Aralık 2007 Aksiyon Dergisi Orada bir köy var yakında, o köy

Aralık 2007 Aksiyon Dergisi
Orada bir köy var yakında, o köy lojistik köyümüzdür!
Şehir merkezlerinin yakınına kurulacak 13 "lojistik köy"
hizmete girdiğinde ürünler daha verimli ve hızlı taşınacak,
ekonomi canlanacak. Yüklemeden gümrüğe her şey bu üslerde
yapılacak. Ruslar ve Almanlar işletmeye şimdiden talip.
Modern yük taşımacılığının üssü kabul edilen lojistik köyler
Türkiye'ye de geliyor. 2008'den itibaren 13 lojistik köy tek tek
devreye girecek. Şehir içlerinde antrepo, TIR deposu gibi
yerler bu merkezlere taşınacak. Böylece hem trafik
rahatlayacak hem de taşımacılık hızlanacak. Bu sayede
dünyaya kolayca ulaşacak Türk ürünleri, küresel sermaye ile
de daha kolay rekabet edecek. Avrupa'da çok yaygın olan
lojistik köylerin işletmesine inşaat başlamadan Rus ve Alman
işadamları talip oldu.
Karayolu taşımacılığındaki ağırlık, son birkaç yılda deniz, hava
ve demiryoluna kaymaya başladı. Yarım asırdır göz ardı edilen
demiryolları, hızlı trenle tanışıp taşımacılığın üç büyük sacayağından birisi olmaya
hazırlanıyor.
200 MİLYON YTL'YE 11 LOJİSTİK KÖY
Hızlı tren projesinin yanı sıra Ulaştırma Bakanlığı'nın öncülüğünde, Türkiye Cumhuriyeti
Devlet Demiryolları (TCDD) ikinci bir projeye daha imza atıyor: Türkiye'nin 11 yerine;
Samsun, Balıkesir, Eskişehir, İstanbul, Kayseri, Adana, İzmit, Erzurum, Konya, Uşak ve
Denizli'ye lojistik köy kurmaya hazırlanıyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi de iki ayrı lojistik
köy kurmayı hedefliyor. Demiryolunun yanı sıra lojistik köyler kara, hava ve deniz ile de
entegre olacak; kombine taşımacılık hayata geçecek.
Hem ulusal hem de uluslararası tüm nakliye, lojistik ve eşya dağıtımının çeşitli işleticiler
tarafından yürütüldüğü alanlar kabul edilen lojistik köylerin tamamlanmasıyla TCDD yılda
yaklaşık 6 milyon ton (yüzde 35) daha fazla yük taşımayı hedefliyor. TCDD Genel Müdürü
Süleyman Karaman'ın ifadesiyle 200-300 milyon YTL'ye mal olması beklenen 11 lojistik köy,
organize sanayi bölgeleri ile bağlantılı ve yük taşıma potansiyelinin yoğun olduğu alanlara
yapılıyor. Trafikte rahatlatmaya yol açmasının yanı sıra şehirlerde ekonomik ve sosyal
gelişime de katkı sağlıyor.
Peki lojistik köylerde neler var, işleyiş nasıl sağlanacak? Konteynır yükleme, boşaltma ve
stok alanları; gümrük sahaları; acenteler, gümrük müşavirleri yer alan bu köylerde başta
gümrük hizmetleri olmak üzere her türlü hizmet merkezîleştiriliyor. Lojistik köylerde tehlikeli
ve özel eşya yükleme, boşaltma ve stok alanları, sosyal ve idari tesisler; müşteri ofisleri,
personel ofisleri ve sosyal tesisler, otopark, TIR parkı, yönetim merkezleri, genel hizmet
tesisleri; bankalar, restoranlar, oteller, bakım-onarım ve yıkama tesisleri, akaryakıt
istasyonları, büfeler, depo ve antrepolar, iletişim ve posta merkezleri de yer alıyor.
11 MERKEZ, LOJİSTİK ÜSSE DÖNÜŞECEK
Türkiye'nin ilk lojistik köyü, Samsun Gelemen'de Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından
6 Temmuz 2007'de açıldı. Projeleri hazırlanan ve ihale çalışmalarının sürdüğü bu köy tam
anlamıyla hizmete girmedi. 330 dönüm üzerine kurulan lojistik köyün tam kapasite ile
çalışmaya başlamasıyla, bölgenin 500 bin ton olan yıllık yük taşıma miktarı 1 milyon 100 bin
tona çıkacak. Samsun Gelemen Lojistik Köyü'nden demir, hurda, rulo sac, bakır, konteynır,
çimento, kömür, kereste, buğday, gıda maddesi, un, gübre taşıması yapılacak.
Bir diğeri ise Balıkesir Gökköy Lojistik Köyü. Devreye girmesiyle yük taşıma yılda 390 bin
tondan 1 milyon tona ulaşacak. 200 dönüm arazi üzerine kurulacak lojistik köy mevcut
ulaşım seçeneklerinin yanı sıra, Tekirdağ-Bandırma Tren Feri
Projesi (trenlerin feribotla deniz üzerinde bir yerden başka
yere taşınması) ve Bakü-Kars-Tiflis demiryolu projesiyle
bütünleşmiş olacak. Böylece bu bölgeden yüklenen ürünler
hem Avrupa'ya hem de Orta Asya'ya kadar hiç durmadan
gidecek. Otomobil, konteynır, sunta ve mermerin yanı sıra
gıda maddesi olarak et ve süt, kuru gıda, sentetik malzemeler,
içecek maddeleri, kömür, askerî yükler, demir, sanayi ürünleri
Balıkesir'deki lojistik köyden yüklenip yurtiçi ve yurtdışına
taşınacak.
Kamulaştırma
işlemlerinin
tamamlandığı,
projelerin
hazırlandığı ve ihale sürecinin devam ettiği Eskişehir Hasanbey
Lojistik Köyü, 630 dönüm üzerine inşa edilecek. Bölgedeki
taşıma miktarının 215 bin tondan 567 bin tona çıkması
bekleniyor. Lojistik köyden fayans, demir, seramik, inşaat
malzemeleri, buzdolabı, konteynır, manyezit, gıda maddesi,
su, kömür taşınabilecek.
Lojistik köy yapılması planlanan yerlerin içinde en fazla önem taşıyan şehir kuşkusuz
İstanbul. Trafik keşmekeşinin her gün daha da arttığı İstanbul Halkalı Lojistik Köyü'nün
inşasının tamamlanmasıyla yılda 944 bin ton olan taşınan yük miktarı 2 milyon tonu aşacak.
1060 dönümlük alanda kurulacak lojistik üste, RO-LA (kamyon-TIR'ların trenle taşınması)
taşımacılığı için uygun yol ve rampa oluşturulacak. Konteynır, ihraç ve ithal eşya, tekstil
ürünleri, işlenmiş deri, küçük ev aletleri, oto yedek parçası, TIR, temizlik maddesi, kâğıt,
MDF, boru taşıması yapılacak.
Son yıllarda Anadolu'nun parlayan yıldızı Kayseri'ye de lojistik köy yapılacak. 511 dönümlük
alana yapılacak lojistik köyün faaliyete girmesiyle 717 bin ton olan taşıma miktarı bir milyon
782 bin tona çıkacak. Projelerin hazırlandığı lojistik köy için kamulaştırma çalışmaları
sürüyor. Demir, boru yem, konteynır, sac, levha ve seramiğin yanı sıra kömür, pamuk,
çinko, mobilya, kablo, oto lastik, askerî yük, soba nakliyesi yapılacak.
TAŞIMACILIĞI UÇURACAK PROJE
Akdeniz'e, oradan dünyaya açılan kapımız Mersin yakınlarında 640 dönüm üzerine Yenice
Lojistik Köyü inşa edilecek. Konteynır, araç, makine yedek parçası, tarım aletleri, demir,
çelik, boru, gıda maddesi, pamuk, seramik, kimyasal madde, çimento, askerî yük ve
ambalaj malzemesinin taşınacağı lojistik köyün tamamlanmasıyla 418 bin ton olan bölgenin
yıllık yük taşıma miktarının 896 bin tona çıkması bekleniyor.
Türkiye'nin sanayi yükünü çeken bölgelerin başında gelen İzmit'te Köseköy Lojistik Köyü'nün
faaliyete geçmesiyle yılda 600 bin ton olan taşıma miktarının bir buçuk milyon tonu aşması
öngörülüyor. 765 dönümlük alandan yurtiçi ve yurtdışına otomobil, otomotiv yedek parçası,
MDF, sunta, petrol ürünleri, alçıtaşı, konteynır, demir, selüloz, emaye hammaddesi, su,
borasit, çelik, sac, odun, tutkal gönderilecek.
Kış Olimpiyatları'na ev sahipliği yapacak Erzurum'daki Palandöken Lojistik Köyü'nün (327
dönümlük alan üzerine kurulu) devreye girmesiyle 200 bin ton olan yıllık taşıma miktarının
iki katına çıkması hedefleniyor. 2008 yatırım planı içine alınan Palandöken'den, otomobil,
kömür, demir, un, tuğla, kiremit, konteynır, seramik, gıda maddesi, su, içecek maddeleri,
gübre, yem, saman taşınabilecek. Türkiye'nin buğday deposu Konya'daki lojistik köy, 300
dönüm alan üzerine inşa edilecek. 634 bin ton olan taşıma miktarı üç katına ulaşacak.
Kömür, çimento, mermer, gıda maddesi, un, yem, saman, gübre, şeker, tarım makineleri ve
ürünleri, konteynır, askerî eşya taşınacak.
Tekstil ürünlerini dünyanın her ülkesine gönderen Denizli'de, Kaklık Lojistik Köyü'nün
inşasının tamamlanmasıyla 150 bin ton olan taşıma miktarı, yarım milyon tonu bulacak.
Mermerin ve kömürün yanı sıra, konteynır, tekstil ürünleri, bakır hammaddesi lojistik
köyden paketlenecek.
Uşak Lojistik Köyü'nün faaliyete geçmesiyle 113 bin ton olan yıllık taşıma miktarı ikiye
katlanacak. 2008 yılı yatırım programına alınan köyden seramik, konteynır, battaniye, iplik,
mermer, plastik hammaddesi, makine ekipmanları, gıda maddeleri taşıması yapılacak.
TIR'LAR ŞEHİR İÇİNDEN ÇIKIYOR
TCDD'nin bu projelerinin önümüzdeki yıldan itibaren hayata
geçmesi bekleniyor. AK Parti hükümeti tarafından yatırım
planlarına alınan projelere kaynak da Hazine'den aktarılacak.
20 milyon ton civarında olan TCDD'nin yük taşıma rakamının
lojistik köylerle 6 milyon ton artması bekleniyor. 2002 yılına
göre yük taşımada yüzde 40, yük gelirlerinde yüzde 131 fazla
gelir elde eden TCDD, önümüzdeki yıllarda lojistik pastasından
daha fazla pay alacak.
TCDD'nin yanı sıra İstanbul Büyükşehir Belediyesi de
Hadımköy ve Tuzla'ya lojistik köy kurmayı hedefliyor. Ne
zaman başlayacağı netleşmeyen projenin tamamlanmasıyla
İstanbul içinde yer alan birçok antrepo ve TIR deposu bu
merkeze taşınacak. İstanbul'da 7 bin 700 depo ve 424 antrepo
olduğunu ortaya koyan belediyenin araştırmasına göre bu
merkezin tamamlanmasının ardından yüzlerce TIR İstanbul
trafiğine girmek yerine gümrükten yüklemeye kadar tüm
işlemlerini lojistik köyde yapabilecek. Lojistik köy aynı zamanda diğer ulaşım araçlarına da
entegre olacak. Böylece İstanbul trafiği bir nebze olsun nefes alacak.
Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Başkanı Tamer Dinçşahin, gelişmiş ülkelerde lojistik
merkezlerin sanayiciyle birlikte planlandığını aktarıyor. İstanbul trafiğine TIR'ların girmemesi
ve bütün antrepoların kaldırılmasıyla kent yaşamının rahatlayacağını öngören dernek
başkanına göre, ürünlerin daha hızlı ulaştırılması ile üreticinin küresel sermaye karşısındaki
rekabet gücü de artacak. Böylece maliyetler düşerken, zamandan da tasarruf sağlanacak.
UND'ye göre bu merkezlerin yapılmasıyla İstanbul'da yük taşıma miktarları yüzde 20-30
artış gösterecek. Projeye başlanması durumunda bir yıl içinde de tamamlanabileceği
belirtiliyor.
RUSLAR VE ALMANLAR ŞİMDİDEN TALİP
Eskişehir Milletvekili Nedim Öztürk, lojistik köylerin en önemli işlevinin dağıtımın tek
merkezden yapılması, akıllı depolama sistemlerine sahip olması ve gümrük işlemlerinin
kolayca yapılabilmesi olduğunu söylüyor. 1972'de başlayan lojistik köy uygulamaları,
Avrupa'nın yanı sıra ABD ve Çin'de de giderek yayılıyor. Lojistik köylerin sadece ulaştırma
yatırımı olarak görülmemesi gerektiğini dile getiren Öztürk, "Bu köyler büyümeyi öncelikle
bölgesel olarak gerçekleştirmekte ve ülke ekonomisine olumlu katkılar sağlamaktadır."
diyor.
Lojistik köylerin altyapısını oluşturacak yeni kanun çalışmaları da sürüyor. Henüz taslak
halinde olan kanunla ilgili çalışmalar yürüten Eskişehir Milletvekili Öztürk'ün anlattığına göre
dünya örnekleri inceleniyor. Rusya'dan bir firma lojistik köyleri işletmek istediğini Türkiye'ye
iyi niyet mektubu göndererek resmen bildirdi. Maliye Bakanı'na iletilen konunun bugünlerde
değerlendirilmesi bekleniyor. Rusların yanı sıra Almanlar da işletmeyle ilgilendiklerini
aktardı.
Türkiye'de 40 milyar dolarlık potansiyele sahip olan lojistik sektörüyle ilgili olarak Ulaştırma
Bakanı Binali Yıldırım, TCDD'nin bu alanda yüzde 4 olan payının cumhuriyetin 100. kuruluş
yılına kadar yüzde 20'lere çıkartılacağını açıklamıştı. TCDD, 2008'de üç lojistik köyü hizmete
açacak, 6'sının da inşasına başlayacak. TCDD Genel Müdürü Süleyman Karaman'ın verdiği
bilgiye göre, 2013 yılına kadar tüm köylerin tam kapasite ile devreye girmesi bekleniyor.
TCDD Genel Müdürü Süleyman Karaman: KAPIDAN KAPIYA TAŞIMACILIK DEVRİ
BAŞLAYACAK
Trenle taşımacılığın gelişmesiyle, karayolları ile trenlerin birbirine nakilleri kolaylaşacak,
kombine taşımacılığa destek olacak. Kapıdan kapıya taşımacılık olacak. Taşımacılığın
kolaylaştırılmasını sağlayacağız. TCDD'nin lojistik köylerinden sadece trenler değil, tüm
ulaşım araçları yararlanacak. Hem içerdeki firmaları bir araya getirecek hem daha ucuza
taşıyacak. Taşımacılık açısından olması gereken büyük bir ihtiyaç. 2008'de üç lojistik köyü
bitirmeyi hedefliyoruz. Samsun'u geliştireceğiz. Eskişehir ihaleye çıktı. Halkalı'yı
toparlayacağız. Kayseri ve Balıkesir'e başlayacağız. Konya da olabilir. Biz önce bunları
kendimiz yapıp oluşturacağız. Özel sektör ilgilenirse ihaleye çıkıp verebiliriz.