stedi kam

Transkript

stedi kam

>>> SAYI 14
TEMEL B‹LG‹LER
BITMAP GRAF‹K
BITMAP GRAF‹KLER‹N ÇEfi‹TL‹ ÖZELL‹KLER‹
WORD-GÖRÜNÜM MODLARI
B‹R METN‹N FARKLI fiEK‹LLERDE DÜZENLENMES‹
WINDOWS
KISA YOLLAR
ZAMAN VE EMEK TASARRUFU
BAfiLAT MENÜSÜNÜ K‹fi‹SELLEfiT‹RMEK
WINDOWS’U KEND‹N‹ZE UYGUN HALE GET‹RMEK
PROJELER
WORD’DE HESAP TABLOLARI YAPMAK
WORD’Ü HESAPLAMALARDA KULLANMAK
15. SAYIDA NELER VAR?
TEMEL B‹LG‹LER
VEKTÖR GRAF‹KLER
MET‹NDE “BLOK” SEÇ‹M
WINDOWS
WINDOWS SESLER‹
INTERNET
WEB’‹N TADINI ÇIKARIN
INTERNET ÜZER‹NDEK‹ EN ‹Y‹ KÜLTÜR-SANAT S‹TELER‹
GELEN YEN‹ MEKTUPLARI OKUMAK
ELEKTRON‹K MEKTUPLARI GRUPLAYIP TASN‹F ETMEK
PROJELER
KAPAK SAYFASI HAZIRLAMAK
WORD: OTOMAT‹K KAYDETME
INTERNET
HAVA YARIN NASIL OLACAK?
ARAfiTIRMAK ve ÇIKTI ALMAK
OUTLOOK-EXPRESS’‹N D‹⁄ER
ÖZELL‹KLER‹
‹STENEN S‹TELERE ULAfiMAK VE ÇIKTISINI ALMAK
INTERNET’TEN VER‹ KAYDETMEK
MULTIMEDIA VE E⁄LENCE
D‹J‹TAL KAMERALAR
SÖZLÜK
S HARF‹
CD L‹STES‹ YAPMAK
MET‹N ED‹TÖRÜNÜ L‹STELEMEDE KULLANAB‹LMEK
5 Eylül’de Bayilerde
Kaç›rmay›n!
SÖZLÜK
S <SAATD‹L‹M‹ - SERV‹S SA⁄LAYICI>
B‹LG‹SAYAR TER‹MLER‹N‹N SÖZLÜK ANLAMLARI
Bilgisayar›n›zla ilgili her türlü sorun için
“Herkes ‹çin Bilgisayar” Destek Telefonu
0 800 211 61 17
Saatleri: 9.30 - 11.00, 13.00 - 14.30
Abone Servisi
0 800 211 61 18
Herhangi bir say›y› kaç›rd›¤›n›zda, bunu abone bölümümüzden temin
etmeniz ve “Herkes ‹çin Bilgisayar”› eksiksiz olarak biriktirmeniz mümkün.
En temelden bafllayan bilgi düzeyi ileri düzeylere kadar yükselecek.
Böylece “Herkes ‹çin Bilgisayar” her düzeyden kullan›c› için
“eksiksiz” bir baflvuru kayna¤› olacak.
Genel Yay›n Yönetmeni: Gökhun Sungurtekin (Sorumlu), Yaz› ‹flleri
Müdürü: Mahmut Karsl›o¤lu, Editör: Banu Cengiz, Grafik Tasar›m:
Murat Çelik, Reklam Koordinatörü: Gönül Morgül, Müflteri Temsilcisi: Yeliz
Koyun, Pazarlama Müdürü: Güler Okumufl, Abone Sorumlusu: Nur Geçili,
Da¤›t›m: Nebi Danac›, Üretim: Turgay Tekatan, Vogel Yay›nc›l›k Ltd. fiti.
Genel Müdürü: Hermann W. Paul, Genel Müdür Yard›mc›s›: Beste
Özerdem, Vogel Yay›nc›l›k Ltd. fiti. Ad›na Sahibi: Gökhun Sungurtekin,
Renk Ayr›m›-Film Ç›k›fl ve Bask›: As›r Matbaac›l›k Ltd. fiti., Da¤›t›m
B‹RYAY A.fi., Vogel Ankara Temsilcisi: Dilek Özgen
Vogel Yay›nc›l›k
Piyalepafla Bul. Zincirlikuyu
Cad. Ün ‹fl Merkezi No: 231/3
80380 Kas›mpafla-‹STANBUL
Tel: (212) 297 17 24
Faks: (212) 297 17 33
Ankara Büro
Menevifl Sokak No: 26/4
06540 A. Ayranc›-ANKARA
Tel: (312) 467 03 50
Faks: (312) 466 27 66
>>>
BITMAP GRAF‹K
TEMEL B‹LG‹LER
BITMAP GRAF‹K
Bitmap grafik bar›nd›rd›¤› baz› özellikler yüzünden
vektör grafikten daha fazla kullan›lmaktad›r. Tabii en önemli
avantajlar›ndan biri, kullan›c›ya sa¤lad›¤› kullan›m kolayl›¤›.
Di¤er bir avantaj ise, resimlerin rahatl›kla bu
formata dönüfltürülebiliyor olmas›. Bilgisayarda
yarat›lamayan grafikler olan resimleri, foto¤raflar›, dia ve çizimleri Bitmap haline dönüfltürmek
son derece basittir. Grafikleri bilgisayarda kullan›lacak formatlara dönüfltürme ifllemi s›ras›nda
faydalan›lan taray›c›lar asl›nda o kadar da pahal›
ürünler de¤iller ve bu yüzden de bilgisayar marketlerinden rahatl›kla temin edebilirsiniz.
PROGRAM TÜRLER‹
Bitmap grafik konusunda kulland›¤›m›z programlar› birkaç gruba ay›rabiliriz. Birinci gruba
görüntüleyici ad› verilir. Bu gruptaki programlar,
Bitmap grafi¤i görüntülemekten ya da yine grafi¤in üzerinde kaydedilmeyen küçük de¤ifliklikler
yapmaktan baflka bir ifllem yapmazlar. Bu tür
programlar›n en büyük avantaj› ise
çok basit bir biçimde kullan›l›r
ve kontrol edilebilir olmalar›. Program› kullanmaya bafllamak için
yan›nda gelen k›lavuzu
bile okuman›za gerek
kalm›yor.
Bunlar›n en tan›nm›fllar›ndan biri de bir shareware olan ACDSee.
‹kinci tür programlar ise, grafik yaratmak ve
düzenlemek için kullan›lan programlar. Teknik
olarak bu tür programlara "Editor" ad› veriliyor.
Bitmap grafiklerinde düzenleme yap›l›rken kullan›lan bu programlar›n birçok çeflidi de mevcut durumda. Bunlar sadece fiyatlar› ve yapabildikleri
ifller aç›s›ndan de¤il, hitap ettikleri kullan›c› grubu aç›s›ndan da farkl›l›k gösteriyorlar. Profesyonel ve yar› profesyonel grafik program› olan Adobe PhotoShop bu grubun en tan›nan program› olma özelli¤ini tafl›yor.
Bu program› kullanarak resimlerde birçok de¤ifliklik yapman›z mümkün. Bu tür de¤ifliklikleri yapan programlar› sat›n almak istedi¤inizde yüzlerce dolar ödemek zorunda kal›rs›n›z ama asl›nda
Adobe’un içinde tüm bunlar› bulabilirsiniz.
Daha hesapl› programlarda da birçok faydal›
özelli¤i bir arada bulabilirsiniz. Bu programlardan biri de yine bir shareware olan Paint Shop
Pro. Bu progINFO
ram›n epey
fazlaca özelli¤i vard›r ve
En ünlü grafik dosyas› uzant›lar› bmp,
jpeg ve gif’tir. Bu tür dosyalara Winbüyük bir
dows’da da rastlayabilirsiniz.
olas›l›kla bunlar›n hepsini birden kullanman›z mümkün olmaz.
I
<
>
>>>
GRAF‹KLERLE ÇALIfiMAK ‹Ç‹N KULLANILAN PROGRAMLAR
Bitmap grafiklerle çal›fl›rken kullan›lan birkaç program bulunur. Profesyonel olanlar (örne¤in Adobe Photosop) birkaç yüz dolara sat›l›rken, baz› flirketler yar› profesyoneller için haz›rlanm›fl olan programlar› ofis paketlerine ekliyor. Bazen de internet üzerinde bu tür programlar› shareware ya da freeware haline bulabilirsiniz.
Bir shareware sat›n almadan önce bir süre deneyebilir ve almak istedi¤inizde de
belli bir indirim ile bu programlar› edinebilirsiniz.
Resim görüntülemek için ACDSee, grafikle çal›flmak için de Paint Shop Pro’yu
kullanabilirsiniz. Program›n 7. versiyonu ise daha da gelifltirilmifl durumda (yandaki resim).
HERKES ‹Ç‹N B‹LG‹SAYAR
●
TEMEL B‹LG‹LER
75
<<<
TEMEL B‹LG‹LER
BITMAP GRAF‹K
EVDEK‹
B‹LG‹SAYARLAR
E¤er evinizde de bilgisayar kullan›yorsan›z, orada da Bitmap
grafiklerin bulundu¤unu görüp flafl›rabilirsiniz.
Bitmap (kontrast› yükseltecekler, keskinlik derecesini ayarlayacaklar) format›na çevirecekler. Arkas›ndan da yaz›c›dan ç›kt›s›n› alacaklar. Tüm bu
ifllemler birkaç 10 dakikadan daha fazla sürmeyecektir. Bu kadar çabuk bitmesinin nedeni de
Bitmap grafiklerle son derece rahat ve kolay çal›fl›lmas›. Çal›fl›lan ifl üzerinde Bitmap sayesinde
s›k s›k de¤ifliklik yapman›z da mümkün olacakt›r.
Bir de eski dostumuz
Paint var. Paint içinden de Bitmap grafikler yaratman›z mümkün olacakt›r. Bu programda ilginç efektler yaratamazs›n›z ama basit grafikler de sizin için yeterince ilginç ve dikkat çekici olabilir. Evde biraz
daha komplike olan programlarda resim yapabilirsiniz ve bunlar› kullan›rken de biraz daha kontrollü ve dikkatli olman›z gerekmektedir.
B‹LG‹SAYARDA RES‹M YAPMAK
Birçok insan›n bilgisayar›n kullan›labilece¤ini
asla düflünmeyece¤i alanlardan biri de resimdir.
Resim yapmak derken kulland›¤›m›z Paint kelimesinin bir program olan Paint
ile pek de ilgisi yok. Resim derken kastetti¤imiz sanatsal anlamda kullan›lan
resim kelimesi. Bu
konuda da bilgisayar›n sa¤lad›¤› birçok fayda var. Art›k baz› ressamlar
tüyden f›rça yerine,
bilgisayar ekran›ndaki f›rçay› kullanmay› tercih
ediyor. Baz›
özel programlar
birçok f›rça çeflidinin yaratt›¤› darbeleri taklit edebiliyor. Bunun yan› s›ra, Van
Gogh ya da Rembrandt'›n tarz›n› bile taklit edebilen programlar mevcut durumda. Bunlar ayn› zamanda çok say›da efektin yan›nda, renkleri h›zl›
bir biçimde kar›flt›rman›n yöntemlerini de gösteri-
OYUNLAR
Bitmap grafiklerle karfl›laflaca¤›n›z di¤er bir
alan ise oyunlar. ‹lk bak›flta anlafl›lmas› zor gibi
görünebilir ama birçok oyun da Bitmap grafiklerle yarat›lm›flt›r. Son zamanlarda yap›lan oyunlar›n büyük bir bölümünde vektör grafiklerinin kullan›m› tercih edilirken, piyasada halen Bitmap ile
yap›lm›fl oyunlara s›kça rastlamak mümkün.
GRAF‹K STÜDYOLARI
Kendi foto¤raf›n›zdan poster mi yapmak istiyorsunuz? Bundan daha basit bir fley olamaz. Önce
grafik stüdyosuna gidin, orada taray›c› ile resminizi tarayacaklar, bunu bilgisayarda kullan›lacak
formata getirecekler. Daha sonra da foto¤raf›n›z›
BITMAP GRAF‹KLER‹N‹N ÖZELL‹KLER‹
Bitmap resimler resmi yaratan küçük renkli noktalardan oluflur. Resme ç›plak gözle bakarken bu noktalar› alg›laman›z mümkün olmaz. Görebilmeniz için ya büyüteçle bakman›z ya za
zum kullanman›z gerekir.
Resmin kalitesi düflük oldu¤u zaman bu ba¤›ms›z noktalar› görebilirsiniz. Bazen de yine bu
noktalar› küçük kareler halinde alg›layabilirsiniz.
Belirli büyüklükteki alanlarda bu noktalardan kaç adet bulundu¤u ayn› zamanda resmin kalitesi konusunda da bir kriter oluflturur – inch bafl›na dpi ya da nokta olarak
nitelendirilir.
Internet’te kullan›lacak olan daha küçük ve basit resimler için 72 dpi yeterli olacakt›r. Ç›kt›s› al›nacak resimlerde ise 300 dpi tercih edilmelidir. Profesyonel kullan›m için 600 dpi ve
üstü uygun olacakt›r. Yandaki resimde foto¤raf›n büyüteçle incelenmifl halini görüyorsunuz.
Resmi ne kadar büyütürseniz, ba¤›ms›z noktalar da o kadar büyüyecektir. Baz› programlar
da kalitesiz resimlerde yapt›klar› de¤iflikliklerle ilk bak›flta kaliteli bir izlenim verilmesini
sa¤larlar.
76
●
TEMEL B‹LG‹LER
>>>
BITMAP GRAF‹K
yor, renklerin kar›flt›r›l›fl biçimine hayran olmaman›z da zor gibi görünüyor. Bu programlar›n en
önemli özelliklerinden biri de yapt›¤›n›z herhangi
bir renk çal›flmas›n› kaydedip daha sonra tekrar
üstünde çal›flma f›rsat›n› yakalayabiliyor olman›z.
D‹J‹TAL KAMERALAR
Bitmap grafiklerinin liderli¤e oynad›¤› yerlerin
sonuncusu dijital kameralar. Dijital kameralar sayesinde resimler bilgisayar format›nda kaydediliyor. Bu kameralar sayesinde resimlerinizi bilgisayara aktarmadan önce de görebilirsiniz. Asl›nda
foto¤raf çekmek için kullan›lan di¤er ayg›tlardan pek de farkl› olduklar› söylenemez ama
yak›ndan ve dikkatlice bakarsan›z birtak›m
farklar gözünüze çarpacakt›r. Dijital kameralar›n en önemli bölümleri çekti¤iniz resme bile
bakma imkan› veren ekranlar›d›r. E¤er çekmifl
oldu¤unuz resmi be¤enmezseniz, hemen silme
TEMEL B‹LG‹LER
imkan›n› da bulacaks›n›z.
Bu kameralar›n en büyük dezavantaj› resim kalitesinin normal foto¤raf makinelerinde oldu¤u
kadar iyi olmamas› ve fiyatlar›n›n da afl›r›
yüksek olmas›. Bin dolar›n alt›nda kamera
bulman›z pek de mümkün de¤il. Profesyonellere göre önümüzdeki 5 y›l içinde dijital
kamera kullan›m› h›zl› bir flekilde artacak.
EFEKT, S‹H‹R VE MUC‹ZELER
Profesyonellerin Bitmap grafikler üzerinde de¤ifliklikler yapan programlar› kullanarak ortaya ç›kard›klar› fleyler neredeyse mucize niteli¤inde
eserler. Bu kiflilerin deneyimleriyle
kullan›lan program›n birleflmesinin sonucunda neredeyse
INFO
nefes kesici fleyler ortaya ç›k›yor.
DENEY‹M ve SABIR
Bu tür programlarla neler
Bu tür efektlerin yarat›lmas› için bolca
yaratabilece¤inizi birkaç redeneyim ve sabra ihtiyaç var.
simle size gösterece¤iz.
I
<
>
>>>
●
TEMEL B‹LG‹LER
77
<<<
BITMAP GRAF‹K
EFEKT KARAKTERLER‹
E¤er tebrik kart›n›z›n üzerinde yeflil
bir arkaplan›n önünde güzel bir çiçe¤in
bulunmas›n› istiyorsan›z, size bir profesyonelin bunu birkaç 10 dakika içinde
yapabilece¤ini söyleyebiliriz. Sonuç da
gayet güzel ve baflar›l› olacakt›r.
MONTAJ
Resimleri
elektronik
formlar halinde saklayabildi¤imiz için, birkaç resmi bir arada kullanarak üzerinde de¤iflik çal›flmalar
yapmam›z mümkün olacakt›r.
Elektronik kolaj yapabilir ya da
resimlerden birinin bir parças›n›
di¤erinin üzerine yap›flt›rabilirsiniz. Burada görmüfl oldu¤unuz, 3 resmin birbirine montaj›.
RÖTUfi
E¤er elinizdeki resim elektronik ortamda da bulunuyorsa, büyük olas›l›kla üzerinde de¤ifliklik
de yapmak isteyeceksiniz. Sayfadaki di¤er resimlerde gördü¤ünüz çal›flmalar resimlerin daha küçük montajlarla rötufllanmas›d›r.
F‹LTRELER
Bitmap grafikler üzerinde de¤ifliklikler yaparken
programlar›n en çok
kulland›¤›m›z bölümleri filtre olarak adland›rd›¤›m›z özel fonksiyonlard›r. Filtreleri
kullanarak resimleri
inan›lmaz derecede de-
*<
‹PUCU >
F‹LTRELER
Birçok Bitmap editörden özel filtrelere
ulaflman›z mümkün olacakt›r. Bunlara
plug-in modülleri ad›n› veriyoruz.
>>>
78
●
TEMEL B‹LG‹LER
¤ifltirmeniz mümkün olacakt›r. Baz›
filtreler sayesinde yapaca¤›n›z de¤ifliklikler sanki resmi bir ressam
yapm›fl izlenimini bile yaratabilir ya
da bunlar› kullanarak resmi mozaik haline de getirebilirsiniz.
Daha iyi programlarda bu filtrelerin onlarcas›n›
bulman›z
mümkün
olacakt›r.
>>>
TEMEL B‹LG‹LER
>>>
TEMEL B‹LG‹LER
Herhangi bir doküman haz›rlarken doküman› farkl› flekillerde haz›rlamak
mümkündür. Birçok kullan›c› için sadece metnin yaz›lmas› yeterli olacakt›r.
Kifliler çal›fl›rken metnin içindeki resimleri, bafll›klar› ya da dipnotlar› pek de görmek istemezler.
Fakat üzerinde çal›flt›klar› dokümanlara son hallerini verirken, metnin farkl› bölümlerinin sayfada
nas›l görünece¤ini merak ederler. Haz›rlad›klar›
doküman›n güzel görünmesi için de bilgisayar›n
daha yavafl çal›flmas›na bile raz› olurlar. Yavafl
çal›flmas›n›n sebebi ise, doküman›n daha güzel görünmesi için yap›lan eklentilerdir.
Yukar›da bahsedilen sebeplerden dolay›, günü-
<
<
<
Farenin imleci ile Word doküman›n›n
müzün Word ifllemcileri birçok görünüm moduna
ihtiyaç duyarlar ve birden çok modu da kullan›c›lar›na sunarlar.
Word’de toplam 6 mod bulunur. Bunlar›n her birinin kendine göre avantajlar› var. Baz›lar›n› da
kullanmak istemeyebilirsiniz.
fiimdi her birinin avantaj ve dezavantajlar›na
bakal›m.
GÖRÜNÜMÜ AYARLAMAK
Görünüm modlar› iki farkl› flekilde ayarlanabilir;
ya yatay kayd›rma çubu¤unun sol ucundaki do¤ru
dü¤meye basarak ya da Görünüm menüsündeki
komutlardan birini kullanarak.
Kayd›rma çubu¤undaki dü¤meleri kullanmak
çok daha basit ve rahatt›r. E¤er yatay kayd›rma
çubu¤unun sol kenar›na bakarsan›z, kayd›rma çubu¤unun yan›nda 4 adet daha dü¤me göreceksiniz. Sadece farenin imlecini üzerine getirin ve t›klay›n. Hangisinin hangisi oldu¤unu unutursan›z da
biraz bekleyin, çünkü Word dü¤menin üzerinde
aç›klamas›n› gösterecektir. (fiekle bak›n›z.)
alt›ndaki karelerin üzerinde dolafl›rsan›z, görünüm
çeflitlerine rastlayabilirsiniz.
<<<
Burada
Word’deki
6 farkl›
görünümü
görebilirsiniz.
●
TEMEL B‹LG‹LER
79
<<<
TEMEL B‹LG‹LER
da tablolar yerlefltirdi¤inizde sayfan›n genel görüntüsünü görmeniz aç›s›ndan yararl› olacakt›r.
Buradan sayfa aral›klar›n› da kontrol edebilir ya
da iste¤inize ba¤l› olarak de¤ifltirebilirsiniz. E¤er
daha komplike bir düzen üzerinde çal›fl›yorsan›z,
o zaman bilgisayar›n›z da daha yavafl çal›flacakt›r.
Genellikle bu görünümde çal›fl›rken Word çöker.
NORMAL GÖRÜNÜM
Soldan birinci dü¤me Normal görünümü açar.
Bu görünüm özellikle metin girmek ve girdi¤iniz
metin üzerinde de¤ifliklik yapmak için uygundur.
Bu yüzden de Word’ün varsay›lan modu budur,
yani Word’ü çal›flt›rd›¤›n›z zaman aç›lan bofl doküman bu flekilde görüntülenecektir. Bu modda
D‹KKAT
metin formatlama ifllemi son
Alt bafll›¤› olan her ana bafll›¤›n isminin
derece basit hayan›nda + ya da - iflaretleri bulunur. Bu
le getirilmifltir,
iflaretlerin anlam› Explorer’dakilerin ayn›böylelikle de bils›d›r. + iflaretinin üstüne bast›¤›n›z zaman
gisayar verilen
ana bafll›¤›n alt›nda alt bafll›klar ortaya ç›komutlara çok
kacakt›r. - iflaretine bast›¤›n›z zaman da alt
çabuk yan›t vebafll›klar›n hepsi yok olacak ve sadece ana
recektir.
bafll›k kalacakt›r.
Normal görünümde Word var
olan sat›r geniflli¤ini oldu¤u gibi b›rakacakt›r, bu
genifllik üzerinde oynamak ise size kalm›fl bir ifllem.
!
<
>
>>>
SAYFA DÜZEN‹
3. dü¤meye bast›¤›n›z zaman Sayfa Düzeni
aç›lacakt›r. Bu modda Word
farkl› araçlar›n
INFO
sayfada nas›l
görünece¤ini
Word dokümanlar› hangi görünüm
gösterecektir.
modunda kay›t edildiklerini hat›rlar. Tekrar
Bu görünüm tiaç›ld›klar› zaman Word bu görünüm
pi özellikle saymoduna geçecektir. Zum faktörü de
faya resim ya
buna dahildir.
I
<
>
●
TEMEL B‹LG‹LER
Önizleme’nin yüzde 200’lük zumdaki
görüntüsü bu flekildedir.
<
<
<
>>>
80
ANAHAT GÖRÜNÜMÜ
Kayd›rma çubu¤undaki son dü¤me ile de Anahat
görünümüne ulaflabilirsiniz. Bu görünüm özellikle
de uzun dokümanlar üzerinde çal›fl›rken yararl›
olacakt›r. Bu bölümde baflka bir araç çubu¤u ortaya ç›kacakt›r. Bu çubu¤u kullanarak bafll›klar
üzerinde oynama yapabilirsiniz, hatta bafll›klar›n
yerini de de¤ifltirebilirsiniz. Bunun için de dü¤menin üzerine t›klayarak en düflük görüntü seviyesine
getirmeniz yeterli olacakt›r.
Anahat görünümünde konular› sadece görüntülemekle kalmay›p kolayl›kla da ele alabilirsiniz. Bu
yüzden de konular›n s›ras›n› de¤ifltirmeniz gerekirse kullanman›z gereken görünüm budur. E¤er
ana bafll›¤› alt bafll›k yapmak isterseniz, Anahat
görünümü sizin için uygun olacakt›r.
>>>
<
<
<
Buradan istedi¤iniz flekilde zumun miktar›n›
ayarlayabilirsiniz.
BA⁄LANTILI GÖRÜNÜM
Normal Görünüm ve Sayfa Düzeni dü¤melerinin
aras›nda bir de ilk defa Word 97’de gelen dü¤me
var: Ba¤lant›l› Görünüm. Bu asl›nda klasik normal görünümün ve sayfa görünümünün birleflimi
olarak nitelendirilebilir. Normal görünüm gibi formatlama ifllemini kolay hale getirmez ama sayfa
görünümü kadar da mükemmeldir.
Örne¤in resimlerin doküman içinde nas›l akaca¤›n› ve sat›r aral›klar›n›n nas›l oldu¤unu gösterecektir.
>>>
KISAYOLLAR
WINDOWS
KISAYOLLAR
Ço¤unlukla doküman ya da uygulamalarla m› çal›fl›yorsunuz?
Bunlarla çal›fl›rken de zamandan tasarruf mu etmek istiyorsunuz?
O zaman k›sa yollar› kullanman›z› tavsiye ederiz.
<
<
<
denir ve doküman ya da
S›k s›k kulland›¤›n›z araçlar› genellikle masan›z›n üzerinde bulundurursunuz. Çünkü ihtiyaç duy- uygulamalar üzerinde
bulunurlar. Bunlardan
du¤unuz zaman aramakla vakit geçirmek isteistedi¤iniz say›da, mamezsiniz. Her fleyin elinizin alt›nda olmas› gerekmektedir. Telefon, k›rtasiye malzemeleri, takvim - saüstünde istedi¤iniz
yerlerde yaratabilirsibunlar› bulmak için nereye bakman›z gerekti¤ini
bilirsiniz. Herkes kendi çal›flma alan› içinde kendi niz. E¤er herhangi bir
doküman açmak ya da
düzenini oturtur ve böylelikle de arad›klar›n› yeuygulama bafllatmak isrinde bulur.
tiyorsan›z, Explorer
Ayn› fley bilgisayarla çal›fl›rken de geçerlidir.
kullanman›za ya da
Windows 98 sayesinde ifl ortam›n›z› gerekli flekilStart menüsünü tarade düzenleyebilir ve isteklerinize cevap verecek
man›za gerek kalmaz.
hale getirebilirsiniz. Daha önce de belirtti¤imiz
gibi ifl ortam›n›n bilgisayardaki karfl›l›¤› ve
temeli masaüstüdür. Ofiste masan›z›n üzerine nas›l gerekli araçlar› yerlefltirirseniz, bilgisayarda da masaüstüne kullanman›z gereken araçlar› ayn› flekilde yerlefltirmek istersiniz. Yapt›¤›n›z ifl bitmeden de masaüstüne
koyman›z mümkün olacakt›r. Böylelikle de
tekrar üstünde çal›flmak istedi¤inizde aramak zorunda kalmayacaks›n›z.
‹fllerinizi kolaylaflt›rmak için kullanaca¤›n›z araçlardan biri de k›sayollar. Daha önce
dokümanlardan ve bilgisayarda saklanabilen
dosyalardan ve bunlar› sabit diskte kay›tl›
olarak tutmaktan bahsetmifltik. K›sayollar
sayesinde bilgisayar dosyalar›na çok daha
S›k s›k kulland›¤›n›z dosya ve programlar› ararken
kolay flekilde eriflebilirsiniz. Bunlara ikon
ya da bafllat›rken k›sayollar size yard›mc› olacakt›r.
K›sayollar iflinizi kolaylaflt›rmak için kullanabilece¤iniz kullan›fll› araçlard›r. Örne¤in
klasör için k›sayol yaratabilirsiniz. E¤er çok s›k kulland›¤›n›z birçok dosya varsa, bunlar›
klasörler içinde bar›nd›rabilirsiniz.
Program k›sayollar› en s›k kullan›lan k›sayollard›r ve program bafllatmak için kullan›lacak en h›zl› yoldur.
E¤er belli dokümanlarla düzenli olarak çal›fl›yorsan›z, masaüstünde bunun için k›sayol
oluflturabilirsiniz. K›sayol program›n ikonu olarak görülür. Word ya da Excel’de yarat›lan
dokümanlar bu flekilde de kaydedilebilir.
●
WINDOWS
43
<<<
WINDOWS
KISAYOLLAR
<
<
<
Çok s›k kulland›¤›n›z uygulama ya da dokümanlar için masaüstünde k›sayollar
oluflturmak onlara ulaflman›zda büyük kolayl›k sa¤layacakt›r. Sadece çal›flmak istedi¤iniz uygulaman›n ikonunun üzerine iki
kere t›klayarak açabilir ve çal›flmaya bafllayabilirsiniz.
Masaüstünde k›sayol oluflturman›n en kolay yolu farenin sa¤ tuflunu kullanmakt›r.
Masaüstünde sadece kiflisel doküman ya da
uygulamalar›n›z›n de¤il, ayni zamanda
klasörlerin de k›sayollar›n› oluflturabilirsiExplorer yard›m›yla masaüstünde k›sayolunu yaratmak istedi- niz.
¤iniz doküman ya da uygulamay› bulabilirsiniz. Farenin imleciyle
Bu k›sayolu yaratmak da son derece koüzerine gidin, sol tufluna bas›n ve bas›l› halde tutmaya devam edin.
lay. Explorer’dan k›sayol yaratmak istedi¤iniz klasörü seçin. Daha sonra da farenin
sol tufluyla üzerine t›klay›n. Dü¤menin üzerine bas›l› tutarak klasörü masaüstündeki
bofl alana sürükleyin. Daha sonra da dü¤meyi b›rak›n ve ekrana gelen menüde K›sayol Olufltur seçene¤ini seçin. Masaüstünde
klasörün k›sayol ikonu oluflacakt›r. E¤er
bu ikonun üzerine t›klarsan›z, klasörün
içinde oldu¤u bir pencere ortaya ç›kacakt›r.
K›sayol ikonlar›n›n ait olduklar› doküman
ya da uygulamalardan farkl› oldu¤unu göreceksiniz. K›sayol ikonlar›n›n üzerinde alt
sol köflede içinde bir ok bulunan beyaz bir
kutu bulunur. Bu ikonu görünce de rahatl›kla uygulamalar›n›z›n orijinal halinden
Fareyle sürükleyerek dosyay› masaüstüne getirin ve dü¤meyi
ay›rabileceksiniz.
b›rak›n.
<
<
<
>>>
Farenin sol dü¤mesiyle k›sayolun üzerine t›klaman›z yeterli olacakt›r. Böylelikle gerekli olan her
fley tafl›nacakt›r. K›sayollar doküman ya da uygulamalara ulafl›rken kullan›lan ikonlar olarak
da nitelendirilebilir.
I
<INFO >
DOKÜMAN NE DEMEKT‹R?
Belki doküman kelimesini duydu¤unuzda
akl›n›za damga bas›l› resmi bir evrak
geliyor olabilir. Ama bilgisayar terminolojisinde bunun karfl›l›¤› herhangi bir program›
kullanarak yaratt›¤›m›z veri dosyas›d›r.
Örne¤in metin editöründe metin doküman›
>>>
yap›l›r.
44
●
WINDOWS
<
<
<
yarat›l›rken, resim program›nda da resim
Ekranda görünen menüden "Buraya k›sayol olufltur"u seçin, ikon haz›r hale gelecektir. K›sayol masaüstünde oluflacakt›r. Bundan sonra kullanmaya bafllayabilirsiniz.
>>>
WINDOWS
BAfiLAT MENÜSÜNÜ
K‹fi‹SELLEfiT‹RMEK
Daha önce de anlatt›¤›m›z gibi, bir program› bilgisayar›n›za iki farkl› flekilde
kurabilirsiniz. Ya masaüstündeki ikonuna iki kere t›klars›n›z ya da
Bafllat/Programlar dü¤mesinden kurmakta oldu¤unuz program›n üstüne gelirsiniz.
E¤er ayn› anda birçok program çal›flt›r›yorsan›z
ve bu yüzden de masaüstünüz kapl›ysa, birinci
yöntem hemen hemen imkans›zken, ikincisi de
çok uzun sürer. Windows Bafllat menüsünü düzenlemenize izin verir. Bu menüye do¤rudan program
ekleyebilirsiniz. Bu yolu tercih ederseniz, programlar› da çok daha çabuk ve kolay yükleme flans›na sahip olursunuz.
Bafllat menüsünün kiflisellefltirilmesi afla¤›daki
flekilde gerçeklefltirilir.
1
Bafllat dü¤mesine farenin sa¤ tufluyla bas›n, ç›kan
menüden de Araflt›r’› seçin.
2
Tan›d›k Explorer penceresi karfl›n›za ç›kacak,
Bafllat menüsü de sol panelde kalacak. Onun içeri¤i de herhangi bir klasörün içeri¤i gibi de¤ifltirilebilir.
●
WINDOWS
45
<<<
I
3
E¤er menüye program eklemek istiyorsan›z, önce
do¤ru klasörü bulun ve farenin sa¤ tufluna bas›l›
tutarak Bafllat menüsünün klasörüne tafl›y›n.
5
Bu klasörü istedi¤iniz gibi düzeltebilir, üzerine
eklemeler yapabilir ya da baflka bir yere tafl›yabilirsiniz.
4
Seçip sürüklemifl oldu¤unuz simgeyi b›rakt›¤›n›z
zaman ekranda bir menü belirecektir. Bu menüden "Buraya k›sayol olufltur" seçene¤ini t›klaman›z yeterli olacakt›r.
6
Çal›flmalar›n›z›n sonucu iflte burada -seçmifl oldu¤unuz program gayet h›zl› bir biçimde ulaflabilece¤iniz Bafllat menüsünün içinde. Art›k çok daha
h›zl› ve kolay bir flekilde çal›flabilirsiniz.
<INFO >
Bafllat menüsü özetleyici olmal›d›r ve
s›k s›k kulland›¤›n›z programlar› h›zl› bir
biçimde açman›za yard›mc› olmal›d›r.
Yap›lan hatalardan biri de programlar›n
ço¤unun Bafllat menüsüne yerlefltirilmesidir. E¤er bu bölüme çok fazla program eklediyseniz, o zaman menünün bir k›sm› kapal› kalacakt›r ve gördü¤ünüz oku afla¤› ya
da yukar› hareket ettirmeniz sonucunda ortaya ç›kacakt›r.
>>>
46
>>>
WINDOWS
●
WINDOWS
*<
‹PUCU >
Bu menüde programlar otomatik olarak
s›ralanmas›na ra¤men, say›lar›n›n 10’u aflmamas›na dikkat edin. Çünkü böyle bir durumda programlara çabuk ulaflma imkan›n›
kaybetmifl olursunuz.
>>>
>>>
PROJELER
WORD’DE HESAP
TABLOLARI YAPMAK
Word’de kullan›lan hesap tablolar› son derece yararl› araçlard›r. Bunlar› kullanarak
siparifl verebilirsiniz, siparifl verirken de verileri özet fleklinde girmifl olacaks›n›z.
Birçok insan için Word ayn› zamanda tablo programlar›n›n yerine de geçmektedir.
TABLO YARATMAK
Tabloyu birkaç farkl› flekilde yaratabilirsiniz:
> Araç çubu¤undaki dü¤menin yard›m›yla Tablo
Ekle.
> Tablo menüsünden Tablo Ekle.
> Word 97’de tabloyu elle de çizebilirsiniz.
TABLO EKLE DÜ⁄MES‹
Tablo Ekle dü¤mesini Standart araç çubu¤undan bulabilirsiniz. Bu dü¤meye bast›ktan sonra,
Word INSTRUMENTAL k›lavuzu gösterecektir.
Farenin sol dü¤mesine sürekli olarak bas›l› tutun
ve imleci genifllemifl olan k›lavuzun içinde gezdirmeye bafllay›n. K›lavuzun içi basamaklar halinde
mavi renkle dolacakt›r. Bu arada farenin imleci
de bu mavi alan›n sa¤ alt kösesinde durmaya de-
vam edecektir. Ayn› zamanda k›lavuzun alt›nda
ileride yarataca¤›n›z tablonun boyutunu da görebileceksiniz.
E¤er 4x5 hücreden daha büyük bir tablo oluflturmak istemiyorsan›z, o zaman iste¤iniz miktarda ama farenin tufluna bas›l› olarak afla¤›ya do¤ru inin. Fare imleci hemen yön haline gelecek ve
bu arada tablo geniflleyecektir.
Dü¤meyi b›rakt›¤›n›z zaman da kelimeler otomatik olarak dokümana eklenecektir.
TABLO MENÜSÜNDEN
TABLO EKLE
E¤er Tablo Ekle dü¤mesinin
sundu¤u olas›l›klar› k›s›tl›
ve basit buluyorsan›z, o zaman Tablo Menüsünden Tablo
Ekle tuflunu
kullanman›z›
tavsiye ederiz.
I
<INFO >
Yeni bir doküman›n içine yerlefltirmek
üzere tablo haz›rlarken bunun da bir bafll›¤› olaca¤›n› sak›n unutmay›n. E¤er tabloyu
sayfan›n bafl›na koyduysan›z ve bundan önce biraz da yaz› yerlefltirmeniz gerekiyorsa,
imleci tablonun ilk sat›r›na yerlefltirin ve
Tablo menüsünden Hücreleri Böl komutuna
bas›n.
>>>
●
PROJELER
41
<<<
PROJELER
Sütun say›s› k›sm›na daha sonra üzerinde çal›flmay› düflündü¤ünüz sütun say›s›n› girmeniz gerekir. Word’de çal›fl›rken tabloda en fazla 63 sütun
bulunabilece¤ini göz önüne alman›z gerekiyor.
Genifllik k›sm›na Otomatik girerseniz, Word’den
sütun geniflliklerini ayarlamas›n› istiyorsunuz demektir. Sütunlar›n genifllikleri ayarland›¤› zaman,
tablo tüm sayfay› kaplayacak boyutta olacakt›r.
Sat›r say›s› k›sm›na da istedi¤iniz sat›r say›s›n›
girmeniz gerekmekte. En fazla 32 bin 767 sat›r
eklenebilir.
MET‹NLE ÇALIfiMAK
Normal bir dokümanla çal›fl›rken nas›l yap›flt›rma ifllemi yap›yorsan›z, tabloya da metni ayn› flekilde yap›flt›rabilirsiniz. Fakat farenin imlecinin
hareketleri normal metinde yapt›¤› hareketlerden
biraz daha de¤ifliktir. fiunu unutmay›n; tablonun
içindeki metin üzerinde de¤il, hücreler aras›nda
yatay olarak hareket etmek istiyorsunuz ve bu
yüzden de imleç anahtarlar›yla birlikte ALT tuflunu bas›l› flekilde kullanmal›s›n›z.
Daha önce de belirtti¤imiz üzere, tabloya eklemeler yaparken sat›r say›s›n› kesin olarak bilmek
zorunda de¤ilsiniz. Son sat›r›n son hücresini doldurduktan ve TAB tufluna bast›ktan sonra, Word
otomatik olarak yeni bir sat›r ekleyecektir. Bu sat›r da bir öncekiyle ayn› formatta olacakt›r.
>>>
*<
‹PUCU >
Autofit alan›n› iflaretleyerek elde edece¤iniz etkiyi hesap tablosunun sol kenar›na
fare ile çift t›klayarak da elde edebilirsiniz.
>>>
Otomatik Format tufluna bast›ktan sonra, Word
otomatik formata sahip bir tablo açacakt›r, buradan daha sonra üzerinde çal›flaca¤›n›z tablonun
nas›l görünece¤ini ayarlayabilirsiniz.
Görünüm ayarlanm›fl olabilir ama bir kesinli¤i
olmak zorunda da de¤ildir. Bir önceki iste¤inizi
düflünürseniz, imleçle tablonun içine girebilir ve
Tablo menüsündeki Otomatik tablo format› komutundan pencereyi tekrar açabilir ve son karar›n›z›
de¤ifltirebilirsiniz.
Otomatik S›¤d›r alan›n› doldurduktan sonra,
Word her sütunun geniflli¤ini ayarlamaya çal›flacakt›r. Böylelikle de bu sütunda yer alan en uzun
metin bile tek bir sat›ra s›¤acak hale gelecektir.
E¤er sütunda metin yoksa, o zaman Word sütun
geniflli¤ini orijinal haline getirecektir.
!
< D‹KKAT >
Sat›rlarda farkl› say›larda sütunlar varsa,
o zaman Otomatik S›¤d›r alan›n› kullanmay›n. Word tüm sütun için ayn› geniflli¤i kullanacakt›r.
42
●
PROJELER
>>>
fiUNLARI HATIRLAYIN:
> ALT+AfiA⁄I OK imleci bir sonraki hücrenin
bafl›na getirir.
> ALT+YUKARI OK imleci bir önceki hücrenin
bafl›na getirir.
> SOL ALT+HOME imleci sat›rdaki ilk hücrenin
bafl›na getirir.
> SOL ALT+END imleci sat›rdaki son hücrenin
bafl›na getirir.
> ALT+PGUP imleci içinde metin imlecinin bu
lundu¤u sütunun ilk hücresinin bafl›na getirir.
> ALT+PGDN imleci içinde metin imlecinin bu
lundu¤u sütunun son hücresinin bafl›na getirir.
HÜCRELER ARASINDA GEZMEN‹N
‹K‹NC‹ B‹R YOLU DA TAB TUfiUNU
KULLANMAKTIR.
> TAB - imleci bir sonraki hücreye geçirir. E¤er
bu hücrede metin varsa, o zaman metin blok
halinde seçilecektir.
> SHIFT+TAB - imleci bir önceki sat›ra
geçirecektir. E¤er hücrenin içinde metin varsa,
o zaman metin blok halinde seçilecektir.
>>>
INTERNET
WEB’‹N TADINI
ÇIKARIN
Geçen say›da bu bölümde ele ald›¤›m›z pek de ciddi say›lmayacak konudan sonra bu
sefer sizi güzellik ve mükemmelli¤in dünyas›na -sanat dünyas›na davet ediyoruz.
Defalarca Yahoo!’dan bahsetmifltik. Fakat dikkatinizi sanat hakk›nda son haberleri veren Yahoo! sayfalar›na çekmek
istiyoruz. Burada baflka sayfalara giden
linkler yer almakta.
http://fullcoverage.yahoo.com/Full_Coverage/Entertainment/Art_and_Museums/
adresini ziyaret etmenizi tavsiye ederiz.
Le Louvre’u ziyaret etmek isteyenlere
tavsiye edebilece¤imiz bir adres de mevcut durumda. http://www.smartweb.fr/louvre/page.htm adresine gitti¤iniz zaman,
müzeyi ziyaret etme f›rsat›n› yakalam›fl
olacaks›n›z. Bir fare t›klamas›yla galeride yer alan tüm resim ve konu bafll›klar›n› görmeniz mümkün olacakt›r.
Web sitesi yapma iflinin de sanat olarak
nitelendirildi¤ini biliyor muydunuz? Baz›
sayfalar›n di¤erlerinden çok daha hofl göründü¤ünü ve ilginç oldu¤unu fark etmiflsinizdir. Bu tür sayfalarda genellikle hareket eden, ilginç animasyonlar bulunur.
http://www.mowa.org/enter.html adresinde bu tarz animasyonlar› bulabilirsiniz.
Rothschild ailesinin çok zengin bir aile
oldu¤unu ve sanat hamili¤i yapt›¤›n› birçok kifli bilir. fiu anda Rothschild’lar›n
evi nefis bir bahçesi de olan bir müze ve
galeri. Burada gerçeklefltirilen etkinliklerden haberdar olmak istiyorsan›z,
http://www.waddesdon.org.uk/main.html
adresine gitmeniz yeterli olacakt›r.
http://www.users.dircon.co.uk/~derekk/finefrut/index.htm adresinde yer
alan sayfalarda modern sanat konusunda
faaliyet gösteren on-line galeri bulabilirsiniz. Bu galeri ‹ngiltere’de, East Sussex
bölgesinde bulunuyor ve "kendini sanatç›
olarak nitelendirmeye haz›r olan herkes
buraya davetlidir'' slogan›n› kullan›yor.
Genç bir ressam m›s›n›z? O zaman
http://www.paintersstudio.com adresinden ünlü ressamlar›n resimleri, çizim
için kullan›lan materyaller ve tekniklerle
ilgili bilgileri alabilirsiniz. Akrilik, suluboya ya da ya¤l›boya ile nas›l çal›flaca¤›n›za dair bilgilere buradan ulaflabilirsiniz.
●
INTERNET
79
<<<
INTERNET
www.ressam.cjb.net
Herkesin her konuda Web sitesi açmaya bafllad›¤› günümüzde asl›nda teknoloji
ile çok fazla yak›n olmad›¤›n› sand›¤›m›z
sanat alan›nda insanlar bile bu dünyan›n
çekicili¤ine kap›l›yorlar. Bunlardan biri
olan ressam Ali Ergüder de açt›¤› site
alt›ndan yaratt›¤› çal›flmalar›n ço¤unu
natürmort, oryantal, peyzaj ve ‹stanbul
manzaralar› bafll›klar› alt›nda yay›nl›yor.
Resimle ilgilenenler mutlaka bir göz ats›n.
www.lebriz.com
Türkiye'de son dört y›l içinde düzenlenen tüm müzayedelerdeki resim fiyatlar›n› derleyen tek site olan Lebriz’de
1000’e yak›n kay›t bulunuyor. Bunun yan›nda sitede her ay, Türk resminin ustalar› ve ay›n yabanc› sanatç›s› bölümlerinin yan›nda ça¤dafl Türk ressamlar›yla
röportajlar da yer al›yor. Ayr›ca bulmaca
köflesi, ülkemizden ve dünyadan sergi haberleri ve koleksiyonculara öneriler ise
sitenin di¤er ilginç bölümleri.
sanatgalerisi.com
Konusunda Türkiye'nin " En Genis Icerikli Ilk Güzel Sanatlar Sitesi " olma iddias› kurulmufl site gerçekten de bunu
hak eder biçimde çok fazla konu bafll›¤›na sahip. Plastik ve el sanatlar›, yaflam
ve mekan, sanat market ve sanat yay›nlar› alt bafll›klar›n›n yan›nda Foton ad›nda sanal bir dergiye de site alt›ndan ulafl›labiliyor. Bunun yan›nda girifl sayfas›ndan 20’ye yak›n günümüz sanatç›lar› ile
ilgili bilgi almak da mümkün oluyor.
www.sanatdunyasi.homepage.com
Sanat dünyas›n›n bir baflka kolu olan
müzik ile ilgili bu sitede ozanlar, türküler, MP3’ler, fliir ve marfllar gibi bir çok
alt bafll›k bulunuyor. Ozanlar bafll›¤› alt›ndan ozanlar›m›za ait baz› fliirlere teker teker ulaflabilece¤iniz gibi türküler
bölümünden de A’dan Z’ye tüm türkü
sözlerine ulaflabiliyorsunuz. MP3 bölümü
ise gerçekten oldukça genifl bir türkü arflivini size ulaflt›r›yor.
www.kuresel.com/tango.htm
Tango dersleri ve tarihi hakk›nda bilgi
almak, milonga gecelerine kat›lmak,
Workshoplardan haberdar olmak ve tango tutkunu insanlarla iletiflime geçmek
isterseniz siteye mutlaka u¤ray›n. Sitenin
içeri¤i gerçekten oldukça doyurucu ve ilginç. Ayr›ca Fehmi Akgün, Hayri Erenli
ve di¤er Tango sitelerine linklere de buradan ulafl›labiliyor. Sevin sevmeyin
ama mutlaka bu siteyi bir ziyaret edin.
www.netbul.com
Türkçe arama motorlar›n› kullanarak
istedi¤iniz konuda bilgiye ulaflman›z
daha da kolay olacakt›r. Bu tür sitelerden biri olan Netbul’da da E¤lence ve
Sanat ana bafll›¤›n›n yan›nda Sinema,
Müzik, Filmler Hakk›nda ‹lginç Siteler,
Oyuncu ve Yönetmenler,Edebiyat, ResimHeykel, fiairler, Türk Müzi¤i ve Pop
Müzik üzerine kategorize edilmifl yüzlerce ba¤lant›ya ulaflman›z da mümkün
oluyor.
>>>
80
●
INTERNET
>>>
INTERNET
GELEN YEN‹
MEKTUPLARI OKUMAK
Klasik posta yöntemiyle gelen mektuplar› ay›rmak ve ay›klamak son derece kolay
bir ifllemdir. Gereksiz mektuplar› çöpe atar, gerekli olanlar› da belirli bir yerde
saklars›n›z. Peki elektronik postada da buna benzer ifllemler yapabilir miyiz?
Bu yaz› dizisinin daha önceki bölümlerinden birinde e¤er 1-2 hafta boyunca internete ba¤lanmaz ve elektronik ortamda gelen mektuplar›n›z›
(e-mail) almazsan›z, bir anda çok fazla say›da email gelmifl oldu¤unu görebilece¤inizi belirtmifltik. Mailbox’›n›z›n sürekli dolu halde bulunmas›n›
istemiyorsan›z, o zaman mektuplar›n›z› gruplara
ay›rmal›s›n›z. Size flöyle bir tavsiyede bulunaca¤›z:
1 Gereksiz mektuplar› hemen silin, çünkü bunlar›n birikip de yarataca¤› kar›fl›kl›k aras›nda gerçekten de iflinize yarayacak e-mail’lar› kaybedebilirsiniz.
2 Gelen mail’lar› farkl› kriterlere göre ay›r›p
farkl› klasörlere gitmelerini sa¤lay›n.
3 E¤er belli kiflilerden sürekli mail al›yorsan›z
ya da belirli konularla ilgili mail’lar daha çok geliyorsa, o zaman filtreler yarat›n. Böylelikle gelen
postalar belirledi¤iniz kurallara göre ayr› ayr›
klasörlere yollanacakt›r.
4 En önemli mektuplar› da bilgisayar›n›z›n sabit
diskine, floppy diskete ya da CD’ye kaydedin.
!
< D‹KKAT >
‹nternette gezerken rastlayaca¤›n›z baz›
siteler size e-mail adresini yazman›z karfl›l›¤›nda sitelerinde bulunan ürünleri siparifl
etmeniz durumunda baz› indirimler yapacaklar›n› ya da avantaj kazanaca¤›n›z› iddia ederler. E¤er böyle bir fley yaparsan›z,
ondan sonra mail adresinize indirime giren
ürünler hakk›nda yüzlerce mail gelecektir.
Mail adresinizi bu tür yerlere vermeniz durumunda posta kutunuza sürekli mail gelece¤ini bilmeniz gerekir. Bu tür mektup
bombard›manlar›na spam ad› verilir ve
bunlardan korunman›z son derece zordur.
Bu yüzden de size e-mail adresinizi herkese
vermemenizi tavsiye ederiz.
>>>
●
INTERNET
81
<<<
INTERNET
GELEN MAIL NASIL OKUNUR?
1 Outlook’un üstüne t›klayarak klasörler bölümünü aç›n. Gelen Kutusu k›sm›nda okunmam›fl e-mail’lar›n›z› bulacaks›n›z. Genellikle klasörün yan taraf›nda kaç yeni mail’›n gelmifl oldu¤una
dair bir not bulunur. Hangi mektuplar›n okunmam›fl oldu¤u ise yan taraf›nda bulunan ikondan ve ayn› zamanda
da renginden anlafl›l›r. Eger bir e-mail’› okumad›ysan›z, yan›nda bir kapal›
zarf resmi göreceksiniz. Ayn› zamanda
okunmam›fl mektuplar sar› renge sahipken, okunmufl olanlar beyazd›r. ‹mleç yard›m›yla mektubun üzerine gidin.
Mektubun oldu¤u sat›r mavi olacakt›r. Bu ifllemin
ard›ndan da Enter tufluna bas›n.
2 Aç›lan yeni pencerede mektubu tamamlayan
tüm bilgileri bulacaks›n›z:
>>>
I
<INFO >
Gelen mail’lar› ay›rmak için kulland›¤›n›z
klasörleri bilgisayar›n›z›n de¤il, sunucunuzun üzerinde yarat›rs›n›z. Bunun pek de hofl
olmayan bir sonucu bulunur. Herhangi birisi size özel bir mektup gönderecekse, buna
eriflilme ihtimalini de göz önüne alman›z
gerekir. Bazen de posta için kullan›lan sunucu çökebilir ve mektuplar›n›za
ulaflamazs›n›z.
Klasörü açma
Silme
Tüm gönderenlere yan›t verme
Mektubu baflkas›na iletme
>>>
Yaz›c›dan ç›k›fl alma
Yan›t verme
Gönderen adresi
Al›c› adresi
3. flah›s adresi
Konu bafll›¤›
Ana metin
Mektup ekleri
82
●
INTERNET
Merhaba,
Berker sana istedi¤in dosyalar›
gönderiyorum.umar›m iflini görür.
Hoflçakal
Kardeflin.
Önceki mektup
Sonraki mektup
Gönderme tarihi
>>>
ARAfiTIRMAK VE ÇIKTI ALMAK
INTERNET
ARAfiTIRMAK VE
ÇIKTI ALMAK
Internet Explorer sayesinde, resimleri ya da sayfalar›n tümünü sabit diskimize
kaydedebiliriz. Böylelikle de arad›¤›m›z bilgilere ulaflabilir ve hatta ç›kt›s›n› bile
alabiliriz. Ayn› zamanda link olarak da istedi¤imiz kiflilere yollayabiliriz.
SAYFA ÜZER‹NDE ARAMA YAPMAK
‹nterneti tükenmez bir bilgi hazinesi olarak nitelendirmek mümkün. Internet Explorer’›n yarat›c›lar› ifllerimizi daha kolay hale getirmek istediler. Bu yüzden de program›n içine internette sayfa
arama konusunda yard›mc› olan bir fonksiyon eklediler. Peki bu fonksiyon nas›l çal›fl›yor?
E¤er istedi¤iniz program› belirli bir metni kullanarak aramaya bafllad›ysan›z, o zaman Enter
dü¤mesine bast›ktan ya da "Sonrakini bul" dedikten sonra arad›¤›n›z metne en uygun olan cümle
ortaya ç›kacakt›r. E¤er program o sayfada arad›¤›n›z türden bilgiyi bulamad›ysa, program›n araflt›rma iflleminin bitti¤ine dair bir uyar› ekranda
belirecektir. Ne zaman isterseniz,
‹ptal dü¤mesine basarak arama ifllemini durdurabilirsiniz.
*<
‹NTERNET ÜZER‹NDE YER
ALAN SAYFANIN BASILMASI
Internet Explorer’› kullanarak
bilgisayar›n›za ya da ba¤l› oldu¤unuz a¤a ba¤l› olan bir yaz›c›dan
ç›kt› alabilirsiniz. Browser saye-
‹PUCU >
Siyah-beyaz ç›kt› veren yaz›c›lar›n renkli
ç›kt› veremedi¤ini unutmay›n. Böyle bir
durumda sadece resimlerin bulundu¤u yerin
ç›kt›s›n› alman›z› ve geriye kalan bölümlerin ç›kt›s›n› da renkli bir yaz›c›dan
>>>
alman›z› öneririz.
‹nternetteki sayfalardan birini yükledikten sonra
klavyeden Ctrl ve F tufllar›na basabilir ya da fareyle Düzen menüsünün üzerine gider, farenin sol
tufluna basar ve önünüze ç›kan menüden Bul tuflunu seçersiniz. Bu ifllemlerden sonra ekranda arama penceresini göreceksiniz. Hemen arad›¤›n›z
metni girebilir ve daha sonra da Enter tufluna basabilir ya da farenin yard›m›yla "Sonrakini bul"
dü¤mesine t›klayabilirsiniz. Bunun yan› s›ra, farenin de yard›m›yla yine bu pencerenin içinden di¤er arama parametrelerine de ulaflabilirsiniz.
●
INTERNET
83
<<<
INTERNET
ARAfiTIRMAK VE ÇIKTI ALMAK
sinde sayfan›n tümünün ya da bir k›sm›n›n ç›kt›s›n› alabilirsiniz.
Tüm sayfay› basmak isterseniz, hiç de komplike
say›lmayacak bir ayarla bunu yapabilirsiniz.
Browser’›n üst k›sm›nda bulunan Yazd›r dü¤mesi-
ne basman›z bunun için yeterli olacakt›r.
E¤er yaz›c›y› kapatmad›ysan›z, 1-2 dakika
içinde ç›k›fl›n›z haz›r olacakt›r.
E¤er sayfada yer alan metnin belirli bir
bölümünün ç›kt›s›n› almak istiyorsan›z, o
zaman önce bu bölümü seçmelisiniz. Bunu
yapman›n en kolay yolu da fareyi kullanmakt›r. ‹mleç ok halindeyken farenin sol
tufluyla sayfa üzerindeki herhangi bir yere
t›klay›n. Farenin tuflunu bas›l› tutarak yavafl yavafl hareket ettirdi¤inizde üstünden
geçti¤iniz yerlerin kararm›fl oldu¤unu göreceksiniz. ‹stedi¤iniz alan› seçtikten sonra
farenin tuflunu b›rakabilirsiniz; alan hala
seçili kalacakt›r.
fiimdi de browser menüsünün birinci tuflu
olan Dosya’n›n üzerine gelin. Bu tuflun
üzerine sol tuflla t›klad›¤›n›z zaman afla¤›ya do¤ru uzad›¤›n› göreceksiniz. Buradaki
seçeneklerden biri de Yazd›r. Bu seçene¤in üstüne
de farenin sol tufluyla t›klaman›z gerekmekte.
Karfl›n›zda ç›kt› ayarlar›n› yapabilece¤iniz bir
pencere bulacaks›n›z.
Bu menüye ulaflman›n bir baflka yolu da Ctrl+P
tufl kombinasyonunu kullanmak. Burada sizi as›l
ilgilendiren k›s›m Yazd›r bölümüne farenin sol tufluna basman›z sonucunda ulaflabilece¤iniz Yazd›r
ayarlar›. Enter tufluna bast›ktan ya da Tamam
dü¤mesine t›klad›ktan sonra ç›kt›y› alabileceksiniz demektir. Yaz›c› sayfan›n sadece fareyle seçmifl oldu¤unuz k›sm›n›n ç›kt›s›n› alacakt›r.
Bir önceki pencereden alaca¤›n›z ç›kt› ile ilgili
de¤ifliklikler yapabilirsiniz. Örne¤in almak istedi¤iniz ç›kt› say›s›nda art›r›ma gidebilirsiniz.
>>>
I
<INFO >
Ctrl+F tufl kombinasyonunu kullanarak
sadece sayfada neler oldu¤unu ö¤renmekle
kalmazs›n›z. E¤er sayfan›n sonundaysan›z
yapaca¤›n›z araflt›rman›n yönünü de¤ifltirmeyi unutmay›n.
>>>
84
●
INTERNET
>>>
E¤er evde birden fazla CD’niz varsa, bunlar›n listesini yapabilirsiniz. Metin
editöründe liste haz›rlarken herhangi bir zorlukla karfl› karfl›ya kalmayacaks›n›z.
fiimdi size CD okuyucusunda nas›l liste yapaca¤›n›z› gösterece¤iz. Bu tür listeler oluflturdu¤unuzda, ayn› CD’yi CD okuyucusuna yerlefltirdi¤iniz
zaman CD’yi tan›yacak ve flark› isimleriyle s›ra
numaralar›n› gösterecek.
1. BASAMAK
CD’yi mekani¤inin içine yerlefltirin. K›sa bir zaman sonra CD okuyucunuz çal›flmaya bafllayacakt›r. E¤er çal›flmaya bafllamazsa, o zaman Bafllat/Programlar/Donat›lar/E¤lence/CD Okuyucusu
yolunu kullan›n.
2. BASAMAK
CD okuyucunun, disk hakk›nda bilgi olmas› gereken bölümleri bofl olarak gelir. Sadece Yeni fiark›
ya da 1. fiark› gibi yaz›lar bu k›s›mlarda görünür.
Disk menüsünden Çalma Listesini Düzenle bölümüne girin.
3. BASAMAK
Karfl›n›za ç›kan pencerede diske yüklü olan flark›lar hakk›nda bilgiler yer alacakt›r.
●
MULT‹MEDYA VE E⁄LENCE
27
<<<
4. BASAMAK
Bafll›k bölümündeki metinleri silin (metni seçin ve
Sil tufluna bas›n). Daha sonra da gerçek bilgileri
buraya girin.
6. BASAMAK
Bu alandaki bilgiyi silin ve birinci parçan›n ad›n›
girin. Ard›ndan da ‹sim tuflunun üzerine t›klay›n.
5.BASAMAK
fiark› menüsündeki fiark› 1’e t›klay›n ve ard›ndan
da fiark› 1 yazan alan›n üzerine t›klay›n. Metin
imleci alanda görünecektir.
7. BASAMAK
Bu tufla bast›¤›n›z zaman ilk flark› kendi ad›yla
görünecektir. ‹smi de¤ifltirdikten sonra flark›n›n
üzerindeki mavi çizgi otomatik olarak bir sonraki
parçaya atlayacak. fiark› isimlerini ayn› flekilde
de¤ifltirmeye devam edin.
‹PUCU >
E¤er anlatt›¤›m›z yöntemi çok uzun ya
da kar›fl›k bulduysan›z, bunlar›n bilgisayar›n›zda sonsuza dek kalaca¤›n› söylememiz
belki de sizi ikna edecektir. CD okuyucusu,
bilgileri tan›mlad›¤›n›z flekilde tekrar
sunacakt›r.
>>>
●
MULT‹MEDYA VE E⁄LENCE
8. BASAMAK
CD’nizdeki tüm flark›lar›n isimlerini girdikten
sonra Tamam tufluna t›klay›n.
Bu ifllemi tamamlad›ktan sonra ne zaman ayn›
CD’yi takarsan›z
flark›lar›n isimlerini
görebileceksiniz.
>>>
*<
28
>>>
S HARF‹
SÖZLÜK
S:
SAAT D‹L‹M‹
Windows ayarlar›na dahil
olarak Tarih/Saat özellikleri
içinde yer alan bu seçenek
içinde bulundu¤unuz meridyene göre saat ayarlar›n›n do¤ru bir flekilde yap›lmas›n› sa¤-
layacakt›r. Buradaki liste
içinden bulundu¤unuz il’e en
yak›n saat dilimini seçebilirsiniz. Örnek olarak ‹stanbul
için bu de¤er GMT +2’dir.
Böylelikle gün ›fl›¤›ndan yararlanma de¤iflimlerinde saatin de Windows taraf›ndan
otomatik olarak ayarlanmas›
sa¤lanabilir.
SAB‹T D‹SK
Her bilgisayarda mutlaka bulunmas› gereken bu donan›m
ayg›tlar› bilgisayarlar›n bilgi
depolama üniteleri olarak nitelendirilebilirler. Kapasite ölçü birimi olarak GB ya da
onun bir alt kat› olan MB
kullan›l›r. Kullan›m alanlar›na
göre ise IDE ve SCSI diye iki
türe sahip olan sabit diskler içinde ev
kullan›c›lar› için en
uygun olanlar IDE
disklerdir. Günümüzde oldukça fazla yer kaplayan iflletim sistemi ve di¤er yard›mc› programlar›n rahat bir
biçimde kullan›lmas› için 10 GB’›n
üzerinde bir disk
al›nmas› iyi bir seçim olacakt›r.
SA⁄ TIKLAMA
Fare üzerinde bulunan iki ya
da üç tuflun en sa¤dakine bas›lmas› suretiyle gerçeklefltirilen ifllemdir. Programlara göre ayr› fonksiyonlara sahip
olabilecek bu ifllem iflletim
sistemi alt›nda bofl masaüstünde gerçeklefltirildiyse de
ekrana yard›mc› bir menü
aç›p, kullan›c›lar›n simgeleri
düzenlemesi, dizmesi, yeni
Windows ö¤eleri oluflturmas› ve Active
Desktop ile
ayarlar› de¤ifltirmesi gibi ifllemleri kolayl›kla yapmas›n›
sa¤lar.
SALT OKUNUR
Bir dosyan›n öz niteliklerinden biri olan bu özellik aktif
duruma getirildi¤i zaman o
dosyan›n herhangi bir flekilde
de¤ifltirilmesi, silinmesi ya da
tafl›nmas› da önlenmifl olur.
Herhangi bir dosya üzerine
sa¤ tufl ile t›klayarak
aç›lan menüden Özellikleri seçti¤iniz zaman en altta Öz nitelikler bölümündeki
salt okunur seçene¤ini seçerek bu özelli¤i
aktif duruma getirebilirsiniz.
SANAL BELLEK
Bilgisayarlar›n çal›flmas› için mutlaka gerekli
olan donan›mlardan biri de
belleklerdir. Ancak ihtiyaca
göre 64MB, 128MB gibi de¤iflik boyutlarda al›nan bu
bellekler genelde birden fazla
program›n ayn› anda çal›flt›r›lmas› için yeterli olamamaktad›r. Bu durumda iflletim sistemi devreye girerek sabit
diskin bir bölümünü ay›r›p bunu Ram gibi gösterir ve öylece kullan›r. ‹flte ayr›lan bu bölüme sanal bellek ad› verilir.
Bu flekilde sabit diskinizin
yetti¤ince çok miktarda belle¤e sahip olabilirsiniz. Ancak
sanal belle¤in gerçek fiziksel
bellek kadar h›zl› olamayaca¤›n› da unutmamak gerekiyor.
SAYFA DÜZEN‹
Yaz›c›dan ç›k›fl al›nabilecek,
kelime ifllemci ve çizim programlar› gibi tüm yaz›l›mlar›n
Dosya menüsü alt›nda yer
alan Sayfa düzeni ya da di¤er
ad›yla Sayfa yap›s› seçene¤i
haz›rlad›¤›n›z belgelerin yaz›c›dan ç›k›fl›n› al›rken hangi
boyutta ka¤›da bas›laca¤›n›,
bask› kalitesini ve adedini belirleyebilece¤iniz seçenekleri
bünyesinde toplar. Bu özelli-
●
SÖZLÜK
26
<<<
SÖZLÜK
S HARF‹
¤in içeri¤i programlar göre
farkl›laflabilmektedir.
SCANDISK
Çok fazla yaz›l›m›n kurulup
kald›r›ld›¤› ve yo¤un flekilde
kullan›lan sabit disklerde oluflabilecek her türlü problemi
çözümlemek için
kullan›labilecek
bir Windows yaz›l›m›d›r. Ço¤u
zaman dosyalar
sabit diske kopyalan›rken bulunan
boflluklara
parça
parça yaz›l›rlar. Bu da dosyalara
eriflirken h›z› oldukça düflürür.
Bunun yan›nda baz› nedenlerden dolay› sabit diskten silinen dosyalar halen yer kaplamaya devam ederler. Tüm
bu ve buna benzer problemlerin çözümü için Scandisk
kullan›labilir.
SCANNER
Türkçe karfl›l›¤› Taray›c› olan
bu donan›m ayg›t› her tür 2
boyutlu bas›l› medyay›
say›sallaflt›r›p bilgisayar ortam›na aktarmak için kullan›l›r. Bu flekilde tüm kitaplar›n, posterlerin hatta çok
fazla kal›n olmayan 3 boyutlu
nesnelerin bile resimlerinin
bilgisayara aktar›lmas› sa¤lanabiliyor. Hatta özel
yaz›l›mlar›n kullan›m› ile
yaz›l› metinler bile taranarak
bilgisayarda tekrar yazmaya
gerek kalmadan metin format›nda saklanabiliyor.
SCREEN SAVER
Türkçe Windows’larda ekran koruyucu olarak geçen
bu programc›klar,
monitör kullan›mda
de¤ilken ekranda kalan
sabit görüntüden dolay› monitörün zarar
görmesini engellerler. Bunun
için de¤iflik flekillerde ekrana
sürekli farkl› flekiller ve yaz›-
lar basan programlar›n birçok
de¤iflik ve ilginç türleri de bulunmaktad›r. Belirtilen bir sürede aktif duruma geçen koruyucular flifre özelli¤i sayesinde de geçici olarak sistem
güvenli¤inin korunmas›na da yard›mc›
olurlar.
SCSI
IDE benzeri bir baflka
sabit disk teknolojisi
olan SCSI, IDE’ye
oranla daha profesyonel bir teknolojidir.
Genelde yo¤un bir flekilde verinin ifllendi¤i
27
●
SÖZLÜK
video, ses düzenleme ve benzeri ifllemlerde kullan›lan
SCSI sabit diskler hem
IDE’lere oranla daha h›zl›d›rlar hem de kapasiteleri oldukça yüksektir. Bunun yan›nda
IDE sabit disklerden bir kabloya sadece 2 adet tak›labilirken bu rakam SCSI’de 7’ye
kadar ç›kabilmektedir. Ancak
daha pahal› bir teknoloji olan
SCSI sabitdisk’leri kullanmak
için ekstra bir karta daha ihtiyaç duyulur.
SDRAM
Pentium II ve III sistemler ile
birlikte kullan›lmaya
bafllanan yeni haf›za
teknolojisidir. Di¤erlerine oranla daha h›zl›
olan bu
Ram’leri sat›n
al›rken ise 100
MHz ya da daha üstü olmas›na dikkat etmeniz iyi olacakt›r.
SEKME TUfiU
Klavye üzerinde solda Caps Lock tuflunun hemen
üzerine yer alan ve üzerinde
iki tarafa do¤ru ok bulunan
bu tufl TAB tuflu olarak da
adland›r›l›r. Bu tufl kelime ifllemciler içinde kullan›ld›¤›nda
yaz› imlecini daha önceden
belirtilmifl bir mesafe sa¤a tafl›yaca¤› gibi iflletim sistemi
içinde ise seçenekler aras›nda
fare kullan›lmadan hareket
etmeyi sa¤layacakt›r.
SERIAL PORT
Bilgisayar›n arkas›nda yer
alan ve çeflitli harici donan›mlar›n tak›labilece¤i ba¤lant›
fleklidir. Eski bir teknoloji ol-
mas›na ra¤men modem, fare,
web ve dijital kameralar gibi
neredeyse ço¤u ayg›t bu ba¤lant› fleklini desteklemektedir.
Ancak art›k günümüzde çok
fazla say›da ba¤lant›ya izin
veren USB’nin yayg›nlaflmas›
ile sadece 2 arac›n ba¤lanabilece¤i seri ba¤lant›lar›n
kullan›m alan› da gittikçe
düflmektedir.
SERVER (SUNUCU)
Network ortam›nda ya da Internet üzerinde belirli bir bilgi sunan ve tüm di¤er bilgisayarlar›n ba¤land›¤› ana
bilgisayarlara verilen add›r.
Örnek olarak Internet üzerinde herhangi bir siteye ulaflmak için adres yazd›¤›n›zda
aç›lan sayfalar bu tür sunucular üzerinde tutulmaktad›r.
Bu tür bilgisayarlara ba¤lanm›fl tüm bilgisayarlara da istemci (Client) ad› verilir.
SERV‹S SA⁄LAYICI
Internet’e eriflmek için hizmet
ald›¤›n›z flirketlere verilen add›r. Bu tür flirketler size belirli bir ücret karfl›l›¤›nda
modemle ya da daha farkl›
yöntemler ile Internet ba¤lant›s› sa¤larlar. Bu ba¤lant›n›n
yan›nda bir de ücretsiz elektronik posta hesab› size
sunulacakt›r.

stedi kam

Transkript

Benzer belgeler

PE Körkasa Bandı

kapak.fh11

kapak

Dergi A4 - ARI Magazin

kapak.fh11

CitySurf Byte dergisinde

HABER tığ TEBER

28 haber.ok (Page 1)

kapak.fh11