El çələngi (xalq şerindən seçmələr)

Transkript

ÅË ×ßËßÍÝÈ
(ÕÀËÃ ØÅÐÈÍÄßÍ ÑÅ×ÌßËßÐ)
“ØßÐÃ-ÃßÐÁ”
ÁÀÊÛ-2004
Áó êèòàá “Àçÿðáàéúàí êëàññèê ÿäÿáèééàòû êèòàáõàíàñû. Õàëã ÿäÿáèééàòû”
(Û úèëä, Áàêû, Åëì, 1982) âÿ “Åë ÷ÿëÿíýè” (Áàêû, Ýÿíúëèê, 1983)
íÿøðëÿðè ÿñàñûíäà òÿêðàð íÿøðÿ ùàçûðëàíìûøäûð
Òÿðòèá åäÿíè:
Ãàðà Íàìàçîâ
398.2 - dc 21
AZE
Åë ÷ÿëÿíýè (õàëã øåðèíäÿí ñå÷ìÿëÿð). Áàêû, “Øÿðã-Ãÿðá”, 248 ñÿù.
Ùÿð íöìóíÿñè áèòêèí áèð ÿñÿð òÿñèðè áàüûøëàéàí õàëã ïîåçèéàñû ëèðèê õàðàêòåðëè
ÿùâàëè-ðóùèééÿíèí ïàðëàã ÿêñè îëóá, áÿäèè-åñòåòèê çÿíýèíëèéè âÿ ôÿëñÿôè-ùèññè
äÿðèíëèéèíÿ ýþðÿ ñå÷èëèð.
Àçÿðáàéúàí õàëã øåðèíèí ñå÷ìÿ èíúèëÿðèíè – âÿñôè-ùàë, ëàéëà, îõøàìà, áàéàòû,
õàëã ìàùíûëàðû, ãÿùðÿìàíëûã íÿüìÿëÿðè, àøûã øåðè êèìè éåòêèí ÿñÿðëÿðèíè
þçöíäÿ òîïëàéàí áó êèòàáäà îõóúó þç ìÿíÿâè àëÿìèíè ñþç ñÿíÿòèíèí ìèñèëñèç,
èáðÿòàìèç, ùèêìÿòëè âÿ òÿðáèéÿâè ôèêèðëÿðè èëÿ çÿíýèíëÿøäèðÿúÿêäèð.
ISBN 9952-418-05-9
© “ØßÐÃ-ÃßÐÁ”, 2004
Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Ïðåçèäåíòè
ÈËÙÀÌ ßËÈÉÅÂÈÍ
“Àçÿðáàéúàí äèëèíäÿ ëàòûí ãðàôèêàñû
èëÿ êöòëÿâè íÿøðëÿðèí ùÿéàòà
êå÷èðèëìÿñè ùàããûíäà”
12 éàíâàð 2004-úö èë òàðèõëè ñÿðÿíúàìû
èëÿ íÿøð îëóíóð âÿ þëêÿ êèòàáõàíàëàðûíà
ùÿäèééÿ åäèëèð
ÁÈÐ ÍÅ×ß ÑÞÇ
Åëèí ñþçö, åëèí þçö ãÿäÿð ãÿäèìäèð. Èëêèí íöìóíÿëÿðè íÿ ãÿäÿð áÿñèò îëñà äà òÿáèèäèð, úàíëûäûð. Åë þç ìÿèøÿòèíäÿ – òÿñÿððöôàòûíäà, ìàëäàðëûãäà, ãîéóí÷óëóãäà, áàü-áîñòàíäà, ÿêèí-áè÷èíäÿ, ÷åøèä-÷åøèä ìÿðàñèìëÿðèíäÿ, õåéèð âÿ øÿðèíäÿ, òÿáèÿòëÿ òÿìàñäà öëôÿòäÿ è÷ äóéüóëàðûíû
ñþçëÿ – íÿüìÿ âÿ òöðêöëÿðëÿ ìöøàéèÿò åòìèøäèð. Áó íÿüìÿëÿð äîäàãëàðäà çàìàí-çàìàí ñûüàëëàíà-ñûüàëëàíà áèð àç éåíèëÿíìèø, äèëäÿí-äèëÿ
äöøäöêúÿ, åëäÿí åëÿ äîëàøäûãúà äÿéèøìèø, ùÿòòà âàðèàíòëàøìûøäûð. Ùÿð
îáà, ùÿð îéìàã îíó þçöíöíêöëÿøäèðìèøäèð. Áóíóíëà áåëÿ ùÿð áèð íÿüìÿíèí èëêèí øèðÿñè, èëêèí ðèøÿñè èòìÿìèøäèð.
Åëèí áó çÿíýèí ñþç õÿçèíÿñèíÿ åë þçö äÿ îíóí ðèòìèíÿ óéüóí ùàâàëàð áÿñòÿëÿìèø, îíó äîäàãàëòû ãûìãûìëàðëà îõóìóøëàð. Áó ùàâàëàð úèëàëàíà-úèëàëàíà ñîíðàêû áÿñòÿêàðëûã ñÿíÿòè ö÷öí èëêèí ãàéíàã îëìóøäóð.
Õàëã éàðàòäûüû áó íöìóíÿëÿðÿ ìÿçìóíóíà óéüóí àäëàð âåðìèøäèð;
“ßìÿê íÿüìÿëÿðè”, “Ìþâñöì íÿüìÿëÿðè”, “Ìÿðàñèì íÿüìÿëÿðè”,
“Ãÿùðÿìàíëûã íÿüìÿëÿðè”, “Ìÿùÿááÿò íÿüìÿëÿðè” âÿ ñ.
ßëáÿòòÿ, éàðàíàí ùÿð áèð ñþçöí âÿ éà íÿüìÿíèí èëêèí ìöÿëëèôè
îëìóøäóð. Çàìàí êå÷äèêúÿ î èëê ìöÿëëèô óíóäóëìóø, õàëã íÿüìÿíè, î
ñþçö äèëèíäÿ, ùàôèçÿñèíäÿ éàøàòìûø, þçö îíóí ãàíóíè ìöÿëëèôè îëìóøäóð. Îíà ýþðÿ äÿ áó ìÿíÿâè ñÿðâÿòè åë ÿäÿáèééàòû, àüûç ÿäÿáèééàòû õàëã
ÿäÿáèééàòû àäû èëÿ ñåâÿ-ñåâÿ, ãîðóéà-ãîðóéà éàøàòìûøäûð.
ßñðëÿð áèð áèðèíè ÿâÿç åòìèø, çàìàí äÿéèøìèø, àíúàã áó õàëã èíúèëÿðè
ÿáÿäèéàøàð îëìóøäóð. Áó ýöí êîìïéóòåð ÷àüûíäà òîðïàã íÿ úöòëÿ, íÿ
äÿ êîòàíëà øóìëàíûð. Àíúàã ùîëàâàðëàð áó ýöí äÿ äÿéÿðëè áèð ìèðàñ êèìè
– ñåâèëÿðÿê îõóíóð, éàøàíûð. Áó ýöí äÿ ÷îáàí éàéëàãäà ñöðöíö äàü äþøöíÿ éàéàíäà òöòÿéèíè úèáèíäÿí ÷ûõàðûá “Ãîéóí ãàéòàðìàñû”íû ÷àëûð.
Áó çÿðèô òöòÿê ñÿñèíè, áó çþâã-ñÿôàíû áÿëêÿ äÿ ùå÷ áèð éàä íîòëà äÿéèøìÿê îëìàç.
Õàëã òàðèõ áîéó éöçëÿðëÿ, áÿëêÿ äÿ ìèíëÿðëÿ ãÿùðÿìàíëûã âÿ ìÿùÿááÿò ìàùíûëàðû ãîøóá äöçìöø, ùÿòòà îíëàðû ãîðóéóá ùàôèçÿëÿðäÿ éàøàòìàã ö÷öí äàñòàíëàð éàðàòìûø, áó íÿüìÿëÿðè îíóí ìÿçìóíóíäà ùèôç
4
åòìèøäèð. “Êîðîüëó”, “ßñëè-Êÿðÿì”, “Ãà÷àã Íÿáè”, áåëÿúÿ éöçëÿðëÿ
äàñòàíëàðû áó ëèðèê äóéüóëàðû éàðàòìûøäûð. Áó ìÿãàìäà àøûãëàðûí ãÿäèðãèéìÿòè óíóäóëìàçäûð.
Ìóñèãè èëÿ ìöøàéèÿò îëóíàí éöçëÿðëÿ ìàùíûëàðûìûç õàëãûí áÿäèè çþâãöíöí òÿðúöìàíûäûð. Âÿ áó ýöí äÿ îíëàðû õöñóñè áèð çþâãëÿ äèíëÿéèðèê.
Ìöõòÿëèô éàøëû áàëàëàðûìûçûí áÿäèè-åñòåòèê çþâãöíö ôîðìàëàøäûðìàã, îíëàðûí ùÿéàòà ùàçûðëûüûíû òÿìèí åòìÿê, äèëèíè, íèòãèíè ñÿëèñëÿøäèðìÿê, íèòã ìÿäÿíèééÿòèíÿ éèéÿëÿíäèðìÿê ö÷öí ÷åøèä-÷åøèä îéíàã ðèòìëè
äöçýöëÿð ãîøìóøëàð. Î ëàéëàëàð, îõøàìàëàð, âÿñô ùàëëàð, ñàíàìàëàð, äöçýöëÿð, òàïìàúàëàð, éàíûëòìàúëàð, äöðëö-äöðëö íÿüìÿëÿð êè, áó ýöí äÿ þç
òÿðàâÿòèíè èòèðìÿìèøäèð. Áó ýöí äÿ åë-îáà áó íöìóíÿëÿðè éàéûð, éàøàäûð
âÿ øöáùÿñèç ýÿëÿúÿêäÿ äÿ éàøàäàúàãäûð. ×öíêè áó íöìóíÿëÿð þçöíöí
áÿäèè åñòåòèê çÿðèôëèéè âÿ ôÿëñÿôè-ùèññè äÿðèíëèéèíÿ ýþðÿ ñå÷èëèð. Ëèðèê
õàðàêòåðëè ÿùâàëè-ðóùèééÿíèí þç ïàðëàã ÿêñèíè òàïäûüû õàëã ïîåçèéàñûíûí
ùÿð áèð áåëÿ íöìóíÿñè àéðûëûãäà áèòêèí áèð ÿñÿð òÿñèðè áàüûøëàéûð.
Õàëã ïîåçèéàñû áèð ñÿíÿò àáèäÿñèäèð. Îíóí ùÿð ñÿòðèëÿ òàíûø îëàí
ùÿññàñ öðÿê, áó íàäèð èíúèëÿðè éàðàäàí õàëãûí äöùàñûíà äÿðèí ìèííÿòäàðëûã ùèññè èëÿ ÷ûðïûíûð. Îíà ýþðÿ êè, ùÿìèí ñÿòèðëÿðëÿ ýþçëÿðèìèç ãàðøûñûíäà ÿçÿìÿòëè áèð ìÿíçÿðÿ úàíëàíûð. Îáðàçëàðûí éåíèëèéè, ãåéðè-àäèëèéè
èíñàíû äÿðèí äöøöíúÿëÿðÿ ãÿðã åäèð. Õàëã ñþçöíöí, õàëã äåéèìèíèí áÿäèè èôàäÿ èìêàíëàðûíûí ýåíèøëèéè âÿ ñîíñóçëóüó öôöã-öôöã ãàðøûäà à÷ûëûð.
Ãàðà Íàìàçîâ
5
Ýöëö òþêäöì òàáàüà,
Ãîéäóì ãàëà ñàáàùà.
Éàð ìÿíè ìåùìàí åéëÿð,
Õîí÷à äöçÿð ãàáàüà.
Äîëàíñûí ýþç àðàìäà,
Äàíûø, äå ñþç àðàìäà.
Éàð äåéèð áèð ñþçöì âàð,
Ñÿíèíëÿ þç àðàìäà.
Ýÿíúÿíèí îúàüûíäà,
Øàì éàíûð áóúàüûíäà.
Àëëàù ìóðàäûí âåðñèí,
Àü îüëàí ãóúàüûíäà.
Áèð äàø àòäûì òîâóçà.
Êþéíÿéè ãàíîâóçà.
Áó èë òîéóì îëìàäû,
Ãàëäû ýÿëÿí ïàéûçà.
ßçèçèì, àðû øàíäà,
Áå÷ÿëÿð àðû øàíäà.
Ìÿëÿêëÿð øàäëûã åéëÿð
Èêè éàð áàðûøàíäà.
Îüëàí, åéëÿäèí íàëà,
ßëèíäÿ âàð ïèéàëà.
Ìÿíäÿí éàõøûñûí ýþðäö,
Äöøäö þçýÿ õÿéàëà.
Úîðàáûìûí àüûíà,
Ýöë âóðìóøàì áàüûíà.
ßýÿð ìÿíè ñåâèðñÿí,
Ýÿë ãîíøóíóí áàüûíà.
6
Öçÿððèê äàíà-äàíà,
Îúàãäàí ýþòöð, ñàíà.
Íÿçÿðè áÿä îëàíûí,
Ýþçëÿðè îääà éàíà.
Ñàìàâàð éàíà-éàíà,
Áóüëàíûð éàíà-éàíà.
Äàíûøûðûã êàüûçëà,
Äèë ãàëûð éàíà-éàíà.
Ýåäÿðÿì, ýåäÿí îëñà,
Éîëóí þéðÿäÿí îëñà.
Éàðà íàìÿ éàçìûøàì,
Éàíûíà ýåäÿí îëñà.
Ñó ýÿëèð, äîëóð ÷àðõà,
Òþêöëöð áèçèì àðõà.
Áóðäà áèð éàð ñåâìèøÿì,
Ãàðäàøäàí ãîðõà-ãîðõà.
Àðìóä àüàúû ùà÷à,
ßëèì äîëàøäû ñà÷à.
Áèð ìÿðä îüëàí èñòÿðÿì,
Ìÿíè ýþòöðÿ ãà÷à.
Àüàú áàøûíäà ïàïàã,
Éàðûí ÿëèíäÿ éàðïàã.
Ýÿëñèí à÷ûì ãÿëáèìè,
Áó ñþâäàäàí ãóðòàðàã.
Áàøûìäà ñàðû ñàíúàã,
Éàðû ýöë, éàðû ñàíúàã.
Ìÿíè ñÿíÿ âåðìÿçëÿð,
Ýÿðÿê ìÿí ãà÷ûì àíúàã.
Ýþç öñòÿ ãîéóá ïàïàã,
Ýÿçèð åëÿ êåéôè ÷àü.
Ìÿíäÿí öçöí äþíäÿðèá,
Öðÿéèìÿ ÷ÿêèá äàü.
7
Áó äÿðÿäÿí ãàç ýåäÿ,
Ãàããûëäàøà, ãàç ýåäÿ.
Òàíðûéà ðÿâàäûðìû,
Äóë êèøèéÿ ãûç ýåäÿ?
×ÿïÿð ÷ÿïÿð îëäó ýÿë.
Öñòÿ ãóøëàð äîëäó ýÿë.
Âÿäÿéëÿ ýåäÿí îüëàí,
Âÿäÿí òàìàì îëäó ýÿë.
Éàðû ýþðäöì ýþéÿìäÿ
Ýþéÿì áîéíóí ÿéÿíäÿ.
Ìÿíèì òîéóì îëàúàã,
Øàìàìàëàð äÿéÿíäÿ.
Áèð îüëàí âàð áè÷èíäÿ,
Ñàðû ñöíáöë è÷èíäÿ.
Íîëà îíó ýþðÿéäèì
Áó ùÿôòÿíèí è÷èíäÿ.
Áèð ãûç ýþðäöì áè÷èíäÿ,
Ñàðû ñöíáöë è÷èíäÿ.
Áóðäà áèð òîé îëàúàã,
Ýÿëÿí àéûí è÷èíäÿ.
ßçèçèéÿì ìèíà ñÿí.
Äöðäàíÿñÿí, ìèíà ñÿí.
Áîç àò ýÿëñèí ãàïûéà
Àòëàíàñàí, ìèíÿñÿí.
Éîëóì äöøäö éàä åëÿ,
Çöëôöì ýöðäÿ éàä åëÿ.
×óõàí ñÿíÿ éàðàøûð,
Éà áÿçÿí ýÿë, éà áåëÿ.
Îòóðìóøäóì ýÿëèíëÿ,
Õûíà éàõäûì ÿëèìÿ.
Éàðû éóõóäà ýþðäöì,
Áèð åâäÿéäè ìÿíèìëÿ.
8
Äàüëàð áàøûíäà ëàëÿ,
ßëèíäÿ âàð ïèéàëÿ.
Ìÿí ñÿíèíÿì, àé îüëàí,
Äöøìÿ þçýÿ õÿéàëÿ.
Äàüà éàüûð ãàð éåíÿ,
Îâ îâëàéûð ñàð, éåíÿ.
Áèëìèðÿì, íèéÿ ìÿíè
Áÿéÿíìÿéèð éàð éåíÿ?
ßçèçèéÿì, éàð éåíÿ,
Éàðàëàíäûì, éàð, éåíÿ.
Ýþð íÿ ýöíÿ ãàëìûøàì
Ìÿíäÿí ãà÷ûð éàð, éåíÿ?
Ùåéðàíàì áîç áþðêöíÿ,
Ãîíóáäó òîç áþðêöíÿ,
Éàéûí, áÿäíÿçÿð ÷îõäó,
Äÿéìÿñèí ýþç áþðêöíÿ.
Éàð éàðäàí ýåðè ãàëìàç
Éàðûí ÿùäè ïîçóëìàç.
Ùå÷ ïÿðâàíÿ ìÿíèì òÿê
Þçöíö îäà ñàëìàç.
Çöëôöí ãàðàðà éåòìÿç,
Äÿðäèí ñèíÿìäÿí ýåòìÿç.
Ñÿíè ýþðÿí ýþçëÿðèì,
Þçýÿéÿ íÿçÿð åòìÿç.
Éàð äåäèì, éàëàí îëäó,
Þìðöìÿ òàëàí îëäó.
Ùàìû éàðäàí éàðûäû,
Ìÿíèìêè éàëàí îëäó.
Ýöëöìö øàõòà âóðäó,
Íÿ éàìàí âàõòà âóðäó!
Éàðûì ìÿíè âóðìóøäó,
Öñòöíäÿí õàëã äà âóðäó.
9
ßçèçèì öçÿ äöøäö,
Ñöðìÿ ÷ÿê, ýþçÿ äöøäö.
Ùÿð êÿñ þç êåéôèíäÿäèð,
Àéðûëûã áèçÿ äöøäö.
Äÿðäëè ýöëäÿ éàñà áàõ,
Áöëáöë àüëàð, éàñà áàõ!
Ñÿíè éîëà ñàëàðëàð,
Éà áó ýöíäöð, éà ñàáàù.
Ýöëäÿí äÿñòÿ áàüëàäû,
Âåðäè éàðà ñàõëàäû.
Àíàì áèèìàí îëñóí,
Ìÿíè òåç àäàõëàäû.
ßìèì îüëó ãàëàéäû,
Áîé-áóõóíà äîëàéäû.
Ùþðÿéäèì ñà÷ëàðûìû,
Áÿëêÿ ìÿíè àëàéäû.
Áó éåðäÿ éîë éàðûäû,
Éîë÷ó éîëäà ãàðûäû.
Ìÿí ñåâäèéèì ÷àëïàïàã,
Áàøûìûí ñÿðäàðûäû.
Äàüäà èòèðäèì èçè,
Éàð ãîéäó ýåòäè áèçè.
Ãàðà äóâàãëû ãàëñûí,
Éàðû þéðÿäÿí ãûçû.
Äîëàéû ýÿë, äîëàéû,
Ñöïöðìöøÿì ñàðàéû.
Òîéóìóçà àç ãàëûá,
Ýþçëÿðÿì òÿçÿ àéû.
Äàü áàøû ãàð ìÿêàíû,
Áàü÷àëàð áàð ìÿêàíû.
ßéèëñèí óúà äàüëàð,
Ýþðöíñöí éàð ìÿêàíû.
10
Ãûçûë öçöê ìèéàíû,
Äóðìàç áàðìàüûí ãàíû.
Áó ýöí-ñàáàù ýÿëÿúÿê,
Ìÿùëÿìèçèí ñóëòàíû.
Àðàõ÷ûíûí ùàøûìû,
Ùàðà ãîéóì áàøûìû.
Ìÿíè ñÿíÿ âåðìÿçëÿð,
Òþêìÿ ýþçöí éàøûíû.
Ýÿíúÿíèí áó äàüëàðû,
Ýöë à÷ìûø áóäàãëàðû.
Þëñÿì ñèíÿìäÿí ýåòìÿç,
Éàðûìûí áó äàüëàðû.
Äàü àéðû, äóìàí àéðû.
Ãàø àéðû, êàìàí àéðû.
Àéðûëàã, àéðû äöøÿê,
Ýÿçÿê áèð çàìàí àéðû.
Ìèñ ãàçàíûí ïàõûðû,
Îüëàí, ãàéòàð íàõûðû.
Ñÿí ìÿíèìñÿí, ìÿí ñÿíèí,
Áóäóð ñþçöí àõûðû.
11
Áàëàì ýÿëèð éàòìàüà,
Áþéöéöá áîé àòìàüà.
Ñàáàù éóõóñó øèðèí,
Ãûéìûðàì îéàòìàüà.
Ëàéëàñû äÿðèí áàëà,
Éóõóñó ñÿðèí áàëà.
Òàíðûäàí ÿùäèì áóäóð,
Òîéóíó ýþðöì áàëà.
Îõóíóð ÿçÿí áàëà,
Äóð ýåéèí, áÿçÿí, áàëà.
Áîéóíà àíàí ãóðáàí,
Òàïïàòàï ýÿçÿí áàëà.
Ëàé-ëàé äåäèì éàò, áàëà,
Éóõóíà øÿêÿð ãàò, áàëà.
Öìèäèì áèðúÿ ñÿíñÿí,
Áîéà-áàøà ÷àò, áàëà.
Éîëóí ýåäèð äîëàìà,
Ýÿëèð áèçÿ ñàëàìà.
Îáàëàð ãóðáàí îëñóí,
Ìÿíèì áèðúÿ áàëàìà.
Ëàé-ëàé äåäèì àüëàìà,
Öðÿéèìè äàüëàìà.
Áþéö áèð ãî÷ èýèä îë,
Ìÿíÿ öìèä áàüëàìà.
Ëàé-ëàé ãóçóì àüëàìà,
Öðÿéèìè äàüëàìà.
Éàò, éóõóí øèðèí îëñóí,
Éóõóìà äàø áàüëàìà.
12
Ëàé-ëàé äåäèì àäûíà,
Ùàãã éåòèøñèí äàäûíà.
Ùÿð âàõò ëàéëà äåéÿíäÿ,
Áàëàì äöøÿð éàäûìà.
Ëàé-ëàé äåäèì àäûíà,
Ùàõ éåòèøñèí äàäûíà,
Áîéà áàøà ÷àòàíäà,
Ìÿíè äÿ ñàë éàäûíà.
Ëàéëàéûì åë áàøûíà,
Ñàíúûëñûí òåë áàøûíà.
Ñÿíè êèì èñòÿìÿñÿ,
Ãàëìàñûí èë áàøûíà.
Äàüëàðûí ëàëàñûíà,
Ýþçëÿðèí ãàðàñûíà,
Àíàëàð ãóðáàí îëñóí
Þç êþðïÿ áàëàñûíà.
Áàü÷àìûçäà ìèéàíà,
Ýöë ñöíáöëÿ äàéàíà,
Îõó, áöëáöëöì, îõó,
Áÿëêÿ áàëàì îéàíà.
Áèð ýöë ÿêäèì áîéóíúà,
Èéëÿìÿäèì äîéóíúà.
Þìðöì ýöíöì óçàíñûí,
Áó áàëàìûí òîéóíúà.
Ëàé-ëàé äåäèì áîéóíúà,
Áàø éàñòûüà ãîéóíúà.
Ïàðäàõëàí, ãûçûëýöëöì,
Áèð èéëÿéèì äîéóíúà.
Ëàé-ëàé äåäèì éàòûíúà,
Ýþçëÿðÿì àé áàòûíúà.
Úàíûì çèíùàðà ýÿëäè,
Ñÿí ùàñèëÿ ÷àòûíúà.
13
Åâèíäÿ, åøèéèíäÿ,
Éàò ãóçóì, áåøèéèíäÿ.
Äàí óëäóçó, áèð äÿ ìÿí
Äóðìóøóã êåøèéèíäÿ.
Áàëàì éàòûð áåøèêäÿ,
Áöëáöë îõóð åøèêäÿ.
Ñÿí éàò éóõóí àëýèíÿí,
Ìÿí äóðìóøàì êåøèêäÿ.
Àíàí òåë äöçÿð ñÿíÿ,
Áàúûí ýöë áÿçÿð ñÿíÿ.
Òàíðûäàí ÿùäèì áóäóð,
Äÿéìÿñèí íÿçÿð ñÿíÿ.
Ãóðáàí àðàí, äàü ñÿíÿ,
Ýöëëö áàü÷à-áàü ñÿíÿ.
À ëàé-ëàé, îüëóì, ëàé-ëàé
Òóòìóøàì ãàéìàã ñÿíÿ.
Áó éåðëÿð ãàëûí ìåøÿ,
Éàíûìäà îë ùÿìèøÿ.
Àðàíûíäà ýöë áèòñèí,
Éàéëàüûíäà áÿíþâøÿ.
Áîéà-áóõóíà äîë, ýÿç,
Áîéíóìà äîëà ãîë, ýÿç.
Úàâàíëàð ñèðÿìèíäÿ
Ñÿí äÿ áèð èýèä îë, ýÿç.
Àòûáàí òóòäóì ñÿíè.
ßúÿá îâóòäóì ñÿíè.
Þìð öçäöì, úÿôà ÷ÿêäèì,
Øöêöð, áþéöòäöì ñÿíè.
Îõøàñûí äèëèì ñÿíè,
Áþéöòñöí åëèì ñÿíè.
Ìåéäàíäà àò îéíàäàí,
Áèð èýèä áèëèì ñÿíè.
14
Éóðä éîõ òàëàäàí ñàâàé,
Ýöë éîõ ëàëàäàí ñàâàé.
Àíàéà íÿ ÿçèçäèð
Êþðïÿ áàëàäàí ñàâàé?
Ëàé-ëàé, áåøèéèì, ëàé-ëàé,
Åâèì, åøèéèì ëàé-ëàé.
Ñÿí ýåò øèðèí éóõóéà,
×ÿêèì êåøèéèí, ëàé-ëàé.
À ëàé-ëàé, éåíÿ ëàé-ëàé,
Úàí äåéèì ñÿíÿ, ëàé-ëàé.
Ñÿíÿ ýÿëÿí äÿðä, áÿëà
Ãîé ýÿëñèí ìÿíÿ, ëàé-ëàé.
Ãûçûëýöë ïóòàì, ëàé-ëàé,
ßòðèíÿ áàòàì, ëàé-ëàé.
Áàëàì ÿðñèéÿ ýÿëÿ
Òîéóíó òóòàì, ëàé-ëàé.
À ëàé-ëàé, ãóçóì ëàé-ëàé,
Àéûì, óëäóçóì, ëàé-ëàé.
Ñÿí ùàñèëÿ ÷àòûíúà,
Ùÿð äÿðäÿ äþçöì, ëàé-ëàé.
À ëàé-ëàé, áÿéèì, ëàé-ëàé,
Ýþçÿë-ýþé÷ÿéèì ëàé-ëàé,
Ãöðáÿò þëêÿ, éàä åëäÿ,
Àðõàì, êþìÿéèì ëàé-ëàé.
Ëàé-ëàé, ùÿð êÿñèì, ëàé-ëàé,
Ñÿíÿ íÿð êÿñèì ëàé-ëàé.
Éàò, éóõóí îëñóí øèðèí,
Óúàëñûí ñÿñèì, ëàé-ëàé.
Ëàé-ëàé, ìàðàëûì, ëàé-ëàé,
Ñÿáðèì ãÿðàëûì, ëàé-ëàé.
Áþéö, áèð ãî÷ èýèä îë,
Ñÿíÿ éàð àëûì, ëàé-ëàé.
15
Ëàé-ëàé, à áàëàì, ëàé-ëàé,
Àëûíìàç ãàëàì, ëàé-ëàé.
Ñÿíÿ êÿú áàõàíëàðû,
Éàíäûðñûí íàëàì, ëàé-ëàé.
Íÿðýèçè öçöì ëàé-ëàé,
Éàõàíà äöçöì ëàé-ëàé.
Ñÿí áþéö, ìÿí ãîúàëûì,
Òîéóíäà ñöçöì, ëàé-ëàé.
À ëàé-ëàé, áóòàì, ëàé-ëàé,
Ãàðäàøûì, àòàì, ëàé-ëàé.
Èíòèçàðàì, éàòàñàí,
Ìÿí äÿ áèð éàòàì, ëàé-ëàé.
À ëàé-ëàé, ýöëöì, ëàé-ëàé,
Ýöëöì, áöëáöëöì, ëàé-ëàé.
Áþéö, ñÿíèí ñàéÿíäÿ
Ìÿí äÿ áèð ýöëöì, ëàé-ëàé.
Ëàé-ëàé, áåøèéèì, ëàé-ëàé,
Åâèì åøèéèì, ëàé-ëàé.
Ñÿí ýåò øèðèí éóõóéà,
×ÿêèì êåøèéèí, ëàé-ëàé.
Áöðöíöá äîíà áöëáöë,
Êþ÷ åäÿð ñîíà áöëáöë.
Áàëàì äèë à÷àí ýöíö,
Ìàò ãàëäû àíà áöëáöë.
Ìÿíèì ýöë áóòàì îüóë,
ßòðèíÿ áàòàì, îüóë.
Áèð àðçóì âàð öðÿêäÿ
Òîéóíó òóòàì, îüóë.
Éàðàëûéàì, éàçûüàì,
Äÿðääÿí ãÿëáè ãàçûüàì.
Ìÿí þëñÿì ñÿíÿ ãóðáàí,
Ñÿí þëìÿ, ìÿí éàçûüàì.
16
Ãî÷àãäû, øèðäè áàëàì,
Ãèáëÿäè, ïèðäè áàëàì.
Ýÿë ôÿëÿê, ãûéìà ìÿíÿ,
Éàçûüàì, áèðäè áàëàì.
Ëàé-ëàé, áàëàì, ýöë áàëàì,
Ñÿí ìÿíèì ñöíáöë áàëàì.
Ëàéëàéûìëà éàòàñàí,
Îéàòñûí áöëáöë, áàëàì.
Ëàé-ëàé äåäèì, ýöë áàëàì,
Ýöë áàëàì, áöëáöë áàëàì.
Ìÿí ñåâèíäèì ñÿíèëÿí,
Ñÿí äÿ ñåâèí, ýöë,áàëàì!
Ëàé-ëàé, áàëàì, úàí áàëàì,
Ìÿí ñÿíÿ ãóðáàí áàëàì.
Àüëàéûáàí êþíëöìö
Ýÿë åéëÿìÿ ãàí, áàëàì.
Ëàé-ëàé äåäèì, úàí áàëàì,
Ìÿí ñÿíÿ ãóðáàí, áàëàì.
Áèð áåëÿ éàòìàã îëìàç,
Äóð, à÷ûëûð äàí, áàëàì.
Éîë öñòÿ áóëàã îëëàì,
Àõàðàì, áóëàã îëëàì.
Ñÿí ìÿíèì áèð äÿíÿìñÿí,
Þçöì ýþç-ãóëàã îëëàì.
Äÿðéà îëëàì, áóëàííàì,
Ñóúàã îëëàì, ñóëàííàì.
Ñàü ýþçöì ñÿíÿ ãóðáàí,
Ñîë ýþçöìëÿ äîëàííàì.
Ãÿðÿíôèëÿì, ãàëõàðàì,
À÷ûëìàüà ãîðõàðàì.
Ýåúÿ úûããûðûí ÷ûõñà,
Éåðèìíÿí äèê ãàëõàðàì.
17
Ìÿí áó äÿðääÿí þëìÿðÿì,
Äÿðäè äÿðäÿ áþëìÿðÿì.
ßçèç úàíûìäàí äþíñÿì,
Áèð áàëàìäàí äþíìÿðÿì.
Áàëàì, ýÿë ñîéóí ýþðöì,
Ñÿðâ òÿê áîéóí ýþðöì.
Òàíðûäàí àðçóì áóäóð,
Áàëàìûí òîéóí ýþðöì.
Ãàéà ìÿíÿì, äàü ìÿíÿì,
Äàü öñòÿ áóëàã ìÿíÿì
Àðõàí éîõ, êþìÿéèí éîõ,
Ñÿíÿ ýþç-ãóëàã ìÿíÿì.
Áàëàìà úàí äåìèøÿì,
Àüëàìà, úàí äåìèøÿì,
Áàëàì äèë à÷àí ýöíÿ
Ãóçó ãóðáàí äåìèøÿì.
Ëàé-ëàé äåäèì, úàí äåäèì,
Éóõóäàí îéàí äåäèì.
Ñÿí éóõóäàí äóðóíúà,
Úàíûìû ãóðáàí äåäèì.
Ëàé-ëàé äåäèì, éàò äåäèì,
Éàñòûüà áàø àò, äåäèì.
Áàëà, ÷ÿêèì íàçûíû,
Áîéà-áàøà ÷àò, äåäèì.
Ìÿí ñÿíÿ ãàëàì äåéèì,
Ýöë äåéèì, ëàëàì äåéèì.
Éàò, èíúèòìÿ àíàíû,
Ñàü îëñóí áàëàì, äåéèì.
Ëàé-ëàé ìÿíèì áÿáÿéèì,
Áèð àðçóì, áèð äèëÿéèì.
Áÿä ýöíäÿ, áÿä àéàãäà
Ñÿíñÿí ìÿíèì êþìÿéèì.
18
ßçèçèì, ìÿí äîëàíûì,
Ìÿí äþíöì, ìÿí äîëàíûì.
Òàíðû ñÿíè ñàõëàñûí,
Ñàéÿíäÿ ìÿí äîëàíûì.
Ëàéëàéûì, ñþçöì ãóðáàí,
Àüëàñàí, ýþçöì ãóðáàí.
Áþéö, áîéà-áàøà ÷àò,
Áîéóíà þçöì ãóðáàí.
Ìÿí àøèã, ãóçó ãóðáàí,
Ãî÷ ãóðáàí, ãóçó ãóðáàí.
Ùÿð ñàáàù áîéóí ýþðñÿì,
Êÿñÿðÿì ãóçó ãóðáàí.
Ëàé-ëàé äåäèì óúàäàí,
Ñÿñèì ÷ûõìûð áàúàäàí.
Òàíðû ñÿíè ñàõëàñûí,
×è÷ÿêäÿí, ãûçûëúàäàí.
Ýþçöìöí ãàðàñûííàí,
Éàø àõàð àðàñûííàí.
Àäàì äà ÿë ÷ÿêÿðìè,
Þç úèéÿð ïàðàñûíäàí?
Ëàé-ëàé äåäèì éàòàñàí,
Äÿðäè, ãÿìè àòàñàí.
Ãûçûëýöë áàüûí îëñóí,
Ýöë-÷è÷ÿéÿ áàòàñàí.
Ëàé-ëàé äåéèì éàòàñàí,
Ãûçûëýöëÿ áàòàñàí,
Ãûçûëýöë êþëýÿñèíäÿ
Øèðèí éóõó òàïàñàí.
Öçÿðëèêñÿí, ùàâàñàí,
Ùÿð áèð äÿðäÿ äàâàñàí.
Áàëàìà êÿú áàõàíûí
Ýþçëÿðèíè îâàñàí.
19
Ëàé-ëàé äåäèì öðÿêäÿí.
Ãîëóì äöøäö áèëÿêäÿí.
Áîé àò, èýèä, úàâàí îë,
Ìÿíè ñàëìà äèëÿêäÿí.
Áèð ñÿñ ýÿëèð, åëëÿðäÿí,
Øèðèí-øèðèí äèëëÿðäÿí.
Òàíðû, áàëàìû ñàõëà,
Àüûð àéëàð, èëëÿðäÿí.
Áàëàìû òàíûðàì ìÿí,
Ùÿð ñþçöí ãàíûðàì ìÿí.
Éóõóäà àù ÷ÿêÿíäÿ,
Îä òóòóá éàíûðàì ìÿí.
Ëàé-ëàé äåéèì úàð÷û ìÿí,
Ùàðàé÷û ìÿí, úàð÷û ìÿí.
Òîé ýöíöíäÿ îëàéäûì
Êö÷ÿëÿðäÿ úàð÷û ìÿí.
Äÿðéà äîëó äèëèíÿí,
Áàëàì îéíàð ýöëèíÿí,
Àëÿìÿ úàí áàüûøëàð,
Ìÿíè ñàõëàð äèëèíÿí.
Áàëàìñàí ñÿí, íÿéèìñÿí?
Àðõàìñàí, êþìÿéèìñÿí.
Ìÿí ñÿíèí ÿçèç àíàí,
Ñÿí ìÿíèì äèëÿéèìñÿí.
Ìÿíè îéàã ãîéàí ñÿí,
Ãûçûëýöëÿ áîéàí ñÿí.
Þïöì ãàðà ýþçöíäÿí,
Áÿñäèð éàòäûí, îéàí ñÿí.
Áàëàìñàí, áèð äÿíÿñÿí,
Ñÿäÿôñÿí, äöðäàíÿñÿí.
Ìÿí þëñÿì, ñÿíÿ ãóðáàí,
Ñÿí þëìÿ, áèð äÿíÿñÿí.
20
Ëàé-ëàé äåäèì áèëÿñÿí,
Äöøìÿéÿñÿí äèëÿ ñÿí.
Áîéà, áóõóíà ÷àòûá,
Îéíàéàñàí, ýöëÿñÿí.
Õûðäàúàñàí, ìÿçÿñÿí,
Ñÿí ùÿð ýöëäÿí òÿçÿñÿí.
Ãóðáàí îëóì î ýöíÿ,
Àéàã òóòóá ýÿçÿñÿí.
Åíè ýöë-÷è÷ÿê îëñóí,
Éàðïàüû ëÿ÷ÿê îëñóí.
Áèð áàëà ýþñòÿðèí êè,
Áàëàìäàí ýþé÷ÿê îëñóí.
Áàéðàì áàéðàìûí îëñóí,
Åëëÿð ùåéðàíûí îëñóí.
Íèéÿ áåëÿ ÷îõ éàòäûí?
Àíàí ãóðáàíûí îëñóí.
Ãûçûëýöë áàüûí îëñóí,
Áàüëàð îéëàüûí îëñóí.
Òàíðûäàí àðçóì áóäó,
Àò ìèíÿí ÷àüûí îëñóí.
Áàü÷àìûçäà áàð îëñóí,
Ùåéâà îëñóí, íàð îëñóí.
Ñÿí àéàã à÷, ýÿç äîëàí,
Äöøìÿí ýþðñöí, õàð îëñóí.
Áàëà, þìðöí ÷îõ îëñóí.
Êþíëöí, ýþçöí òîõ îëñóí.
Ñÿíÿ ëàéëà ÷àüûðûì,
Äöøìÿíëÿðèí éîõ îëñóí.
Áàü÷àëàð áàüà äþíñöí,
Áàüûì éàéëàüà äþíñöí.
Áèðúÿ êÿëìÿ äèí, äàíûø,
Öðÿéèì äàüà äþíñöí.
21
ßçèçèì, ùàé ìÿíèì÷öí,
Âåðÿéäèí ïàé ìÿíèì÷öí.
Ìÿí þëñÿì, ñÿíÿ ãóðáàí,
Ñÿí þëñÿí, âàé ìÿíèì÷öí.
Áàëàì îéíóð, éàòìàéûí,
Ñþçöíÿ ñþç ãàòìàéûí.
Ëàéëà äåéèí áàëàìà,
Ãîé éàòñûí, îéàòìàéûí.
Ìàðàë ýÿçÿð òàëàñûí,
Öçÿð ýöëöí, ëàëàñûí.
Ìÿí áàëàìû èñòÿðÿì,
Áàëàì èñòÿð áàëàñûí.
Äàü áàøûíäà ãàëàì âàð,
Öðÿéèìäÿ íàëàì âàð.
Õàëõûí äþâëÿòè, âàðû,
Ìÿíèì äÿ áèð áàëàì âàð.
Ñþçö ñþçäÿí àëàí âàð,
Çöëôöí öçÿ ñàëàí âàð.
ßçèç îüëóì, òåç áþéö,
Ýþçö éîëäà ãàëàí âàð.
Äàü áàøûíà ãàð éàüàð,
Áóëóä êå÷ÿð, àé äîüàð.
Ñÿíèí òÿê àé ïàð÷àñûí
Àíàëàð òÿê-òÿê äîüàð.
Ãàëàëàð, àé ãàëàëàð,
Ëà÷ûí îðäà áàëàëàð,
Àíà áàëàñûí âåðìÿç
Áÿëêÿ ýöúÿ ñàëàëàð.
Áàëà äåìÿ, ãàí îëàð,
Éåë ÿñÿð, òóôàí îëàð.
Áàëà ýÿçÿí éåðëÿðÿ,
Àíàëàð ãóðáàí îëàð.
22
Øàí áàüëàéàí àðûëàð,
Ãîíàð ýöëÿ, ñàðûëàð.
Áàëàìà ãóðáàí îëñóí,
Éàøû þòìöø ãàðûëàð.
Ãàïûìûçäà âàð ÷èíàð,
Éàðïàüû äèíàð-äèíàð.
Ìÿíèì áàëàì êþðïÿäèð
Ñàõëàñûí ïÿðâÿðäèýàð.
Ãîõóñó ýöëäÿí ýÿëèð.
Ýöëäÿí áöëáöëäÿí ýÿëèð.
Áàëàìûí ýöë áåøèêäÿ
Éóõóñó áèðäÿí ýÿëèð.
Ýþé öçöíäÿ àé ìÿëÿð,
Áóëóä àëòäàí ñàé ìÿëÿð.
Áóðäà áèð ãî÷ ãóçóì âàð,
Àúûá, ñàëàð ùàé, ìÿëÿð.
Èýèä ãàëàñûí èñòÿð,
Äàüûí ëàëàñûí èñòÿð.
Ìÿí áàëàìû èñòÿðÿì,
Áàëàì áàëàñûí èñòÿð.
Äàüëàðà ñÿðèí äöøÿð,
Êþëýÿñè äÿðèí äöøÿð.
Ùÿð âàõò ëàéëà äåéÿíäÿ,
Éàäûìà Ïÿðèì äöøÿð.
Áàëà äàäû, áàë äàäûð,
Áàëà àäàìû àëäàäûð.
Øèðèí ñþçöí, ñþùáÿòèí,
Ùÿëÿ ñÿíèí äàëäàäûð.
Áó ýþðöíÿí Øèðàçäûð,
Øàù ìÿíçèëè Øèðàçäûð.
Òèôèëèì ñÿíÿ ãóðáàí,
Ìÿìÿ êè÷èê, øèð àçäûð.
23
Åëèí äÿðäè àçàðäûð,
Äÿðääÿí ãÿìäÿí áåçàðäûð.
Áàëà áàëäàí øèðèíäèð,
Áàëàñûç åâ ìÿçàðäûð.
Áàëà äàäû, áàë äàäûð,
Áàëà àäàìû àëäàäûð.
Éàõøûñûíà ìÿí ãóðáàí,
Ïèñè éåíÿ äÿ áàë äàäûð.
Áàüäà áöëáöë îõóéóð,
Ñà÷à ñöíáöë òîõóéóð.
Áàëàìû èéëÿéèðÿì
Åëÿ áèë ýöë ãîõóéóð.
Ñÿí ýåäÿëè èë îëäó,
Éàíäû áàüðûì, êöë îëäó.
Ñÿíèíëÿ ó÷àí ãóøëàð
Îõóäó áöëáöë îëäó.
Àé äîüäó éàíà äþíäö,
Óëäóçëàð ñàíà äþíäö.
Áàëà äÿðäèí ÷ÿêìÿêäÿí,
Öðÿéèì ãàíà äþíäö.
Áàëàìûí ÿë éàéëûüû,
Îðòàñû çÿð éàéëûüû.
Ùÿðÿ áèð êÿðÿ äåñèí
Áàëàìà úàí ñàüëûüû.
Ýþéäÿí áèð óëäóç àõäû,
Àõäû ýåòäè, ãîíàõäû,
Àíà áàëà óúóíäàí
Úàíûíû îäà éàõäû.
Ýþéäÿ óëäóç íàøûäû,
Êèì áàëàìûí éàøûäû.
Ãûç ýþçöìöí ãàðàñû,
Îüëàí öðÿê áàøûäû.
Ëàé-ëàé òîéóí ãóðáàíû,
Êÿñèì ãîéóí ãóðáàíû,
24
Ñÿí éåðè áèð, ìÿí áàõûì,
Îëóì áîéóí ãóðáàíû.
Àòûì, òóòóì áó áàëàíû,
Øÿêÿðÿ ãàòûì áó áàëàíû.
Àòàñû åâÿ ýÿëÿíäÿ
Ãàáàüà òóòóì áó áàëàíû.
Ëàé-ëàé äåéèì äöç, áàðû
Ýÿë äÿðäèìè öç áàðû.
Áàëàìà ãóðáàí îëñóí
Éöç äóë àðâàä, éöç ãàðû.
ßëèíäÿ âàð ùàíàñû,
Ãóëàüûíäà òàíàñû.
Áèð òîéóíó ýþðÿéäèì
Îëàéäûì áÿé àíàñû.
Úàíûì áàëà, ýöë áàëà,
Àíà ãÿäðèí áèë, áàëà.
Éàìàí ýöíöí ýÿðÿéè,
×àüûðàíäà ýÿë, áàëà.
Ìÿí ýþðäöì ùà÷àí ýöíö,
Äàüëàðäàí ãà÷àí ýöíö.
Îí èêè ãóðáàí êÿñÿðÿì,
Áàëàì äèë à÷àí ýöíö.
Ëàé-ëàé, áöëáöëöì, ëàé-ëàé,
Ñàðû ñöíáöëöì ëàé-ëàé.
Áàü÷àëàðäà ýöë ÷îõäóð,
Áèð ãûçûëýöëöì ëàé-ëàé.
Äàüëàðäà ëàëàì ñÿíñÿí,
Àëûíìàç ãàëàì ñÿíñÿí.
Êèìèì éîõ, êèìñÿíÿì éîõ,
Áèð øèðèí áàëàì ñÿíñÿí.
Ìÿí ÿçèçÿì øîíãàðû,
Äöëýÿð éîíàð éîíãàðû.
Áàëàìà ãóðáàí îëñóí
Äîããóç ãîúà, îí ãàðû.
25
Äàüäà äàðûëàð,
Ñöíáöë ñàðûëàð,
Ãîúà ãàðûëàð
Áó áàëàìà ãóðáàí.
Äàüäàêû àòëàð,
Ãóéðóüó ãàòëàð,
Ýþé÷ÿê àðâàäëàð
×àéäàêû ãàçëàð,
Òöêöí òàðàçëàð.
Íèøàíëû ãûçëàð
Áèð áþëöê àòëàð,
×ÿìÿíäÿ îòëàð,
ßðñèç àðâàäëàð
Äàüûí ìàðàëû,
Ýþçöì ãàðàñû,
Äöíéàíûí ìàëû
Äàüäà ìåøÿëèê,
Ýöë, áÿíþâøÿëèê,
Ìÿí ùÿìèøÿëèê
Äàüäà àðûëàð,
Øàíûí éàðûëàð.
Ãîúà ãàðûëàð,
Àüàðäû áàøûì,
Éîõäóð ñèðäàøûì.
26
Ãîùóì-ãàðäàøûì
Äàüäà èíÿêëÿð,
Îòäàð, èìÿêëÿð,
Õîí÷àëû áÿéëÿð
Ýþéäÿ óëäóçëàð,
Øàõòàëû áóçëàð,
Úåùèçñèç ãûçëàð
Òöñòöñöç äàìëàð,
Ñàðû áàäàìëàð,
Òÿíáÿë àäàìëàð
×àéäûð, äÿíèçäèð,
Ãóëäóð, êÿíèçäèð,
Áàëàì ùÿð íÿäèð,
Ìÿíÿ ÿçèçäèð.
×ÿêäèì úÿôàñûí,
Ýþðäöì âÿôàñûí.
Áþéöòäöì îíó
Ñöðöì ñÿôàñûí.
Òöêÿíäè àùûì,
Éîõäóð ýöíàùûì.
Áàëàì áþéöñÿ,
Îäóð ïÿíàùûì.
Ýþðäöì íàëàñûí,
×ÿêäèì áÿëàñûí,
Áàëàì äà èñòÿð
Êþðïÿ áàëàñûí.
Ìèí òöìÿí àçäûð,
Ãûçäûð, î íàçäûð.
Âåðèí áàëàìû,
Ùàëû íàñàçäûð.
27
Âåðäèê áèð äàíà,
Àëäûã áèð ñîíà.
Åé ÿìèì îüëó,
Ãàë éàíà-éàíà.
Âåðäèê áèð äàíà,
Àëäûã áèð ñîíà.
Àé ãûç àíàñû,
Ãàë éàíà-éàíà.
Ãûç ýþçÿ îõäóð,
Äÿðä-ñÿðè ÷îõäóð,
Ýþòöðöí òóëëàéûí,
Áèð õåéðè éîõäóð.
Îüóë öðÿêäèð,
Ãûçûë äèðÿêäèð.
Ýþòöðöí ñàõëàéûí,
Ãûçà ýÿðÿêäèð.
Ãûç áèð ìàðàëäûð,
Ýþçäÿ ãàðàëäûð.
Ùÿñðÿò ÷ÿêÿíèí
Ðÿíýèí ñàðàëäûð.
Áàäàì áàäàìû,
Îüëàí àäàìû.
Ãîé åë÷è ýÿëñèí,
Àëñûí ãàäàìû.
Àé ãûç àäàìû,
Ñûíäûð áàäàìû.
Åë÷èéÿ ÷àé âåð,
Àëûì ãàäàíû.
Ìÿí ÷àëûì îéíà,
Ãóðáàí áîéóíà.
Åë-îáà ýÿëñèí
Ñÿíèí òîéóíà.
28
Äîëàí ýÿë áó äàüëàðû,
Éàøûë ÷ÿìÿí, áàüëàðû.
Àëäû ôÿëÿê ÿëèìäÿí
Ìÿíèì ýþçÿë ÷àüëàðû.
Áàüáàí äöçÿð ùàñàðû,
Áàüà ãîéìàç éàñàðû.
Ãÿìäÿí áèð åâ òèêìèøÿì,
Ùèúðàíäàíäûð ùàñàðû.
Øèðâàíûí àü àëìàñû,
Éåìÿëè àü àëìàñû.
Ãèéàìÿò ýöíÿ ãàëäû
Éàðàìûí ñàüàëìàñû.
Êþéíÿéèí î éàõàñû,
Äÿðä ýÿëèá, îéà õàñû.
Ãîé ìÿíèì ÿëèì îëñóí,
Äöøìÿíèí î éàõàñû.
Àøûã íåéëÿð éàä àøû,
×àõ÷àõ äþéÿð ùà äàøû.
Éöêöí ùèúðàí éöêöäö.
Êèðÿêåøñÿí, ùà äàøû.
ßçèçèì ìèëÿ ãàðøû.
Êèðïèéèí ìèëÿ ãàðøû.
Äÿðäëÿ êå÷ÿí ýöíëÿðèì.
Äóðóá áèð èëÿ ãàðøû.
ßçèçèì Àëà, äàüà,
Ýöí äöøöð Àëà äàüà.
Ìÿí Ãàðàäàü ÿùëèéÿì,
Éàç ìÿíè Ãàðàäàüà.
29
Éàüû ýÿëäè éàíûìà,
Ñóñàìûøäû ãàíûìà.
Äþíäöì ãöðáÿò åëëÿðäÿí,
Ãöââÿò ýÿëäè úàíûìà.
Åëÿìè ýöë èñòàíà,
Øåù äöøÿ, ýöë èñòàíà.
Àéûã îë, øåéäà áöëáöë,
Õàð ãîíàð ýöëöñòàíà.
Êÿì áàõäû ñþíÿí ãÿðèá,
Ãöðáÿòäÿ þëÿí ãÿðèá.
Áÿõòÿâÿð ýöíÿ äöøäö
Âÿòÿíÿ äþíÿí ãÿðèá.
Äàü áàøûíäà ãàðà áàõ,
Öñòöí àëàí ñàðà áàõ.
Àëÿì úÿííÿòÿ äþíñÿ
Ìÿíÿ õîøäóð Ãàðàáàü.
Ìàðàë áàõàð òÿïÿéÿ,
Þçöí éûõàð òÿïÿéÿ.
Îáà ñàùèáñèç îëñà,
Äîíóç ÷ûõàð òÿïÿéÿ.
Ñþç ãàëäû åë ýÿëÿíÿ,
×ûðìàíäûì ñåë ýÿëÿíÿ.
Ýþçÿë áèð áàü ñàëìûøàì,
Åë ýÿëÿ êþëýÿëÿíÿ.
ßçèçèì, þòìÿê îëìàç,
Êþùëÿíè þòìÿê îëìàç.
Åëèí àòäûüû äàøû,
Éåðäÿí òÿðïÿòìÿê îëìàç.
ßçèçèéÿì àõûòìàç,
Äàøëàðû ÷àé àõûòìàç.
Åë òèêÿí áèð êîìàíû
Òóôàí ýÿëñÿ äàüûòìàç.
30
ßçèçèéÿì, äèëÿí ýÿç,
Áàüäà ýöëÿ äèëÿí, ýÿç.
Ãöðáÿòäÿ õàí îëóíúà,
Âÿòÿíèíäÿ äèëÿí, ýÿç.
Éîë âåðìÿ éàäà, Òÿáðèç,
Åë ýåäÿð áàäà, Òÿáðèç.
Ñÿíèí ùÿñðÿòèíäÿéÿì,
Úàí ñÿíÿ ôÿäà, Òÿáðèç.
ßçèçèì, ñÿíè, Òÿáðèç,
Åë ñåâÿð ñÿíè, Òÿáðèç.
Àë ãîéíóíà ÿçèçëÿ,
Àíà òÿê ìÿíè, Òÿáðèç.
Ýÿìè ýÿëäè, éàí ýÿëäè,
È÷èíäÿ áèð úàí ýÿëäè.
Âÿòÿí ùÿñðÿòè ÷ÿêäèì,
Ýþçëÿðèìÿ ãàí ýÿëäè.
Åëÿäèìè éàä ÿëè,
Éà äèâàíÿ, éà äÿëè.
Ìÿñêÿíèì óúà äàüëàð
Éåòèøìÿç ñàéàä ÿëè.
Áó éåðëÿð òàëà éåðè,
Áóðú éåðè, ãàëà éåðè.
Ãèéàìÿò î ýöí ãîïàð,
Åë êþ÷ÿ, ãàëà éåðè.
ßçèçèéÿì, äåäè âàé!
Äåäè àìàí, äåäè âàé.
Ýöëøÿíäÿí áèð ñÿñ ýÿëèð,
Ùå÷ áèëìèðÿì íÿäè, âàé!
ßçèçèéÿì éàä ÿëè,
Éà äèâàíÿ, éà äÿëè.
Ãèéàìÿò î ýöí ãîïàð
Éàðà äÿéñÿ éàä ÿëè.
31
Ùàðàé åëëèëÿð, ùàðàé,
Øàíà òåëëèëÿð, ùàðàé.
Êþ÷öìö ñåë àïàðäû,
ßëè áåëëèëÿð, ùàðàé.
Ãàëà ýÿðÿê, áöðú ýÿðÿê,
Äàðâàçàñû òóíú ýÿðÿê.
Åë ãàïûñûí à÷ìàüà
Ñåë êèìè áèð ýöú ýÿðÿê.
Úåéðàí, ÷þëÿ äîëàí ýÿë,
Ñîíàì, ýþëÿ äîëàí ýÿë.
Éàä þëêÿäÿ äþçìÿñÿí,
Áèçèì åëÿ äîëàí ýÿë.
Áó éîë éîëà òÿí äåéèë,
Éàð áóðäàí þòÿí äåéèë.
Ãöðáÿòäÿ õîø ýöí ýþðñÿì,
Éåíÿ äÿ âÿòÿí äåéèë.
Åøã îäóíà ãàëàííàì,
Éàð áàøûíà äîëàííàì.
Âÿòÿíäÿí àéðû äöøñÿì,
Âèðàí îëëàì, òàëàííàì.
Ãÿðèáÿì, éîõäóð àðõàì,
Ãàíàäûì éîõäó ãàëõàì.
×ûõàì ãÿëáè äàüëàðà,
Âÿòÿíÿ äîüðó áàõàì.
Äàüëàðäà ýÿçÿí ìÿíÿì,
ßùäèì âàð áÿçÿíìÿíÿì.
Àüûð åëèí ãûçûéàì,
Ãöðáÿòäÿ ýÿçÿììÿíÿì.
Ñàíäûã öñòÿ ñöçÿðÿì,
Ñàíäûüà ýöë áÿçÿðÿì.
Àüûð åëèí ãûçûéàì,
Îíà ëàéèã ýÿçÿðÿì.
32
Ñó ýÿëñÿ, ñåë áèëÿðäèì,
Ìåé ÿññÿ, éåë áèëÿðäèì.
Äàüäà áèð îáà ñàëñàí,
Ìÿí ñÿíè åë áèëÿðäèì.
Ãöðáÿòäÿ úàíà éåòäèì,
Òÿíý îëóá, ñàíà éåòäèì.
Âÿòÿíÿ äþíÿí ýöíö
Äèíÿ, èìàíà éåòäèì.
Àðàã÷ûíû éàí ãîéäóì,
È÷èíÿ áèéàí ãîéäóì.
Âÿòÿíÿ êÿú áàõàíûí
Öðÿéèíÿ ãàí ãîéäóì.
Äîí òèêñÿí, àüû áèçäÿí,
Áåëèíèí áàüû áèçäÿí
Ãîéìàéûí éàäåëëèíè,
Àëìàüà áàüû áèçäÿí.
Äÿéèðìàíûí ïÿðèíäÿí,
Ñóéó ÷ûõàð äÿðèíäÿí.
Åëèí ñþçö áèð îëñà,
Äàü îéíàäàð éåðèíäÿí.
Áóðäà éîëóì îëäó òÿí,
Âàðìû áó éîëäàí þòÿí.
Áó äöíéàäà øèðèí øåé
Áèð àíàäûð, áèð âÿòÿí.
Ãîëóíäà âàð ãöââÿòèí,
Àðçóì âàð îëñóí ìÿòèí.
Åë éîëóíäà áàø ãîéàí
Ãàçàíàð åë ùþðìÿòèí.
Áîñòàí ÿêäèí, ýþçëÿ áàð,
Ýþòöð áåëèí àðõà âàð.
Ñÿñèíÿ ñÿñ âåðìÿéÿ
Åë êèìè áèð àðõà âàð.
33
ßçèçèéÿì, áàú àëàð.
Ìÿðä ðÿãèáäÿí áàú àëàð,
Ùÿð êÿñè åë èñòÿñÿ,
Áóëÿíä îëàð, óúàëàð.
Éàð ýöëö òåëÿ áàüëàð,
Êÿìÿðèí áåëÿ áàüëàð.
Áöëáöë ó÷óá, ýöë ñîëóá,
Âèðàíäûð éåíÿ áàüëàð.
Éàð áàøà ãàðà áàüëàð,
Öðÿéè éàðà áàüëàð.
Âÿòÿíäÿí àéðû äöøñÿ
Öìèäèí ùàðà áàüëàð?
À äàüëàð, ñîíà äàüëàð,
Ñþç éåòìÿç ñîíà, äàüëàð.
Éàç ôÿñëè ýþëëÿðèíäÿ
×àëõàíàð ñîíà, äàüëàð.
Áó äàüëàð, ãîøà äàüëàð,
Âåðèá áàø-áàøà äàüëàð.
Éàðûì ñÿíäÿ ýÿçèáäèð,
Ñÿíè éöç éàøà, äàüëàð.
Ùÿð éàíû áÿçÿ, äàüëàð,
Éàð ýÿëÿ, ýÿçÿ, äàüëàð!
Áóëàãëàðûí ìåé îëñóí,
Ýöëëÿðèí òÿçÿ, äàüëàð!
ßçèçèì, äöçÿ äàüëàð,
Äÿðÿéÿ äöçÿ, äàüëàð.
Åëÿ ñàéÿ ñàëûáäûð
Ýÿëìÿñèí ýþçÿ äàüëàð.
Ðöáÿíä òóò öçÿ, äàüëàð,
Ýÿëìÿñèí ýþçÿ äàüëàð.
Îâ÷ó êÿêëèéèí ãîâñóí,
Äàüûòñûí äöçÿ, äàüëàð.
34
Ðöáÿíä ÷ÿê öçÿ, äàüëàð,
Êþëýÿ ñàë äöçÿ, äàüëàð.
Åë ñèíÿíäÿ éóðä ñàëñûí,
Ýÿëìÿñèí ýþçÿ, äàüëàð.
Àé äþíöá èëÿ, äàüëàð,
Ýÿëèáäèð äèëÿ äàüëàð.
Áöëáöë ãîíóá îõóéóð,
Áöðöíöá ýöëÿ, äàüëàð.
Ýöí ýåäèð èëÿ, äàüëàð,
Ýÿëèáäèð äèëÿ äàüëàð.
Áöëáöë êèìè ùàé ñàëûá,
Äþíöá áöëáöëÿ äàüëàð.
ßçèçèì, äÿðÿ äàüëàð,
Äöç áàüëàð, äÿðÿ äàüëàð.
Êÿêëèê, òóðàú îòëàüû,
Ìàðàëà áÿðÿ äàüëàð.
Áó äàüëàð, ãÿëáè äàüëàð,
Áîé àòûá, ãÿëáè äàüëàð.
Ýöíö õîø êå÷ìÿéÿíäÿ,
Àù ÷ÿêÿð ãÿëáè äàüëàð.
Áàøû áÿëýÿëè äàüëàð,
Äèáè êþëýÿëè äàüëàð.
Äóðìóøàì éîë àüçûíäà,
Íÿ âàõò åë ýÿëè, äàüëàð?
Öñòÿ ìåøÿëè äàüëàð,
Ùÿçàð ïåøÿëè äàüëàð.
Åë ãîéíóíäà éóðä ñàëûð,
Ýöë, áÿíþâøÿëè äàüëàð.
Àü ñà÷ëû ïÿðè äàüëàð,
Ùå÷ áàõìûð áÿðè, äàüëàð.
Éàäëàðà ìÿñêÿí îëäóí,
Áèð óòàí, ÿðè, äàüëàð.
35
ßçèçèì íàçûì, äàüëàð,
Áàùàðûì, éàçûì äàüëàð.
Óúàëûð ñèíÿí öñòÿ
Ñþùáÿòèì, ñàçûì äàüëàð.
Åëÿìè, áîéàí äàüëàð,
Àë-éàøûë áîéàí äàüëàð.
Ñÿíÿ ïÿíàù ýÿòèðäèì,
Éàòûáñàí, îéàí, äàüëàð.
ßçèçèì, äàøäû, äàüëàð.
×ûíãûëëû äàøäû äàüëàð.
Ñÿí éàòûáñàí íÿãàôèë,
Ìåùìàíûí êþ÷äö, äàüëàð.
ßçèçèì, áåëè äàüëàð,
Ýÿíúÿíèí áåëè äàüëàð.
Éåòèøèáäè éàç àéû,
À÷ûáäû ýöëö äàüëàð.
Áàøû àü ãàðëû äàüëàð,
Éàçëû, áàùàðëû äàüëàð.
Éàðëà ÷ûõûì ñèíÿíÿ,
ßùäÿ èëãàðëû äàüëàð.
Áó äàüëàð éàñòû äàüëàð,
Ãàð öñòöí áàñäû, äàüëàð.
Ö÷ àé òîéëó, áàéðàìëû,
Äîããóç àé éàñäû äàüëàð.
ßçèçèéÿì, ñèí äóðàð,
Îâ÷ó ýÿçÿð ñèí äóðàð.
Åë éûüûëñà, áèð îëñà,
Çÿðáè êÿðÿí ñûíäûðàð.
Éîë ýåäÿð, àñòà ýåäÿð,
Äîëàíàð äîñòà ýåäÿð.
Âèðàí ãàëñûí éàä þëêÿ,
Ñàü ýÿëÿí, õÿñòÿ ýåäÿð.
36
Éàð íàçûí éàðà ÷ÿêÿð,
Õàëëàðûí ãàðà ÷ÿêÿð.
Åëèí ýöúö áèð îëñà
Äöøìÿíèí äàðà ÷ÿêÿð.
×ÿí, äóìàí äöçÿ íåéëÿð?
Çöëôöí òþê öçÿ, íåéëÿð?
Îâ áèçèì, îâëàã áèçèì,
Éàä îâ÷ó áèçÿ íåéëÿð?
Ãóøëàð ýþëäÿ öçÿðëÿð,
Òÿðëàí êèìè ñöçÿðëÿð.
Ñÿíÿ òàé îëà áèëìÿç.
Éöç îáàëàð, éöç åëëÿð.
Ýöí ÷ûõàð, äàü ýöí ýþðÿð,
Áîéëàíàð áàü ýöí ýþðÿð.
Ãöðáÿòäÿ úàí ÷öðöäÿí
Âÿòÿíäÿ àü ýöí ýþðÿð.
Äóðíà ñàíûííàí êå÷ÿð,
Þòÿð, éàíûííàí êå÷ÿð,
Èýèä âÿòÿí éîëóíäà
Þëÿð úàíûíäàí êå÷ÿð.
ßçèçèéÿì éàõøû äóð,
Éàõû äàíûø, éàõøû äóð.
Éàõøû èýèä éóðäóíäà.
Ïèñ ãàëìàñà éàõøûäûð.
Ñûüàë âóðóð òåëÿ î,
Êÿìÿð áàüëûð áåëÿ î,
Èýèäè åë ñàõëàéàð,
Àðõà îëñà åëÿ î.
Áó éîëäàí þòÿíÿ áàõ,
Êþéíÿéè êÿòàíà áàõ.
Ãöðáÿòäÿ ýþçöí à÷ìà,
À÷àíäà âÿòÿíÿ áàõ.
37
Áóëóääàí íóð ñöçöëäö,
Åë éàéëàüà äöçöëäö.
Åë éàéëàãäàí ýÿëèíúÿ
Éàðû úàíûì öçöëäö.
Åëÿìè, íàëàì ãàðäàø,
Ôÿðéàäûì-íàëàì ãàðäàø.
Òîï àòûëäû, áöðú ñûíäû,
Àëûíäû ãàëàì ãàðäàø.
ßçèçèì, ñþçÿ ãàëäû,
Áèð øèðèí ñþçÿ ãàëäû,
Éàä ãîâóëäó äàüëàðäàí
Åë-îáà áèçÿ ãàëäû.
Äàüëàð ìàðàëà ãàëäû,
Îòó ñàðàëà ãàëäû.
Ñÿðèí ÷åøìÿ, ýþé éàéëàã
Éåíÿ ìàðàëà ãàëäû.
Ýåòäè àðõà äîëàíäû,
Ñóëàð ÷àðõà äîëàíäû.
Äöøìÿí åëèí ýöúöíäÿí
Ãîðõà-ãîðõà äîëàíäû.
Èñòÿêàíûí ãàíëûäûð,
ßë âóðìà äÿðìàíëûäûð.
Éóðäóìó õÿáÿð àëñàí,
ßñëèì Ýèðäèìàíëûäûð.
Àðàç ýÿëäè éàí àõäû,
Äèáèíäÿ ìèí úàí àõäû.
Âÿòÿí ñàðû áàõàíäà
Öðÿéèìäÿí ãàí àõäû.
Ýÿçäèì äàüû-àðàíû.
Ñå÷äèì àüäàí ãàðàíû,
Âÿòÿí âèðàí îëñà äà,
Úÿííÿò ýþðäöì îðàíû.
38
Ãàð òóòóá Øàù äàüûíû,
Äîí âóðóá íþâðàüûíû.
×ÿêèëèá òöëÿê òÿðëàí,
Ñàð àëûá îâëàüûíû.
Âàðûìäûð äÿðä ùà÷àðû,
Àüëàìà åëÿ, çàðû.
Éîëóì ãöðáÿòÿ äöøäö,
×ÿêèðÿì åë àçàðû.
Ýÿçèðÿì ñóç äàüëàðû.
Áàüëàéûá áóç äàüëàðû.
Ùÿð êÿñÿ øèðèí îëàð
Þç éåðè, þç äàüëàðû.
ßçèçèì, êÿòàí ñàðû,
Àü ñàðû, êÿòàí ñàðû.
×ûõàéäûì Øàù äàüûíà.
Áàõàéäûì âÿòÿí ñàðû.
Áó éîëäàí þòÿí éàõøû,
Ýåéìÿéÿ êÿòàí éàõøû.
Ýÿçìÿéÿ ãöðáÿò þëêÿ,
Þëìÿéÿ âÿòÿí éàõøû.
ßçèçèì, êÿòàí éàõøû,
Ýåéìÿéÿ êÿòàí éàõøû.
Ãöðáÿò éåð úÿííÿò îëñà,
Éåíÿ äÿ âÿòÿí éàõøû.
Äóìàí, ýÿë áöðöí äàüà,
Ñöðöíö ñöðöí äàüà.
Éà ìÿëÿðÿì òàïàðàì,
Éà ñàëëàì áèð öí äàüà.
Õÿçÿë ÷ûõûá ãóðøàüà,
Áèð öí äöøöáäöð áàüà.
Áöëáöë ýöëöí àõòàðûð,
Ãîíóð áóäàã-áóäàüà.
39
Òÿáðèç öñòö Ìàðàüà,
Çöëôöí ýÿëìèð äàðàüà.
Éàðäàí õÿáÿð ýÿëìÿäè,
Ìÿí äöøìöøÿì ñîðàüà.
Åëÿäèìè ñó éàçäà,
Àõàð ýåäÿð ñó éàçäà.
Ìÿí éàðû ýþðìÿìèøÿì
Êå÷ÿí éàç äà, áó éàç äà.
Äóðìóøàì þçöì éîëäà,
Äîëàøàð ñþçöì éîëäà.
Éàðûí ôÿðàüûíäàéàì,
Ãàëûáäûð ýþçöì éîëäà.
Óëäóçëàð ñàéðûøàíäà,
Ãÿëá ãÿëáÿ ãàðûøàíäà.
×ÿòèí îëóð àéðûëìàã
Ýþç-ýþçÿ àëûøàíäà.
Áöëáöë ó÷àð êîëëàðäà,
Ýöë áóòàüëû ãîëëàðäà.
Ùàðäàñàí, éàð, ùàðäàñàí?
Ýþçöì ãàëäû éîëëàðäà.
Ìÿí àøèã, ãàëà ãàëà,
Äàü öñòÿ ãàëà ãàëà,
Éàð éîëóíäà úàí öçäöì,
Èíòèçàð ãàëà-ãàëà.
Áó ãàëà äàøäû ãàëà,
×ûíãûëëû, äàøäû ãàëà.
Ãîðõóðàì, ãÿðèá þëÿì
Éàð ýþçö éàøäû ãàëà.
Áó éîë ýåäèð Õàëõàëà,
Éàíäû áàüðûì õàë-õàëà,
Ãîðõóðàì, ýåäÿì ãàëàì,
Íàçëû éàðûì õàëõ àëà.
40
Àíà, ìÿíÿ àç àüëà!
Ãûø ñûçûëäà, éàç àüëà!
Íÿ âàõò éàäûíà äöøñÿì,
Àü êàüûçà éàç, àüëà!
ßçèçèì ýþç àëìàéà,
Äþíöáäö ýþç àëìàéà.
ßðñÿìèø íÿð þëäöðäöí,
Ãàíëûñàí, ýþçÿë ìàéà.
Áàùàð ýÿëäè, ãàð ýåòäè,
Áàüáàí ýåòäè, áàð ýåòäè.
Ìÿíè ïèñ ýöíÿ ãîéäó,
Íàêàì þëäö éàð ýåòäè
ßçèçèéÿì àé àüà,
Ñàëìà ìÿíè àéàüà,
Äîñò áàõñà áàøà áàõàð.
Äöøìÿí áàõàð àéàüà.
Éîë ýåäèð Îðäóáàäà,
Ñàëìàñäàí Îðäóáàäà.
Ãî÷àã ñÿðêÿðäÿ îëñà
Ùå÷ ýåòìÿç îðäó áàäà.
Éàð ýÿëèð áÿäþé àòäà,
Àðõàëûüû ýåé ãàòäà.
Èýèä îüóë áÿä ýöíäÿ
Éà àëòäà, éà éåð àëòäà.
Åë áàòûð ãÿì äÿðéàäà,
Êèìÿ ýåäèì ìÿí äàäà?
Èýèä äþéöøäÿ þëñÿ
Àäû ãàëàð äöíéàäà
Áöëáöë ó÷àð áó äàëà
Ãîíàð î äàë, áó äàëà.
Äîñò ñþçöí à÷ûã äåéÿð
Äöøìÿí äåéÿð áóäàëà!
41
Àé äþíöáäöð ùèëàëà,
Ùàðàì äöøìÿç ùàëàëà.
Íàìÿðäèí áàõ÷àñûíäà
Íÿ ýöë áèòñèí, íÿ ëàëà.
Àë êÿìÿðè áåë áàüëà,
Ñà÷ëàðûíà áåë áàüëà.
Íÿ éàäà ñèððèíè äå,
Íÿ íàìÿðäÿ áåë áàüëà.
Êàìàí áÿëà, îõ áÿëà,
Åë ýÿëÿëè éîõ áÿëà.
Íàìÿðä äîñòëà òóø îëñàí
Áàøûí ÷ÿêÿð ÷îõ áÿëà.
ßëèìäÿ âàð áàüëàìà,
Ìÿí ýåäèðÿì àüëàìà.
Áÿëêÿ ýåòäèì ýÿëìÿäèì,
Íàìÿðäÿ áåë áàüëàìà.
Àøûã ýåäÿð ùÿð éàíà,
Ñþçöí äåéÿð ìÿðäàíà.
Èýèäÿ öðÿê âåðÿð
Áÿðê àéàãäà ìÿðä àíà.
ßçèçèéÿì ìÿðäàíà,
Ñþçöí äåéÿð ìÿðäàíà.
Ãîðõàüà îüóë äåìÿç
Ãî÷àã àòà, ìÿðä àíà.
Àðèô îëàí ñþç ãàíà,
Ñþç àíëàéà, ñþç ãàíà.
Éöç ìèí òöëêö éûüûëñà,
Íåéëÿð áèð àñëàíà?
Èýèä ýÿðÿê àòëàíà,
Àòûí ìèíÿ àòëàíà.
Ìÿðä îäóð êè, äþéöøäÿ
Ùÿð éàðàéà ãàòëàíà.
42
Ïÿðâàíÿ íÿäÿí éàíà,
Îä òóòà áÿäÿí éàíà.
Éàõøû äîñò éàìàí ýöíäÿ,
×ÿêèëÿð íÿäÿí éàíà?
ßçèçèì äàëäàñûíà,
Ìÿðä èýèä äàëäàñûíà,
Íàìÿðä àñëàí îëñà äà,
Ñûüûíìà äàëäàñûíà.
Çöëôöíö áàüäà äàðà,
Äöøöáäöð áàü äà äàðà.
Áèð âÿôàëû äîñò ö÷öí
Ðóìó ýÿç, Áàüäàä àðà.
ßçèçèéÿì áó éàðà
Ýåäÿð ãàëìàç áó éàðà.
Éàäà äîñò äåìÿê îëìàç
Äîñò ùàðà, äöøìÿí ùàðà?
Äàüëàð áàòûáäûð ãàðà,
Îâ÷ó äöøöáäöð äàðà.
Öçöíÿ ýöëÿí äîñòóí
Ãàéûò áèð ãÿëáèí àðà.
Ãûçûëýöëö õàð îëñà,
Äþðä éàíûíäà ñàð îëñà.
Ãî÷ èýèä ùå÷ äóðàðìû
Éàðû éàäëàðà ãàëñà.
ßçèçèì, ýöëÿí îëñà,
Ýþç éàøûí ñèëÿí îëñà.
Äîñò-àøíàëûã éàõøûäûð
Ãÿäðèíè áèëÿí îëñà.
ßçèçèì éàõøû àòà,
Éàð îõóí éàõøû àòà.
Ñþçö äå ãî÷ èýèäÿ,
Ïóëó âåð éàõøû àòà.
43
Äþâðàí äîëàíäû ÷àðõà,
Ýöí êå÷äè ãîðõà-ãîðõà.
Íàìÿðäÿ éàõà âåðìÿ,
Ìÿðäÿ éàíàø, îë àðõà.
ßçèçèì àìàí ýöíäÿ,
Ñþçöí äå àìàí ýöíäÿ.
Äîñò êèìäè, äöøìÿí êèìäè,
Òàíûðñàí éàìàí ýöíäÿ.
Ìÿí àøèã, äàëäàñûíà,
Ãîí÷à ýöë äàëäà ñûíà,
Íàìÿðä, åëÿ íàìÿðääèð,
Öçö íÿ, äàëäàñû íÿ?
Àõàð ñó ýåäÿð, ãàëìàç.
Öðÿêäÿ êÿäÿð ãàëìàç.
Âÿôàëûéà úàí ãóðáàí,
Áèâÿôà ýåäÿð, ãàëìàç.
Áèð ãóðáàí êàñàä îëìàç,
Ìÿðä ÿëè êàñàä îëìàç.
Éöç íàìÿðäèí ÷þðÿéèí
Äîüðàñàí êàñà äîëìàç,
ßçèçèì, ýöëøÿí îëìàç,
Áèð ýöëëÿ ýöëøÿí îëìàç.
Äîñò-äîñòäàí èíúèê îëñà,
Èíúèéÿð, äöøìÿí îëìàç.
Áàü÷àíûí öñòö îëìàç,
Îúàãñûç òöñòö îëìàç.
Äîñòäàí äöøìÿí òàïûëàð,
Äöøìÿíèí äîñòó îëìàç.
Ýåúÿ óçóí àé áàòìàç,
Äÿðäëèëÿð ýåúÿ éàòìàç.
Áèð äîñò âÿôàëû îëñà,
Äîñòó éàääàí ÷ûõàðòìàç.
44
ßçèçèì, éöç ùà, éöç,
Ñîíàì ýþëäÿ öç ùà, öç.
Äöøìÿí ýÿëèá äîñò îëìàç,
Éàëâàðàñàí éöç ùà, éöç.
ßçèçèì, ñÿðèí àéàç,
Ýþé áóëóä, ñÿðèí àéàç.
Äîñòà ýÿëÿí ãàäàíû
Äöøìÿíèí ñÿðèíÿ éàç!
Àõòàðäûí éîë áåëÿäè,
Ñöð àòûí éîë áåëÿäè.
Äîñòëàð èëãàðëû îëñà,
Íÿ ýÿðÿê éîë áÿëÿäè.
ßçèçèì, éàð àøûãäûð,
Áó éàðà éàð àøûãäûð.
×îõ áèëèá, àç äàíûøìàã
Èýèäÿ éàðàøûãäûð.
Ãàøëàðûí ãÿìÿðèäè,
Òåëëÿðèí êÿìÿðèäè.
Äÿâÿíè ñÿðâàí ÿéÿð,
Èýèäè ãÿì ÿðèäè.
Äþâðàíûí ýÿøòè ýåòäè,
Îõ òÿêè êå÷äè ýåòäè.
Ìÿðäëÿð áèð áóëàã ãàçäû,
Íàìÿðäëÿð è÷äè ýåòäè,
Åë êþ÷ÿð äàüà ýÿëè,
Áöëáöëëÿð áàüà ýÿëè.
Íàìÿðäèí ãàéäàñûäû,
Úàí âåðÿí ÷àüà ýÿëè.
Ëÿë è÷èíäÿí öç ëÿëè,
Ñÿððàô êèìè äöç ëÿëè.
Íàìÿðä ýÿëèá ìÿðä îëìàç,
Éöç ñûçûëäà, éöç ëÿëè
45
Áèð åâ òèêäèì äÿéèðìè,
Äèðÿêëÿðè èéèðìè.
Íàìÿðä, ùàðà ýåäèðñÿí?
Áó éóðä ñÿíèí äåéèëìè?
Éþíñöçÿì, ñûõìà ìÿíè,
Àüçûìà ñûõ ìÿìÿíè.
Ìÿðä êèìè äîñòëóã åäèá,
Íàìÿðä òÿê éûõìà ìÿíè.
Ñàëìà ýÿë äÿðäÿ ìÿíè,
Éàð, ýþðñÿí áèð äÿ ìÿíè.
Íàìÿðäÿ ìþùòàú åòìÿ,
Êÿñ ãóðáàí ìÿðäÿ ìÿíè.
Èíúèäÿí áÿéäè ìÿíè,
Ñàðàëäàí íåéäè ìÿíè.
Äîñò áèëèá êþíöë âåðäèì,
Áÿä éåðäÿ ÿéäè ìÿíè.
Ãÿì ñàðûá, íÿäè ìÿíè?
Äÿðä-ãöññÿ éåäè ìÿíè.
Íàìÿðä äîñòà ñþç äåäèì,
Úàð ÷ÿêäè, äåäè ìÿíè.
Äîíó òèê, öç èëìÿíè,
Øàíÿ òÿê äöç èëìÿíè.
Âÿôàëû äîñò éàä îëìàç,
Ýþðìÿñÿ éöç èë ìÿíè.
Î êèìäèð àòàð ìÿíè,
Ùÿð äÿðäÿ ãàòàð ìÿíè.
Íàìÿðä ýÿëèá äîñò îëìàç,
Äîñòëóãäà ñàòàð ìÿíè.
Ãàøëàðûí ÿéÿð ìÿíè,
Ýþçëÿðèí éåéÿð ìÿíè.
Ìÿí äîñòëóãäà ìþùêÿìÿì,
Òàíûñàí ÿéÿð ìÿíè.
46
Ãîðõóòìóð áó ãàð ìÿíè,
Ùÿð éàïàëàã, ñàð ìÿíè.
Ìÿí îíäàí äà ãî÷àüàì,
Ùå÷ àòàðìû éàð ìÿíè?
Äÿðéàëàð òóòäó ìÿíè,
Íàããàëëàð óääó ìÿíè.
ßçèç èñòÿêëè äîñòóì
Íÿ òåç óíóòäó ìÿíè?
Äàüëàð äàüëàäû ìÿíè,
Çöëôöí áàüëàäû ìÿíè.
Ìÿðä éîëóíäà úàí ãîéäóì,
Åëëÿð àüëàäû ìÿíè.
Éàíäûðûá, éàõäû ìÿíè,
Äàü-äàøà ÷àõäû ìÿíè.
Ìÿðä áèëèá àðõàëàíäûì,
Íàìÿðä òÿê éûõäû ìÿíè.
ßýÿð ñåâñÿ åë ñÿíè,
Éûõà áèëìÿç éåë ñÿíè.
Íàìÿðäÿ áîéóí ÿéìÿ,
Ãîé àïàðñûí ñåë ñÿíè.
Áàü÷àëàðäà ýöë ýÿðÿê,
Ýöë ýÿðÿê, áöëáöë ýÿðÿê.
Ñèäã èëÿ äîñò îëàí êÿñ,
Öðÿêäÿí äÿ áèð ýÿðÿê.
ßçèçèì, è÷ìÿ, äîñòóì,
Ùÿð ñóäàí è÷ìÿ, äîñòóì.
Óéìà ÿüéàð ñþçöíÿ,
Äîñòóíäàí êå÷ìÿ, äîñòóì.
Ýþéÿð÷èíÿì, ó÷äóì, ýÿë,
ßëäÿí-ÿëÿ äöøäöì, ýÿë,
Éàìàí ýöíöìöí äîñòó,
Ìÿí áó éóðääàí êþ÷äöì ýÿë!
47
Ìÿðä àíàäàí ìÿðä îüóë,
Éàäà àüà, ìÿðäÿ ãóë.
Ãîðõàã òþùìÿò ýÿòèðÿð,
Áàø óúàëäàð ìÿðä îüóë.
Äîñòóí áèð òÿê äîñòó îë,
Àðõà-äèðÿê äîñòó îë.
Äîñò äåéèá, äîñò îëàíäà,
Ñþç éîõ, öðÿê äîñòó îë.
Èýèä ïàøà, ñàé ïàøà,
Ñÿíÿ éîõäóð òàé, ïàøà.
Êîðîüëó áèð ýÿëèáäèð,
Áèð äÿ ýÿëñÿ, âàé, ïàøà.
Îâ÷óéàì, Òÿêëÿäÿíÿì,
Òÿê åâëè Òÿêëÿäÿíÿì,
Àðàçáàð òÿðëàíûéàì,
Ñîíàëàð òÿêëÿäÿíÿì.
Ãÿðÿíôèë ÿñäè, íåéëèì,
Ñÿáðèìè êÿñäè, íåéëèì.
Þçö äîñò, ãÿëáè ãàðà,
Ìÿí áåëÿ äîñòó íåéëèì.
Äàüà ãàð éàüà, äîñòóì,
Ñàëëàí ýÿë áàüà, äîñòóì.
Ñÿí äóìàí îë, ìÿí ÷èñêèí,
×ÿêèëÿê äàüà, äîñòóì.
Ñÿí ìÿíèì àüà äîñòóì,
Ñàëëàí ýÿë áàüà, äîñòóì.
Öçöíöí ùþðìÿòèíäÿí,
Áèçÿ íóð éàüà, äîñòóì.
Õàð ãîíóá áàüà, äîñòóì,
Áîñòàíà, òàüà, äîñòóì.
Ãî÷óì éîõ ãóðáàí êÿñÿì,
Úàíûì ñàäàüà, äîñòóì.
48
Ìÿí ôÿëÿéè äèíäèðäèì,
Áèëìÿäèéèí áèëäèðäèì.
Äîñòà éàçàí ãÿëÿìèí,
Àëûá ÿëäÿí ñûíäûðäûì.
Ýöëö áè÷ÿíÿ ãóðáàí,
Ñóéóí è÷ÿíÿ ãóðáàí.
Äöíéàäà èýèä ÷îõäóð,
Úàíäàí êå÷ÿíÿ ãóðáàí.
Äàüûí ìàðàëû ãóðáàí,
Ýþçöí ãàðàëû ãóðáàí.
Äîñòëóãäà ìþùêÿì äîñòà
Ãÿëáè éàðàëû ãóðáàí.
Áöðöéöá äöçö ãóðáàí,
Ãî÷ ãóðáàí, ãóçó ãóðáàí.
Ìÿðäèí áèðúÿ òöêöíÿ
Íàìÿðäèí éöçö ãóðáàí.
Ýöëöí äÿð, ÿê óúóíäàí,
Ãÿëéàíûí òÿê óúóíäàí.
Íàìÿðäÿ òóø îëóáñàí,
Áÿëàëàð ÷ÿê óúóíäàí.
Ýåòìÿðÿì îòàüûíäàí,
Ýöë ñûíàð áóäàüûíäàí.
Èýèä àòûí ñÿéèðäÿð,
Äöøìÿíèí éàòàüûíäàí.
Áó äàüëàðûí áàðûíäàí,
Ýþðìÿäèì íöáàðûíäàí.
Ìÿðä îëàí äà äþíÿðìè,
Âåðäèéè èëãàðûíäàí?
ßçèçèì îòàüûíäàí,
Ãàøëàðûí î òàüûíäàí.
Ìÿðäèí òþâëÿñè éàõøû
Íàìÿðäèí îòàüûíäàí.
49
Êÿðýÿäÿíÿì, êÿðýÿäÿí,
Éîõäóð ìÿíè þéðÿäÿí.
Îâ÷ó áèð îâ îéëàäû,
Èýèä ÷ûõäû úÿðýÿäÿí.
Áàüû ýÿçäèì ÿçÿëäÿí,
Äÿñòÿ òóòäóì õÿçÿëäÿí.
Áèëñÿéäèì âÿôàí áóäóð,
Äîñò îëìàçäûì ÿçÿëäÿí.
Îâ÷óíóí ýÿøòè ìÿíäÿí,
Îõ äÿéäè, êå÷äè ìÿíäÿí.
Ìÿðäëÿðÿ êþðïö îëäóì,
Íàìÿðäëÿð êå÷äè ìÿíäÿí.
Òÿáèëèí ñèíúè ìÿíäÿí,
Äöð ìÿíäÿí, èíúè ìÿíäÿí.
Äåäèì âÿôàëû äîñò îë,
Äåìÿäèì èíúè ìÿíäÿí.
Äöíéàíûí ýÿðäèøèíäÿí,
Òÿíý îëäóì ùÿð èøèíäÿí.
Ìÿðäèí áàøû ãàë ÷ÿêèð
Íàìÿðäèí øÿð èøèíäÿí.
Äÿéèðìàí÷û ÷ÿêÿð äÿí,
Ãÿëéàí ýþòöð, ÷ÿê ùÿðäÿí.
Íàìÿðääÿí óçàã äîëàí,
Íÿ äÿðä îëñà ÷ÿê ÿðäÿí.
Øÿôòÿëèéÿì, àüàì ìÿí,
Ùÿð ìåéâÿäÿí ÷àüàì ìÿí.
Ãîðõìà, âÿôàëû äîñòóì,
Þëìÿìèøÿì, ñàüàì ìÿí.
ßçèçèéÿì, éàðà ñÿí,
Êþíöë éàðà-éàðà ñÿí.
Íÿ åëÿ êþìÿê îëäóí,
Íÿ ùàé âåðäèí éàðà ñÿí.
50
ßçèçèéÿì, åíÿñÿí,
Äàü áàøûíäàí åíÿñÿí.
Äîñòëóãäà íÿ îëäó êè,
Óçàãëàøäûí éåíÿ ñÿí?
Áó äàüûí ãàøû ñÿíñÿí,
Äèáèíèí äàøû ñÿíñÿí.
Äöíéàúà äîñòóì îëñà,
Ùàìûíûí áàøû ñÿíñÿí.
Éàð ýÿðÿê éàíàí îëñóí,
Ùÿð äÿðäè ãàíàí îëñóí.
Äîñò òàïäûí, åëÿ äîñò òàï,
Ñàéûëàí, ñàíàí îëñóí.
Ìåéâÿ ýÿðÿê òÿð îëñóí,
Þâëàä ýÿðÿê íÿð îëñóí.
Èýèäÿ éàðàøûãäûð,
Àä ãàçàíñûí, ÿð îëñóí.
Éàð ãÿëáèìè îéìàñûí,
Äÿðä öñòÿ äÿðä ãîéìàñûí.
Ôÿëÿê ìÿðäè íàìÿðäÿ,
Ùå÷ âàõò ìþùòàú ãîéìàñûí.
ßçèçèéÿì, éàõøû ñèí,
Îâ÷ó, éåðÿ éàõøû ñèí.
Ìÿðä èýèääÿ ãàéäàäû,
Ñåâÿð éàðûí éàõøûñûí.
Îëìóøàì îäà ýèðéàí,
Ìÿí ýèðéàí, î äà ýèðéàí.
Äåäèì êè, ýÿë äîñò îëàã,
Äåìÿäèì îäà ýèð, éàí.
Áóëàã öñòÿ áÿñòè âàð,
Áÿñòèíèí áèð äÿñòè âàð.
Ñèðð âåðìÿ þç äîñòóíà,
Äîñòóí äà áèð äîñòó âàð.
51
Ãîíóá öñòÿ ñàð, äèâàð,
Þðòöá öñòöí ãàð, äèâàð.
Ñÿíëÿ ìÿíèì äîñòëóüóì,
Þëÿíÿúÿí âàðäû, âàð.
Äàüëàðûí òàëàñû âàð,
Ýöí äöøöá àëàñû âàð.
Ìÿðääÿí óçàã äîëàíìà,
Íàìÿðäèí áÿëàñû âàð.
Äàü áàøûíû ãàð àëàð,
Ýöí ÿéèëÿð, ñàðàëàð.
Èýèä þëÿð, àä ãîéàð,
Ìöõÿííÿòäÿí íÿ ãàëàð?
Äàü áàøû ñÿñëè ãàëàð,
Îúàüû ùèñëè ãàëàð.
Éåìÿê èëÿí äîñò îëàí,
Èëëÿðëÿ êöñëö ãàëàð.
Ùàëàëàð, àé ùàëàëàð,
Ãàðòàë äàüäà áàëàëàð,
Ãîðõàã þëÿð, ìÿùâ îëàð,
Èýèä àëàð ãàëàëàð.
Àé äàüëàð, úàíà äàüëàð,
Áàòûáñûç ãàíà äàüëàð.
Èýèä ýåòäè, ýÿëìÿäè,
Àëûøûá éàíà äàüëàð.
Öç òóòóá Ãàôà áàüëàð,
×ûõûáäûð ñàôà áàüëàð.
Áèð äîñò áèâÿôà îëñà,
Êèì îíà âÿôà áàüëàð?
Áàü÷àñûç, áàðñûç äàüëàð,
Ùåéâàñûç, íàðñûç äàüëàð.
Èýèä ñèçäÿ éîõ îëäó,
Ñèç ùÿëÿ âàðñûç, äàüëàð?
52
Áó äàüëàð ãàíëû äàüëàð,
Ýþé ýåéèá ãàíëû äàüëàð.
Èýèäèí ïèñ ýöíöíÿ,
Ýÿëèá ãàíëû äà àüëàð.
Ñÿí ìÿíèì àüà äîñòóì,
Äîëàí ýÿë áàüà, äîñòóì.
Äàü áàøûíäà áóëóä âàð,
Ãîðõóðàì éàüà, äîñòóì.
Ñóëàð ýÿëÿð ýþë äîëàð,
Øàõòà âóðàð, ýöë ñîëàð.
Ìÿðä èýèäèí áàëàñû,
Þçö êèìè ìÿðä îëàð.
ßçèçèéÿì äàäû âàð,
Éàðû øèðèí äàäû âàð.
Éöç èýèä ñûðàñûíäà,
Ãàðäàøûìûí àäû âàð.
Äàüäàí ýÿëÿð ñåë, àõàð,
Éàð ýöë äÿðÿð, ýöë òàõàð.
Èýèä öç-öçÿ ýÿëñÿ,
Áèð-áèðèíÿ äèê áàõàð.
Ìÿí àøèã îäà éàõàð,
Ãÿëéàíûí îäà éàõàð.
Äîñò äîñòóíóí éîëóíäà,
Úàíûíû îäà éàõàð.
ßëèíäÿ ôàíàð ýåäÿð,
Áàõäûãúà éàíàð ýåäÿð.
Áèð äîñò áèâÿôà ÷ûõñà,
Äîñòóíäàí êÿíàð ýåäÿð.
Äóðíàëàð ãàòàð ýåäÿð,
Áóëóääà áàòàð ýåäÿð.
Áèâÿôà àòàð ýåäÿð.
53
Èëäûðûì ÷àõàð ýåäÿð,
Ñó ýÿëèá àõàð ýåäÿð.
Äîñòëàð ïèñ ýöíäÿ ýÿëÿð,
Áèâÿôà áàõàð ýåäÿð.
Òîð àòàí ñàëäà ýÿçÿð,
Ýöí áàòàð, äàëäà ýÿçÿð.
Ìÿðäëÿð ãàáàüû ýþçëÿð,
Íàìÿðäëÿð äàëäà ýÿçÿð.
Äàüëàðà äóìàí ýÿëÿð,
Àé ýÿëÿð, àìàí ýÿëÿð.
Ýåòìÿñèí î éàõøû êè,
Éåðèíÿ éàìàí ýÿëÿð.
Ñóéóìóç Êöðäÿí ýÿëÿð,
È÷ìÿéÿ Êöðäÿí ýÿëÿð.
Èýèä äþíñÿ îáàéà,
Õÿáÿðñèç, áèðäÿí ýÿëÿð.
Ñöðöëÿð ìÿëÿð ýÿëÿð,
Äàüëàðû åíÿð ýÿëÿð.
Íàìÿðäÿ òóø îëàíûí,
Áàøûíà íÿëÿð ýÿëÿð?!
×àé àøàüû áóç ýÿëèð,
Äÿñòÿ-äÿñòÿ ãûç ýÿëèð.
Áèð ÿëèíäÿ ÷þðÿê âàð,.
Áèð ÿëèíäÿ äóç ýÿëèð.
Ñó àõàð, äèâàí åéëÿð,
Áàü÷àéà ðàâàí åéëÿð.
Èýèäèí éàõøû äîñòó,
Þìðöíö úàâàí åéëÿð.
Ýöí õîø êå÷ñÿ äÿðä þëÿð,
Ãöññÿ ýåäÿð, äÿðä þëÿð.
Ùàãã éîëóíäà úàí ãîéàí,
Àä ãàçàíàð, ìÿðä þëÿð.
54
Ñÿíÿ òåëëè äåéèðëÿð,
ßëè áåëëè äåéèðëÿð.
Áóðà áèð èýèä ýÿëèá,
Áèçèì åëëè äåéèðëÿð.
Àøûã áàðûäàí êå÷ÿð,
Ýÿëÿð áàðûäàí êå÷ÿð.
Íàìÿðäëÿ äîñò îëàíûí,
Þìðö éàðûäàí êå÷ÿð.
Äóìàí äàüà ïÿðäÿäèð,
Ýþéäÿ äåéèë, éåðäÿäèð.
Àüàëûã äþâëÿò îëñà,
Èýèäëèê ùöíÿðäÿäèð.
Áóëàã öñòÿí ëèë ýÿëèð,
Äÿñòÿ-äÿñòÿ ýöë ýÿëèð.
Íåéëèðÿì áåëÿ äîñòó,
Àéäà, èëäÿ áèð ýÿëèð?
Àøûã úÿôà íÿ áèëèð?
Ñåéðö ñÿôà íÿ áèëèð?
ßüéàðäàí äîñòëóã óììà,
ßüéàð âÿôà íÿ áèëèð?
ßçèçèì, éîë öñòöäöð,
Åâèìèç éîë öñòöäöð.
Áèð ñÿùÿð ýÿë, áèð àõøàì,
Ýþðÿí äåñèí äîñòóäóð.
Îâ÷ó ÿëèíäÿ îõäóð,
Îõóí ùåñàáû éîõäóð.
Äîñò ÷îõ îëñà íÿ åéáè,
Áèð äöøìÿí éåíÿ ÷îõäóð.
Äþâðàí ÷îõ ãàðûøûãäûð,
Éàä ýÿëèá áàðûøûãäûð.
Àéûã-ñàéûã äîëàíìàã,
Èýèäÿ éàðàøûãäûð.
55
Èýèäèí áèð àòûäûð,
Áèð äÿ òÿìèç çàòûäûð.
Êîðîüëóäà ãî÷àãëûã,
Îíóí åùòèéàòûäûð.
Ñîéóã èñòè ÷àüûðûð,
Äóìàí òöñòö ÷àüûðûð.
Áàø éàñòûãäà, ýþç éîëäà,
Äèëèì äîñòó ÷àüûðûð.
Ãóðáàí ñÿíÿ ýþçöì, éàð,
Âàðäû ñÿíÿ ñþçöì, éàð.
Áóðäàí áèð ãîøóí êå÷äè,
Ñÿðêÿðäÿñè áèçèì éàð.
Îäóí ýþòöð, éàõøû éàð,
Éàõøû äîüðà, éàõøû éàð.
Èýèäè ýöìðàù åéëÿð,
Ãÿäèð áèëÿí éàõøû éàð.
Äîñò äîñòëà òÿí éàõøûäûð,
Îëìàñà ýåí éàõøûäûð.
Áèð äîñòäà ñèðð ãàëìàñà,
Îíäàí äöøìÿí éàõøûäûð.
Áóëóä ýÿëèð ãàòùàãàò,
Áèð-áèðèíÿ ÷àòùà÷àò.
Èýèäè äàðäà ãîéìàç,
Ìÿíçèë êÿñÿí áÿäþé àò.
Éåðäÿí äóðñà Êîðîüëó,
Òîðóí ãóðñà Êîðîüëó.
Ãàí ñåë êèìè òþêöëÿð,
Áèð ãûé âóðñà Êîðîüëó.
ßçèçèéÿì, éàõøû àò,
Íèøàí ýþòöð éàõøû àò.
Èýèäè úàâàí ñàõëàð,
Éàõøû àðâàä, éàõøû àò.
56
Ñöðö òàíûð ãóðäóíó,
Èýèä ñåâÿð éóðäóíó.
Áèð õàèí, áèð äÿ ãîðõàã,
Áàòûðàð áèð îðäóíó.
ßçèçèì, ýÿç äîñòóíó,
Áèð çàìàí ýÿç äîñòóíó.
Éöç èë éöç èëÿ ýåòñÿ,
Äîñò àòìàç þç äîñòóíó.
ßçèçèì ãàíäû þëäö,
Îäëàðà éàíäû þëäö.
Àüàú ÿéèëäè ñûíäû,
Èýèä óòàíäû þëäö.
ßçèçèì, ýþð äöéöíö,
Àé äîüäó, ýþðäö ýöíö.
Íàìÿðääÿ ñþç èëèøìÿç,
Ìÿðä äåìÿç – ýþðäöéöíö.
Éàç ýåäèá, ãûø îëàéäû,
Ãàø ýþçÿ òóø îëàéäû.
Äöøìÿí äèëè òóòóëñóí,
Äîñò äåéÿí èø îëàéäû.
Ñþç ñþçÿ ìåùðèáàíäû,
Ãàø ýþçÿ ìåùðèáàíäû.
Î êè äöøìÿíÿ äîñòäó,
Íþø áèçÿ ìåùðèáàíäû?
Ñåë ýÿëäè äàø àõûòäû,
Ñóéó ÷àø-áàø àõûòäû.
Åë êþ÷äö, îáà ãàëäû,
Äàø-äèâàð éàø àõûòäû.
Åëÿìè ãÿì äàüûäû,
Ñèíÿìäÿ ãÿì äàüûäû.
Îëñà áèð âÿôàëû äîñò,
Ãÿëá à÷àð, ãÿì äàüûäû.
57
ßñëèì Ãàðàìàíëûäû,
Åëèì àäëû-ñàíëûäûð.
Èýèä äþéöøäÿí ýÿëèð,
Ýþçëÿðè íÿ ãàíëûäû.
Ýþéäÿ óëäóç íàøûäû,
Êèì óëäóçóí éàøûäû?
Èýèäÿ åëëÿð ãóðáàí,
Èýèä öðÿê áàøûäû.
Ìÿí àøûã õîøà äàëû,
Õîø öçëö, õîø ÿäàëû.
Ìÿðä èýèääÿ ãàéäàäû,
Ìåéäàíäà õîø àä àëû.
ßçèçèì, äàøà ÷àëû,
Þìðöìö äàøà ÷àëû.
Éåñÿí íàìÿðä ÷þðÿéèí,
Ãàéûäàð áàøà ÷àëû.
Ýÿç äàüû, ýÿç àðàíû,
Äîëäóð âåð, êÿñ àðàíû.
Îëóðñàí éàõøû äîñò îë,
Îëìóðñàí, êÿñ àðàíû.
ßçèçèíÿì, äèí áàðû,
Äàíûø áàðû, äèí áàðû.
Èýèäÿ òàá ýÿòèðìÿç,
Éàüû òèêÿí ìèí áàðû.
Ñàëõûìû öçìÿ áàðû,
Íèì÷ÿéÿ äöçìÿ áàðû.
Àøíàëûüû öçìöñÿí,
Äîñòëóüó öçìÿ áàðû.
×ÿêèëèá äÿðä ùàñàðû,
Ýåäèðÿì äÿðäÿ ñàðû.
Íàìÿðä äèçèìè ãûðñà,
Ñöðöííÿì ìÿðäÿ ñàðû.
58
Øèðâàíûí äöç ùàñàðû,
Éîëëàðäàí öç ùàñàðû.
Ìÿðäèí àüàú êþëýÿñè,
Íàìÿðäèí éöç ùàñàðû.
Åëÿìè, ìÿðäÿ òàñû,
Äîëäóð âåð ìÿðäÿ òàñû.
Íàìÿðä ýÿëèá ìÿðä îëìàç,
Îëìàñà ìÿðä àòàñû.
Ìÿí àøèã íÿ âÿôàñû,
Íÿ ÿùäè, íÿ âÿôàñû.
Íàìÿðäèí íÿ âÿôàñû.
ßçèçèéÿì, äîñò àøû,
Äîñò õþðÿéè, äîñò àøû.
Äöøìÿíèí ýöëëÿñèíäÿí,
Éàìàí îëàð äîñò äàøû.
Ìÿí àøèãÿì íÿâàéà,
Áèð ãóëàã àñ íÿâàéà.
Íÿ íàìÿðäÿ áåë áàüëà,
Íÿ àùà äöø, íÿ âàéà.
Ñþçöíö äå ãàðûéà,
Ãóëàã àñ íàüàðàéà.
Ìÿðä èýèäèí ùÿìäÿìè,
Íÿ þëÿ, íÿ ãàðûéà.
ßçèçèéÿì, áó äàüà,
Áó ãàéàéà, áó äàüà.
Ìÿõìÿð ÷óë íÿ éàðàøûð,
Áèð ïàëàíëû óëàüà.
Áöëáöë äîëóáäóð áàüà,
Áèð ýöë ñàëûáäûð äàüà.
Ñàéàíûí ãóëó îëñàí,
Ñàéìàéàíà îë àüà.
59
Àëòû äÿðéà, öñò àäà,
Ñÿí áó äÿðäè öç òà äà.
Ùÿð øàýèðä ãàáèë îëñà,
Óñòàä îëàð óñòàäà.
Òÿçÿ áóüäà, òÿð áóüäà,
Õûðìàí öñòÿ ñÿð áóüäà.
Ðóçóäóð, áÿðÿêÿòäèð,
×þëÿ äöøÿí ùÿð áóüäà.
Øàù îòóðàð òàõòûíäà,
Ýèëåéëÿíÿð áàõòûíäàí.
Õîðóç êåôèíÿ áàíëàð,
Ñÿùÿð à÷àð âàõòûíäà.
Êÿïÿç äàüûí áàøûíäà,
Ñèðð âàð ùÿð áèð äàøûíäà.
Ñÿí þçöíÿ äîñò ãàçàí,
Äöøìÿí îúàã áàøûíäà.
Õÿáÿð ýåòñèí î éàäà,
Éàòìûø êþíëöì îéàäà.
Áèâÿôàéÿ ñèðð âåðìÿ,
Ýåäÿð à÷àð î, éàäà.
Åëÿäèìè ñàë áóçà,
Áàëòà íåéëÿð ñàë áóçà?
Ãàðíû òîõ îëàí êþïÿê
Ýåúÿ ùöðÿð óëäóçà.
Îäóí ýÿòèð, ãîé, ãàëà,
Äîëäóð ãÿëéàí, ãîé ãàëà.
Ñþçöí þòìÿéÿí éåðäÿ,
Öðÿéèíäÿ ãîé ãàëà.
Óúàäûð áèçèì ãàëà,
Äÿðä ýåòìÿç, éöç èë ãàëà.
Áÿäÿñèë ÿñèë îëìàç,
Áîéóíúà ãûçûë ãàëà.
60
Íÿùðÿíè ÷àëõà ñîëà,
Éàü ýÿðÿê ãàëõà, äîëà.
Àðõ ÷àé äåéèë, ñó ýÿëÿ,
Ñó ýÿðÿê àðõà äîëà.
Òóò àüàúûí äàðàìà,
ßëäÿí ÷ûõàð áàðàìà.
Ùàëàë, çÿùìÿòëÿ ýÿëÿð,
Ùàðàì ýåäÿð ùàðàìà.
Áàüáàí áàðûí äÿðäè ÷îõ,
Äÿðäè éåðÿ ñÿðäè ÷îõ.
Éàä åëëÿðäÿ èíñàíûí,
Äÿðìàíû éîõ, äÿðäè ÷îõ.
Òÿáðèç öñòö äàøëûäû,
Òîðïàüû çÿð ãàøëûäû.
Äèíäèðìÿéèí Òÿáðèçè,
Ýþçëÿðè ãàí éàøëûäû.
61
Ãàðà êÿëèì àðàíäà,
×ûõûð ýöí ãûçàðàíäà.
Õîäÿê ìóðàäà ÷àòûð,
Ýÿëèíäÿí áàð àëàíäà.
Ãàøãà êÿëèì, áîç, àëà,
Òàðëàéà ñàëäûì éîëà.
Òàé þêöçëÿ èø àøìàç,
Þêöç ýÿðÿê úöò îëà.
Äàü äþøöíäÿ éàòàíà,
Ýöí ýåäÿð àé áàòàíà.
Ãàðà êÿëèì ãàðüûéàð,
Êîòàí ìàúû òóòàíà.
Ýöí äöøäö ãàð öñòöíÿ,
Áàü÷àäà áàð öñòöíÿ.
Òÿíáÿë éàòàí þêöçöí,
Ãóøëàð ãîíàð öñòöíÿ.
Àõøàìëàð, àé àõøàìëàð,
Øàìëàð éàíàð àõøàìëàð.
Åë-óëóñ åâäÿ éàòàð,
Õîäÿê ùàðäà àõøàìëàð.
Ãàðà êÿë ýåäÿð èøÿ,
Ãîðõóì âàð áàüðû áèøÿ.
Íîëà áèð áóëóä ýÿëÿ,
Éàüûø éàüà, íÿì äöøÿ.
62
Þêöçëÿð ãîøà ýåòäè,
Èøëÿäè, úîøà ýåòäè.
Êîòàí ìàúû ãûðûëäû,
Çÿùìÿòèì áîøà ýåòäè.
Êîòàíûí õîäÿêëÿðè,
Ïàðòëàéûá äîäàãëàðû.
Ãàðüàéûí, êîòàí ñûíñûí,
Äèíúÿëñèí õîäÿêëÿðè.
Ãàðà êÿëèì, ýöíäÿ ìÿí,
Êþëýÿäÿ ñÿí, ýöíäÿ ìÿí.
Ñÿí éàò ãàéà äèáèíäÿ,
Ãîé ãàðàëûì ýöíäÿ ìÿí.
Äàüëàðûí åíèøè âàð.
Äèêè âàð, åíèøè âàð.
Úöòÿ ýåäÿí þêöçöí,
Þçöíöí éåðèøè âàð.
Ãàðà êÿë àñòà ýåäÿð,
Äîëàíàð, äîñòà ýåäÿð.
Àé ãàðàíëûã ýåúÿäÿ,
Ùàñòàáàùàñòà ýåäÿð.
Áèúÿ-áèúÿ ÿêèçëÿð,
Õîäÿê éåðäÿ íÿ ýèçëÿð?
Ãàðà êÿë éîðóëàíäà,
Äàðòàð, ÷ÿêÿð þêöçëÿð.
Ãàðà êÿëèì íàç åéëÿð,
Ãóéðóã áóëàð, òîç åéëÿð.
Àé ãàðàíëûã ýåúÿäÿ,
Êîòàíû ïÿðâàç åéëÿð.
Èøëÿê ìàëû ÿéÿëëÿð,
Òÿíáÿëèíè ñþéÿëëÿð.
Þêöç úöòÿ ýåòìÿñÿ,
Ãàøãàñûíà äþéÿëëÿð.
63
Ãàðà êÿëèì, ñàí ýåäèð,
Þêöçëÿðäÿí éàí ýåäèð.
Ýåúÿ-ýöíäöç èøëÿéèð,
Äûðíàüûíäàí ãàí ýåäèð.
Äîñò äîñòäàí öçäÿí èíúèð,
Áèð àúû ñþçäÿí èíúèð.
Éöêö àüûð îëàíäà,
Þêöç þêöçäÿí èíúèð.
Ãóðä ñöðöäÿí ïàé ñàëûð,
×îáàí äàüà ùàé ñàëûð.
Þêöç àõ-âàé äåìÿêäÿí,
Áîéóíäóðóã âàé ñàëûð.
Ùîëà äåäèì äöøäö ãàú,
Ýþéäÿ îéíàäû ãûðìàíú.
Þêöçëÿð îòà ýåòäè,
Ãàðà êÿëèì ãàëäû àú.
Ýþçëÿ õîðóç áàíûíû,
Êÿëëÿð èøäÿ ñàíûíû.
Úöòÿ ýåòìÿéÿí þêöç,
Éåðèøèíäÿí òàíûíû.
Þêöç ãûéàð úàíûíû,
Áèëìÿç ãàì÷û ñàíûíû.
Ãàéûø ÷ÿêÿí ãàøãà êÿë,
Èø öñòöíäÿ òàíûíû.
Ãàðà êÿë, èëèì áàðû,
Äå äÿðäèí áèëèì áàðû.
Ìÿíè ìàüìûí åéëÿìÿ,
À÷ûëñûí äèëèì áàðû.
64
Ãîéóí ãàëõàð äàüëàðà,
Ñåë òÿê àõàð äàüëàðà.
Àðàíäàí äþíÿí ñöðö,
Éàéäà ÷ûõàð äàüëàðà.
Ñàéà ýÿëäè ýþðäöíöç,
Ñàëàì âåðäè àëäûíûç.
Àëíû òÿïÿë ãóçóíó,
Ñàéà÷ûéà âåðäèíèç.
Ýþçÿë êå÷ñèí ùàëûíûç,
Àðòñûí ãàðà ìàëûíûç.
Àâàíûíûç éîõ îëñóí,
Òîõ ýÿëñèí ÷îáàíûíûç.
Ãîéóíóí ö÷ö ýÿëäè,
Äîëàíäû êþ÷ö ýÿëäè.
Ñöðöíöí ãàáàüûíäà,
Áèð àëà êå÷è ýÿëäè.
Ãîéóíóí öçö ýÿëäè,
Äîëàíäû äöçö, ýÿëäè.
×îáàíûí ãóúàüûíäà,
Áèð ÿêèç ãóçó ýÿëäè.
Òóò ãîéóíóí áåëèíè,
ßëÿ ýÿëìèð éåëèíè.
Áèð äîéóíúà ýþðÿéäèì
Îíó ñàüàí ýÿëèíè.
65
Äàüëàðû, äÿðÿëÿðè,
Äàøëàðû, áÿðÿëÿðè.
Îòóðóá ãîéóí ñàüûí,
Áîë îëñóí êÿðÿëÿðè.
Íÿíÿì, à ãàòàð êå÷è,
Ãàéàäà éàòàð êå÷è.
Ãûøû ñîéóã ýÿëÿíäÿ,
Áàëàíû àòàð êå÷è.
Íÿíÿì, à õàëëû êå÷è,
Ìÿìÿñè áàëëû êå÷è.
Óúà ãàéà áàøûíäà,
Òóòóáäó éàëëû êå÷è.
Àëòû áóëàã è÷ÿðÿì,
Öñòö çÿìè áè÷ÿðÿì.
Áèð øèøÿéèí éîëóíäà
Úàíäàí-áàøäàí êå÷ÿðÿì.
À÷äûì éàçûëàð ýþðäöì,
Íÿ òàìàðçûëàð ýþðäöì.
×îáàí äàüäàí åíÿíäÿ,
×îõëó ãóçóëàð ýþðäöì.
Éåðèí äàü îëñóí, ÷îáàí,
Êåôèí ÷àü îëñóí, ÷îáàí.
Ñöðöíö éàõøû ãîðó,
Öçöí àü îëñóí ÷îáàí.
Ñàéà-ñàéà ñàéàäàí,
Ãîéóí ýÿëèð ãàéàäàí.
Ñàéà÷ûéà ïàé âåðèí,
Äàìàçëûüû ìàéàäàí.
Þðöøäÿí ãîéóí ýÿëñèí,
Äÿðèñèí ñîéóí, ýÿëñèí.
ßìëèéè ñèçèí îëñóí,
Àíàñûí ãîéóí ýÿëñèí.
66
Êÿðÿñèíè ãîéóíóí,
Êöðÿñèíè ãîéóíóí.
Àú îëàíäà ýÿçÿðèê
Äþâðÿñèíè ãîéóíóí.
Ãîéóí ýÿëèð, éîë îëñóí,
Éîëóí ñàüû ñîë îëñóí.
Éàõøû îòàð ñöðöíö,
Ñöäö, éàüû áîë îëñóí.
Íÿíÿì, ãàðàëà ãîéóí,
Áÿíçÿð ìàðàëà ãîéóí.
×îáàí éóíóíó ãûðõûá,
Áàñàð õàðàëà, ãîéóí.
Íÿíÿì, áîç àëà ãîéóí,
Ýÿëèá úÿçàíà ãîéóí.
Éåéÿí ñÿíèí óúóíäàí
Ýåäÿ ãûç àëà ãîéóí.
Íÿíÿì, à øèøÿê ãîéóí,
Éóíó áèð äþøÿê ãîéóí.
Áóëàìàíû òåç éåòèð,
Ãûðûëäû óøàã, ãîéóí.
Íÿíÿì, à òÿêúÿ ãîéóí,
Éóíó âàð ýþé÷ÿ, ãîéóí.
Éåéÿí ñÿíèí óúóíäàí,
Ñàëëàíàð áÿéúÿ, ãîéóí.
Ñöðöäÿ âàð àç ãîéóí,
Êåô-äàìàüû ñàç ãîéóí.
×îáàí ãóðòäàí ÷ÿêèíñÿ,
×þëÿ ÷ûõàììàç ãîéóí.
Íÿíÿì, à ãûçûë ãîéóí,
Éîëëàðà äöçöë, ãîéóí.
Êÿñèëìÿñèí äàìàçëûã,
Þìð åëÿ éöç èë, ãîéóí.
67
Íÿíÿì, à äÿëè ãîéóí,
Äîëàíûá ýÿëè ãîéóí.
Ýÿëèíëÿð ýöçÿìèíäÿí,
Òîõóéàð õÿëè, ãîéóí.
Íÿíÿì, à ýÿëèí ãîéóí,
Ýÿòèðÿð éåëèí ãîéóí.
Àðõàúäà ñÿíè ñàüàð,
Áèð ýþçÿë ýÿëèí, ãîéóí.
Íÿíÿì, à íàçëû ãîéóí,
Ãûðãîâóë ýþçëö ãîéóí.
Ïåíäèðè êÿñìÿ-êÿñìÿ,
Ãàòûüû öçëö ãîéóí.
Ñöðöíöí ýþçö ãîéóí,
Äîëàí ýÿë äöçö ãîéóí.
Èëäÿ áèð åêèç ýÿòèð,
Ñåâèíäèð áèçè ãîéóí.
Íÿíÿì, à àüáàø ãîéóí,
Ãàðëû äàüëàð àø, ãîéóí.
Éàüûíäàí ïëîâ îëàð,
Ãóéðóüóíäàí àø, ãîéóí.
Íÿíÿì à íàðûø ãîéóí,
Éóíó áèð ãàðûø ãîéóí.
×îáàí ñÿíäÿí êöñöáäö,
Ñöäö âåð áàðûø ãîéóí.
Íÿíÿì éàä àëû ãîéóí,
Ãàíëû-ãàäàëû ãîéóí.
Éåéÿí ñÿíèí óúóíäàí,
Áþéöê àä àëû ãîéóí.
Íÿíÿì, à õàëëû ãîéóí,
Ìÿìÿñè áàëëû ãîéóí.
Ñöðö äàüäàí åíÿíäÿ,
Òóòóðóã éàëëû ãîéóí.
68
Íÿíÿì, à ñàðû ãîéóí,
Àéàãëà ãàðû ãîéóí.
Ãàïûìäà áîë åëÿñèí.
Íÿñëèíè òàðû, ãîéóí.
Òîüëó êÿññÿí, ÿò îëàð,
×îáàíà ôöðñÿò îëàð.
Ñöðöäÿí àéðû äöøÿí,
Áîç ãóðäà ãèñìÿò îëàð.
Õûðäà-õûðäà ÷ÿïèøëÿð,
Îòëàðûí áàøûí äèøëÿð.
Ýåäÿð éàéëàüû ýÿçÿð,
Ýÿëÿð àðàíäà ãûøëàð.
Àü ãîéóí àéà áÿíçÿð,
Äàü àøàð, éàéà áÿíçÿð.
Ãîéóíñóç åâëÿð ýþðäöì,
Ãóðóìóø ÷àéà áÿíçÿð.
Àü ãîéóí àéà áÿíçÿð,
Äàü àøàð ÷àéà áÿíçÿð.
Ãîéóíëó åâëÿð ýþðäöì,
Ãóðóëìóø éàéà áÿíçÿð.
Ãîéóí âàð, êÿðÿ ýÿçÿð,
Ãîéóí âàð, êöðÿ ýÿçÿð.
Ýåäÿð äàüëàðäà îòëàð,
Ýÿëÿð åâëÿðè áÿçÿð.
Ãîéóí ýÿëÿð, íàç ýÿëÿð,
Ñöäö íÿäÿí àç ýÿëÿð?
Àüàðòûñû áîë îëñà,
Åëèí ýöíö ñàç ýÿëÿð.
Áóéíóçóéëà éåð åøÿð,
Àëíûí âóðàð, äþéöøÿð.
Ýÿçÿð äàüëàð äþøöíäÿ,
Éåéÿð-éåéÿð, ýÿðíÿøÿð.
69
Àü ãîéóí ýÿëÿð äöøÿð,
Äàüëàðäàí åíÿð äöøÿð.
Ãàáàüûíäà ãî÷ òÿêÿ,
Äàëûííàí ìÿëÿð äöøÿð.
Ñàéà éàõøû ñàéàäûð,
Éåðè-éóðäó ãàéàäûð.
Îíóí ýþçÿë ñþçëÿðè,
Éàòàíëàðû îéàäûð.
ßáðÿø ñöðöíöí ýþçö,
Äîëàíäû äàüû, äöçö.
Áÿð-áÿçÿêëè õóðúóíäà
Ýÿëäè áèð ÿìëèê ãóçó.
Íÿíÿì, ãîéóíóí àüû,
Äîëàíäû ýÿëäè äàüû.
×îáàíà ÷àðûã áàüû,
Ãûçëàðà úåùèç àüû.
Íÿíÿì, ãîéóíóí àüû,
Äîëàíûá ýÿëäè äàüû.
Ãûðïàð ãàðàãèéàüû,
È÷ÿð ñÿðèí áóëàüû.
Ãûçëàðà úåùèç àüû,
×îáàíà ÷àðûã áàüû.
Ãàðûëàð òóòàð éàüû,
Ýÿëèí éåéÿð ãàéìàüû.
ßçèçèì áàùàð áàðû,
Øèðèíäèð áàùàð áàðû.
Êÿñìÿ ÿìëèê ãóçóíó,
Ãîé ýÿëñèí áàùàð, áàðû.
Íÿíÿì, ÿëèíäÿ òàñû,
Íÿùðÿäÿ ÷àëõàð ìàñû,
Ñöäöí éàüëû îëìàñà,
Õàí ÷îáàí îëàð àñû.
70
Íÿíÿì, ãîéóí ãàðàñû,
Ãûðõàð, îëàð íàðàçû.
Éàç ýöíö äÿëÿìÿñè,
Ãûø ýöíö ãîâóðìàñû.
Äàüëàðû åíäè ãîéóí,
Äîëàíäû áÿíäè ãîéóí.
Àüàðòûíû áîë åéëÿ,
Ñåâèíäèð êÿíäè ãîéóí.
Äàüäàí åíÿí ñóç ãîéóí,
Åé ãîøà áóéíóç ãîéóí.
ßëäÿ áàäéà ýþçëÿéèð
Ñÿíè ýÿëèí-ãûç ãîéóí.
Åëëÿðèí õàí ÷îáàíû,
Ñöðöíöí éàí ÷îáàíû,
Ãîéóí éóõóéà ãàëñà,
Îéàäàð áàí ÷îáàíû.
Ãîéóí ýÿçèð àðàíû,
Ýþðöð ãûøû, áîðàíû.
Éàíûíäà áèð ÷îáàí âàð,
Äþøöíäÿ âàð íèøàíû.
71
ÉÀÐÀËÛ ÄÓÐÍÀÌ
Åâëÿðèíèí äàëû òÿïÿ,
Éàüûø ýÿëÿð ñÿïÿ-ñÿïÿ,
Îéàäàðàì þïÿ-þïÿ.
Ö÷ òåëëè, äþðä òåëëè, áåø òåëëè äóðíàì.
Ñÿí ùàðàëûñàí, ùàðàëû äóðíàì?
Îâ÷ó ÿëèíäÿí éàðàëû äóðíàì,
Éàðàëû, éàðàëû, éàðàëû äóðíàì.
Åâëÿðèíèí äàëû ãàéà,
Ãàéàäàí áàõàðëàð àéà,
Ìÿíèì éàðûì àüúà ìàéà.
Ö÷òåëëè, äþðäòåëëè, áåøòåëëè äóðíàì!
Ñÿí ùàðàëûñàí, ùàðàëû äóðíàì,
Àâ÷û ÿëèíäÿí éàðàëû äóðíàì?
À ÚÅÉÐÀÍ ÁÀËÀÌ
Àé ãûç, ÷þëÿ ÷ûõìà, ñÿíè ýþðÿëëÿð,
Éàõàíäàêû ãþí÷ÿ ýöëö äÿðÿëëÿð,
Þçýÿñèíÿ ýåòñÿí ìÿíÿ ýöëÿëëÿð.
Þëöðÿì, à úåéðàí áàëàì, ùåé áàëàì,
Éàíûðàì, à úåéðàí áàëàì, ùåé áàëàì.
Àé ãûç, ÿéèë þïöì ñÿíèí ãàøûíäàí,
Éàðàøìàéûð, ÷àäðàíû àò áàøûíäàí,
Îäóíà éàíûðàì îí áåø éàøûíäàí.
72
Ýÿìèíÿ ìèíìÿðÿì, äÿíèçäÿ áàë âàð,
Öçöíäÿí þïìÿðÿì, öçöíäÿ õàë âàð,
Ìÿí ñÿíÿ ýåòìÿðÿì, ñÿí ìÿíÿ éàëâàð.
Ýÿìèíÿ ìèíìÿðÿì, äÿíèç äÿðèíäèð,
Ñóéóíäàí è÷ìÿðÿì, ñóéó ñÿðèíäèð.
Ñöð ýÿìèíè ýåäÿê, àëëàù êÿðèìäèð,
Þëóðÿì, à úåéðàí áàëàì, ùåé áàëàì.
ÚÀÍ ÍßÍß!
Àíàìà äåìèøÿì ìÿíÿ ñàç àëñûí,
×àëûì îíó äÿðäèì, ãÿìèì àçàëñûí,
Ìÿýÿð ìÿí þëìöøÿì éàðûì ãûç àëñûí,
Àìàí íÿíÿ, õàíûì íÿíÿ, úàí íÿíÿ!
Ìîñêâàäàí ýÿëèá ìÿíèì éàéëûüûì,
Àíàì ãîéìàéûð áàøûìà áàüëûéûì,
Ùà÷àíàúàí éàð äåéèáÿí àüëûéûì,
Àõøàì îëúàã ëàìïàíûçû éàíäûððàì,
Ñþç è÷èíäÿ ñþçëÿðèâè ãàíäûððàì,
Þçýÿñèéíÿí ýÿçèá ñÿíè éàíäûððàì,
Áèçèì áàüäà ãûçëàð ÷àëûá îéíàéûð,
Àäàì áàõûð, òàìàøàäàí äîéìàéûð,
Ìÿí éàçûüàì, éàðûì ìÿíè ãîéìàéûð,
Ùàâà ïèñäèð, ýèðäÿ-ýèðäÿ ãàð ýÿëèð,
Ïÿíúÿðÿäÿí ãîøà-ãîøà íàð ýÿëèð,
Ñåâèíýèíÿí, à áÿõòÿâÿð, éàð ýÿëèð,
73
Áèð åéâàí à÷ìûøàì òàìàìÿí øöøÿ,
Áèð óñòà èñòÿðÿì òóòñóí ýöìöøÿ,
Áèð îüëàí ñåâìèøÿì õÿòòè-áÿíþôøÿ,
Åâÿ ýèðäèì åâ áàøûìà äîëàíäû,
Éàðû éîëà ñàëäûì, ãÿëáèì áóëàíäû,
Àíàñû, áàúûñû êþíöë àëàíäû,
Ìÿêòÿáäÿí ýÿëèðäèì ÿëèìäÿ áàéàç,
Éàçûíû áèëìÿðÿì, ìÿí äåéèì, ñÿí éàç,
Àü ñèíÿí öñòöíäÿ ãûëàéäûì íàìàç,
ÌÀÐÀËÛÉÀÌ
Éàç îëúàüûí éûüûøûðëàð óøàãëàð,
Òàïûøûðëàð î âàõò éàâóã, óçàãëàð,
Àé äàäàø, àòìà äàø, ìÿí éàðàëûéàì,
Øÿêèíèí, Øèðâàíûí ìÿí ìàðàëûéàì.
Îéíàéûð, ýöëöøöð, äåéèð äàíûøûð,
Ùÿð êÿñ þç òàéûíû òàïûð òàíûøûð,
Áàüëàðà ýèðèðëÿð, ýöëëÿð äÿðèðëÿð,
Áèð-áèðèíÿ äÿñòÿ òóòóá âåðèðëÿð,
Ñåâÿíëÿð øàäëàíûð âöñàëà àíúàã,
Îëóð êåéôëÿðè ÷àü, äàìàãëàðû ÷àü,
74
Î ÕÀË Íß ÕÀËÄÛ
Èðÿâàíäà áèð ãóéó âàð,
Øÿêÿðäÿí øèðèí ñóéó âàð,
Ùÿð ýþçÿëèí áèð õîéó âàð.
À ãûç, î õàë íÿ õàëäû
Ñÿí îðà äöçäöðìöñÿí?
Àé íàç, î õàë íÿ õàëäû
Ñÿí öçÿ äöçäöðìöñÿí?
Èðÿâàíà éîë èøëÿðÿì,
Õàí÷àëûìû ýöìöøëÿðÿì,
Áèð þïÿðÿì, áèð äèøëÿðÿì.
Àé ãûç, î õàë íÿ õàëäû
Èðÿâàíûí àéàã ãóøó,
Ýåäÿð éàçû, ýÿëÿð ãûøû,
Éàõøû îëàð éàð ýþðöøö.
Èðÿâàíäà ÷àðñû áàçàð,
È÷èíäÿ áèð ýÿëèí ýÿçÿð,
Äÿðäëÿðèìÿ äÿðìàí éàçàð.
Àé ãûç, î õàë íÿ õàëäû,
Èðÿâàíäà Çÿíýè ÷àéû,
Ùöñíöí ìàò åéëÿéèð àéû,
Ìÿí éàçûã éåòèìèí ïàéû.
75
Èðÿâàíäà îëàð äöýö,
Òàúèðëÿð áàãëàéàð éöêö,
Ùèíäèñòàíäàêû ãóë òÿêè.
Àé íàç, î õàë íÿ õàëäû,
Èðÿâàíäà õàí ãàëìàäû,
Ýÿíúÿäÿ ñîëòàí ãàëìàäû,
Äàùà ìÿíäÿ úàí ãàëìàäû.
Àé íàç, î õàë íÿ õÿëäû
ÁÈÇß ÍÈÉß ÝßËÌÈÐÑßÍ?
Úîðàáûíûí öñòö ïèëÿ,
Ìÿíè òóòóá øèðèí äèëÿ,
Ìÿí ýåäèðÿì éàðûìýèëÿ,
Ñÿí áèçÿ íèéÿ ýÿëìèðñÿí?
ßëÿê áÿùàíÿ åéëÿéèá,
Ñàúà íèéÿ ýÿëìèðñÿí?
Ýöíäöçö âÿäÿ âåðäèí,
Áÿñ ýåúÿ íèéÿ ýÿëìèðñÿí?
Úîðàáûíûí öñòö áóòà,
Ìÿíè ñàëäûí éàíàð îäà,
Ìÿíèì àùûì ñÿíè òóòà,
76
Àüàúäà âóðäóí ãÿúÿëÿ,
Éåðÿ äöøÿíäÿ ýèúÿëÿ,
Îüëàí þïÿ, ãûç äèíúÿëÿ.
Äàìëàðûíûí äàëû ãàéà,
Êþíöë ñåâÿí àüúà ìàéà.
Äàìëàðûíûí äàëû éîíúà,
Ýþçÿë ýþðìÿìèøÿì áóíúà,
Ýÿë áèð äàíûøàã äîéóíúà.
Äàìëàðûíûí äàëû àðïà,
Àòëàð ýÿëèð ãûðïà-ãûðïà,
Àé ãûç, ìÿìÿí äþíöá òóðïà.
77
Äàìëàðûíûí äàëû ãàìûø,
Ãàìûøëûãäà îòëàð úàìûø,
Îüëàí óøàã, ãûç ýþðìÿìèø,
ÑÀÍÄÛÜÀ ÝÈÐÑßÌ ÍÅÉËßÐÑßÍ?
– Ñÿí áèð ãàíàäëû ãóø îëñàí,
Ýþéëÿðÿ ó÷àúàã îëñàí,
Ìÿí äÿ áèð ãûüûëúûì îëñàì,
Ñÿíè éàíäûðñàì, íåéëÿðñÿí?
– Ñÿí äÿ áèð ãûüûëúûì îëñàí.
Ìÿíè éàíäûðàúàã îëñàí,
Ìÿí áèð îâóú äàðû îëñàì,
Éåðÿ ñÿïèëñÿì, íåéëÿðñÿí?
– Ñÿí áèð îâóú äàðû îëñàí,
Éåðÿ ñÿïèëÿúÿê îëñàí,
Ìÿí úöúÿëè òîéóü îëñàì,
Ñÿíè äÿíëÿñÿì, íåéëÿðñÿí?
– Ñÿí úöúÿëè òîéóã îëñàí,
Ìÿíè äÿíëÿéÿúÿê îëñàí,
Ìÿí áèð ýþçÿë úåéðàí îëñàì,
Äöçëÿðÿ ãà÷ñàì, íåéëÿðñÿí?
78
– Ñÿí áèð ýþçÿë úåéðàí îëñàí,
Äöçëÿðÿ ãà÷àúàã îëñàí,
Ìÿí áèð ìàùèð îâ÷ó îëñàì,
Ñÿíè îâëàñàì, íåéëÿðñÿí?
– Ñÿí áèð ìàùèð îâ÷ó îëñàí,
Ìÿíè îâëàéàúàã îëñàí,
Ìÿí áèð ãûçûë àëìà îëñàì,
Ñàíäûüà ýèðñÿì, íåéëÿðñÿí?
– Ñÿí áèð ãûçûë àëìà îëñàí,
Ñàíäûüà ýèðÿúÿê îëñàí,
Ìÿí áèð ïàñëû à÷àð îëñàì,
Ñàíäûüû à÷ñàì, íåéëÿðñÿí?
– Ñÿí áèð ïàñëû à÷àð îëñàí,
Ñàíäûüû à÷àúàã îëñàí,
Ìÿí áÿçÿêëè ýÿëèí îëñàì,
Ñàíäûãäàí ÷ûõñàì, íåéëÿðñÿí?
– Ñÿí áÿçÿêëè ýÿëèí îëñàí,
Ñàíäûãäàí ÷ûõàúàã îëñàí,
Ìÿí áèð ãÿøÿíý îüëàí îëñàì,
Ãîéíóíà ýèðñÿì, íåéëÿðñÿí?
ÉÀËÂÀÐÀ-ÉÀËÂÀÐÀ
Ãóøóìó àòäûì êîòàíà,
Ýÿëèð óòàíà-óòàíà,
Éåíèúÿ éàøìàõ òóòàíà
Ãàëäûì éàëâàðà-éàëâàðà.
Ãóøóìó àòäûì äÿðèíÿ,
Ýÿëèð ÿðèíÿ-ÿðèíÿ,
Èêè ãûçà, áèð ýÿëèíÿ
79
Ãóøóìó àòäûì ãàçëàðà,
Øóüóéóá ãîíäó ñàçëàðà,
Éåíèúÿ éåòìÿ ãûçëàðà
Ãóøóìó àòäûì ñîíàéà,
Ýåòäè ýÿìèøäè Òîíàéà,
Éàðûí òåëèíäÿ õûíàéà
Ãóøóìó àòäûì ãàðàäàøà.
Ýåòäè óéäó éàøûëáàøà,
Áèð àëàýþç, ãàðàãàøà
Ãóøóìó àòäûì äàëäàí-äàëà
Éàðûí éàíàãëàðû ëàëà,
Àü öçöíäÿ ãàðà õàëà
Ãóøóì ýÿëèð îáàñûíäàí,
Àëûì äÿðäè-áàëàñûíäàí,
Éàðûì ÷ûõäû õàíàñûíäàí.
Ãóøóìó ó÷óðäóì ÷àéà,
Éàð úàìàëû áÿíçÿð àéà,
Áóäó áèð ìÿëÿêñèìàéà
ÝÅÄßÐßÌ ÅËÕÀÍÀ
Òèôëèñèí éîëëàðûíäà,
Áÿíä îëäóì êîëëàðûíäà,
Áèð úöôò áàçóáÿíä îëäóì
Éàðûìûí ãîëëàðûíäà.
Àé, þëëÿì, þëëÿì, ýåäÿðÿì Åëõàíà,
Øàì÷ûðàã îëëàì, ýåäÿðÿì Åëõàíà.
80
Ýþéäÿ óëäóç öçäöðÿí,
Ãàøûí, ýþçöí ñöçäöðÿí
Ñÿíèí åøãèí äåéèëìè
Ìÿíè áóðäà ýÿçäèðÿí.
Øÿêèíèí éàñòû éîëó,
Ñó ýÿëäè áàñäû éîëó,
Ýåäèðäèì éàðû ýþðÿì,
Çàëûìëàð êÿñäè éîëó.
Äàüëàð áàøûíäà ëàëà,
ßëèìäÿ âàð ïèéàëà,
Ñÿí ìÿíèìñÿí, ìÿí ñÿíèí,
Ýåòìÿ þçýÿ õèéàëà.
Ãàðà àò íàëû íåéëÿð,
Ãàðàãàø õàëû íåéëÿð,
Âÿôàëû éàðû îëàí,
Äþâëÿòè, ìàëû íåéëÿð.
Àðàç öñòÿ ìèë÷ÿéÿì,
ßë âóðìà, ýþéíÿêúÿéÿì,
Ùàìûéà ÷èðêèí îëñàì,
Þç éàðûìà ýþé÷ÿéÿì.
81
ÀÉ ÍÈÝÀÐÈ-ÌßÍ
Àé íèýàðè-ìÿí,
×àðÿ ãûë ìÿíÿ.
Ìÿí áó àù èëÿ,
Àé áàëàì,
Çàðû íåéëÿðÿì.
Çöëôöíö äåäèì
Áîéíóìà äîëà.
Ìÿí àäàì ÷àëàí,
Àé áàëàì,
Ìàðû íåéëÿðÿì.
Áöëáöëÿì þçöì,
Áèð ýöë èñòÿðÿì.
×ÿêìÿéÿí úÿôà,
Àé áàëàì,
Õàðû íåéëÿðÿì.
ÅÂËßÐÈÍÈÍ ÀËÒÛ ÃÀÉÀ
Åâëÿðèíèí àëòû ãàéà,
Áèð àëàýþç, ñàðûìàéà.
Éàð áèçÿ ãîíàã ýÿëÿúÿê,
Áèëìèðÿì ùàâàõò ýÿëÿúÿê,
Îëñóí êè, ñàáàù ýÿëÿúÿê.
Åâëÿðèíèí àëòû òÿïÿ.
Éàüûø ýÿëèð ñÿïÿ-ñÿïÿ,
Îéàäûðàì þïÿ-þïÿ.
82
Ýåòäèì ýþðäöì áóëàãäàäû,
ßëèí, öçöí éóìàãäàäû,
Ãûçûë öçöê áàðìàãäàäû.
Åâëÿðèíèí àëòû ãàìûø,
Þðäÿê èëÿ ãàç îéíàìûø,
ßðýÿí îüëàí ãûç ýþðìÿìèø,
ÄÀÜËÀÐÀ ×ßÍ ÄÖØßÍÄß
Äàüëàðà ÷ÿí äöøÿíäÿ,
Ñöíáöëÿ äÿí äöøÿíäÿ,
Ðóùóì áÿäÿíäÿ îéíàð,
Éàäûìà ñÿí äöøÿíäÿ.
Äàüëàðû ýÿçäèì ýÿëäèì,
Äàøëàðûí öçäöì ýÿëäèì.
Éàðûì áèâÿôà ýþðöá,
ßëèìè öçäöì ýÿëäèì.
Äàüëàðûí ãàðû ìÿíÿì,
Ýöí âóðñà, ÿðèìÿíÿì.
Ãÿáðèì ãóçåéäÿ ãàçûí,
Úàâàíàì ÷öðöìÿíÿì.
ÑÎÍÀ ÕÀÍÛÌ
Ñîíà õàíûì, ÷ûõ åéâàíà,
Áèð áàõ áó ýþçÿë îüëàíà,
Äîüðóñóí ñþéëÿ ìÿðäàíà,
Ùöñíö úàìàëûí éàõøûäû.
83
Áó îüëàíû ìÿí ýþðìóøÿì,
Îíó ÷îõäàíäû ñåâìèøÿì,
Àäûíû ñþéëÿéèì – Ãÿøÿì,
Öçöíäÿ õàëû éàõøûäû.
Åâëÿðèíÿ ýåòäèì ãîíàã,
Àíàñû à÷äû ÿë-àéàã,
Ýÿòèðäè áàë, éàü, ãàéüàíàã,
Äþâëÿòè, ìàëû éàõøûäû.
Àëòûíäà âàðäû ýþé àòû,
Ïÿëÿíý êèìè àääûì àòû,
Áèð àíäà ìÿíçèëÿ ÷àòû,
Ãóéðóüó, éàëû éàõøûäû.
Àòàìà ñèððèìè à÷àðàì,
Äåìÿñÿì, þëëÿì, íà÷àðàì,
Âåðìÿç, ãîøóëóá ãà÷àðàì,
Ãûëûüû, ùàëû éàõøûäû.
ÀËÌÀÄßÐßÍ
Àëìàíû ãîéäóì õàðàëà,
Ãîðõóðàì àëìàì ñàðàëà,
Áèð þïöø âåð ìÿí ìàðàëà,
Ãîé ìÿí îëóì, àëìàäÿðÿí.
Àëìàíû ãîéäóì ãóòóéà,
Î ãóòóäàí áó ãóòóéà,
Áèð þïöø âåð ìÿí ëîòóéà,
Àüàúäà àëìà êàë îëàð,
Éåðÿ äöøÿð, õàë-õàë îëàð,
Îüëàí þïÿð, ãûç ëàë îëàð,
84
ÁÓËÀÕÄÀÄÛ
Ýåòäèì ýþðäöì áóëàõäàäû,
ßë-öçöíö éóìàõäàäû,
Ãûçûë öçöê áàðìàõäàäû,
Áèð áåëÿ úàí àëàí îëìàç,
Áèð áåëÿ ãàí ñàëàí îëìàç.
Áóëàõäà öçöíö éóéóð,
Áèð÷ÿéèíè áóðóá äöéöð,
Ìÿíÿ áàõûá þçöí þéöð,
Áó áóëàüûí äàøû ãàðà,
Öðÿéèìèí áàøû ãàðà,
Îëìàç áåëÿ ãàøû ãàðà,
ÑÀÌÎÂÀÐÀ ÎÄ ÑÀËÌÛØÀÌ
Ñàìîâàðà îä ñàëìûøàì,
Èñòÿêàíà ãÿíä ñàëìûøàì,
Éàðûì ýåäèá òÿê ãàëìûøàì,
Íàðûí úàíû, òóðóí úàíû,
Ñÿí îëàñàí éàðûí úàíû...
Ñàìîâàðû ãîéäóì äöçÿ,
Éàð äà éàðûíà ÷àé ñöçÿ,
Áÿëà äÿéñèí éàìàí ýþçÿ
Ñàìîâàðûí áóüó ãàëõûð,
Ãûðàíòûíäàí ñóéó àõûð,
Ýþçëÿðèí éîëëàðà áàõûð,
85
ÁÅËß ÍÀÇ ÎËÌÀÇ, ÎËÌÀÇ
Àðõàëûüûí ñöñÿíè
Àé ãûç ñåâèðÿì ñÿíè,
Áèð êÿðÿ äèíäèðìÿçìè,
Ìÿéÿð ñåâÿí ñåâÿíè?
Áåëÿ íàç îëìàç, îëìàç,
Áåëÿ ñàç îëìàç, îëìàç.
Àðõàëûüûí ÿòÿéè,
Çÿíáóð òþêÿð ïÿòÿéè,
Èñòÿðÿì, áàáàí âåðìÿç.
Ñàëëàõàíà êþïÿéè.
Àðõàëûüûí èêèãàò,
Áèðèí ñàõëà, áèðèí ñàò,
Àé ìÿíäÿí êöñÿí ýþçÿë
Áóíäàí áåëÿ éàëãûç éàò.
Àðõàëûüûí ÷èò ñÿíèí,
Ãîéíóíäó ìå÷èä ñÿíèí,
ßéèë öçöíäÿí þïöì,
Èðÿíýèí ãà÷ûá ñÿíèí.
Àðõàëûüûí øàëäû, éàð.
Äÿðäèí ìÿíè àëäû, éàð,
Èêèìèçèí ñèðð ñþçö
Ãèéàìÿòÿ ãàëäû, éàð.
86
Àðõàëûãûí äöøäöìö,
Áàôòàñû ýöìöøäöìö,
Íèéÿ ìÿíäÿí êöñöáñÿí,
Õàùèøèí þïöøäöìö?
ÒÅËËÈ ÉÀÐ
Àé ñàëëàíûá ýÿëÿí éàð,
Àéàã ñàõëà, ñþçöì âàð,
Ãîé áèð áàõûì äîéóíúà,
Ýþçëÿðèíäÿ ýþçöì âàð.
Éåðèøèíÿ áàëà, äóðóøóíà áàëà, áàõûøûíà ãóðáàí, ùåé?
Àé èíúÿáåëëè éàð, àé èíúÿòåëëè éàð!
À äàüëàðûí ÷è÷ÿéè,
Øÿùÿðèìèçèí ýþé÷ÿéè,
×îõ áàõìà ãàøãàáàãëû,
Áóäóð ñþçöí ýåð÷ÿéè.
Éåðèøèíÿ áàëà, äóðóøóíà áàëà, áàõûøûíà ãóðáàí, ùåé!
Àé èíúÿáåëëè éàð, àé èíúÿòåëëè éàð!..
Áèçèì áàüäà öçöì âàð,
Ýèëÿñèíäÿ ýþçöì âàð,
Èêè áàúû áèð åâäÿ,
Êè÷èéèíäÿ ýþçöì âàð.
Áàüà ýèðäèì öçöìÿ.
Òèêàí áàòäû äèçèìÿ,
ßéèëäèì ÷ûõàðòìàüà,
Éàð ýþðöíäö ýþçöìÿ.
87
ÀËËÀÌ, ÑÀÒÀÐÀÌ
Áàçàðäàí ÷è÷ÿê àëëàì, ñàòàðàì,
Áèð öçöýþé÷ÿê ùàðàäàí òàïàðàì.
Ùàðàé ÿëëÿðèíäÿí, î ãàðà òåëëÿðèíäÿí,
Ùÿðýàù èçèí âåðñÿí, áàëàì, þïÿðÿì òåëëÿðèíäÿí.
Áàçàðäàí õóðìà àëëàì, ñàòàðàì,
Óçàãäà äóðìà, ýÿëëÿì òàïàðàì.
Áàü÷àäàí ùóëó äÿððÿì, ñàòàðàì,
Áèð óúàáîéëó ùàðàäàí òàïàðàì.
ÃÀÐÀÝÞÇ
Ñåâýèëè éàðûì, ãàøëàðûí àëûá úàíûìû íåéíèì.
Îëìóøàì ñÿíÿ àøèã äöøöáäöð ñÿíÿ ìåéëèì.
Àü áóõàãäà õàëûí ýþðöá ùåéðàíûí îëëàì,
Ýÿë, ìÿíè ãîíàã åéëÿ, ýþçÿë, ìÿí ñÿíèí îëëàì.
Ãîéíóíäà âàð áèð úöò áàð,
Áèðè ùåéâà, áèðè íàð,
Ñåâýèëèìñÿí, ýþçÿë éàð,
Àé ãàðàãàø, ãàðàýþç.
×öí áàùàð îëúàã îõóéóð áöëáöëëÿð ÷ÿìÿí è÷ðÿ,
Êþíëöì à÷ûëûð ýþðúÿê ñÿíè éàñÿìÿí è÷ðÿ.
Àü áóõàãäà õàëû ýþðöá ùåéðàíûí îëëàì,
88
ßúÿá îëìóñàí úàí àëàí, àé ãûç, ýþçëÿðè úåéðàí,
Ùå÷ õÿáÿðèì éîõ þçöìäÿí, îëìóøàì ñÿíÿ ùåéðàí,
Àü áóõàãäà õàëûí ýþðöá ùåéðàíûí îëëàì,
Ýÿë ìÿíè ãîíàã åéëÿ, ýþçÿë, ìÿí ñÿíèí îëëàì.
ÑßÍß ÃÓÐÁÀÍ
Äàì öñòÿäè äàìûìûç,
Ãîøàäû åéâàíûìûç,
Ñÿí îðäàí áàõ, ìÿí áóðäàí,
Êîð îëñóí äöøìàíûìûç.
Þçö áèð ýöë, ñþçö áèð ýöë, ñà÷û ñöíáöë ýöë îüëàí,
Äóð ýÿë, ìÿí ñÿíÿ ãóðáàí.
Óñòîë öñòÿ âàç îëàð,
Êþíëöì ñÿíè àðçóëàð,
ßéèë, þïöì öçöíäÿí,
Ãîé áàõñûí òàìàðçûëàð.
Þçö áèð ýöë, ñþçö áèð ýöë, ñà÷û ñöíáöë ýöë îüëàí,
Äóð ýÿë, ìÿí ñÿíÿ ãóðáàí.
ÄÓÐ ÝÅÄßÊ
Áó ýöí áàçàð ýöíöäö,
×ÿð÷è-áàçàð ýöíöäö,
Êö÷ÿëÿð ìÿðìÿð äàøû,
Éàðûí ýÿçÿð ýöíöäö.
Àé äàäàø, âóðìà äàø,
Ãàí ýåäÿð, úàí ýåäÿð,
Õàíûì, õàíûì, äóð ýåäÿê,
Úàíûì, ýöëöì, äóð ýåäÿê!
89
Àðõàëûüûí íÿäÿí éàð,
Ñàëëàíûáàí ýåäÿí éàð,
Ñÿí êè áåëÿ äåéèëäèí,
Ñÿíè áèð þéðÿäÿí âàð.
Èñòÿêàíûì éàí-éàíà,
Úàíûì äþíöáäö ãàíà,
Áóñÿ âåð ìÿí úàâàíà,
Îä âóðóëñóí ìÿðäàíà.
×ÿïÿðè áàñäû óúóíäàí,
Éàéëûã äöøäö õóðúóíäàí,
Ãàðäàø ìÿíè þëäöðöð
Áèð ùÿéàñûç óúóíäàí.
Úàíûì, úàíûì, äóð ýåäÿê,
Þëäöì, àìàí, äóð ýåäÿê,
Éàíäûì, àìàí, äóð ýåäÿê.
Àðàç öñòÿ, áóç öñòÿ,
Êàáàá éàíàð êþç öñòÿ,
Ãîé ìÿíè þëäöðñöíëÿð
Áèð àëàýþç ãûç öñòÿ.
90
Àü äÿâÿ äöçäÿ ãàëäû,
Éöêö Òÿáðèçäÿ ãàëäû,
Îüëàíû äÿðä àïàðäû,
Äÿðìàíû ãûçäà ãàëäû.
Ãà÷ûí, ãà÷ûí ýÿëèðÿì,
Ãàïûíû à÷ûí ýÿëèðÿì,
Ìÿõìÿð éàñòûã, ýöë äþøÿê,
Àðàñûí à÷ûí ýÿëèðÿì!
ÁÈÐ ÁÓÑß ÂÅÐ
Äåäèì: Áèð áóñÿ âåð, áèð áóñÿ âåð, õàíûì, àìàíäûð,
Äåäè: Âåðìÿðÿì, âåðìÿðÿì, àé, ùàëûì éàìàíäûð.
Äåäèì: Áèð áóñÿ âåð, áèð áóñÿ âåð, õàíûì, àìàíäûð,
Äåäè: Âåðìÿðÿì, âåðìÿðÿì, àé, ìÿýÿð òàëàíäûð?
Äåäèì: Áèð áóñÿ âåð, áèð áóñÿ âåð, õàíûì, öçöíäÿí,
Äåäè: Âåðìÿðÿì, âåðìÿðÿì, àé, ýåäÿðÿì þçöìäÿí.
Äåäèì: Áèð áóñÿ âåð, áèð áóñÿ âåð, àé ãûç, éàíàõäàí,
Äåäè: Âåðìÿðÿì, âåðìÿðÿì, àé, ÿë ÷ÿê éàõàìäàí.
Äåäèì: Áèð áóñÿ âåð, áèð áóñÿ âåð, àé ãûç, ãàøûíäàí,
Äåäè: Âåðìÿðÿì, âåðìÿðÿì, àé, à÷ûë áàøûìäàí.
91
ÀÌÀÍ, ÎÂ×Ó!
Àìàí, îâ÷ó, âóðìà ìÿíè,
Ìÿí áó äàüûí, àíà úàí, ìàðàëûéàì.
Éàðàëûéàì, ìÿí éàçûüàì,
Îâ÷ó âóðìóø, àíà úàí, éàðàëûéàì.
Áó äàüëàðäà ìàðàë ýÿçÿð,
Àéàãëàðûí äàøëàð ÿçÿð,
Ìÿí î éàðà íåéëÿìèøÿì,
Î éàð ìÿíäÿí êÿíàð ýÿçÿð.
Îâ÷ó âóðìóø, àíà úàí, éàðàëûéàì.
ÀÌÀÍ ÍßÍß
Àñòà éåðè, êÿìÿð äöøÿð áåëèíäÿí,
Àìàí íÿíÿ, çàëûì íÿíÿ, éàð, íÿíÿ!
Àéðû äöøäöì, ýöëöìäÿí, áöëáöëöìäÿí,
Àìàí íÿíÿ, çàëûì íÿíÿ, éàð íÿíÿ!.
Î ãÿäÿð ñåâèðÿì äöøìÿç äèëèìäÿí
Àé àìàí éàð, àé çàëûì éàð,
Àé ýþçÿë éàð, àé ýöë éàðûì!
Àìàí íÿíÿ, çàëûì íÿíÿ, éàð, íÿíÿ ùåé,
Éàð íÿíÿ ùåé, éàð íÿíÿ ùåé, éàð íÿíÿ!
Éàðûìà äåìèøÿì ìÿíÿ ñàç àëñûí,
Îíó ÷àëûì, äÿðäö ãÿìèì àçàëñûí.
Ìÿýÿð ìÿí þëìöøÿì éàðûì ãûç àëñûí?!
92
Áèð éàéëûüûì âàðäû ýöëö þçöíäÿí,
Äîëàíûð áîéíóìà þçö-þçöíäÿí,
ÝÅÄßÊ ÝßÇßÊ ÁÀÜ×ÀÄÀ
Ýåäÿê ýÿçÿê áàü÷àäà,
Àé àìàí, àé àìàí, àé àìàí, àé àìàí.
Äöøñöí ýþçÿëëÿð éàäà,
Àù, éàìàí éàð ÿëèíäÿí,
ßë-àìàí éàð ÿëèíäÿí!
Áàüà ýèðäèì íàð ö÷öí
Íàðû äÿðäèì éàð ö÷öí
ÒÅËËÎ
Àðàç öñòÿ, áóç öñòÿ, Òåëëî,
Êàáàá éàíàð êþç öñòÿ, Òåëëî,
Ãîé ìÿíè þëäöðñöíëÿð, Òåëëî,
Áèð àëà ýþç ãûç öñòÿ, Òåëëî.
Àìàí, Òåëëî
Òåëëîúàí, Òåëëî,
Úàíûì, Òåëëî,
Òåëëîúàí, Òåëëî.
Àðàç àõûð ëèë èëÿ, Òåëëî,
Äÿñòÿ-äÿñòÿ ýöë èëÿ, Òåëëî,
Ìÿí éàðûìû ñåâèðÿì, Òåëëî,
Øèðèí-øèðèí äèë èëÿ, Òåëëî.
93
Áàüà ýèðäèì áàð ö÷öí, Òåëëî,
Ùåéâà ö÷öí, íàð ö÷öí, Òåëëî,
ßñèðýÿìÿ úàíûíû, Òåëëî,
Áó âÿôàëû éàð ö÷öí, Òåëëî.
ÃÎÉ ÝÖËÖÌ ÝßËÑÈÍ
Ìÿí àøèãÿì çèðÿñÿí,
Çÿôÿðàíñàí, çèðÿñÿí.
Î ýöíÿ ãóðáàí îëóì,
Ñÿí ãàïûäàí ýèðÿñÿí.
Ãîé ýöëöì ýÿëñèí, àé íÿíÿ,
Ãîé éàðûì ýÿëñèí, àé íÿíÿ,
Ãàïûäà äóðàí îüëàíà
Èðÿùìèí ýÿëñèí, íÿíÿ.
Ùåé!..
Ãàðàáàüûí äöçö âàð,
Äöçëÿðèíäÿ ãóçó âàð.
Èêè êþíöë áèð îëñà,
Êèìèí îíà ñþçö âàð?!
Ýöí äîüìàñà Àé áàòìàç,
Äÿðäëèëÿð ýåúÿ éàòìàç,
Àëÿì ìÿíè àòñà äà,
Ñåâýèëèì ìÿíè àòìàç
ÝÞÇßËÈÌ ÑßÍÑßÍ
Ýþçÿëèì, ñÿíñÿí ýþçöìöí íóðó,
Úÿííÿòäÿ éîõäóð ñÿíèí òÿê ùóðè.
Þëäöðöð ìÿíè éàðûìûí úþâðö,
94
Éàðàëûéàì, äÿéìÿ, äÿéìÿ, äÿéìÿ, äÿéìÿ,
Ýöëöíöí áóòàñûí ÿéìÿ, ÿéìÿ, ÿéìÿ.
Äàüëàðûí áàøûíäà áèð ãóø îëàéäûì,
Ýåäÿíÿ, ýÿëÿíÿ éîëäàø îëàéäûì.
Úàâàí îüëàíëàðà ñèðäàø îëàéäûì
Óúà äàü áàøûíäà úåéðàí éîë åéëÿð,
Öðÿéìèí áàøûíà ïåéêàí éîë åéëÿð.
Ñåâÿí ñåâäèéèíÿ úàí ãóðáàí åéëÿð.
Óúà äàü áàøûíäà áèòÿð ëàëÿëÿð,
Ýöë-÷è÷ÿê öñòöíÿ äöøÿð æàëÿëÿð,
Ýöëäÿí þòðö áöëáöë åäÿð íàëÿëÿð.
ÅÂËßÐÈ ÂÀÐ ÕÀÍÀ-ÕÀÍÀ
Åâëÿðè âàð, àé àìàí, õàíà-õàíà
Ìÿí êöë îëäóì, àé àìàí, àé àìàí, éàíà-éàíà
Éàéëûüûíûí éàíû áóòà,
Ñàëäû ìÿíè, àé àìàí, àé àìàí, éàíàð îäà,
Îáàëàðû, àé àìàí, îéìàã-îéìàã,
Éàëàí ñþçäöð, àé àìàí, àé àìàí,
éàðäàí äîéìàã,
Öçö ýöë, ëÿáëÿðè ãàéìàã,
Éàëàí ñþçäöð àé àìàí, àé àìàí,
éàðäàí äîéìàã.
Ùå÷ îëìàçìûø, àé àìàí, àé àìàí, éàðäàí äîéìàã,
Éàëàí ñþçäöð, éàëàí ñþçäöð éàðäàí äîéìàã.
95
ÄÀÜËÀÐ ÝÞÇßËÈ
Ýþçÿë ñîíà, ýåòìÿ, äàéàí,
Öðÿêäÿ ñþçöì âàð.
Ýÿë åéëÿìÿ áàüðûìû ãàí,
Ýþçöíäÿ ýþçöì âàð.
Úàíûì ãóðáàí òåëèíÿ,
Øèðèí-øèðèí äèëèíÿ,
Ãàøûí-ýþçöí çèë ãàðà
Àøèãè ÷ÿêìÿ äàðà.
Ýåäÿê áàüà ëàëÿ äÿðÿê,
Àé äàüëàð ýþçÿëè,
Ñèíÿìèç öñòöíÿ ñÿðÿê,
Àé äàüëàð ýþçÿëè.
Äóìàí ÷þêäö äàü áàøûíà,
Àé ýþçÿë, ýÿë áÿðè.
Ýÿë äîëàíûì ìÿí áàøûíà,
Àé ýþçÿë, ýÿë áÿðè.
ÁßÍÞÂØß
Äàüëàðà ýöí äöøöáäöð,
À÷ûë, áÿíþâøÿì, à÷ûë.
Áàüëàðà ýöí äöøöáäöð,
Äàüëàðà ÷þêäö äóìàí,
Ýèçëÿí, áÿíþâøÿì, ýèçëÿí.
Áàüëàðà ÷þêäö äóìàí,
Ýèçëÿí, áÿíþâøÿì, ýèçëÿí.
Äàüëàðà ÿñäè êöëÿê,
Äèêÿë, áÿíþâøÿì, äèêÿë.
Äèêÿë áÿíþâøÿì, äèêÿë,
Áàüëàðà, ÿñäè êöëÿê.
96
Äàüëàðà ãàð éàüûáäûð,
Éûüûë, áÿíþâøÿì, éûüûë.
Áàüëàðà ãàð éàüûáäûð,
Éûüûë, áÿíþâøÿì, éûüûë.
À÷ûë, áÿíþâøÿì, à÷ûë,
Äàüëàðà ýöí äöøöáäöð,
Áàüëàðà ýöí äöøöáäöð,
ÑßÍÄßÍ ÌßÍß ÉÀÐ ÎËÌÀÇ
Ñÿíäÿí ìÿíÿ éàð îëìàç,
ßùäÿ âÿôàäàð îëìàç.
Éöç ìèí ýöë-÷è÷ÿê îëñà,
Áöëáöëñöç áàùàð îëìàç.
Êöñäöðìöñÿí ÷ÿê íàçûìû
Ãûøà äþíäÿðìÿ éàçûìû,
×àëûá äèíäèðìÿ ñàçûìû,
Éàðàëûéàì, éàð.
Ùÿð àüàúäà áàð îëìàç,
Ùåéâà îëìàç, íàð îëìàç.
Éöç ìèí ýöë-÷è÷ÿê à÷ñà,
Áöëáöëñöç áàùàð îëìàç.
ÃÀËÀËÛ
Áó ýöí àéûí ö÷öäöð,
Äå ýöëöì íàíàé, àé íàíèíàé,
Ýèðìÿ áîñòàí è÷èäèð,
Éàð, ýèðìÿ áîñòàí è÷èäèð.
Äîäàãëàðûí áàë, øÿêÿð,
Ùåé!...
Äèëèí áàäàì è÷èäèð.
Éàð, äèëèí áàäàì è÷èäèð.
97
Ãûç áåëèí èíúÿäèð, àé èíúÿ,
Ëÿáëÿðèí ãþí÷ÿäèð, àé ãþí÷ÿ.
Ãûç, áåëèí èíúÿäèð, èíúÿ,
Ëÿáëÿðèí ãþí÷ÿäèð, ãþí÷ÿ.
Äàì öñòöíäÿ äàìûìûç
Äå ýöëöì, íàíàé àé íàíèíàé.
Ãîøàäûð åéâàíûìûç.
Éàð, ãîøàäûð åéâàíûìûç,
Ñÿí îðäàí ÷ûõ ìÿí áóðäàí,
Ùåé!...
Êîð îëñóí äöøìàíûìûç,
Ãîé êîð îëñóí äöøìàíûìûç.
ÀÍÀÚÀÍ
Àíàúàí, áàüðûìû ãàí åéëÿìèøÿì ìÿí,
Ýþçëÿðèìè ýèðéàí åéëÿìèøÿì ìÿí,
Áèð àëà ýþçëö éàðûí åøãè éîëóíäà
Þç úàíûìû ãóðáàí åéëÿìèøÿì ìÿí.
Àíàúàí, àüðûí àëûì,
Àíàúàí, áàøûíà äþíöì,
Ãîé äîëàíûì ìÿí, ìÿí, ìÿí, ìÿí,
Ìÿíèì þç ñåâýèëèìÿ,
Ùåéðàí îëóì ìÿí, ìÿí, ìÿí, ìÿí.
Ýöëö-õÿíäàí êèìèäèð éàðûí ëÿáëÿðè,
Úåéðàíà áÿíçÿð îíóí àëà ýþçëÿðè,
Èêè êÿëìÿ äàíûøûá àéðûëäû ìÿíäÿí,
Ãÿëáèìè íóð åëÿäè øèðèí ñþçëÿðè.
Àíàúàí, åøã îäóíà éàíìàìûøàì ìÿí,
Ùÿëÿ äÿ áèð òÿúðöáÿ àëìàìûøàì ìÿí,
Íÿ éàìàí îëóð éàðäàí àéðû äöøÿíäÿ,
Áÿëêÿ äÿ éàõøû-éàìàí ãàíìàìûøàì ìÿí.
98
ÝÈÐÄÈÌ ÉÀÐÛÍ ÁÀÜ×ÀÑÛÍÀ
Ýèðäèì éàðûí áàü÷àñûíà, ÷è÷ÿêëÿð à÷ìûø,
Î ýöë ìÿíèì öðÿéèìÿ éàðàëàð ñà÷ìûø.
Ýèðäèì éàðûí äÿðéàñûíà, ãÿìèì îëìàäû,
Ýÿíú éàøûìäà áèð éàð ñåâäèì, ìÿíèì îëìàäû.
Ýÿë, ýÿë, ýÿë, ìàðàëûì ýÿë,
Ýÿë, úåéðàíûì, ýÿë, ýÿë!
ßýÿð ãèñìÿòèì îëàðñà,
Àëàðàì ñÿíè.
ÀÉ ÃÀÄÀÑÛ
Ãàøëàðûí ùèëàë,
Àü öçöíäÿ õàë,
Êþðïÿ áèð ìàðàë
Àé ãàäàñû.
Ëÿáëÿðèí øÿêÿð,
Îëìàñà ÿýÿð,
Êèì íàçûí ÷ÿêÿð,
Àé ãàäàñû.
Éàíäûì åøãèíÿ,
Ãóðáàíàì ñÿíÿ.
Íàç åòìÿ ìÿíÿ,
Àé ãàäàñû.
Ñåâäèéèì íèýàð,
Àü öçöíäÿ õàë,
Êþðïÿ áèð ìàðàë,
Àé ãàäàñû.
99
ÑßÍß ÑÞÇÖÌ ÂÀÐ
Àé ãûç, ñÿíèí áèçèì ýöëáàü÷àäà íÿ èøèí âàð,
Úåéðàí êèìè áàõûøûí, äóðóøóí, éåðèøèí âàð,
Ýåòìÿ, ìÿíÿ ðÿùì åéëÿ
Äàéàí, ñÿíÿ ñþçöì âàð.
Ãóðáàí îëóì î ýþçëÿðÿ,
Ñàëûáëàð ìÿíè äöçëÿðÿ.
Áàü÷àìûçäàí äÿðäèéèì
Ïåøêÿø îëñóí ñÿí ýþçÿëÿ.
Àé ãûç, ñÿí ýÿë áèçèì ýöëáàü÷àíû òÿðê åéëÿìÿ,
Ýþçëÿðèíÿ, àé ãûç, ýöâÿíìÿ ñÿí, ôÿõð åéëÿìÿ,
Áèð êþíöë âåð àøèãèíÿ,
Ìÿí ôÿãèðè ðÿää åéëÿìÿ.
×ÀË ÎÉÍÀ
Ýþé ýþëëÿðäÿ öçÿð ãàçëàð,
Ëà÷ûí (àé) âóðóá, òöêöíö òîçëàð.
Äÿñòÿ-äÿñòÿ ýÿëèð ãûçëàð,
Ýÿëèð (àé) íàçëàíà-íàçëàíà.
Ìåùðèáàíûì, ýöë îüëàí,
Äóð îéíà, ÷àë-îéíà.
Ãÿøÿíý îüëàí, ýþçÿë ãûç, äóð îéíà.
Ãÿøÿíý îüëàí, ýþçÿë ãûç, ÷àë îéíà.
Äîñò áàüûíäà à÷ûëìûø ýöë,
Ñàðûëìûøäûð ýöëÿ áöëáöë,
Ãûçëàð ñàíúìûø òåëèíÿ ýöë,
Ýÿëèð (àé) íàçëàíà-íàçëàíà.
Äîñò áàüûíäà áèòÿð àë÷àëàð,
Òåç ÷è÷ÿêëÿéÿð, éåòÿð àë÷àëàð.
100
Òîéëàðûìûçäà áåëÿ ãàéäà âàð:
Ãûçëàð îéíàð, îüëàíëàð ÿë ÷àëàð,
Îüëàíëàð îéíàð, ãûçëàð ÿë ÷àëàð.
Ö× ÝÖË
Éàðûí áàü÷àñûíäà ö÷ ýöë à÷ûëûá –
Àü ýöë, ãûðìûçû ýöë, áèð äÿ ñàðû ýöë,
Ùÿð ö÷ö äÿ áèð-áèðèíäÿí þéìÿëè,
Î àü ýöëöí ãàïûñûíäàí áàõìàëû,
Ãûçûë ýöëö àë éàíàüà òàõìàëû,
Ñàðû ýöëö äÿñòÿ òóòóá ãîõìàëû,
Àü ýöëö áÿíçÿòäèì ýþé ýþéÿð÷èíÿ,
Øÿêÿð ÿçèá äÿùàíûí è÷èíÿ,
Ùöñåéí ìóøòàã îëóá ýöëöí è÷èíÿ
ÑÀÐÛ ÁÖËÁÖË
Âÿòÿí áàüû àë-ÿëâàíäûð,
Éîõ è÷èíäÿ Õàðû áöëáöë.
Þìöð ñöðìÿëè äþâðàíäûð,
Ñÿñèí ýÿëñèí áàðû, áöëáöë.
Ñÿñèí ýÿëñèí, ñàðû áöëáöë,
Ñàðû áöëáöë, ñàðû áöëáöë.
Îõó, ãóøëàð äèëÿ ýÿëñèí,
Õîø íÿôÿñèí åëÿ ýÿëñèí,
Éàðûì ýöëÿ-ýöëÿ ýÿëñèí,
Ìÿí ÷àëàíäà òàðû, áöëáöë,
101
Ýåéìèø äîíóí éàøûë ÷þëëÿð,
Ùÿâÿñèíäÿí à÷ûð ýöëëÿð,
Òþêöá øèðèí-øèðèí äèëëÿð
Ýÿë îéàäàã, éàðû áöëáöë.
Áöëáöë, ñÿíèí èøèí ãàíäû,
Àøèãëÿð îäóíà éàíäû,
Íÿäÿí ùÿð éåðèí ÿëâàíäû,
Êþêñöí àëòû ñàðû, áöëáöë.
ÊÅ×Ìß ÌßÍÄßÍ
ßçèçèì, êå÷ìÿ ìÿíäÿí,
×àé ìÿíäÿí, ÷åøìÿ ìÿíäÿí.
Èíàíìà éàä ñþçöíÿ,
Úàâàíàì, êå÷ìÿ ìÿíäÿí.
ßçèçèì, ñèíè-ñèíè,
Äîëäóð âåð ñèíè-ñèíè.
Ìÿí ñÿíÿ ýþç äèêìèøÿì,
Íåéíèðÿì þçýÿñèíè?
Áàü÷àìûçûí ÷è÷ÿéè,
Ìÿùëÿìèçèí ýþé÷ÿéè,
Ìÿí êè, ñÿíè ñåâèðÿì,
Áóäóð ñþçöí ýåð÷ÿéè.
ßçèçèì, êå÷ìÿ ìÿíäÿí,
×àé ìÿíäÿí, ÷åøìÿ ìÿíäÿí,
Èíàíìà éàä ñþçöíÿ
Úàâàíàì, êå÷ìÿ ìÿíäÿí.
102
ÑÎÍÀ ÁÖËÁÖËËßÐ
Ñó àòäûì ùàðà äÿéäè, ñîíà áöëáöëëÿð,
ßëèì äèâàðà äÿéäè, ñîíà áöëáöëëÿð,
Äèëèì-àüçûì ãóðóñóí, ñîíà áöëáöëëÿð,
Íÿ äåäèì éàðà äÿéäè, ñîíà áöëáöëëÿð.
Åëÿ éàð, éàð äåéèðëÿð,
Ùå÷ ìÿíè äåìèðëÿð,
Àé ñîíà áöëáöëëÿð.
Åëÿ áèë éàð äåéèëÿì,
Ùå÷ ìÿíè äèíäèðìÿç,
Àé ñîíà áöëáöëëÿð.
Äÿðéàäà ýÿìèì ãàëäû, ñîíà áöëáöëëÿð,
Áè÷ìÿäèì çÿìèì ãàëäû, ñîíà áöëáöëëÿð,
×îõ ÷ÿêäèì éàð úÿôàñûí, ñîíà áöëáöëëÿð,
Ìÿíÿ äÿðä-ãÿìèì ãàëäû, ñîíà áöëáöëëÿð.
Îä òóòóá àëûøàðàì, ñîíà áöëáöëëÿð,
Ùÿð äÿðäÿ ãàðûøàðàì, ñîíà áöëáöëëÿð,
Éàðûìûí ìåéëè îëñà, ñîíà áöëáöëëÿð,
Êöñìöøÿì, áàðûøàðàì, ñîíà áöëáöëëÿð.
ÑÀÐÛ ÝßËÈÍ
Ñà÷ûí óúóí ùþðìÿçëÿð,
Ýöëö ãþí÷ÿ äÿðìÿçëÿð,
Ñàðû ýÿëèí.
Áó ñåâäà íÿ ñåâäàäûð,
Ñÿíè ìÿíÿ âåðìÿçëÿð;
íåéíèì, àìàí-àìàí,
103
Áó äÿðÿíèí óçóíó,
×îáàí, ãàéòàð ãóçóíó,
ãóçóíó.
Íÿ îëà áèð ýöí ýþðÿì
Íàçëû éàðûí öçöíö;
Àøûã åëëÿð àéðûñû,
Øàíà òåëëÿð àéðûñû.
àéðûñû.
Áèð ýöíöíÿ äþçìÿçäèì
Îëäóì èëëÿð àéðûñû;
Ö× ÒÅËËÈ ÄÓÐÍÀ
Åâëÿðèíèí äàëû ñåéðàí,
Ñåéðàíýàùäà ýÿçèð úåéðàí,
Ùöñíöí ýþðÿí îëóð ùåéðàí
Ö÷ òåëëè, äþðä òåëëè, áåø òåëëè äóðíà.
Ñÿí ùàðàëûñàí ùàðàëû äóðíà?
Îâ÷ó ÿëèíäÿí éàðàëû äóðíà,
Ñÿí ýåòñÿí áàüëàð ñàðàëû äóðíà.
Éàðàëû, éàðàëû, éàðàëû äóðíà.
Åâëÿðèíèí äàëû ãàéà,
Ýþéäÿ äóðíà ýÿëìÿç ñàéà,
Ö÷ òåëëè, äþðä òåëëè, áåø òåëëè äóðíà.
104
ÃÀÐÀ ÒÅËËßÐ
Ãàðà òåëëÿð, ãàðà òåëëÿð,
Øÿâÿ êèìè ãàðà òåëëÿð.
Ãûâðûëàíäà ãàðà òåëëÿð
Éàð êþíëöìö ãàðÿò åéëÿð.
Ãàðà òåëëÿð, ãàðà òåëëÿð,
Éàð êþíëöìö ãàðÿò åéëÿð.
Ãàðà ýþçëÿð, ãàðà ýþçëÿð,
Ãàïãàðàäûð ãàðà ýþçëÿð,
Úèëâÿëÿíèá øóõ áàõàíäà
Ãàðà ýþçëÿð êèìè ýþçëÿð?
Ìÿí àøèãÿì, àü áàðàìà,
Ãûâðûì òåëëè ÷îõ äàðàìà,
Ñÿíèí êè êþíëöí ìÿíäÿäèð,
Þçýÿñèíè ýÿë, àðàìà!
ÀËÌÀÍÛ ÀÒÄÛÌ ÕÀÐÀËÀ
Àëìàíû àòäûì õàðàëà
Ãàëäû ñàðàëà-ñàðàëà.
Äàüëàðäà äþíäöì ìàðàëà.
À òèðìÿ êþéíÿê,
À òèðìÿ êþéíÿê, ñàðû ÷ÿïýÿí ýÿëèí ùàðàëûñàí?
Þçö ýþé÷ÿê, ñþçö ýþé÷ÿê, ùàðà ìàðàëûñàí?
Éàðûí áàüûíäà öçöì ÿñýÿðè,
Äàìûí äàëûíäàí ùÿçèí ñÿñ ýÿëèð.
Ñàü îë ýÿë,
Âàð îë ýÿë,
Ñÿí áèçÿ ìåùìàí îë, ýÿë.
Ýÿëèí ýåäÿê áèçèì áàüà
Ùÿðÿ ÷ûõàã áèð áóäàüà,
Âóðóëäóì î ýöë éàíàüà.
105
ÁßÙ-ÁßÙ
Ýöë à÷ûëàíäà éàç îëóð, áÿù-áÿù, áÿù!
Êÿäÿðèì, ãÿìèì àç îëóð, áÿù-áÿù, áÿù!
Ýþçÿëäÿ èøâÿ, íàç îëóð, áÿù-áÿù, áÿù!
Ýÿë, ýÿë, ýþçÿë éàð, ñåâèðÿì ñÿíè!
Éàðûí áàüûíäà øèðèí îëóð öçöì,
Ñÿíèí àéðûëûüûíà íåúÿ äþçöì!?
Ñÿíÿ ãóðáàí îëñóí áó èêè ýþçöì!
Áöëáöë áàüëàðäà ñÿñ ñàëûð: úÿù-úÿù, úÿù!
Ýöëëÿðèí ÿòðèíè àëûð: áÿù-áÿù, áÿù!
Ìóñèãè ñÿñè óúàëûð: áÿù-áÿù, áÿù!
ÝÖË À×ÄÛ
Ýöë à÷äû áàùàð îëäó,
Éàð ìÿíäÿí êÿíàð îëäó.
Éàð ìÿíäÿí àéðûëàëû,
Öðÿéèì ãóáàð îëäó.
Áåëÿ íàç èëÿ, íàç èëÿ áàõìà,
Ìÿíè éàíäûðûá, éàõìà.
Ýöë à÷äû õÿíäàí îëäó
Äÿðìÿäèì äÿí-äÿí îëäó.
Ìÿí ñÿíäÿí àéðûëìàçäûì,
Àéðûëûã ñÿíäÿí îëäó.
Áó äàüäà ìàðàë ýÿçÿð,
Òåëëÿðèí äàðàð ýÿçÿð,
Ìÿí éàðà íåéëÿìèøÿì,
Éàð ìÿíäÿí êÿíàð ýÿçÿð,
106
ÀÉ ÃÛÇ, ÊÈÌÈÍ ÃÛÇÛÑÀÍ?
Àé ãûç, êèìèí ãûçûñàí?
Àëìàäàí ãûðìûçûñàí
Àíàí ñÿíè áÿñëÿéèá,
Áàõòûìûí óëäóçóñàí.
À÷ õóðúóíó,
Àë áû÷àüû,
Êÿñ àëìàíû, âåð éàðà äèëèì-äèëèì.
Äèëèì-äèëèì, äèëèì-äèëèì.
Àøèãèíÿì ÿçÿëäÿí,
Éàð éàðûí âåðìÿç ÿëäÿí.
Äîñòóì âàð, äöøìÿíèì âàð,
Ñàëìà ìÿíè íÿçÿðäÿí.
Ùÿìéàøûìñàí, òàéûìñàí,
Óëäóçóìñàí, àéûìñàí.
Ýþðÿíëÿð áèð ñþç äåìÿç,
Ñÿí êè, ìÿíèì ïàéûìñàí.
ÑÓÄÀÍ ÝßËßÍ ÑÖÐÌßËÈ ÃÛÇ
Ñóäàí ýÿëÿí ñöðìÿëè ãûç,
×îõ èíúèäèð êóçÿ ñÿíè, áàëà,
×îõ èíúèäèð êóçÿ ñÿíè.
Àé úàìàëûí øþëÿ ñàëûð.
Ýÿëìÿéÿñÿí ýþçÿ ñÿíè, áàëà,
Ýÿëìÿéÿñÿí ýþçÿ ñÿíè.
Êóçÿíè áîéóíäàí àøûð,
Ñà÷ûí äàáàíà äîëàøûð, áàëà,
Ñà÷ûí äàáàíà äîëàøûð.
Íÿ ýåéñÿí ñÿíÿ éàðàøûð.
107
Êóçÿ ñóéó øÿðáÿò îëàð,
Áóëàã öñòÿ ñþùáÿò îëàð, áàëà,
Áóëàã öñòÿ ñþùáÿò îëàð.
Ìÿíñèç ñÿíÿ çÿùìÿò îëàð.
ÁÖËÁÖË
Áöëáöëöí ýåéäèéè ñàðû,
Àüëàéàðàì çàðû-çàðû.
Èòèðìèøÿì ýþçÿë éàðû,
Îõó, îõó, íàçëû áöëáöë!
Àõòàðûðàì íàçëû éàðû,
Áöëáöëöí ýåéäèéè àòëàç,
Àòëàçà èéíÿ áàòìàç.
Î ãûç þëÿð, ìÿíè àòìàç,
Áöëáöëöí ýåéäèéè éàøûë,
Ýöí äÿéÿíäÿ ïàðûëäàøûð,
Ãûç ýþðñÿì, äèëèì äîëàøûð,
ÀÉ ÁÖËÁÖËËßÐ
Áó äàüû áàü åéëÿðÿì, àé áöëáöëëÿð,
Éàíûí ÷àðäàã åéëÿðÿì, àé áöëáöëëÿð,
Åøèòñÿì ñÿí ýÿëèðñÿí, àé áöëáöëëÿð.
Éîëóíó ÷ûðàã åéëÿðÿì, àé áöëáöëëÿð.
Åâëÿðèíäÿ âàð êèëèì, àé áöëáöëëÿð,
Ëàë îëñóí ìÿíèì äèëèì, àé áöëáöëëÿð,
Ýåäÿíäÿ êöñäö ýåòäè, àé áöëáöëëÿð,
Ýÿëñÿ íåúÿ äèíäèðèì, àé áöëáöëëÿð.
108
Îáà êþ÷äö îéìàãäàí, àé áöëáöëëÿð,
Ñó éîðóëìàç àõìàãäàí, àé áöëáöëëÿð,
Éàð éàðäàí íåúÿ äîéñóí, àé áöëáöëëÿð,
Ïÿíúÿðÿäÿí áàõìàãäàí, àé áöëáöëëÿð.
ÓÚÀ ÄÀÜËÀÐ
Óúà äàüëàð áàøûíäà úåéðàí áàëàëàð,
úåéðàí áàëàëàð,
Úåéðàíûí áàëàñûíû îâ÷ó éàðàëàð, îâ÷ó éàðàëàð,
Ìÿí éàðäàí àéðû äöøñÿì, ÿüéàð êàì àëàð,
ÿüéàð êàì àëàð,
Àé ýþçÿë îüëàí,
Åøèò áèð äàéàí,
Ñåâèðÿì ñÿíè,
Åøãèìÿ èíàí.
Éåðè, éåðè ìÿí äÿ ýÿëèì äàëûíúà,
Äÿñìàë åëÿ, àïàð ìÿíè éàíûíúà.
Âÿòÿíèì ñÿôàëûäûð, áàüäûð, ìåøÿäèð,
áàüäûð, ìåøÿäèð,
Ñåâýèëèìèí ãÿëáè ñàôäûð, ñàíêè øöøÿäèð,
ñàíêè øöøÿäèð,
Éàðäàí àéðû éàøàìàã ÷ÿòèí ïåøÿäèð,
÷ÿòèí ïåøÿäèð.
Ìèç öñòÿ éàéëûã,
Äÿéìÿäèì ãàëäû,
Îíà äÿéìÿðÿì,
Î éàäèýàðäû.
Éåðè, éåðè ìÿí äÿ ýÿëèì äàëûíúà,
Äÿñìàë åëÿ àïàð ìÿíè éàíûíúà.
109
ÓÚÀ ÄÀÜËÀÐ ÁÀØÛÍÄÀ
Óúà äàüëàð áàøûíäà áèð ñöðö ãóçó,
Áèð ñöðö ãóçó, áàëà, áèð ñöðö ãóçó.
Õóìàð-õóìàð ñöçìÿêäÿäèð éàðûìûí ýþçö,
Éàðûìûí ýþçö, áàëà, éàðûìûí ýþçö.
Éàð ýöëÿ-ýöëÿ,
Éàð áèëÿ-áèëÿ,
Ìÿí àøèã îëäóì, áàëà,
Áèð øèðèí äèëÿ.
Ìÿí àøèã îëäóì, áàëà,
Áèð øèðèí äèëÿ.
Óúà äàüëàð áàøûíäà áèð ñöðö úåéðàí,
Áèð ñöðö úåéðàí, áàëà, áèð ñöðö úåéðàí.
Éàð, àëà ýþçëÿðèíÿ îëìóøàì ùåéðàí,
Îëìóøàì ùåéðàí, áàëà, îëìóøàì ùåéðàí.
Óúà äàüëàð áàøûíäà ñÿñëÿðÿì ñÿíè,
Ñÿñëÿðÿì ñÿíè, áàëà, ñÿñëÿðÿì ñÿíè.
Éàð, èêè ýþçöì öñòÿ áÿñëÿðÿì ñÿíè,
Áÿñëÿðÿì ñÿíè, áàëà, áÿñëÿðÿì ñÿíè.
ÀÏÀÐÄÛ ÑÅËËßÐ ÑÀÐÀÍÛ
Àðïà ÷àéû àøäû-äàøäû,
Ñåë Ñàðàíû àëäû ãà÷äû,
Àëà ýþçëö, ãÿëÿì ãàøäû.
Àïàðäû ñåëëÿð Ñàðàíû,
Áèð àëà ýþçëö áàëàíû.
Ýåäèí äåéèí Õàí÷îáàíà:
Ýÿëìÿñèí áó èë Ìóüàíà,
Ìóüàí áàòûá íàùàã ãàíà.
Àðïà ÷àéû äÿðèí îëìàç,
Àõàð ñóéó ñÿðèí îëìàç.
Ñàðà êèìè ýÿëèí îëìàç.
110
ÀÉ ÁßÐÈ ÁÀÕ
Ïÿíúÿðÿäÿí äàø ýÿëèð,
Àé áÿðè áàõ, áÿðè áàõ.
Õóìàð ýþçäÿí éàø ýÿëèð,
Ñÿíè ìÿíÿ âåðñÿëÿð,
Ùÿð ýþðÿíÿ õîø ýÿëÿð,
Ïÿíúÿðÿíèí ìèëëÿðè,
À÷ûëûá ãûçûë ýöëëÿðè,
Îüëàíû éîëäàí åéëÿð,
Ãûçûí øèðèí äèëëÿðè,
Ïÿíúÿðÿíè áàüëàìà,
Ìÿí ýåäèðÿì àüëàìà,
Ýåäèá éåíÿ ýÿëÿðÿì.
Þçýÿéÿ áåë áàüëàìà,
Àé áÿðè áàõ, áÿðè áàõ,
111
ÕÓÌÀÐ ÎËÄÓÌ
Ìÿí ýÿëìèøÿì ñÿíÿ ãîíàã,
Úåéðàí, ìÿíÿ áàõ, áàõ!
Ìàðàë, ìÿíÿ áàõ, áàõ!
Áèøèð ìÿíÿ áèð ãàéüàíàã!
Àé ãûç, ìÿíÿ áàõ, áàõ!
Ýþçÿë, ìÿíÿ áàõ, áàõ!
Õóìàð îëäóì, õóìàð îëäóì,
Õóìàð îëäóì, õóìàð.
Êÿòàí êþéíÿê, íàçèê áÿäÿí
Ýþðäöì áèùàë îëäóì, áèùàë îëäóì,
Áèùàë îëäóì, áèùàë.
Ýåòäèì ýþðäöì áóëàãäàäûð,
ßë-öçöíö éóìàãäàäûð.
Ýåòäèì ýþðäöì áàüäà éàòûá,
Ãàðà òåëëÿð ýöëÿ áàòûá,
ÙßÑÈÐÈ ÁÀÑÌÀ
Äîëàéû ýÿë, äîëàéû,
Ùÿñèðè áàñìà, äîëàí ýÿë,
Ñöïöðìöøÿì ñàðàéû,
Ùÿñèðè áàñìà, äîëàí ýÿë.
112
Ãóðòàðìàüà àç ãàëûá,
Ýþçëÿðÿì òÿçÿ àéû, ùåé,
Ùÿñèðè áàñìà, äîëàí ýÿë,
Äîëàí ýÿë, àé, äîëàí ýÿë.
Ýÿë ñà÷ûíû ùþðöì ìÿí,
Áèð-áèð áÿíäèí âóðóì ìÿí,
ÑÖÑßÍ ÑÖÍÁÖË
Ñöñÿí ñöíáöë, àé ýöëöì, áèòèðìèøÿì,
Ìÿí éàðûìû, àé ýöëöì èòèðìèøÿì.
Àé ýöëöì èòèðìèøÿì,
Þìðö áàøà, éåòèðìèøÿì.
Àìàí Ýöëýÿç, à áàëàì, éàðûì ùàíû?
À ýöëöì, éàðûì ùàíû?
Àü öçäÿ õàëûí, à ýöëöì,
Î ìÿù úàìàëûí, àé ýöëöì,
Éàíäûðäû ìÿíè, àé ýöëöì,
Íÿäèð õÿéàëûí,
Àé ýöëöì, íÿäèð õÿéàëûí?
Éàð ÿëèíäÿí áàäÿ è÷äèì,
Ìÿòëÿáèìÿ, à áàëàì, ìÿí éåòèøäèì.
Àé ýöëöì, ìÿí éåòèøäèì.
Ýÿúàâÿñèí ìÿí þçöì áÿçÿìèøäèì.
Àìàí Ýöëýÿç, à áàëàì, éàðûì ùàíû?
À ýöëöì, éàðûì ùàíû?
113
ÍÈÉß ÁÀËÀ
Ãîíøóìóçäà áèð ãûç âàðäûð,
Ýþçÿëëèêäÿ èëê áàùàðäûð.
Àíàñûíäàí ýèçëè ìÿíÿ
Ñþç âåðèá àëäàòäû ìÿíè,
Ìÿíè, ìÿíè, ìÿíè, ìÿíè áàëà.
Éàð éàìàí àëäàòäû ìÿíè,
ìÿíè, ìÿíè áàëà,
Àëäàäûá îéíàòäû ìÿíè,
ìÿíè, íèéÿ áàëà?
Éàéëûüìû àëäûì îííàí,
Àéðûëûüû ñàëäûì îííàí.
Äåäèì ýÿëÿð, ãàéòàðàðàì,
Ýÿëìÿäè, àëäàòäû ìÿíè,
Ñåâýèëèìè ýþðÿí îëñà,
Äåéèí ýÿëñèí âàõòû âàðñà,
Ýþçÿ ýÿëäè éàðûì, éîõñà?
Ýÿëìÿäè, àëäàòäû ìÿíè,
ÃÀÐÀÝÈËß
Ýÿëìèøÿì îòàüûíà îéàäàì ñÿíè,
Ãàðàýèëÿ, îéàäàì ñÿíè.
Íÿ ýþçÿë õÿëã åëÿéèá éàðàäàí ñÿíè,
Ãàðàýèëÿ, éàðàäàí ñÿíè.
Ýþòöðöá, ìÿí ãà÷àðàì àðàäàí ñÿíè.
Ãàðàýèëÿ, àðàäàí ñÿíè.
Ãûçûë ýöë ÿñäè,
Ñÿáðèìè êÿñäè,
Ñèë ýþçöí éàøûí,
Ãàðàýèëÿ,
Àüëàìà, áÿñäè.
114
Øÿùÿðèí êö÷ÿëÿðè äîëàíáàäîëàí,
Ãàðàýèëÿ, äîëàíáàäîëàí.
Ñÿí êè ìÿíè ñåâìÿäèí, ýåò àéðû äîëàí,
Ãàðàýèëÿ, ýåò àéðû äîëàí.
Íÿ ìÿíÿ ãûç ãÿùÿòäèð, íÿ ñÿíÿ îüëàí,
Ãàðàýèëÿ, íÿ ñÿíÿ îüëàí.
Àüàú îëàéäûì,
Éîëäà äóðàéäûì,
Ñÿí ýÿëÿí éîëà,
Ãàðàýèëÿ,
Êþëýÿ ñàëàéäûì..
ÅËß ÁßÍÄßÌ
Àðàçàì, Êöðÿ áÿíäÿì,
Áöëáöëÿì, ýöëÿ áÿíäÿì.
Äèíäèðìÿéèí ãÿìëèéÿì,
Áèð øèðèí äèëÿ áÿíäÿì.
Åëÿ áÿíäÿì, åëÿ áÿíäÿì,
Áèð øèðèí äèëÿ áÿíäÿì.
Ïÿíúÿðÿäÿ øöøÿ íÿì,
Éàðïàã öñòÿ äöøÿí íÿì.
Ïÿíúÿðÿäÿ øöøÿ íÿì,
Éàðïàã öñòÿ äöøÿí íÿì.
Íÿ î, ýþçäÿí ñàëàíäû,
Íÿ ìÿí ýþçäÿí äöøÿíÿì.
ßçèçèì, éàíäû Êÿðÿì,
Îä òóòóá, éàíäû Êÿðÿì.
Ùàçûðàì øèðèí úàíû
Éîëóíäà ãóðáàí âåðÿì.
115
“ÊÎÐÎÜËÓ”ÄÀÍ
ÌßÍÈÌÄÈ
Ìÿíäÿí ñàëàì îëñóí ÿúÿì îüëóíà,
Ìåéäàíà ýèðÿíäÿ, ìåéäàí ìÿíèìäè!
Ãûðàòûì êþùëÿíäè, þçöì ãÿùðÿìàí,
×àëàðàì ãûëûíúû, äöøìÿí ìÿíèìäè!
Ìåéäàíà ýèðÿíäÿ ìåéäàí òàíûéàí,
Ùàããûí âåðýèñèíÿ ìÿí äÿ ãàíûéàì;
Áèð èýèäÿì, èýèäëÿðèí õàíûéàì,
Áó ÿòðàôäà áöòöí ùÿð éàí ìÿíèìäè!
Àäûìû ñîðóøñàí, áèë, Ðþâøÿí îëó,
Àòàäàí, áàáàäàí úèíñèì Êîðîüëó;
Ìÿíÿì áó éåðëÿðäÿ áèð äÿëè, äîëó;
Ýöíäîüàíäàí òà ýöíáàòàí ìÿíèìäè!
ÄÞÉÖØ ÎËÌÀÑÛÍ
Ýÿë ñÿíÿ ñþéëÿéèì, àé Äÿëè Ùÿñÿí,
Àíä è÷ìèøÿì áó ýöí äþéöø îëìàñûí.
Éîõñà àñëàí êèìè úóøà ýÿëÿðÿì,
Ìÿðä èýèäëÿð ìöõÿííÿòäÿí ñå÷èëñèí,
Ãàðû äöøìÿí äÿðÿëÿðÿ òþêöëñöí.
Áèçèì àðàìûçäà ìöíñèô òàïûëñûí,
116
×ÿêÿðÿì ãûëûíúû, êÿñÿðÿì éîëó,
Ìÿíÿì èýèäëÿðäÿ áèð äÿëè-äîëó.
Ùÿëÿ úîøìàéûáäûð áó ãî÷ Êîðîüëó,
ÝßËÑÈÍ
Ãûðàòû ýÿòèðäèì úþâëàíà èíäè,
Âàðñà èýèäëÿðèí ìåéäàíà ýÿëñèí!..
Ýþðñöí ìÿí äÿëèíèí èíäè ýöúöíö,
Áîéàíñûí ÿíäàìû àë ãàíà, ýÿëñèí!..
Ãîðõóì éîõ ïàøàäàí, ñóëòàíäàí, õàíäàí,
Ýÿëñèí ìÿíÿì äåéÿí, êå÷èðäèì ñàíäàí,
ßðëÿð äàëäàëàíûá ãîðõìàñûí ãàíäàí,
Àò ñöðñöí, ãîâüàéà ìÿðäàíÿ ýÿëñèí!..
Êîðîüëó ÿéèëìÿç éàüûéà, éàäà,
Ìÿðäèí ÿñêèê îëìàç áàøûíäàí ãàäà.
Íÿðÿëÿð ÷ÿêÿðÿì ìÿí áó äöíéàäà,
Ýþñòÿððÿì ìÿøùÿðè äöøìàíà, ýÿëñèí!..
ÉÀÜÛËÀÐ ÁÀÜÐÛÍÛ ßÇßÐ ÊÎÐÎÜËÓ
Ãûðàòûí öñòöíäÿ, äÿëèëÿð éàíûíäà,
Äàüëàðû, äàøëàðû ýÿçÿð Êîðîüëó.
Ùÿðäÿí àúûãëàíûá, íÿðÿ ÷ÿêÿíäÿ
Éàüûëàð áàüðûíû ÿçÿð Êîðîüëó.
Ìåéäàíà ýèðÿíäÿ ùöíÿð åëÿéÿð,
Ëåø ãàëàð áèð éàíäà, êÿëëÿ ñþéëÿéÿð,
Éöç ñàð ýÿëñÿ, áèð òÿðëàíà íåéëÿéÿð?
Ëà÷ûí òÿê ùàâàäà ñöçÿð Êîðîüëó.
Ìÿðä ìåéäàíäàí ãà÷ìàéûáäûð éàøûíäà,
Äÿëèëÿðèí úÿì ýþðìöøÿì áàøûíäà,
Äöøìÿíè ñûíäûðûð òÿð ñàâàøûíäà,
Úöíóí äåéÿð øèðÿ áÿíçÿð Êîðîüëó.
117
ÌÅÉÄÀÍÀ ÝÈÐßÍÄß
Íÿðÿ ÷ÿêèá ìÿí ìåéäàíà ýèðÿíäÿ,
Âàðìû ìåéäàíûìà ýÿëÿ ïÿùëèâàí?..
Òóòóá êÿìÿðèíäÿí ñàëàíäà éåðÿ
Ìÿíèì çÿðáè-äÿñòèì áèëÿ ïÿùëèâàí?..
Ìÿíÿì øèðè-íÿð òÿê ìåéäàíäà ýÿçÿí,
Õûøûì èëÿ äöøìàíûí áàüðûíû ÿçÿí,
Òöëÿê òÿðëàí êèìè ùàâàäà ñöçÿí,
Ñîíðà éàõàí êå÷ÿð ÿëÿ, ïÿùëèâàí!..
Äÿìèð÷èîüëó, ìÿí éàðàüà äîëàðàì,
Àú ãóðä êèìè äöøìàí öñòÿ óëàðàì,
Ãûëûíú ÷ÿêñÿì ëåø-ëåø öñòÿ ãàëàðàì,
Äþíäÿððÿì àë ãàíû ñåëÿ ïÿùëèâàí!..
ÌÅÉÄÀÍÄÀÍ ÌßÍÈ
Éàýû äöøìàíûí ùÿðáÿñè
Ãà÷ûðòìàç ìåéäàíäàí ìÿíè.
Ãîðõàã ìöõÿííÿò çÿðáÿñè
Ýèððÿì ìåéäàíà ÿð êèìè,
Äóððàì ãàáàãäà íÿð êèìè,
Äöøìàí áîéëàíàð õÿð êèìè,
Ùÿðäÿí áÿðÿäÿ éàòàðàì,
Îðòàäà øåøïÿð àòàðàì,
Ïàøàíû äèðè òóòàðàì,
Àëÿìÿ áÿëëè ùöíÿðèì,
×ÿíëèáåëäÿ äÿëèëÿðèì,
Ìÿðä èýèäÿ ïåøêÿø ñÿðèì,
118
Êîðîüëóéàì, áóäó äöçö,
Úîìÿðäèí ñÿðò îëàð öçö,
Ìöõÿííÿòèí òÿíÿ ñþçö
ÑÓËÒÀÍÛÌ
Ãî÷ ãóçóäàí ãóçó òþðÿð ãî÷ îëàð,
Ãî÷ èýèääÿí ãî÷àã îëàð, ñóëòàíûì!
Ìÿðä èýèäëÿð äàâà ýöíö øàä îëàð,
Ìöõÿííÿòëÿð íà÷àã îëàð, ñóëòàíûì!
Úàíûì ãóðáàí ìÿðä èýèäèí þçöíÿ,
Ìÿðäè þëñÿ ÿëèí âóðìàç äèçèíÿ,
Ôöðñÿò äöøñÿ äöøìàíûíûí ýþçöíÿ,
Áóðìà-áóðìà áû÷àã îëàð, ñóëòàíûì!
Ìÿðä èýèäëÿð áèð-áèðèíÿ äàëäàäû,
×óüóëëàð þëìÿéèá, ñàüû-ñîëäàäû,
Ìÿðä ìåéäàíäàí ãà÷ìàç, ãà÷ñà àëäàäû,
Ãîâüà ýöíö ùà÷àã îëàð, ñóëòàíûì!
ÄÀÜËÀÐ ÃÎÉÍÓÍÄÀ, ÃÎÉÍÓÍÄÀ
Ìÿíè áèíàäàí áÿñëÿäè,
Äàüëàð ãîéíóíäà, ãîéíóíäà.
Òöëÿê òÿðëàíëàð ñÿñëÿäè
Äîëàíäà èýèä éàøûìà,
Éàüû ÷ûõäû ñàâàøûìà,
Äÿëèëÿð ýÿëäè áàøûìà
Ñÿôÿð åëÿäèì ùÿð éàíà,
Øàùëàðû ýÿòèðäèì úàíà,
Ãûðàòûì ýÿëäè úþâëàíà
119
Êÿñäèì éîëëàð, âóðäóì êàðâàí,
×ÿêèá ñîéäóì ÷îõ áÿçèðýàí,
Äöøìÿíëÿðÿ óääóðäóì ãàí
ßñèð ÷ÿêäèì ×ÿíëèáåëÿ,
Ãî÷ Êîðîüëó äöøäö äèëÿ,
Õàí Åéâàç ìÿíèìëÿ áåëÿ
ÁÈÐ ÉÀÍÀ
Óúà-óúà äàü áàøûíäà
Éàç áèð éàíà, ãûø áèð éàíà.
Òèòðÿøèð àüçûì è÷èíäÿ
Äèë áèð éàíà, äèø áèð éàíà.
Íÿ åäÿê, äÿëèëÿð, íÿ åäÿê!
Äöøìàíûí áàüðûíû äèäÿê!
Õàí Åéâàçà êþìÿê åäÿê!
Äþðä áèð éàíà, áåø áèð éàíà.
Ùÿð íÿ îëäó, ìÿíÿ îëäó,
Ãàéíàäû ïåéìàíûì äîëäó,
Ýþðäöí êè, äöøìÿí ýöú ýÿëäè,
Ãîâ áèð éàíà, ãàø áèð éàíà.
Êîðîüëóíóí éîõ ÿëàúû,
Ìèñèðäÿí ýÿëèð õÿðàúû.
×ÿêÿíäÿ Ìèñðè ãûëûíúû,
Ëåø áèð éàíà, áàø áèð éàíà!
ÁÓ ÝÖÍ ÄÀÂÀ ÝÖÍÖÄÖ
Äÿëèëÿðèì, áó ýöí äàâà ýöíöäö,
Ìöõÿííÿò þëêÿñè òàëàíìàã ýÿðÿê!
Ãî÷ èýèäëÿð éàðàñûíäàí áÿëëÿíÿð,
Øÿðáÿò òÿê ãàíûíà éàëàíìàã ýÿðÿê!
120
Ìÿðä èýèäëÿð íÿðÿ ÷ÿêñèí äàâàäà,
Øàùèí êèìè øèêàð òóòñóí éóâàäà,
Ìèñðè ãûëûíú úþâëàí âóðñóí ùàâàäà,
Áàüûðñàã úÿìäÿéÿ äîëàíìàã ýÿðÿê!
Êîðîüëó è÷ÿíäÿ äöøìÿí ãàíûíû,
Ìÿðä ìåéäàíäà íÿðÿñèíäÿí òàíûíû,
Ãûðûí âÿçèðèíè, òóòóí õàíûíû
Ëåø-ëåøèí öñòöíÿ ãàëàíìàã ýÿðÿê!
ÙÎÉÄÓ, ÄßËÈËßÐÈÌ, ÙÎÉÄÓ
Ùîéäó, äÿëèëÿðèì, ùîéäó
Éåðèéèí ìåéäàí öñòöíÿ!
Ùàâàäàêè øàùèí êèìè,
Òþêöëöí àë ãàí öñòöíÿ!
Ãîéóí áÿäþâëÿð êèøíÿñèí,
Ìèñðè ãûëûíúëàð èøëÿñèí,
Êèìè òÿíàá ãûëûíúëàñûí,
Êèìèíèç äöøìàí öñòöíÿ!
Êîðîüëó ÷ÿêÿð ùàøàíû,
Áÿéëÿð åëÿð òàìàøàíû,
Ìÿí þçöì Àñëàí ïàøàíû,
Ùÿðÿíèç áèð õàí öñòöíÿ.
ÝßÐßÊÄÈ
Ïàøà, ñÿíÿ íèøàí âåðèì Ãûðàòû,
ßáðèøèì èïÿêäÿí éàëû ýÿðÿêäè.
Áèð ìèíà áîéóíëó, óúà ñàüðûëû,
Áèð éàðûì ùîããàäàí íàëû ýÿðÿêäè.
Àðìûäû äûðíàãëû, ùöíäöð áîéóíëó,
Ìåéäàíà ýèðÿíäÿ éöç ìèí îéóíëó,
Äÿéèðìàí ìÿäÿëè, àú ãóðä éåéèìëè,
Îðòàñû ãóëàíà äîëó ýÿðÿêäè.
121
Ãàðàíëûã ýåúÿäÿ éîë ÷àøûðìàéàí,
Äöøìàí ãàáàüûíäà ÿð äöøöðìÿéÿí,
Öñòöíäÿ ÿë-àéàã éûüûøûëìàéàí
Êîðîüëóíóí àòû äÿëè ýÿðÿêäè.
ÌßÐÄ ÎËÓ
Áèçèì åëèí äÿëèëÿðè
Ýèðÿð ìåéäàíà ìÿðä îëó,
Þëöíúÿ ìåéäàíäàí ãà÷ìàç,
Ýèðÿíäÿ ìåéäàíýÿðä îëó.
Ñÿðò ãàéàëàðäà éóðä îëìàç,
Ìöõÿííÿòÿ ñþç äÿðä îëìàç.
×àããàë ÿíèéè ãóðä îëìàç,
Éåíÿ ãóðä îüëó ãóðä îëó.
Äÿëèëÿðèì ôîâúó-ôîâúó,
Àò ìèíèá äöøìàí ãîâóúó,
Áåëèíäÿ Ìèñðè ãûëûíúû,
Êîðîüëó êèìè ìÿðä îëó.
ÌÈÍÄÈÌ ÃÛÐÀÒÛÍ ÁÅËÈÍß
Ìèíäèì Ãûðàòûí áåëèíÿ,
Êàø êè, äöøìàí éöç îëàéäû.
×ÿêÿíäÿ Ìèñðè ãûëûíúû
Äÿðÿ-òÿïÿ äöç îëàéäû.
Àòû ìèíìèøÿì ýÿçìÿéÿ,
Äöøìàí áàüðûíû ÿçìÿéÿ,
Òîíà ÷àéûíû öçìÿéÿ
Ãûðàò áèð ãÿââàñ îëàéäû.
Âåðèí éåääèëëèê õàðàúû,
Ïàøàëàð ýÿòèðñèí áàúû,
Êîðîüëó ÷ÿêèá ãûëûíúû,
Äöøìàí öçáÿöç îëàéäû.
122
ÑÈÇ Î ÉÀÍÄÀÍ, ÌßÍ ÁÓ ÉÀÍÄÀÍ!
Ìèñðè ãûëûíú àëûí ÿëÿ,
Ñèç î éàíäàí, ìÿí áó éàíäàí!
Àë ãàíû äþíäÿðÿê ñåëÿ
Äöøìàíûí ãÿääèíè áöêÿê,
Áàøëàð êÿñèá, éåðÿ òþêÿê,
Õàí ãîðóüóíäà òóðï ÿêÿê,
Ùàéäû äöøìàíûí òóøóíà,
Ãàí óääóðàã áó ãîøóíà,
Ýÿëÿê Êîðîüëó õîøóíà
ÝÖÍÄÖ ÁÓ
Ìÿðä èýèäëÿð, äàâà ýöíö ýÿëèáäè,
Àò ñöðöá ìåéäàíà ÷ûõàí ýöíäö áó.
Ìöõÿííÿòëÿð òÿð ñàâàøà âàðûáäû,
Âóðóáàí àòûíäàí éûõàí ýöíäö áó.
Úîìÿðä èýèä ùå÷ ãà÷àðìû ìåéäàíäàí?
Ãûëûíú ÷ÿêèá ùàéûô àëàã äöøìàíäàí!
Ãîðõàã êÿñëÿð áîéóí ÿéèá ïöíùàíäàí
Ñèíèëèá õÿëâÿòäÿí áàõàí ýöíäö áó.
Ãî÷ Êîðîüëó, ãûëûíú ýþòöð äÿñòèíÿ!
Ìöõÿííÿò ïàøàëàð äîëóá ãÿñäèíÿ,
Ãàðû äöøìàí ùöúóì åäèá öñòöíÿ,
Íèçÿíè ýþçöíÿ ñîõàí ýöíäö áó.
123
ÙÎÉÄÓ
Äîëóí àò áåëèíÿ, ãî÷ äÿëèëÿðèì,
Õîòêàðû òàõòûíäàí åíäèðÿê, ùîéäó!
Òàëàéàã ìöëêöíö, àëàã úàíûíû,
Åâèíè áàøûíà åíäèðÿê, ùîéäó!
Øûüûéûá öñòöíÿ ãÿääèíè áöêÿê!
Ýÿðÿê ×ÿíëèáåëÿ ìèí ÿñèð ÷ÿêÿê!
Ïàøàíûí áàøûíäà ýÿëèí òóðï ÿêÿê!
Øàùûí ÷ûðàüûíû ñþíäöðÿê, ùîéäó!
Áèð ùàéãûðñàì, ïîëàä ãîëëàð áîøàëàð,
Äöøìàíëàð ÿëèìäÿí ÷ÿêÿð ùàøàëàð,
Þëäöðÿê õîòêàðëàð, ãûðàã ïàøàëàð,
Ìåéäàíû ìÿùøÿðÿ äþíäÿðÿê, ùîéäó!
Ãåéñÿðè þëäöðÿê, ñÿðäàðû òóòàã,
Áþéöéöí, êè÷èéèí ãîë-ãîëà ÷àòàã,
ßðÿá àò äþøöíÿ úöìëÿñèí ãàòàã,
×ÿíëèáåëÿ ÿñèð ýþíäÿðÿê, ùîéäó!
Ýÿëÿð Êîðîüëóíóí äàìàãëû ÷àüû,
Äÿëèëÿð ìÿúëèñäÿ, õàí Åéâàç ñàüû,
Àëàäû ýþçëÿðè, ãàøëàðû éàüû,
Áóëüàðëû õàíûìû äèíäèðÿê, ùîéäó!
ÌÅÉÄÀÍ ÁÀØÛÍÀ
Ãûðàòûì êèøíÿéèá ýèðÿð,
Àòûëàð ìåéäàí áàøûíà.
Ãûëûíú ÷ÿêèá äÿëèëÿðèì,
Îä ÿëÿð äöøìàí áàøûíà.
Éàõøû ÿð éàõøû àò ìèíÿð,
Îðòàäà ýþñòÿðÿð ùöíÿð,
Àòûëàíäà íèçÿ, øåøïÿð
Ãàëäûðàð ãàëõàí áàøûíà.
124
Ýÿð ýèðèøñÿì ÷àëùà÷àëà,
Ãóø ýÿðÿêäè ãàíàä ñàëà,
×ÿêèá ó÷óðäàðàì ãàëà,
Áÿé, ïàøà, ñóëòàí áàøûíà.
Äàâà ýöíöíäÿ Åéâàç õàí,
Éöç éàüûéà âåðìÿç àìàí,
Äîëàíûá îëàñàí ãóðáàí
Áèð áåëÿ îüëàí áàøûíà.
ÄÀÜËÀÐ ÃÎÉÍÓÍÄÀ
Ìÿíè áèíàäàí áÿñëÿäè,
Äàüëàð ãîéíóíäà, ãîéíóíäà,
Òöëÿê òÿðëàíëàð ñÿñëÿäè,
Äàüëàð ãîéíóíäà, ãîéíóíäà,
Äîëàíäà èýèä éàøûìà,
Éàüû ÷ûõäû ñàâàøûìà,
Äÿëèëÿð ýÿëäè áàøûìà,
Ñÿôÿð åëÿäèì ùÿð éàíà,
Øàùëàðû ýÿòèðäèì úàíà,
Ãûðàòûì ýÿëäè úþâëàíà,
Êÿñäèì éîëëàð, âóðäóì êàðâàí,
×ÿêèá ñîéäóì ÷îõ áÿçèðýàí,
Äöøìÿíëÿðÿ óääóðäóì ãàí,
ßñèð ÷ÿêäèí ×ÿíëèáåëÿ,
Ãî÷ Êîðîüëó, äöøäö äèëÿ,
Õàí Åéâàç ìÿíèìëÿ áåëÿ
125
ÃßÍÈÌ ÖÑÒß
Ùàé-ùàé äåéèá ãÿíèì öñòÿ âàðàíäà,
Êÿëëÿ ýÿðÿê áó ìåéäàíäà ãàëàíñûí,
Ìÿðä èýèäëÿð ãîâüà ýöíö äöøÿíäÿ,
Øÿðàá äåéèí þç ãàíûíà éàëàíñûí.
Ãàëäûððàì ìåéäàíûí ýþéÿ òîçóíó,
×ûõàðäàðàì éàìàíëàðûí ýþçöíö,
Ýÿðÿê ýþðÿì Äöíéà õàíûì öçöíö,
Þìöð òÿçÿëÿíñèí, úàí úèëâÿëÿíñèí.
Êîðîüëóéàì, ýÿäèêëÿðè ïóñàðàì,
Ãàíúûüàäàí ãàíëû áàøëàð àñàðàì,
Áîëó áÿé, ñÿíÿ áèð ãûëûíú áàñàðàì,
Áàüûðñàüûí úÿìäÿéèíÿ äîëàíñûí.
ÌßÐÄ ÄÀÉÀÍÀÐ
Ìÿðä äàéàíàð, íàìÿðä ãà÷àð,
Ìåéäàí ýóìáóð-ýóìáóðëàíû,
Äÿëèëÿðèì ìåéäàí à÷àð,
Äöøìÿí ýóìáóð-ýóìáóðëàíû.
Ãî÷ èýèä áûüûí áóðàíäà,
×ÿêèá éàé-îõóí ãóðàíäà;
Øåøïÿð ãàëõàíà âóðàíäà,
Ãàëõàí ýóìáóð-ýóìáóðëàíû.
Òîï à÷ûëàð ãàëàñûíäàí,
Ùàãã ñàõëàñûí áàäàñûíäàí,
Êîðîüëóíóí íàðàñûíäàí,
Ùÿð éàí ýóìáóð-ýóìáóðëàíû.
126
ÎËÑÓÍ
Äÿëèëÿðèì áó ýöí äàâà ýöíöäö,
Àòëàíûí, éàðàäàí áèçÿ éàð îëñóí,
Ìÿðä èýèäëÿð éàðàñûíäàí áÿëëèäè,
Íàìÿðäëÿðè ãîé òÿð áàññûí, õàð îëñóí.
Ðöñòÿìè-Çàë êèìè íÿðÿëÿð ÷ÿêÿí,
Ìåéäàíäà ìöõÿííÿò áàüðûíû ñþêÿí,
Ìèñðè ãûëûíú âóðóá ãûçûë ãàí òþêÿí,
ßñèðýÿìÿ, âóð ÿëëÿðèí âàð îëñóí.
Ìÿíÿì äåéÿí êÿñëÿð ÷ûõñûí ìåéäàíà,
Äîëàíñûí ìåéäàíäà ìÿðäè-ìÿðäàíà,
Óòàíñûí íàìÿðäè áÿñëÿéÿí àíà,
Äàèì îíóí èøè àùó-çàð îëñóí.
Íóø åäèí áàäÿíè, àëûí ñàüûäàí,
×ÿêèíìÿéèí ùàðàìûäàí, éàüûäàí.
Ñÿôëÿð ïîçàí, îðäóëàðû äàüûäàí,
ßéðèãûëûíú ãûëàôûíäà ìàð îëñóí.
Êîðîüëó ìÿðäëèéè ãàëà äöíéàäà,
Èýèä ýÿðÿê áàøäà ñåâäà ãàéíàäà,
Äàâà ýöíö ñÿð ìåéäàíäà îéíàäà,
Ìåéäàíäàí ãà÷àíà íàìóñ àð îëñóí.
ÃÎ× ÊÎÐÎÜËÓ
Èýèäëÿð îéëàüû î ×ÿíëèáåëäÿ
Äàøäàí ãàëà ãóðàí ãî÷ Êîðîüëóäó,
Êèíëè ïàøàëàðà ìåéäàí îõóéàí
×îõ êþùëÿíëÿð éîðàí ãî÷ Êîðîüëóäó.
Äöøìÿíèí öñòöíö ãóø òÿê àëäûðàí
Àñëàíëàð äèøèíäÿí îâó ñàëäûðàí,
Õàãàíëàð áàøûíà øåøïÿð ÷àëäûðàí,
Ãóëàú ãîëëàð áóðàí ãî÷ Êîðîüëóäó.
127
Äàüëàðû, äàøëàðû äóìàí áöðöñÿ,
Ãûëûíúëàð ïàñ àòûá ãûíäà ÷öðöñÿ,
Ìèñèð, Èñòàíáóë, Øàì òàìàì éåðèñÿ,
Òÿê ãàáàãäà äóðàí ãî÷ Êîðîüëóäó.
Ãàéàäà òîð ãóðóá òÿðëàíëàð òóòàí,
Éöç éàüûíû áèðäÿí ãîë-ãîëà ÷àòàí,
ßðÿá àò äþøöíÿ ñÿðäàðëàð ãàòàí,
ßð áàüûðëàð éàðàí ãî÷ Êîðîüëóäó.
Úöíóí, ÿéëÿøèáëÿð ÿðëÿð ãàðøûíäà,
Àëàéëàð áîøëàíàð òÿð ñàâàøûíäà,
Éåääè ìèí éåääè éöç äÿëè áàøûíäà,
Øàùëàð öñòÿ âàðàí ãî÷ Êîðîüëóäó.
ÎËÀ
Ìÿúëèñ ãóðäóðàì ùÿìèøÿ
Èøðÿòèì äàìàüûì îëà,
ßìëèêëÿð ÷ÿêäèðÿì øèøÿ,
Áèð àüûð éûüíàüûì îëà!
×ÿíëèáåëÿ êþ÷öì, ãîíóì,
Àòëàñäàí áè÷èëÿð äîíóì,
Îðòàäàí ãàëõìàéà õîíóì,
Ýöíäÿ éöç ãîíàüûì îëà!
Âóðàì õîòêàð, òóòàì ïàøà,
Õàíëàð ìÿíäÿí ÷ÿêÿ ùàøà,
Áó äþâðàíûì ÷ÿêÿ áàøà,
Ñþíìÿéÿí ÷ûðàüûì îëà!
Ñû÷ðàéàì ìèíÿì Ãûðàòà,
Äÿìèð÷èîüëó øåøïÿð àòà,
Åéâàç äàð ýöíöìäÿ ÷àòà,
Äÿëèëÿð äàéàüûì îëà!
128
Øèð ãàíû îëà ãàíûìäà,
Ãîðõó îëìàéà úàíûìäà,
Äÿëèëÿð îëñà éàíûìäà,
Ãûððàì éöç ìèí éàüûì îëà!
Åéâàç èìäàäûìà ÷àòà,
Äÿìèð÷èîüëó øåøïÿð àòà,
Ñû÷ðàéàì ìèíÿì Ãûðàòà,
Áÿëëè ßùìÿä äàéàüûì îëà!
Äöøìÿí ãàíû è÷ÿì äîéàì,
Ìöõÿííÿò ýþçöíö îéàì,
×ÿêÿì áÿçèðýàíëàð ñîéàì,
Òàúèðëÿð äóñòàüûì îëà!
Êîðîüëóéàì ñàâàøûìäà,
Èýèä äÿëèëÿð áàøûìäà,
Íèýàð ÿéëÿíÿ ãàðøûìäà,
Êå÷ÿí úàâàí ÷àüûì îëà!
ÃÛÐÀÒ, ÝßË
×ÿíëèáåëäÿí ñÿíè äåéèá ýÿëìèøÿì,
Àëìà ýþçëöì, ãûç áèð÷ÿêëèì Ãûðàò, ýÿë,
Äÿìèð ëèáàñ, ïîëàä ýåéèá ýÿëìèøÿì,
Àëìà ýþçëöì, ãûç áèð÷ÿêëèì Ãûðàò, ýÿë.
ßçÿëäÿí áèëÿéäèì ñÿíèí ùàëûíû,
Êÿñäèðÿéäèì ÿøðÿôèäÿí íàëûíû,
Òîõóäàéäûì éöç ýþçÿëÿ ÷óëóíó,
Àõóðäà ãàëàðìû àðïà ñÿùÿðÿ,
Öçÿíýèëÿð íÿ éàðàøûð éÿùÿðÿ,
Äÿëèëÿð ñàëìûøäû ìÿíè ãÿùÿðÿ
129
Ìÿíèì àòûì àòûì-àòûì àòûëàð,
Ãóëàãëàðû ãàðüû êèìè ÷àòûëàð,
Óúóçëóãäà ìèí òöìÿíÿ ñàòûëàð
ÌßÍßÌ
Èñòÿðÿì êè, òàíûéàñàí ìÿí ìÿðäè,
×ÿêèá øÿùÿðëÿðè òàëàäàí ìÿíÿì,
Äàâà ýöíö èýèä áÿùñè äöøÿíäÿ,
Úèäàíû úèäàéà úàëàäàí ìÿíÿì.
Ñÿéèðäèá Ãûðàòû, ýèððÿì ìåéäàíà,
Ãûçûá úÿíý åëÿðÿì ìÿðäè-ìÿðäàíà,
Ùîé-ùîé èëÿ ãûëûíú ÷ÿêèá äöøìàíà,
Ëåøè ëåø öñòöíäÿ ãàëàäàí ìÿíÿì.
Êîðîüëóéàì, ìÿí ãîâüàäàí äîéìàðàì,
Ãèñàñûìû áÿé, ïàøàäà ãîéìàðàì,
Ãîâüà ýöíö éöç íàìÿðäè ñàéìàðàì,
Ìÿðäÿ þç ãàíûíû éàëàäàí ìÿíÿì.
ÃßÇßÁËßÍÌß
Ãÿçÿáëÿíìÿ áåëÿ, ïàøà,
Ìèñðè ãûëûíúà ãàòàðàì,
Àòûëàðàì øåøïÿð êèìè,
Áàüðûí áàøûíà áàòàðàì.
Íàìÿðä íÿäè þçöí þéÿ,
Ìåéäàíäà ìÿðä èýèä ñþéÿ,
Ãà÷ûá ÷ûõàð îëñàí ýþéÿ,
Êÿìÿíä òóëëàéûá òóòàðàì.
130
Íÿ áàõûðñàí êöñöð êèìè,
Éàðïàã íåúÿ ÿñèð êèìè,
Èíäè ñÿíèí ÿñèð êèìè,
Ãîëëàðûí äàëäà ÷àòàðàì
Ùàéãûðûá à÷ñàì ìåéäàíû,
Ñó òÿê àõûäàðàì ãàíû,
Äÿñòÿëÿéèá áÿéè, õàíû,
Ãûðàò äþøöíÿ ãàòàðàì.
Ãî÷ Êîðîüëó þç êàðûíäà,
Íèýàðûí èíòèçàðûíäà,
×ÿêèá Ùÿëÿá áàçàðûíäà,
Ñÿíè ãóë äåéÿ ñàòàðàì.
ÎËÀÉÄÛ
Ìèíäèì Ãûðàòûí áåëèíÿ,
Êàø êè äöøìÿí éöç îëàéäû
Äÿëèëÿð ñàüó-ñîëóìäà.
Ìÿíëÿ öçáÿöç îëàéäû.
Ìèíäèì àòû ýÿçäèðìÿéÿ,
Äöøìÿí áàüðûí ÿçäèðìÿéÿ,
Äîíà ÷àéûí öçäöðìÿéÿ,
Ãûðàò áèð ãÿââàñ îëàéäû.
Êîðîüëó èñòÿð õÿðàúû,
Ïàøàëàð âåðñèíëÿð áàúû,
×ÿêÿéäèì Ìèñðè ãûëûíúû;
Äÿðÿ, òÿïÿ äöç îëàéäû.
131
ÁßÍÇßÐÑßÍ
Ö÷ éàøûíäàí áåø éàøûíà âàðàíäà,
Éåíèúÿ à÷ûëàí ýöëÿ áÿíçÿðñÿí,
Áåø éàøûíäàí îí éàøûíà âàðàíäà,
Àðûäàí à÷ûëìûø áàëà áÿíçÿðñÿí.
Îí äþðäöíäÿ ñåâäà éåíÿð áàøûíà,
Îí áåøèíäÿ éàâàí ýèðÿð äóøóíà,
×öíêè éåòäèí èéèðìè äþðä éàøûíà,
Áîç, áóëàííûã àõàí ñåëÿ áÿíçÿðñÿí.
Îòóçóíäà êÿêëèê êèìè ñÿêÿðñÿí,
Èýèäëèê åëÿéèá ãàíëàð òþêÿðñÿí,
Ãûðõûíäà ÿëè ùàðàìäàí ÷ÿêÿðñÿí,
Ñîíàñû îâëàíìûø ýþëÿ áÿíçÿðñÿí.
ßëëèñèíäÿ ÿëèô ãÿääèí ÷ÿêèëè,
Àëòìûøûíäà þí äèøëÿðèí òþêöëö,
Éåòìèøèíäÿ ãÿääèí, áåëèí áöêöëö,
Êàðâàíû êÿñèëìèø éîëà áÿíçÿðñÿí..
Ñÿêñÿíèíäÿ ñèíèð éåíÿð äèçèíÿ,
Äîõñàíûíäà ãóáàð ãîíàð ýþçöíÿ,
Êîðîüëó äåð, ÷öíêè éåòäèí éöçöíÿ,
Óúà äàü áàøûíäà êîëà áÿíçÿðñÿí
ÂÀÐÌÛ
Áèíàäàí ýþçÿë îëìàéàí
Òåëèí ãÿäðèíè íÿ áèëÿð?
×þëäÿ ýÿçÿí áîç ñÿð÷ÿëÿð
Ýöëöí ãÿäðèíè íÿ áèëÿð?
Êÿë ãîøóá êîòàí ÿêìÿéÿí,
Íàíûí ñöôðÿéÿ òþêìÿéÿí,
Àðûíûí ãÿùðèíè ÷ÿêìÿéÿí,
Áàëûí ãÿäðèíè íÿ áèëÿð?
132
Óòàí, ãî÷ Êîðîüëó, óòàí,
Äàüëàðûí äàìÿíèí òóòàí,
Ñÿíèí êèìè áàøà ÷àòàí,
Åëèí ãÿäðèíè íÿ áèëÿð?
ÃÎÉÌÀÐÀÌ
Éûüûëñà, ìÿõëóãàò, ãóðóëñà ìÿùøÿð,
Èñðàôèë ñóðóíó ÷àëà ãîéìàðàì,
×ÿêÿðÿì ãûëûíúû, ýèððÿì ìåéäàíà,
Ó÷óðäàðàì, áóðäà ãàëà ãîéìàðàì.
Ìÿí àøûã, òÿùëÿäÿíÿì,
Òÿê åâëè ìÿùëÿäÿíÿì,
Àðàçáàð òÿðëàíûéàì,
Ñîíàëàð òÿùëÿäÿíÿì.
Õÿáÿð îëñóí Áàéàçèäèí åëèíÿ,
Äöøìÿìèñèç ìÿí äÿëèíèí ÿëèíÿ,
Ùîé äåéèá ìèíÿðÿì Ãûðàò áåëèíÿ,
Áó ãèñàñû Ðöñòÿì-Çàëà ãîéìàðàì.
Ìÿí àøûã, ëÿíýÿðèäè,
Ýÿìèäè, ëÿíýÿðèäè,
×îõ áèëèá, àç äàíûøìàã,
Èýèäèí ëÿíýÿðèäè.
Áèð èýèä êè, àòàñûíäàí âàð îëà,
Òöëÿê òÿðëàí ãöðáÿò åëäÿ ñàð îëà,
Áÿéàçèääÿ íå÷ÿ ýþçÿë âàð îëà,
Àéà àïàðìàñàì, èëÿ ãîéìàðàì.
Ìÿí àøûã, Îðäóáàäà,
Ñàëìàñäàí Îðäóáàäà,
Ñÿðêÿðäÿ ãî÷àã îëñà,
Ùå÷ âåðìÿç îðäó áàäà.
133
Áàäÿëÿð è÷ìèøÿì ùÿëÿ ñÿðõîøàì,
Ãîðõ î ýöíöìäÿí êè, ãàéíàéàì, úîøàì.
Òöëÿêëÿð ñàëäûðàí áèð òÿðëàí ãóøàì,
Ñàðëàð øèêàðûìû àëà ãîéìàðàì,
Ìÿí àøûã, îâóí îâëàð,
Ýþçëÿðèí îâóí îâëàð,
Àëâûçäàí ãàëõàí òÿðëàí,
Ìóðüóçäàí îâóí îâëàð.
Ãûððàì ãàéàëàðû, éûõàðàì äàüû,
Õàíëàð çÿùÿð è÷ÿð, ñóëòàíëàð àüû,
×ÿíëèáåëäè ãî÷ Êîðîüëó îéëàüû,
Øàù äà ýÿëñÿ ×ÿíëèáåëÿ ãîéìàðàì.
Ìÿí àøûüàì øîíãàðà,
Øèêàð ýÿðÿê øîíãàðà,
Úèê-úèê äåéÿí ñÿð÷ÿëÿð,
Íåéëÿð øàùèí øîíãàðà.
ÍÈÉß ÄÞÍÄÖ
Àëà ýþçëö Íèýàð õàíûì,
Öçöí ìÿíäÿí íèéÿ äþíäö?
Ñÿíÿ ãóðáàí øèðèí úàíûì,
Ãîéóí îòëàð ãóçó èëÿ,
Àéàüûíûí òîçó èëÿ,
Ìöõÿííÿòèí ñþçö èëÿ;
Èýèäèí éàòìàñûí áàõòû
Éàíà ÷åâðèëìÿñèí òàõòû,
Êîðîüëóíóí ìÿëóë âàõòû,
134
“ÃÀ×ÀÃ ÍßÁÈ”ÄßÍ
ÃÀÇÀÌÀÒ ÈÑÒÈÄÈ
Ãàçàìàò èñòèäè éàòà áèëìèðÿì,
Äöøìÿíèì ýöúëöäö áàòà áèëìèðÿì.
Àéàãäà ãàíäàëàã ãà÷à áèëìèðÿì.
Ìÿíèì áó ýöíöìäÿ ýÿëÿñÿí, Íÿáè,
Ãàçàìàò äàëûíû äÿëÿñÿí, Íÿáè!
Ãàçàìàò èñòèäè àüðûéûð áàøûì,
Àõûð ýåúÿ-ýöíäöç ãàíëû ýþç éàøûì,
Îëóáäó äàø-äèâàð ìÿíèì ñèðäàøûì.
Ìÿí ýÿëÿíäÿ øàìàìàëàð ýöëöäö,
Äþðä éàíûìû àòëû ãàçàõ áöðöäö,
Ìÿíèì úàíûì ãàçàìàòäà ÷öðöäö.
ÒÖÔßÍÝÈ ÙÀÂÀÄÀ ÎÉÍÀÄÀÍ ÍßÁÈ
Íÿáèíèí áûüëàðû îéìà-îéìàäû,
Î Ùÿúÿðäÿí, Ùÿúÿð îíäàí äîéìàäû,
Ãûðäû áÿéè, õàíû, áèðèí ãîéìàäû.
Äåéèðëÿð, èýèääè î íàäàí Íÿáè,
Òöôÿíýè ùàâàäà îéíàäàí Íÿáè!
Ãà÷àã Íÿáè èëÿ Ìåùäè ãàðäàøäû,
Îíëàðûí ìÿêàíû ãàéàäû, äàøäû,
Èýèäëÿð è÷èíäÿ ùàìûäàí áàøäû,
135
Íÿáè ìÿðä èýèääè, ãî÷àã îüëàíäû,
Äîñòà, éîëäàøëàðà ÷îõ ìåùðèáàíäû,
Ìÿíèì äÿ áó úàíûì îíà ãóðáàíäû.
ÁÀÚ ÀËÀÐ
Ýöìöø ñòÿêàíëû, ãûçûë òàâàëû,
Óøàãëàðà äåéèí, äþéñöí ãàâàëû,
Àòëàíàíäà ãîáóðíàòäàí ùàâàëû,
Éàüûäû ñîëòàíà, áÿé-õàíà Íÿáè,
Áàú àëàð, áàú âåðìÿç äèâàíà Íÿáè!
Íÿáèíèí Áîçàòû äÿëèäè, äÿëè,
×èéíèíäÿ àéíàëû, áåëèíäÿ ÿëè,
Íÿáèíèí êþìÿéè î ìþâëàì ßëè.
Îí àëòû éàøûíäà î, ãà÷àã îëäó,
Äöøìÿíèí ýþçöíÿ áèð áû÷àã îëäó,
Èýèäëÿð è÷èíäÿ áàø ãî÷àã îëäó.
ÃÈÑÀÑ ÀËÛÁÄÛ
Íÿáèíèí áûüëàðû åøìÿ-åøìÿäè,
Ïàïàüû ýöëëÿäÿí äåøìÿ-äåøìÿäè,
Íÿáèíèí àòûíû ùå÷ àò êå÷ìÿäè.
Áÿéëÿðè ãîðõóéà ñàëûáäû Íÿáè,
Ãîáóðíàòäàí ãèñàñ àëûáäû Íÿáè!
Áîçàòûí àéàüû àëàäû, àëà,
Áàøûíà ýÿëÿíëÿð áÿëàäû, áÿëà,
Áÿé-õàíëàð ÿëèíäÿ ùåé ÷ÿêÿð íàëà.
136
Ýöí ÷ûõûáäû ýöíîðòàíûí éåðèíÿ,
Ùÿúÿð õàíûì ãàëõûá àòûí áåëèíÿ,
ßøðÿôè, ìèðâàðè äöçöá òåëèíÿ.
Íÿáè ÷ûõûá ãûçûë ïóëó òîïëàéûð,
Àïàðûð éîõñóëà, àúà ïàéëàéûð,
Íÿáèíè äîñòëàðû ãîíàã ñàõëàéûð.
ÀÉ ÃÎ×ÀÃ ÍßÁÈ
Íÿáèíèí ýþçëÿðè àëàäû, àëà,
Ãî÷ Íÿáè îëóáäûû äöøìÿíÿ áÿëà,
Íÿáèíèí ìÿñêÿíè óúà áèð ãàëà.
Ãîé ñàíà äåñèíëÿð, àé Ãà÷àã Íÿáè,
Ùÿúÿðè þçöíäÿí, àé ãî÷àã Íÿáè!
Äàüëàðûí áàøëàðû äóìàíäû, äóìàí,
Íÿáèäÿí ÷ÿêèðëÿð çàëûìëàð àìàí,
Ãî÷ Êîðîüëó êèìè Íÿáè ãÿùðÿìàí.
Íÿáèíèí ãàøëàðû ãàðàäû, ãàðà,
Äöøìÿí öðÿéèíÿ âóðóáäó éàðà,
Áÿéëÿðè, õàíëàðû ýÿòèðèá çàðà.
137
ÁÓ ÄÀÂÀÄÀÍ ÃÓÐÒÀÐÑÀ
Ýîðóñóí ãàøûíäà éûõûëûá éàòäûì,
Åùòèéàòû ÿëäÿí êÿíàðà àòäûì,
Äöçö, õÿúàëÿòäÿí ãàí-òÿðÿ áàòäûì.
Áîçàò, ãóðòàð ìÿíè, àìàí ýöíöäö,
Éîëäàøëàðûí äàðäà éàìàí ýöíöäö.
Áîçàò, ñÿíè ñÿð òþâëÿäÿ áàüëàðàì,
Àíä è÷èðÿì, ñÿíè ìÿõìÿð ÷óëëàðàì,
ßýÿð ìÿíè áó äàâàäàí ãóðòàðñàí,
Ãûçûëäàí, ýöìöøäÿí ñÿíè íàëëàðàì.
Ýöìöøäÿí äþéäöððÿì ñÿíèí íàëûíû,
Éöç ýþçÿëÿ ùþðäöðÿðÿì éàëûíû,
Ñÿí ýÿë ãî÷ Íÿáèíèí ïîçìà ùàëûíû,
ÄÈÂÀÍÛ ÄÀËÛÍÚÀ ÎÉÍÀÄÀÍ ÍßÁÈ!
Íÿáè áèçèì éåðäÿ áèð úàí áÿñëÿäè,
Êÿêèëè, áèð÷ÿéè äÿñòÿ-äÿñòÿäè,
ßëèíäÿ àéíàëû, àòûí öñòÿäè.
Ãîé ñàíà äåñèíëÿð, àé íàäàí Íÿáè,
Äèâàíû äàëûíúà îéíàäàí Íÿáè!
Ãàçàõëàð ýåéèáäè ãûðìûçû òóìàí,
Íÿáèíè òóòàëû ýÿëäè áèð äóìàí,
Ñÿñ óúàëäû, êþìÿê åò, Àëëàù àìàí!
Àðàç ãûðàüûíäà áèð ýöëëÿ àòäû,
Îòóç èêè ãàçàüû ãîë-ãîëà ÷àòäû,
Ýþìýþé ÷ÿìÿíëèêäÿ óçàíûá éàòäû.
138
Ýþéòÿïÿäÿ ãÿíäè-øÿêÿð ÿçäèëÿð,
Ãàíâîéëàðû éîë öñòöíÿ äöçäöëÿð,
Íÿáèíèí àäûíû ãà÷àã éàçäûëàð.
Íÿáè ÷ûõûá Ýîðóñóí ãàøûíà,
Äîñòóí-àøíàñì éûüûá áàøûíà,
Àéíàëû òöôÿíýè áàñûá äþøöíÿ.
Ùÿð òÿðÿôäÿí ýöúëö ãîøóí éöðöäö,
Íÿáèíè áèð äÿñòÿ ãàçàõ áöðöäö.
Ùÿúÿð õàíûì ãàçàìàòäà ÷öðöäö.
Ãîé ñàíà äåñèíûÿð, àé íàäàí Íÿáè,
“ÑßÒÒÀÐÕÀÍ”ÄÀÍ
ÎËÄÓÍ
Àçÿðè åëèíèí ãÿùðÿìàí îüëó,
Àçàäëûã éîëóíóí ãóðáàíû îëäóí,
Àíä è÷äèí âÿòÿíÿ, èýèä Ñÿòòàðõàí,
Éóðäóíóí âöãàðû, èìàíû îëäóí.
Âÿòÿí õàèíèëÿ åëÿäèí úÿíýè,
Àò ñàëäûí ìåéäàíà, ÷ÿêäèí öçÿíýè.
Äöøìÿíèí ãîðõóäàí ñàðàëäû ðÿíýè,
Îíëàðûí ãÿòëèíèí ôÿðìàíû îëäóí.
Ñÿí èäèí ñÿðêÿðäÿ Àçÿðáàéúàíà,
Àçàäëûã éîëóíäà äóðäóí ìÿðäàíà,
Ãóäóç úÿëëàäëàðû áîéàäûí ãàíà,
Þç àíà éóðäóíóí ñóëòàíû îëäóí.
139
Ñÿí éàðàòìàã ö÷öí ýþçÿë ÷àüëàðû,
Ýöíÿø òóòñóí äåäèí óúà äàüëàðû,
Ãûçûëýöëëÿð à÷äû Òÿáðèç áàüëàðû,
Î àçàä áàüëàðûí áàüáàíû îëäóí.
Øþëÿñè ñÿí îëäóí áàüëû ýþçëÿðèí,
Ãöââÿòè ñÿí îëäóí ìþùêÿì äèçëÿðèí,
Ýöíÿøè ñÿí îëäóí ýöëÿð öçëÿðèí,
Òÿìèç öðÿêëÿðèí âèúäàíû îëäóí.
ÝÅÄÈÌ ÌßÍ
Èýèä ìöúàùèäëÿð, ãî÷ ïÿùëèâàíëàð,
Èçí âåðñèí î äèéàðÿ ýåäèì ìÿí.
Äåéèì ùàãã ñþçöìö ìÿðäè-ìÿðäàíÿ,
Øàùà âóðìàã ö÷öí éàðÿ ýåäèì ìÿí.
Ýÿðÿê õàèíëÿðèí àäûí èòèðÿì,
Õàëãûìûí àðçóñóí áàøà éåòèðÿì.
Ýÿëÿíäÿ ñèçÿ áèð ìöæäÿ ýÿòèðÿì,
Äÿðäèíèçÿ òàïìàüà ÷àðÿ ýåäèì ìÿí.
Àçàäëûã éîëóíäà àõñà äà ãàíûì,
Ãóðáàíäûð âÿòÿíÿ áó úèñìè úàíûì.
Ãîé äþíñöí ýöëøÿíÿ Àçÿðáàéúàíûì,
Áàüûì äîëñóí øèðèí áàðÿ, ýåäèì ìÿí.
ßçèç éîëäàøëàðûì, ãàíàäûì, ãîëóì,
Äàð ýöíäÿ êþìÿéèì, ãÿùðÿìàí åëèì,
Ùàããûí ÿòÿéèíäÿí òóòóáäóð ÿëèì,
Áåë áàüëàéàí ýèðäèýàðÿ, ýåäèì ìÿí.
Ñÿòòàðõàíàì áóäóð ìÿíèì íèééÿòèì,
Ùàããûìû àëìàüà âàðäûð ãöäðÿòèì.
Ñèçÿ öðÿê ñþçöì, áèð âÿñèééÿòèì,
Àëäàíìàéûí î ÿüéàðÿ, ýåäèì ìÿí.
140
ÄÅÉÈÁ ÝßËÌÈØßÌ
Åé Îäëàð þëêÿñè, øèðëÿð ìÿñêÿíè,
Àíà âÿòÿí, ñÿíè äåéèá ýÿëìèøÿì.
Ñÿí áþéöòäöí þç ãîéíóíäà øèðëÿðè,
Øèðëÿðèí àäÿòè ïÿíúÿ ÷àëìàãäûð,
Äöøìÿíè öç öñòÿ éåðÿ ñàëìàãäûð.
Èýèäëÿðèí áîðúó ùàããû àëìàãäûð.
Ãàëñûí òàðèõëÿðäÿ Ñÿòòàðõàí àäû,
Öðÿéèìèí áóäóð ÿââÿë ìóðàäû
×ûõñûí àçàäëûüà Àçÿð þâëàäû,
ÎËÑÓÍ
Ùöãóãóí àíëàéûá äóéàí áÿøÿðèí,
Ýÿðÿê þç ÿëèíäÿ èõòèéàð îëñóí,
Ýÿëÿúÿê íÿñëèíè ñàëñûí éàäûíà,
Òàðèõäÿ îíëàðà éàäèýàð îëñóí.
Èíñàí îëàí âÿòÿíèíè ñàòìàñûí,
Òÿìèç ãàíûí íàùàã ãàíà ãàòìàñûí,
Íàìóñóí, ãåéðÿòèí, àðûí àòìàñûí,
Þçö þç éóðäóíäà ïàéèäàð îëñóí.
Ãîðõìàéàã þëöìäÿí, ìÿðäàíÿ äóðàã,
Ùÿãèãÿò áèíàñûí ÿäë èëÿ ãóðàã.
Àçàäëûã áàéðàüûí Òÿáðèçäÿ âóðàã,
Ýöí êèìè àëÿìäÿ àøèêàð îëñóí.
ßçèç ìöúàùèäëÿð, ñèç ýÿëèí ãîøà,
Áó ýþçÿë ìÿðàìû éåòèðÿê áàøà,
Éåòèøñèí àçàäëûã ùÿð âÿòÿíäàøà,
Ùÿð áèð òàìàðçûéà áèð íöáàð îëñóí.
141
Ñÿòòàðõàí áó éîëäà ãîéóáäóð úàíû,
Âÿòÿíäèð èñòÿéè, äèíè, èìàíû.
Ýÿðÿê àçàä åäÿê Àçÿðáàéúàíû!
Åøèòñèí äöøìÿíëÿð õÿáÿðäàð îëñóí!
ÀÇßÐÁÀÉÚÀÍ ÚÀÂÀÍËÀÐÛ
Àçÿðáàéúàí úàâàíëàðû,
Éåðèéèí äöøìÿí öñòöíÿ!
Êîðîüëóëàð, Úàâàíøèðëÿð,
Ìÿðä ýåäèí ìåéäàí öñòöíÿ!
Àò ñàëûí, ýèðèí ìåéäàíà,
Úÿíý åäèí, ìÿðäè-ìÿðäàíà,
Áîéàíñûí äöøìÿí àë ãàíà,
Ùÿð áèðèç áèð õàí öñòöíÿ!
Ñÿòòàðõàí äà êå÷èá úàíäàí,
Ãîðõóñó éîõ áÿéäÿí, õàíäàí,
Òöëêöëÿð ãà÷àð ìåéäàíäàí,
Ýÿëÿììÿç àñëàí öñòöíÿ!
ÝßËÑÈÍ
Àçÿð þëêÿñèíèí èýèä îüëóéàì,
Êèì ýÿëèð úÿíýèìÿ ìÿðäàíÿ ýÿëñèí,
×ÿêèá ãûëûíúûíû ÿëèíäÿ òóòñóí,
Àòìû ýÿòèðñèí úþâëàíà, ýÿëñèí.
Ãûëûíúûìû çÿùÿð èëÿ ñóëàðàì,
Øàù ãîøóíóí þç ãàíûíà áóëàðàì,
Áàüûðñàüûí àéàüìà äîëàðàì,
Áîéàðàì ìåéäàíäà àë ãàíà, ýÿëñèí.
Ãîøóí ñîëòàíëàðû åéëÿñèí úÿíýè,
Àò ñàëñûí ìåéäàíà, ÷ÿêñèí öçÿíýè,
Ñÿòòàðõàí ÿëèíäÿ ïàéÿ òöôÿíýè,
Äåéèí ßøàèðÿ ùÿð éàíà ýÿëñèí.
142
À×ÛËÑÛÍ
Ñîâëàéûí ãûëûíúû, ñèëèí òöôÿíýè,
Ñàáàù ýÿðÿê áàüëû éîëëàð à÷ûëñûí,
Êîðîüëó òÿê ÷ÿêèí ìåéäàíäà úÿíýè,
Òèòðÿñèí ñÿùðàëàð, ÷þëëÿð à÷ûëñûí.
Ýÿðÿê àçàä îëñóí Àçÿð òîðïàüû,
Àëûí ñÿíýÿðëÿðè, âóðóí áàéðàüû,
Áîéàéûí àë ãàíëà òÿïÿíè, äàüû,
Ùÿð äÿðÿäÿí àõñûí ñåëëÿð à÷ûëñûí.
Èýèä íÿðÿñèíäÿí äàüëàð îéàíñûí,
Ìÿðä îüóëëàð ñÿíýÿðèíäÿ äàéàíñûí,
Àçàäëûüûí øÿôÿãèëÿ áîéàíñûí,
Ñÿùðàëàðäà ãûçûë ýöëëÿð à÷ûëñûí.
Ãîé óúà ãàéàëàð ñÿñ âåðñèí ñèçÿ,
Ýöëëÿíèç áîø éåðÿ ýåòìÿñèí äöçÿ,
Ùàíñû äöøìÿí èëÿ äóðñàç öç-öçÿ,
Ãûëûíúëàð èøëÿñèí, ãîëëàð à÷ûëñûí.
Àäûì Ñÿòòàðõàíäûð, øèðëÿð éîëäàøûì
Äàéàíûá àðõàìäà ùÿð âÿòÿíäàøûì,
Øàùèääèð âÿòÿíèì, òîðïàüûì, äàøûì,
Èñòÿðÿì áàüëàíàí äèëëÿð à÷ûëñûí.
ÝÈÐÈÍ ÌÅÉÄÀÍÀ
Ãî÷ èýèäëÿð, ãÿùðÿìàíëàð,
Ýèðèí ìåéäàíà-ìåéäàíà,
Ãûëûíú âóðóí íþâúàâàíëàð,
Ìÿðä-ìÿðäàíà, ìÿðäàíà.
Äöøìÿíèí éîëëàðûí êÿñèí,
Äàíûøàí äèëëÿðèí êÿñèí,
Õàèíèí ÿëëÿðèí êÿñèí,
Ìÿðäè-ìÿðäàíà, ìÿðäàíà.
143
Çàëûìûí þçöí ýÿòèðèí,
Äîõñàíûí, éöçöí ýÿòèðèí,
×ûõàðûí ýþçöí ýÿòèðèí
Áè÷èí, òþêöí àëàéëàðû,
Àçÿðèí øèð áàëàëàðû,
Àëûí ïîëàä ãàëàëàðû,
Ñÿòòàðõàí ãîðõìàç þëöìäÿí,
Òöôÿíýèí ãîéìàç ÿëèíäÿí,
Õàèíè Àçÿð åëèíäÿí,
Ãîâóí ìÿðäàíà, ìÿðäàíà.
ÝßÐßÊ
Ãàíè÷ÿí éàüûëàð, ãóäóç úÿëëàäëàð,
Àçÿð þëêÿñèíäÿ òóòóëñóí ýÿðÿê.
Âÿòÿí õàèíëÿðè, àë÷àã èíñàíëàð,
Áèðéîëëóã âÿòÿíäÿí àòûëñûí ýÿðÿê.
Øèðëÿð ìÿñêÿíèíèí áþéöêäöð àäû,
Ñþíìÿç àçàäëûüûí áó ãûçûë îäó,
Áèëñèíëÿð Àçÿðèí èýèä þâëàäû,
Äöøìÿíëÿð ãîë-ãîëà ÷àòûëñûí ýÿðÿê.
Õàèíè, îüðóíó, ãóëäóðáàøûíû,
Òóòóí Ðÿùèìõàíû, ãûðûí ãîøóíó,
Ýÿòèðèí ñÿðäàðà äöøìÿí áàøûíû,
Î áàøëàð òîðïàüà ãàòûëñûí ýÿðÿê.
144
ÃÓÐÁÀÍÈ
ÄÎËÀÍÀ-ÄÎËÀÍÀ
Àë÷àã éåðäÿí äóìàí ãàëõàð,
Äàüû äîëàíà-äîëàíà.
Ýþé öçöíö áóëóä àëàð,
Ìàùû äîëàíà-äîëàíà.
Êèìè àüà, êèìè íþêÿð,
Íþêÿð îëàí úÿôà ÷ÿêÿð.
Áöëáöë àüëàð, ãàí-éàø òþêÿð.
Áàüû äîëàíà-äîëàíà.
Ãóðáàíè ìóðàäà éåòäè,
Úàíàí ýÿëäè áóðäàí þòäö.
Íîáàò ýÿëäè, ìàíà éåòäè,
Ñàã äîëàíà-äîëàíà.
ÝÖËß, ÝÖËß
Ýèðäèì éàðûí áàü÷àñûíà,
Äåäèì äÿðäèì ýöëÿ, ýöëÿ.
Ìÿì îíà åëÿ ìöøòàüàì,
Íåúÿ áöëáöë ýöëÿ, ýöëÿ.
Íàøû áàüáàí, ñàòìà ýöëö,
Ùàðàìäû àõ÷àñû, ïóëó.
Êöñäöðäöí øåéäà áöëáöëö,
Äàùà ýÿëìÿç ýöëÿ, ýöëÿ.
145
Ãóðáàíèéÿì, åðìÿìèøÿì,
Éàð ãÿñðèíÿ ýèðìÿìèøÿì.
Áåëÿ úÿëëàä ýþðìÿìèøÿì,
Àëäû úàíûì ýöëÿ-ýöëÿ.
ÒÅÇ-ÒÅÇ
Úàíûì òÿáèá, ýþçöì ëîüìàí,
Ìÿíèì äÿðäèì àðà òåç-òåç.
Áó äÿðä ìÿíè ÷îõ èíúèäèð,
Ñûçûëäàéûð éàðà òåç-òåç.
Ñåâäèì ýþçÿëëÿð ìóéóíó,
Ùå÷ êÿñÿ âåðìÿç îéóíó.
Òöëÿê-òÿðëàíûí îéóíó,
Ãèñìÿò åòìÿ ñàðà òåç-òåç!
Ãóðáàíè àüëàð åëäÿí þòðö,
Áöëáöë àüëàð ýöëäÿí þòðö,
Áèðúÿ íàçèê áåëäÿí þòðö,
Ýöíöì êå÷äè ãàðà, òåç-òåç.
ÎËÌÀÇ
Ôÿíä åëÿìÿ, ôåëëè äÿðâèø,
Áåëÿ êàð åéëÿìÿê îëìàç!
Éûõûáñàí êþíëöì åâèíè,
Ìöðüö çàð åéëÿìÿê îëìàç!
Ñþéëÿ äÿðäèí áèëÿíëÿðÿ,
Äÿðä áàøûíà ýÿëÿíëÿðÿ,
Ùÿð öçöíÿ ýöëÿíëÿðÿ,
Åòèáàð åéëÿìÿê îëìàç!
Ãóðáàíèéÿ ýÿòèð ìÿçÿ,
Äÿðä öñòöíäÿ äÿðäèì òÿçÿ,
Äÿðä áèëÿíè äÿðäáèëìÿçÿ,
Ýèðèôòàð åéëÿìÿê îëìàç!
146
ÀËËÀÒÄÛ ÌßÍÈ
Àé àüàëàð, àé ãàçûëàð,
Éàð éàìàí àëëàòäû ìÿíè.
ßë àòäûì éàðûí äÿñòèíÿ,
Éàð êÿíàðà àòäû ìÿíè.
Òîð ãóðäóì ÷åøìèì ýþëöíÿ,
Èëèøäè ñîíàì òåëèíÿ,
Äöøäöì äèëáèëìÿç ÿëèíÿ,
Àëäû óúóç, ñàòäû ìÿíè.
Ãóðáàíèäè ìÿíèì àäûì,
Àäÿì àòàäû áöíéàäûì,
Øåø àòäûì, ÷àùàð îéíàäûì,
Àõûð ôÿëÿê óääó ìÿíè.
ÝßËÄÈÌ
Éàð, ñÿíè ÿäàëÿò áèëäèì,
Ìÿí ãàïûíà äàäà ýÿëäèì.
×îõ ÷ÿôà ÷ÿêäèì éîëóíäà,
Þìöð âåðäèì áàäà, ýÿëäèì!
Ëÿáèí è÷èá ÷åøìèì ãàíû,
Îëìóøàì úÿëëàä ãóðáàíû,
Ãîéíóíäó ÿòòàð äöêàíû,
Íÿ ÿúÿá áó, äàäà ýÿëäèì!
Ãóðáàíèäè ìÿíèì àäûì,
Ìþâëàìäàí àëäûì ìóðàäûì,
Ñèíÿíäè ÷àðøûì, áàçàðûì,
Øÿêÿðÿ, íàáàòà ýÿëäèì!
147
ÀËÄÛÜÛÌ
Ñÿùÿðèí äàí éåëè êèìè,
ßñìÿ, ãàäàñûí àëäûüûì!
Ìÿíèì ñÿáðè ãÿðàðûìû,
Êÿñìÿ, ãàäàñûí àëäûüûì!
Áèçèì áàüäà ýöë äÿðýèíÿí,
Ñûõ êþíëöíÿ, òåë ùþðýèíÿí,
Àü öçäÿí áóñÿ âåðýèíÿí,
ßñìÿ, ãàäàñûí àëäûüûì!
Ãóðáàíè àøèã öçöíÿ,
Ãóðáàíäû àëà ýþçöíÿ,
Áàõìà éàäëàðûí ñþçöíÿ,
Êöñìÿ, ãàäàí àëäûüûì!
ÝßËÈÐßÌ ÌßÍ
Ùå÷ ýÿëìèðñÿí áóëàã öñòÿ,
Ýöíäÿ ö÷ éîë ýÿëèðÿì ìÿí.
Öçöìÿ ñîéóã áàõûðñàí,
Öðÿéèíè áèëèðÿì ìÿí.
Êàø êè ýþçÿë îëìàéàéäûí,
Ñàðàëûáàí ñîëìàéàéäûí,
Ìÿííÿí àøíà îëìàéàéäûí,
Àéðûëàíäà þëöðÿì ìÿí.
Ýöë äèáèíè õàðà ãîéäóí,
Áöëáöëö àù-çàðà ãîéäóí,
Ãóðáàíè áè÷àðà ãîéäóí,
Ýåäèðñÿí ýåò, ýÿëèðÿì ìÿí.
148
ÏßÐÈÌ ÝßËÑÈÍ
Íÿ ÿúÿá ñåâäàéà äöøäöì,
Äåéèí áóíäàí Ïÿðèì ýÿëñèí!
ßúÿë øÿðáÿòèíè è÷äèì,
Äàüëàðûí áàøû äóìàíäû,
Äèäÿìèí éàøû öììàíäû.
Áó ýÿëÿí Øàùè-õóáàíäû,
Éîëóíäà ãîéìóøàì úàíû,
Êèðïèêëÿðè òþêÿð ãàíû.
Áó ýÿëÿíäè Øÿùðÿáàíû,
ßéíèíÿ ýåéèá ãûðìûçû,
Éàëîâ êèìè éàíûð öçö.
Áó ýÿëÿí âÿçèðèí ãûçû,
Ìÿí àüëàðàì çàðû-çàðû,
Áó çöëìö ýþòöðìÿç òàðû.
Áó ýÿëÿí Ãóðáàíè éàðû,
ßúÿá ýÿëñèí, Ïÿðèì ýÿëñèí!
ÉÅÒÈÐÌßÑÈÍ
Âÿçèð, ñàíà ãàðüàéûðàì,
Ùàãã äèëÿéèí éåòèðìÿñèí!
Ýþéäÿí ìèí áèð áÿëà åíñÿ,
Áèðèí ñÿíäÿí þòöðìÿñèí!
Åâèíäÿ äöøÿñÿí íà÷àã,
Ñàü ýþçöíÿ áàòñûí áû÷àã,
Îüóë-óøàã äöøñöí ãà÷àã,
Èñòÿäèéèí ýÿòèðìÿñèí!
149
Îòóðóáñàí àü îòàãäà,
Ãàí ãóñàñàí ëàõòà-ëàõòà,
Ñÿíè ýþðöì þëÿí âàõòäà
Äèëèí êÿëìÿ ýÿòèðìÿñèí!
Ãóðáàíè ãàëäû áóðàäà,
×àüûð õóäàí éåòñèí äàäà,
Ìåéèäèí ãàëñûí àðàäà,
Åë éûüûëûá ýþòöðìÿñèí!
ÄÈËÁßÐ
Äóðóì äîëàíûì áàøûíà,
Àøèãèíäÿí êöñÿí äèëáÿð!
Ýþçëÿðèíè äèê ýþçöìÿ,
Íÿ ìÿí äèíèì, íÿ ñÿí äèëáÿð!
Ìèíà ãÿääèí çÿáÿð÷ÿääè,
Íÿ äåñÿí úàíà ìèííÿòäè.
Åë êþ÷öá, îòàã õÿëâÿòäè,
Ýÿëñÿí àëàì áóñÿí, äèëáÿð!
Èòèðìèøÿì ìàðàëûìû,
Áèð ñèíÿñè éàðàëûìû,
Ýöíöç ñÿáðè ãÿðàëûìû,
Ýåúÿ éóõóì êÿñÿí äèëáÿð!
Ãóðáàíè þçöíÿ áÿéäè,
Éàð ùÿñðÿòè ãÿääèì ÿéäè,
Íÿ äåäèì õÿòðèíÿ äÿéäè,
Áó ìÿí äèëáÿð, áó ñÿí äèëáÿð!
150
ÝßÇ ÁÓÐÀËÀÐÄÀ
Éàðûì ìÿíÿ âÿäÿ âåðäè,
Äåäè, ýÿë ýÿç áóðàëàðäà.
Ãàðà áàüðûì øàí-øàí îëäó,
Ñûçûëäàøûð éàðàëàð äà.
Ñèéàù çöëôöí áåëäÿí àøûð,
Ñöñÿí ñöíáöëÿ äîëàøûð,
Ýþçÿëëèê ñÿíÿ éàðàøûð,
Äóð, äîëàíàã àðàëàðäà.
Àááàñ èëÿ õîø äàíûøàí,
Àü öçöíäÿ äàíÿ íèøàí,
Êÿêëèê êèìè ãàããûëäàøàí,
Ãàããûëäàøàð ùàðàëàðäà?
ÎËÌÀÇ
Áèð ýþçÿë îõëàäû ìÿíè,
Áåëÿ ÿáðó-êàìàí îëìàç.
Ýþéäÿí ùóðè ìÿëÿê åíñÿ,
Îíóí êèìè ãûëìàí îëìàç.
Êàáàá éàíàð êþçö èëÿ,
Äàíûø éàðûí þçö èëÿ,
Ìöõÿííÿñëÿð ñþçö èëÿ,
Éàð ùà éàðäàí, éàìàí îëìàç.
Àøûã Àááàñ éàíà-éàíà,
Éàíäû áàüðûì äþíäö ãàíà,
Áèð íàìÿ éàç Òóôàðãàíà,
Äàùà ñÿíäÿí àìàí îëìàç.
151
ßÉËßÍÌßÇ
Äóìàí, ýÿë ýåò áó äàüëàðäàí,
Áàùàð ýÿëäè, ãàð ÿéëÿíìÿç.
Áó äöíéà áèð áèâÿôàäû,
Ýþçÿëäÿ èëãàð, ÿéëÿíìÿç.
Ýþçÿëèí ãàøû ãàðàäû,
Áàéãóíóí ìåéëè ùàðàäû?
Áó äöíéà êàðâàíñàðàäû,
Ùÿð ýÿëÿí ãîíàð, ÿéëÿíìÿç.
Àááàñ äåéÿð ùàú îëàíäà,
Êÿáÿéÿ ìåðàú îëàíäà
Äîüðó éîëäàí êÿú îëàíäà,
Íàìóñ ýåäÿð àð ÿéëÿíìÿç.
ÌßÍÈ
Áàð èëàùèì, ãèñìÿò åéëÿ
Éàðà éîëäàø åëÿ ìÿíè.
Ìÿí îíà úàí ãûéàð îëñàì,
Î ñåâñèí áàø èëÿ ìÿíè.
Àüëàäûðñàí, ýöëäöðöðñÿí,
×åøìèì éàøûí ñèëäèðèðñÿí,
Úÿëëàä êèìè þëäöðöðñÿí,
Î ýþç, î ãàø èëÿ ìÿíè.
Àááàñ äåéÿð: ñÿíè òàðû,
×ûõàðò êþíëöíäÿí ãóáàðû,
Ñåâÿð îëñàí þçýÿ éàðû,
Éàíäûð àòÿø èëÿ ìÿíè.
152
ÝÅÒÄÈ
Ýå÷ÿ-ýöíäöç ãàí àüëàðàì,
Ýþç éàøûì öììàíà ýåòäè.
Øèðèí úàíûì éàð éîëóíäà,
Îëìàüà ãóðáàíà ýåòäè.
Äîéìàäûì éàðûí äèëèíäÿí,
Ãóúìàäûì èíúÿ áåëèíäÿí,
Àëäûëàð éàðû ÿëèìäÿí,
Ãàðüàíà-ãàðüàíà ýåòäè.
Ùÿð íÿ îëäó ìÿíÿ îëäó,
Ãàéíàäû ïåéìàíàì äîëäó,
Äåñÿëÿð, Àááàñ íåúîëäó?
Äåéèí, Òóôàðãàíà ýåòäè.
ÉÀÐ ÝßËÄÈ
Äÿðäëè êþíëöí ìÿëóë ÷àüû,
Áóäó, éàð ýÿëäè, éàð ýÿëäè!
Àøûüûí ÷åøìè ÷ûðàüû,
Ñåéðàüûáëàð áàøûì ãàòäû,
Ñþçöì äÿðÿúÿéÿ ÷àòäû,
Öçöíäÿí íèãàáû àòäû,
Ìÿí Àááàñàì ÷ÿêìÿì àùû,
Ýþðäö ýþçöì ýþçÿë ìàùû,
Îëìóøàì éàðûí ìÿääàùû,
153
ÀÙ-ÇÀÐÛÍÀÍÄÛ
Ýåúÿ-ýöíäöç ãàí àüëàðàì,
Ìÿíèìêè àù-çàðûíàíäû.
Ìÿí éàðû áèâÿôà ýþðäöì,
Ãîë-áîéóí ÿüéàðûíàíäû.
Ñàëëàéûá ýÿë áèçÿ, ýÿëèí,
Àü öçöíäÿ ñèéàù òåëèí.
Áöëáöë ÷îõ èñòÿéèð ýöëöí,
Ýöëöí ìåéëè õàðûíàíäû.
Áîéíóíà ñàëìûñàí áàüû,
Ñèíÿìÿ ÷ÿêìèñÿí äàüû.
Àááàñûí øÿôà òàïìàüû
Ãîéíóíäàêû íàðûííàíäû.
ÌßÇß ÄÀÜÛ
Éåíÿ ýÿëèá áàùàð ôÿñëè,
Ñöñÿí, ñöíáöë, Ìÿçÿ äàüû.
À÷ûëûá ýöëëÿð, íÿðýèçëÿð,
Áÿíþâøÿëÿð, áÿçÿ äàüû.
Ñèéàù çöëôëÿðè ùþðöíñöí,
Äàë ýÿðäÿíèíÿ áöðöíñöí.
Àë÷àã îëñóí éàð ýþðöíñöí,
Áèð ýþðöíñöí ýþçÿ äàüû.
Áöëáöëëÿð ó÷äó ýöëöìäÿí,
Îëäóì óëóñó-åëèìäÿí.
Àááàñ ãàðà ãóë ÿëèíäÿí,
Ãàí àüëàéûá ýÿçÿ, äàüû.
154
ÍÀÒÀÂÀÍÛ
Ýåúÿ-ýöíäöç ôÿüàíäàéàì,
Ìÿíÿì åøãèí íàòàâàíû.
Òàëàäàðàì ìàùàëëàðû,
Áîø ãîéàðàì áó ìåéäàíû.
Áèëìèðñÿíìè ùàðàëûéàì?
Àüëû, ýþéëö, ãàðàëûéàì.
Éöç éåðèìäÿí éàðàëûéàì,
Ñèíÿìäÿ çÿíáóð íèøàíû.
Ùþêìöíëÿ éàçäûì ôÿðìàíû,
Êèì åéëÿð äÿðäÿ äÿðìàíû.
Ïÿðèéÿì, øàùûí ãóðáàíû,
Àááàññûç èñòÿìÿì úàíû.
ÂÀÕÒÛÄÛ
Áóäó ýÿëäè áàùàð ôÿñëè,
Äàüëàðûí ëàëà âàõòûäû.
À÷ûëûáäû ãûçûëýöëëÿð,
Áöëáöëöí áàëà âàõòûäû.
Áöëáöëëÿð äîëàíûð áàüû,
Áèð õÿëâÿò åéëÿ îòàüû.
Ñÿíÿ ãóðáàí îëóì, ñàüû,
Ìåé âåð, ïèéàëà âàõòûäû.
Ìÿí Àááàñàì, áîéó áÿñòÿ,
Äÿðäèíäÿí îëìóøàì õÿñòÿ,
Àë áàøûìû äèçèí öñòÿ,
×ÿê éàòàã, ëàéëà âàõòûäû.
155
×ÀÜËÀÄÛ
Õÿáÿð àëäûì òÿáðèçëèäÿí,
Ìÿíè ùÿðúàéû ÷àüëàäû.
Âèðàí áàüëàð õÿçÿë îëäó,
Äèäÿëÿðèì ãàí àüëàäû.
Áöëáöëÿì, äàëà ãîíàðàì,
Çÿðýÿðÿì, ýöìöø éîíàðàì.
Åëÿ áó äÿðäÿ éàíàðàì,
Õîðéàò ñþç ìÿíè äàüëàäû.
Àááàñàì, éîõäó ìÿêàíûì,
Ñÿíÿ ãóðáàí øèðèí úàíûì.
Þëêÿìèçäÿ Ïÿðè õàíûì,
Ñèäãèìè ìþâëà áàüëàäû.
ÌßÍÈÌ
Ýåúÿ-ýöíäöç ãàí àüëàðàì,
Àðòûáäû ôÿðàüûì ìÿíèì.
Áàøûìû àëûá ýåäÿðÿì,
Òóòäóãúà àéàüûì ìÿíèì.
Ôÿëÿê ñàëûá èøèì ëÿíýÿ,
Äöøìöøÿì ãîâüàéà, úþíýÿ.
Àøàðàì Ùèíäÿ, Ôèðÿíýÿ,
Àëûíìàç ñîðàüûì ìÿíèì.
Àááàñ ãöðáÿò åëÿ âàðñà,
Íàìÿðä îëàð äàëà ãàëñà.
Äåéèëÿíëÿð ýåð÷ÿê îëñà,
Ñþíöáäö ÷ûðàüûì ìÿíèì.
156
ÝÅÄÈÐßÌ
Àëà ýþçëö éàð, ýåäèðÿì.
Þëñÿì, áîéóíà ñàäàüà,
Ãàëñàì, èíòèçàð ýåäèðÿì.
Ìÿðä èëÿ åéëÿ öëôÿòè,
×ÿêìÿ íàìÿðääÿí ìèííÿòè,
Áöëáöë ãûçûëýöë ùÿñðÿòè,
Ãûøû, éàçû çàð, ýåäèðÿì.
Àááàñ äåéÿð, ýöë áÿùñèäè,
Áóíäàí àðòûã äÿðä ùàíñûäû?
Àéðûëûüûí âÿäÿñèäè,
Ýÿë êþíëöìö àë, ýåäèðÿì.
ÁÈËÌßÐßÌ
Áàøûíà äþíäöéöì ïÿðèì,
Ýåò ïÿðèì, ýÿëÿ áèëìÿðÿì.
Ñÿíÿ êþìÿê îëñóí òàíðûì,
Ïåéìàíÿëÿð äîëìàéûíúà,
Ýöëýÿç ðÿíýèì ñîëìàéûíúà.
Øàùäàí èçèí îëìàéûíúà,
Óñòà îë, óñòàíû òàíû,
Öñòöìöçäÿ äóðóá ãàíû.
Ãóë Àááàñûí äèí, èìàíû,
157
ÊÞÍËÖÌ
Íÿ àüëàðñàí, íÿ ñûçëàðñàí,
Áèð äÿðäè áåø îëàí êþíëöì!
Àõûðäà çöííàð áàüëàðñàí,
Ãÿìÿ éîëäàø îëàí êþíëöì!
Áèð éàð ýÿëèð îáàñûíäàí,
Àëûì äÿðäö-áÿëàñûíäàí.
×ÿðõè-ôÿëÿê áàäàñûíäàí,
È÷èá ñÿðõîø îëàí êþíëöì!
Àááàñ àüëàð àðñûç-àðñûç,
Äöíéà îëóá åòèáàðñûç.
Äåéèðäèí äþçÿðÿì éàðñûç,
Äþç, áàüðû äàø îëàí êþíëöì!
ÅÉËßÑÈÍ
Äóìàí, ýÿë ýåò áó äàüëàðäàí,
Äàüëàð òàçà áàð åéëÿñèí.
Íÿ ýþçëÿðèì ñÿíè ýþðñöí,
Íÿ êþíëöì ãóáàð åéëÿñèí.
Ùàøà, ñåâäèúèéèì ùàøà,
Äåéèëÿíëÿð ýÿëäè áàøà.
Áèð éàíäàí þçöí òóò äàøà,
Áèð éàíäàí åë úàð åéëÿñèí.
Àááàñ àüëàð çàðû-çàðû,
Ýåòìÿç êþíëöíöí ãóáàðû.
Èëãàðûíäàí äþíÿí éàðû,
Òàíðû òåçáàçàð åéëÿñèí.
158
ÍÅÉËßÐ
Ëåéëè éàðûì ãÿìÿð ùöñíö,
Áó áîéó, òÿëÿòè íåéëÿð?
Éàð ëÿáèíäÿí øÿêÿð ÿìÿí,
Øÿêÿðè, øÿðáÿòè íåéëÿð?
Ñèéàù çöëôö êÿìÿíä îëàí,
Äÿùàíè äîëó ãÿíä îëàí.
ßçÿë èëãàðà áÿíä îëàí
Ñÿíÿäè, ñÿðõÿòòè íåéëÿð?
Àááàñ àüëàð-ýöëÿð îëñà,
Ýþç éàøûíû ñèëÿð îëñà.
Áèð éàð êè, äÿðä áèëÿð îëñà,
Ýþç, ãàø èøàðÿòè íåéëÿð?
ÄÈËÁßÐ
Óúà äàüëàðûí áàøûíà,
Ãîðõóðàì ãàð éàüà, äèëáÿð!
Àëäûí àüëûìû áàøûìäàí,
Ñàëäûí äàüäàí-äàüà, äèëáÿð!
Ýöëëÿðèí è÷èíäÿ ýöëÿì,
Îõóéàí øåéäà áöëáöëÿì.
Ìÿí áèð ãîëó áàüëû ãóëàì,
Ñÿí îëìóñàí àüà, äèëáÿð!
Ýöëëÿðèí è÷èíäÿ õàðàì,
Ýöë öçöíÿ èíòèçàðàì,
Ìÿí ÿââÿëêè êþùíÿ éàðàì,
Äîëàí ñîëäàí-ñàüà, äèëáÿð!
Ñÿí àðûñàí, ìÿí äÿ øàíà,
Äÿðäèíäÿí îëäóì äèâàíà.
Ñàëäûðìûñàí áÿíäÿðõàíà,
Äîëàí ýÿë îòàüà, äèëáÿð!
159
Ãóë Àááàñûí ýþçö ñÿíäÿ,
Îëìóøàì äèâàíÿ ìÿí äÿ.
Áèð úöò øàìàìà ñèíÿíäÿ,
Åíäèð òàüäàí-òàüà, äèëáÿð!
ÉÀÐ ÝßËÌÈÐ
Îüðóí éîëëàðà áàõìàãäàí,
Áàüðûì ãàí îëäó, éàð ýÿëìèð.
Àüëàìàãäàí åéíèì éàøû,
Ñåë öììàí îëäó, éàð ýÿëìèð.
Ìÿíèì éàðûì áîéó áÿñòÿ,
Äÿðäèíäÿí îëìóøàì õÿñòÿ.
Éÿãèí ÷ûõûáäû òàõò öñòÿ,
Éîõñà õàí îëäó, éàð ýÿëìèð.
Äàüëàðûí ãàðû ñþêöëäö,
Àõäû, ÷àéëàðà òþêöëäö.
Àááàñ äåéÿð, áåë áöêöëäö,
Ãÿää êàìàí îëäó, éàð ýÿëìèð.
ÕßÑÒß ÃÀÑÛÌ
ÄÖÍÉÀ
Ýÿë áèð ñÿíäÿí õÿáÿð àëûì,
Ñöëåéìàíäàí ãàëàí äöíéà.
ßçÿëè ýöë êèìè à÷ûá,
Àõûðûíäà ñîëàí äöíéà.
Äå ýþðöì íÿéÿ òàëûáñàí,
Äÿðñèíè êèìäÿí àëûáñàí?
Íå÷ÿ ìèí éîë áîøàëûáñàí.
Íå÷ÿ ìèí éîë äîëàí äöíéà.
Õÿñòÿ Ãàñûì ãàëûá íà÷àð,
Áó ñèððè áÿñ êèìëÿð à÷àð?
Ýÿëÿí ãîíàð, ãîíàí êþ÷ÿð,
Ùåé ñàëàðñàí òàëàí äöíéà.
160
ÊÈÌÈ
Íÿ áàõûðñàí îüðóí-îüðóí,
Ìÿíÿ áèýàíÿëÿð êèìè.
Øàìà ïÿðâàíÿëÿð êèìè.
Áàüáàíëàð áÿñëÿð ìåéèíè,
Äþíñöí ñåéðàüûá ëþéöíö,
Éûõûáñàí êþíëöì þéöíö,
Òîï äÿéìèø ãàëàëàð êèìè.
Ýÿë ýåäÿê ×èíÿ, Ìà÷ûíà,
Ãóðáàíàì çöëôöí óúóíà,
Àë ìÿíè ãîéíóí è÷èíÿ,
Èñòÿêëè áàëàëàð êèìè.
Äîñò ãàïûñûíäà äóñòàüàì,
Òåëëÿðèíÿ ÷îõ ìöøòàüàì,
Éàð ÿëèíäÿí äöéöí-äàüàì,
Äàüäàêû ëàëàëàð êèìè.
Õÿñòÿ Ãàñûì Òèêìÿäàøëû,
Êþíëö ãÿìëè, ýþçö éàøëû,
Ýþëäÿí ó÷äó éàøûëáàøëû,
Ñèëêèíäè ñîíàëàð êèìè.
ÁÀØÛÍÀ ÄÎËÀÍÄÛÜÛÌ
Éàõøû îëàð ãîùóì, ãàðäàø,
Åë, áàøûíà äîëàíäûüûì.
Ùàðäà ýþðñÿí, éàðà éàëâàð,
Äèë, áàøûíà äîëàíäûüûì.
Áóäó ýÿëäè áàùàð âàõòû,
Ñèíÿì îëäó éàðûí òàõòû.
Ñîéóëäó áöëáöëöí ðàõòè
Ýöë, áàøûíà äîëàíäûüûì.
161
Ãàøëàðûí ãóðàð äèâàíû,
Òàõòäàí ñàëàð Ñöëåéìàíû,
Õÿñòÿ Ãàñûìûí úàíàíû,
Àë, áàøûíà äîëàíäûüûì.
ÉÎËÄÀÍ ÅÉËßÐÑßÍ
Ýþçÿë, ñÿíäÿ íÿ ãàéäàäû,
Ýåäÿíè éîëäàí åéëÿðñÿí.
Ñàëàðñàí åøãèí îäóíà,
Óëóñäàí, åëäÿí åéëÿðñÿí.
Ìÿí ùà áèëëÿì ñÿí ÿòòàðñàí,
Ãÿíä èëÿ íîüóë ñàòàðñàí,
Äÿðéàëàðà òîð àòàðñàí,
Ñîíàíû ýþëäÿí åéëÿðñÿí.
Ýþçÿë, íÿ áèëäèí ùàëûìû,
ßéèáñÿí ãÿääè-äàëûìû,
Ìÿí Ãàñûìà áó çöëöìö,
Êèì åéëÿðäè, ñÿí åéëÿðñÿí.
ÉÎÕÄÓ
Àé ãÿñðäÿ äóðàí ýþçÿë,
Íèéÿ òÿêñÿí, åëèí éîõäó?
Íèéÿ ïîçüóíäó òåëëÿðèí,
ßë øàíàäà, òåëèí éîõäó?
Ìÿí ýÿëèðäèì äàüäàí-äàøäàí,
Ñèíÿì éàíûð ãÿì-àòàøäàí,
Àéðûëìûñàí éàøûëáàøäàí,
Òÿê ñîíàñàí, ýþëöí éîõäó?
Ýÿë äÿðäèí Ãàñûìà ñþéëÿ,
Áàüðûìûí áàøûíû òåéëÿ,
Ãîíàüà õîø ýÿëäèí åéëÿ,
Éîõñà, ëàëñàí, äèëèí éîõäó?
162
×ÛÕÀÐÛÐ
Èñôàùàíäà áèð äÿëëÿê âàð,
Áàø ãûðõàíäà çîë ÷ûõàðûð.
ßòèíäÿí àç-àç ýþòöðöð,
Äÿðèñèíè áîë ÷ûõàðûð.
Àéàüûíû ãîéóð ãîøà,
Öëýöúöíö ÷ÿêèð äàøà,
Çÿðáè åëÿ ýÿëèð áàøà,
Òèêìÿäàøà éîë ÷ûõàðûð.
Áèð ôÿòÿñè âàðäûð áåçäÿí,
Äóðóá ýÿëèð ñÿùÿð òåçäÿí,
Éàðû ùàããûí àëûá áèçäÿí,
Éåíÿ àúû äèë ÷ûõàðûð.
Öëýöúöíö ÷àïûøäûðûð,
Ñóéó òàñäàí ãàïûøäûðûð.
Êÿñèð, ïàìáûã éàïûøäûðûð,
Áàøûìûçäàí êîë ÷ûõàðûð.
Áó óñòà íåúÿ óñòàäû,
Ùÿìèøÿ ýþçö òàñäàäû.
Õÿñòÿ Ãàñûì úàí öñòÿäè,
Åëÿ áèëèð ïóë ÷ûõàðûð.
ÅÉËßÐËßÐ
Áó çàìàíäà èëãàð ùàíäà,
Àøíàëàðû éàä åéëÿðëÿð.
Éåéÿðëÿð íàíö-íàìÿêè,
Áåø ýöíäÿ áÿðáàä åéëÿðëÿð,
Éàðàì ñûçëàð, òÿáèá íàøû,
Äèäÿìäÿí àõûäûð éàøû.
Éàð éîëóíäà âåððÿì áàøû,
Áèëñÿì êè, èìäàä åéëÿðëÿð.
163
Ìÿíèì éàðûì ôèòíÿ ãàøëû,
Úèýÿðèì òöüéàí àòàøëû,
Äîñòó ãîéóá ýþçö éàøëû,
Äöøìÿíëÿðè øàä åéëÿðëÿð.
Ìÿúíóí êèìè äèâàíÿíè,
Øÿì éàíäûðûð ïÿðâàíÿíè.
Õÿñòÿ Ãàñûì áè÷àðÿíè,
Þëäöðöáÿí àä åéëÿðëÿð.
ÄÖØÄÖ, ÃÀÐ ÄÖØÄÖ
Àé ùÿçàðàò, àé úàìààò,
Äàüà ãàð äöøäö, ãàð äöøäö.
Þçöì ãàëäûì ãöðáÿò åëäÿ,
Éàäà éàð äöøäö, éàð äöøäö.
Ýåäèí äåéèí àíàñûíà,
Ñûüàë âåðñèí ñîíàñûíà,
Éàð, ñèíÿíèí àðàñûíà,
Áèð úöò íàð äöøäö, íàð äöøäö.
Õÿñòÿ Ãàñûìû ãÿì áàñäû,
Éàð áèçè çöëôöíäÿí àñäû,
Øåéäà áöëáöë ýöëäÿí êöñäö,
Ýöëÿ õàð äöøäö, õàð äöøäö.
ÀØÛÃ ÂÀËÅÙ
ÅÉËß
Àë÷àãëû, óúàëû äàüëàð,
Ùàëàë åéëÿ, ùöììÿò åéëÿ!
Ãàðøû-ãàðøû äóðàí áàüëàð,
164
Êþ÷öì ýåäèð äöçëÿðèíäÿí,
Äþâðàí ñöðäöì ñèçëÿðèíÿí,
Íå÷ÿ ýÿëèí, ãûçëàðûíàí,
Âàëåù ýåäèð áèð ìóðàäà,
Ñûüûíûáäû ìèíáèð àäà.
Éà ýÿëÿ, éà ýåäÿ áàäà,
Ùàëàë åéëÿ, ùöììÿò åéëÿ!..
ÑßÐÈ
Áó ýÿëÿí áèð úöò ýþçÿëèí
Éîëóíäà ãîéìóøàì ñÿðè.
Áèðè ÿúÿá ñÿôàëûäû,
Áèðèñèíèí àäû Ïÿðè.
Áèðè äàüëàðûí ãàðûäû.
Áèðè áàü÷àëàð áàðûäû.
Êöëëè äöíéàíûí âàðûäû,
Ëÿðçÿéÿ ñàëûá ñÿðñÿðè.
Âàëåù ñåâäè Çÿðíèýàðû,
Îëàð îíóí õèäìÿòêàðû.
Àòñà öçöíäÿí ãóáàðû,
Ìàò åéëÿð øÿìñè, ãÿìÿðè.
ÊÀÜÛÇÛ
Ýþçëÿðèíèç àéäûí îëñóí,
Ýÿëèáäè éàðûí êàüûçû.
Áöëáöë ó÷àð éóâàñûíäàí,
Ýÿëäè íèýàðûí êàüûçû,
Èíúèìÿñèí ýöëö õÿíäàí,
Ýÿëÿð ýöíëÿð, êå÷ÿð ñàíäàí,
Úàí àéðûëûð úàíàíûíäàí,
Ýÿëäè ãóáàðûí êàüûçû.
165
Âàëåù àüëàð éàíà-éàíà.
Ñÿôÿð åäÿð Äàüûñòàíà.
×àüûðàð úÿíýÿ-ìåéäàíà,
Î Çÿðíèýàðûí êàüûçû.
ÝßËÄÈÌ
Ãàðàáàüäàí ñÿôÿð åòäèì,
Ìöëêö Øèðâàíà ìÿí ýÿëäèì,
Ìÿúíóí òÿê äöøäöì ñÿùðàéà,
Äÿëè-äèâàíà ìÿí ýÿëäèì.
Øàìàõû øÿùðèíÿ éåòäèì,
ßúàéèá ñåéðèëÿð åòäèì.
Äàøêÿñÿí ýÿäèéèí þòäöì,
Õàêè ðèçâàíà ìÿí ýÿëäèì.
Õîøäó Úÿâàíû éàéëàüû.
Ñîéóã ñóëàð, òÿð áóëàüû,
Áàùàð ôÿñëè ýÿëèí ÷àüû,
ßúÿá õÿíäàíà ìÿí ýÿëäèì.
Ìÿí Âàëåùÿì, Çÿðíèýàðà,
Ñûüûíäûì ïÿðâÿðäèýàðà,
Úàíûìû ñàëäû îäëàðà,
Ìèñëè ïÿðâàíÿ ìÿí ýÿëäèì.
ÄÈËÁßÐ
Àøûüûíäàí êöñÿí äèëáÿð!
Öçöì ñöðòöì àéàüûíà,
Íÿ ìÿí äèíèì, íÿ ñÿí, äèëáÿð!
Èòèðìèøÿì ìàðàëûìû,
Áèð ñèíÿñè éàðàëûìû.
Ýöíäöç ñÿáðö-ãÿðàðûìû,
Ýåúÿ éóõóì êÿñÿí äèëáÿð!
166
Áó íÿ àäÿòäè èíñàíäà,
Èõòèéàð ãîéìàäû úàíäà.
Áó çöëì îëìàç ìöñÿëìàíäà,
Êàôÿðìèñÿí, íÿñÿí, äèëáÿð!
Ýþðìÿäèì ìÿí ñÿí òÿê éàüû,
Ñèíÿìÿ ÷ÿêìèñÿí äàüû.
Ãàðà ýåéèì ìÿí, ñÿí àüû,
Ýþðÿí äåñèí óñàí, äèëáÿð!
Âàëåù ÿçÿëäÿí áÿé èäè,
Ãàøëàðûí ãÿääèíè ÿéäè.
Ìÿí íÿ äåäèì ñÿíÿ äÿéäè?
Áó ìÿí äèëáÿð, áó ñÿí, äèëáÿð!
ÂÀÐÕÈÉÀÍËÛ ÀØÛÃ ÌßÙßÌÌßÄ
ÉÀÂÀØ ÝÅÒ
Ñàëëàíûáàí ýåäÿí äèëáÿð,
Êÿðÿì åëÿ, éàð, éàâàø ýåò.
Ìÿíè äÿðäÿ ñàëàí äèëáÿð,
Êÿðÿì åëÿ, éàð, éàâàø ýåò.
Ýöë äèáèíè àëìàñûí õàð,
Êþíëöìÿ ýÿòèðìÿ ãóáàð,
Ñèíÿì äþøÿ òàìàù ãûëàð,
Àü áóõàüû ãàð, éàâàø ýåò.
Ìÿùÿììÿäÿì, éàø òþêÿðÿì,
Éîëëàðûíà ýþç òèêÿðÿì,
Ìöäàì èíòèçàð ÷ÿêÿðÿì,
Ãÿääè-ãÿëÿìêàð, éàâàø ýåò.
167
ÒÅËËßÐÈÍ
Õÿáÿð àëìàã àéûá îëìàç,
Íÿäÿíäè ãûñà òåëëÿðèí?
Éîõñà àøèãèí þëöáäö?
Áàòûáäû éàñà òåëëÿðèí.
Óúà äàüëàð óúàñû òÿê,
Øàùìàð èëàí ñóúàñû òÿê,
Éàøûëáàø ÿéðèúÿñè òÿê,
Ñÿíèí äÿ ÿñÿ òåëëÿðèí.
Ìÿùÿììÿäÿì, éàíà-éàíà,
Éàíäû áàüðûì äþíäö ãàíà,
×àïàð ñàëà Ýöðúöñòàíà,
Ôèðÿíýè áàñà òåëëÿðèí.
ÉÎÕÄÓ
Ãöðáÿò åëäÿ äöøäöì õÿñòÿ,
Éåðèì ñèëêèá ñàëàì éîõäó.
Ùÿð òÿðÿôÿ ãÿôëÿ èøëÿð,
Áó áÿðáàäà ýÿëÿí éîõäó.
Õàëëàðû âàð ùèíäè-ùèíäè,
Éàð, áàøûíà äþíöì èíäè,
Ñÿíè ñåâäèì àëÿì áèëäè,
Áó ñþçöìäÿ éàëàí éîõäó.
Ýÿë áèð Ìÿùÿììÿäè äèíäèð,
Ñó÷óíó áîéíóìà ìèíäèð,
Þëäöðöðñÿí, þçöí þëäöð,
Ãàíûì ñÿíäÿí àëàí éîõäó.
168
ÑÀËÄÛÍ
Ãóëóí îëëàì áèíàëû éàð,
Ìÿíè ýþçäÿí íÿäÿí ñàëäûí?
Äÿðäÿ äÿðìàí áèëìÿç èäèí,
Áàüûíäà ýöë áÿéàç îëìàç,
Îëñà äà éàð ðÿíýè ñîëìàç,
Ùÿð÷àéûíûí àíäû îëìàç,
Àü öçöíäÿ õàëäàí þòðö,
Ëÿáèíäÿêè áàëäàí þòðö,
Áó ïó÷ îëàí ìàëäàí þòðö,
Ìÿùÿììÿä äåð: äÿðäèì ÷îõäó,
Ñèíÿìÿ âóðäóüóí îõäó,
Ñÿíäÿí ãåéðè éàðûì éîõäó,
ÃÎÉÍÓÍ È×ÈÍÄß
Íàðûíú, òóðóíú äóðóð ãîøà,
Ãûç, ñÿíèí ãîéíóí è÷èíäÿ.
Àç ãàëûð õÿéàëûì úîøà,
ßðèñèí äàüëàðûí ãàðû,
Òþêöëñöí ÷àéëàðà ñàðû,
Ýöðúöñòàíûí áèð úöò íàðû,
Ãàøûí úÿëëàä ãàíûì è÷äè,
Þìðöì çÿìèñèíè áè÷äè,
Áèð çàìàí äþâðàíûì êå÷äè,
169
Ãÿääèí ÿëèô, áîéóí áÿñòÿ,
Êþíöë ýþðúÿê äöøöð õÿñòÿ,
Äÿðäÿ äÿðìàí èêè íÿñòÿ,
Íàç èëÿ ýåòäèí ùàìàìà,
Ìÿùÿììÿä ýÿëäè ñàëàìà,
Áîñòàí÷û áÿñëÿð øàìàìà,
ØÀÈÐ ÌßÌÌßÄÑÞÉÖÍ
ÀÜÐÛ ÄÀÜÛ
Áèð ÿðçè-ùàëûì âàð õàêè-ïàéûíà,
Åøèò áó ÿðçèìè ñÿí, Àüðû äàüû!
Ñÿíÿ ÷ûõàí ýþðÿð úöìëÿ úàùàíû,
Ýþðöíäö ýþçöìÿ Âàí, Àüðû äàüû!
Àéëàð, èëëÿð òÿïÿñèíäÿ äóìàíäû,
Äöíéàéëà éàðàíûá, ùÿëÿ úàâàíäû.
Äàüëàðûí ñóëòàíû ×îïóð Ñóëòàíäû,
Äöøöáñÿí àðàéà, õàí Àüðû äàüû!
Ìÿììÿäñþéöí, þëÿí ýöíö àë àüû,
Úÿùä åëÿ, ãàëìàñûí îíóí úàëàüû.
Íóù ýÿìèñè, ïåéüÿìáÿðèí áóëàüû
Ñàõëà ãèéàìÿòÿ ñÿí, Àüðû äàüû!
ÄÅÉßÐËßÐ
Ñÿõàâÿòäÿ Ùàòÿì, úÿíýäÿ Ðöñòÿì,
ßäàëÿòäÿ Íóøðÿâàíû äåéÿðëÿð.
Äÿðéàäàí áàú àëàí ñÿääÿ Èñêÿíäÿð,
Ùþêóìÿòäÿ Ñöëåéìàíû äåéÿðëÿð.
170
Ýåúÿ-ýöíäöç ãàëäûì äàäö-ôÿðéàääà,
Éà àüà, ñÿí áèçè ãîéìàéàí îääà!
Øöúàÿòäÿ, ñÿõàâÿòäÿ, ãåéðÿòäÿ
Øèðè–Éÿçäàí Ìöðòÿçàíû äåéÿðëÿð.
Êÿðáÿëà äÿøòèíäÿ áàäÿ éåòèøäè,
Îíó è÷ÿí ùÿð ìóðàäà éåòèøäè.
Éîìÿë ÿðÿñàòäÿ äàäà éåòèøäè,
Ìÿùÿììÿä-ÿë Ìóñòàôàíû äåéÿðëÿð.
Ýåúÿ-ýöíäöç ÷àüûðäûüûì ÿðÿíëÿð,
Åøãèí áàäÿñèíè äîëó âåðÿíëÿð.
Ãîùóì-ãàðäàø, äîñò-ìöñàùèá îëàíëàð,
Áèð ýöí Ìÿììÿäñþéöí ùàíû äåéÿðëÿð.
ÕßÁßÐ ÀË, ÄÅÉÈÌ
Ãî÷ èýèäëÿð ìèíäè ÿðÿá àòûíû,
Àõûðû íÿ îëäó, õÿáÿð àë, äåéèì.
Áèðèíúè èìàìûì Øàùè-Ìÿðäàíäû,
Èêèíúè èìàìûì õÿáÿð àë äåéèì.
Àòûíû ìèíÿíäÿ éåë êèìè ÿñÿí,
Ö÷ ýöíëöê éîëóíó áèð ýöíäÿ êÿñÿí.
Èêèíúè èìàìûì Èìàìè Ùÿñÿí,
Ö÷öíúö èìàìûì õÿáÿð àë, äåéèì.
Êÿðáÿëà äÿøòèíÿ ýÿëäè Ùöñåéí,
Îõóäó Ãóðàíû, à÷ûëäû çåùèí.
Ö÷öíúö èìàìûì Èìàìè Ùöñåéí,
Äþðäöíúö èìàìûì õÿáÿð àë, äåéèì.
Ñÿùÿð-ñÿùÿð äàüëàð òþêÿð àáèäèí,
Äèí áÿñëÿéÿð äèí è÷èíäÿ àáè äèí.
Äþðäöíúö èìàìûì Çåéíàëàáäèí,
Áåøèíúè èìàìûì õÿáÿð àë, äåéèì.
171
Àäëàðû áþéöêäöð, éîëëàðû àüûð,
Áèð äàðà äöøÿíäÿ îíëàðû ÷àüûð.
Áåøèíúè èìàìûì Ìÿùÿììÿäáàüûð.
Àëòûíúû èìàìûì õÿáÿð àë, äåéèì.
Öñòöìöçäÿí ýÿëäè êå÷äè ùÿð ùàäûã,
Äöíéà ìàëûí éûüäûã, ùå÷ àïàðìàäûã.
Àëòûíúû èìàìûì Úÿôÿðè-Ñàäûã,
Éåääèíúè èìàìûì õÿáÿð àë, äåéèì.
Ýþéäÿí éåðÿ åíäè ÿçàáè-ÿçèì,
Äàâàò-ãÿëÿì ýÿòèð, äÿðäèìè éàçûì.
Éåääèíúè èìàìûì Ìóñåéè-Êàçûì,
Ñÿêêèçèíúè èìàìûì õÿáÿð àë, äåéèì.
Ùÿð ñÿùÿð íàìàç ãûë, ãîéìàéíàí ãÿçà,
Àõûð ìÿùøÿð ýöíö âåðÿðëÿð úÿçà.
Ñÿêêèçèíúè èìàì – Èìàìè-Ðçà,
Äîããóçóíúó èìàìûì õÿáÿð àë, äåéèì.
Ñÿêêèçè úÿííÿòäè, ñÿêêèçäè áàüû,
Äîëàíäûðäû ýåòäè îíäà áèð áàüû.
Äîããóçóíúó èìàìûì Ìÿùÿììÿä-Òàüû,
Îíóíúó èìàìûì õÿáÿð àë, äåéèì.
Áèð íå÷ÿ ùöììÿòäè, ÿëèíäÿ ñàüû,
×ÿêñÿ Çöëôöãàðû, áþëÿð áó äàüû.
Îíóíúó èìàìûì ßëèééÿí Íàüû,
Îí áèðèíúè èìàìûì õÿáÿð àë, äåéèì.
Ñÿùÿð-ñÿùÿð äàí éåëëÿðè, ÿñ áÿðè,
Ìöøêöë îëàí áÿíäÿëÿðè êÿñ áÿðè.
Îí áèðèíúè èìàìûì Ùÿñÿí ßñêÿðè,
Îí èêèíúè èìàìûì õÿáÿð àë, äåéèì.
Ìÿììÿäñþéöí äåéÿð, òàìàìäû, òàìàì,
Ìþìèíëÿð êþíëöíÿ ñàëûáäû ýöìàí.
Îí èêèíúè èìàì Ñàùèá ÿë Çàìàí,
Îíëàðäàí âàúèáèí õÿáÿð àë, äåéèì.
172
ÌßÍÈ
Ëåéëè êèìè âÿäÿ âåðäèí, ýÿëìÿäèí.
Ìÿúíóí êèìè ñàëäûí äàüëàðà ìÿíè,
Áÿäÿñèë õîðéàäû áàüáàí åéëÿäèí,
Ãîéìàäû áàü÷àéà, áàüëàðà ìÿíè.
Çèìèñòàíäà, ùÿð ïàéûçäà, ùÿð éàéäà,
Ùÿð ñààòäà, ùÿð ùÿôòÿäÿ, ùÿð àéäà,
Ùÿð éàñ ýöíö, ùÿð øèâÿíäÿ, ùÿð âàéäà,
Ùÿìèøÿ ãàòýèëÿí àüëàðà ìÿíè.
Ìÿììÿäñþéöí äåéÿð, ãóðáàí, éàð, ñàíà,
Ñàüëûüûìäà âåððÿì èõòèéàð ñàíà.
Ìÿí åëÿíäÿ âÿñèééÿòèì âàð ñàíà:
Þç ÿëèíëÿ áöêäöð àüëàðà ìÿíè.
ÉßÍÈ Íß
Áèð ìÿðä èëÿ öëôÿò ãûëñàí ìÿðäàíà,
Íàìÿðä èëÿ öëôÿò ãûëìàã éÿíè íÿ?
Ìöõÿííÿòëÿð éàõøû ýöíäÿ äîñò îëàð,
Éàìàí ýöíäÿ êå÷ÿð ýåäÿð éÿíè íÿ?
Ùÿãèãÿò øÿðòèëÿ áàõýûíàí ñþçÿ,
Ãèéàìÿò ïÿðäÿñèí ÷ÿêÿðëÿð öçÿ.
Èýèä îäóð, ãàí éàòûðäà, èø äöçÿ,
Ùÿð ãîâüàéà ãàðûøìàüûí éÿíè íÿ?
Àüûë áèð ãóìàøäûð, êèìñÿéÿ ÷àòìàç,
ßñèë ìþìèí îëàí çèêèðñèç éàòìàç.
Ýåäÿí ýåòäè, äàùà ýåðè ãàéûòìàç,
Äàëûñûíúà ïåøìàí îëìàã éÿíè íÿ?
Ìÿììÿäñþéöí äåéÿð, ñþùáÿò äÿìèíäÿ,
Áÿðàáÿðèí éîõäóð ðóéè-çÿìèíäÿ.
Öðôàí ìÿúëèñèíäÿ, äîñò íÿçÿðèíäÿ
Ùÿðçÿ äåéèá-äàíûøìàüûí éÿíè íÿ?
173
ÌßÍ ÎËÓÌ
Ýöë áàü÷àäàí áîéëàíàí éàð,
Áîéóíà ãóðáàí ìÿí îëóì.
Þçöí Ýöëçàð, åëèí ýöëçàð,
Ùöñíöíÿ ùåéðàí ìÿí îëóì.
Àüëàäàðñàí, àüëàò þçöí,
×àüëàäàðñàí, ÷àüëàò þçöí.
Äàüëàäàðñàí, äàüëàò þçöí,
Ñèíÿñè àë ãàí ìÿí îëóì.
Ìÿììÿäñþéöí ñÿíäÿí äîéìàç,
Þçýÿëÿðÿ ìÿùÿë ãîéìàç,
ßçàáûíû ÿçàá ñàéìàç,
Òÿê ñÿíÿ ìåùìàí ìÿí îëóì.
ÉÀÒÛÁ, ÎÉÀÍÌÀÇ, ÎÉÀÍÌÀÇ
Éþíö áÿðè áàõàí äàüëàð,
Éàòûá, îéàíìàç, îéàíìàç.
Öñòöíäÿêè àüûð åëëÿð,
Ãóðáàíàì ãÿëÿì ãàøûíà,
Ýþð íÿëÿð ýÿëäè áàøûíà.
Ñÿñ âåððÿì äîñòóì ýóøóíà,
Ýÿëäèì éàðûí õàíàñûíà,
Ëà÷ûí ãîíìàç áèíÿñèíÿ.
ßëèì ãîéäóì ñèíÿñèíÿ,
Éàðûì éàìàí éàòìûø èäè,
Ìèøê-ÿíáÿðÿ áàòìûø èäè,
174
Ðóáÿíäèíè àòìûø èäè,
Èýèäèí äþíìÿñèí ÿùäè,
Éàíà ÷åâðèëìÿñèí òàõòû.
Ìÿììÿäñþéöíöí ãàðà áàõòû,
ÎËÌÀÑÀ
Áÿçèðýàíëàð éöê áàüëàìàç,
Ýÿð õèðèäàð îëìàñà.
Íàìÿøùóð ãàëìàç äöíéàäà,
Çàòûíäà çàð îëìàñà.
Ñÿíý èëÿ õàíÿ éàïàñàí
Áèð áèéàáàí ñÿùðàäà.
Òàïàñàí ãÿôëÿò éóõóñó,
ßýÿð øàùìàð îëìàñà.
Èêè ìÿëÿê ìöãÿððÿðäè,
Áàõûá ÿìÿëèí éàçà.
Îíëàð ÿìÿëèíÿ áàõûá,
Ñÿíÿ âåðÿðëÿð úÿçà.
Î ýöíöíäÿ íÿ åéëÿñèí,
Øàùè-Ìÿðäàí – Ìöðòÿçà.
Ìÿùøÿðÿ ýåòìÿê ÷ÿòèíäè,
ßëäÿ òóòàð îëìàñà.
Ìÿììÿäñþéöí þëìÿêëÿ
Áó äöíéà õàëû îëìàç.
Äÿðäèí äåìÿ äÿðäáèëìÿçÿ,
Äÿðäèíäÿí ùàëû îëìàç.
Áó âåðýè ùàã âåðýèñèäè,
Êèìñÿéÿ ãàëû îëìàç.
Úÿùä åëÿìÿê – áèúà øåéäè,
Áàõòûí áèäàð îëìàñà.
175
ÀØÛÃ ÀËÛ
ÁßÍÇßÐÑßÍ
Ñöñÿíëè, ñöíáöëëö, òÿð áÿíþâøÿëè,
Éàéëàã, áèçèì éàéëàãëàðà áÿíçÿðñÿí.
È÷ÿí þëìÿç Àáè-Êþâñÿð ñóéóíäàí,
Áóëàã, áèçèì áóëàãëàðà áÿíçÿðñÿí.
Àüéîõóø, õàí Êåéòè, Äàøêÿâä áàõàðû,
Àü ñöðöëÿð Ñàðûéàëäàí éóõàðû.
Âàð áèçèì ÷àéëàðûí ýþçÿë àõàðû,
×àéëàð, áèçèì î ÷àéëàðà áÿíçÿðñÿí.
Àøûã Àëû äåéÿð, ö÷ ýþçÿë äÿðÿ,
Øàãàéûã ÷è÷ÿêëè õîø ýþçÿë äÿðÿ.
ßéðèúÿ, Âåðñò äàüû, Áàø Ýþçÿëäÿðÿ,
Ö÷äàü, áèçèì ö÷ äàüëàðà áÿíçÿðñÿí.
ÁÓ ÝÖÍ
Äÿðñ àëàíëàð ýÿëñèí ìÿíäÿí äÿðñ àëñûí,
Ñèíÿìèí äÿôòÿðèí à÷ûðàì áó ýöí.
Áèð ãóø èäèì, ãàëìûø èäèì éóâàäà,
Äþâð åäèá ùàâàäà, ó÷óðàì áó ýöí.
Íåúÿ îëäó àòàì, íåúÿ îëäó àíàì?
Äàüûëäû ùàñàðûì, ïîçóëäó áèíàì.
Éöêëÿíèáäèð ãÿôëÿ ãàòûð, áàðõàíàì,
Ôàíèäÿí öãáàéà êþ÷öðÿì áó ýöí.
Àøûã Àëû ìèíäè øÿúÿðäÿí àòû,
Öçöíÿ îõóíäó ÿúÿë áàðàòû,
Ãûëäàí ÷îõ íàçèêäèð, ãûëûíúäàí èòè,
Ñûðàò êþðïöñöíäÿí êå÷èðÿì áó ýöí.
176
ÄÎËÀÍÄÛÐÛÐ
Àé àüàëàð, ýÿëèí ñèçÿ ñþéëÿéèì,
Áèëèí, áó äöíéàíû ïóë äîëàíäûðûð.
Êÿñèëèá ìÿùÿááÿò, ãàëìàéûá ùþðìÿò,
Äþâëÿòëè äàëûíúà ìàë äîëàíäûðûð.
Î äöíéàíûí øÿðáÿòèíè è÷ìÿéÿí,
Êþðïö ñàëûá, öñòäÿí êàðâàí êå÷ìÿéÿí,
Åâäÿ àðâàäûíà ñþçö êå÷ìÿéÿí
Êÿíäÿ êîâõà îëóá, åë äîëàíäûðûð.
Àøûã Àëû, ùàëûí îëäó ïÿðèøàí,
Àü öçöíäÿ õàëëàðû âàð, ùÿð íèøàí.
Áèíàìóñ ãîùóìäàí, íàìóñëó äöøìàí
Þëäöðñÿ, ãÿáðèìäÿ ýöë äîëàíäûðûð.
ÄÖØßÐ
ßðéÿçèí éàéëàüû, ýþçÿë îéëàüû,
Áèð çàìàí éàäûìà Áàøäûáåë äöøÿð.
Îâãàíûí éàéëàüû, Øàùìàð áóëàüû,
Àüìàíãàë, Ìûõòþêÿí, Àëàêþë äöøÿð.
Éàõøû îëàð áó äàüëàðûí ùàâàñû,
Éàéëàìàüà ýÿëÿð ýþçÿëëÿð õàñû.
Çàð, Çèâåë, Äàøêþðïö, Ýÿëèí ãàéàñû,
Èñòèñóäàí áÿðè èçèì åë äöøÿð.
Ëÿëè-ýþâùÿð áó äàüëàðûí òàéûäû,
Õóáëàð ýÿëÿð îíäà éàéëàð, ãàëûäû,
Áÿðëÿìèø Àüðûíûí Àðïà ÷àéûäû,
Ãàëõàð ãîíàð åëëÿð, ÷àäà éîë äöøÿð.
Çöëì ÿëèéíÿí êþ÷öðäöëÿð áèíåéè,
Äèêïèëÿêÿíäÿäè êþ÷öí èëåéè.
Ãàðàõà÷, Àüìàíãàë, Äÿíýèç ýöíåéè,
Áèð çàìàí åëëÿðÿ ýÿëùàýÿë äöøÿð.
177
Àëû ñþéëÿð éàðûí ãàøö-ýþçöííÿí,
Äèíäèðÿíäÿ äöð òþêöëöð ñþçöííÿí.
Ó÷äó ýþíëöì ãóøó äàüëàð ýÿçèííÿí,
Àé ãàáàã öñòöííÿí ñèéàù òåë äöøÿð.
ÄÖÇßËß ÁÈËÌßÇ
Äÿðìàíñûçäû áÿä þâëàääàí ýÿëÿí äÿðä,
Áó äÿðä ÿéÿí àòà äöçÿëÿ áèëìÿç.
Äèëèí éàðàñûíäàí êÿú îëàí êþíöë,
Ýåäÿð ãèéàìàòà, äöçÿëÿ áèëìÿç.
Áó äöíéàäà àðñûç ýÿçìÿéÿ íÿ âàð,
Òóôàíñûç öììàíäà öçìÿéÿ íÿ âàð,
Ìÿðäèí úÿôàñûíà äþçìÿéÿ íÿ âàð,
Íàìÿðä âóðàí õàòà äöçÿëÿ áèëìÿç.
Èíñàôäûìû, Àøûã Àëû ãîúàëà,
Ìöääÿòëÿð ýÿëÿ, îíäàí áàú àëà!?
Áèð êèìñÿ êè, ýÿäÿëèêäÿí óúàëà,
Áàøû ÿðøÿ ÷àòà, äöçÿëÿ áèëìÿç.
ÈÑÒßÐ ÊÞÍËÖÌ
Áàùàð ôÿñëè, éàç àéëàðû ýÿëÿíäÿ,
Äàüëàð äàìÿíèíäÿí ãàð èñòÿð êþíëöì.
Éûüûëûá áèð áþëöê ïÿðèçàäàëàð,
Õÿñòÿéÿì, îíëàðäàí íàð èñòÿð êþíëöì.
Íàêÿñ àäàì áó äöíéàäà ÷îõ îëàð,
Ìÿðä èýèäèí ýþçö-êþíëö òîõ îëàð.
Ãîíøóíó éîõ èñòÿéÿí þçö éîõ îëàð,
Îíóí÷öí àëÿìè âàð èñòÿð êþíëöì.
Ìÿí ýåäÿëè ãÿääèí õåéëè óúàëûá,
Ñÿíèí äÿðäèí ìÿíè ãöðáÿòÿ ñàëûá.
Äåìÿéíÿí êè, Àøûã Àëû ãîúàëûá,
Ýåí òóìàí, ÷ÿïýÿíè äàð èñòÿð êþíëöì.
178
ÊÅ×ÄÈ
Çèìèñòàí ãÿùðèíäÿí ýÿëäèê áàùàðà,
Äîëàíäû öðöçýàð, ùàâàëàð êå÷äè.
Äÿëè êþíöë ýöíäÿ éöç õÿéàë åéëÿð,
Áÿëàëû ñÿðèìäÿí ñåâäàëàð êå÷äè.
Ìÿí ñÿíÿ íåéëÿäèì, àé øàùè-äöõòÿð?
Àïàðäû àüëûìû ýþçëÿðè õóìàð..
Òàïìàäûì êþíëöìÿ áèð ìöíàñèá éàð,
Íå÷ÿ ìÿëàêÿëÿð, ñîíàëàð êå÷äè.
Àëû äåéÿð, áó ãÿì ìÿíè áöðöäö,
×åøìèì éàøû ñåë-ñåë îëäó, éåðèäè.
Úàâàí þìðöì ãöðáÿòëèêäÿ ÷öðöäö,
Íå÷ÿ ÷ÿðøÿíáÿëÿð, úóìàëàð êå÷äè.
ÃÛÇËÀÐÛÍ
Àõøàìäàí éàüàí ãàð éàüäû, áàüëàäû,
Êÿñèëäè áóëàãäàí éîëó ãûçëàðûí.
Ñÿùÿð òåçäÿí ÷åøìÿ öñòÿ âàðàíäà,
Öøöéÿð àéàüû, ÿëè ãûçëàðûí.
Ñÿíÿéèí äîëäóðóá, ãîéàð ýÿðäÿíäÿ,
Íÿ êè, ýþçÿëëÿð âàð éûüûëûá êÿíäÿ.
Êÿìÿðèí áàüëàéûá, ýÿðäÿí ÷ÿêÿíäÿ,
ßéðÿìúÿäÿí êå÷ÿð áåëè ãûçëàðûí.
Àøûã Àëû âÿñôèí ñþéëÿéÿð ñàçà,
Ùÿìèøÿ ìöøòàãäû øàùèí-øàùáàçà.
Áàøëàéàíäà êÿêëèê êèìè àâàçà,
Øÿêÿðäÿí øèðèíäèð äèëè ãûçëàðûí.
179
ÃÎÚÀ ÄÖÍÉÀ ×ÎÕÓÍ ÉÎËÀ ÑÀËÛÁÄÛ
Ãîúà äöíéà ÷îõóí éîëà ñàëûáäû,
Êþ÷ÿí êþ÷öá, êþ÷ìÿéÿíëÿð êþ÷ÿúÿê.
Ãàôèë îëìà, áèë êè, ÿúÿë øÿðáÿòèí,
È÷ÿí è÷èá, è÷ìÿéÿíëÿð è÷ÿúÿê.
Íåúÿ îëäó âàð ö÷öí ãàí òþêÿíëÿð?
Øèðèí úàíûí àë, ãóìàøà áöêÿíëÿð?
Óíóòìàñûí øÿðè áþùòàí ÿêÿíëÿð,
Áè÷ÿí áè÷èá, áè÷ìÿéÿíëÿð áè÷ÿúÿê.
Àëû íÿ òåç äöøäöí ùÿâÿñäÿí,
Ñÿððàô îëàí ñå÷ÿð ãûçûëû ìèñäÿí.
Àðèô îëàí êÿñëÿð éàõøûíû ïèñäÿí,
Ñå÷ÿí ñå÷èá, ñå÷ìÿéÿíëÿð ñå÷ÿúÿê.
Íß ÃÀËÄÛ
Ýÿøò åéëÿäèì, áó äöíéàíû äîëàíäûì,
ßëëèíè êå÷èðäèì, éöçÿ íÿ ãàëäû!?
Àéàã ýåòäè, ÿë ýÿòèðäè, äèø éåäè,
Áàõìàãäàí ñàâàéû, ýþçÿ íÿ ãàëäû!?
Þëöì ùàãäû, ÷ûõìàã îëìàç ÿìèðäÿí,
Èïÿê òîðà ùÿëãÿ ñàëìà äÿìèðäÿí!
Àéäû, ýöíäöç, ýÿëèá ýåäèð þìöðäÿí,
Òÿëÿñèðèê, ýþðÿí, éàçà íÿ ãàëäû?
Ùà éàíà áàõûðàì, ùàâà ìÿõøóøäó,
Ýÿçäèéèì îâëàãëàð éàäûìà äöøäö.
Áèð ýöí åøèäÿðñÿí, Àëû äà êþ÷äö,
Ñûíäû òåëëè ñàçû, òÿçÿíÿ ãàëäû.
180
ÎËÄÓ, ÝÅÒÄÈ
Àé àüàëàð, ýÿëèí ñèçÿ ñþéëÿéèì,
Àõäû åéíèì éàøû, ÷àé îëäó, ýåòäè.
Éîõñóëëàð, âàðëûëàð, ýÿäÿëÿð, áÿéëÿð
Ùàìû áèð-áèðèíÿ òàé îëäó, ýåòäè.
Êèìè êèðïèê àëòäàí ýþçëÿðèí ñöçöð,
Êèìè àé ãàáàüà úûüà òåë äöçöð,
Êèìè éåéèá-è÷èð, ñàëëàíûá ýÿçèð,
Êèìèíèí àõûðû âàé îëäó, ýåòäè.
Àëû äåéÿð, äÿðäè úàíäà ñàõëàðàì,
Ñèíÿì áàøûí ÷àëûí-÷àðïàç äàüëàðàì,
Ýåúÿ-ýöíäöç ìÿëóë-ìöøýöë àüëàðàì,
Ùàéûô ýþçëÿðèìÿ, çàé îëäó, ýåòäè.
ÞÇÝßËßÐÄßÍ ÁÈÇß ÕÀÒÀ ÉÅÒÈØÌßÇ
Þçýÿëÿðäÿí áèçÿ õàòà éåòèøìÿç,
Åéëÿìÿñÿê þçöìöçÿ þçöìöç.
Àëûøìûøàì åøã îäóíà, éàíûðàì,
Ãîé, ñþéêÿíñèí ýþçöìöçÿ ýþçöìöç.
Áÿùñÿ äöøäöê, ìÿãñÿäèíè éåðèòäèí,
ßéèá ãÿääèì, úàâàí þìðöì ÷öðöòäöí,
Áèð áàøà äöø, íÿ èø òóòäóí, íÿ åòäèí,
Èíäè éîõäó ñþçöíöçÿ ñþçöìöç.
Àëûéàì, ÿë ÷ÿêäèì, éÿãèí áèëÿñÿí,
Éàéëûã àëûá, ýþç éàøûìû ñèëÿñÿí.
Þéöíìÿ äöíéàäà úàâàí ãàëàñàí,
Äöðöñò áàõñûí ýþçöìöçÿ ýþçöìöç.
181
ØÀÈÐ ÀËÌßÌÌßÄ
ÅÉËßÐ, ÅÉËßÐ
Áèð åëÿ êèøèíèí òóò ÿòÿéèíäÿí,
Àëÿìÿ èìäàäû îë åéëÿð, åéëÿð.
Çÿððÿúÿ öñòöíäÿ îëñà íÿçÿðè,
Éåðäÿí äàø ýþòöðñÿí, ëÿë åéëÿð, åéëÿð.
Áþùòàí äåìÿ, áþùòàí òóòàð àäàìû,
Ãóë åéëÿð, áàçàðäà ñàòàð àäàìû.
Úÿùÿííÿì îäóíäàí áåòÿð, àäàìû
Éàíäûðàð êàñûáëûã, ýöë åéëÿð, åéëÿð.
Äöç éîëäàí àçàíû òåç òàïàð ãàäà,
Äîüðóëóã íåìÿòäè ùÿääÿí çèéàäà.
Àëìÿììÿä äÿ áèð àò ìèíÿð öãáàäà,
Ñóàëñûç úÿííÿòÿ éîë åéëÿð, åéëÿð.
ÈÍÑÀÍ
Àõûðû ôèêð åéëÿ, ãàôèë äîëàíìà,
Ãÿëáèíè øåéòàíäàí éàä åëÿ, èíñàí!
Åëÿ èø òóò, àãèáÿòäÿ óòàíìà,
Áàúàð êþíöë éûõìà, øàä åëÿ, èíñàí!
Áó äöíéà äåäèéèí ôàíûäû, ôàíû,
ßââÿë Íóù ýÿëìèøäè, àëìàéûá, ùàíû?!
Ïó÷ åéëÿäè Èñêÿíäÿð òÿê õàãàíû,
Áèçÿ äÿ ÿñÿúÿê áàä åëÿ, èíñàí!
Àëìÿììÿä äöíéàäà ùÿëÿ áèùóøäó,
Áÿíàäÿì äåäèéèí âÿòÿíñèç ãóøäó.
Ñÿõàñûç äþâëÿòèí àõûðû ïó÷äó,
Éå ìàëûí, äàùàíäà äàä åëÿ, èíñàí!
182
ØÈÐÈÍ-ØÈÐÈÍ
Âàðûá äîñò êþéöíÿ ìåùìàí ýåäÿíäÿ,
Ñöçöëöð ñèíÿìäÿí òÿð øèðèí-øèðèí.
Áó éåðëÿðèí ÿúÿá ñåéðÿíýàùû âàð,
Ýÿòèðèð áàü÷àëàð áàð øèðèí-øèðèí.
Áèð ãÿìÿð òàéëûäû, ëÿáëÿðèí ïöñòÿ,
Ùÿñðÿòèí ÷ÿêìÿêäÿí îëìóøàì õÿñòÿ.
Áèð ëÿùçÿ àë áàøûìû àë äèçèí öñòÿ,
Úàí âåðèì éîëóíäà, éàð, øèðèí-øèðèí.
ÀØÛÃ ÙÖÑÅÉÍ ØßÌÊÈÐËÈ
ÖÑÒÖÍß
Íàçëû éàðûí ýöë éàíàüû,
Éàðàøûáäû õàë öñòöíÿ.
Èí÷ÿ áåëäÿ ýöìöø êÿìÿð,
Äöçöëöáäö ïóë öñòöíÿ.
Ýþðäöí êè, éàðûí éàð äåéèë,
Òÿðêèí ãûëìàã àð äåéèë,
Ýåí äöíéà ñàíà äàð äåéèë.
Ýåò áèðèíè àë öñòöíÿ.
Ùöñåéí àüëàð çàðû-çàðû,
Ýåòìÿç êþíëöíöí ãóáàðû,
Èòèðìèøÿì íàçëû éàðû,
Äóðóì ÷ûõûì éîë öñòöíÿ.
ËÀÉÛÕÄÛ
Ñàëëàíûá ýåäÿí ñàëàòûí,
Ãàøûí êàìàíà ëàéûõäû.
Àøûãëàð ñÿíèí ÿëèíäÿí,
×ÿêñÿ àìàíà ëàéûõäû.
183
Þëäöðìÿç ñåâÿí ñåâÿíè,
Áàüäàí ãîâìàç ýöë äÿðÿíè,
Éîëóíäà úàíûí âåðÿíè,
Ñàõëà ìåùìàíà ëàéûõäû.
Ñþéöí äåéÿðëÿð àäûìà,
Ãûðõëàð éåòèøñèí äàäûìà,
Éàðûì äöøÿíäÿ éàäûìà,
Éàíà ïÿðâàíà ëàéûõäû.
ÁÓ ÃÛÇ ÌßÍÈ
Ýåäèðäèì, éîëäàí åéëÿäè,
Î ãûç ìÿíè, áó ãûç ìÿíè,
Óëóñäàí, åëäÿí åéëÿäè,
Î ãûç ìÿíè, áó ãûç ìÿíè.
Äèíäèðèðÿì, äèíìÿç, êöñÿð,
Äÿðäèí ñèíÿìäÿ ñÿðáÿñÿð,
Þïÿð, ñèíÿñèíÿ áàñàð,
Ùöñåéíè ñàëìà ýþçöíäÿí,
Áèð ìà÷ è÷ÿðÿì öçöíäÿí,
Ùÿðýèç åëÿìÿç þçöíäÿí,
ÃÎÉÍÓÍÄÀ
Õÿáÿð àëìàã àéûá îëìàç,
Î íÿäè, ïÿðè, ãîéíóíäà?
Þëäöðöðñÿí ìÿí éàçûüû,
Ñàõëàðñàí íàðû ãîéíóíäà.
Îòàüûíà ãÿäÿì áàñäûã,
Ñþùáÿòèíÿ ãóëàã àñäûã,
Ñèíÿí äþøÿê, ìÿìÿí éàñäûã,
Ñàë, éàòàã, éåðè ãîéíóíäà.
184
Ñÿí êè éàðûíäàí äîéóáñàí,
Áàüðûìûí áàøûí îéóáñàí,
Ùöñåéíè éåòèì ãîéóáñàí,
Ãàëûá ÿëëÿðè ãîéíóíäà.
ÀÉ ÃÛÇ
Áîéóí ñÿíèí òóáà êèìè,
Ãàøëàðûí äà êàìàí, àé ãûç!
Ýþðìöøÿì ìÿí úàìàëûíû,
Èòèðìèøÿì èìàí, àé ãûç!
Õûíàëû íàçèê ÿëëÿðèí,
Ôÿñèù-çÿáàíäû äèëëÿðèí,
Àü öçäÿ ñèéàù òåëëÿðèí,
Ãîõóñó éàñÿìÿí, àé ãûç!
×åøìèì éàøûí ñèëäèðèðñÿí,
Áèìöðâÿòñÿí, þëäöðöðñÿí,
Äàä ÿëèíäÿí àìàí, àé ãûç!
Àøûã Ñþéöí èáàäÿòè,
Äèëèíäÿ ôÿðçö ñöííÿòè,
Íåéëÿéèð ñÿíñèç úÿííÿòè,
Ìÿìÿëÿðèí ÿìÿí, àé ãûç!
ÁÀÉÀÇ
Äóðóì äîëàíûì áàøûâà,
Áèð áÿðè áàõ, áÿðè, Áàéàç!
Úàìàëûíäû ìàùè-òàáàí,
Õóðøèäèí õàâÿðè, Áàéàç!
Àü öçäÿ ñèéàù òåëëÿðèí,
Øÿêÿðäÿí øèðèí äèëëÿðèí,
Éàðïàãäà ãûçûëýöëëÿðèí,
Êÿíàð åëÿ õàðè, Áàéàç!
185
Ãàøëàðûì ÿðÿð êèìèäè,
Áóõàüûí ìÿðìÿð êèìèäè,
Ñÿäðèí ãÿëÿìêàð êèìèäè,
Äèøëÿðèí ìèðâàðè, Áàéàç!
Úóíà ñàëûáäû áàøûíà,
Ãûçûë òàíàëàð ýóøóíà,
Àøèãè ñàëìàç ùóøóíà,
Éîõ èìèø õÿáÿðè, Áàéàç!
Àøûã Ùöñåéíèí ùàâàñû,
Êÿìáÿìäè ñàçûíûí ñÿñè,
Ýåéèíèáäè çÿð ëèáàñû,
Öñòöíäÿí êÿìÿðè, Áàéàç!
ÀØÛÃ ßËßÑÝßÐ
ÝßÐßÊÄÈ
Àøûã îëóá, òÿðêè-âÿòÿí îëàíûí,
ßââÿë, áàøäà ïöð êàìàëû ýÿðÿêäè.
Îòóðóá-äóðìàãäà ÿäÿáèí áèëÿ,
Ìÿðèôÿò åëìèíäÿ äîëó ýÿðÿêäè.
Õàëãà ùÿãèãÿòäÿí ìÿòëÿá ãàíäûðà,
Øåéòàíû þëäöðÿ, íÿôñèí éàíäûðà,
Åë è÷èíäÿ ïàê îòóðà, ïàê äóðà,
Äàëûñûíúà õîø ñÿäàëû ýÿðÿêäè.
Äàíûøäûüû ñþçöí ãèéìÿòèí áèëÿ,
Êÿëìÿñèíäÿí ëÿëè-ýþâùÿð ñöçöëÿ,
Ìÿúàçè äàíûøà, ìÿúàçè ýöëÿ,
Òàìàì ñþçö ìöÿììàëû ýÿðÿêäè.
Àðèô îëà, åéùàì èëÿ ñþç ãàíà,
Íàìÿùðÿìäÿí øÿðì åéëÿéÿ, óòàíà,
Ñààò êèìè ìåéëè ùàããà äîëàíà,
Äîüðó ãÿëáè, äîüðó éîëó ýÿðÿêäè.
186
ßëÿñýÿð ùàãã ñþçöí èñáàòûí âåðÿ,
ßìÿëèí ìÿëÿêëÿð éàçà äÿôòÿðÿ.
Ùÿð éàíû èñòÿñÿ, áàõàíäà ýþðÿ,
Òÿðèãÿòäÿ áó ñåâäàëû ýÿðÿêäè.
ÄÖØÄÖ
×ÿðøÿíáÿ ýöíöíäÿ, ÷åøìÿ áàøûíäà
Ýþçöì áèð àëàýþç õàíûìà äöøäö.
Àòäû ìöæýàí îõóí, êå÷äè ñèíÿìäÿí,
Úàäó ãÿìçÿëÿðè ãàíûìà äöøäö.
Èøàðÿò åéëÿäèì, äÿðäèìè áèëäè,
Ýþðäöì ùÿì ýþçÿëäè, ùÿì ÿùëè-äèëäè.
Áàøûíû áóëàäû, ýþçöíäÿí ýöëäö,
Ýöëÿíäÿ ãàäàñû úàíûìà äöøäö.
ßëÿñýÿðÿì, ùÿð åëìäÿí ùàëûéàì,
Äåäèì: ñÿí òÿáèáñÿí, ìÿí éàðàëûéàì,
Äåäè: íèøàíëûéàì, þçýÿ ìàëûéàì,
Ñûíäû ãîë-ãàíàäûì, éàíûìà äöøäö.
ÄÀÜËÀÐ
Áèð àé éàðûì íîâáàùàðäàí êå÷ÿíäÿ
Úàð îëóð êþéñöíäÿí ñåëëÿðèí, äàüëàð!
×àëõàíûð ñîíàëàð, ÷ûüðûøûð ãàçëàð,
Çÿìçÿì çöìçöìÿëè ýþëëÿðèí, äàüëàð!
Ùàíû ìÿí ýþðäöéöì ãóðüó-áöñàòëàð!?
Äÿðäìÿíäëÿð ýþðñÿ, òåç áàüðû ÷àòëàð;
Ìÿëÿøìèð ñöðöëÿð, êèøíÿøìèð àòëàð,
Íèéÿ ïÿðèøàíäû ùàëëàðûí, äàüëàð!?
Ùàíû áó éàéëàãäà éàéëàéàí åëëÿð!?
Ýþðÿíäÿ ýþçöìäÿí úàð îëäó ñåëëÿð.
Ñåéð åòìèð êþéñöíäÿ òöðôÿ ýþçÿëëÿð,
Ñàíúûëìûð áóõàüà ýöëëÿðèí, äàüëàð!
187
Ùàíû ìÿðä èýèäëÿð, áîø ãàëûá éóðäó!?
Ñÿõàâÿòäÿ Åëäàð íóðÿëàíóðäó.
Åðêÿê êÿñèá, àüûð ìÿúëèñ ãóðóðäó,
Øöëÿí ÷ÿêèëèðäè ìàëëàðûí äàüëàð!
Ýþçÿëëÿð ÷åøìÿíäÿí ýþòöðìöð àáû,
Äàä âåðÿ äàùàíäà Êþâñÿð øÿðàáû.
Õà÷ïÿðÿñòëÿ äöøäö áóíä èíãèëàáû,
Îíóí÷öí áàüëàíäû éîëëàðûí, äàüëàð!
Ñàðûíÿðäÿí òîï-òöôÿíýèí àòûëû,
Ãûñûð Ìóðüóç øàù äàüûíà ÷àòûëû.
Áèð ÿìëèéèí áèð òöìÿíÿ ñàòûëû,
Õÿçÿë îëó éåíÿ ïóëëàðûí, äàüëàð!
Êÿïÿç, Ìóðîâ, Ìóñà – ýþð íå÷ÿ äàü âàð…
Öñòöíÿ íóð éàüñûí, àé äÿëè Ãîøãàð!
Éàéûí îðòà àéûíäà éàüäûðûðñàí ãàð,
Ñÿô ÷ÿêèá öñòöíäÿ ñàëëàðûí, äàüëàð!
Åëÿ êè, øÿð ýÿëäè, ãàðàëòäû ãàøû,
Äóìàíà ãÿðã îëóð äàüëàðûí áàøû.
Äöøÿíäÿ ýöðý èëÿ êÿëáèí ñàâàøû,
Óçàã ÷ÿêèð ãèëö-ãàëëàðûí, äàüëàð!
Ùàëûéàì Åëäàðûí âàð úöìëÿñèíäÿí,
Ýåúÿ éàòìûð áèð-áèðèíèí áÿùñèíäÿí.
Èýèä íÿðÿñèíäÿí, ýöëëÿ ñÿñèíäÿí
Äÿéìÿìèø òþêöëöð êàëëàðûí, äàüëàð!
Ùÿñÿííÿíÿ, Ùÿñÿíáàáà ãîøàäû,
Õàøáóëàã éàéëàüû õîø òàìàøàäû.
Àðñûç àøûã åëñèç íèéÿ éàøàäû,
Þëñöí ßëÿñýÿðòÿê ãóëëàðûí, äàüëàð!
188
ÄÎËÀÍÛÐ
Àõøàì-ñàáàù, ÷åøìÿ, ñÿíèí áàøûíà,
Áèëèðñÿíìè, íåúÿ úàíëàð äîëàíûð!?.
Áöëëóð áóõàã, ëàëÿ éàíàã, àé ãàáàã,
Øàùìàð çöëôö ïÿðèøàíëàð äîëàíûð.
Àôÿðèí Õóäàíûí ùàãã-ñàéûíà!..
Úàìàëëàðû áÿíçÿð áàéðàì àéûíà.
Áåëÿ ýþçÿëëÿðèí õàêè-ïàéûíà
Ìÿíèì êèìè ÷îõ ãóðáàíëàð äîëàíûð.
Ýþðäöì ýþçÿëëèéèí áèçÿ áèëäèðèð,
Ãàø îéíàäûð, õÿñòÿ êþíëöì ýöëäöðöð,
Èøâÿéö íàçûéëà àäàì þëäöðöð,
Ãÿìçÿñèíäÿ íàùàã ãàíëàð äîëàíûð.
Ìÿíè ãîúà ýþðäö, öðáÿíäèí à÷äû,
Àëà ýþçëÿðèíÿ ýþçöì ñàòàøäû,
Ùóø áàøûìäàí ýåòäè, õÿéàëûì ÷àøäû,
Ìöðüè-ðóùóì àñèìàíëàð äîëàíûð.
Àäûì ßëÿñýÿðäè, Ýþé÷ÿ ìàùàëûì,
Äîëàíûì áàøûíà, ìÿí äÿðäèí àëûì!
Ùöñíöí øþëÿñèíÿ õÿñòÿ õÿéàëûì
Ïÿðâàíÿäè, øÿìèñòàíëàð äîëàíûð.
×ßÊÌÈÉß
Èíñàí ïàéûç þëÿ, éàçäà äèðèëÿ
Çèìèñòàíäà áîðàí-ãàðû ÷ÿêìèéÿ.
Ýöíö-ýöíäÿí èøè äöøÿð ìöøýöëÿ,
Ùÿð êÿñ íàìóñ, ãåéðÿò, àðû ÷ÿêìèéÿ.
Èíúèê îëìà ãîúà àøûüûí éàøûíäàí,
Âàãèô îë êþíëöíöí åøã àòàøûíäàí.
Áöëáöë ýöë éîëóíäà êå÷ÿð áàøûíäàí,
ßýÿð ýöë êþéñöíÿ õàðû ÷ÿêìèéÿ.
189
Åøã óúóíäàí òàïäû õàòàëàð ìÿíè,
Ãóë äåéÿ Ùÿáÿøäÿ ñàòàëàð ìÿíè,
Ãîéóá òîï àüçûíà, àòàëàð ìÿíè,
Áÿëêÿ, úàíûì áó àçàðû ÷ÿêìèéÿ.
Õÿñòÿ êþíöë ýÿçèð áó òÿìÿííàäà,
Ìþìèíëÿð ïÿíàùû, ñÿí éåòèø äàäà!
Ìÿðä èýèäÿ þëöì ùàãäû äöíéàäà,
Éîõñóë îëóá, àùö-çàðû ÷ÿêìèéÿ.
ßëÿñýÿð, äÿñòèíè öçìÿ äàìàíäàí,
Èñòÿ ìÿòëÿáèíè ñàùèá-çàìàíäàí.
Ìÿùÿììÿä öììÿòè ÷ûõìàç çèíäàíäàí,
Òà êè àüàì Çöëôöãàðû ÷ÿêìèéÿ.
ÊßÑÈËÄÈ
Íàýàù áàäè-ñÿðñÿð ÿñäè öçöìÿ,
Þìöð áîñòàíûìûí òàüû êÿñèëäè.
Þç ÿëèìäÿí õÿòà äÿéäè ýþçöìÿ,
Áÿäÿíäÿí ãîëóìóí ñàüû êÿñèëäè.
Ãÿçà òóòäó, êÿäÿð ìÿíè áóäàäû,
Àüëàòäû äîñòëàðû, ýöëäöðäö éàäû,
Çÿùèðìàðà äþíäö àüçûìûí äàäû,
ßëèìäÿ øÿðáÿòèì àüû êÿñèëäè.
Êþíëöì éàñäàí ÷ûõìûð, ãÿëáèì ãàðàäàí,
Áó äÿðäè ìþùíÿòäÿí, áó ìàúÿðàäàí.
Äþâëÿò ýåòäè, ùþðìÿò ãàëõäû àðàäàí,
Ãàïûìûçäàí äîñò àéàüû êÿñèëäè.
Ìöãÿððÿðäè, ãà÷ìàã îëìàç þëöìäÿí,
Ôÿëÿéèí ãûëûíúû äÿéäè áåëèìäÿí,
Áèð òöëÿê òÿðëàíûì ýåòäè ÿëèìäÿí,
Öðÿéèìèí áÿíäè, áàüû êÿñèëäè.
190
×îõ ãà÷äûì ãÿçàäàí, îëìàäû ÷àðà,
Áèð âóðìóøäó, áèð äÿ âóðäó äöáàðà,
×èíîâíèêëÿð èñòÿäèëÿð ãóðòàðà,
Äîñòëàðûì þçöìÿ éàüû êÿñèëäè.
Ãóë ßëÿñýÿð, èøèí ìöøêöëäö, ìöøêöë,
Äÿðäèíè äåìÿéÿ éîõäó ÿùëè-äèë.
Äþé áàøûíà, ôÿüàí åéëÿ ìöòòÿñèë,
Äàùà äåéèá-ýöëìÿê ÷àüû êÿñèëäè.
ÎËÀÚÀÃÄÛÐ
Äåäèì, êþíöë, è÷ìÿ åøãèí úàìûíû,
È÷ñÿí, äöíéà ñàíà äàð îëàúàãäûð.
Éà äîñò îëìà, éà çÿùìÿòäÿí èíúèìÿ,
Äîñò éîëóíäà áîðàí-ãàð îëàúàãäûð.
Àëäàíìà äþâëÿòÿ, óéìà äöíéàéà,
Ùàëàëäàí êÿñá åéëÿ þçöíÿ ìàéà.
Çèíàêàð, ùàðàìõîð éåòèøìÿç áàéà,
Äîñòà õàèí áàõàí êîð îëàúàãäûð.
Ñÿðýÿðäàí ãàëìûøàì ìÿí áó ùåñàáà,
Ôÿëÿê ãóðüóñóíà ÿùñÿí, ìÿðùÿáà!
Íþâðÿñòÿ ýþçÿëëÿð òàïìàñûí ùàâà,
Ãþí÷ÿíèí ùÿìäÿìè õàð îëàúàãäûð.
Ùåñàáäàðëàð ýÿëÿð, ÷ÿêÿð ùåñàáû,
Ýöíàùêàðëàð íåúÿ ýÿòèðÿð òàáû!?
Ìèçàí, Ñèðàò, ñóàë, ãÿáèð ÿçàáû,
Áó èøëÿð ãàáàãäà âàð, îëàúàãäûð.
ßëÿñýÿð, àõòàðìà ãöäðÿòèí ñèððèí,
Çöëìÿòäÿ èøûã âàð, àúûäà øèðèí.
Çèêð åëÿ äèëèíäÿ ìÿðäëÿðèí ïèðèí,
Ãîðõìà, äàð ýöíöíäÿ éàð îëàúàãäûð.
191
ÚÅÉÐÀÍ
Äóðóì äîëàíûì áàøûíà
Ãàøû, ýþçö ãàðà Úåéðàí!
Ñàëäûí åøãèí àòàøûíà,
Åéëÿ äÿðäÿ ÷àðà, Úåéðàí!
Ñþç åøèäèá, ÿðçèì ãàíñàí,
Ìÿí éàíàíà ñÿí äÿ éàíñàí.
Þçöí áèð òöëÿê òÿðëàíñàí,
Íèéÿ óéäóí ñàðà, Úåéðàí?!.
ßëÿñýÿðÿì, àáäàë îëëàì,
Åøãèí ýèðäàáûíäà ãàëëàì.
Êöñäöðìöøÿì, êþíëöí àëëàì
Éàëâàðà-éàëâàðà, Úåéðàí!
ÉÀÉËÀÃ
Ýþçÿëëÿð ñåéðÿíýàùûñàí,
Ýþðöì ñÿíè âàð îë, éàéëàã!
À÷ûëñûí ýöëöí, íÿðýèçèí,
Òÿçÿ ìöðüöçàð îë, éàéëàã!
Ýþçöì ãàëäû ñèéàù òåëäÿ,
Áöëáöë þëäö ìåéëè ýöëäÿ.
Êèìñÿì éîõäó ãöðáÿò åëäÿ,
Ñÿí ìÿíÿ ãÿìõàð îë, éàéëàã!
Ìÿí ñÿíè ýþðÿíäÿí áÿðè,
Ñèíÿì îëäó ãÿì äÿôòÿðè.
Þëäöð Àøûã ßëÿñýÿðè,
Þçöí ýöíàùêàð îë, éàéëàã!
192
ÀÉß ÌßÍÄßÄÈ
Àùÿíýÿð äåéèëÿì, íàøû áÿçèðýàí,
Ýþçöì äöðäàíÿäÿ, àéÿ ìÿíäÿäè.
Ñèíÿìäÿäè åøãèí øèðèí ÷åøìÿñè,
Ëÿççÿòè ìåéë åäèá àéÿ ìÿíäÿäè.
Áèð ñàçûì âàð, éîõ ïÿðäÿñè, íÿ ñèìè,
Îíó ÷àëûá, êèì òÿðïÿäÿð íÿ ñèìè?!
Ôèðäîâñè, Ôöçóëè, Ùàôèç, Íÿñèìè,
Îíëàð äà éàçäûüû, àéÿ, ìÿíäÿäè.
Êèøè ýÿðÿê çÿùìÿò ÷ÿêñèí, äÿð ñàëñûí,
Ñöôðÿ à÷ñûí, àä ãàçàíñûí, äÿð ñàëñûí.
Äÿðñè àçëàð ßëÿñýÿðäÿí äÿðñ àëñûí,
Àëòû ìèí àëòû éöç àéÿ ìÿíäÿäè.
×ÀÒÀ×ÀÒ
(äîäàãäÿéìÿç)
Åë éåðèäè, éàëãûç ãàëäûí ñÿùðàäà,
×ÿê ÿñòÿðèí, ÷àë ÷àòûüûí ÷àòà-÷àò.
Ùÿðúàéûëàð ñÿíè ñàëäû èðàüà,
Ùÿñðÿò ÿëèí éàð ÿëèíÿ ÷àòà-÷àò.
Ãûøäà äàüëàð àü ýåéèíÿð, éàç ãàðà,
Ñàü äÿñòèíëÿ àü êàüûçà éàç ãàðà.
ßñÿð éåëëÿð, ãÿùð åéëÿéÿð éàç ãàðà,
Äàøàð ÷àéëàð, ýÿëÿð äàøëàð ÷àòà-÷àò.
ßëÿñýÿðèí õÿääè ÷ûõäû ÷àë èíäè,
”Ùåé”è “éåé”ÿ, “äàë”û “ðåé”ÿ ÷àë èíäè,
Ùÿðúàéûíûí êÿëëÿñèíäÿí ÷àë èíäè,
×àë ÷ÿíýÿëèí, ÷ÿê úèéÿðèí ÷àòà-÷àò.
193
ÁÀØ ÅÍÄÈÐÈÐ
ßëÿñòèäÿí “áÿëè” äåéÿí
Ñöáùàíà áàø åíäèðèð.
Ìÿùÿììÿäÿ íàçèë îëàí
Ãóðàíà áàø åíäèðèð.
Þçö áèðäè, àäû ìèíáèð,
Âÿùäÿùóÿë-ëàøÿðèê.
ßùëè-ìþìèí ýþðÿ áèëìÿç,
Ïöíùàíà áàø åíäèðèð.
Þëìÿéèíúÿ áó ñåâäàäàí,
×ÿòèí äþíÿì, óñàíàì.
Ùÿãèãÿòäÿí äÿðñ àëìûøàì,
Òÿðèãÿòäÿí ñþç ãàíàì.
Øàùè-Ìÿðäàí ñàéÿñèíäÿ,
Åëì è÷èíäÿ öììàíàì.
Äÿðéàëàðûí ãàéäàñûäûð,
Öììàíà áàø åíäèðèð.
Áè÷àðÿ Àøûã ßëÿñýÿð,
Îëìà åëìÿ íàáÿëÿä.
Äàíûøàíäà äîüðó äàíûø,
Ñþçöí ÷ûõìàñûí ãÿëÿò.
×îõ ãàçàíñàí, àç ãàçàíñàí,
Áåø àðøûí àüäû õÿëÿò.
Ìàë-äþâëÿòÿ áàø åíäèðÿí
ßôñàíÿ áàø åíäèðèð.
ÄÖÍÉÀÄÀ
Ñèðàò, ñóàë ãàáàãäàäû,
Íÿ äàìàãäû äöíéàäà!?
Êÿëìåéè-øÿùàäÿò ëàçûìäû,
Þëÿí âàõòû äöíéàäà.
Òóò îðóúóí, ãûë íàìàçûí,
Øöêöð åéëÿ Àëëàùà.
194
Ýöë îëìà äöíéà ìàëûíà,
Ãàëàúàãäû äöíéàäà.
Éàëàí äåéèá ãåéáÿò åòìÿ,
Ðÿùìèí ýÿëñèí úàíûíà.
Þç-þçöíÿ ôÿõð åëÿéèá,
Áàõìà øþâêÿò-øàíûíà.
ßçðàéûë ÿëèíäÿ ÷ÿíýÿë,
Ýÿëÿúÿêäè éàíûíà.
Ãÿçÿáèíäÿí ýöë èðÿíýèí
Ñîëàúàãäû äöíéàäà.
Øÿéèðäëèêäÿ úàí ÷öðöòäöì,
Ùÿðýèç óñòàä îëìàäûì.
Íÿôñ þëäöðäöì, äöç äîëàíäûì,
Äîñòóìäàí éàä îëìàäûì.
ßëÿñýÿðÿì, ãàí àüëàäûì,
Þëöíúÿ øàä îëìàäûì.
ßçÿë ýöíäÿí ôÿëÿê ìàíà
Ãàðà áàõäû äöíéàäà.
ÝÞÇßËß
Úàíûìû ãóðáàí åëÿðÿì
Áèð áåëÿ òÿðëàí ýþçÿëÿ.
Ùàë áèëÿí, øèðèí ýöëÿí,
Äîñòà ìåùðèáàí ýþçÿëÿ.
Áîé óúà, ýÿðäÿí ìèíà,
Çöëôö ïÿðèøàí ýþçÿëÿ!
Äîëàíûá ìöðüè-ðóùóì,
Îëóáäó ìåùìàí ýþçÿëÿ.
Õÿñòÿéÿì, éàëâàðûðàì
Ùÿêèìè-Ëîüìàí ýþçÿëÿ.
Ýþçÿë õàíûì úèëâÿëÿíèá
Ýþçÿëëÿðèí õàñû êèìè.
195
Ýþðÿíè Ìÿúíóí åëÿéèð
Ëåéëèíèí ñåâäàñû êèìè.
Àëà ýþçëÿð øþëÿ ÷ÿêèð
Ýþéöí ñöðÿééàñû êèìè.
×ÿïýÿíè ùÿð ðÿíý ÷àëûð,
Ïåéüÿìáÿð õèðãàñû êèìè.
Áàðàòäû, áåùèøòäÿí ýÿëèá,
Ýÿòèðèá ãûëìàí ýþçÿëÿ.
Ýþçÿë õàíûì àë ýåéèíèá
Ýþçÿëëÿð õàñûíäàí ýþçÿë.
Ñèëêèíèð, ýÿðäÿí ÷ÿêèð
Ýþëëÿð ñîíàñûíäàí ýþçÿë.
Ëèáàñ ÿíäàìûíà ëàéèã,
ßíäàì ëèáàñûíäàí ýþçÿë.
Ãàáëèééÿò, ìÿðèôÿò òàïûá
Àòà-àíàñûíäàí ýþçÿë.
Ýþçÿëëèéè úÿì âåðèáäè
Õàëèãè, ñöáùàí ýþçÿëÿ!
Ãÿìýèí èäèì, õÿëÿò âåðäè,
Ìÿëóë êþíëöì à÷äû ýþçÿë.
Àðèôñÿí, ÿùëè-ðóùñàí,
Úàí ñàíà ïåøêÿøäè, ýþçÿë!
Àé ãàáàã øþëÿ âåðèð,
Ãàøûí ýþé÷ÿê ãàøäû, ýþçÿë!
Íÿ ãÿäÿð ýþçÿë ýþðìöøÿì,
Ùàìûñûíäàí áàøäû Ýþçÿë.
Úàâàíøèð ýþçÿëëÿðèíèí
Úÿìèñè ãóðáàí Ýþçÿëÿ!
Ôÿëÿêäÿí ýèëåéëèéÿì,
Ýöíö áèçÿ ãàðà âåðèá.
Ìþìèíè çÿëèë åéëÿéèá,
Ñóðó ýöíàùêàðà âåðèá.
Òÿðëàíû ñàðà éàçûá,
Òÿð ãþí÷ÿíè õàðà âåðèá.
196
ßëÿñýÿð Ìÿúíóí îëóá,
Ìåéëèíè äàüëàðà âåðèá.
Óíóäóá èáàäÿòè,
Áàüëàéûá äàñòàí ýþçÿëÿ!
ÕÎØ ÝßËÄÈÍ
Ãÿäÿì ãîéóá àñòà-àñòà,
Ñÿí áó äèéàðà, õîø ýÿëäèí!
Ñöçäöðöá àëà ýþçëÿðèí.
Ãàøëàðû ãàðà, õîø ýÿëäèí!
Îüðóí äóðóá, ãûéà áàõäûí,
Ìöæýàíûí ñèíÿìÿ ÷àõäûí,
Úèñìèìè éàíäûðûá éàõäûí,
Àëûøäûì íàðà, õîø ýÿëäèí!
Ãàéíàéûá, ïåéìàíûì äîëóá,
Ñàðàëûá ýöë ðÿíýèì ñîëóá,
Ùÿñðÿòèí ÷ÿêìÿêäÿí îëóá,
Ñèíÿì ñÿäïàðÿ õîø ýÿëäèí!
Äîñòóí âÿôàñûíû ýþðäöì,
Ñå÷èá, ñåâèá, êþíöë âåðäèì,
Òÿçÿëÿíäè êþùíÿ äÿðäèì,
Äÿðäèìÿ ÷àðà, õîø ýÿëäèí!
Ñèíÿìäè åøãèí äÿôòÿðè,
Ñÿíñÿí äèëèìèí ÿçáÿðè,
Éàçûã Àøûã ßëÿñýÿðè,
×ÿêìÿéÿ äàðà, õîø ýÿëäèí!
197
ÉÅÐÈÄÈ
Áèð ýþçÿë êå÷äè ãàðøûäàí,
Ñàëëàíäû, éàíà éåðèäè.
Êèðïèê ÷àõäû, îüðóí áàõäû,
Îä ñàëäû úàíà, éåðèäè.
Îâ÷ó òÿê áÿðÿäÿ äóðäó,
Ãàøëàðûíäàí êàìàí ãóðäó,
Ìöæýàíûí ñèíÿìÿ âóðäó,
Ãÿìçÿñè ãàíà éåðèäè.
Ùàíû áåëÿ ùóðè, ãûëìàí?!
Åéëÿìèð äÿðäèìÿ äÿðìàí.
×åøìèì éàøû îëóá öììàí,
Éàøûëáàø ñîíà éåðèäè.
Úàìàëûí áÿíçÿòäèì àéà,
ßùñÿí ãöäðÿò âåðÿí ïàéà.
Åíäèðèá ñàëìàäû ñàéà,
Äîñò ìåùðèáàíà, éåðèäè.
Äåäèì: ãûç, ýåòìÿ, àìàíäû,
ßëÿñýÿð îäóíà éàíäû.
Äåäè: ãîúàäû, ïèðàíäû,
Ìÿðäè-ìÿðäàíÿ éåðèäè.
ÝÞÇßË
Íÿ áàõûðñàí ïÿíúÿðÿäÿí,
Õóìàð ýþçöí ñöçÿí ýþçÿë?!
Ñåéðàãóáëà àøíà îëóá,
Áàüðûì áàøûí ÿçÿí ýþçÿë?!
Áöëëóð áóõàã, áÿéàç ýÿðäÿí,
Àüëûìû àïàðûð ñÿðäÿí,
Éàõàñûíà ùÿðäÿí-ùÿðäÿí,
Èíúè, ñÿäÿô äöçÿí ýþçÿë!
198
Ãÿëáèìè éàíäûðäûí îäà,
Ñèðð ñþçöìö âåðìÿ éàäà,
Óéóáñàí çàëûì õîðéàäà,
Ìÿíäÿí êÿíàð ýÿçÿí ýþçÿë!
Ýöìöø êÿìÿð, èíúÿ áåëëè,
Àü áèëÿêëè, íàçèê ÿëëè,
Àé ãàáàãëû, ñèéàù òåëëè,
Öðÿéèìè öçÿí ýþçÿë!
Õÿéàëûì ÷àøûð ýöëÿíäÿ,
Ïöíùàí äÿðäèìè áèëÿíäÿ.
ßëÿñýÿð ñèçÿ ýÿëÿíäÿ,
Ñûüàëëàíûá áÿçÿí, ýþçÿë!
ÌÀÐÀË
Ñÿùÿð-ñÿùÿð ÷åøìÿ öñòÿ
Äóðóð áîéó áàëà, Ìàðàë,
Àëà ýþçëÿð ýèðèá ãÿñäÿ,
Èñòÿð úàíûì àëà, Ìàðàë!
Ñåâäèì çàëûì, áàüðû äàøû,
Àëìàç êèðïèê, ãÿëÿì ãàøû,
Òÿðëàí ýþðöá éàøûëáàøû,
Ñàüûí, ãàéíàã ÷àëà, Ìàðàë!
Àü öçäÿ õàëûí áÿíþâøÿ,
Àç ãàëûð áàüðûìû äåøÿ,
Ìÿúíóíëóãäó ìÿíÿ ïåøÿ,
Äöøìöøÿì ìàùàëà, Ìàðàë!
Þïìÿäèì àëà ýþçöíäÿí,
Äîéìàäûì øèðèí ñþçöíäÿí,
Ìÿíè àéûðûá þçöíäÿí,
Ñàëìà äàëäàí-äàëà, Ìàðàë!
199
Úàìàëûìäû øÿìñè-ãÿìÿð,
Âÿñôûí îëóá äèëäÿ ÿçáÿð,
Óúóíäàí éàçûã ßëÿñýÿð,
Äþíöáäö àáäàëà, Ìàðàë!
ÀØÛÃ ÌÓÑÀ
ÄßËÈ ÊÞÍÖË, ÑßÍÄß ÍßËßÐ ÄÎËÀÍÛÐ
Äÿëè êþíöë, ñÿíäÿ íÿëÿð äîëàíûð,
Áèðè ãûøäûð, áèðè ïàéûç, áèðè éàç.
Ö÷ ÿëàìÿò ýþçÿëëÿðèí íèøàíû:
Áèðè èøâÿ, áèðè ãÿìçÿ, áèðè íàç.
Úîøãóí ÷àéëàð êèìè ãàéíàäûì, äîëäóì,
Ùåéâà òÿê ñàðàëäûì, ýöë êèìè ñîëäóì.
Ýåäÿð èêÿí ö÷ ýþçÿëÿ òóø îëäóì:
Áèðè ãàðû, áèðè ýÿëèí, áèðè ãûç.
Ãöðáÿò åëäÿ êèìäè ùàëûì ñîðóøàí,
Àü öçöìäÿ ãîøà õàë âåðèð íèøàí.
Ö÷ øåéäèð êè, áó îòàüà éàðàøàí:
Áèðè Ìóñà, áèðè ñþùáÿò, áèðè ñàç.
ÄÈËÈÌ
Äèëèì, ñÿíÿ áó íÿñèùÿòè äåéèðÿì,
Äöíéàíûí ìàëûíà ñàðûøìà, äèëèì!
Éÿãèí åéëÿ, þëöì ùàãäû ãàáàãäà,
Ãèéàìÿò îäóíà àëûøìà, äèëèì!
Ìÿíèì ñþçëÿðèìè ñàõëà àìàíàò,
Ùàããûíàí äîñò îëàí òåç òàïàð íèúàò
Èñòÿéèðñÿí ñÿðèí îëà ñàëàìàò,
Àüëûíà ýÿëÿíè äàíûøìà, äèëèì!
200
Ñÿí óéìà íàìÿðäÿ, ýþðäöì ñÿõàñûí,
È÷ìÿéíÿí, çÿùð îëó ìåé ïèéàëàñûí,
Ùÿð êÿñ ÷ÿêÿð þç àüëûíûí áÿëàñûí,
Ôèòíÿâö øÿðëÿðÿ ãàðûøìà, äèëèì!
Áèð ìÿúëèñÿ âàðäûí, ñÿí îë íþãòÿ ùàë,
Åøèäÿíëÿð ñÿíäÿí äÿðê åòñèí êàìàë.
Äèíäèðñÿëÿð äèëëÿí, éîõñà äà îë ëàë,
Ùÿðúàéû äàíûøûá ýöëöøìÿ, äèëèì!
Ìóñà åøãÿ àëûøìàéûá, íÿ ëàçûì,
Áèâÿôàéíàí ãîíóøìàéûá, íÿ ëàçûì,
Àëëàù þçö ñèðð à÷ìàéûá, íÿ ëàçûì,
Ñÿí áèëäèéèí ñèððè ýÿë à÷ìà, äèëèì!
ÝÖËß-ÝÖËß
Õóäàì ñÿíè íÿ õîø ýöíäÿ éàðàäûá,
Ñàëûá áó úàùàíà àé ýöëÿ-ýöëÿ.
Ýþçÿëëèêäÿ Éóñèô ñÿíÿ òàé îëìàç,
Àëûáñàí ãöäðÿòäÿí ïàé ýöëÿ-ýöëÿ.
×ÿòèíäèð êè, ìöøêöë èøëÿð äöçÿëÿ,
Òÿáèáèìñÿí, ýÿë éàðàìû òÿçÿëÿ.
Ìÿí íÿ äåéèì ñÿíèí êèìè ýþçÿëÿ,
Åéëÿäèí þìðöìö çàé ýöëÿ-ýöëÿ.
Óúà áîéëó, òóòè äèëëè áàõòàâàð,
Ñÿíÿ ãóðáàí ìàëûì, ìöëêöì, ùÿð íÿ âàð.
Àøûã Ìóñà äåéÿð, ýöë éàíàãëû éàð,
Ñÿí ýÿòèð, ìÿí è÷èì ÷àé ýöëÿ-ýöëÿ.
201
ÂÀÐÌÛ
Àëà ýþçëö, óúà áîéëó Øàùçàäà,
Øàù ñÿíñÿíìè, ñÿíäÿí ãåéðè øàù âàðìû?
Ñÿíè ñåâÿí ìàëû íåéëÿð äöíéàäà,
Ãàøëàðûíäàí þçýÿ ãèáëÿýàù âàðìû?!
Áîéóí ýþðÿí êå÷ÿð úàíäàí ñÿðáÿñÿð,
Äèëèì áèð äÿðéàäû, ñèíÿì áèð äÿôòÿð.
Úàìàëûí àëÿìè åäèá ìöíÿââÿð,
Áóíäàí øÿðàôÿòëè ìåùðè ìàù âàðìû?!
Ãàìÿòèí ùöñíöíÿ ãûëûì èáàäÿò,
Ãàøëàðûí òàüûíà åäèì çèéàðÿò.
Çöëôöíöí ìóéóíäàí ãóðóëñà Ñèðàò,
Ýöíàùêàð Ìóñàéà áèð èðàù âàðìû?!
ÉÀÒÌÛØÄÛÌ, ÝÓØÓÌÀ ÝßËÄÈ ÁÈÐ ÑßÄÀ
Éàòìûøäûì, ýóøóìà ýÿëäè áèð ñÿäà,
Îéàíäûì, ÿéëÿøèá áèð àëèøàí øàù.
Äóðäóì ñàëàì âåðäèì, ìÿí îëäóì àýàù,
Äåäè: íÿ éàòûáñàí, ãöìáåéè-çèíàëëàù?!
Àëëàùûí èçíèéëÿ ìàíà äóð äåäè,
Áóéóðäó Ãÿíáÿðÿ, “áàäÿ âåð” äåäè,
Øÿùàäÿò áàðìàüûí òóòäó, “ýþð” äåäè,
Ýþñòÿðäè áèð úàâàí, åéëÿäè àýàù.
Àýàù îëäóì ìÿí ýþðÿíäÿ éàðûìû,
Óíóòäóì àüëûìû, ùóøè-ñÿðèìè,
Óíóòäóì àüëûìû, ùóøè-ñÿðèìè,
Äåäè: ãîðõìà, ãîðõìà, ìÿíÿì Ñåéôóëëàù.
Ñåéôóëëàù äåéÿíäÿ ìÿí îëäóì áÿëÿä,
Î äÿìäÿ ïàéûíà åòäèì çèéàðÿò,
202
Àüûë ÷ûõäû áàøäàí, îëäóì áèòàãÿò,
Äèëèìäÿ äîëàíäû “ëà èëàùÿ èëëàëëàù”.
Ëà èëàùÿ èëëàëëàù äèëèìäÿ áó ýöí,
Éåðëÿðÿ ëÿíýÿðäè, ýþéëÿðÿ ñöòóí.
×ÿêèá Çöëôöãàðû, àøêàð åòäè äèí,
Ùàããà äîñò îëàíà ýþñòÿðäè èðàù.
Èðàùûíàí ýåäÿí áóëìàç ìöøýöëö,
Áèð èñìèí “ùÿëÿòà”, áèð èñìèí “Âÿëè”.
Úÿáðàéûëûí óñòàäûñàí, Éà ßëè!
Ñèðëÿðèíè êèìñÿ áèëìÿç úàáÿúàù.
Úàáÿúàù äåìÿêäÿ ùàããà àñëàíñàí,
Ïÿðäåéè-ùèúàáäà àëìà áþëÿíñÿí.
Ìåðàúûí éîëóíäà õàòÿì àëàíñàí,
Ñÿíè íåúÿ ÿçèç õÿëã åòäè Àëëàù!
Àëëàùûí øèðèñÿí, þçöí ïèðùöíÿð.
Éàùó äåéèá çèêð åëÿðäè Çöëôöãàð.
Òàìàøàéà äóðäó ýþéäÿ ìÿëÿêëÿð,
Ùöñíöíäÿí äÿðú îëäó íóðè-òÿúÿëëàù.
Íóðó ýþðÿí þìðö ýåäÿð éöç èëÿ,
Íå÷ÿ ãàòàð íÿð-ìàéàñû äöçöëÿ.
Áèð ñààòäà éöç ìèí äÿôòÿð éàçûëà,
Âÿñôèí áàøà ýÿëìÿç âàëëàùè áèëëàù.
Áèëëàùè, ñÿíñÿí âÿñôäÿ àøêàð,
Äÿñòèíäÿ ïàéëàíûð ñàãèéè-êþâñÿð.
Àëÿìè õÿëã åäÿí éà ïÿðâÿðäèýàð,
Ñÿíäÿ ðÿùèì ÷îõäó, Ìóñàäà ýöíàù.
203
ÁÈÐ ÝÖÍ
Êþíöë, àðà äîñòëàðûíû,
Î äà ñÿíè ýÿçÿð áèð ýöí.
Èêè ìèðüÿçÿá ÿéëÿøèá,
Õåéèð-øÿðè éàçàð áèð ýöí.
Åé éöêö òóíú îëàí êèìñÿ,
Íàüäûñû âåú îëàí êèìñÿ,
Íöòôÿäÿí êÿú îëàí êèìñÿ
Äîüðó éîëäàí àçàð áèð ýöí.
Éàçûã Ìóñà åéëÿð äèëÿê,
Áó ãÿì áèçè ãîéìàç ýöëÿê.
Äåìÿäèììè ÷ÿðõè-ôÿëÿê
Áó äþâðàíû ïîçàð áèð ýöí.
Íß ÝÖÍÀÙÛ ÒÅËËÈ ÑÀÇÛÍ
Ìÿúëèñëÿðè àáàä åéëÿð,
Íÿ ýöíàùû òåëëè ñàçûí!?
Ìÿëóë êþíöëëÿð øàä åéëÿð,
Éåêè øÿúÿð, éåêè äÿìèð,
Àðà âóðìóð, éàëàí äåìèð,
Ãàçû êèìè ðöøâÿò éåìèð,
Ôèêðèíè âåðìèð ãÿëÿìÿ,
Çöëöì åéëÿìèð àëÿìÿ,
Ïóëóí âåðìèð ñÿëÿìÿ,
Éîëäàí ÷ûõûá, éîëóí àçìûð,
Èáëèñ êèìè àðà ïîçìóð,
Ìîëëà êèìè úàäó éàçìûð,
204
Ìóñà âÿñôèí ñþéëÿð ñàçà,
Ðóù âåðèð ýÿëèíÿ, ãûçà.
Îõøàìàéûð êÿëÿêáàçà,
ÒßÚÍÈÑËßÐ
ÀÉ ÖÇß-ÖÇß
Àé àüàëàð, ÷åøìèì éàøû ñåë îëäó,
×àëõàíûð ñîíàëàð àé öçÿ-öçÿ.
Ìÿðä ñþçöíö äåéÿð ìÿðäè-ìÿðäàíà,
Íàìÿðä ñàõëàð ñþçöí àé öçÿ, öçÿ.
Íàçëû äèëáÿð ÿëäÿ òóòóá íÿ ñàãû,
Äÿðä ÷ÿêÿíèí íÿ áèìàðû, íÿ ñàüû.
Àëà ýþçëÿð ìÿíÿ åéëÿð íàñàüû,
Êÿú áàõûð, þìðöìö àé öçÿ-öçÿ.
Àøûã Ìóñà äåéÿð, éåòèáäè äÿðäèì,
Ìÿíè áó ãöðáÿòÿ àòûáäû äÿðäèì,
Ñÿêñÿíè, äîõñàíû þòöáäö äÿðäèì,
Èíäè äÿ éåòèøèá à éöçÿ, éöçÿ.
ÄÅ ÁÈÐ ÖÇ, ÁÈÐ ÖÇ
Àðèô îëàí, äèããÿò åëÿ, ôÿùì åëÿ,
Ãþâð åéëÿäè éàðàì äå áèð öç, áèð öç.
Ôÿëÿê ñàëäû ìÿíè ùèúðàí õÿñòÿñè,
Éàòûðàì éàí éåðäÿ äå áèð öç, áèð öç.
Éàðàëûéàì, ÷ÿòèí ãàëëàì áó éàçà,
ßðç åëèéÿì, äÿðäè-äèëèì áó éàçà.
Éåòèð õÿáÿðèìè ýÿðäÿí áÿéàçà,
Ýþðöíñöí ýþçöìÿ äå áèð öç, áèð öç.
205
Àøûã Ìóñà, ñÿíè äÿðä àç àëûìû?
Ýþðöì äö÷àð îëñóí äÿðäÿ çàëûìû!
Äÿðìàíñûç õÿñòÿäÿí äÿðä àçàëûìû?
Ëîüìàí òÿê äåéèðÿì äå áèð öç, áèð öç.
ÄÈÂÀÍÈËßÐ
ÃÀËÌÀÄÛ
Åé ôÿëÿê, ñÿíèí úþâðöíäÿí
Õàíè õàâàí ãàëìàäû.
Íå÷ÿ äàíÿíäÿëÿð ýåòäè,
Ìÿòëÿá ãàíàí ãàëìàäû.
×îõëàðûíûí áàùàðûíû
Äþíäÿðäèí çèìèñòàíà,
Ïîçóëäó áàüè-áÿíþâøÿ,
Ñîëäó ýöëøÿí ãàëìàäû.
Ùÿð êèìÿ êè øÿðáÿò âåðäèí,
Òåç çÿùðèìàð åéëÿäèí.
Çöëìöíÿí éûõäûí åâèíè,
Òàõòûíû òàð åéëÿäèí.
Áåø ýöí õîøáÿõò îëàíëàðûí
Ñîíóí áèìàð åéëÿäèí.
Íÿ õÿñòÿëÿð øÿôà áóëäó,
Íÿ äÿ Ëîüìàí ãàëìàäû.
Êèì èëÿ äîñòëóã åëÿäèí,
Ñþéëÿ ýþðöì, áàøà-áàø!?
Ãÿçÿáèíäÿí õîô åëÿäèì,
Äèäÿì âåðäè ãàíëû éàø,
Ñöìöéöìÿ ëÿðçÿ äöøäö,
Úèñìèìäÿ éàíäû àòàø.
Ãÿùðèíÿ áàø ÿéìÿêäÿí
Ìóñàäà úàí ãàëìàäû.
206
ÌßÐÄ
Õàëèã þçö Ìÿùÿììÿäÿ
Ýþíäÿðäè Ãóðàíû ìÿðä.
Éöç îí äþðä ÿçèç ñóðÿíè,
Îòóç úöç àéàíû ìÿðä.
Ùå÷ êèìñÿäÿí áàêûì éîõäó,
Ñûüûíìûøàì ñöáùàíà.
Ïÿäÿðèìèí ìÿðä îüëóéàì,
Ýÿçèðÿì ìåéäàíû ìÿðä.
Ùÿð êèìÿ êè ìÿí úàí äåäèì,
Úàíû úàíäà ýþðìÿäèì.
Õóäàäà îëàí êÿðÿìè,
Áÿíèíñàíäà ýþðìÿäèì.
Àòàñûíà êÿú áàõàíû
Áèð ìÿêàíäà ýþðìÿäèì.
Íÿçÿð ñàëäûì ñàüà, ñîëà,
Äîëàíäûì ùÿð éàíû ìÿðä.
Ãàôèë îëìà, Àøûã Ìóñà,
Êèì ãàëàúàã äöíéàäà.
Óúà êþíëöí àë÷àã ñàõëà
Ùàâàëàíìà çèéàäà.
Úÿùÿííÿìèí ìàëèêëÿðèí
Ýöíäÿ éöç éîë ñàë éàäà.
Áàüûøëàíàð ýöíàùëàðûí,
Ýþë åéëÿ òîáàíû ìÿðä.
ÃÓÐÁÀÍ ÀÜÄÀÁÀÍËÛ
ÄÎËÀÍÀ-ÄÎËÀÍÀ
Áöëáöë èäèì, ýöëÿ ùÿñðÿò,
Ãàëäûì äîëàíà-äîëàíà.
Áó úàíûìû åøã îäóíà
Ñàëäûì, äîëàíà-äîëàíà.
207
Íÿçÿð ñàë äèäÿì éàøûíà,
Éàíäûì ùèúðàí àòàøûíà,
Ñÿäÿãÿ éàðûí áàøûíà
Îëäóì, äîëàíà-äîëàíà,
×ÿêäèì ôèðãÿò úÿôàñûíû,
Ùà÷àí ñöðäöì ñÿôàñûíû?
Úàí äåéèá, úàí ãàäàñûíû
Àëäûì, äîëàíà-äîëàíà.
Àðòûá äÿðäèì ýöíö-ýöíäÿí,
ßëëè èñÿ þòöá ìèíäÿí.
Ãóðáàí äåéÿð ùÿñðÿòèíäÿí
Þëäöì, äîëàíà-äîëàíà.
ÀÐÀÑÛÍÄÀ
Ñåâäèéèì øàìàìà áÿñëÿð,
Äîëàíàð òàü àðàñûíäà.
Õÿñòÿ äöøñÿì, êþíëöì èñòÿð,
Áèð úöò íàð, áàü àðàñûíäà.
Úàíûì åøã îäóíà éàíäû,
Ñèíÿí íàçáàëûø, éîðüàíäû,
Òöñòöì àñìàíà äàéàíäû,
Áèð ãàðëû äàü àðàñûíäà.
Ãóëà÷ çöëôöíö ùþðñöíëÿð,
Òîâóçòÿê áÿçÿê âåðñèíëÿð,
Ãîé Ãóðáàíû þëäöðñöíëÿð
Ñèíÿíèí àü àðàñûíäà.
208
ÊÞÍËÖÌ
Íÿ ãàëûáñàí ãÿì ÿëèíäÿ,
Öñòö äóìàí îëàí êþíëöì,
Ñó öçöíäÿ ýÿìè êèìè,
Ýÿøò åéëÿéèá äîëàí, êþíëöì!
Åë êþ÷öá, äàëäà ãàëûáñàí.
Þçöíö îäà ñàëûáñàí
Õàðàáà òÿê áîøàëûáñàí,
Íÿäÿí îëäóí òàëàí, êþíëöì?
Ñèíÿíäÿêè êàìàí-îõäó,
Äþâðàí çàëûì, úÿôàí ÷îõäó,
Ãóðáàí äåéèð éåðèí éîõäó,
Àé ñÿðýÿðäàí ãàëàí êþíëöì!
×ÎÁÀÍ ßÔÃÀÍ
ÕÎØ ÝßËÌÈÑßÍ
Áó õîø ýöíäÿ ãÿäÿì áàñûá
Éàðûì, áèçÿ õîø ýÿëìèñÿí.
Éåíÿ ìÿíè éàäà ñàëûá,
Ñûõûáñàí íàçèê áåëèíè,
À÷ ýþðöì úûüà òåëèíè,
Äàíûø þïöì ãîé äèëèíè,
Ýöë ÿêäèì åëëÿð áàüûíäà,
Àøèãÿì éàð ñîðàüûíäà,
Þìðöìöí áó ñîí ÷àüûíäà
209
ÁÅËß ÎËÌÀÇ
Áåëÿ îëìàç, áåëÿ îëìàç!
Åë ìàëûíà òàìàðçûëàð,
Àëÿìÿ ñàëäûíûç àçàð,
Úàí àëûðñûç, à÷ûã-àøêàð,
Õàëãû ñîéóð ãàðàóëëàð,
Êèìèñè úÿëëàäòÿê ãÿñäÿ,
Êèìèñè äÿ êÿìÿðáÿñòÿ,
Äþéìÿ îüëó, àòà öñòÿ,
Éîðüàíû éîõ áöðöíìÿéÿ,
Ãîðõóð ýþçÿ ýþðöíìÿéÿ,
Þéðÿíìèøèê ñöðöíìÿéÿ,
Èíñàôëû îë, à ùþêìöäàð,
×îõ äà ãîëäà ãöââÿòèí âàð,
×îáàí ßôãàí äþçìÿç, àüëàð.
ÝÞÐÌßÑÈÍ
Ùåéô ìÿíèì çÿùìÿòèìÿ,
Ýåò, ñÿíè ýþçöì ýþðìÿñèí.
Ñÿí íàäàíû àäàì ñàíäûì,
Ýåò ñÿíè ýþçöì ýþðìÿñèí.
Þç éàðûíäàí ýåí ãà÷àíñàí,
ßüéàðëàðëà úàíùàúàíñàí,
Âàð-äþâëÿòÿ àëäàíàíñàí,
210
ßôãàí åéëÿð ñÿíÿ íèôðÿò,
Ýþðÿí áóíäàí àëñûí èáðÿò.
Ñåâäèéèí äÿ âàðìûø õÿëâÿò,
ÀÉÐÛËÄÛÌ
Ìöæäÿ äåéèí äöøìÿíëÿðÿ,
Áó ýöí ìÿí éàðäàí àéðûëäûì.
Þç þìðöìöí èíúèñèíäÿí,
Äþâëÿòäÿí, âàðäàí àéðûëäûì.
Ñåëëÿð êèìè úîøóá äàøäûì,
Ùöíäöð ãàéàëàðäàí àøäûì,
Þïäöì, ãóúäóì, ùàëàëëàøäûì,
Ñèíÿñè ãàðäàí àéðûëäûì.
ßôãàí êÿñäè ýöìàíûíû,
Ùàãã åëÿñèí äèâàíûíû,
Î ñàòäû, þç èìàíûíû,
Áèåòèáàðäàí àéðûëäûì.
ÓÑÒÀ ÀÁÄÓËËÀ ÇÎÄËÓ
ÝßËÈÐßÌ ÌßÍ
Àíà ýþçëö, íàçëû äèëáÿð
Äåäè: äóð ýåò ýÿëèðÿì ìÿí.
Äåäèì: àé ãûç, äÿðäèì ÷îõäó,
Äåäè: äÿðìàí áèëèðÿì ìÿí.
Ýþëäÿí ó÷óðäóì ñîíàíû,
Áó éåðäÿ, ãîéäóì áèíàíû,
Ýöíäÿ ýþðäöéöì úàíàíû,
Ýþðìÿéÿíäÿ þëöðÿì ìÿí.
211
Áàü÷àëàðäà áàðûì îëà,
Àëìà, ùåéâà, íàðûì îëà,
Áèð äÿðä áèëÿí éàðûì îëà,
Îíà ãóðáàí îëóðàì ìÿí.
Âÿôàñû îëìàç éàëàíûí,
Àüëû îëìàç ÷îõ ýöëÿíèí,
Àáäóëëàéàì äÿðä áèëÿíèí,
Éöç èë êå÷ñÿ ãóëóéàì ìÿí.
ÂÀÐ ÄÅÌßÊÄÈ
Åë íÿçÿðè öñòöíäÿñÿ,
Ñÿíÿ äþâëÿò, âàð äåìÿêäè
Áàõìà äöøöá äÿí ñàããàëà,
Äàü áàøûíäà ãàð äåìÿêäè,
Êÿú áàõàðñà ñÿíÿ çàìàí,
Äþçìÿëèñÿí îâñàíìàäàí,
Ãÿôÿñäÿñÿ òöëÿê òÿðëàí,
Îéëàüûíäà ñàð äåìÿêäè.
Ôèêèð âåðìÿ ùÿäéàí ñþçÿ,
Øÿôà âåðÿð åëì ýþçÿ,
Áàáàëàðäàí ãàëàí áèçÿ,
Íàìóñ, ãåéðÿò, àð äåìÿêäè.
Øÿð èøëÿðäÿí ýÿë îë ãûðàã,
Ùÿãèãÿò àõòàðàí ãî÷àã,
Ãóëàüûíëà åøèò àíúàã,
Éà ýþçöíëÿ ýþð äåìÿêäè.
Ñÿíÿòêàðûí âàð ùþðìÿòè,
×ÿêìÿç êèìñÿäÿí ìèííÿòè,
Êèìèí îëñà ñÿõàâÿòè,
Ìþâëàì îíà éàð äåìÿêäè.
212
ÉÅÐÈ
Áèð çàìàíëàð àò îéíàäûá,
Ýÿçäè áÿéëÿð áèçèì éåðè.
Åë îéàíäû áó ãÿôëÿòäÿí,
Ùå÷ ãàëìàäû äþçöì éåðè.
Ñÿíèí êèìè âàð êþìÿéèì,
Ùàããäàí äöçÿëäè äèëÿéèì,
Èøûã òàïûáäûð åéíÿéèì,
Éàõøû ñå÷èð ýþçöì éåðè.
Éåðäÿí äóìàí ÷ÿêèëèáäè,
Òîðïàã áèçÿ ÿêèëèáäè,
Ãà÷àã-ãóëäóð ÷ÿêèëèáäè,
Áèð äîëàíûì, ýÿçèì éåðè.
Ãûðäûã áÿéè, òóòäóã õàíû,
Îíëàðäàí ýþñòÿð áèð ùàíû?
Ñÿí ýÿë äèíäèð Àáäóëëàíû,
Éàõøû þòöð ñþçöì, éåðè.
ÍÅÉÍÈÌ
Ìÿí áó äÿðäÿ äþçöì, íåéíèì?
Äöøäöì ãÿìèí äÿðéàñûíà,
Ãÿââàñ îëóì öçöì, íåéíèì?!
Äÿðäèì îëóáäó çèéàäà,
Áèð éåòÿí éîõäóð ôÿðéàäà.
Àðñûç, ãÿìëè áó äöíéàäà
Ùå÷ áèëìèðÿì ýÿçèì, íåéíèì?!
Àáäóëëà äöøöá àçàðà,
Äÿðäè éåòèá ñÿä-ùàçàðà.
Ãîéàí éîõäóð áèð ìÿçàðà,
Þç ÿëèìëÿ ãàçûì, íåéíèì?!
213
ËÀÉÛÃÄÛÌÛ?
Ìÿíèì êèìè áöëáöë îëìàã
Ýöëëÿðèíÿ ëàéûãäûìû?
Àøûüû ñöðýöí åéëÿìÿê
Åëëÿðèíÿ ëàéûãäûìû?
Êþéíÿéèí ùóìàéûí àüû,
Ùÿøéÿñè úÿííÿòèí áàüû,
Ñèíÿìÿ ÷ÿêèðñÿí äàüû,
ßëëÿðèíÿ ëàéûãäûìû?
Åéíèì éàøûí ñèëäèðèðñÿí,
Àáäóëëàíû äèíäèðèðñÿí,
Äèëëÿðèíÿ ëàéûãäûìû?
ÀÐÀÑÛÍÄÀ
Ñÿùÿðäÿí ñÿðâè áîéëóíó
Ýþðäöì áàüëàð àðàñûíäà.
Òöòöíöì ÿðøÿ äàéàíäû,
Éàíäûì éàüëàð àðàñûíäà,
Éàíäûì éåòèðÿí îëìàäû,
Ìÿòëÿá áèòèðÿí îëìàäû,
Þëäöì, ýþòöðÿí îëìàäû,
Ãàëäûì àüëàð àðàñûíäà.
Åøãèí ôèðãÿòèíäÿí ÷àøäûì,
Ãÿçà òóòäó ìÿí äîëàøäûì,
Ìÿúíóí êèìè äàüäàí àøäûì,
Ýÿçäèì äàüëàð àðàñûíäà.
Àáäóëëàéàì, äÿðäèì ÷îõäó,
Ìÿíè ñèðàá åäÿí éîõäó.
Õÿñòÿ äöøäöì äÿðìàí éîõäó,
Íå÷ÿ ñàüëàð àðàñûíäà.
214
ÄÈËÁßÐ
Áèð ÿðçèì âàð ãóëëóüóíà
Àé õàëëàðû ãîøà äèëáÿð.
Õÿñòÿ úàíûì ãóðáàí îëñóí
Ùÿìè ýþçÿ, ãàøà, äèëáÿð.
Àüëàìûøàì ýöëìÿìèøÿì,
Ýþç éàøûìû ñèëìÿìèøÿì,
Ãÿäðèíè ìÿí áèëìÿìèøÿì.
Éåíè äöøäöì áàøà, äèëáÿð.
Ñèéàù çöëôëÿðè êÿìÿíääè,
Éàðûí äîäàãëàðû ãÿíääè,
Äÿðäèìÿíäñÿí, äÿðäèìÿíääè,
Éàøà äèëáÿð, éàøà äèëáÿð.
Àõûð ýþçöí ãàíëû éàøû,
Íÿ ãîùóìó, íÿ ãàðäàøû,
Ãöðáÿò åëäÿ ôàüûð áàøû,
Äÿéäè äàøäàí äàøà, äèëáÿð.
Åéíèì ñÿíñÿí, ãàíûì ñÿíñÿí,
Äèí èëÿ èìàíûì ñÿíñÿí,
Úÿñÿäèìäÿ úàíûì ñÿíñÿí,
ßðêèì ÷àòàð áàøà, äèëáÿð.
Àáäóëëàéàì, ÷îõ àüëàäûì,
Ñèíÿì áàøûíû äàüëàäûì,
Èñìèíÿ äàñòàí áàüëàäûì,
Ýþðöí, ýÿëèá õîøà, äèëáÿð.
215
ÙÖÑÅÉÍ ÁÎÇÀËÃÀÍËÛ
ÝÅÉÈÍÄÈ
Áàùàð îëäó, ÷è÷ÿê à÷äû,
Ýöëëÿð ãûðìûçû ýåéèíäè.
×ûðòûã äÿéäè, öç ãàíàäû,
Õàëëàð ãûðìûçû ýåéèíäè.
Éàðûì éóõóäàí îéàíäû,
Èíúèäè, êöñäö, óñàíäû.
Áàðìàã áàðìàüà äàéàíäû,
ßëëÿð ãûðìûçû ýåéèíäè.
Ìàèëÿì ìèíà ýÿðäÿíà,
Àü áÿäÿíÿ, ýöë ÿíäàìà.
Çöëôöíÿ, ãîéóáäóð õûíà,
Òåëëÿð ãûðìûçû ýåéèíäè.
Ãàø îéíàòäû, ãûéà áàõäû,
Êþíëöìöí åâèíè éûõäû.
Àë ýåéèíäè, ñåéðÿ ÷ûõäû,
×þëëÿð ãûðìûçû ýåéèíäè.
Éàíàãëàðû ýöëäÿí òÿçÿ,
Àüçû ãàéìàã, äèëè ìÿçÿ,
Ùöñåéí, úàíàí ýÿëäè áèçÿ,
Éîëëàð ãûðìûçû ýåéèíäè.
ÁÀØÛÍÀ ÄÎËÀÍÄÛÜÛÌ
Ñÿùÿð-ñÿùÿð ÷ûõ ãàðøûìà,
Äóð, áàøûíà äîëàíäûüûì!
Îüðóí ýþçëÿ, ãûéãàúû áàõ,
Ýþð, áàøûíà äîëàíäûüûì!
216
Òåëëÿðèí äþíöá êÿìÿíäÿ,
Ýþçÿëëÿð îëóá ñÿðìÿíäÿ,
Ãàðà ñà÷û äàë ýÿðäÿíäÿ,
Ùþð áàøûíà äîëàíäûüûì!
Ùöñåéíäÿí àëäûí úàíûíû,
Àïàðäûí äèí, èìàíûíû.
ßñèðýÿìÿ ìöæýàíûíû,
Âóð, áàøûíà äîëàíäûüûì!
ÀØÛÃ ÃßÙÐßÌÀÍ
ÅËËßÐ
Ýÿëèá ÷àòûá éàç àéëàðû,
Êþ÷-êþ÷ îëóá àüûð åëëÿð,
Ùÿð éàíäà ñÿñ-ñÿñÿ âåðèá,
Þòöøöðëÿð òóòè äèëëÿð.
Îáàëàð äöçöëöá éîëà,
Ãÿôëÿ èøëÿð ñàüà, ñîëà,
ßòèð âåðèð íÿðýèç, ëàëà,
À÷ûëûá ãîí÷àëàð, ýöëëÿð.
Ýþçÿëëÿð ýåäèá áóëàüà,
Áàòûáëàð éàøûëà, àüà,
×ûõûáëàð ÿëâàí éàéëàüà,
Ñàéðûøûðëàð ñèéàù òåëëÿð.
Õóáëàð éåðèéèðëÿð ñàíà,
Àëà ýþçëÿð ñóñàð ãàíà,
×àëõàíûð éàøûëáàø ñîíà,
Áóëàíûð äàëüàëû ýþëëÿð.
Ãûçëàð ýÿëèð äÿñòÿ-äÿñòÿ,
Ãÿääè ÿëèô, áîéó áÿñòÿ,
Ãÿùðÿìàí àëûá ãîë öñòÿ,
Õîø ñàç ÷àëûð øöìøàä ÿëëÿð.
217
ÒßÐËÀÍÛÌ
Ýöí-ýöçàðûì äöøäö éàðà,
Ýþçÿë, ùàâàëû òÿðëàíûì.
Ñàãûí, óéìà çàëûì ñàðà,
Áîéëàíûðñàí éàíû-éàíû,
Ýþçëÿðèíèí ìÿí ãóðáàíû,
Î âåðäèéèí ïåéìàí ùàíû?
Àøûã ãîíàã åëÿìÿäèí,
Áèð õîø ýÿëäèí, ñþéëÿìÿäèí,
Áàüðûì áàøûí òåéëÿìÿäèí,
Ýþçÿëëèéèí áèëäèðèðñÿí,
Äîñòëàðûíû ýöëäöðöðñÿí,
Àõûð ìÿíè þëäöðöðñÿí,
Àüðûí àëûì ãîøà êàìàí,
×ÿêäèðìÿ äîñòóíà àìàí,
Èëòèìàñ åëÿð Ãÿùðÿìàí,
ÀØÛÃ ÁÈËÀË ØÀÌÀÕÛËÛ
ÊßÊËÈÊ
Âóðóëìóøàì úàìàëûíà,
Ýÿë äÿðäèìè ãàí, à êÿêëèê.
Ýÿëèí êèìè àéàüûíà,
Ñÿí ãîéìóñàí õûíà, êÿêëèê.
218
Áàøûí éàøûë, ýþçöí ãàðà,
Îõøàéûðñàí íàçëû éàðà,
Ãà÷ìà áèçäÿí óçàãëàðà
Ãàë áó éåðäÿ, ñîíà êÿêëèê.
Ãûø ñîâóøóá éàç ýÿëÿíäÿ,
Ãûç, ýÿëèíëÿð ýöë äÿðÿíäÿ,
Îíëàðà ýÿë ãàðûø ñÿí äÿ,
Ãà÷ìà ìÿíäÿí éàí, à êÿêëèê.
Àçàä äîëàí áèçèì éåðäÿ,
Ñîí ãîéìóøóã ãÿìÿ, äÿðäÿ,
Àøûã Áèëàë ìÿúëèñëÿðäÿ
Íÿüìÿ äåñèí ñàíà, êÿêëèê.
ÞËÄÖÐÄÖ
Ìÿíè áèð ãÿëÿì ãàøëûíûí
Íàçû þëäöðäö, þëäöðäö.
×èéíè õóðìàéû ñà÷ëûíûí
Ñþçö þëäöðäö, þëäöðäö.
Àü ÿëëÿðÿ ùàíà éàõäû,
Çöëôöíö áîéíóìà òàõäû,
Íàç åëÿéèá ìÿíÿ áàõäû,
Ýþçö þëäöðäö, þëäöðäö.
Éàð áàøûíà äîëàíìàçäûì,
Åøã îäóíà ãàëàíìàçäûì,
ßüéàð îëñàéäû éàíìàçäûì,
Þçö þëäöðäö, þëäöðäö.
Äÿðéàëàðäà îëàð àäà,
Ìÿíÿ ýÿëñèí éàðäàí ãàäà,
Áèëàëû éàð, áèð äÿ áàäà,
Äöçö þëäöðäö, þëäöðäö,
219
ÂÀÐ
Öðÿéèìèç ÷è÷ÿêëÿíèð,
Åëèí ÿúÿá úÿëàëû âàð.
Èíäè áèçèì èíñàíëàðûí
Íÿ äÿðäè, íÿ ìÿëàëû âàð.
Íÿëÿð ýþðöð áó ýöí ýþçöì,
×àëõàí, åé èëùàì äÿíèçèì,
Ýöëöð êþíëöì, ñàçûì, ñþçöì,
Íÿ ñîðüó, íÿ ñóàëû âàð.
Éîõäó èçè èíòèçàðûí,
Ýåòäè äþâðö áîðàí, ãàðûí,
Øÿí åëëÿðèí, îáàëàðûí,
Äàñòàí äåéÿí Áèëàëû âàð.
ÌÈÑÊÈÍ ßËÈ
ÀËÌÀ, ÀÌÀÍ
Ïöíùàí-ïöíùàí áàõàí ýþçÿë,
Àüûë áàøäàí àëìà àìàí,
Úàíûì îäà éàõàí ýþçÿë,
Ìÿíè äÿðäÿ ñàëìà, àìàí.
Ãóðáàíàì ãÿëÿì ãàøûíà,
Ñèððèíè âåð ñèðäàøûíà,
Äàüëàíìûø ñèíÿì áàøûíà,
Ìöæýàíûíû ÷àëìà àìàí.
Õóá ñàõëà íàìóñ, àðûíû,
Èñòÿðÿì åòèáàðûíû,
Àòûá âÿôàëû éàðûíû,
Ñåéðàãûáû áóëìà àìàí.
220
Àëûøûðàì áàõ òöñòöìÿ,
Ýÿë àúûãëàíìà öñòöìÿ,
Éàüû úÿëëàä òÿê ãÿñäèìÿ,
Ãÿçÿáëÿíèá äîëìà àìàí.
Ýþðìÿäèì ãàøûí òÿùðèíè,
Äàüûòìà êþíëöì øÿùðèíè,
×ÿêèá ÿüéàðûí ãÿùðèíè,
Äÿðèí ôèêðÿ äàëìà àìàí.
Êèì ñåâìÿç ñÿí êèìè éàðû,
Îëìàéàñàí áèð ýöí ñàéðû,
Ãÿäèðáèëìÿç õàðäàí àéðû
Ãþí÷ÿ ýöëöì, ñîëìà, àìàí.
Áèðúÿ êÿëìÿ äàíûø, ñþéëÿ,
Êàìàíûí áàüðûìà òåéëÿ,
Ýåéèí, ñàëëàí, Ìèñêèí èëÿ,
Çàðàôàòäàí ãàëìà, àìàí.
ÉÀÕÀÍÛ ÄÖÉÌßËßÌß
Ýþçÿëëèéèí ìÿí äåéÿðÿì,
Ýÿë éàõàíû äöéìÿëÿìÿ.
Ãàøëàðûíà áàø ÿéÿðÿì,
Áàü÷àìûçäà áèòÿí ýöëäöð,
Ñà÷ëàðûí ñöñÿí ñöíáöëäöð,
À÷ûõëûõ éàñàõ äåéèëäèð,
Òÿðèôèí âàðäûð ùÿð éàíäà,
Ñþéëÿíèð, äèëäÿ, äÿùàíäà,
Íÿ ñàõëàéûðñàí ïöíùàíäà,
221
Àðàã÷ûíûí éàíà ãîéìà,
Áàüðûìûí áàøûíû îéìà,
Íÿ ëàçûìäûð òèêìÿ äöéìÿ,
Ñÿíñÿí ýþçÿëëÿðèí õàñû,
Ýåéèíèáñÿí òÿð ëèáàñû,
Øàèð åäèð èëòèìàñû,
“Êÿðÿì ñÿíÿ íÿëÿð äåìèø,
Î äèë äîäàüûíû éåìèø”,
Éàõà áÿíäè íåéëÿð ýöìöø,
Ýþçÿëëÿð áàü÷àéà ýåäèð,
Ìÿøóãóíóí áàüðûí äèäèð,
Ìèñêèí ßëè õàùèø åäèð,
ÌÖØÒÀÜÀÌ
Ñöç, éåðè, ãàðàýþç ìàðàë,
Ãÿääè äàëà ìÿí ìöøòàüàì,
Øÿêÿðäÿí øèðèí ñþç ìàðàë,
Ëÿáè áàëà ìÿí ìöøòàüàì.
Åøãèí ñåâäàñû áàøûíäà,
Àøèãÿì ãîúà éàøûìäà,
Ýåéèíèá ñàëëàí ãàðøûìäà,
Éàøûë, àëà ìÿí ìöøòàüàì.
ßùäèíè éåðèíÿ éåòèð,
Ìÿòëÿáèí áèðúÿ áèòèð,
Íàçèê ÿëëÿðèíëÿ ýÿòèð,
Âåð ïèéàëÿ, ìÿí ìöøòàüàì.
222
Ýÿë ýþçöíö ñöçÿ-ñöçÿ,
Äÿðäèìè éåòèðìÿ éöçÿ,
Õîø íþâðàüà, ëàëÿ öçÿ,
Ýöë úàìàëà ìÿí ìöøòàüàì.
Ãàëõ ùàâàëàí òÿðëàí êèìè,
Ìÿí áîéëàíûì ùåéðàí êèìè,
Äÿðääÿí ãàíàí Ëîüìàí êèìè,
Î êàìàëà ìÿí ìöøòàüàì.
Ùÿð âàõò åéëÿ äîñòóíó éàä,
Ìÿëóë êþíëöìö åéëÿ øàä,
Áóðàõìàç àùóíó ñÿééàä,
Ñÿí ìàðàëà ìÿí ìöøòàüàì.
Èëãàðûíà åéëÿ âÿôà,
Éîëóíäà ÷ÿêìèøÿì úÿôà,
Ùÿìäÿì îëàã, ñöðÿê ñÿôà,
Ýöìðàù ùàëà ìÿí ìöøòàüàì.
Êþíöë ìàèë àé ãàáàüà,
Àüëûì àëàí ýöë éàíàüà,
Çÿíÿõäàíà, àü áóõàüà,
Õÿòòè-õàëà ìÿí ìöøòàüàì.
Åøãèí ýþëöíÿ äîëàíäà,
ßùäèíÿ äîüðó ãàëàíäà,
Ìèñêèí ßëèíè ñàëàíäà,
Ãåéëè-ãàëà ìÿí ìöøòàüàì,
ÁßÍÞÂØß
Ìÿí ñÿíÿ òÿðèô äåéÿðÿì,
Áèð íå÷ÿ õàíà, Áÿíþâøÿ.
Ýþçÿëëèéèíè þéÿðÿì,
Ýåäÿð ùÿð éàíà, Áÿíþâøÿ.
223
Ãàøëàðûí áÿíçÿéèð éàéà,
Ñÿíñÿí ýþçÿë, àüúà ìàéà,
Ýÿë ýåäÿê áèçèì ñàðàéà,
Áàõ êÿðÿìêàíà, Áÿíþâøÿ.
Êþêñöí äàüäà ãàðà áÿíçÿð,
Òóðóíúëàðûí íàðà áÿíçÿð,
Ñÿíè ãóúàí ñàðà áÿíçÿð,
Ñûüûí òÿðëàíà, Áÿíþâøÿ.
Úàí ýþðìÿäèì ñÿí ùÿâÿñäÿ,
Äåéèá ýöëöðñÿí àùÿñòÿ,
Äÿðäèíäÿí îëìóøàì õÿñòÿ,
Éåòèð äÿðìàíà, Áÿíþâøÿ.
Äÿð ýÿòèð äÿñòÿ íÿðýèçè,
Ñàíú òåëèí öñòÿ íÿðýèçè,
Áàüûøëà äîñòà íÿðýèçè,
Ìÿðäè-ìÿðäàíà, Áÿíþâøÿ,
Ìèñêèíè ñàëìà àéàüà,
Áîéóì áîéóíà ñàäàüà,
Ãÿáóë ãûëñàí ñÿí ÷ûðàüà,
Îëëàì ïÿðâàíà, Áÿíþâøÿ.
ÃÓÐÁÀÍ ÎËÓÌ
Èøâÿ ñàòàí âÿôàëû éàð,
Ýöë íþâðàüà ãóðáàí îëóì.
Àøèãèíÿ úÿôàëû éàð,
Àü áóõàüà ãóðáàí îëóì.
Ùÿðäÿí-ùÿðäÿí áàõûá ýöëÿí,
Äîñòóíóí äÿðäèíè áèëÿí.
Ýÿðäÿí öñòöíÿ òþêöëÿí,
Çöëôè-òàüà ãóðáàí îëóì.
224
Îðòàã îëìà äÿðäö-ãÿìÿ,
Áàøëàéàã ñþùáÿòÿ, äÿìÿ,
Ýþðöíöð áèð úöò òÿð ìÿìÿ,
Ãîéíó áàüà ãóðáàí îëóì.
Ùÿñðÿò ÷ÿêÿíèí àðà,
Øàíà àë òåëèíè äàðà,
Ãàøëàðû íÿ ÿúÿá ãàðà,
Öçö àüà ãóðáàí îëóì.
Ìÿùÿááÿò éàüûð ýþçöíäÿí,
Øÿêÿð òþêöëöð ñþçöíäÿí,
Ýÿë ñàëìà ìÿíè þçöíäÿí
Ñÿí èðàüà, ãóðáàí îëóì.
Ñÿíñÿí ÿúÿá ýþçÿë èíñàí,
Ãîéìà ýåäÿ èëãàð, èìàí,
Øÿùäè-çÿáàí, øèðèí äÿùàí,
Áàë äîäàüà ãóðáàí îëóì.
Þçö ñöñÿí, ñà÷û ñöíáöë,
Ìèñêèí âåðèá ñÿíÿ êþíöë,
Ýþçÿë úÿìàëû ãûçûëýöë,
Àü éàíàüà ãóðáàí îëóì.
ÇÖËÔÖ
Íàç åëÿéÿí íàçëû äèëáÿð,
Òþê ýÿðäÿíÿ ñèéàù çöëôö.
Ãóìðó òÿê àâàçëû äèëáÿð,
Ñàëëà éàíà ñèéàù çöëôö.
Ñèíÿì öñòöíö äàüëàìà,
Äîñòóíóí éîëóí áàüëàìà,
Úÿëëàä òÿê éàüû ñàõëàìà,
Øèðèí úàíà ñèéàù çöëôö,
225
Öíöì àñèìàíà ÷àòûð,
Ìöæýàíûí ñèíÿìÿ áàòûð,
Ýþð íÿ ãÿäÿð ýþçÿë òóòóð,
Ýöìöø òàíà ñèéàù çöëôö.
Ñÿí îë ÿùâàëûì ñîðóøàí,
Éàíàüûíäà äÿíÿ íèøàí
Ýÿòèðìÿ, ãûëûá ïÿðèøàí,
Äàä àìàíà ñèéàù çöëôö.
Ñÿíèí òÿêè ñîíà òåëè,
Êàôÿð ýþðñÿ äèíÿ ýÿëè,
Âÿñô åëÿéèð Ìèñêèí ßëè,
Éàíà-éàíà ñèéàù çöëôö.
ÀØÛÃ ØßÌØÈÐ
ÄÀÜËÀÐÛÍ
Éàçäà áÿçÿíèð õàëû òÿê,
Éàøûëû, àëû äàüëàðûí.
Ãóçó ìÿëÿð éàéëàüûíäà,
Õîø êå÷èð ùàëû äàüëàðûí.
Âàð íÿðýèçè áÿíþâøÿñè,
ßòÿéèíäÿ ýþé ìåøÿñè,
Îëóð îéíàìàã ïåøÿñè
Åëëè, îáàëû äàüëàðûí.
Áóëàã öñòÿ ýÿëèð íàçëà,
Ãûç ñÿíÿêëÿ, àøûã ñàçëà
Áöëáöëö îõóð àâàçëà,
Ýþçÿë, ñÿôàëû äàüëàðûì.
Àáàä îëóð éàéëàãëàðû,
Õóáàíëàðûí îéëàãëàðû,
226
×îõäó ñîéóã áóëàãëàðû,
Ñÿðèí ùàâàëû äàüëàðûí.
Ãàéàëàðäà êÿêëèê ñÿêèð,
Áóëóä ãàëõûð, éàüûø òþêöð,
Ñèíÿñèíÿ äóìàí ÷þêöð,
Ýöëëö, ëàëàëû äàüëàðûí.
Ñàðûéåðÿ, Õà÷áóëàüà,
Îáà êþ÷öð éàéëàìàüà,
Àðàíëàðäàí áèçèì äàüà
Ýÿëèð ìàùàëû äàüëàðûí.
×îáàíëàðû ÷àëûð òöòÿê,
Ýþé òÿïÿëÿð, ýþçÿë ýþé÷ÿê,
Ýþëöíäÿ ÷àëõàíûð þðäÿê
×àéû ñîíàëû äàüëàðûí.
Êå÷èð éàçû, ýÿëèð éàéû,
Øûðûëòûéëà àõûð ÷àéû,
Ñÿééàäûíà ÷àòûð ïàéû,
Ùàëàë ìàéàëû äàüëàðûí.
Éàðïàüà øåù äöøöð ñÿùÿð,
Ùÿð ãóúàüû áåùèøò òÿùÿð,
Áèíÿëÿðè îëóá øÿùÿð,
Àðòûá úÿëàëû äàüëàðûí.
Ïàéûç ÷þëÿ äöøöá ãûðîâ,
Ãîøãàð Êÿïÿç, ×èëéÿç, Ìóðîâ...
Øÿìøèð ýÿçèð êþêñöíäÿ îâ,
Ùöíäöð ãàéàëû äàüëàðûí.
227
ÉÀËÂÀÐÀ-ÉÀËÂÀÐÀ
Áèð íàèíñàô áèèëãàðà
Ãàëäûì éàëâàðà-éàëâàðà...
Ãàïûñûìà ýåúÿ-ýöíäöç,
Ýÿëäèì éàëâàðà-éàëâàðà...
Ãàøû ãÿëÿì, áîéó øàùáàç,
Ôÿñëè áàùàð, ñèíÿñè éàç,
Ìÿí éîíúóäóì, î åòäè íàç,
Þëäöì éàëâàðà-éàëâàðà...
ßéäèì ÿéèëìÿç áàøûìû,
Ùå÷ äóéìàäû òÿëàøûìû.
Ñåë òÿê àõàí ýþç éàøûìû,
Ñèëäèì éàëâàðà-éàëâàðà...
Øÿìøèðÿì áåëÿ çÿùìÿòëÿ,
Úàíà ýÿëäèì áó ìþùíÿòëÿ.
Áèðúÿ áóñÿ éöç ìèííÿòëÿ,
Àëäûì éàëâàðà-éàëâàðà.
ÕßÑÒß ÁÀÉÐÀÌßËÈ
ÀÜËÀÉÛÁ
Áèð úàâàí þëöáäö ãöðáÿò äèéàðäà,
Âÿòÿíèí òîðïàüû, äàøû àüëàéûá.
Áèð áàü ñàðàëûáäû áàùàð ÷àüûíäà,
Àãèë íàëÿ ÷ÿêèá, íàøû àüëàéûá.
Íÿ óúóçìóø áó äöíéàíûí âÿôàñû,
Áèð þìðöí éîõëóüó, áèð åëèí éàñû.
Äóìàíäàí ýåéèíèá ìàòÿì ëèáàñû,
Ãîúàìàí äàüëàðûí áàøû àüëàéûá.
228
Àòàëûã íèééÿòè éåòìÿìèø ñîíà,
Ö÷ êþðïÿ òàëåéè éàõûëûá øàìà,
Êèøíÿéèá áóëóäëàð, òóòóëóá ñÿìà,
Òþêöëöá ýþçöíöí éàøû, àüëàéûá.
Áàéðàìÿëè, ñÿí äÿ, “èýèäÿì”, – äåéÿ,
×îõ äà áåë áàüëàìà íàìÿðä ôÿëÿéÿ,
“Ìÿíÿì” – äåéÿíëÿðè ñàëûá ëÿðçÿéÿ,
×îõëàðûíû ãÿëÿì ãàøû àüëàéûá.
ÄÀÐÛÕÄÛÌ
Ñÿí ìÿíèì ïþùðÿìñÿí èëê áàùàðûìäà,
Çþâãöíö éàøàòäûí àðçóëàðûìäà,
Øèìøÿêëÿð ñàéðûøäû öììàíëàðûìäà,
×àõûøûí éàäûìà äöøäö, äàðûõäûì.
Þòÿí ýöíëÿðèìèç êå÷èëäè áèð-áèð,
Âöñàë ÷àüëàðûìûç ñå÷èëäè áèð-áèð.
Ìÿùÿááÿò âÿðÿãèì à÷ûëäû áèð-áèð,
Íàõûøûí éàäûìà äöøäö, äàðûõäûì.
Ãàéüûëàð ýþëöíäÿ éîðäóì þçöìö,
Ñÿíèí õÿéàëûíäàí ñîðäóì þçöìö,
Éåíÿ ýþçëÿðèíäÿ ýþðäöì þçöìö,
Áàõûøûí éàäûìà äöøäö, äàðûõäûì.
Ýåúÿëÿð äàéàíûá éîðüóí, àùÿñòÿ,
Äîüìà áàëàìûçûí áåøèéè öñòÿ,
Þç àíà ëàéëàíû èëêèí ùÿâÿñäÿ
Îõóøóí éàäûìà äöøäö, äàðûõäûì.
Áàéðàìÿëè ýÿçÿð Ìÿúíóíñàéàüû,
Ìÿòàíÿòäèð éàìàí ýöíöí äàéàüû.
Ñèíÿìäÿ ãàéíàäû åøãèí áóëàüû,
Àõûøûí éàäûìà äöøäö, äàðûõäûì.
229
ÊÞÍÖË
Èøèíäÿ ñàéûã îë, ñþçöíäÿ êàìèë,
Àðèôëÿð è÷èíäÿ ñþéöëìÿ, êþíöë!
Ãîé ñÿíè ãàíàíëàð òÿðèô åéëÿñèí,
Íàäàíëàð äèëèíäÿ þéöíìÿ, êþíöë!
Áÿõø åòñÿ òÿáèáÿ íå÷ÿ ìèí áàðàò,
Ýÿðÿê ìöõÿííÿòÿ áóëìàñûí íèúàò.
Íÿ ÷îõ çàëûì îëóá êèìñÿíè àüëàò,
Íÿ ÷îõ çÿëèë îëóá äþéöëìÿ, êþíöë!
Äöíéà àðñûçûíäû, ùèúðàíû òÿðýè,
Éà øàù îë, éà ãóë îë, éîõ åëÿ ôÿðãè..
Áàéðàìÿëè áèð ãîíàãäû ýåäÿðýè,
Íàìÿðä ãàáàüûíäà ÿéèëìÿ, êþíöë!
ÌßÍ ÑßÍÈ ÝÞÐÄÖÌ
ßçÿëäÿí áàü÷àñûç áèð áàùàð èäèì,
Äöíéàéà ñûüìàéàí èíòèçàð èäèì,
Ìÿúíóíëàð åâèíäÿí ÷îõ êÿíàð èäèì,
Óéäóì áó ôÿðéàäà, ìÿí ñÿíè ýþðäöì.
Èíñàíà òÿñàäöô ýÿëÿð ãÿôëÿòÿí,
Àüëàéàð ãÿôëÿòÿí, ýöëÿð ãÿôëÿòÿí.
Àëäû éåð öçöíö ñóëàð ãÿôëÿòÿí,
Áó ñîíñóç äÿðéàäà ìÿí ñÿíè ýþðäöì.
Èíäè êå÷ìÿñÿ äÿ þìöð íÿøÿëè,
Åøãèìèçèí ãîé ñþíìÿñèí ìÿøÿëè.
Áàéðàìÿëè äöøÿð, åøãÿ äöøÿëè,
Ùÿð ýåúÿ ðþéàäà ìÿí ñÿíè ýþðäöì.
230
ÍÈØÀÍßÄÈ
Ùöñíöí òàìàøàäû, àé ìèíà ýÿðäÿí,
Úàìàëûí øþâãöíÿ àé íèøàíÿäè.
Àøûãñûç, ÷àëüûñûç, ìåéñèç, ìÿçÿñèç
Ñÿí îëàí ìÿúëèñäÿ òîé íèøàíÿäè.
Ìÿòëÿáèì øèðèíäè äèëëÿðèí êèìè,
Òÿáèì ÷îõ íàçèêäè ÿëëÿðèí êèìè,
Êþíëöì ïÿðèøàíäû òåëëÿðèí êèìè,
Ãàøëàðûí òàüûíà éàé íèøàíÿäè.
Áàéðàìÿëè äÿðäè ïöíùàíäà ÷ÿêÿð,
Ùþêìöíëÿ ãàïûíäà èøëÿðÿì íþêÿð.
Èíñàôûí, ìöðâÿòèí éîõäóìó ìÿýÿð?
Ýþçëÿðèì éàøûíà ÷àé íèøàíÿäè!
ÎÕÓÌÀÃËÀ ÁÖËÁÖË ÎËÌÀÇ ÑßÐ×ßËßÐ
Îõóìàãëà áöëáöë îëìàç ñÿð÷ÿëÿð,
Áóäàã êþëýÿñèíäÿ äàëäàëàíñà äà.
Àñëàíûí þç àäû, þç ùöíÿðè âàð,
Òöëêöëÿð éåêÿëèá ëîâüàëàíñà äà.
Éöç äÿ ãöððÿëÿíñÿ, òîõ äóðà áèëìÿç,
Åëÿ ýÿðäÿí ÷ÿêèá, øàõ äóðà áèëìÿç
Èòèðÿð àüëûíû, ÷îõ äóðà áèëìÿç,
Ãàðòàë ãàéàñûíà ãàðüà ãîíñà äà.
Áàéðàìÿëè, áàòìà ãÿì äÿðéàñûíäà,
Ýÿäàíû ýþðñÿí äÿ áÿé ëèáàñûíäà.
Ùÿð êÿñèí àäû âàð åë àðàñûíäà,
Íàäàíëàð àðèôè íàøû ñàíñà äà.
231
ØÈÐÈÍÄÈÐ
Åøèò ñþçëÿðèìè, ÿçèç ãàðäàøûì,
×àðÿñèç õÿñòÿéÿ äÿðìàí øèðèíäèð.
Íÿ øþùðÿò èñòÿðÿì, íÿ âàð, íÿ äþâëÿò,
Ñÿàäÿò íÿüìÿëè áèð íàí øèðèíäèð.
×îõäóð ìÿðä èýèäè, íàçëû àôÿòè,
Áàø òóòóð øàèðè, ñåâèð ñÿíÿòè.
Òöêÿíìÿç äàñòàíû, ñþçö, ñþùáÿòè,
Ýþé÷ÿíèí ëÿùúÿñè éàìàí øèðèíäèð..
Õÿéàëûì éåíìÿìèø àñèìàíûíäàí,
Äîéóíúà è÷ÿðÿì íàìÿðä ãàíûíäàí,
Õÿñòÿ Áàéðàìÿëè êå÷ÿð úàíûíäàí,
Ýÿë áèçèì åëëÿðÿ, ìåùìàí øèðèíäèð.
ÉÀÕØÛÄÛÐ
Úàí ãóðáàí åéëÿñÿí, ëàéèãäèð, éåíÿ
Î ýþçÿë ãÿäðèíè áèëñÿ, éàõøûäûð.
Äîäàãëàðû ãþí÷ÿ, éàíàüû ëàëà,
Ùÿð ýöí ñÿíÿ ãîíàã ýÿëñÿ, éàõøûäûð.
Áèð ìÿðìÿð ñèíÿëè, áèð ìèíà ýÿðäÿí,
Ñÿíëÿ öëôÿò ãûëà, îòóðà ùÿðäÿí,
Êöñöá áàðûøìàãäàí, íàçäàí, ãÿìçÿäÿí,
Øèðèí-øèðèí äåéèá-ýöëñÿ, éàõøûäûð,
Áèâÿôà ÿëèíäÿ òåç ãîúàëûíúà,
Ãÿäèðáèëìÿç öìèäèíÿ ãàëûíúà,
Áÿäÿñèë ýþçÿëÿ öðúàù îëóíúà,
Õÿñòÿ Áàéðàìÿëè þëñÿ, éàõøûäûð.
232
ÉÅÍß ÑßÍ ÎËÄÓÍ
ßùñÿí ãåéðÿòèíÿ, àíàì ýÿëèíè,
Äàð ýöíäÿ âÿôàëû éåíÿ ñÿí îëäóí.
Ñîí àääûìäà ìÿíèì ìÿüðóð êþíëöìöí
Ìÿãñÿäè, àìàëû éåíÿ ñÿí îëäóí.
Àäûíû êþêñöíäÿ áÿñëÿéÿí äÿ ìÿí,
Ùÿðäÿí èíúèéÿí äÿ, ñÿñëÿéÿí äÿ ìÿí.
Áó åøãèí éîëóíäà áöäðÿéÿíäÿ ìÿí,
ßùäèìèí êàìàëû éåíÿ ñÿí îëäóí.
Ñÿíèí âàðëûüûíäà àäè ùÿéàòàì,
Ñîíñóçëóã è÷èíäÿ áèð êàèíàòàì.
Éóõóìà ýèðìèøäè ìöãÿääÿñ àòàì,
Îíóí èëê ñóàëû éåíÿ ñÿí îëäóí.
Ùÿñðÿòè âàð ñÿíäÿí óçàã êþíëöìöí,
Ãàéüûëàð åâèíäÿ ãîíàã êþíëöìöí.
Çöëôöí çÿíúèðèíÿ äóñòàã êþíëöìöí
Àðçóñó, õÿéàëû Éåíÿ ñÿí îëäóí.
Êèì âåðñÿ þìðöíö áèð òÿìèç àäà,
Ìÿùÿááÿò éîëóíäà ãàëìàç ïèéàäà.
Äåäèí: – Áàéðàìÿëè òÿêäè äöíéàäà,
Áÿõòèìèí èãáàëû éåíÿ ñÿí îëäóí.
ÄÀÜËÀÐ
Áàùàð ôÿñëè ÿêñèëìÿéèð
Ýöíåéëÿðäÿí ëàëà, äàüëàð.
Êàø êè åëÿ áó ýþçÿëëèê
Ñÿíäÿ ùÿð âàõò ãàëà, äàüëàð.
Äÿðÿëÿðäÿí êå÷ÿì áèð-áèð,
Ýÿçÿì, ñþùáÿò à÷àì áèð-áèð,
233
×åøìÿëÿðäÿí è÷ÿì áèð-áèð,
ßëèìäÿ ïèéàëà, äàüëàð.
Éåíÿ íÿ ìöääÿòäÿí áÿðè,
Äîëàíäûãúà áó éåðëÿðè,
Öðÿê èñòÿð, ßëÿñýÿðè
Ñÿíäÿí õÿáÿð àëà, äàüëàð.
Êÿñìÿ êþíëöìäÿí ýöìàíû,
Ãóðáàíûí, Íÿúÿôèí ùàíû!?
Âÿòÿíäÿí Íîâðÿñ Èìàíû
Òÿêìè ñàëäûí éîëà, äàüëàð!?
Áàéðàìÿëè äåéÿð ýåð÷ÿê,
Áèð äÿðìàíäû ùÿð úöð ÷è÷ÿê.
Âÿôàí âàðñà, ýÿë ÿíúàì ÷ÿê
Áó ïÿðèøàí ùàëà, äàüëàð.
ÁÈÐÑÈ Íß
Àøèãëÿðäÿ ö÷ øåé úÿì ýÿðÿê îëñóí,
Áèðñè ñàçäû, áèðñè ñþçäö, áèðñè íÿ?
Îüðóëóã åòìÿñèí øàèðÿì äåéÿí,
Øåèð éàçñûí ñèíÿñèíäÿí áèðñèíÿ.
Áàüáàí îëóá áàü÷à ñÿí ÿýÿð ÿêñÿí,
Áÿñëÿéÿñÿí, áåúÿðÿñÿí ýÿðÿê ñÿí.
Éàõøû äîñòà éàìàí ýöíäÿ ýÿðÿêñÿí,
Ãèéìÿò ãîéñàí áó ñþçëÿðèí áèðñèíÿ.
Áàéðàìÿëè àíëàìàçû íÿ äàíëàð?
Ùÿðúàéûëàð íÿ åøèäÿð, íÿ äÿ àíëàð!
Äèíÿ áèëìÿç ìåéäàíûìäà íàäàíëàð,
Éåð àõòàðàð ùÿð ýþðÿíäÿ áèð ñèíÿ.
234
ÑÀÉÀÑÀÍ
Ìÿðä èýèäëÿð íÿ íèøàíäà áÿëëèäè,
Àðèôñÿíñÿ, ýÿðÿê äîüðó ñàéàñàí.
Ñÿõàâÿòäÿ, øöúàÿòäÿ àä àëà,
Ìÿí ñþéëÿéèì, ñÿí àñòàúà ñàé àñàí.
Ùàëàëñàíñà, âåðìÿ þìðöí íÿ áàäà,
Íÿ øÿðàá ÷ÿê, àë ÿëèíÿ íÿ áàäÿ,
Ïèñ àäàìà éþí ÷åâèðìÿ íÿáàäÿ,
Áèíàìóñó, íàíÿúèáè ñàéàñàí.
Áàéðàìÿëè, ÿçáÿð åéëÿ, îõó íàí,
Ãÿì ëÿøêÿðè äÿëäè áàüðûì îõóíàí.
Åé òàëåéè èëàùèäÿí îõóíàí,
Ýåäÿðýèñÿí, ýöíëÿðèíè ñàéàñàí.
ÍÎÂÐßÑ ÈÌÀÍ
ÀÉ ÌÀÐÀË
×àðõû-ôÿëÿê ìÿíè éàìàí îõëàéûá,
Àõûð éàðàëàðäàí ãàíûì, àé ìàðàë!
Ìÿí äÿ ñÿíèí êèìè éàìàí äÿðäëèéÿì,
Èíèëäÿìÿ, ÷ûõäû úàíûì, àé ìàðàë!
Òèôèë èêÿí óñòàä îëäóì äöíéàäà,
Áèð Øèðèíÿ Ôÿðùàä îëäóì äöíéàäà,
×þë-áèéàáàí, ñÿùðàäà îëäóì äöíéàäà,
Éîõäó åëèì, íÿ ìÿêàíûì, àé ìàðàë!
Ýþé÷ÿ ñàêèíèéÿì, àäûìäû Èìàí,
Êþíëöì ÷îõ ñûíûãäû, ùàëûì ïÿðèøàí.
Ùÿð íÿ êè ñèððèì âàð, åéëÿäèì áÿéàí,
Äåäèì ñàíà ùÿð íèøàíûì, àé ìàðàë!
235
×ßÒÈÍÄÈ
Ýÿëäè ìÿùÿððÿìëèê, êÿñäè ãàáàüû,
×ûõìàã îëìàç áèð êÿíàðà, ÷ÿòèíäè.
Èñòÿêëè ãîùóìëàð, âÿôàëû äîñòëàð,
Ñèçäÿí óçàã äöøñÿ àðà, ÷ÿòèíäè.
Ìÿëóì êþíëöì äöøöá ãÿì äÿðéàñûíà,
ßðèäèð úèñìèìè íàð ùàâàñûíà.
Ýÿðÿêäè, ÿéëÿøÿì ßêáÿð éàñûíà,
Àüëàìàñàì ßëÿìäàðà, ÷ÿòèíäè.
Ùÿð àí çèêðèìäÿäè îë øàùè-ÿáðàð,
Áàùàð áóëóäó òÿê éàø åéëÿðÿì úàð.
Ùÿñðÿòèí ÷ÿêèðÿì, áèð ñÿôÿðèì âàð,
Îðäà îëìàã öçö ãàðà, ÷ÿòèíäè.
Ìÿòàùûì äöððäö, àëàí éîõ ñàòàì,
Ùöñåéíè-øÿùèäèí ìàòÿìèí òóòàì.
Îüóë éîëó ýþçëÿð áèíÿâà àòàì,
Ùÿñðÿò ÷ÿêÿð î áè÷àðà, ÷ÿòèíäè.
Áó äöíéàíû ýþðÿí, þçöí þéìÿñèí,
Éàðàëû ãÿëáèìÿ åëëÿð äÿéìÿñèí.
Òàíðû ùå÷ êèìñÿäÿí íÿçÿð ÿéìÿñèí,
Äöøñÿ Èìàí êèìè äàðà, ÷ÿòèíäè.
ÄßÐÄ ÖÇ ÂÅÐÈÁ,
ÍÈÒÃÈÌ ÑÞÉËßÐ ÊÀËÀÌÛ
Äÿðä öç âåðèá, íèòãèì ñþéëÿð êàëàìû,
Áÿëêÿ, ñþçöì éàòàíëàðû îéàäà.
Ñÿñ ýÿëñÿ ýóøóíà, àëàð ñàëàìû,
Êèøè ýÿðÿê áàõñûí äîñò èëÿ éàäà,
Ãÿëáè äîüðó îëàí êå÷ÿììÿç öçäÿí,
Èíñàí ÷îõ èíúèéÿð òÿíÿëè ñþçäÿí.
Áèãåéðÿò îüóëäàí, áèíàìóñ ãûçäàí,
Ñîíñóçëóã éàõøûäû ôàíè äöíéàäà.
236
Òÿðáèéÿ ýÿðÿêäè àòà-àíàäàí,
Ìÿðèôÿò ëàçûìäû ÿââÿë áèíàäàí.
Éöç äÿ úÿùä åéëÿñÿí, îëàðñàí íàäàí,
Õèäìÿòèí îëìàñà êàìèë óñòàäà.
Þçýÿ çÿùìÿòèíäÿí äþâëÿò, âàð îëìàç,
Êèìñÿéÿ áèð çÿððÿ õåéèð-êàð îëìàç.
Êàñûáëûüû êèøè ö÷öí àð îëìàç,
Áó øÿðò èëÿ äîüðó ÷ûõà öãáàäà.
Àðèô îëàí, ùóø âåð ñÿí áó ñþçëÿðÿ,
Íàìÿðä ùÿð áÿëàíû ýÿòèðÿð ñÿðÿ.
Êèìäè ñÿééàù îëóá äöøÿ ÷þëëÿðÿ,
Èìàí êèìè ýÿçÿ äÿðèí äÿðéàäà.
ÝÞÐÖÍÖÐ
Ùÿéàò áèð äþâðàíäû, èêè öçëöäö,
Ãàðàñû ýþðöíöð, àüû ýþðöíöð.
Ùÿð ñþçöí, ñþùáÿòèí þç ìÿãàìû âàð,
×öðöéö ýþðöíöð, ñàüû ýþðöíöð.
Áèð áàðëû áàã÷àéäûì, áàðûì êÿñèëäè,
Âàõòñûç õÿçàí ÿñäè, êàðûì êÿñèëäè.
Âÿòÿíèìäÿí åòèáàðûì êÿñèëäè,
Ãöðáÿò åëëÿð ìÿíÿ éàüû ýþðöíöð.
Íþâðÿñ Èìàí ùàãäàí èñòÿð ïàéûíû,
Äÿðäÿ äöøñöí ìöõÿííÿòè, õàéûíû.
Éåìÿ ÷þðÿéèíè, è÷ìÿ ÷àéûíû,
Íàìÿðä ñóôðÿñèíäÿ àüû ýþðöíöð.
ÂÀÐ
Åé ìÿëÿê ñèìàëûì, ãÿääè ìèíàëûì,
Î ñÿðõîø áàõûøäà ÿëàìÿòèí âàð.
Èñêÿíäÿð úÿëàëëûì, ùàòÿì ñÿõàëûì,
Åøãèíäÿí áàøûìäà ãèéàìÿòèí âàð.
237
Äèëèìèí êÿëìÿñè àéåéè-Ãóðàí,
Òåëèíÿ ñàäàüà âàðûìäû áèð úàí.
Éàðàøûð øÿíèíÿ áó ýöëëè-úàùàí,
Éóñèôè-Êÿíàíà øÿáàùÿòèí âàð.
Äÿùàíûí ÷åøìÿéè-Àáè-Ñÿëñÿáèë,
Âåðèá ãöäðÿòèíäÿí úàááàðö úÿëèë.
ßäàëÿòäÿ ñÿíñÿí, ñþéëÿðñÿí äÿëèë,
Ìÿùøÿðäÿ ìþìèíÿ øÿôàÿòèí âàð.
Éöç äåñÿì âÿñôèíè, ýÿëìÿç ùåñàáà,
Úÿáèíèí – òÿøáåùäè ãþâñåéíèãàáà.
Ãÿäÿìèíäÿí þïÿí áàòàð ñÿâàáà,
Éàçûëìûø, ñèíÿìäÿ ùåêàéÿòèí âàð
Ñÿíè õÿëã åéëÿéèá ãàäèðè-ñöáùàí,
Úÿìè ýþçÿëëèéèí íèøàíáàíèøàí.
Ïÿðòþâö úàìàëûí øþâêÿòè-ðèçâàí,
Èìàí òÿê ãóëóíà ùèäàéÿòèí âàð.
À ÉÀÐÀ, ÌßÍÄßÍ
Âàõò äîëàíäû, ýÿëäè êå÷äè çàìàíà,
Íèéÿ îë ÷ÿêìÿäèí, à éàðà, ìÿíäÿí?
Íÿ ÿúÿë ýÿëìÿäè, éåòèøÿì úàíà,
Íÿ õÿáÿð ýåòìÿäè à éàðà ìÿíäÿí.
Úàí äåéÿí Ôÿðùàääû, Øèðèí äàùà íÿ,
ßñá ÿëèíäÿ ñþéëÿð øèðèí äÿù àíà.
Ýÿëèáäè ëÿáëÿðèí øèðèí äÿùàíà,
Ýþðìöøÿì ëÿççÿòèí, à éàð, ÿìÿíäÿí.
Èìàí ãÿëÿì ÷àëûð íÿ õîø ñÿôàäû,
Íÿ íèçàì éîõóìäó, íÿ õîø ñÿô àäû.
Ïÿðèøàí õÿéàëûì íàõîø ñÿôàäû,
Õàèí áÿä ãàíäûðàð à éàðà ìÿíäÿí.
238
ÃÀËÀ, ÉÀÐ, ÃÀËÀ
(äîäàãäÿéìÿç)
Íÿ êå÷äè úÿñÿäèí ÷ÿòèí ÷ÿíýÿëÿ,
Ýÿð úàíûí àòàøà ãàëà, éàð, ãàëà.
Ùÿñðÿòèíäÿí äÿðäèí éàçàí äàë-äàëà,
×ÿêÿð ñÿíèí òÿêè ãàëà, éàð, ãàëà.
Èýèä ýèðñÿ, úÿíý è÷èíäÿ àò àëàð,
Õÿäÿíýèíè úÿíý è÷èíäÿ àòàëàð.
×ÿêÿð äÿðä ÿùëèíèí äÿðäèí àòàëàð,
×ÿòèíäè çèíäàíäà ãàëà, éàð ãàëà.
×àðõ ùÿðëÿíäè, ãàðà ýÿëäè ñÿíÿ éàç,
Õÿòàëû ýÿðäèøäÿí àõòàð ñÿí àé àç.
Íîâðÿñ Èìàí äÿðäèí äåñèí ñÿíÿ, éàç,
Ùÿñðÿòè ñèíÿíäÿ ãàëà, éàð, ãàëà.
ÑßÍßÌ, ÀË
Àé òÿçÿ øàùáàçûì, ùÿì ñÿðâíàçûì,
Ãóëëóüóíà áèð ÿðçèì âàð, Ñÿíÿì, àë!
Éîëóíäà ñàäàüà úàíäû íèéàçûì,
Ëàéèã äåéèë ãóðáàí êÿñèì ñÿíÿ ìàë.
Ýþòöðìöøÿì ÷îõ ñàüàëìàç éàðà ìÿí,
Ãÿì ÷ÿêÿðìè ëÿáëÿðèíäÿí, éàð, ÿìÿí?!
Ëàéèã îëñàì ãóëëóüóíäà éàðà ìÿí,
Ýåéäèðÿðèì àë öñòöíäÿí, Ñÿíÿì, àë.
Íîâðÿñ Èìàí, ýöíöí ýÿëäè íÿ ðàïàë
Áàä ÿñäè, çèìèñòàí îëäó íÿ ãàðà.
×ÿðõû-ýÿðäèø éåíÿ ÷àëäû íàüàðà,
Àé, Ýöí êÿìÿíä àòäû, ãóðäó ñÿíÿì àë.
239
ÌÖÍÄßÐÈÚÀÒ
Áèð íå÷ÿ ñþç . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Âÿñôè ùàëëàð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Ëàéëàëàð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Îõøàìàëàð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
Áàéàòûëàð. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Ùîëàâàðëàð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
Ñàéà÷û ñþçëÿð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
ÕÀËÃ ÌÀÙÍÛËÀÐÛ
Éàðàëû äóðíàì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
À úåéðàí áàëàì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
Úàí íÿíÿ! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
Ìàðàëûéàì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
Î õàë íÿ õàëäû . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
Áèçÿ íèéÿ ýÿëìèðñÿí? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
Ñàíäûüà ýèðñÿì íåéëÿðñÿí? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
Éàëâàðà-éàëâàðà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
Ýåäÿðÿì Åëõàíà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
Àé íèýàðè-ìÿí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
Åâëÿðèíèí àëòû ãàéà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
Äàüëàðà ÷ÿí äöøÿíäÿ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
Ñîíà õàíûì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
Àëìàäÿðÿí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
Áóëàõäàäû. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
Ñàìîâàðà îä ñàëìûøàì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
Áåëÿ íàç îëìàç, îëìàç . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
Òåëëè éàð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
Àëëàì, ñàòàðàì. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
Ãàðàýþç . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
Ñÿíÿ ãóðáàí. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
Äóð ýåäÿê . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
Áèð áóñÿ âåð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
Àìàí, îâ÷ó! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
Àìàí íÿíÿ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
Ýåäÿê ýÿçÿê áàü÷àäà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
Òåëëî. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
Ãîé ýöëöì ýÿëñèí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94
Ýþçÿëèì ñÿíñÿí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94
Åâëÿðè âàð õàíà-õàíà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
240
Äàüëàð ýþçÿëè . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
Áÿíþâøÿ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
Ñÿíäÿí ìÿíÿ éàð îëìàç . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Ãàëàëû . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Àíàúàí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
Ýèðäèì éàðûí áàü÷àñûíà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
Àé ãàäàñû . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
Ñÿíÿ ñþçöì âàð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
×àë îéíà. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
Ö÷ ýöë . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
Ñàðû áöëáöë . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
Êå÷ìÿ ìÿíäÿí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102
Ñîíà áöëáöëëÿð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
Ñàðû ýÿëèí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
Ö÷ òåëëè äóðíà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104
Ãàðà òåëëÿð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
Àëìàíû àòäûì õàðàëà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
Áÿù-áÿù. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
Ýöë à÷äû . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
Àé ãûç, êèìèí ãûçûñàí?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
Ñóäàí ýÿëÿí ñöðìÿëè ãûç . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
Áöëáöë . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
Àé áöëáöëëÿð. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
Óúà äàüëàð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109
Óúà äàüëàð áàøûíäà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110
Àïàðäû ñåëëÿð Ñàðàíû. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110
Àé áÿðè áàõ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
Õóìàð îëäóì. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112
Ùÿñèðè áàñìà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112
Ñöñÿí ñöíáöë . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113
Íèéÿ áàëà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
Ãàðàýèëÿ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
Åëÿ áÿíäÿì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115
ÃßÙÐßÌÀÍËÛÃ ÍßÜÌßËßÐÈ
“Êîðîýëó”äàí
Ìÿíèìäè . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116
Äþéöø îëìàñûí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116
Ýÿëñèí. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
Éàüûëàð áàüðûíû ÿçÿð Êîðîüëó . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
Ìåéäàíà ýèðÿíäÿ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118
Ìåéäàíäàí ìÿíè . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118
241
Ñóëòàíûì. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
Äàüëàð ãîéíóíäà, ãîéíóíäà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
Áèð éàíà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120
Áó ýöí äàâà ýöíöäö . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120
Ùîéäó, äÿëèëÿðèì, ùîéäó . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121
Ýÿðÿêäè . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121
Ìÿðä îëó . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122
Ìèíäèì ãûðàòûí áåëèíÿ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122
Ñèç î éàíäàí, ìÿí áó éàíäàí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123
Ýöíäö áó . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123
Ùîéäó . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124
Ìåéäàí áàøûíà. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124
Äàüëàð ãîéíóíäà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125
Ãÿíèì öñòÿ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126
Ìÿðä äàéàíàð. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126
Îëñóí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127
Ãî÷ Êîðîüëó . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127
Îëà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128
Ãûðàò, ýÿë.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129
Ìÿíÿì. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130
Ãÿçÿáëÿíìÿ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130
Îëàéäû . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131
Áÿíçÿðñÿí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132
Âàðìû . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132
Ãîéìàðàì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133
Íèéÿ äþíäö . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134
“Ãà÷àã Íÿáè”äÿí
Ãàçàìàò èñòèäè . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135
Òöôÿíýè ùàâàäà îéíàäàí Íÿáè . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135
Áàú àëàð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136
Ãèñàñ àëûáäû . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136
Àé ãî÷àã Íÿáè. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137
Áó äàâàäàí ãóðòàðñà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138
Äèâàíû äàëûíúà îéíàäàí Íÿáè!. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138
“Ñÿòòàðõàí”äàí
Îëäóí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139
Ýåäèì ìÿí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140
Äåéèá ýÿëìèøÿì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141
Îëñóí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141
Àçÿðáàéúàí úàâàíëàðû . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142
Ýÿëñèí. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142
242
À÷ûëñûí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143
Ýèðèí ìåéäàíà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143
Ýÿðÿê . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144
ÀØÛÃ ØÅÐÈ
Ãóðáàíè
Äîëàíà-äîëàíà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145
Ýöëÿ, ýöëÿ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145
Òåç-òåç. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146
Îëìàç. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146
Àëëàòäû ìÿíè. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147
Ýÿëäèì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147
Àëäûüûì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148
Ýÿëèðÿì ìÿí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148
Ïÿðèì ýÿëñèí. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149
Éåòèðìÿñèí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149
Äèëáÿð. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150
Ýÿç áóðàëàðäà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151
Îëìàç. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151
ßéëÿíìÿç . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152
Ìÿíè. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152
Ýåòäè . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153
Éàð ýÿëäè . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153
Àù-çàðûíàíäû . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154
Ìÿçÿ äàüû . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154
Íàòàâàíû. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155
Âàõòûäû . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155
×àüëàäû. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156
Ìÿíèì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156
Ýåäèðÿì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157
Áèëìÿðÿì. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157
Êþíëöì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158
Åéëÿñèí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158
Íåéëÿð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159
Äèëáÿð. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159
Éàð ýÿëìèð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160
Õÿñòÿ Ãàñûì
Äöíéà. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160
Êèìè . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161
Áàøûíà äîëàíäûüûì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161
Éîëäàí åéëÿðñÿí. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162
Éîõäó . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162
243
×ûõàðûð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163
Åéëÿðëÿð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163
Äöøäö, ãàð äöøäö . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164
Àøûã Âàëåù
Åéëÿ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164
Ñÿðè. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165
Êàüûçû. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165
Ýÿëäèì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166
Äèëáÿð. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166
Âàðõèéàíëû Àøûã Ìÿùÿììÿä
Éàâàø ýåò . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167
Òåëëÿðèí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168
Éîõäó . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168
Ñàëäûí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169
Ãîéíóí è÷èíäÿ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169
Øàèð Ìÿììÿäñþéöí
Àüðû äàüû . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170
Äåéÿðëÿð. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170
Õÿáÿð àë, äåéèì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171
Ìÿíè. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173
Éÿíè íÿ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173
Ìÿí îëóì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174
Éàòûá, îéàíìàç, îéàíìàç . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174
Îëìàñà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175
Àøûã Àëû
Áÿíçÿðñÿí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176
Áó ýöí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176
Äîëàíäûðûð. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
Äöøÿð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
Äöçÿëÿ áèëìÿç . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178
Èñòÿð êþíëöì. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178
Êå÷äè . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179
Ãûçëàðûí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179
Ãîúà äöíéà ÷îõóí éîëà ñàëûáäû . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180
Íÿ ãàëäû . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180
Îëäó, ýåòäè . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181
Þçýÿëÿðäÿí áèçÿ õàòà éåòèøìÿç. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181
244
Øàèð Àëìÿììÿä
Åéëÿð, åéëÿð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182
Èíñàí. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182
Øèðèí-øèðèí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183
Ùöñåéí Øÿìêèðëè
Öñòöíÿ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183
Ëàéûõäû. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183
Áó ãûç ìÿíè . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184
Ãîéíóíäà. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184
Àé ãûç . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185
Áàéàç . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185
Àøûã ßëÿñýÿð
Ýÿðÿêäè . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186
Äöøäö. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187
Äàüëàð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187
Äîëàíûð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189
×ÿêìèéÿ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189
Êÿñèëäè . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190
Îëàúàãäûð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191
Úåéðàí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192
Éàéëàã . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192
Àéÿ ìÿíäÿäè . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193
×àòà÷àò (äîäàãäÿéìÿç). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193
Áàø åíäèðèð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194
Äöíéàäà. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194
Ýþçÿëÿ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195
Õîø ýÿëäèí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197
Éåðèäè . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198
Ýþçÿë . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198
Ìàðàë . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199
Àøûã Ìóñà
Äÿëè êþíöë, ñÿíäÿ íÿëÿð äîëàíûð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200
Äèëèì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200
Ýöëÿ-ýöëÿ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201
Âàðìû . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202
Éàòìûøäûì, ýóøóìà ýÿëäè áèð ñÿäà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202
Áèð ýöí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204
Íÿ ýöíàùû òåëëè ñàçûí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 204
Òÿúíèñëÿð àé öçÿ-öçÿ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205
245
Äå áèð öç, áèð öç. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205
Äèâàíèëÿð ãàëìàäû . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206
Ìÿðä . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207
Ãóðáàí Àüäàáàíëû
Äîëàíà-äîëàíà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207
Àðàñûíäà. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208
Êþíëöì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 209
×îáàí ßôãàí
Õîø ýÿëìèñÿí. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 209
Áåëÿ îëìàç. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 210
Ýþðìÿñèí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 210
Àéðûëäûì. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211
Óñòà Àáäóëëà Çîäëó
Ýÿëèðÿì ìÿí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211
Âàð äåìÿêäè . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 212
Éåðè . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213
Íåéíèì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213
Ëàéûãäûìû?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 214
Àðàñûíäà. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 214
Äèëáÿð. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215
Ùöñåéí Áîçàëãàíëû
Ýåéèíäè . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216
Áàøûíà äîëàíäûüûì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216
Àøûã Ãÿùðÿìàí
Åëëÿð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217
Òÿðëàíûì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 218
Àøûã Áèëàë Øàìàõûëû
Êÿêëèê . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 218
Þëäöðäö . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219
Âàð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 220
Ìèñêèí ßëè
Àëìà, àìàí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 220
Éàõàíû äöéìÿëÿìÿ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221
Ìöøòàüàì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222
Áÿíþâøÿ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223
246
Ãóðáàí îëóì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 224
Çöëôö . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 225
Àøûã Øÿìøèð
Äàüëàðûí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 226
Éàëâàðà-éàëâàðà . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 228
Õÿñòÿ Áàéðàìÿëè
Àüëàéûá . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 228
Äàðûõäûì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229
Êþíöë . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 230
Ìÿí ñÿíè ýþðäöì . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 230
Íèøàíÿäè. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 231
Îõóìàãëà áöëáöë îëìàç ñÿð÷ÿëÿð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 231
Øèðèíäèð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232
Éàõøûäûð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232
Éåíÿ ñÿí îëäóí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233
Äàüëàð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233
Áèðñè íÿ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234
Ñàéàñàí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 235
Íîâðÿñ Èìàí
Àé ìàðàë . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 235
×ÿòèíäè . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 236
Äÿðä öç âåðèá, íèòãèì ñþéëÿð êàëàìû . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 236
Ýþðöíöð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 237
Âàð . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 237
À éàðà, ìÿíäÿí . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238
Ãàëà, éàð, ãàëà (äîäàãäÿéìÿç) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239
Ñÿíÿì, àë . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239
247
Áóðàõûëûøà ìÿñóë:
ßçèç Ýöëÿëèéåâ
Òåõíèêè ðåäàêòîð:
Ðþâøÿí Àüàéåâ
Òÿðòèáàò÷û-ðÿññàì:
Íÿðýèç ßëèéåâà
Êîìïéóòåð ñÿùèôÿëÿéèúèñè:
Ðÿøàä Ùÿìèäîâ
Êîððåêòîð:
Åëìèðà Òåéìóðîâà
Éûüûëìàüà âåðèëìèøäèð 21.05.2004. ×àïà èìçàëàíìûøäûð 30.12.2004.
Ôîðìàòû 60õ90 1/16. Ôèçèêè ÷àï âÿðÿãè 15,5. Îôñåò ÷àï öñóëó.
Òèðàæû 25000. Ñèôàðèø 217.
Êèòàá “Øÿðã-Ãÿðá” ìÿòáÿÿñèíäÿ ÷àï îëóíìóøäóð.
Áàêû, Àøûã ßëÿñýÿð êö÷., 17.

El çələngi (xalq şerindən seçmələr)

Transkript

Benzer belgeler

Azərbaycan bayatıları

azərbaycan aşıq şernindən seçmələr 2/2 cild

ÓËÅÍØÏÈÝÅË Âß ËÀÌÌÅ ÃÓÄÇÀÊ ßÔÑÀÍßÑÈ

göyçə folkloru - Folklor İnstitutu

Alisa möcüzələr ölkəsində

Resul Rza - I cild.qxp

Kitab-02 - Az Od Kitab

[Mətn]: qaravəllilər, oyunlar və tamaşaları

ìàòåðèàëëàðû - Folklor İnstitutu

Dədə Qorqud dünyası

Nəcəf bəy Vəzirov. Əsərləri

сечилмиш ясярляри

Yüklə

Molla Pənah Vaqif. Əsərləri

ясярляри - Dialoq.info

Cəlil Məmmədquluzadə 2

V Cild - Meyxana.Net