuku
eğitimi…
Endonezya
Rekabet Hukuku Eğitimi
İslam Ülkeleri İstatistik, Ekonomik, Sosyal Araştırma ve Eğitim Merkezi (SESRIC)
teknik destek talebi doğrultusunda İİT üyesi ülkelerine yönelik olarak düzenlenen
rekabet hukuku eğitimi kapsamında 25 uzman eğitilmiştir.
Endonezya Girişimcilik Eğitimi Projesi
KOSGEB ve TİKA işbirliğinde 20 Endonezyalı uzman ve girişimciye yönelik olarak
ülkemizde bir haftalık eğitim programı düzenlenmiştir.
Endonezyalı Hakim ve Savcılara Yönelik Eğitim Programları
Adalet Akademisi Başkanlığı tarafından Ankara ve İstanbul’da düzenlenen eğitim
programına 11 Endonezyalı hakim ikinci programa ise 10 Endonezyalı savcı
katılmıştır.
20 Endonezyalı uzmana girişimcilik
eğitimi…
Mindanao Müslüman Özerk
Bölgesi’ndeki 45 okula 80
bilgisayar seti desteği…
Filipinler
Mindanao Müslüman Özerk Bölgesi Okullarına Bilgisayar Alımı
Mindanao Müslüman Özerk Bölgesi’ndeki 5 il ve 2 şehirde belirlenen 45 okula 80
adet bilgisayar seti alınarak eğitim koşullarının iyileştirilmesine destek verilmiştir.
Filipinler Eğitim Bakanlığı’na Tablet Bilgisayar Desteği
Haiyan tayfunundan zarar gören okulların evrak arşivlerinin dijital ortamda kayıt
altına alınarak kurtarılmasını teminen yüksek çözünürlüğe sahip 40 adet tablet
bilgisayar Filipinler Eğitim Bakanlığı’na teslim etmiştir.
Ormoc bölgesine 55 ton gıda
yardımı…
Ormoc Bölgesine Acil Gıda Yardımı
Haiyan tayfunundan etkilenen Ormoc bölgesine 55 ton gıda yardımı ulaştırmıştır.
50 ton pirinç ve 100 gıda paketinden oluşan yardımdan 25 bin kişi faydalanmıştır.
123
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Solomon Adaları’na deniz
ambulansı hibesi…
OKYANUSYA
“Samoa Mağdur Destek Grubu”
tarafından inşa edilen okulun
elektronik donanımı…
Samoa
Samoa Mağdur Destek Grubu Okuluna Destek
Şiddete ve cinsel istismara uğrayan çocukların topluma kazandırılması ve eğitimi
amacıyla “Samoa Mağdur Destek Grubu” tarafından inşa edilen okulun elektronik
donanımı sağlanmıştır.
Solomon Adaları
Solomon Adaları’na Deniz Ambulansı Hibesi
Adalardaki yerel hastaneler ile sağlık ocakları arasında, hastaların ve doktorların
taşınması amacıyla, deniz ambulansı olarak kullanılmak üzere 4 adet motorlu bot
Sağlık Bakanlığı yetkililerine teslim edilmiştir.
Havana Üniversitesi’nde bir eğitim
sınıfı ile bir idari odanın tadilat ve
tefrişatı…
AMERİKA
Küba
Havana Üniversitesi ile İşbirliği
Ankara Üniversitesi Latin Amerika Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin (LAMER)
girişimiyle, TİKA ile Havana Üniversitesi arasında 2011 yılında protokol
imzalanmıştır. Protokol çerçevesinde 2013 yılında Havana Üniversitesi’nde bir
eğitim sınıfı ile bir idari odanın tadilat ve tefrişatı yapılmıştır.
Güneş enerjisi alanında 6 Kübalı
uzmana 4 hafta süreyle eğitim…
124
Güneş Enerjisi Kapasite Artırımı Programı
Güneş Enerjisi Laboratuvarları Kapasite Artırımı Programı kapsamında, 6 Kübalı
uzmana Ege Üniversitesi Güneş Enerjisi Enstitüsünde güneş ısıl sistemler
konusunda 4 hafta süreyle eğitim verilmiştir.
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Guatemala’daki 5.000 çiftçiye
tarımsal ekipman ve kamyonet
desteği…
Kolombiya
Bolivya’da ise 625 kinoa çiftçisine
tarımsal ekipman desteği…
Peru, Bolivya ve Guatemala’daki Çiftçilere Tarımsal Ekipman Desteği
Modern tarımsal ekipmanla çiftçilerin daha verimli ürün almaları sağlamak ve
hayat standartlarının yükseltilebilmesi amacıyla; Guatemala’daki 5.000 çiftçiye
kahve hasat ve dağıtımı için tarımsal ekipman ve kamyonet desteği; Peru’daki 450
kadın mandıra çiftçisine, saman, yulaf ve benzeri yemleri öğüten yem değirmeni,
veteriner kiti ve teknik destek; Bolivya’da ise 625 kinoa çiftçisine verimliliği
artıracak tarımsal ekipman desteği verilmiştir.
Belize Karl Heusner Memorial
Hastanesi’ne tıbbi cihaz ve
donanım desteği…
Belize
FAALİYETLER
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
Karl Heusner Memorial Hastanesi’ne Tıbbi Malzeme Desteği
Belize Başbakanı’nın eşi Sn. Barrow’un yönettiği “Kadın ve Çocuklar için Özel
Temsilcilik” (Special Envoy for Women and Children) tarafından Karl Heusner
Memorial Hastanesi’nde Pediyatrik Yoğun Bakım Ünitesi kurulması planlanmıştır.
2014 yılında tamamlanması planlanan ünite için tıbbi cihaz ve donanım desteği
verilmiştir.
Saint Lucia
St. Lucia İtfaiyesine Ambulans
Karayip ülkelerinin bir araya gelerek oluşturdukları Karayipler Topluluğu
(CARICOM) ve Doğu Karayip Ülkeleri Teşkilatı (OECS) üyesi olan St. Lucia’nın
itfaiye departmanında kullanılmak üzere 1 adet ambulans temin edilmiştir.
Şili El Pino Hastanesinin Çocuk
Bölümüne sağlık ekipmanı temini…
Şili
Santiago El Pino Hastanesi Çocuk Bölümü İçin Sağlık Teçhizatı Temini
Şili’nin başkenti Santiago’da yer alan El Pino Hastanesinin Çocuk Bölümüne
endoskopi yıkama ve dezenfektör, EKG’li defibrilatör, otomatik eksternal
defibrilatör, EKG cihazı, vb. cihazlar verilmiş; ayrıca hastanenin tefrişatına katkı
sağlanmıştır.
125
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
Kolombiya Cumhurbaşkanlığı İşbirliği Ajansı’nın (APC) Ülkemizi Ziyareti
Kolombiya’nın uluslararası kalkınma işbirliğinden sorumlu resmi kuruluşu olan
Kolombiya Cumhurbaşkanlığı Uluslararası İşbirliği Ajansı (APC) Başkanı ve
beraberindeki heyet KOSGEB, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ve GAP İdaresi
vb. kurum ve kuruluşlarla görüş alışverişinde bulunmuşlardır.
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Rio de Janeiro’da 4 katlı kültür
merkezinin inşası…
Meksika Türkiye Cumhuriyeti
İlköğretim Okulu’na bilgisayar
sınıfı kurulumu…
Brezilya
Rio de Janeiro Kültür Merkezi İnşası
Rio de Janerio’da 2007 yılından beri inşaatı devam eden 4 katlı Kültür Merkezi’nin
eksik kalan yemekhane, lojman, dış yüzey ve çatı katı işlerine destek verilmiştir.
Bilim Akademileri Küresel Ağı Toplantısı
Brezilya’da gerçekleşen “Bilim Akademileri Küresel Ağı Toplantısı”na Türkiye
Bilimler Akademisi’nden 2 uzman katılarak bilgi ve tecrübelerini paylaşmışlardır.
Meksika
Türkiye Cumhuriyeti İlköğretim Okuluna Bilgisayar Sınıfı
Türkiye’ye duyulan sempati sebebiyle Türkiye Cumhuriyeti İlköğretim Okulu adını
alan okulun donanım eksiklikleri tamamlanmış ve bilgisayar sınıfı kurulmuştur.
Kalkınma Yardımları Çalıştayı
Meksika Kalkınma Yardımları Ajansı’nın (AMEXCID) kalkınma yardımları
raporlamasına destek olmak üzere Meksika’da gerçekleştirilen çalıştaya TİKA
uzmanları yanı sıra, Brezilya, Şili, Almanya ve İspanya da katılmıştır.
Haiti Children Of Hope İlkokulu’na
yardım…
126
Haiti
Children of Hope İlkokulu’nun Desteklenmesi
Türkiye Diyanet Vakfı tarafından Children of Hope İlkokulu’nun 2013-2014 eğitimöğretim giderleri için yardım sağlanmıştır.
Dünya genelinde En Az Gelişmiş
ülkeler kriterinde 48 ülke
bulunmaktadır.
2.C. EN AZ GELİŞMİŞ ÜLKELERE YAPILAN YARDIMLAR
En Az Gelişmiş Ülkeler (EAGÜ), Birleşmiş Milletlerin 1971’de yaptığı bir
tanımlamadır. Bu tanımlamaya giren ülkelerin kalkınma süreçlerinde yapısal
nedenlerden kaynaklanan temel güçlükleri mevcuttur. Bir ülkenin EAGÜ
sayılabilmesi için; insan kaynaklarında zayıflık, ekonomide çeşitlilik eksikliği gibi
koşulların yanı sıra en önemli koşul ise kişi başına düşen milli gelirin düşüklüğüdür.
Buna göre, kişi başına yıllık milli gelirin üç yıllık ortalaması 900 doların altında
olduğu ülkeler EAGÜ sınıfına girmektedir. En Az Gelişmiş Ülkelerin sayısı 2000
yılında Senegal’in, 2003 yılında ise Doğu Timor’un eklenmesiyle 50’ye yükselmiştir.
2007’de Cape Verde ve 2011’de Maldivler listeden çıkmayı başarmışlardır. 2013
itibarıyla ise Samoa listeden çıkmış ancak, Güney Sudan’ın listeye eklenmesiyle
sayı 48’de kalmaya devam etmiştir. Bu ülkelerin büyük çoğunluğunu Afrika ülkeleri
teşkil etmekte olup, 34’ü bu kıtada; 9’u Asya’da, 4’ü Okyanusya’da ve 1 tanesi de
Amerika kıtasında yer almaktadır. Bu ülkelerde yaşayan 880 milyonun üstündeki
nüfus, dünya nüfusunun %12,5’ini teşkil etmektedir. EAGÜ’lerdeki yaklaşık 400
milyonluk bir nüfus da aşırı yoksulluk sınırının altında yaşamaktadır. Birleşmiş
Milletlerce yayınlanan 2013 yılına ait En Az Gelişmiş Ülkeler Listesi aşağıdaki
gibidir:
TABLO 10: EN AZ GELİŞMİŞ ÜLKELER (2013)
2013 itibarıyla Samoa listeden
çıkmış, Güney Sudan listeye
eklenmiştir.
EAGÜ’lerdeki yaklaşık 400
milyonluk bir nüfus aşırı yoksulluk
sınırının altında yaşamaktadır.
Afganistan
Liberya
Angola
Madagaskar
Bangladeş
Malavi
Benin
Mali
Bhutan
Moritanya
Burkina Faso
Mozambik
Burundi
Myanmar
Cibuti
Nepal
Çad
Nijer
Kongo Demokratik Cumhuriyeti
Orta Afrika Cumhuriyeti
Doğu Timor
Ruanda
Ekvator Ginesi
Sao Tome ve Principe
Eritre
Senegal
Etyopya
Sierra Leone
Gambiya
Solomon Adaları
Gine
Somali
Gine-Bissau
Sudan
Güney Sudan
Tanzanya
Haiti
Togo
Kamboçya
Tuvalu
Kiribati
Uganda
Komorlar
Vanuatu
Laos
Yemen
Lesoto
Zambiya
127
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
Kişi başına yıllık milli geliri 900
doların altında olan ülkeler EAGÜ
listesindedir.
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
EAGÜ’lere 2012’de 337,27 milyon
dolar, 2013’te 286,31 milyon dolar
yardım…
Bileşmiş Milletler tarafından ilki 1981 yılında gerçekleştirilen En Az Gelişmiş
Ülkeler Konferansının dördüncüsü 2011 yılında İstanbul’da gerçekleştirilmiştir.
Söz konusu Konferansta, 2020 yılına kadar EAGÜ’lerin kalkınmasına yönelik
olarak, gerek bu ülkelerde, gerek uluslararası alanda hayata geçirilecek faaliyetleri
içeren İstanbul Eylem Programı kabul edilmiştir. İstanbul Eylem Programında
ticaretten, sanayiye; turizmden, eğitim ve sağlığa uzanan yelpazede tüm sektörler
yer almaktadır. Eylem Programı, sürdürülebilir ekonomik büyüme, insan ve üretim
kapasitesinin geliştirilmesi, ekonomik kırılganlığın azaltılması ve her düzeyde iyi
yönetişim gibi, EAGÜ’de yapısal dönüşüm hedefiyle uyumlu unsurları içermektedir.
Metinde 47 hedef ve 246 eylem yer almaktadır. 1 milyara yakın nüfusa sahip
48 EAGÜ’ye yönelik İstanbul Eylem Programı’nın öncelikli hedefi, bu ülkelerde
yoksulluğun ortadan kaldırılmasıdır. Sayın Başbakanımız, anılan Konferans’ta,
EAGÜ’lere yönelik olarak kapsamlı bir Ekonomik ve Teknik İşbirliği Paketi
açıklamıştır. Söz konusu paket, 2012 yılında başlamak üzere yıllık 200 milyon
dolarının EAGÜ’lere yönelik ekonomik ve teknik işbirliği program ve projeleri için
tahsis edilmesini öngörmektedir. Buna bağlı olarak EAGÜ’lere yönelik proje ve
programlar hayata geçiren ülkemiz, taahhüt ettiği tutarın üzerine çıkarak 2012
yılında 337,27 milyon dolar, 2013 yılında ise 286,31 milyon dolar seviyesinde
yardım gerçekleştirmiştir. Geçen yıl da olduğu gibi Afrika’ya yapılan yardımların
çok büyük bir kısmını Somali, Asya’da yapılan yardımların büyük çoğunluğunu
ise Afganistan’a yapılan yardımlar teşkil etmektedir. EAGÜ’ye yapılan yardımların
dağılımı aşağıdaki gibidir:
Türkiye’den EAGÜ’lere yılda 200
milyon dolar destek taahhüdü…
TABLO 11: TÜRKİYE’DEN EN AZ GELİŞMİŞ ÜLKELERE YAPILAN YARDIMLAR
(2013; MİLYON ABD DOLARI)
En Az Gelişmiş Ülkeler
EAGÜ’lere yönelik 2011 yılında
verilen, yılda 200 milyon dolarlık
yardım taahhüdü 3 yıldır başarılı
bir şekilde yerine getirilmiştir.
128
Somali
Nijer
Sudan
Mali
Senegal
Moritanya
Etyopya
Eritre
Uganda
Kongo Demokratik Cumhuriyeti
Cibuti
Diğer Afrika Ülkeleri
Afrika Toplam
Afganistan
Myanmar
Yemen
Bangladeş
Diğer Asya Ülkeleri
Asya Toplam
Amerika Toplam
Okyanusya Toplam
EAGÜ TOPLAM
Resmi Kalkınma Yardımı
(milyon ABD Doları)
115,74
9,62
6,34
6,10
5,06
4,65
2,98
2,20
1,72
1,46
1,40
12,20
169,47
89,73
14,60
7,81
3,01
0,64
115,77
0,68
0,39
286,31
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
BÖLGESEL VE ÜLKESEL DAĞILIM
GRAFİK 29: TÜRKİYE’DEN EN AZ GELİŞMİŞ ÜLKELERE YAPILAN YARDIMLAR (2008-2013; MİLYON ABD DOLARI)
TÜRKİYE EAGÜ’LERE
YÖNELİK EKONOMİK VE
TEKNİK İŞBİRLİĞİ PROGRAM
VE PROJELERİNDE 2011’DEN
BU YANA TAAHHÜT
ETTİĞİ TUTARIN ÜZERİNE
ÇIKMIŞTIR.
2008
2009
2010
2011
2012
286,31
337,27
279,81
156,55
108,20
171,70
1.339,84
TÜRKİYE’DEN EN AZ
GELİŞMİŞ ÜLKELERE
(EAGÜ) YAPILAN KALKINMA
YARDIMLARI 2008’DEN BU
YANA TOPLAMDA 1,3 MİLYAR
DOLARI AŞMIŞTIR.
2013
TOPLAM
129
FAALİYETLER
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
RESMİ KALKINMA YARDIMI
YAPAN KURUM VE KURULUŞLARIN
2013 YILI ÇALIŞMALARI
3.157
2013 yılında kurum ve
kuruluşlarımız tarafından
3,157 milyar dolar iki taraflı
resmi kalkınma yardımı
gerçekleştirilmiştir.
130
151
2013 yılında kurum ve
kuruluşlarımız tarafından
151 milyon dolar çok taraflı
resmi kalkınma yardımı
gerçekleştirilmiştir.
120
TİKA’nın çalışma coğrafyası her
geçen yıl genişlemiş ve 2013
yılında program koordinasyon
ofisi (PKO) sayısı 36’ya, yardım
götürdüğü ülke sayısı ise 120’ye
ulaşmıştır.
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Hazine Müsteşarlığı uluslararası
kuruluşlara 109 milyon dolar katkı
yapmıştır.
a) Çok Taraflı Katkı Yapan Kurum ve Kuruluşlarımız
Ülkemizin çok taraflı yardımlarını uluslararası kuruluşlara aidat ve katkı payı
ödeyerek gerçekleştiren kuruluşumuzdan Hazine Müsteşarlığı 2013 yılında 109,86
milyon dolar ve Dışişleri Bakanlığı 25,67 milyon dolar çok taraflı Kalkınma Yardımı
gerçekleştirilmiştir.
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 ÇALIŞMALARI
0,4
ULAŞTIRMA
BAKANLIĞI
ORMAN VE SU
İŞLERI BAKANLIĞI
0,7
3,6
SAĞLIK
BAKANLIĞI
MILLI EĞITIM
BAKANLIĞI
DIŞIŞLERI
BAKANLIĞI
GIDA, TARIM VE
HAYVANCILIK
BAKANLIĞI
6,13
5,96
25,67
109,86
HAZINE
MÜSTEŞARLIĞI
b) İki Taraflı Katkı Yapan Kamu Kurum ve Kuruluşlarımız
17,93
39,65
TOKİ
AHMET YESEVI
ÜNIVERSITESI
39,68
MANAS
ÜNIVERSITESI
18,51
41,28
TOPRAK
MAHSULLERI
OFISI
MILLI EĞITIM
BAKANLIĞI
43,59
75,80
KREDI YURTLAR
KURUMU
GENELKURMAY
BAŞKANLIĞI
94,09
EMNIYET GENEL
MÜDÜRLÜĞÜ
YTB
TİKA
SAĞLIK
BAKANLIĞI
149,58
292,87
549,19
SURIYELI
MISAFIRLERE
432,52
565,41
HAZINE
MÜSTEŞARLIĞI
613,09
GRAFİK 31: KAMU KURUM VE KURULUŞLARININ YARDIMLARI
(2013; MİLYON ABD DOLARI)
AFAD
Afet ve Acil Durum Yönetimi
arasında (AFAD) 613 milyon
dolar resmi kalkınma yardımı
yapılmıştır.
131
2013 ÇALIŞMALARI
GRAFİK 30: KURUMLARIN ULUSLARARASI KURULUŞLARA YAPTIĞI
ÖDEMELER (2013; MİLYON ABD DOLARI)
FAALİYETLER
2013 ÇALIŞMALARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
AFAD, afet öncesi hazırlık ve zarar
azaltma, afet sırasında yapılacak
müdahale ve afet sonrasındaki
iyileştirme çalışmalarını
yürütmektedir.
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD)
• Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, 2009 yılında Sivil Savunma Genel
Müdürlüğü ve Afet İşleri Genel Müdürlüğü yerine kurulmuş Başbakanlık’a
bağlı bir kurum olup, afet öncesi hazırlık ve zarar azaltma, afet sırasında
yapılacak müdahale ve afet sonrasındaki iyileştirme çalışmalarının yönetim ve
koordinasyonunu gerçekleştirmektedir.
• AFAD, 2013 yılında öncelikle Suriyeli Misafirlere yapılan yardımlarını kampların
kurulduğu iller başta olmak üzere Türkiye genelinde koordine etmiş ve kaynak
sağlamıştır. Bu çalışmalara ilişkin bilgiler Acil ve İnsani Yardımlar bölümünde
ayrıntılı biçimde ele alınmıştır.
• Ayrıca Somali’de yürütülen projelere kaynak aktarımında bulunmuş, Filipinler
tayfun felaketi için ve Myanmar’da yaşanan insanlık dramlarını hafifletebilmek
için acil ve insani yardım yapmıştır.
Hazine Müsteşarlığı kamu borç
yönetimi, kambiyo, nakit yönetimi
vb. eğitimler vermektedir.
Hazine Müsteşarlığı Dünya Bankası
Grubu’na yönelik katkı sağlayan
tek kuruluşumuzdur.
132
Hazine Müsteşarlığı
• Mısır’a ve Kırgızistan’a kamu yatırım projeleri desteği (tavizli kredi) vermiştir.
• Kırgızistan’a nakit yardımı yapmıştır.
• Sudan’da Tek Hazine Hesabı Çalıştayı düzenlemiştir.
• Moldova ve Kazakistan’a Kambiyo Rejimi Uygulamaları ve OECD Liberalizasyon
Kodları Çalıştayı düzenlemiştir.
• Endonezya Kamu Borç ve Risk Yönetiminin Güçlendirilmesi Projesini
gerçekleştirmiştir.
• Nijerya Kamu Borç ve Risk Yönetimi Kapasite Geliştirme Programı
gerçekleştirmiştir.
• Güney Afrika Cumhuriyeti Hazinesi Kamu Borç ve Risk Yönetimi Kapasite
Geliştirme Programı gerçekleştirmiştir.
• Moğolistan Maliye Bakanlığı personeline Nakit Yönetimi Eğitimi vermiştir.
Hazine Müsteşarlığı ayrıca aşağıdaki uluslararası fon, program ve kuruluşlara
aidat ve katkıda bulunmuştur;
• IMF-PRGT-Uluslararası Para Fonu Yoksulluğu Azaltma ve Büyüme Fonu
• Afr.DB-Afrika Kalkınma Bankası, Afr.DF-Afrika Kalkınma Fonu
• BSTDB-Karadeniz Ticaret ve Kalkınma Bankası
• AsDB-Asya Kalkınma Bankası-Hisse Senetleri Sermayesi ve Asya Kalkınma Fonu
• AsDF-Asya Kalkınma Fonu
• IDA-Uluslararası Kalkınma Birliği
• GEF-Küresel Çevre Fonu
• IBRD-Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası
• Bölgesel Konut Edindirme Programı (Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası
bünyesinde kurulan Bosna-Hersek, Sırbistan, Hırvatistan, Karadağ’da Konut
Temini Fonu)
• Ukrayna Çernobil Nükleer Reaktörü Lahdinin Yenilenmesi (EBRD eşgüdümünde
yürütülecek fon katkı)
• Deauville İşbirliği ülkelerinin ekonomik dönüşümünü desteklemek amacıyla,
Dünya Bankası çatısı altında bir Geçiş Fonu (Fon’dan yararlanması öngörülen
ülkeler Mısır, Urdun, Libya, Fas, Yemen ve Tunus’tur.)
• OECD’nin en kapsamlı bölgesel işbirliği programlarından biri olan OrtadoğuKuzey Afrika (MENA) Programı.
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Tüm kurum ve kuruluşlarımızın
Suriyeli misafirlere yönelik
çalışmaları Suriyeli Misafirlerin
Koordinasyonu adı altında
toplanmıştır.
Suriyeli Misafirlerin Koordinasyonu
Suriye’de başlayan karışıklıklar nedeniyle 2011 yılı nisan ayından itibaren ülkemize
gelmeye başlayan Suriyeliler için Türkiye “açık kapı politikası” uygulamıştır. Binlerce
Suriyeli Misafir Türkiye’ye giriş yapmıştır. Türk kamu kurum ve kuruluşlarının
seferber olduğu bu olağanüstü durumda Valiliklerimiz, Belediyelerimiz, AFAD
Başkanlığı, Sağlık Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı,
Türk Silahlı Kuvvetleri, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, TOKİ, Milli Eğitim Bakanlığı,
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Diyanet
İşleri Başkanlığı ve Türk Kızılayı başta olmak üzere kurumların il örgütlerindeki
kaynakların önemli bir bölümü bu işe ayrılmış, Türk personel ise 24 saat
çalışma esasına göre görev almıştır. Dolayısıyla Suriyeli Misafirler için çeşitli
kurumlarımızca yapılan yardımlar ‘Suriyeli Misafirlerin Koordinasyonu’ adı altında
değerlendirilmiştir. (Tüm çalışmalar raporun Acil ve İnsani Yardımlar bölümünde ele
alınmıştır).
Sudan’dan 86 ve Yemen’den 25
hastaya ülkemizde ücretsiz tedavi
imkanı, 16 ülkeden 398 doktora
eğitim…
Sağlık Bakanlığı
• Türkiye’de Suriyeli Misafirlerin sağlık ihtiyaçları karşılanmıştır. (bkz. Acil ve İnsani
Yardımlar bölümü)
• Afganistan’dan 15, Sudan’dan 12, Özbekistan’dan 58, Kazakistan’dan 50,
Gürcistan’dan 17, Azerbaycan’dan 102, Moritanya’dan 21, Cibuti’den 68,
Filistin’den 5, Mali’den 6, Kamerun’dan 6, Irak’tan 1, Gine’den 11, Tacikistan’dan
5, Nijer’den 10 ve Kosova’dan 11 olmak üzere toplamda 398 doktora kendi
branşlarında Türkiye’nin çeşitli hastanelerinde teorik ve uygulamalı eğitim
verilmiştir.
• Sağlık alanında işbirliği protokolleri çerçevesinde Afganistan’dan 262,
Arnavutluk’tan 100, Azerbaycan’dan 11, Kosova’dan 92, Sudan’dan 86 ve
Yemen’den 25 hastaya ülkemizde ücretsiz tedavi imkanı sağlanmıştır.
• Sağlık haftaları kapsamında 286 kişiye ameliyat, 1.048 kişiye muayene, 99 kişiye
ultrasonografi işlemi,
• Moldova, Cibuti, Somali ve Kosova’da gerçekleştirilen Ortak Sağlık Haftası
Programları’ndan toplamda 1.334 kişi faydalanmıştır.
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA)
1992 yılında ülkemizin kalkınma işbirliği çalışmalarının koordine edilmesi amacıyla
kurulan TİKA, 24 Ekim 2011 günü kabul edilen 656 sayılı Kanun Hükmünde
Kararname ile işbirliğinde bulunulması hedeflenen devletler ve topluluklarla
iktisadi, ticari, teknik, sosyal, kültürel ve eğitim alanlarındaki ilişkileri projeler,
programlar ve faaliyetler aracılığıyla geliştirmek, yapılacak katkı, yardım ve ilgili
süreçleri yürütmek ve kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak üzere yeniden
yapılandırılmıştır.
TİKA, Türkiye’nin kalkınma
yardımlarının koordinasyonunu
sağlamaktadır.
2002 yılına kadar 20 ülkede aktif olarak faaliyet gösteren TİKA’nın, çalışma
coğrafyası her geçen yıl genişlemiş ve 2013 yılında program koordinasyon ofisi
(PKO) sayısı 36’ya, yardım götürdüğü ülke sayısı ise 120’ye ulaşmıştır (PKO’lara
ilişkin iletişim bilgileri Ek 3’te yer almaktadır).
133
2013 ÇALIŞMALARI
Sağlık Haftaları kapsamında
286 ameliyat, 1.048 muayene…
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 ÇALIŞMALARI
FAALİYETLER
2013 ÇALIŞMALARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Sivil toplum ve uluslararası
kuruluşlarla birçok ortak projeye
TİKA imzası…
Eğitim, sağlık, tarım, ulaşım, turizm, su ve sanitasyon, idari ve sivil altyapıların
geliştirilmesi, mesleki eğitim ve sosyal hizmetler sektörlerinde çalışmalar yapan
TİKA, sivil toplum ve uluslararası kuruluşlarla da birçok ortak projeye imza
atmaktadır. Bunlara ek olarak yurt dışında bulunan kültür varlıklarının restorasyonu,
Türkiye’nin “En Az Gelişmiş Ülkelere” yönelik işbirliği faaliyetlerinin koordinasyonu
ve “Uluslararası Yardımlar ve Kalkınma Strateji Belgesi ile Dış Yardımlar
Kanunu”nun hazırlanması sürecinde öncü rol üstlenmektedir.
Ülkemiz adına teknik işbirliği ile proje ve program kategorisindeki yardımları bizzat
uygulayan ve kamu kurum ve kuruluşları arasında da eşgüdüm sağlayan TİKA aynı
zamanda kalkınma yardımı istatistiklerinin raporlanarak ve iç ve dış kamuoyu ile
paylaşılmasından da sorumludur. 2013 yılında 1.800’ün üzerinde proje hayata
geçiren TİKA’nın çalışmalarına TİKA Faaliyet Raporu’ndan ulaşılabilmektedir.
YTB tarafından 116 ülkeden
14.507 öğrenciye burs…
Emniyet Genel Müdürlüğü
tarafından 2.680 polise eğitim…
134
Yurt Dışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB)
• Türkiye Bursları: Kalkınma yardımı alan 116 ülkeden toplam 14.507 uluslararası
öğrenci Türkiye’de öğrenim görmeye hak kazanmıştır. Buna ek olarak diğer
topluluklardan da 410 uluslararası öğrenci Türkiye’de eğitim almıştır. Uluslararası
öğrencilerin burs, harç, ikamet tezkeresi, yurt, genel sağlık sigortası, dil kursu
ücreti ile Türkiye’ye gidiş ve dönüş uçak biletleri gibi ihtiyaçları karşılanmıştır.
• 2013 yılında Tacikistan ve Tanzanyalı öğrenciler için mezuniyet programı
düzenlenmiştir.
• Yurtdışında düzenlenen konferans, sempozyum ve çeşitli sosyal ve kültürel
etkinlikler desteklenmektedir. 2013 yılında da Arjantin, Arnavutluk, Azerbaycan,
Gürcistan, Kırgızistan, Kosova, Lübnan, Makedonya, Ukrayna ve Ürdün’de
düzenlenen etkinliklere destek verilmiştir.
• Sahraaltı Afrika ülkelerinde öğrenim gören öğrenciler için 191.500 adet ders
kitabı desteği verilmiştir.
• STK Destekleri: Sivil toplum kuruluşları tarafından yurtdışında gerçekleştirilen
projeler desteklenmektedir. 2013 yılında Bosna-Hersek, Gürcistan, Kongo ve
Sırbistan’da eğitim alanında gerçekleştirilen projelerle; Filistin, Ermenistan ve
Kırgızistan’da gerçekleştirilen araştırma projeleri olmak üzere toplam 9 projeye
destek verilmiştir.
İçişleri Bakanlığı (Emniyet Genel Müdürlüğü)
• Dost ve kardeş ülkelerin emniyet teşkilatı mensuplarına hizmet içi ve
uygulamalı eğitimlerin verilmesi, ülke teşkilatlarının sahip oldukları tecrübelerin
karşılıklı olarak paylaşılması, suçla mücadelede ortak bilinç geliştirme ve polis
teşkilatlarının terminolojilerinde birlik sağlanması amacına yönelik projeler
yürüten Emniyet Genel Müdürlüğü’nün 2013 yılında gerçekleştirdiği projelerin
dağılımı aşağıdaki gibidir:
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Polis eğitimlerinden en çok
yararlanan ülkeler Kosova, Libya
ve Azerbaycan olmuştur.
TABLO 12: EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NÜN KALKINMA YARDIMI FAALİYETLERİ
(2013)
Görevlendirilen
Danışman Sayısı
Eğitilen
Polis Sayısı
Afganistan
13
75
204
Arnavutluk
1
2
16
16
56
257
Bosna-Hersek
2
10
40
Fildişi Sahili
1
4
12
Filistin
3
12
48
Gine
1
5
100
Haiti
2
8
20
Karadağ
4
31
62
Sivas Polis Meslek Eğitim
Merkezi’nde 5 yıl süreyle 6 aylık
dönemlerde 500 Afgan polisine
temel polislik eğitimi…
Katar
2
4
8
Kazakistan
10
28
146
Kırgızistan
7
20
108
Azerbaycan
Kosova
41
81
527
Libya
18
47
341
Makedonya
12
31
182
Maldivler
3
8
32
Mali
2
8
37
Moğolistan
2
6
32
Nijerya
1
2
12
Orta Asya Bölgesel
4
13
92
Pakistan
3
10
56
Sudan
1
1
2
Tacikistan
4
14
51
Tunus
4
14
112
Türkmenistan
9
34
183
166
524
2.680
TOPLAM
• Sivas Polis Meslek Eğitim Merkezi Müdürlüğü Afganistan Ulusal Polisine yönelik
uluslararası eğitim verilmesi ve kapasitesinin geliştirilmesi amacıyla; 5 yıl süreyle
6 aylık dönemler halinde 500 Afgan polisine temel polislik eğitimi vermektedir.
Eğitimin üçüncü dönemi 2013 yılında yapılmıştır.
135
2013 ÇALIŞMALARI
Proje Sayısı
Ülke
Polis Eğitim Programlarından
24 ülke yararlanmıştır.
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 ÇALIŞMALARI
FAALİYETLER
2013 ÇALIŞMALARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Burslu öğrencilerin iaşe ve ibate
işlerini KYK üstlenmiştir.
Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu (KYK)
• Türk Cumhuriyetleri ile Türk ve Akraba Topluluklardan ülkemize gelen devlet
ve hükümet burslu öğrencilerin iaşe ve ibate işlerinin koordinasyonu ve
masraflarının karşılanmasını sağlamaktadır.
Genelkurmay Başkanlığı’ndan
toplam 355 kişiye eğitim…
Genelkurmay Başkanlığı
• Genelkurmay Başkanlığı Barış için Ortak Eğitim Merkezi’nde 32 ülkeden toplam
355 kişinin eğitim alması sağlanmıştır.
• 22 ülkenin Silahlı kuvvetlerine eğitim desteği vermiş, program kapsamında 2.380
kişi eğitilmiştir.
• Dost ve müttefik ülke askeri personelinin eğitilmesi amacıyla Azerbaycan,
Kazakistan ve Kırgızistan’da 126 danışman görevlendirilmiştir.
• Afganistan’da meslek kazandırma eğitimleri kapsamında 566 kişiye eğitim
verilmiş, 7 öğretmen ve 26 öğrenciye kültür gezisi gerçekleştirilmiştir.
• Bangladeş, Kazakistan, Kosova ve Moğolistan’daki dil dershanelerinde 614 kişiye
eğitim verilmiştir.
• Kosova’da 4 okulun bakım onarımı yapılmış, eğitim malzemesi ve ekipman
desteği verilmiş; 5 öğretmen ve 40 öğrenciye kültür gezisi düzenlenmiştir.
• Bosna-Hersek’te okul ve dernek binasının bakım ve onarımı yapılmış, 9 öğretmen
ve 61 öğrenciye kültür gezisi düzenlenmiş ve muhtelif yardım paketleri
dağıtılmıştır.
22 ülkenin Silahlı Kuvvetlerine
verilen eğitim desteği kapsamında
2.380 kişiye eğitim verilmiştir.
TMO’dan Suriye ve Somali’ye
45.000 ton un hibesi…
Toprak Mahsulleri Ofisi
• Suriye’ye yönelik 35.000 ton ve Somali’ye yönelik 10.000 ton ekmeklik un
bağışları gerçekleştirmiştir.
Kırgızistan Türkiye Manas
Üniversitesi’nde 4.000 öğrenci
öğrenimini sürdürmektedir.
136
Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
Kırgızistan’ın başkenti Bişkek şehrinde Türk-Kırgız Devletlerinin ortak Üniversitesi
olan Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi 1997-1998 öğretim yılında öğretime
başlamıştır.
• 2012-2013 Eğitim-Öğretim döneminde Bahar Yarıyılı sonu itibarıyla 9 Fakülte, 4
Yüksekokul, 1 Meslek Yüksekokulu’nda 4.000 öğrenci öğrenimini sürdürmüştür.
• 17. Yılında 2.500’den fazla mezun veren Kırgızistan-Türkiye Manas
Üniversitesi’nde Türkiye, Kırgızistan ve diğer ülkelerden gelen akademisyenlerce
eğitim verilmektedir. Üniversitede 50 Profesör, 82 Doçent ve 25 Yardımcı
Doçent görev yapmaktadır.
• Üniversite, Yükseköğretim Kurulu bünyesinde Türkiye’deki üniversitelerle
aynı statüde özerk bir üniversitedir. Üniversitede eğitim-öğretim parasız olup
ihtiyaç sahibi öğrencilere “İhtiyaç Bursu” ve ayrıca “Akademik Başarı Bursu” da
verilmektedir. Ders kitapları da üniversite tarafından karşılanmaktadır. Öğretim
Dili Türkiye Türkçesi ve Kırgızca’dır. Ayrıca İngilizce ve Rusça da öğretilmektedir.
• 1.326 öğrenciye yurt imkanı sağlanmaktadır. Bu da öğrenci sayısının %30’una
denk gelmektedir. Manas üniversitesi bu oranla Kırgızistan’da birinci durumdadır.
Türkiye ve dünyadaki birçok üniversiteden çok daha öndedir.
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
TOKİ tarafından Somali’de 40
derslikli hemşirelik okulu projesi…
• Türkiye tarafından her yıl düzenli olarak aktarılan ödeneklerle büyüyen üniversite,
Türk kalkınma yardımlarında en çok yardım yapan kurum ve kuruluşlar arasında
yerini korumaktadır.
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 ÇALIŞMALARI
Pakistan’da 4.620 konut, 8 okul, 12
ticaret merkezi, 3 spor salonu, 2
sağlık ocağı, 6 cami, 6 sosyal tesis
yapımı…
• Pakistan’ın Pencab eyaletinde Fazılpur, Jampur ve Muzaffergah bölgeleri,
Belucistan eyaletinin Dera Allah Yar bölgesinde, Sind eyaletinin Şikarpur
ilçesinde 4.620 adet konut, 8 adet okul, 12 adet ticaret merkezi, 3 adet spor
salonu, 2 adet sağlık ocağı, 6 adet cami, 6 adet sosyal tesis yapımı faaliyetlerine
devam etmiş,
• Somali’de 40 derslikli hemşirelik okulu projesini başlatmış,
• Moritanya Hükümeti’nin inşa etmeyi planladığı iki adet bakanlık hizmet binası
projesine destek sağlamış,
• Suriyeli Misafirlere yönelik Kilis’in Elbeyli ilçesinin Beşiriye köyünde 3.232 Afet
Konteyner Altyapısı ve Sosyal Donatı (4 okul, 2 cami, 5 idari ofis binası, 1 sağlık
ocağı, 4 sosyal tesis, 1 giriş çıkış binası, 1 basın merkezi, 2 depo binası, 1 market)
ile Malatya’nın Fatih köyünde 2.000 adet konteyner altyapısı ve sosyal donatı (2
okul, 2 cami-şadırvan, 1 sağlık ocağı, 1 basın merkezi, 2 depo binası, 1 market)
inşaatı gerçekleştirmiştir.
MEB, 13 ülkede 1.642 öğretmen
görevlendirmiştir.
Milli Eğitim Bakanlığı
• 1.642 öğretmen bir yıl süreyle Tacikistan, Türkmenistan, Özbekistan, Kırgızistan,
Kazakistan, Azerbaycan, Libya, Afganistan, Tunus, Gürcistan, Lübnan, İran ve
Moldova’da görevlendirilmiştir.
• 69 okutman Belarus, Bosna-Hersek, Sırbistan, Ürdün, Pakistan, Gürcistan, İran,
Tunus ve Moldova’da görevlendirilmiştir.
• Yurtdışında faaliyet gösteren okullara ders kitabı temin edilmiştir.
Ahmet Yesevi Üniversitesi’nde
16.000 öğrenci öğrenim
görmektedir.
Ahmet Yesevi Üniversitesi
Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi, özerk statüye sahip, ortak
devlet üniversitesidir. İlk defa 1994-1995 eğitim-öğretim yılında öğrenci almaya
başlayan üniversite bünyesindeki 11 fakülte ve 1 yüksekokulda, yaklaşık 16 bin
öğrenci öğrenim görmekte ve 1.100’ü aşkın akademik personel görev yapmaktadır.
2013 yılında;
• Türkiye’deki üniversitelere lisans / lisansüstü eğitim yapmak üzere gelen üstün
başarılı öğrencilerden oluşturulan sanat topluluğu öğrencilerine burs desteği
verilmiştir.
• Türkiye’den akademisyen ve idari personel görevlendirilmiştir.
• Türkistan Uzaktan Eğitim Fakültesi Türkiye Türkçesiyle Eğitim Programlarının
5.000 öğrencisine eğitim-öğretim hizmet desteği ve teknik altyapı ve donanım
desteği verilmiştir.
• Türkistan yerleşkesinde 2012 yılında yapımına başlanan 400.000 kitap kapasiteli
Merkez Kütüphanesi ile Almatı şehrinde bulunan Avrasya Araştırma Enstitüsü
bina tadilatı ile Tıp Fakültesi Hastanesi’ne tıbbi cihaz alımı gerçekleştirilmiştir.
137
2013 ÇALIŞMALARI
Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ)
Türkiye’deki nüfus artışının bir sonucu olarak konut ihtiyacını karşılamak, konut
inşaatı yapanların tabi olacağı usul ve esasların düzenlenmesi konusunda çalışmalar
yapmak, ülke şart ve malzemelerine uygun endüstriyel inşaat teknikleri ile araç
ve gereçleri geliştirmekle görevli TOKİ, ülke dışında da Türkiye’nin sektördeki
tecrübelerini paylaşmakta, başta konut yapımı olmak üzere birçok projeye imza
atmaktadır. Bu amaçla 2013 yılında;
FAALİYETLER
2013 ÇALIŞMALARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
Barışı yapılandırma kapsamında
Afrika Birliği Somali Barış Gücü’ne
nakdi yardım…
• Üniversitede öğrenim gören öğrencilerin ve çalışan personelin mesleki bilgi
ve görgülerini artırmaları amacıyla, Türkiye’de işbirliği protokolü imzalanan
üniversitelerde çalışma ziyaretleri düzenlenmiştir.
• Üniversite tarafından düzenlenen uluslararası konferans, seminer faaliyetleri ile
başka ülkelerde düzenlenen uluslararası konferanslara katılımlar desteklenmiştir.
Orta Doğu ve Afrika’dan 50,
Balkanlar’dan 22 Diplomata
Mesleki Eğitim…
138
Dışişleri Bakanlığı
• Barışı yapılandırma kapsamında Afrika Birliği Somali Barış Gücü’ne nakdi yardım
yapılmıştır.
• 2005 yılından bu yana kesintisiz uygulanmaya devam eden “Uluslararası Genç
Diplomatlar Programı” çerçevesinde; 2013 yılında Avrupa’dan 22, Asya’dan 10,
Afrika’dan 36, Ortadoğu’dan 10 diplomata 3 haftalık mesleki eğitim verilmiştir.
• Ayrıca; 7 Sırp diplomat, 8 Zambiyalı diplomat, 10 Çinli diplomat, 9 Libyalı
diplomat, 10 Yemenli diplomat, 9 Güney Sudanlı diplomat, 5 Kosovalı diplomat,
4 Naurulu diplomat, Pasifik Ada Devletleri’nden 9 diplomat, 10 Malili diplomat ve
10 Moldovalı diplomata ortalama 1 haftalık mesleki eğitim verilmiştir.
• Moritanyalı 2 diplomata 30 günlük bir staj programı uygulanmıştır.
• Dışişleri Bakanlığı ayrıca aşağıdaki uluslararası kuruluşlara aidat ödemekte ve
katkıda bulunmaktadır;
- UNWOMEN-BM Kadın Birimi
- BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği
- UNVFVT-Birleşmiş Milletler İşkence Mağdurları Gönüllüleri Fonu
- BM Gençlik Fonu
- UNVFD-Birleşmiş Milletler Engelliler için Gönüllü Fonu
- BM Yaşlılar Fonu
- BM Köleliğin Çağdaş Şekilleri Gönüllü Katkı Fonu
- CARICOM Kalkınma Fonu (CDF)
- Bölgesel İşbirliği Konseyi (Regional Cooperation Council-RCC)
- Bosna-Hersek Yüksek Temsilcilik Ofisi (OHR)
- Uluslararası Kayıp Şahıslar Komitesi (ICMP)
- AU-Afrika Birliği (Barışı koruma faaliyetleri hariç)
- UNAIDS-Birleşmiş Milletler HIV/AIDS Ortak Programı
- UNITAR-Birleşmiş Milletler Eğitim ve Araştırma Enstitüsü
- UNRWA-Birleşmiş Milletler Yakın Doğu’daki Filistinli Mülteciler için Yardım ve
Bayındırlık Ajansı
- UNDEF-Birleşmiş Milletler Demokrasi Fonu
- BM Barış Üniversitesi
- IFRCRCS-Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Cemiyetleri Federasyonu
- WHO-CVCA-Dünya Sağlık Örgütü-(Gönüllü katkılar hesabı merkezi)
- WFP-Dünya Gıda Programı
- UNDP-Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı
- OECD-Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı
- UNIDO-Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Örgütü
- BSEC-Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü
- UNFPA-Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu
- WCO-Fellowship Programme-Dünya Gümrük Örgütü Burs Programı
- UNIDO-Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Örgütü
- Sürdürülebilir Kalkınma Komisyonu Çalışmalarına Destek Fonu
- UNODC-Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi
- Ülkemizin Birleşmiş Milletler Genel Bütçesi zorunlu katkısı
- UNPKO-Birleşmiş Milletler Barışgücü Harekatları.
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 ÇALIŞMALARI
2013 ÇALIŞMALARI
Yabancı diplomat ve genç diplomat
eğitimlerinden toplam 171 kişi
faydalanmıştır.
Kalkınma Bakanlığı
• Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi’nin 4 yetkilisine kalkınma eğitimi verilmiştir.
• 2015 Sonrası Kalkınma Gündemine Yönelik Avrupa ve Orta Asya Perspektifi
Konulu İstişare Toplantısını gerçekleştirilmiştir
Karayolları Genel Müdürlüğü
• Tarihi Sokullu Mehmet Paşa (Drina) Köprüsü’nün Restorasyonu kapsamında
teknik kontrolörlük hizmetleri sağlanmıştır.
58 kişinin katılımı ile MTA-JICA 3.
Ülke Eğitim Programı…
MTA Genel Müdürlüğü
• 58 kişinin katıldığı MTA-JICA 3. Ülke Eğitim Programı gerçekleştirilmiştir.
TSE tarafından 24 uzmana
eğitim…
Türk Standartları Enstitüsü
• TS/EN/ISO 50001 Bilgilendirme Toplantısı kapsamında Özbekistan, Tataristan,
Tacikistan, Kırgızistan, Azerbaycan, Moldova ve Gürcistan’dan 24 uzmana eğitim
verilmiştir.
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu
• Spektrum Düzenlemeleri Eğitim Seminerine 15 ülkeden 27 uzman katılmıştır.
• Bilgi Teknolojileri Düzenlemeleri Eğitim Seminerine 18 ülkeden 35 uzman
katılmıştır.
• Dünya Bankası işbirliğiyle, Güney-Güney Bilgi Değişimi (SSKE) Güven Fonu
kapsamında, Tunus ve Moritanya’nın ülkemizin telekomünikasyon düzenlemeleri
alanındaki bilgi ve deneyimlerinin aktarıldığı eğitim programına 9 uzman
katılmıştır.
• Ayrıca Tunuslu 4, Sudanlı 2 uzmana eğitim verilmiştir.
GİB tarafından 27 ülkeden gelen
175 uzmana vergi eğitimi…
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB)
• OECD Ankara Çok Taraflı Vergi Merkezi’nde gerçekleştirilen eğitim programları
kapsamında; 27 ülkeden gelen 175 uzmanın eğitimi 194 Türk Danışman
tarafından gerçekleştirilmiştir.
TÜBİTAK tarafından 25 ülkeyi
kapsayan yüksek lisans ve doktora
burs programı…
TÜBİTAK Başkanlığı
• 25 ülkeyi kapsayan yabancı uyruklu öğrenciler için tezli yüksek lisans veya
doktora burs programı uygulanmaktadır.
• Kırgızistan Ekonomi Bakanlığı Standardizasyon ve Metroloji Merkezi Zaman
Dağıtım Sistemi Üretimi ve Kurulumu Projesi gerçekleştirilmiştir.
• Kosova Ticaret ve Sanayi Bakanlığı Metroloji Birimi uzmanlarına eğitim
verilmiştir.
139
FAALİYETLER
2013 ÇALIŞMALARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
SPK tarafından 27 uzmana
sermaye piyasası düzenlemeleri
eğitimi…
Sermaye Piyasası Kurulu Başkanlığı (SPK)
• Türk sermaye piyasası altyapı ve düzenlemeleri hakkında düzenlenen eğitim ve
tecrübe paylaşımı seminerine; Özbekistan, Kosova ve Türkmenistan’dan toplam
27 uzman iştirak etmiştir.
TDK tarafından 28 öğrenciye
lisansüstü burs desteği…
Türk Dil Kurumu (TDK)
• Doktora Öğrencilerine Eğitim Desteği, kapsamında İran’dan 9, Çin’den 2,
Kırgızistan’dan 2, Azerbaycan, Irak ve Kosova’dan birer kişiye, toplam 6 ülkeden
16 doktora öğrencisine eğitim desteği,
• Toplam 8 ülkeden 12 öğrenciye yüksek lisans eğitim desteği verilmiştir.
MGM tarafından 6 uzman Kabil
Havalimanı’nda görevlendirildi.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM)
• Afganistan Kabil Havaalanında 6 uzman personel 1080 gün süreli olarak
görevlendirilmiştir.
• 12 ülkeden gelen 13 katılımcıya Uluslararası Kalibrasyonun Temelleri Kursu
verilmiştir.
KOSGEB
• Kapasite Geliştirme Programı kapsamında 10 ülkeden 106 uzman eğitilmiştir.
DSİ tarafından Nijer’de 43, Mali’de
36 sondaj kuyusu…
Devlet Su İşleri (DSİ)
• Nijer 7. Etap’ta (Maradi) 43 adet su kuyusu açılmış, toplam 16 kişilik sondaj ekibi
80 gün süreyle Nijer’de görevlendirilmiştir.
• Somali’nin Somaliland Bölgesinde 3 adet su kuyusu açılmış, 18 kişilik sondaj ekibi
72 gün süreyle bölgede görevlendirilmiştir.
• Mali’de 36 adet su kuyusu inşa edilmiştir.
• Cibuti’de bulunan su makinelerinin arızaları giderilerek çalışmaların devamı
sağlanmıştır.
• Nijer, Pakistan, Burkina Faso, Fas ve Kosova’da toplam 25 uzmana eğitim
verilmiştir.
TRT tarafından Afganistan’dan
32, Senegal’den 10 ve Yemen’den
5 kişiye eğitim…
Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu (TRT)
Türkiye’nin Sesi Radyosu dünyanın her yerinde dinleyicilerine ulaşmaktadır. Türkçe
dahil 35 dil ve lehçede, dürüst ve tarafsız yayıncılık ilkeleriyle hazırladığı haber
ve programları, kısa dalga vericileri, uydu ve İnternet üzerinden bütün dünyada
dinlenilmektedir. 2013 yılında TRT tarafından yapılan diğer çalışmalar şu şekildedir:
• Nijer Kamu Televizyonunun teknik altyapısı güçlendirilmiştir.
• 32 Afgan uzmana habercilik, sahne tasarımı ve TV stüdyosu dijital ekipman
kullanımı hakkında eğitim verilmiştir.
140
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
2013 ÇALIŞMALARI
TÜİK tarafından 5 farklı ülkeden
istatistik alanında çalışan
uzmanlara eğitim…
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)
• TİKA ile işbirliğinde 5 farklı ülkenin istatistik alanında çalışan uzmanlarına eğitim
verilmiştir:
- Nijer İstatistik Kurumu uzmanları için yapılan iki aşamalı eğitim programlarına
20 kişi katılmıştır.
- Moğolistan İstatistik Ofisi ile TÜİK arasında 27 Şubat 2013 tarihinde imzalanan
Mutabakat Zaptı çerçevesinde Moğolistanlı uzmanlar için TÜİK’te dört kez
çalışma ziyareti düzenlenmiştir. Ayrıca “Cinsiyet İstatistiği ve İşgücü Piyasası,
Hanehalkı ve İşyerleri Anketleri için Örneklem Tasarımı” konularında olmak üzere
iki eğitim programı TÜİK uzmanları tarafından Moğolistan’da gerçekleştirilmiştir.
- Tunus Ulusal İstatistik Kurumu ile TÜİK arasında 15 Mart 2013 tarihinde
imzalanan Mutabakat Zaptı çerçevesinde, Tunuslu 5 uzmana TÜİK’te çalışma
ziyareti düzenlenmiştir. Ayrıca TÜİK’ten 2 uzman 6-10 Mayıs 2013 tarihlerinde,
3 uzman da 20-24 Mayıs 2013 tarihlerinde Tunus’ta görevlendirilerek yerinde
eğitimler verilmiştir.
- Filistin Merkezi İstatistik Bürosu uzmanlarına TÜİK’te iki aşamalı eğitim
programı düzenlenmiştir.
- Tacikistan Cumhurbaşkanlığı Devlet İstatistik Ajansı’na altyapı güçlendirmesi
kapsamında destek verilmiştir.
• SESRIC tarafından yürütülen program kapsamında, TÜİK uzmanları Endonezya,
İran gibi ülkelerin istatistik ofislerinde danışman olarak görevlendirilmiştir.
MB tarafından 3 ülkenin
uzmanlarına merkez bankacılığı
eğitimi…
T.C. Merkez Bankası Başkanlığı (MB)
• Azerbaycan Merkez Bankası’nın 5 personeline Ankara’da ve İstanbul’da eğitim
verilmiştir,
• Kazakistan Milli Bankası’nın 5 personeline eğitim verilmiştir.
• Kırgız Milli Bankası’nda 2 danışman görevlendirilmiştir.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi
• Yemen’in Sanaa şehri katı atık yönetim sistemi fizibilite çalışması yapılmıştır.
• Suriyeli sığınmacılara sağlık malzemesi dağıtılmıştır.
• SESRIC işbirliğinde Azerbaycan, Mısır, Gine, Kamerun ve Senegal’den gelen
toplam 35 eğitimci 5 ayrı program kapsamında eğitilmiştir.
Güngören Belediyesi
• Bosna-Hersek Meslek Edindirme Programı çerçevesinde; Türkçe, Takı
Tasarımı, Alüminyum Rölyef, Ahşap Boyama vb. kurslarında 120 kişinin eğitimi
desteklenmiştir.
• Bosna-Hersek’te düzenlenen festival için 1 danışman ve 1 ebru sanatçısı 8 gün
görevlendirilmiş, giyim (2.000 adet), kırtasiye, vinil afiş ve el araç gereçleri gibi
yardımlarda bulunulmuştur.
Konya Büyükşehir Belediyesi
• Saraybosna Mevlevihanesi’nin tefrişi yapılmış ve asansör temin edilmiştir.
• Filistinli ailelere nakdi yardım sağlanmıştır.
141
2013 ÇALIŞMALARI
• 10 kişilik Senegal heyetine montaj / grafik, kamera ve ışık eğitimi verilmiştir.
• 5 kişilik Yemen heyetine çeşitli konularda eğitim verilmiştir.
FAALİYETLER
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
DONÖR ÜLKELERİN 2013
YILINDA GERÇEKLEŞTİRDİĞİ
KALKINMA YARDIMLARI
134,8
OECD DAC üyeleri 2013 yılında
öncül verilere göre 134,8 milyar
dolar resmi kalkınma yardımı
sağlamıştır.
142
%6,1
OECD ülkelerinin resmi kalkınma
yardımı reel olarak %6,1
oranında artış göstermiştir.
30
En Az Gelişmiş Ülkelere yapılan
ikili yardımlar %12,3’lük reel
artış göstererek 30 milyar dolara
ulaşmıştır.
4.A. GENEL DEĞERLENDİRME
2008 yılında yaşanan uluslararası ekonomik ve finansal krizin yol açtığı ve hala
devam eden OECD ülkelerindeki bütçe kısıtlamalarına rağmen Resmi Kalkınma
Yardımı 2013 yılında reel olarak %6,1 oranında artış göstermiş ve şu ana kadarki
kaydedilen en yüksek seviyesine ulaşmıştır. 2013’te yapılacak Resmi Kalkınma
Yardımları doğrultusundaki mütevazı iyileşme öngörüleri gerçekleşmiş; bu
doğrultuda da OECD ülkelerinin net Resmi Kalkınma Yardımı toplamda 134,8
milyar dolar olarak kaydedilmiştir.
Toplam hibede %7,7 oranında reel
artış…
Afrika kıtasına 28,9 milyar dolar
kalkınma yardımı…
En az gelişmiş ülkelere yapılan ikili
yardımlar %12.3’lük artışla
30 milyar dolara ulaşmıştır.
Donör ülkelerin reel kalkınma yardımı toplamda artış göstermiş olsa da OECD,
yapılan kalkınma yardımının En Az Gelişmiş Ülkelere dağılımında bir önceki
yıla göre azalma azalma eğilimi olduğuna dikkat çekmiştir. 2013 yılında Afrika
kıtasındaki kalkınmakta olan ülkelere yapılan yardımlar %5,6 oranında gerileme
göstermiş ve 28,9 milyar dolar seviyesine inmiştir. Bu doğrultuda OECD Genel
Sekreteri Angel Gurria bu konudaki düşüncelerini “Ekonomik krizden ötürü
ülkelerin karşılaştıkları finansal baskılara karşın Resmi Kalkınma Yardımlarını
artırıyor olmaları mutluluk verici; ancak kalkınma yardımına en çok ihtiyaç duyan
ülkelere yapılan yardımın azalması tedirginlik uyandırıcı bir durumdur” şeklinde
belirtmiştir.
• OECD-DAC üyeleri 2013 yılında öncül verilere göre 134,8 milyar dolar net
Resmi Kalkınma Yardımı sağlamıştır, bu da GSMH’lerinin %0,3’üne tekabül
etmektedir. 2012 yılıyla karşılaştırıldığında %6,1’lik bir reel artış söz konusudur.
Resmi Kalkınma Yardımı 1997 yılından itibaren yükselme eğilimi göstermiş
ve en yüksek seviyesine 2010 yılında ulaşmıştır. 2011 ve 2012 yıllarında ise,
ülkelerin finansal kriz sonrası uyguladıkları tasarruf tedbirleri ve bütçe kısıntıları
yüzünden kalkınma yardımlarında düşüş yaşanmıştır. 2013 yılında kaydedilen
kalkınma yardımları incelendiğinde ise DAC’a aynı yıl üye olan beş ülkenin (Çek
Cumhuriyeti, İzlanda, Polonya, Slovakya ve Slovenya) kalkınma yardımları hariç
tutulduğunda, yine OECD-DAC 2013 kalkınma yardımının en yüksek seviyeye
ulaştığı kaydedilmektedir.
• Resmi Kalkınma Yardımları içerisinde hibe dışı akımlar (özkaynağa dayalı
yatırımlar da dahil edilerek) 2012’den beri %33 oranında reel artış göstermiştir.
Toplam hibe %7,7 oranında reel artış kaydetmiştir.
• İki taraflı proje ve programlar reel %2,3 oranında artmıştır. Öte yandan, çok
taraflı kurumlara (uluslararası kuruluşlara) yapılan katkılar %6,9 oranında artış
göstermiştir.
• 2013 yılında yapılan kalkınma yardımlarında kaydedilen artışa rağmen, Sahraaltı
Afrika’ya yapılan iki taraflı yardımlar 26,2 milyar dolar olarak gerçekleşmiş olup,
bu durum 2012 yılına göre %4,0’lık bir reel düşüşü ifade etmektedir. Afrika
kıtasına yapılan kalkınma yardımı ise %5,6’lık bir düşüş ile 28,9 milyar dolar
olarak gerçekleşmiştir.
• En Az Gelişmiş Ülkelere yapılan ikili yardımlar %12,3’lük reel artış göstererek
30 milyar dolara ulaşmıştır. Ancak bu rakamın içinde Myanmar’a yapılan borç
hafifletme de bulunmaktadır.
143
DONÖR ÜLKE YARDIMLARI
OECD ülkelerinin net Resmi
Kalkınma Yardımı toplamı 134,8
milyar dolar…
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
DONÖR ÜLKE YARDIMLARI
FAALİYETLER
DONÖR ÜLKE YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
İngiltere RKY’sinde %27,8 artış…
4.B. DONÖR PERFORMANSI
RKY’nin azalma gösterdiği OECDDAC üyesi ülke sayısı 11…
G7 ülkeleri DAC ülkelerinin
toplam RKY’lerinin %70’ini
gerçekleştirmiştir.
144
Hacimce en büyük yardımı yapan donörler ABD, İngiltere, Almanya, Japonya ve
Fransa’dır. Birleşmiş Milletler’in belirlediği RKY hedefi olan GSMH’nin %0,7’sini
Norveç, İsveç, Lüksemburg ve Danimarka geçen yıllarda olduğu gibi 2013’te de
aşmıştır. Bu dört ülkenin yanı sıra İngiltere 2013 yılında RKY’sini %27,8 oranında
artırmış ve ilk defa BM’nin belirlediği %0,7’lik uluslararası hedefe ulaşmıştır.
• Hollanda RKY geçmişinde 1974’ten beri ilk defa %0,7’lik hedefin altında
kalmıştır.
• RKY 17 ülkede 2013 yılında artış göstermiştir; en yüksek artışlar İzlanda, İtalya,
Japonya, Norveç ve İngiltere tarafından gerçekleştirilmiştir.
• RKY’nin azalma gösterdiği OECD-DAC üyesi ülke sayısı ise 11 olmuştur. En
yüksek azalma Kanada, Fransa ve Portekiz’in Resmi Kalkınma Yardımlarında
gerçekleşmiştir.
• G7 ülkeleri DAC ülkelerinin toplam RKY’lerinin %70’ini yapmıştır. DAC’taki
Avrupa Birliği üye devletlerinin RKY oranı ise %52 şeklinde gerçekleşmiştir.
• ABD, 31,5 milyar dolarlık kalkınma yardımı ile DAC ülkeleri arasındaki en büyük
yardım yapan ülke konumunu korumuştur. ABD kalkınma yardımı, 2012 yılında
yapılan kalkınma yardımıyla kıyaslandığında 2013 yılında %1,3’lük reel artış
göstermiştir. ABD’nin RKY/GSMH oranı %0,19 şeklindedir. Resmi Kalkınma
Yardımındaki artış insani yardım ve HIV/AIDS virüsüyle savaşmak için yapılan
yardımların artması nedeniyle gerçekleşmiştir. Buna karşılık ABD’nin En Az
Gelişmiş Ülkelere yaptığı iki taraflı RKY %11,7’lik reel düşüş göstermiş ve 8,4
milyar dolara düşmüştür. Bu düşüşe, ABD’nin Afganistan’da uyguladığı kota yol
açmıştır. ABD’nin Sahraaltı ülkelerine yaptığı RKY’lerde de %2,9 oranında düşüş
yaşanmış ve tutar 8,7 milyar dolara gerilemiştir.
• DAC üyesi 19 AB üyesi ülkenin RKY’si 2013 yılında 70,7 milyar dolar olarak
gerçekleşmiş olup, bu da 2012’ye kıyasla %5,2’lik bir artışı göstermektedir. Söz
konusu 19 AB üyesinin RKY/GSMH oranı %0,42 olmuştur.
İtalya RKY’sını %13,4 oranında
artırdı.
RKY’nin DAC-AB ülkelerindeki artış / azalış oranları aşağıda yer almaktadır:
1. Almanya (+%3,0): İkili hibelerdeki bir artışın ve uluslararası kuruluşlara yapılan
katkılardaki artışın yansıması.
2. Avusturya (+0,7)
3. Belçika (-%6,1): Azalan borç hafifletme yüzünden
4. İngiltere: %0,7’lik kalkınma yardımı hedefine ulaşmak için uygulanan bütçe
katkıları
5. Çek Cumhuriyeti (-%4,7): Afganistan’a yapılan iki taraflı yardımlarda azalma
6. Danimarka (+%3,8): İkili yardımlarda bir artışın yansıması.
7. Finlandiya (+%3,5): Kalkınma yardımlarındaki genel bir artış.
8. Hollanda (-%6,2): Mali kısıtlamaların bütçelerine yansıması sonucu RKY/GSMH
oranları BM’nin belirlediği %0,7’nin altına düşmüştür.
9. İrlanda (-%1,9): Mali kısıtlamaların yardım bütçelerine yansıması.
10. İspanya (+%3,7): Sahraaltı Afrika ülkelerine yönelik borçların silmesi
11. İsveç (+%6,3): İkili yardımlarının ve uluslararası organizasyonlara yapılan
katkıların artışı.
12. İtalya (+%13,4): İtalya RKY’sini %13,4 artırmıştır.
13. Lüksemburg (+%1,2)
14. Polonya (+%8,6): AB kurumlarına yapılan katkıların artması.
15. Portekiz (-%20,4): Mali kısıtlamalarının ve bütçe kesimlerinin kalkınma
yardımına yansıması.
16. Slovakya (+%2,4)
17. Slovenya (-%0,6)
18. Yunanistan (-%7,7): Kemer sıkma tedbirleri.
2012’de 28 AB üyesi ülkenin
toplam net RKY’si 71,2 milyar
dolar.
2012’de 28 AB üyesi ülkenin toplam net RKY’si 71,2 milyar dolar olarak
gerçekleşmiştir, bu da toplam GSMH’lerinin %0,41’ini teşkil etmektedir.
Diğer DAC ülkelerindeki net RKY artış / azalışları ise aşağıda yer almaktadır;
1. Avustralya (-%4,5): Hint-Pasifik bölgesini hedef alan kalkınma stratejisini
değiştirdiği için gerçekleşen kalkınma yardımı harcamasındaki gecikme.
2. Kanada (-%11,4): 2012 yılında İklim Değişikliği ve borç hafifletilmesi konularında
yapılan yüksek harcamalara ve bütçe kesintilerine bağlı olarak yaşanan azalış.
3. İzlanda (+%27,4): Kalkınma programlarının genel olarak artması.
4. Japonya (+%36,6): Borç silme ve iki taraflı kredilerde artış.
5. Kore (+%4,8): Genel kalkınma yardımlarındaki artış.
6. Yeni Zelanda (-%1,0): Artan kalkınma yardımlarının enflasyon yüzünden
dengelenmesi.
7. Norveç (+%16,4): Planlanan kalkınma işbirliğinde görülen genel artış ve
Brezilya’ya yapılan kullandırımlardaki artış.
8. İsviçre (+%3,4): 2015’e kadar GSMH’sinin %0,5’ine ulaşmak için genel olarak
yardımlarını artırması.
DAC üyesi olmayan BAE RKY’sini
%375,5’lik artışla en çok artıran
ülke olmuştur.
DAC Üyesi olmayan diğer ülkeler RKY rakamlarını aşağıdaki gibi rapor etmiştir:
1. Estonya (+%22,3): İnsani yardım ve AB kurumlarına olan katkılarda artış.
2. Macaristan (-%2,1)
3. İsrail (-%6,2)
4. Letonya (+%12,2)
5. Rusya (+%26,4): İkili yardımlardaki artış
6. Türkiye (+%29,7): Suriye’den gelen çok sayıdaki sığınmacıya yardımın ve Kuzey
Afrika ülkelerine desteğin artırılmasının yansıması.
7. Birleşik Arap Emirlikleri (+%375,5): Mısır’daki altyapısal ve finansal ihtiyaçların
karşılanması. (RKY/GSMH’sini %1,25’e çıkartarak 2013 yılında en büyük oranda
kalkınma yardımı yapan ülke olmuştur.)
145
DONÖR ÜLKE YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
DONÖR ÜLKE YARDIMLARI
146
0,45
0,42
0,41
0,38
İRLANDA
TÜRKIYE
FRANSA
ALMANYA
0,30
0,09
SLOVAKYA
DAC TOPLAM
0,10
0,13
YUNANISTAN
POLONYA
0,13
SLOVENYA
0,11
0,13
KORE
ÇEK CUMHURIYETI
0,16
0,23
PORTEKIZ
İTALYA
0,23
JAPONYA
0,16
0,26
İZLANDA
İSPANYA
0,26
YENI ZELANDA
0,19
0,27
KANADA
A.B.D.
0,28
AVUSTURYA
0,34
0,45
BELÇIKA
AVUSTRALYA
0,47
İSVIÇRE
0,55
0,67
HOLLANDA
FINLANDIYA
0,72
BIRLEŞIK KRALLIK
0,85
1,00
LÜKSEMBURG
DANIMARKA
1,02
1,07
İSVEÇ
NORVEÇ
5.435,28
HOLLANDA
4.851,05
3.307,67
3.252,64
3.197,86
2.928,46
2.281,29
2.198,64
1.743,64
1.435,36
1.171,61
821,96
484,05
474,31
461,33
430,68
305,02
212,32
85,38
60,23
35,23
AVUSTRALYA
TÜRKIYE
İTALYA
İSVIÇRE
DANIMARKA
BELÇİKA
İSPANYA
KORE
FINLANDIYA
AVUSTURYA
İRLANDA
PORTEKIZ
POLONYA
YENI ZELANDA
LÜKSEMBURG
YUNANISTAN
ÇEK CUMHURIYETI
SLOVAKYA
SLOVENYA
İZLANDA
4.911,14
5.581,36
NORVEÇ
KANADA
5.831,20
11.376,00
FRANSA
İSVEÇ
11.786,11
14.059,45
17.881,48
JAPONYA
ALMANYA
BIRLEŞIK KRALLIK
ABD
31.545,25
FAALİYETLER
DONÖR ÜLKE YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
GRAFİK 32: OECD-DAC ÜYESİ ÜLKELER VE TÜRKİYE’NİN RESMİ KALKINMA YARDIMLARI (2013; MİLYON ABD DOLARI)
GRAFİK 33: OECD-DAC ÜYESİ ÜLKELER VE TÜRKİYE’NİN NET RKY/GSMH ORANLARI (2013; %) (BM HEDEFİ: %0,7)
4.C. İNSANİ KALKINMA YARDIMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
Development Initiatives kurumunun 2014 yılında yayınladığı Küresel İnsani Yardım
Raporu’na göre, insani yardımlar 2013 yılında 22 milyar dolara yükselmiştir. Küresel
insani yardımlardaki artışın nedeni, 2013 yılında gerçekleşen doğal afetlerle insani
yardıma olan ihtiyacın ortaya çıkışı olarak açıklanmıştır. Bu doğrultuda milyonlarca
insanı etkileyen krizler nedeniyle Suriye, Orta Afrika Cumhuriyeti ve Filipinler,
Birleşmiş Milletler tarafından en acil önem gösterilmesi gereken bölgeler olarak
tanımlanmıştır. 2013 yılında BM’nin koordine ettiği bütçenin %37’si Suriye krizine
yöneltilmiştir.
• İnsani Kalkınma Yardımını 2013 yılında en çok artıran devletlerin başında ABD,
İngiltere, Türkiye ve Japonya gelmektedir. Buna karşılık, 2013 yılında insani
kalkınma yardımı oranlarında en çok düşüş gerçekleşen devletler ise Avustralya,
Brezilya, Katar ve Rusya olmuştur
• Türkiye 2013 yılında 1,6 milyar dolar resmi insani yardım yaparak, dünyada en
çok insani yardım yapan üçüncü devlet olmuştur. Avrupa Birliği kurumları da
hesaplamaya katıldığında Türkiye dördüncü sırada yer almaktadır. Devletlerin
insani kalkınma yardımlarında ise bir ve ikinci sırayı ABD ve Birleşik Krallık
almıştır.
• 2013 yılında insani yardım yapan devletlerin yanı sıra, özel sektörün ve bireylerin
de yaptıkları insani yardımlarda artış gözlenmiştir. Bu doğrultuda, özel kuruluşlar,
bireyler, vakıflar ve özel şirketlerin insani yardımları 5,6 milyar dolara yükselmiştir.
Bu rakam 2012 ile karşılaştırıldığında %35’lik bir artışı yansıtmaktadır.
• İnsani yardım için Birleşmiş Milletlerin belirlediği insani ihtiyaçların karşılanması
oranına 2013 yılında da ulaşılamamıştır. BM’nin raporuna göre 2013 yılında
insani ihtiyaçların %65’i toplanabilmiştir.
Türkiye 2013 yılında 1,6 milyar
dolar insani yardım yaparak
dünyada 3. ülke olmuştur.
BM tarafından Moritanya’nın
ihtiyacı olan insani yardım
çağrısının %83’ü finanse edilmiştir.
4.D. İNSANİ YARDIMDA ALICI / YARARLANICI ÜLKELERİN
DEĞERLENDİRİLMESİ
• İnsani yardımdan en çok faydalanan ülkeler uluslararası insani yardımın %24’ünün
verildiği Afganistan, Somali, Sudan, Etyopya ve Filistin olmuştur.
• Bu dört ülkenin yanı sıra güvenlik ve çatışma sorunlarının olduğu Myanmar,
Nepal ve Cezayir gibi ülkeler yeteri kadar insani yardım alamamaktadır. 2013’te
BM tarafından Moritanya’nın ihtiyacı olan insani yardım çağrısının %83’ü finanse
edilirken, Cibuti’de bu oran sadece %36 orana ulaşabilmiştir.
• BM tarafından belirlenen insani yardım çağrılarının ülkelere dağılımı
incelendiğinde 2012 yılında Zimbabve %87, 2013 yılında ise Moritanya %83 ile
en yüksek oranda fon aktarımı elde etmiştir. Buna karşılık 2012 yılında Pakistan
%18, 2013 yılında ise Cibuti %36 oranında fon elde ederek BM’nin belirlediği
insani yardım fon aktarımında en alt seviyelerde sıralanmışlardır.
• Uzun vadeli, süregelen krizlerin yaşandığı ülkelere yapılan insani yardımlar, dünya
çapında insani yardımların büyük bir bölümünü oluşturmaya devam etmektedir.
Bu doğrultuda, 2012 yılı içinde süregelen krizlerin yaşandığı ülkelere yapılan
yardımlar, genel insani yardımların %66’sını oluşturmaktadır. Uzun vadeli insani
kalkınma yardımının %50’sinin gönderildiği ülkeler ise kamu harcamalarının kişi
başına yılda 500 dolardan az olduğu ülkelerdir.
147
DONÖR ÜLKE YARDIMLARI
Dünya genelinde insani yardımlar
2013 yılında 22 milyar dolara
yükseldi.
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALİYETLER
DONÖR ÜLKE YARDIMLARI
FAALİYETLER
DONÖR ÜLKE YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
253
276
327
357
399
409
410
İSPANYA
İTALYA
KUVEYT
AVUSTRALYA
İSVİÇRE
DANİMARKA
HOLLANDA
162
FİNLANDİYA
250
147
İRLANDA
148
BELÇİKA
109
SUUDİ ARABİSTAN
GRAFİK 34: EN ÇOK İNSANİ YARDIM YAPAN DONÖRLER (2013; milyon ABD Doları)
1.800
1.900
BİRLEŞİK KRALLIK
AB
ABD
1.600
1.100
949
785
691
TÜRKİYE
JAPONYA
ALMANYA
İSVEÇ
KANADA
613
NORVEÇ
4.700
DONÖR ÜLKE YARDIMLARI
427
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FRANSA
FAALİYETLER
DONÖR ÜLKE YARDIMLARI
149
FAALIYETLER
DONÖR ÜLKE YARDIMLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
GRAFİK 35: DONÖRLERİN İNSANİ YARDIMLARINDA YILLIK DEĞİŞİM (2012-2013)
800 MİLYON
ABD DOLARI
700 MİLYON
ABD DOLARI
600 MİLYON
ABD DOLARI
400 MİLYON
ABD DOLARI
300 MİLYON
ABD DOLARI
100 MİLYON
ABD DOLARI
%18
723
ABD
658
BİRLEŞİK KRALLIK
591
TÜRKİYE
415
JAPONYA
313
KUVEYT
%56
%57
%59
%2.315
153
KANADA
138
130
101
ALMANYA
AB
DANİMARKA
87
NORVEÇ
%7
%17
%28
%33
%16
0 MİLYON
ABD DOLARI
%-2
%-2
%-99
%-84
%-4
%-2
%-45
LÜKSEMBURG
SRİ LANKA
İRLANDA
HOLLANDA
İTALYA
-1,3
-4,0
-5,5
-6,5
-6,6
10 MİLYON
ABD DOLARI
ÇİN
-23
RUSYA FEDERASYONU
-26
20 MİLYON
ABD DOLARI
30 MİLYON
ABD DOLARI
%-34
KATAR
-36
40 MİLYON
ABD DOLARI
BRAZIL
-52
%-97
90 MİLYON
ABD DOLARI
%-21
Kaynak: OECD DAC ve UN OCHA FTS verilerine dayalı kalkınma inisiyatifleri
150
50 MİLYON
ABD DOLARI
AVUSTURALYA
-98
100 MİLYON
ABD DOLARI
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALIYETLER
DONÖR ÜLKE YARDIMLARI
XXXXXXXX
Türkiye
%0,21
Kuveyt
%0,20
Lüksemburg
%0,15
İsveç
%0,14
Danimarka
%0,12
Norveç
%0,12
İrlanda
%0,08
İngiltere
%0,07
Finlandiya
%0,07
İsviçre
%0,06
Hollanda
%0,05
Belçika
%0,05
Kanada
%0,04
Katar
%0,03
ABD
%0,03
Bahreyn
%0,03
Almanya
%0,03
BAE
%0,02
Avusturalya
%0,02
Yeni Zelanda
%0,02
Kaynakça:
Emerging findings from the forthcoming 2014 Global Humanitarian Assistance (GHA) Report
Highlights; http: //www.globalhumanitarianassistance.org/wp-content/uploads/2014/06/GHA2014 highlights-summary-1.pdf (erişim: 27 Haziran 2014)
OECD Newsroom; “Aid to developing countries rebounds in 2013 to reach an all-time high” http:
//www.oecd.org/newsroom/aid-to-developing-countries-rebounds-in-2013-to-reach-an-all-timehigh.htm (erişim: 27 Haziran 2014)
Provost, Claire, “Foreign aid reaches record high”, The Guardian, Tuesday 8 April 2014. http: //
www.theguardian.com/global-development/2014/apr/08/foreign-aid-spending-developingcountries (erişim: 26 Haziran 2014)
151
DONÖR ÜLKE YADIMLARI
İNSANİ YARDIMLARIN GSMH’YE ORANI
FAALIYETLER
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
EK-1: OECD-DAC RESMİ KALKINMA YARDIMI ALAN
ÜLKELER LİSTESİ (2013)
En Az Gelişmiş
Ülkeler
Afganistan
Angola
Bangladeş
Benin
Butan
Burkina Faso
Burundi
Kamboçya
Orta Afrika Cumh.
Çad
Komorlar
Kongo Dem. Cumh.
Cibuti
Ekvator Ginesi
Eritre
Etyopya
Gambiya
Gine
Gine-Bissau
Haiti
Kiribati
Laos
Lesoto
Liberya
Madagaskar
Malavi
Mali
Moritanya
Mozambik
Myanmar
Nepal
Nijer
Ruanda
Samoa
Sao Tome ve Principe
Senegal
Sierra Leone
Solomon Adaları
Somali
Güney Sudan
Sudan
Tanzanya
Doğu Timor
Togo
Tuvalu
Uganda
Vanuatu
Yemen
Zambiya
Diğer Düşük Gelirli
Ülkeler (2010 yılında kişi
başına GSMH <=1005
ABD Doları)
Kenya
Kore Dem. Cumh.
Kırgızistan
Tacikistan
Zimbabve
Düşük Orta Gelirli Ülkeler
ve Topraklar (2010 yılında
kişi başına GSMH
1006-3975 ABD Doları)
Ermenistan
Belize
Bolivya
Kamerun
Cape Verde
Kongo Cumh.
Fildişi Sahili
Mısır
El Salvador
Fiji
Gürcistan
Gana
Guatemala
Guyana
Honduras
Hindistan
Endonezya
Irak
Kosova
Marshall Adaları
Mikronezya Federe Dev.
Moldova
Moğolistan
Fas
Nikaragua
Nijerya
Pakistan
Papua Yeni Gine
Paraguay
Filipinler
Sri Lanka
Svaziland
Suriye
Tokelau
Tonga
Türkmenistan
Ukrayna
Özbekistan
Vietnam
Batı Şeria ve Gazze
• Güney Sudan “Diğer Düşük Gelirli Ülkeler” statüsünden “En Az Gelişmiş Ülkeler” statüsüne geçirilmiştir.
• Cezayir “Üst Orta Gelirli Ülkeler” statüsüne alınmıştır.
152
Üst Orta Gelirli Ülkeler
ve Topraklar (2010 yılında
kişi başına GSMH 397612275 ABD Doları)
Arnavutluk
Cezayir
Anguilla
Antigua ve Barbuda
Arjantin
Azerbaycan
Beyaz Rusya
Bosna-Hersek
Botsvana
Brezilya
Şili
Çin
Kolombiya
Cook Adaları
Kosta Rika
Küba
Dominika
Dominik Cumh.
Ekvator
Makedonya
Gabon
Grenada
İran
Jamaika
Ürdün
Kazakistan
Lübnan
Libya
Malezya
Maldivler
Morityus
Meksika
Karadağ
Montserrat
Namibya
Nauru
Niue
Palau
Panama
Peru
Sırbistan
Seyşeller
Güney Afrika
St. Helena
St. Kitts-Nevis
St. Lucia
St. Vincent ve Grenadinler
Surinam
Tayland
Tunus
Türkiye
Uruguay
Venezuela
Wallis ve Futuna
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALIYETLER
EK-2: TÜRKİYE’NİN İKİ TARAFLI RESMİ KALKINMA YARDIMLARININ
ÜLKELERE DAĞILIMI (2013; milyon ABD Doları)
II. AFRİKA TOPLAM
II.A. Kuzey Sahra Toplam
Cezayir
Mısır
Libya
Fas
Tunus
Kuzey Sahra Bölgesel
II.B. Güney Sahra Toplam
Angola
Benin
Botsvana
Burkina Faso
Burundi
Kamerun
Cape Verde
Orta Afrika Cumh.
Çad
Komor Adaları
Kongo Dem. Cumh.
Kongo Cumh.
Fildişi Sahili
Cibuti
Ekvator Ginesi
Eritre
Etyopya
Gabon
Gambiya
Gana
Gine
Gine-Bissau
Kenya
Lesoto
Liberya
Madagaskar
Malavi
Mali
Moritanya
Morityus
Mozambik
Namibya
Nijer
Nijerya
Ruanda
Senegal
Seyşeller
Sierra Leone
Somali
Güney Afrika Cumh.
Güney Sudan
Sudan
Svaziland
Tanzanya
Togo
Uganda
Zambiya
Zimbabve
Güney Sahra Bölgesel
II.C. Afrika Bölgesel
782,73
591,80
2,15
538,83
4,03
2,75
36,19
7,85
190,93
0,08
1,17
0,03
0,37
0,50
2,46
0,05
1,03
1,13
0,37
1,46
0,28
0,84
1,39
0,02
2,20
2,98
0,39
1,12
2,11
0,76
1,24
5,05
0,39
0,22
0,39
0,19
6,10
4,65
0,23
0,65
0,09
9,62
1,34
0,49
5,06
0,06
0,17
115,74
0,59
1,07
6,34
0,12
1,42
0,38
1,72
0,52
0,34
6,02
III. AMERİKA TOPLAM
III.A. Kuzey ve Orta
Amerika Toplam
Belize
Küba
Dominik Cumh.
Guatemala
Haiti
Honduras
Jamaika
Meksika
Nikaragua
St. Lucia
St. Vincent ve Grenadinler
Kuzey ve Orta Amerika
Bölgesel
III.B. Güney Amerika
Toplam
Arjantin
Bolivya
Brezilya
Şili
Kolombiya
Ekvator
Guyana
Paraguay
Peru
Surinam
Uruguay
Venezuela
Güney Amerika Bölgesel
III.C. Amerika Bölgesel
V. OKYANUSYA TOPLAM
Fiji
Nauru
Papua Yeni Gine
Samoa
Solomon Adaları
Tonga
Tuvalu
Vanuatu
Okyanusya Bölgesel
I. Avrupa
II. Afrika
III. Amerika
IV. Asya
V. Okyanusya
DÜNYA TOPLAM
3,97
1,61
0,01
0,25
0,07
0,01
0,68
0,01
0,05
0,19
0,01
0,14
0,06
0,13
2,08
0,07
0,01
1,14
0,17
0,32
0,01
0,03
0,01
0,05
0,05
0,04
0,01
0,17
0,28
0,54
0,04
0,03
0,02
0,07
0,08
0,01
0,08
0,16
0,05
97,96
782,73
3,97
2.271,47
0,54
3.156,67
153
EKLER
I. AVRUPA TOPLAM
97,96
Arnavutluk
9,24
Belarus
1,17
Bosna-Hersek
22,28
Kosova
15,26
Makedonya
13,19
Moldova
6,12
Hırvatistan
0,48
Karadağ
13,32
Sırbistan
6,06
Ukrayna
5,42
Avrupa Bölgesel
5,42
IV. ASYA TOPLAM
2.271,47
IV.A. Orta Doğu
1.766,54
Toplam
İran
13,28
Irak
27,74
Ürdün
3,42
Lübnan
5,72
Suriye
1.638,50
Filistin
69,48
Yemen
7,81
Orta Doğu Bölgesel
0,59
IV.B. Güney ve Orta Asya
484,25
Toplam
Afganistan
89,73
Ermenistan
0,26
Azerbaycan
28,68
Bangladeş
3,01
Butan
0,01
Gürcistan
11,13
Hindistan
0,67
Kazakistan
39,30
Kırgızistan
131,55
Maldivler
0,53
Myanmar
14,60
Nepal
0,39
Pakistan
49,98
Sri Lanka
0,41
Tacikistan
2,95
Türkmenistan
15,76
Özbekistan
7,00
Orta Asya Bölgesel
3,31
Güney Asya Bölgesel
0,23
Güney ve Orta Asya Bölgesel
84,75
IV.C. Uzak Doğu Toplam
18,29
Kamboçya
0,11
Çin
5,04
Endonezya
3,51
Kore Dem. Cumh.
0,02
Laos
0,13
Malezya
0,46
Moğolistan
6,68
Filipinler
1,41
Tayland
0,47
Vietnam
0,09
Uzak Doğu Bölgesel
0,37
IV.D. Asya Bölgesel
2,39
FAALIYETLER
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
EK-3: TİKA PROGRAM KOORDİNASYON
OFİSLERİ İLETİŞİM BİLGİLERİ
ÜLKE
ADRES
E-POSTA
TELEFON / FAKS
AFGANİSTAN
KABİL PKO
Kart-e Char Tepe-i Selam
Kabil / Afganistan
[email protected]
T: +93 (0)796 38 95 38
+93 (0) 796 38 95 31
F: +93 (0)796 38 95 38
+93 (0) 796 38 95 31
AFGANİSTAN
MEZAR-I ŞERİF PKO
Karte Zehirruddin Faryabi 2. Mah. 3.Sok. No: 193
Mezar-ı Şerif / Afganistan
[email protected]
T: +93 75 501 36 41
F: +93 77 840 47 19
ARNAVUTLUK
TİRAN PKO
Elbasan yolu, 125/1,
Tiran / Arnavutluk
[email protected]
T: +355 4 236 64 16
F: +355 4 236 64 18
AZERBAYCAN
BAKÜ PKO
Hagani Cad. No: 31/24, AZ1095
Bakü / Azerbaycan
[email protected]
T: +994 12 493 10 24
+994 12 493 64 24
F: +994 12 493 64 24
BOSNA-HERSEK
SARAYBOSNA PKO
Radnička 25, 71000
Saraybosna / Bosna-Hersek
[email protected]
T: +387 33 558 145
+387 33 225 964
F: +387 33 558 146
ETYOPYA
ADDİS ABABA PKO
Bole Kifle Ketema Kebele 03, No: 625
Addis Ababa / Etyopya [email protected]
+251 11 662 67 55/51
+251 11 662 6752
FİLİSTİN
KUDÜS PKO
Nablus Yolu Sheikh Jarrah, 87
Kudüs / İsrail
[email protected]
T: +972 2 532 23 96
F: +972 2 540 02 08
FİLİSTİN
GAZZE İRTİBAT OFİSİ
Gazze Şehri, al-Rashed Caddesi, Balıkçılar Limanı
Karşısı, Hanadi Apartmanı, Kat: 12 No: 3
Gazze / Filistin Ulusal Yönetimi
[email protected]
F: +970 8 283 8032
FİLİSTİN
RAMALLAH-Ek Hizmet Binası
Kolej Sokak No: 9,
Ramallah / Filistin Ulusal Yönetimi
[email protected]
T: (970) 2 297 47 44-5
154
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALIYETLER
T: +995 32 2 99 84 16
+ 995 32 2 38 10 43
F: + 995 32 2 98 54 30
[email protected]
T: +382 (0)20 652 000
+382 (0) 20 652 001
F: +382 (0)20 652 802
ASTANA PKO
Konayev Sokak No: 27/3
Astana / Kazakistan
[email protected]
T: (+7 7172)43-49-43
KAZAKİSTAN
ALMATI İRTİBAT OFİSİ
Kazıbek-bi Cad. No: 117/86,Kapı No: 205
Almatı / Kazakistan
[email protected]
(+7 7172)43-49-43
KENYA
NAİROBİ PKO
Camphor Yolu, No. 62 Runda 2673-00621 (posta
kodu)
Nairobi / Kenya
[email protected]
T: +254 20 214 0328
+254 20 214 0329
F: +254 20 214 03 27
KIRGIZİSTAN
BİŞKEK PKO
Aydaraliyev (eski Novosibirskaya) Sok No: 5,
720017
Bişkek / Kırgızistan [email protected]
T: +996 (312)564956
+996 (312)298327
+996 (554)451308
F: + 996 (312) 549346
KOSOVA
PRİŞTİNE PKO
Eduard Lir Caddesi No. 4 – Arberia, 10 000
Priştine / Kosova
[email protected]
T: +381 (0)38 604 454
+381 (0)38 225 354
F: +381 (0)38 604 453
LİBYA
TRABLUS PKO
El Nasr Caddesi, El Nergiz Sokak,
Khalife Nureddin El Kobbi Villası,
El Mansura Trablus / Libya
[email protected]
T: +218 21 444 06 99
+218 21 334 64 50
F: +218 21 334 64 50
+218 21 444 06 99
MAKEDONYA
ÜSKÜP PKO
Pitu Guli Caddesi, No: 3 Vodno
Üsküp / Makedonya
[email protected]
T: +389 230 916 25
F: +389 230 916 26
TİFLİS PKO
S. Mgaloblişvili Sok. No.14, 0160,
Tiflis / Gürcistan
KARADAĞ
PODGORİTSA PKO
Vlaha Bukovca Sokak, No: 2, Stari Aerodrom
81000
Podgoritsa / Karadağ
KAZAKİSTAN
155
EKLER
[email protected]
GÜRCİSTAN
FAALIYETLER
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
EK-3: TİKA PROGRAM KOORDİNASYON
OFİSLERİ İLETİŞİM BİLGİLERİ
ÜLKE
ADRES
E-POSTA
TELEFON / FAKS
MISIR
KAHİRE PKO
Muhammed Salih Caddesi, No: 14
Dokki / Kahire / Mısır
[email protected]
T: (00202) 37493419
MOĞOLİSTAN
ULANBATOR PKO
1 Meydanı Bodi Kulesi 6. Kat No: 601
Ulanbator / Moğolistan
[email protected]
T: +976 11 32 12 78
+976 11 31 05 14
F: +976 11 327668
MOLDOVA
KİŞİNEV PKO
Sfatul Tarii sok. 26/1
Kişinev / Moldova
[email protected]
T: +373 22 22 35 54
+373 29 24 65-66-67
F: +373 22 22 33 04
MYANMAR
MYANMAR PKO
T.C. Nepido Büyükelçiliği
No.19 (AB), Kan Yeik Thar Street,
Mayangone Township, Yangon, Myanmar
[email protected]
T: +959 420 197 444
NİJER
NİAMEY PKO:
Quartier Koira Kano Parcelle K de l’ilot 2232
Niamey
[email protected]
T: 0022720370700
ÖZBEKİSTAN
TAŞKENT PKO
V. Vahidov Ko’chasi, No: 52 Yakasaray,
Taşkent / Özbekistan
[email protected]
+998 71 252 54 57
+998 71 256 66 19
F: +998 71 252 59 51
PAKİSTAN
İSLAMABAD PKO
Bölge F-7/2, 13. Cadde, No: 30
İslamabad / Pakistan
[email protected]
T: +92 51 260 97 48
+92 51 260 97 50-52
F: +92 51 260 97 49
SENEGAL
DAKAR PKO
Almadies Yolu, No: 22 9. Bölge
Dakar / Senegal
[email protected]
+221 33 869 80 88
+221 33 869 80 89
+221 77 818 97 52
F: +221 33 860 51 46
SIRBİSTAN
BELGRAD PKO
Uziçka 58b, 11000
Belgrad / Sırbistan
[email protected]
T: +381 11 266 20 23
+381 11 266 20 33
F: +381 11 266 2043
156
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALIYETLER
+252 618 868 487
+252 699 322 233
HARTUM PKO
21. Mahalle, No: 247, Riyad
Hartum / Sudan
[email protected]
T: + 249 183 251 457
+ 249 183 251 458
F: + 249 183 251 459
SUDAN
NYALA İRTİBAT OFİSİ
Nyala Town Hay-el Cinema Blok No 5 Daire No:
12/18
Nyala / Sudan
[email protected]
T: + 249 183 251 457
+ 249 183 251 458
F: + 249 183 251 459
SURİYE
ŞAM PKO
Mezzeh Vellat Garbiye Saad bin Ebi Vakkas Cad. No:
39/1
Şam / Suriye
[email protected]
T: +963 11 612 16 30
F: +693 11 613 20 71
TACİKİSTAN
DUŞANBE PKO
Turdiyeva Sok. No: 12
Duşanbe / Tacikistan
[email protected]
T: +99 2372 21 90 41
+99 2372 27 29 08.
F: +99 2372 51 01 22
TUNUS
TUNUS PKO
Mohamed V Caddesi, 47 Sokak, 1082
Tunus
[email protected]
T: 216 7 013 23 24
F: 216 7 176 70 45
TÜRKMENİSTAN
AŞKABAT PKO
Muallimler Caddesi, 1. Geçit No: 4,744000
Aşkabat / Türkmenistan
[email protected]
T: +99 312 94 53 73
+99 312 94 62 82
F: +99 312 94 52 70
UKRAYNA
KİEV PKO
Lüteranskaya Sok. No: 13/21
Kiev / Ukrayna
[email protected]
T: +38 044 278 73 80
F: +38 044 278 29 67
UKRAYNA
KIRIM İRTİBAT OFİSİ
Keçkemetskaya Caddesi, No: 24, Akmescit
Kırım / Ukrayna
[email protected]
T: +38 0652 543 420
+38 0652 260 798
F: +38 0652 543 419
YEMEN
SANA PKO
Fajju Attan Sok. Qaati’l-Qimme Li’l-A’ras arkası,
Gramer Okulu önü
Sana / Yemen
[email protected]
T: +96 701 434 682
F: +96 701 434 662
MOGADİŞU PKO
Lido Bölgesi
Mogadişu / Somali
SUDAN
157
EKLER
MogadishuPKO@tika.
gov.tr
SOMALİ
FAALIYETLER
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
GRAFİK VE TABLO LİSTESİ
GRAFİKLER
Grafik 1: OECD Ülkeleri Yıllık Ortalama Reel Büyüme Tahminleri (2012-2017; %)
Grafik 2: Türkiye’nin Toplam Kalkınma Yardımları (2013; milyon ABD Doları)
Grafik 3: Türkiye’nin Toplam Kalkınma Yardımları (2011-2013; milyon ABD Doları)
Grafik 4: Türkiye’nin Resmi Kalkınma Yardımlarının Ana Dağılımı (2013; milyon ABD Doları)
Grafik 5: Türkiye’nin Resmi Kalkınma Yardımları (2002-2013; milyon ABD Doları)
Grafik 6: Türkiye’nin İki Taraflı Resmi Kalkınma Yardımlarının Kategorilere Dağılımı (2013; milyon ABD Doları)
Grafik 7: Proje Program Yardımı ve Teknik İşbirliği Yardımlarının Sektörlere Dağılımı (2013; milyon ABD Doları)
Grafik 8: Sosyal Altyapıların Geliştirilmesi Projelerinin Alt Sektörlere Dağılımı (2013; milyon ABD Doları)
Grafik 9: Ekonomik Altyapıların Geliştirilmesi Yardımlarının Alt Sektörlere Dağılımı (2013; milyon ABD Doları)
Grafik 10: Üretim Sektörleri Yardımlarının Alt Sektörlere Dağılımı (2013; milyon ABD Doları)
Grafik 11: Türkiye’nin Acil ve İnsani Yardımları (2005-2013; milyon ABD Doları)
Grafik 12: En Çok Acil Yardım Alan Ülkeler (2013; milyon ABD Doları)
Grafik 13: Türkiye’ye Gelen Sığınmacıların Ülkelerine Göre Dağılımı (2013; Kişi Sayısı)
Grafik 14: Yönetim Giderleri/RKY (%)
Grafik 15: Uluslararası Kuruluşlara Yapılan Ödemelerin Dağılımı (2013; milyon ABD Doları)
Grafik 16: Uluslararası Kuruluşlara Yapılan Katkılar (1998-2013; milyon ABD Doları)
Grafik 17: Diğer Resmi Akımlar (2013; milyon ABD Doları)
Grafik 18: Türkiye’nin Doğrudan Yatırımları (2010-2013; milyon ABD Doları)
Grafik 19: Türkiye’nin Doğrudan Yatırımlarının Ülkesel Dağılımı (2013; milyon ABD Doları)
Grafik 20: Türkiye STK Yardımları (2005-2013; milyon ABD Doları)
Grafik 21: Türkiye STK Yardımlarının Bölgesel Dağılımı (2013; milyon ABD Doları)
Grafik 22: Türk STK’larının En Çok Yardım Ettiği Ülkeler (2013; milyon ABD Doları)
Grafik 23: 5 Milyon Doların Üzerinde Ayni ve Nakdi Yardım Yapan STK’lar (2013)
Grafik 24: Türkiye’nin İki Taraflı Resmi Kalkınma Yardımlarının Bölgesel Dağılımı (2013; milyon ABD Doları)
Grafik 25: Türkiye’nin Yardımlarından En Çok Yararlanan Ülkeler (2013; milyon ABD Doları)
Grafik 26: En Çok Yardım Alan Balkan Ülkeleri (2013; milyon ABD Doları)
Grafik 27: En Çok Yardım Alan Asya Ülkeleri (2013; milyon ABD Doları)
Grafik 28: En Çok Yardım Alan Afrika Ülkeleri (2013; milyon ABD Doları)
Grafik 29: Türkiye’den En Az Gelişmiş Ülkelere Yapılan Yardımlar (2008-2013; milyon ABD Doları)
Grafik 30: Kurumların Uluslararası Kuruluşlara Yaptığı Ödemeler (2013; milyon ABD Doları)
Grafik 31: Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Yardımları (2013; milyon ABD Doları)
Grafik 32: OECD-DAC Üyesi Ülkeler ve Türkiye’nin Resmi Kalkınma Yardımları (2013; milyon ABD Doları)
Grafik 33: OECD-DAC Üyesi Ülkeler ve Türkiye’nin Net RKY/GSMH Oranları (2013; %) (BM hedefi: %0,7)
Grafik 34: En Çok İnsani Yardım Yapan Donörler (2013; milyon ABD Doları)
Grafik 35: Donörlerin İnsani Yardımlarında Yıllık Değişim (2012-2013)
15
16
17
18
19
20
24
24
45
54
56
56
67
68
69
69
71
72
72
75
75
75
76
87
88
89
89
89
127
129
129
144
144
146
148
TABLOLAR
Tablo 1: Türkiye’nin Toplam Kalkınma Yardımlarının Karşılaştırılması (2012-2013)
Tablo 2: Türkiye Resmi Kalkınma Yardımlarının Kategorileri (2013; milyon ABD Doları)
Tablo 3: Dünyada Aşırı Yoksulluk (2013)
Tablo 4: Suriyeli Misafirlerin Bulundukları İller / Kamplar ve Misafir Sayıları (2013 sonu)
Tablo 5: Suriye’den Gelen-Suriye’ye Dönen Misafir Sayısı (2013 sonu)
Tablo 6: Türkiye Kalkınma Yardımlarının Yönetim Giderleri (2004-2013; milyon ABD Doları)
Tablo 7: Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Katkı Yaptığı Uluslararası Kuruluşlar
Tablo 8: Türkiye’nin Doğrudan Yatırımlarının Ülkesel Dağılımı (2013; milyon ABD Doları)
Tablo 9: En Çok Yardım Yapan Sivil Toplum Kuruluşları (2013; milyon ABD Doları)
Tablo 10: En Az Gelişmiş Ülkeler (2013)
Tablo 11: Türkiye’den En Az Gelişmiş Ülkelere Yapılan Yardımlar (2013; milyon ABD Doları)
Tablo 12: Emniyet Genel Müdürlüğü’nün Kalkınma Yardımı Faaliyetleri (2013)
158
19
21
46
57
57
68
70
73
76
125
126
133
TÜRKİYE KALKINMA YARDIMLARI RAPORU 2013
FAALİYETLER
FAALIYETLER
KISALTMALAR
Avrupa Birliği
Amerika Birleşik Devletleri
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı
Barış İçin Ortaklık
Barış İçin Ortaklık Eğitim Merkezi
Bir İnsan Dünyaya Bedeldir Sağlık ve Eğitim Köyleri Gönüllüleri Derneği
Birleşmiş Milletler
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu
Çoklu Çakışan Sektörlerin Geliştirilmesi
Kalkınma Yardımları Komitesi
Diğer Resmi Akımlar
Devlet Su İşleri
Doğrudan Yatırımlar
En Az Gelişmiş Ülkeler
Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası
Elektrokardiyografi
Ekonomik Altyapıların Geliştirilmesi
Gıda ve Tarım Örgütü
Gayrisafi Milli Hasıla
Gayrisafi Yurtiçi Hasıla
İnsani Yardım Vakfı
İslam İşbirliği Teşkilatı
Japon Uluslararası İşbirliği Ajansı
Küçük ve Orta Ölçekli İşletme
Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı
Kalkınma Yardım(lar)ı
Orta Doğu ve Kuzey Afrika
Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı
Ostim Ahi Evran Mesleki Eğitimi Geliştirme, Girişimci Yetiştirme ve Toplumsal Kalkınmayı Destekleme Derneği
Program Koordinasyon Ofisi
Proje Program Yardımları
Resmi Kalkınma Yardımları
Resmi Kalkınma Yardımlarının Gayrisafi Milli Hasılaya oranı
İslam Ülkeleri İstatistik, Ekonomik, Sosyal Araştırma ve Eğitim Merkezi
Sosyal Altyapıların Geliştirilmesi
Sivil Toplum Kuruluşu
Sivil Toplum Kuruluşları Yardımları
Türkiye Cumhuriyeti
Teknik İşbirliği
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu
TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi
Türkiye İstatistik Kurumu
Türkiye Sanayi Sevk ve İdare Enstitüsü
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü
Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Örgütü
Birleşmiş Milletler Yakın Doğu’daki Filistinli Mülteciler için Yardım ve Bayındırlık Ajansı
Üretim Sektörlerinin Geliştirilmesi
EKLER
AB
ABD
AFAD
BİO
BİOEM
BİSEG
BM
BMMYK
BTK
ÇOKLU Ç.S.GLŞ.
DAC
DRA
DSİ
DYT
EAGÜ
EBRD
EKG
EKONOMİK A.Y.GLŞ.
FAO
GSMH
GSYİH
İHH
İİT
JICA
KOBİ
KOSGEB
KY
MENA
NATO
OECD
OMEG
PKO
PPY
RKY
RKY/GSMH
SESRIC
SOSYAL A.Y.GLŞ.
STK
STKY
T.C.
Tİ
TİKA
TÜBİTAK
TÜBİTAK MAM
TÜİK
TÜSSİDE
UNESCO
UNIDO
UNRWA
ÜRETİM S.GLŞ.
159
RAPORU HAZIRLAYANLAR
Füsun Gür,
Nurdan Çakır, Şevki Mert Barış,
Alper Eren, Ali Fuat Cebeci,
Ayşe Dilsizoğlu, Bilge Sungur,
Haluk Yıldız, Zeynep Ercan,
Muhammed Ömer Ersoy
İLETİŞİM
TİKA
TASARIM
Finar Kurumsal
BASKI
Bilnet Baskı Çözümleri
FOTOĞRAFLAR
TİKA Basın ve Tanıtım Birimi
AA Arşivi
ISBN
978-975-19-6259-1
ISBN 978-975-19-6259-1
T.C. BAŞBAKANLIK
TÜRK İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON AJANSI BAŞKANLIĞI
ATATÜRK BULVARI NO: 15 ULUS/ANKARA
TEL: 0 312 508 10 00
TÜRK İŞBİRLİĞİ VE KOORDİNASYON AJANSI BAŞKANLIĞI

Benzer belgeler