Intel Education: Etkili Projelerin Tasarımı: Veriye Dayalı Düşünme

Etkili Projelerin Tasarımı : Öğrencilerin İlgisini Çekmeye Yönelik Proje Tabanlı Üniteler
Verilerle Düşünme
Verilerle Düşünme
Kısa zaman once, insanların karar vermek için ihtiyaç duyduğu bilgiler basit ve
hazırdı. Bugün, hayat gittikçe karmaşıklaşmaya devam ettikçe, bilgi önceden
olduğundan daha yaygın ve belirsiz hale geliyor. Bu yüzden; öğrenme ve
yaşamda başarı, verilerin etkin bir biçimde nasıl yorumlanacağı ve kullanılacağın
dair bir kavrayış gerektirir.
Verilerle düşünmeyi
dahil eden ünite planı
örnekleri
Ayılarla Tanışalım
Kırmızı Işık, Yeşil Işık
Robin’e Ne oldu?
Eğilimlerin İzinde
Tüketiciler olarak, verileri günlük yaşamımızda kullanırız – ilaç ya da sağlık
uygulamalarını seçmek, yaşanacak bir yere karar vermek, ya da eğitim, politika
ve uygulamayla ilgili yargılarda bulunmak için. Demokratik bir toplumun
okuryazar vatandaşları olarak, zekice verilerle akıl yürütmeye ve onları
yorumlamaya davet ediliriz. Gazete ve televizyon haberleri, beslenme, yaygın ilaçların yan etkileri ve güncel seçimlere
yönelik anketler hakkında zekice yorumlamamız gereken verilerle doludur. Bu verilerle düşünmek için; okuduğumuz,
gördüğümüz ve duyduğumuz şeylerin güvenilirliğini değerlendirmeli ve önümüze atılan veriler hakkında düşünürken eleştirel
ve ince ayrımlar yapmalıyız (Rubin, 2005).
Verilerle Düşünmenin Önemi >
Internet ve diğer kitle iletişim araçları aracılığıyla, 21’inci yüzyıl vatandaşlarının sonsuz sayıda konu hakkındaa neredeyse
sınırsız miktarda veriye erişimi vardır. Sınıfta gerçek verileri kullanan gerçeğe uygun deneyimler öğrencileri, verileri
yaşamlarında etkin ve sorumlu bir biçimde kullanmaya hazırlar.
Verilerle Düşünmede Kullanılan Beceriler >
Verilerle düşünme 21’inci yüzyıl becerilerini- özellikle de problem çözme, eleştirel ve sistematik düşünme, yaratıcılık ve
iletişimi- içeren, özel bir düşünme türüdür.
Sınıfta Verilerle Düşünme >
Öğrenciler, verilerle düşünmeyi ilk olarak verilerin toplanmasını, analizini ve yorumlanmasını gerektiren projeler üzerinde
çalışarak öğrenirler.
Ilkokul seviyesindeki öğrenciler, veri toplama ve analiz etmede temel beceriler geliştirebilirler. Örneğin, Ayılarla Tanışalım
’da ikinci sınıf öğrencileri, temel soruyu – ‘Diğer hayvanlar gibi miyiz?- cevaplamak için ayılara tüm açılardan bakar.
Yerel bir okulun yakınında bir araba ve yaya kazası olduktan sonra, endişeli beşinci sınıf öğrencileri, anne,-babalar ve
komşular, Kırmızı Işık, Yeşil Işık ’ta bir semt güvenlik projesine başlamak için veri toplar ve yorumlarlar.
Robin’e Ne Oldu? ’da yerel bir vahşi yaşam kurtarma merkezinden gelen vahşi yaşama zarar konusundaki gerçek verileri
kullanarak, ortaokul öğrencileri hangi hayvan türlerine zarar verildiğini ve bu zararın sebeplerini öğrenirler.
Eğilimlerin İzinde ’de, lise öğrencileri ilgilendikleri bir konu seçerek ve zaman içinde konuyla ilgili veri toplayarak ve
bulgularının uygulamalarını tahmin ederek, bir istatistikçi rolünü üstlenirler.
Referanslar
Beyer, B. K. (2000). Teaching thinking skills—Defining the problem. In A. L. Costa (Ed.), Developing minds: A resource book
for teaching thinking (pp. 35–40). Alexandria, VA: ASCD.
Friel, S. N., & Bright, G. W. (1998). Teach-Stat: A model for professional development in data analysis and statistics for
teachers K–6. In S. P. Lajoie (Ed.), Reflections on statistics: Learning, teaching, and assessment in grades K–12 (pp. 89–
117). Mahwha, NJ: Erlbaum.
Konald, C., & Higgins, T. L. (2003). Reasoning about data. In J. Kilpatrick, W. G. Martin, & D. Schifter (Eds.), A research
companion to principles and standards for school mathematics (pp. 193–215). Reston, VA: NCTM.
Moore, D. (1990). Uncertainty. In L. A. Steen (Ed), On the shoulders of giants: New approaches to numeracy (pp. 95–138).
Washington, DC: National Academy Press.
Rubin, A. (2005). Math that matters. Hands On: A Journal for Mathematics and Science Educators, 28(1), 3–7.
Swartz, R. J. (2000). Thinking about decisions. In A. L. Costa (Ed.), Developing minds: A resource book for teaching
thinking (pp. 58–66). Alexandria, VA: ASCD
Etkili Projelerin Tasarımı: Verilerle Düşünme
Verilerle Düşünmenin Önemi
Verilerle Düşünmenin Önemi
Örneklerin nasıl alındığı ve verilerin nasıl analiz edildiği ve iletildiğine dair bir kavrayış olmadan, kişi; çevre, sağlık
hizmetleri, eğitim kalitesi ve eşitlik gibi günümüzün önemli politik tartışmaların çoğuna etkin bir şekilde katılamaz
(Konold & Higgins, 2003). Verilerin aydın ve etik kullanımı, önemli konuşmaları, soyutlanmış olaylar ve kişisel fikirlerden
ziyade, somut bilgilerden çıkarılmış genellemeler üzerine odaklayabilir.
Farklı türde verileri toplama ve yorumlamada yetkin olan bireylerin; kişisel ve politik yaşamlarının her açısında iyi
kararlar almalarına yardımcı olmaya yönelik, kullanımlarında olan araçları vardır. Örneğin, toplum örgütleri,
elemanlarının gereksinimlerini en etkin biçimde karşılayacak projeler geliştirmek için, şimdiki ve olası üyelerle ilgili veriler
toplar. Kişisel yaşamlarında bireyler, ürün ve hizmetlerin fiyatlarını ve özelliklerini karşılaştırır, tıbbi tedavileri araştırır ve
finansal kararlar alırlar.
Şu anda çoğu meslek, verilerin etkin bir biçimde nasıl toplanacağı ve kullanılacağına dair bir kavrayış gerektirir. Örneğin:
Çiftçiler ve tarım ticareti, hasat tahminleri ve tarım alanı denemelerinin sonuçlarını kullanır.
Mühendisler, ürün performansı, kalitesi ve güvenilirliğiyle ilgili verilerle ilgilenir.
İmalat işçilerinden, süreç kontrolüne yönelik verileri kaydetmeleri ve bunlara gore hareket etmeleri giderek daha
çok istenir.
Sağlık bilimi alanındaki insanlar, tıbbi araştırmalardan gelen verilerin yanısıra maliyet ve etkiye yönelik verilerle
mücadele ederler.
Iş, her çeşit veriyle ilgilidir: maliyet, karlar, satışlar, tahminler, piyasa araştırması ve çok daha fazlası (Moore,
1990).
Bilgi çağında – her gün verilerle bombardımana tutulduğumuz bir çağ- yaşıyoruz.
Kullanım Koşulları, *Ticari Markalar ve Gizlilik ©Intel Corporation
Etkili Projelerin Tasarımı: Verilerle Düşünme
Verilerle Düşünmede Kullanılan Beceriler
Verilerle Düşünmede Kullanılan Beceriler
Verilerle düşünme, birçok 21’inci yüzyıl becerisini- özellikle de problem çözme, eleştirel ve sistematik düşünme,
yaratıcılık ve iletişim- içeren, özel bir düşünme türüdür. Verilerle düşünme, sık sık işbirliği ve özyönlendirme de içerir.
Verilerle düşünen öğrenciler, birçok karmaşık düşünme becerisiyle meşgul olurlar. Bu öğrenciler:
Analiz eder, yorumlar ve verilerden yerinde çıkarsamalar yaparlar
Verilerden ima ve sonuçlar çıkarırlar
Güçlü yönleri, sınırlılıkları ve bilgi ve verilerin değerini sonuç getiren yollarla değerlendirmek için kriterler oluşturur
ve uygularlar
Kanıtlar ve istatistiki verilere dayalı sonuçlar oluşturur ve bunları aktarırlar
Hızlı, bilgi temelli bir toplum bağlamında, verilerle düşünme ve akıl yürütme hem ıraksak hem de yakınsak düşünme
gerektirir.
Iraksak düşünme ‘Ya... olursa?’ sorusunu cevaplamak için yaratıcılık gerektirir. Iraksak düşünmede öğrenciler, verileri
izlemek, ya da analiz etmek ve çıkarımlar yapmak için istatistiki sorular oluşturdukları zaman, düşünebildikleri birçok
senaryo ve fikir oluştururlar. Bu, öğrencileri verilere farklı bakış açılarından bakmaya teşvik eder.
Yakınsak düşünme, verileri birçok perspektiften analiz etmek için öğrencilerin iyi akıl yürütme ve sağduyu kullanmalarını
sağlar. Bu tür düşünme öğrencilerin, bir dizi kritere dayanarak, en fazla potansiyeli olan istatistiki soruyu seçmelerine izin
verir.
Verilerle düşünme, tek bir olay değildir. Aslında, verilerle düşünmenin beş aşamalı bir süreç olduğu düşünülebilir:
1. Sağlam bir istatistiki soru oluşturma
2. Uygun ve tarafsız veri toplama
3. Veriyi analiz etme ve yorumlama
4. Veriyi değerlendirme ve sentezleme
5. Sonuçlar oluşturma ve bunları aktarma (Friel & Bright, 1998)
Veriler hakkında zekice düşünme ve akıl yürütme, öğrencileri tipik olarak sınıflarda uyguladıkları grafiğe dökme ve veri
toplama becerilerinin ötesine taşır (Konold & Higgins, 2003). Öğrencilerin iletişim, işbirliği ve akıl yürütme becerilerinde
de yeterliliklerini arttırmaları gerekir.
Kullanım Koşulları, *Ticari Markalar ve Gizlilik ©Intel Corporation
Etkili Projelerin Tasarımı: Verilerle Düşünme
Sınıfta Verilerle Düşünme
Sınıfta Verilerle Düşünme
Veri, sayılardan daha fazlasıdır ve verilerle düşünme matematikle sınırlı değildir. Veri, istatistiki bilgilerin yanısıra,
gözlem kayıtları ya da ropörtajlar da olabilir. Verilerle düşünme, tüm konu alanlarının önemli bir ögesidir. Öğrenciler
gerek okullarının demografik yönelimlerini analiz ederek semtlerinde tarihi bir araştırma yapıyor olsunlar, gerek bir edebi
eseri yorumluyor olsunlar, öğrenciler farklı tür kanıtlar hakkında sistematik bir biçimde düşünmeli ve bulduklarına yönelik
sonuçlar çıkarmalıdırlar. Metodlarını ve bulgularını, başkalarına da aktarmalıdırlar. Gerçek dünyaya ait durumları
açıklamak ve bunlar hakkında akıl yürütmeye yönelik modeller oluşturmak için, öğrenciler veri analizi araçlarını tüm
derslerinde ve yaşamlarında kullanabilirler.
Öğrenciler, verilerle çalışmayı öncelikle verilerin toplanmasını, analizini ve yorumlanmasını gerektiren projeler üzerinde
çalışarak öğrenirler. Becerilerini gün boyunca çeşitli bağlamlarda uygulamaya yönelik fırsatlara ihtiyaç duyarlar. Ancak,
araştırmalarda bu tür düşünme gerektiren işlere sadece maruz kalmanın öğrencilerin düşünme becerileri üzerinde yalnız
başına önemli bir etkisinin olmadığı açıktır (Beyer, 2000; Swartz, 2000). Bu beceriler; modelleme, güdümlü uygulama ve
eğitim yoluyla öğretilmelidir.
Öğrenciler veriler hakkında ve verilerle düşünmeyi gerektiren projeler üzerinde çalışırken, öğretmenler, öğrencilerin
projenin farklı aşamalarında uygulamaya ihtiyaç duyacakları özel becerileri belirlemelidir. Kalıpları belirleme, sonuç
çıkarma ve matematiksel süreçleri aktarma gibi bu beceriler, belli işlerin tamamlanması için gerekli olan beceri ve
stratejilerin modellenmesi yoluyla öğretilebilir. Öğrenciler anlamlı projelerde verilerle çalışmak için yeni becerilerini
kullanırken, öğretmenler onların yeterliliklerini resmi olmayan bir şekilde ölçer ve gerektiğinde ekstra öğretim ve
modellemeyle tamamlarlar.
Verilerle düşünmenin öğretimin olağan bir parçası olduğu sınıflarda, öğretmen ve öğrenciler sonuçlarını şu soruları
sorarak sorgularlar:
Hangi kanıt bakış açınızı destekler?
Bu kanıtı ne zaman buldunuz?
Konuyla alakalı tüm kanıtlara sahip misiniz?
Sonuçlarınıza ulaşmak için hangi metodları kullandınız?
Olguları niçin yorumladığınız şekliyle yorumladınız?
Bu tür düşünme olağan sınıf süreçlerinin bir parçası haline geldiği zaman öğrenciler, verilerle düşünmeyi onların yerinde
kararlar almalarına yardımcı olabilecek bir araç olarak görmeyi öğrenirler.
Kullanım Koşulları, *Ticari Markalar ve Gizlilik ©Intel Corporation